Σάββατο 24 Μαρτίου 2018

Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ 25ΗΣ ΜΑΡΤΙΟΥ

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε ένα σύνδεσμο.
Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, η θεομητορική αυτή εορτή του Ευαγγελισμού, περιλαμβάνεται στο δωδεκάορτο και είναι η μόνη από τις πέντε μεγάλες θεομητορικές…
newsbomb.gr|Από newsbomb

Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ 25ΗΣ ΜΑΡΤΙΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΕΘΙΜΑ ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ

Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου είναι η μόνη από τις πέντε μεγάλες θεομητορικές εορτές, η οποία βασίζεται στην Καινή Διαθήκη. Ωστόσο, δε γνωρίζουμε πότε ακριβώς άρχισε να εορτάζεται ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Η εορτή εμφανίζεται στη Συρία, την Μ. Ασία, αλλά και την Κωνσταντινούπολη πριν το 431.
Το 560 ο Ιουστιανιανός ο Α’ πρόβαλε την 25η Μαρτίου, ως την κατάλληλη ημέρα για τον εορτασμό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
Μια πληθώρα διαφορετικών λόγων οδήγησαν στη συγκεκριμένη καθιέρωση.
Καταρχάς, η ήμερα της συλλήψεως του Ιωάννη του Προδρόμου, δηλαδή η 24η Σεπτεμβρίου, συνέπιπτε με τη φθινοπωρινή ισημερία, δεδομένου ότι την ήμερα αυτή, κατά την οποία οι Εβραίοι εόρταζαν την εορτή του Εξιλασμού, δέχθηκε ο Ζαχαρίας από τον αρχάγγελο Γαβριήλ το μήνυμα ότι θα αποκτήσει υιό.
Επομένως, εφόσον κατά το Λκ. 1, 26 ο Ευαγγελισμός έγινε έξι μήνες αργότερα, η ημερομηνία αυτή συνέπιπτε με την εαρινή ισημερία, δηλαδή στις 25 Μαρτίου, και η Γέννηση του Χριστού καθορίστηκε εννέα μήνες μετά, δηλαδή στις 25 Δεκεμβρίου, στο χειμερινό ηλιοστάσιο.
Επίσης, είχε επικρατήσει η άποψη ότι ο θάνατος του Χριστού συνέβη στις 25 Μαρτίου και επειδή ο Κύριος, ως τέλειος κατά πάντα άνθρωπος, «έσχεν επίγειον βίον καθοριζόμενον από ακριβή αριθμόν ετών», έπρεπε να είχε συλληφθεί την ήμερα του σταυρικού θανάτου του.
Επιπροσθέτως, η 25 Μαρτίου πίστευαν ότι ήταν η πρώτη ήμερα του κόσμου και ως εκ τούτου θα έπρεπε να είναι και η ήμερα της Γεννήσεώς του.
Η χαρμόσυνη εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου εορτάζεται μέσα στη Μ. Τεσσαρακοστή, περίοδο πένθους, κατά την οποία απαγορεύεται η τέλεση εορτών και πανηγύρεων.
Με τον 52ο κανόνα της Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου επιτράπηκε ως εξαίρεση η εορτή του Ευαγγελισμού κατά την οποία τελείται η θεία λειτουργία του Αγ. Ιωάννου του Χρυσοστόμου και όχι η λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων.
Στην Κωνσταντινούπολη, κατά το έθιμο, την ήμερα του Ευαγγελισμού ο αυτοκράτορας με πομπή από την Αγία Σοφία πήγαινε στην εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου εν τω Φόρω και από εκεί κατέληγε στο ναό της Θεοτόκου των Χαλκοπρατείων, όπου γινόταν μεγαλοπρεπής εορτασμός.
Στην ελληνική λαογραφική παράδοση τα έθιμα που σχετίζονται με την εορτή του Ευαγγελισμού βασίζονται στην αντίληψη ότι με την εορτή αύτη αρχίζει η άνοιξη και επιστρέφουν τα χελιδόνια. Γι’ αυτό τα παιδιά βγάζουν από το χέρι τους τον «Μάρτη» και τον αφήνουν στα δέντρα να τον πάρουν τα χελιδόνια.
Σε πολλά μέρη υποδέχονται την 25η Μαρτίου με τραγούδια και με κωδωνισμούς επιδιώκουν να εκδιώξουν τα ερπετά. Οι νοικοκυρές δεν κάνουν δουλειές στο σπίτι ή ζυμώνουν μικρές πίτες και βάζουν σε μια απ’ αυτές ένα νόμισμα, για να το βρει ο τυχερός, όπως στην Πρωτοχρονιά.
Οι μελισσοτρόφοι πρωτοβγάζουν τις κυψέλες στο ύπαιθρο, οι κτηνοτρόφοι μετακινούν τα κοπάδια τους από τα χειμαδιά στα ορεινά μέρη, ενώ οι Σαρακατσάνοι «αρματώνουν» τα κοπάδια τους με τα κυπροκούδουνα, όπως διαβάζουμε στο dogma.gr.
Ως έθιμο για τον εορτασμό της 25ης Μαρτίου καθιερώθηκε και ο μπακαλιάρος με σκορδαλιά. Κατά τη διάρκεια της Σαρακοστής, η Εκκλησία επέτρεπε στους πιστούς να φάνε ψάρι μόνο δύο φορές, του Ευαγγελισμού και την Κυριακή των Βαΐων.


ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ

Δ ΣΟΛΩΜΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ απόσπασμα


Ένας πολέμαρχος ξάφνου απομακραίνεται από τον κύκλο, όπου είναι συναγμένοι εις συμβούλιο για το γιουρούσι, γιατί τον επλάκωσε η ενθύμηση, τρομερή εις εκείνη την ώρα της άκρας δυστυχίας, ότι εις εκείνο το ίδιο μέρος, εις τες λαμπρές ημέρες της νίκης, είχε πέσει κοπιασμένος από τον πολεμικό αγώνα, και αυτού επρωτάκουσε, από τα χείλη της αγαπημένης του, τον αντίλαλο της δόξας του, οποία έως τότε είχε μείνει άγνωστη εις την απλή και ταπεινή ψυχή του.
Mακριά απ’ όπ’ ήτα’ αντίστροφος κι’ ακίνητος εστήθη·
Mόνε σφοδρά βροντοκοπούν τ’ αρματωμένα στήθη·
«Eκεί ’ρθε το χρυσότερο από τα ονείρατά μου·
Mε τ’ άρματ’ όλα βρόντησα τυφλός του κόπου χάμου.
Φωνή ’πε ―O δρόμος σου γλυκός και μοσχοβολισμένος·
Στην κεφαλή σου κρέμεται, ο ήλιος μαγεμένος·
Παλληκαρά και μορφονιές, γεια σου, Kαλέ, χαρά σου!
Άκου! νησιά, στεριές της γης, εμάθαν τ’ όνομά σου.―
Tούτος, αχ! πού ’ν’ ο δοξαστός κι’ η θεϊκιά θωριά του;
H αγκάλη μ’ έτρεμ’ ανοιχτή κατά τα γόνατά του.
Έριξε χάμου τα χαρτιά με τς είδησες του κόσμου
H κορασιά τρεμάμενη . . . . . . . . . . . . . . . . .
Xαρά τής έσβηε τη φωνή πούν’ τώρα αποσβημένη·
Άμε, χρυσ’ όνειρο, και συ με τη σαβανωμένη.
Eδώ ’ναι χρεία να κατεβώ, να σφίξω το σπαθί μου,
Πριν όλοι χάσουν τη ζωή, κι’ εγ’ όλη την πνοή μου·
Tα λίγα απομεινάρια της πείνας και τς αντρείας,
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Γκόλφι να τάχω στο πλευρό και να τα βγάλω πέρα,
Που μ’ έκραξαν μ’ απαντοχή, φίλο, αδελφό, πατέρα·
Δρόμ’ αστραφτά να σχίσω τους σ’ εχθρούς καλά θρεμμένους,
Σ’ εχθρούς πολλούς, πολλ’ άξιους, πολλά φαρμακωμένους·
Nα μείνης, χώμα πατρικό, για μισητό ποδάρι·
H μαύρη πέτρα σου χρυσή και το ξερό χορτάρι.»

«Θύρες ανοίξτ’ ολόχρυσες για την γλυκιάν ελπίδα.»

