Τα χίλια πρόσωπα των τοπίων της Κρήτης

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση του Τάσος Παντελής.

Ο Τάσος Παντελής κοινοποίησε τη δημοσίευση του Αντώνης Κρήτη Πόλεις.

 

 

Τα χίλια πρόσωπα των τοπίων της Κρήτης

Απάτητες βουνοκορφές, οροσειρές που τις διασχίζουν αμέτρητα φαράγγια, φοινικοδάση και άνυδρες εκτάσεις, σπήλαια και διαδρομές σε οροπέ...

kritipoliskaihoria.gr

 

Απάτητες βουνοκορφές, οροσειρές που τις διασχίζουν αμέτρητα φαράγγια, φοινικοδάση και άνυδρες εκτάσεις, σπήλαια και διαδρομές σε οροπέδια, και λίμνες: η φύση της Κρήτης έχει χίλια δύο πρόσωπα που πρέπει να ανακαλύψεις.

Αν ήταν να ασχοληθεί κανείς με ένα και μόνο κομμάτι της κρητικής φύσης, με τα φαράγγια της φερ’ ειπείν, ή με ένα γεωγραφικά οριζόμενο τμήμα της, τον χανιώτικο νότο ας πούμε, θα χρειαζόταν περίπου μια δεκαετία για να μπορεί έπειτα να ισχυριστεί πως την γνωρίζει καλά. Oταν πια έχει να κάνει με ολόκληρο το νησί, οι θησαυροί που αποκαλύπτονται είναι αμέτρητοι και η έννοια του χρόνου αρχίζει να χάνει την ουσία της.

Γιατί η Κρήτη έχει τα πάντα. Τα βουνά της, με πρώτο καθ’ ύψος τον Ψηλορείτη (2.456 μ.), και σε απόσταση εκατοστών πίσω του τα Λευκά Ορη, που προσφέρονται για αναρριχήσεις, για εξαντλητικές περιπατητικές διαδρομές, για αναμέτρηση με τα στοιχεία της φύσης. Η ανάβαση μέχρι τις Πάχνες, για να πεις ένα και μόνο παράδειγμα, η ψηλότερη κορυφή στις Μαδάρες (2.453 μ., Λευκά Ορη), πέρα από τη θέα παράλληλα σε Κρητικό και Λιβυκό πέλαγος, είναι μια εμπειρία που σε σημαδεύει.

Μα μήπως το ίδιο δεν συμβαίνει και με τα περίφημα κρητικά φαράγγια; Η Σαμαριά, το «σπίτι» του σπάνιου κρητικού αίγαγρου, είναι όνειρο ζωής για τους φυσιολάτρες όλου του κόσμου, μα δεν είναι η μόνη. Φαράγγια σαν της Αράδαινας, το Κουρταλιώτικο, της Πατσού ή άλλα ακόμα αγριότερα, που απευθύνονται μόνο σε έμπειρους, όπως του Χα στο Λασίθι, υπόσχονται πεζοπορικές εμπειρίες που δεν ξεχνιούνται.

Πέρα απ’ τα φαράγγια όμως, τα «σωθικά» των κρητικών βουνών τα διαπερνούν και δεκάδες σπήλαια, κάποια απ’ αυτά διάσημα, κάποια άλλα λιγότερο γνωστά. Το Ιδαίον Αντρον στον Ψηλορείτη, εκεί που η μυθολογία μάς λέει πως ανατράφηκε ο μικρός Δίας, τα σπήλαια του Μυλοποτάμου, στα Ζωνιανά και στο Μελιδώνι, αλλά και σπήλαια υποθαλάσσια όπως των Ελεφάντων στο Ακρωτήρι Χανίων, προσφέρουν μια άλλου είδους εξερεύνηση της κρητικής φύσης που πάει πίσω στον χρόνο για κάποια εκατομμύρια χρόνια.

Στην Κρήτη θα βρεις και λίμνες: τεχνητές όπως εκείνη των Ποταμών που φιλοδοξεί να αποτελέσει στο μέλλον έναν σημαντικό υδροβιότοπο -και ήδη πηγαίνει πολύ καλά- αλλά και μία φυσική, όπως η Κουρνά, στα όρια των Χανίων με το Ρέθυμνο. Θα βρεις όμως και τα μοναδικά φοινικοδάση που βρίσκονται στην Ελλάδα.

Πρώτο όλων, σε φήμη τουλάχιστον, το φοινικόδασος του Βάι, στο Λασίθι. Εξίσου γνωστό και εκείνο της Πρέβελης, που πάλεψε μέχρι και με τη φωτιά, που το πλήγωσε βαριά πριν από κάποια χρόνια, κι όμως εκείνο κατάφερε να ξανασταθεί στα πόδια του. Μα και το -άγνωστο για πολλούς- φοινικόδασος στον Αγιο Νικήτα, στα ηρακλειώτικα Αστερούσια, αξίζει και με το παραπάνω δυο και τρεις επισκέψεις.