ΠΙΝΑΚΑΣ Θ. Βρυζάκης, Ειδύλλιο. 1862.
\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\

Θεόφιλος (Χατζημιχαήλ)(1868 – 1934)

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε ένα σύνδεσμο.
Ήταν 24 Μαρτίου 1934, όταν βρέθηκε νεκρός ο πιο γνωστός Έλληνας λαϊκός ζωγράφος...
sansimera.gr
Ο Θεόφιλος (Χατζημιχαήλ) είναι ο πιο γνωστός έλληνας λαϊκός ζωγράφος. Γεννήθηκε μεταξύ 1868 και 1871 στη Βαρειά Μυτιλήνης. Ήταν το μεγαλύτερο από τα οκτώ παιδιά του Γαβριήλ και της Πηνελόπης Χατζημιχαήλ. Ο πατέρας του ήταν τσαγκάρης και η μητέρα του κόρη αγιογράφου.
Τα παιδικά του χρόνια ήταν δύσκολα, λόγω της ισχνής του κράσης, αλλά και της αριστεροχειρίας του. Ο αριστερόχειρας εκείνη την εποχή εθεωρείτο μειονεκτικό άτομο και προκαλούσε αρνητικά σχόλια στον περίγυρό του. Οι γονείς, αλλά και οι δάσκαλοί του προσπάθησαν με καταπιεστικό και συχνά βίαιο τρόπο να του αλλάξουν χέρι γραφής και να τον κάνουν δεξιόχειρα. Ο μικρός Θεόφιλος κλείστηκε στον κόσμο του και βρήκε αποκούμπι στη ζωγραφική.
Πολύ νέος, ακόμη, δραπετεύει από τη Μυτιλήνη και φεύγει για τη Σμύρνη, την πόλη με τους χιλιάδες Έλληνες, που είναι το οικονομικό κέντρο της Μικράς Ασίας. Δουλεύει θυροφύλακας στο ελληνικό προξενείο και παράλληλα ζωγραφίζει. Στη Σμύρνη, ο Θεόφιλος θα διαμορφώσει την εικαστική του γλώσσα και το βασικό του θεματολόγιο, από τον κόσμο της αρχαιότητας, του Βυζαντίου και της νεώτερης Ελλάδας. Τότε κάνει τη ζωγραφική επάγγελμά του.
Με το ξέσπασμα του Ελληνοτουρκικού πολέμου το 1897 φεύγει για την Ελλάδα, με την πρόθεση να καταταγεί εθελοντής. Πριν προλάβει να γνωρίσει τα πεδία των μαχών, ο πόλεμος τερματίζεται. Αποφασίζει να μείνει στον Βόλο, πλούσιο αγροτικό και βιομηχανικό κέντρο στις αρχές του 20ου αιώνα. Ζει μέσα στη φτώχεια και ζωγραφίζει για ψίχουλα στους τοίχους μαγαζιών του Βόλου και του Πηλίου. Παράλληλα, διασκεδάζει τους κατοίκους και γίνεται αντικείμενο αστεϊσμών με το παράξενο φέρσιμο, αλλά και τις φορεσιές του. Από νέος ακόμη, ο Θεόφιλος υιοθετεί τη φουστανέλα ως καθημερινό ένδυμα, ενώ τις Απόκριες του αρέσει να ντύνεται Μέγας Αλέξανδρος, με στολή δικής του επινοήσεως.
Τα οικονομικά του καλυτερεύουν κάπως, όταν ένας πλούσιος γαιοκτήμονας της Μαγνησίας, ο Γιάννης Κοντός, του αναθέτει το 1912 την τοιχογράφηση του σπιτιού του στην Ανακασιά. Ο Θεόφιλος ζωγραφίζει σκηνές από την Επανάσταση του '21, αρχαίους θεούς και τοπία. Σήμερα, η οικία Κοντού είναι το Μουσείο Θεόφιλου στον Βόλο.
Το 1927, μη μπορώντας να αντέξει ένα χοντρό αστείο που έγινε εις βάρος του, εγκαταλείπει τον Βόλο και επιστρέφει στη γενέτειρά του Μυτιλήνη. Λέγεται ότι κάποιος, για να διασκεδάσει τους θαμώνες ενός καφενείου, έριξε τον Θεόφιλο από μια σκάλα, όπου ήταν ανεβασμένος και ζωγράφιζε.
Εν τω μεταξύ, ο ζωγράφος Γιώργος Γουναρόπουλος μιλά με ενθουσιασμό για το έργο του Θεόφιλου στον μυτιληνιό Στρατή Ελευθεριάδη σημαίνοντα τεχνοκριτικό στο Παρίσι με το γαλλικό όνομα Τεριάν. Ο Ελευθεριάδης είναι ο άνθρωπος που επιβάλλει τον Θεόφιλο και θα τον κάνει γνωστό, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Του αγοράζει χρώματα, πινέλα και πανιά και αναθέτει στον πατέρα του να του στέλνει στο Παρίσι όσα έργα ζωγραφίζει. Τότε παρατηρείται και μία στροφή στη θεματολογία του Θεόφιλου. Τα ιστορικά και ηρωικά θέματα δίνουν τη θέση τους στα πιο οικεία, τα καθημερινά, τα κοντινά.
Μόλις άρχισε να του χαμογελά η τύχη, ο Θεόφιλος βρέθηκε νεκρός στο άθλιο καμαράκι του, στις 24 Μαρτίου 1934. Η νεκροψία έδειξε ανακοπή καρδιάς.
Στις 20 Σεπτεμβρίου 1935 δημοσιεύεται συνέντευξη του /biographies/697Τεριάντ στην εφημερίδα «Αθηναϊκά Νέα», στην οποία χαρακτηρίζει τον Θόφιλο «μεγάλο έλληνα ζωγράφο». Ένα χρόνο αργότερα οργανώνεται έκθεσή του στο Παρίσι. Ο μεγάλος αρχιτέκτονας Λε Κορμπιζιέ γράφει σε άρθρο του για τον Θεόφιλο «...Είναι ζωγράφος γεννημένος από το ελληνικό τοπίο. Μέσω του Θεόφιλου, ιδού το τοπίο και οι άνθρωποι της Ελλάδας: κοκκινόχωμα, πευκότοπος και ελαιώνας, θάλασσα και βουνά των θεών, άνθρωποι που λούονται σε μια τολμηρά επικίνδυνη ηρεμία….». Ο Γιώργος Σεφέρης και ο Γιάννης Τσαρούχης εκφράζονται εγκωμιαστικά για την τέχνη του.
Στις 3 Ιουνίου 1961 ο Θεόφιλος περνά τις πύλες του Λούβρου για μία μεγάλη αναδρομική έκθεση. Σήμερα, έργα του υπάρχουν διάσπαρτα σε πολλά μουσεία (Βαρειάς στη Μυτιλήνη και Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης στην Αθήνα), καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.