Πλούσια η φύση της Κρήτης, πλούσιοι και οι καρποί της. Το ντόπιο ελαιόλαδο, ακλόνητη βάση της κρητικής -και κατ’ επέκταση της μεσογειακής- διατροφής βγαίνει από τον πράσινο θησαυρό που καλλιεργείται στους ελαιώνες των Χανίων, της Σητείας μα κι ολόκληρης της Κρήτης. Και πλάι στο λάδι και τα εσπεριδοειδή, τα σιτηρά, τα όσπρια, τα κηπευτικά. Φύση ανεξάντλητη, πλούσια, κρητική…

Ψηλορείτης – Η κορυφή της Κρήτης

Ποιο άλλο βουνό έχει ριζώσει τόσο βαθιά στην ψυχοσύνθεση του τόπου όπου βρίσκεται, όσο ο Ψηλορείτης στην Κρήτη; Αμέτρητες μαντινάδες έχουν τραγουδήσει τις άγριες κορυφές του (2.454 μ. η υψηλότερη, ο Τίμιος Σταυρός), τους σκληροτράχηλους Κρητικούς που ζουν στα χωριά του, τον τρόπο ζωής στα ορεινά μιτάτα, τη γνήσια κρητική ψυχή που αντιπροσωπεύει ο Ψηλορείτης. Εδώ όμως συνταιριάζουν το παρελθόν και το μέλλον: στο Ιδαίο Αντρο του Ψηλορείτη βρήκε καταφύγιο και ανατράφηκε, κατά τη μυθολογία, ο ίδιος ο Δίας. Και λίγο παραπέρα, 6 χλμ. από το ιερό, ορθώνεται σήμερα το αστεροσκοπείο του Σκίνακα, η σύγχρονη αχόρταγη ματιά του ανθρώπου προς το Διάστημα.

Κόφινας, Αστερούσια – Ιερή κορυφή

Η υψηλότερη κορυφή των Αστερουσίων μοιάζει με αναποδογυρισμένο κοφίνι, φτάνει σε ύψος τα 1.231 μ. και στεφανώνει τα προνομιούχα -για τη θέση και τη θέα τους- Καπετανιανά. Τόπος λατρείας για τους Μινωίτες (εδώ βρέθηκε ένα από τα σημαντικότερα ιερά κορυφής), τόπος λατρείας και για τους σύγχρονους Ηρακλειώτες που κάθε 14 Σεπτέμβρη αναβιώνουν στο εκκλησάκι του Τιμίου Σταυρού μια πανάρχαια υπαίθρια τελετή δεντρολατρείας (προσφέρουν τους καρπούς των άγριων μήλων που φυτρώνουν στις πλαγιές του βουνού). Η χέρσα οροσειρά που διατρέχει το κατώτατο τμήμα του Ηρακλείου κορυφώνεται στο συγκεκριμένο σημείο, στο οποίο σκαρφαλώνεις μέσω μονοπατιού, οπότε έχεις… αεροπλανική θέα σε όλη τη νότια ακτογραμμή!

Μαδάρες – Μια ανάσα από τον ουρανό

Οι γυμνές βουνοκορφές που βλέπεις καθώς φτάνεις στα Χανιά είναι οι ψηλότερες κορυφές των Λευκών Ορέων, της πιο άγριας οροσειράς της Κρήτης. Μαδάρες τα λένε οι ντόπιοι, δηλώνοντας κυρίως το σημείο των βουνών πιο ψηλά απ’ το οποίο δεν υπάρχει πια ίχνος πρασίνου. Οι Μαδάρες απλώνονται σε ένα τεράστιο κομμάτι των Χανίων, από τον Αποκόρωνα μέχρι το Σέλινο, τα Σφακιά και τα όρια του Ρεθύμνου. Η υψηλότερη κορυφή είναι οι Πάχνες (2.453 μ.), όπου μπορείς να φτάσεις ακολουθώντας τον χωματόδρομο από την Ανώπολη Σφακίων μέχρι περίπου τα 2.000 μ., και συνεχίζοντας από εκεί πεζή (υπολόγιζε περίπου 2 ώρες).

Σφεντύλι, Το Πνιγμένο χωριό

«Το Σφεντύλι ήταν εδώ» θα διαβάζεις σε λίγα χρόνια στις συγκινητικές ταμπέλες που απλώς θα υπονοούν το βυθισμένο χωριό της Χερσονήσου. Το φράγμα του Αποσαλέμη ορθώθηκε κοντά στο χωριού Αβδού με σκοπό να λύσει τα προβλήματα ύδρευσης Ηρακλείου και Λασιθίου, μα στην πορεία εξαφάνισε έναν ολόκληρο οικισμό. Ούτε έναν μήνα δεν έχει κλείσει η αποχώρηση των 10 τελευταίων του κατοίκων (λόγω της ανεβασμένης στάθμης των υδάτων) και η κομματιασμένη γαλανόλευκη μαζί με την πνιγμένη εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων ζωγραφίζουν το ανατριχιαστικό θέαμα της ανθρώπινης φύσης…

Φαράγγι Σαρακήνας – Επιβλητικό χάσμα

Λέγεται και φαράγγι του Σαραντάπηχου από τον ομώνυμο γίγαντα που περνώντας το όρος Δίκτη, το έσχισε στα δύο με τη γενειάδα του σκύβοντας στο ποτάμι να πιει νερό. Σε μήκος δεν ξεπερνάει το 1,5 χλμ., το πλάτος του κυμαίνεται μεταξύ 3 και 10 μ., ενώ αυτό που το κάνει πέρα για πέρα εντυπωσιακό είναι τα κατακόρυφα τοιχώματα που αγγίζουν το ύψος των 150 μ. Είναι πλούσιο σε βλάστηση, έχει πάντοτε νερό (τον χειμώνα θεωρείται απροσπέλαστο), ενώ ο Κρυοπόταμος που το διατρέχει, σχηματίζει κατά τόπους καταρράκτες και λιμνούλες. Η ανάβαση στα γιγαντιαία βράχια γίνεται από λαξευμένα σκαλιά. Είσοδος από το χωριό Μύθοι, 20 χλμ. δυτικά της Ιεράπετρας, απόσταση που αξίζει τον κόπο να διασχίσεις 100%.

Χα, Κάτω Χωριό – Η καρδιά της Θρυπτής

Είναι το καμάρι της Θρυπτής, θεωρείται ως ένα από τα δυσκολότερα φαράγγια της Ευρώπης και αφορά μόνο στους έμπειρους ορειβάτες. Για τη διάσχισή του απαιτούνται τεχνικές γνώσεις και εξοπλισμός canyoning, το συνολικό του μήκος είναι μόλις 1,6 χλμ., ενώ η υψομετρική διαφορά εισόδου – εξόδου αγγίζει τα 230μ. Δημιουργήθηκε από ένα ενεργό ρήγμα, το συνιστούν πλακώδεις ασβεστόλιθοι και διατρέχεται σε όλο το μήκος του από νερό. Στο ιδιαίτερα στενό εσωτερικό του οι ριψοκίνδυνοι συναντούν 27 καταρράκτες. Πρώτη φορά που το διέσχισαν επιτυχώς ήταν το 1987, ενώ το φοβερό και τρομερό του όνομα προέρχεται από το ρήμα «χάσκω».

Λίμνη Κουρνά – Η γοητεία της φυσικότητας

Είναι η μόνη φυσική λίμνη της Κρήτης κι αυτό θα έφτανε για να την κάνει ξεχωριστή. Βάλε όμως το υπέροχο τοπίο, ανάμεσα στα λιόδεντρα και τις βουνοπλαγιές, σκέψου επίσης πως μπορείς στα νερά της λίμνης Κουρνά να κάνεις βαρκάδα ή ποδηλατάδα ή απλά να απολαύσεις στιγμές χαλάρωσης, και θα καταλάβεις γιατί αποτελεί πόλο έλξης για ντόπιους και ξένους. Βρίσκεται σε υψόμετρο 20 μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, το μέγιστο βάθος της φτάνει περίπου τα 22 μέτρα και προστατεύεται από το δίκτυο Natura 2000. Απέχει 43 χλμ. από τα Χανιά και ο δρόμος σε φέρνει ακριβώς στις όχθες της.

Πατσός, Αμάρι – Περιπέτεια για όλους

Είναι η ιδανική ευκαιρία για να μυηθείς στην περιήγηση φαραγγιών. Εξαιρετικά βατό, με οριοθετημένα μονοπάτια, και τρεχούμενο πόσιμο νερό, το φαράγγι της Πατσού προσφέρεται για άνετη πεζοπορία μέσα σε παρθένα φύση εξαιρετικής ομορφιάς. Το λένε ακόμη και φαράγγι του Αγίου Αντωνίου, καθώς εδώ υπάρχει και εκκλησάκι του Αγίου χτισμένο μάλιστα μέσα σε μια σπηλιά. Για να δεις το φαράγγι θα έρθεις στο χωριό Πατσός, περίπου 27 χλμ. από το Ρέθυμνο, και από εδώ θα ακολουθήσεις τη σχετική σήμανση της δασικής υπηρεσίας.

Σαμαριά – Ο βασιλιάς των φαραγγιών

Είναι από τα μεγαλύτερα φαράγγια της Ευρώπης και για πολλούς επισκέπτες ο πρώτος και κύριος λόγος για να έρθουν στην Κρήτη. Το φαράγγι της Σαμαριάς έχει συνολικό μήκος 18 χλμ., με τη διαδρομή να ξεκινάει από τη θέση Ξυλόσκαλο, κοντά στο χωριό Ομαλός (38 χλμ. από τα Χανιά) και να φτάνει μέχρι την Αγία Ρουμέλη. Για την κατάβαση υπολογίστε περίπου 5 με 7 ώρες, σύμφωνα με τα πακέτα οργανωμένων εκδρομών που προσφέρουν σχεδόν όλα τα τουριστικά γραφεία στην Κρήτη. Το 1962 η Σαμαριά ανακηρύχθηκε και Εθνικός Δρυμός, κυρίως για την προστασία του σπάνιου κρητικού αίγαγρου (κρι κρι).

Κουρταλιώτικο Φαράγγι – Τα βράχια των ανέμων

Ξεκινά από τον Κοξαρέ (21 χλμ. νότια του Ρεθύμνου) και περνά μέσα από τα βουνά Κουρούπα και Ξηρό όρος, διανύοντας μια απόσταση περίπου τριών χιλιομέτρων. Το Κουρταλιώτικο φαράγγι πήρε το όνομά του από τον Κουρταλιώτη ποταμό που το διασχίζει, κι εκείνος με τη σειρά του από τα σφυρίγματα των ανέμων που περνώντας από τις βραχώδεις πλαγιές ακούγονται σαν κούρταλα (κρόταλα). Μπορείς να το περπατήσεις (να θυμάσαι όμως πως θα βραχείς πολλές φορές) και να φτάσεις μέχρι το φοινικόδασος της Πρέβελης και την ομώνυμη παραλία.