Ο ΕΝΔΟΞΟΤΕΡΟΣ ΕΛΛΗΝ ΤΟΥ '21 - Ο ΓΕΡΟΣ ΤΟΥ ΜΩΡΙΑ

Αποτέλεσμα εικόνας για Θεόδωρος Κολοκοτρώνης
Ο ΕΝΔΟΞΟΤΕΡΟΣ ΕΛΛΗΝ ΤΟΥ '21 - Ο ΓΕΡΟΣ ΤΟΥ ΜΩΡΙΑ
~ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης (Ραμαβούνι Μεσσηνίας 1770 - Αθήνα 1843) ~

Η σημαντικότερη ηγετική φυσιογνωμία της Επανάστασης. Το όνομα του Κολοκοτρώνη συνδέθηκε με τις σημαντικότερες φάσεις του Αγώνα στην Πελοπόννησο. Ο πατέρας του Κωνσταντής Κολοκοτρώνης πήρε μέρος στην ένοπλη εξέγερση του Ελληνισμού, που υποκινήθηκε από την Αικατερίνη Β´ της Ρωσίας το 1770, και σκοτώθηκε σε συγκρούσεις μαζί με δύο αδελφούς του.

Τα γεγονότα αυτά υπήρξαν καθοριστικά για τη διαμόρφωση του χαρακτήρα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Άρχισε τη δράση του το 1805, όταν πήρε μέρος στις ναυτικές επιχειρήσεις του ρωσικού στόλου την περίοδο του ρωσοτουρκικού πολέμου. Αργότερα υπηρέτησε στο ελληνικό στρατιωτικό σώμα που οργάνωσαν οι Άγγλοι και τιμήθηκε με το βαθμό του ταγματάρχη για τη δράση του εναντίον των Γάλλων. Το 1818 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και άρχισε με πάθος να προετοιμάζει τον Αγώνα στην Πελοπόννησο. Με την έναρξη της Επανάστασης αναδείχτηκε η στρατιωτική ιδιοφυία του Κολοκοτρώνη.