Φράγμα Ποταμών, Αμάρι – Ο υδροβιότοπος του μέλλοντος

Οσοι δεν ήξεραν τη Λίμνη Ποταμών, την έμαθαν χάρη στον Σήφη! Δημιουργήθηκε μόλις το 2009, με την κατασκευή του φράγματος του Αμαρίου, συγκεντρώνοντας τα νερά παρακείμενων ποταμών, με τη φιλοδοξία να αποτελέσει έναν υδροβιότοπο-σημείο αναφοράς, κάτι που μάλιστα έχει αρχίσει ήδη να συμβαίνει. Ωστόσο η λίμνη και το φράγμα γνώρισαν μεγάλη δημοσιότητα το 2014, όταν στα νερά τους εντοπίστηκε ο Σήφης, ένας κροκόδειλος 2 μέτρων, που προφανώς εγκαταλείφθηκε εδώ από τον ιδιοκτήτη του. Παρά τις πάμπολλες προσπάθειες, κανείς δεν κατάφερε να τον πιάσει, ώσπου ο Σήφης απεβίωσε μετά από έναν βαρύ χειμώνα. Το Φράγμα Ποταμών απέχει περίπου 23 χλμ. από το Ρέθυμνο.

Aγιος Νικήτας, Αχεντριάς – Άγνωστο φοινικόδασος

Η Πρέβελη και το Βάι είναι διάσημα για τα φοινικοδάση τους, όμως, εξίσου εντυπωσιακό και εκτεταμένο είναι το φοινικόδασος πλησίον του Αγίου Νικήτα, στην άνυδρη γη των ανατολικών Αστερουσίων. Ενα από τα πιο δύσβατα (και μη τουριστικά) κομμάτια του νότιου Ηρακλείου, είναι προσβάσιμο από χωματόδρομο μέσω του Αχεντριά και σε φέρνει αντιμέτωπο με το ανέγγιχτο από τα πλοκάμια του τουρισμού θέαμα. Ολοκλήρωσε την εκδρομή σου με μια επίσκεψη στο εν λόγω θαυματουργό σπηλαιοεκκλησάκι (χρονολογείται στο 1640) και γιατί όχι, κάνε μια βουτιά στην παραλία που ξεδιπλώνεται στα πόδια σου, στην οποία έχεις πρόσβαση μέσω της μονής.

Οροπέδιο Λασιθίου – Το μποστάνι της Κρήτης

25.000 στρέμματα στα 800 μ. υψόμετρο που καλλιεργούνται ασταμάτητα εδώ και αιώνες. Το οροπέδιο Λασιθίου («Οροπέδιο» ή απλώς «Λασίθι») είναι το μεγαλύτερο και πλέον καλλιεργημένο από τα «υψίπεδα» της Κρήτης. Περιτριγυρίζεται από τις κορυφές της Δίκτης και αγκαλιάζεται από 16 χωριά που κατά 90% στηρίζονται στην αγροτική καλλιέργεια. Οσπρια, σιτηρά, κηπευτικά και οι φημισμένες τους πατάτες ρίχνονται στην εύφορη γη το καλοκαίρι, καθώς τον χειμώνα το οροπέδιο πλημμυρίζει. Σήμα κατατεθέν του, οι αντλητικοί ανεμόμυλοι που κάποτε έφταναν τις 5.000 και το Δικταίο Aντρο (πάνω από το χωριό Ψυχρό), το σπήλαιο, δηλαδή, που «διεκδικεί» τη γέννηση του Δία από τον Ψηλορείτη.

Φαράγγι Ρίχτη, Έξω Μουλιανά – Δρόμος στη γαλάζια λίμνη

Είναι εύκολο να το περπατήσεις, εντυπωσιακό να το αντικρίσεις και συγκεντρώνει πλήθος κόσμου. Οι τρόποι για να το προσεγγίσεις είναι τρεις: α) με κατάβαση 2 ωρών από το σηματοδοτημένο σημείο επί του κεντρικού δρόμου μετά τα Έξω Μουλιανά, β) από το πέτρινο γεφυράκι του Λαχανά στο τέρμα του τσιμεντόδρομου -ως εκεί, δηλαδή, που φτάνει το αμάξι- και γ) κατεβαίνοντας με Ι.Χ. μέσω του οικισμού, στην παραλία Καλαβρός, διασχίζοντας τη μισή (και πιο βατή) απόσταση ανάποδα. Είναι κατάφυτο, έχει τρεχούμενα νερά ακόμα και το καλοκαίρι, ερείπια νερόμυλων να συνοδεύουν το διάβα σου και φέρει ως επιστέγασμα των προσπαθειών σου την υπέροχη λίμνη που σχηματίζει ο 20 μ. ύψους φαντασμαγορικός Ρίχτης στα 2/3 της διαδρομής! Εχει στηθεί και ένα ξύλινο τραπεζάκι για να ξαποσταίνουν οι περιπατητές, οι οποίοι το χρησιμοποιούν ανά ομάδες, με το σύστημα… «ρολόι».

http://www.wikileaks.gr/

Το κεδρόδασος της Χρυσής

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε μια παλιότερη δημοσίευση.

Το Περιβόλι της Κρήτης

2 Ιουλίου 2013 ·

Το κεδρόδασος της Χρυσής ( http://tinyurl.com/bp22gu7 ) είναι ιδιαίτερα σπάνιο σε έκταση και σε δομή για τον ελλαδικό χώρο. Έχει έκταση 350 περίπου στρέμματα και η πυκνότητα των κέδρων είναι 14 δέντρα ανά στρέμμα. Περιλαμβάνει αιωνόβια δέντρα με μέση ηλικία από 200 ως 300 χρόνια, ύψος μέχρι και 10 μέτρα και διάμετρο του κορμού που φτάνει το 1 m.

Οι κέδροι έχουν ριζικό σύστημα που αναπτύσσεται σε ακτίνα τουλάχιστον διπλάσια από το ύψος τους! Εκτός από τις μεγάλες ρίζες τους μια τεράστια ποσότητα πολύ λεπτών ριζών διαμορφώνουν ένα πυκνό πλέγμα που συγκρατεί την άμμο.
Ομως οι αέρηδες δε συμμερίζονται πάντα την ανάγκη των κέδρων και φυσάνε δυνατοί παίρνοντας την άμμο μακρυά οπότε οι κέδροι μένουν κυριολεκτικά ιπτάμενοι στον αέρα. Είναι και οι παραθεριστές που για τις μπριζόλες τους κόβουν τις εκτεθειμένες ρίζες για τη φωτιά και σιγά σιγά οι κέδροι ξεραίνονται.
Αντε όμως να πείς στο μερακλή κατασκηνωτή της Χρυσής πώς ούτε να κατασκηνώσει επιτρέπεται αλλά ούτε και τις ρίζες να κόψει επιτρέπεται.

Νότια της Ιεράπετρας στο Λιβυκό πέλαγος, μόλις 9 μίλια, το μικρό νησάκι με την ονομασία Χρυσή - Γαϊδουρονήσι - είναι ο μικρός παράδεισος στη μέση του πελάγους που το καλοκαίρι κατακλύζεται απο χιλιάδες επισκέπτες που έρχονται να απολαύσουν τις όμορφες "χρυσές" παραλίες του, την απίστευτα καθαρή θάλασσά του και το καυτό ήλιο του.
Για πέντε μήνες, από τα μέσα Μαΐου μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, υπάρχουν καθημερινά δρομολόγια μικρών επιβατηγών σκαφών, που αναχωρούν από το λιμάνι της Ιεράπετρας με προορισμό το νησί.
Στη μαγεία του Λιβυκού πελάγους το ταξίδι γίνεται συνήθως παρέα με ασημόγλαρους ενώ σπάνια κάνουν την εμφάνισή τους και δελφίνια. Μετά από ταξίδι το περισσότερο μίας ώρας τα σκάφη προσεγγίζουν τη νότια πλευρά του νησιού, που είναι συνήθως πιο απάνεμη.Η αποβίβαση γίνεται στη θέση «Βουγιού Μάτι», όπου υπάρχει μια μικρή προβλήτα και ο χώρος υποδοχής.
Οι εκδρομές είναι ολοήμερες και οι επισκέπτες έχουν αρκετό χρόνο στη διάθεσή τους για να περιηγηθούν στα μονοπάτια της Χρυσής, να κάνουν μπάνιο στα γαλαζοπράσινα νερά της.
Η Χρυσή είναι ένα σχεδόν επίπεδο νησί έχοντας μέσο υψόμετρο μόλις 10m. Από μακριά φαίνεται σα μια λεπτή λωρίδα γης που προεξέχει από τη θάλασσα. Έχει μέγιστο μήκος 5km, μέσο πλάτος 1km και καταλαμβάνει έκταση περίπου 5km2. Το ψηλότερο σημείο βρίσκεται ανατολικά στη θέση Κεφάλα και φτάνει τα 31 m. Εκεί υπάρχει και το δασικό φυλάκιο, που έχει θέα ολόκληρο το νησί.
Περίπου 700m ανατολικά της Χρυσής υπάρχει το Μικρονήσι, ένα βραχώδες νησάκι, το οποίο καταλαμβάνει έκταση μόλις 117 στρέμματα.
Η θάλασσα γύρω από τα νησιά είναι ρηχή. Σε απόσταση 1km προς Βορρά και σχεδόν 500m προς Νότο δεν είναι βαθύτερη από 100m, ενώ η ισοβαθής των 5m ενώνει τη Χρυσή με το Μικρονήσι.

Τα πετρώματα και το έδαφος
Τα βασικά πετρώματα της Χρυσής δημιουργήθηκαν με τη στερεοποίηση λάβας, που εκχύθηκε από υποθαλάσσιο ηφαίστειο εκατομμύρια χρόνια πριν.
Περπατώντας στην περιφέρεια του νησιού ο επισκέπτης θα εντυπωσιαστεί από τα χρώματα των πετρωμάτων (καστανοκόκκινο, γκριζοπράσινο, μαύρο).Το μεγαλύτερο μέρος της Χρυσής καλύπτεται από άμμο. Στα επίπεδα μέρη το έδαφος είναι σχετικά συμπαγές και αποτελείται από λεπτόκοκκη κοκκινωπή άμμο, που σε μεγάλο ποσοστό είναι καλυμμένο από βρυόφυτα και λειχήνες.
Στα μέρη όπου υπάρχουν αμμοθίνες η άμμος είναι χοντρόκοκκη και κιτρινωπή. Αυτή συγκρατείται κυρίως από το εκτεταμένο ριζικό σύστημα των κέδρων, αλλά και από το φύλλωμά τους, το οποίο αγγίζει το έδαφος.

Tα απολιθώματα Όλα τα απολιθώματα (49 συνολικά είδη, κοχύλια, πεταλίδες, κοράλλια, αχινοί).που έχουν βρεθεί στο νησί είναι θαλάσσιας προέλευσης. Αποτέθηκαν πάνω στα ηφαιστειακά πετρώματα πριν από 350.000 έως 70.000 χρόνια, όταν η Χρυσή ήταν ακόμη βυθισμένη στο νερό…Οι βόρειες ακτές της Χρυσής είναι γεμάτες κοχύλια και ιδιαίτερα στην ανατολική πλευρά της βόρειας παραλίας το πλήθος τους είναι τέτοιο, που αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικά του νησιού.

Χλωρίδα και πανίδα
Παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία σε σχέση με το μέγεθος του νησιού. (Κυριαρχεί ο κέδρος, το θαμνοκυπάρισσο, ο σχίνος, που υπάρχουν σε μορφή θάμνου και δέντρου, και αμμόφιλη βλάστηση).
Το κεδρόδασος της Χρυσής είναι ιδιαίτερα σπάνιο σε έκταση και σε δομή για τον ελλαδικό χώρο. Έχει έκταση 350 περίπου στρέμματα και η πυκνότητα των κέδρων είναι 14 δέντρα ανά στρέμμα. Περιλαμβάνει αιωνόβια δέντρα με μέση ηλικία από 200 ως 300 χρόνια, ύψος μέχρι και 10 μέτρα και διάμετρο του κορμού που φτάνει το 1 m.
Οι κέδροι έχουν ριζικό σύστημα που αναπτύσσεται σε ακτίνα τουλάχιστον διπλάσια από το ύψος τους! Εκτός από τις μεγάλες ρίζες τους μια τεράστια ποσότητα πολύ λεπτών ριζών διαμορφώνουν ένα πυκνό πλέγμα που συγκρατεί την άμμο.
Ο αριθμός των φυτικών ειδών της Χρυσής είναι πολύ μεγάλος σε σχέση με την έκτασή της και αντιστοιχεί στο 1/20 της κρητικής χλωρίδας! Τα είδη αυτά, που υπάρχουν στο νησί, κυμαίνονται από σπάνια σε ακτές της νότιας κυρίως Ευρώπης έως μοναδικά σ’ όλο τον κόσμο.
Στη θαλάσσια περιοχή γύρω από τη Χρυσή η ποικιλία και οι πληθυσμοί των θαλάσσιων ειδών αυξάνουν κατακόρυφα, γιατί το νερά είναι πολύ ρηχά. Μια έκταση περίπου εξαπλάσια αυτής του νησιού (30km2) το κυκλώνει, χωρίς να ξεπερνά σε βάθος τα 20m.
Τα περισσότερα είδη ζώων του νησιού έχουν μεσογειακή εξάπλωση. Κανένα δεν είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο.
Η θαλάσσια χελώνα Caretta caretta έχει παρατηρηθεί πολλές φορές στο νησί, χωρίς, όμως, να έχει αναφερθεί ωοτοκία. Έχουν αναφερθεί συνολικά πάνω από 120 είδη πουλιών, στην πλειοψηφία τους μεταναστευτικά, τα οποία βρίσκουν τροφή και ξεκούραση στο νησί, για να συνεχίσουν το ταξίδι τους. Στα πρόσφατα χρόνια είχαν εισαχθεί από τους κατοίκους της απέναντι ακτής πέρδικες, λαγοί και κουνέλια. Οι λαγοί, έχουν εκλείψει, ενώ γίνεται συστηματική προσπάθεια για να απομακρυνθούν και τα κουνέλια.
Παλιότερα, όταν ακόμα δεν την απειλούσε τόσο έντονα ο άνθρωπος , η μεσογειακή φώκια (Monachus monachus) έβγαινε για να λιαστεί στις παραλίες του νησιού. Σήμερα σπάνια κάνει την εμφάνισή της και μόνο το τοπωνύμιο «Φωκόσπηλιο» στο βορειοδυτικό άκρο της Χρυσής μας θυμίζει την άλλοτε συχνή παρουσία της.

Ιστορία
Τους τελευταίους αιώνες η Χρυσή είναι ακατοίκητη, αλλά παλιότερα υπήρχαν μικροί οικισμοί. Στο δυτικό και ανατολικό μέρος του νησιού είναι εμφανής (διάσπαρτα όστρακα) η δραστηριότητα που αναπτύχθηκε κατά τη Μινωική εποχή. Στα βορειοδυτικά υπάρχει εκκλησία του Αγίου Νικολάου, που χτίστηκε πιθανότατα το 13ο αιώνα. Βορειοανατολικά της εκκλησίας υπάρχει μια παλιά αλυκή και το μοναδικό σπίτι του νησιού, που είναι χτισμένο πάνω σε αρχαίες εγκαταστάσεις. Νότια και νοτιοδυτικά του Αγίου Νικολάου υπάρχουν πηγάδια και λαξευτοί τάφοι. Ο μεγαλύτερος απ’ αυτούς είναι Ρωμαϊκής εποχής.

Περιήγηση
Το συνολικό μήκος των μονοπατιών του νησιού είναι περίπου 10km, δηλαδή περίπου τρεις ώρες χαλαρού περιπάτου. Το μόνο που θα χρειαστείτε για να γυρίσετε το νησί είναι απλά αθλητικά παπούτσια και φυσικά καπέλο, αντηλιακό και νερό , απαραίτητα για τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες και την έντονη ακτινοβολία, ιδιαίτερα στους καλοκαιρινούς μήνες.
Ο επισκέπτης που δε θέλει να περπατήσει πολύ, μπορεί να απολαύσει τη γαλαζοπράσινη θάλασσα είτε στην παραλία δίπλα στο χώρο αποβίβασης είτε ακριβώς απέναντι με περπάτημα μόλις 5 λεπτών, στη βόρεια παραλία του νησιού.
Η διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος της Χρυσής πέρα από τις ηθικές διαστάσεις που έχει, επιβάλλεται και από ένα αυστηρό εθνικό και ευρωπαϊκό θεσμικό καθεστώς προστασίας.

Δεν επιτρέπεται
Η οποιαδήποτε μορφή ρύπανσης
Η μετακίνηση των επισκεπτών εκτός των οροθετημένων μονοπατιού και του αιγιαλού
Η συλλογή πετρωμάτων, απολιθωμάτων, κοχυλιών και αρχαίων ευρημάτων
Η συλλογή ζώων και φυτών
Η ελεύθερη κατασκήνωση
Το άναμμα φωτιάς
Το κάπνισμα σε θαμνώδεις και δασώδεις περιοχές

http://to-perivoli-tis-kritis.gr/content/%CF%87%CF%81%CF%85%CF%83%CE%AE

Η "Μάλτα" του Αιγαίου

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση του χρήστη dinfo.gr.

Ένα μικρό κέντημα, ένα κομμάτι δαντέλα

 

Η "Μάλτα" του Αιγαίου. Το «αθόρυβο» νησί με εικόνες βγαλμένες σαν από καρτ ποστάλ

Στο νοτιοανατολικό άκρο του Αιγαίου, στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Δωδεκανήσων, βρίσκεται ένας τόπος ξεχωριστός και σαγηνευτικός.

dinfo.grhttp://

www.newsbeast.gr/travel/destinations/arthro/2725497/to-athorivo-nisi-me-ikones-vgalmenes-san-apo-kart-postal
Στο νοτιοανατολικό άκρο του Αιγαίου, στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Δωδεκανήσων, βρίσκεται ένας τόπος ξεχωριστός και σαγηνευτικός. Η πρώτη εντύπωση που δίνει η Λέρος είναι σαν ένα μικρό κέντημα, ένα κομμάτι δαντέλα, με τόσους όρμους να διαμορφώνουν το σχήμα της. Είναι χαρακτηριστικό πως το μήκος των ακτών της φτάνει τα 71 χιλιόμετρα ενώ η έκτασή της υπολογίζεται στα 54 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Το μεγαλύτερο χωριό της Λέρου είναι η Αγία Μαρίνα, ένας γραφικός, παραδοσιακός, νησιώτικος οικισμός με θέα στην είσοδο φυσικού λιμανιού. Το Λακκί είναι ένα από τα μεγαλύτερα φυσικά λιμάνια της Μεσογείου και αποτελεί το κύριο λιμάνι και το εμπορικό κέντρο του νησιού. Οι περισσότερες υπηρεσίες βρίσκονται στον Πλάτανο, με το βουνό Απιτίκι και το Κάστρο της Παναγιάς, από τον 11ο αιώνα, να δεσπόζει και «σήμα κατατεθέν» τους ανεμόμυλους. Η πιο τουριστική περιοχή είναι τα Άλιντα, ο Βρομόλιθος φημίζεται για την παραλία του ενώ το ψαροχώρι Παντέλι εξακολουθεί να γοητεύει με τη γραφική ατμόσφαιρά του και την καθαρή φυσιογνωμία του. Το ιστορικό Μουσείο, το Λαογραφικό Μουσείο και το Μουσείο Τύπου στεγάζονται στο εντυπωσιακό πετρόκτιστο αρχοντικό του 1925, τον επιβλητικό Πύργο Μπελλένη.
Η ομορφιά της Λέρου θα αποζημιώσει τον επισκέπτη που έκανε το μακρύ ταξίδι για να φτάσει στο νησί αυτό. Ήπιο ανάγλυφο, πράσινοι κάμποι, ακτές για όλα τα γούστα και το εκτυφλωτικό φως του Αιγαίου συνθέτουν το ιδανικό ψηφιδωτό για διακοπές χαλάρωσης και ξεγνοιασιάς.
Για μπάνιο οι επιλογές είναι πολλές και περιλαμβάνουν από οργανωμένες παραλίες μέχρι παρθένες μικρές ακρογιαλιές. Τα καταγάλανα νερά προσκαλούν τον ταξιδιώτη να τα απολαύσει και μερικές από τις πιο γνωστές παραλίες του νησιού είναι το Παντέλι, ο Βρομόλιθος, ο Μπελεφούτης, το Κουλούκι και πολλές ακόμα.
Μην παραλείψετε μια βόλτα στον Άγιο Ισίδωρο, το εκκλησάκι που μοιάζει με καρτ ποστάλ, καθώς στέκει μόνο πάνω σε μικρό νησί που συνδέεται με μια στενή λωρίδα με τη στεριά.  Πολύ όμορφη και γραφική είναι και η Παναγιά της Καβουρόδαινας, χτισμένη σε βράχο κοντά στον Ξηρόκαμπο.
Για όσους αγαπούν τις καταδύσεις, η Λέρος είναι γνωστός και αγαπημένος προορισμός καθώς η θάλασσα γύρω από το νησί έχει μεγάλη ορατότητα και ο βυθός είναι γεμάτος από σπηλιές, ξέρες και ναυάγια που συναρπάζουν.

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση του Αντώνης Κρήτη Πόλεις.

 

Η ιερά μονή Καψά Αγίου Ιωάννη Προδρόμου

Η Μονή Καψά μέχρι πριν από λίγα χρόνια ήταν εντελώς απομονωμένη καθώς δεν ήταν εύκολα προσεγγίσιμη από την ξηρά, αλλά κυρίως από την ...

kritipoliskaihoria.gr

Η ιερά μονή Καψά Αγίου Ιωάννη Προδρόμου

ΚΡΗΤΗ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΑ 10:25:00 π.μ. 0000 - ΚΡΗΤΗ

Η Μονή Καψά μέχρι πριν από λίγα χρόνια ήταν εντελώς απομονωμένη καθώς δεν ήταν εύκολα προσεγγίσιμη από την ξηρά, αλλά κυρίως από την θάλασσα. Είναι το ανατολικότερο μοναστικό κέντρο της νότιας παραλίας της Κρήτης, κτισμένο σε απόκρημνη θέση, προσκολλημένο σε κάθετους βράχους, ανατολικά της εξόδου του φαραγγιού των Περβολακίων.

 Το οικοδομικό συγκρότημα της μονής αναπτύχθηκε σταδιακά με διαρκείς προσθήκες και μετασκευές από την βυζαντινή περίοδο μέχρι και τον προηγούμενο αιώνα. 

Το καθολικό είναι ένας δίκλιτος καμαροσκεπής ναός ο οποίος φράσσει ένα σπήλαιο. Τα ελάχιστα σπαράγματα βυζαντινών τοιχογραφιών που σώζονται επιζωγραφισμένα και σε κακή κατάσταση πάνω στη βραχώδη νοτιοανατολική πλευρά του ναού, δηλώνουν ότι το έτος οικοδομήσεως 1861 που αναγράφεται σε επιγραφή πάνω από την είσοδο του ναού συνδέεται με μια φάση ανακαίνισης ενός κτίσματος που ανάγεται στην ύστερη βυζαντινή περίοδο.

Ο Ιωάννης Βιτσέντζος ή Γεροντογιάννης γεννήθηκε το 1799 στο ημιερειπωμένο τότε Μονύδριο του Τιμίου Προδρόμου Καψά. Η νεώτερη ιστορία της Μονής αρχίζει με την απόφαση του να εγκατασταθεί το έτος 1841, στην έρημο του Καψά. Ο Όσιος Γεροντογιάννης έμενε σ’ ένα απόκρημνο σπήλαιο για δεκαεπτά χρόνια βορειοδυτικά του σπηλαιώδους ναού και τα παλιά κελιά παραχωρήθηκαν στους πολυάριθμους προσκυνητές, ενώ αρκετοί ήταν και οι υποψήφιοι μοναχοί που ήθελαν να μονάσουν δίπλα στον ερημίτη. Τα γεγονότα αυτά επέβαλαν την ανακαίνιση της Μονής, την επισκευή των παλιών κτιρίων και την ανέγερση νέων. 

Ο Όσιος ζούσε με έντονη άσκηση, προσευχή και νηστεία. Απέκτησε από τον Θεό πλούσια χαρίσματα, ώστε επιτελούσε καθημερινά πάμπολλα θαύματα σε όσους με πίστη στο Θεό πλησίαζαν κοντά του. Ο Γεροντογιάννης, διατηρώντας την εσωτερική κατάσταση της ησυχίας του και κινούμενος από άπειρη αγάπη προς τον πάσχοντα άνθρωπο κατά το πρότυπο του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, συμβούλευε, ενίσχυε και θεράπευε όλους τους ασθενείς, χαρίζοντάς τους με την χάρη του Κυρίου την υγεία της ψυχής και του σώματος. Ήταν ευρύτατα γνωστό ότι ο Όσιος σταύρωνε το νερό της θάλασσας και γινόταν γλυκό. Ακόμα έριχνε το ράσο του στη θάλασσα και το χρησιμοποιούσε ως σχεδία για να μεταβαίνει τακτικά χάριν ησυχίας στο Κουφονήσι, νησί που απέχει αρκετά μίλια από τη Μονή. 

Τάφηκε στις 9 Αυγούστου 1874 μέσα στην Εκκλησία του Τιμίου Προδρόμου στη νοτιοδυτική γωνία σε πέτρινο λαξευμένο τάφο από τον εγγονό του και μετέπειτα ηγούμενο της Μονής Αρχιμ. Ιωσήφ Γεροντάκη. Τα ιερά λείψανα τοποθετήθηκαν μέσα σε αργυρή λάρνακα μαζί με την τίμια κάρα του σε περίβλεπτη θέση του ναού και εκπέμπουν ευωδία. Κατατάχθηκε επίσημα στο Αγιολόγιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας από το Οικουμενικό Πατριαρχείο στις 16 Νοεμβρίου 2004. 

Το μοναστήρι σήμερα είναι ενεργό ως ανδρική Μονή.

http://lasithitour.bpis.teicrete.gr