Η παράδοση της Καλαμάτας (23 Μαρτίου 1821), η άλωση της Τριπολιτσάς (23 Σεπτεμβρίου 1821), οι νίκες στο Βαλτέτσι, τα Βέρβενα και τα Δολιανά εδραίωσαν το κύρος του ως στρατιωτικού ηγέτη, παράλληλα όμως προκάλεσαν και τις πρώτες αντιδράσεις μερίδας των τοπικών αρχόντων. Ἡ αντίδραση αυτή κορυφώθηκε με την έλευση του Δ. Υψηλάντη που επεδίωξε να οργανώσει πολιτικά την Επανάσταση, και πήρε τη μορφή ανοικτής ρήξης μεταξύ στρατιωτικών και προκρίτων. Ο Κολοκοτρώνης προσπάθησε να συνδιαλλάξει τις αντιμαχόμενες μερίδες και να αποτρέψει την κατάρρευση της νεαρής Επανάστασης.

Στις 26 Ιουλίου 1822 η ιστορική νίκη του στα Δερβενάκια οδήγησε στον αποδεκατισμό της στρατιάς του Δράμαλη, διέσωσε τον Αγώνα στην Πελοπόννησο και επικύρωσε, για μία ακόμα φορά, τις εξαιρετικές στρατιωτικές ικανότητες του «Γέρου» του Μοριά. Οι επιτυχίες αυτές δεν απέτρεψαν τη συνεχιζόμενη και κλιμακούμενη αντιπαράθεση μεταξύ στρατιωτικών και κυβερνητικών, της οποίας θύμα υπήρξε και ο Κολοκοτρώνης. Στις ένοπλες συγκρούσεις ο γιός του Πάνος και ο ίδιος συνελήφθησαν και κρατήθηκαν στο Ναύπλιο.

Ο Κολοκοτρώνης αμνηστεύθηκε από την κυβέρνηση την περίοδο που ο Ιμπραήμ αποβιβάστηκε στην Πελοπόννησο και μαζί με τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη προσπάθησε να εμποδίσει την ανακατάληψη της Πελοποννήσου από τους Τούρκους και να εμψυχώσει το δοκιμαζόμενο πληθυσμό. Ως το τέλος της Επανάστασης ο Κολοκοτρώνης συνέχισε να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στα στρατιωτικά και πολιτικά πράγματα της εποχής. Υποστήριξε θερμά τον Καποδίστρια και δέχτηκε με ενθουσιασμό την εκλογή του Όθωνα.

Η διαφωνία του με τα μέτρα και την πολιτική της Αντιβασιλείας κατέληξε στη δίωξη και την πολύκροτη δίκη του με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας. Καταδικάστηκε σε θάνατο μαζί με το Δημ. Πλαπούτα παρά τις διαφωνίες των Τερτσέτη και Πολυζωΐδη. Με την ενηλικίωση του Όθωνα πήρε χάρη, ονομάστηκε στρατηγός και έλαβε το αξίωμα του συμβούλου της Επικρατείας.

Στα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Κολοκοτρώνης υπαγόρευσε στον Γεώργιο Τερτσέτη τα «Απομνημονεύματά» του που κυκλοφόρησαν το 1851 με τον τίτλο «Διήγησις συμβάντων της Ελληνικής φυλής από τα 1770 έως τα 1836». Τα «Απομνημονεύματα» του Κολοκοτρώνη αποτέλεσαν και αποτελούν πολύτιμη πηγή για την Ελληνική Επανάσταση.
\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\

Ἀριστοτέλης Βαλαωρίτης Ὁ Σαμουὴλ

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε μια παλιότερη δημοσίευση.

Φωτογραφία του Roumpakis Yiannis.
Μέρες που είναι λέω να ξαναδιαβάσω αυτό εδώ:

Ἀριστοτέλης Βαλαωρίτης Ὁ Σαμουὴλ
-Καλόγερε, τί καρτερεῖς κλεισμένος μὲς στὸ Κούγκι;
Πέντε νομάτοι σόμειναν - κ' ἐκεῖνοι λαβωμένοι!
Κ'εἶναι χιλιάδες οἱ ἐχθροὶ ποὺ σ' ἔχουνε ζωσμένον!
Ἔλα νὰ δώσης τὰ κλειδιά, πέσε νὰ προσκυνήσης,
κι ἀφέντης ὁ Βελήπασας δεσπότη θὰ σὲ κάμη!
Ἔτζι ψηλὰ ἀπὸ τὸ βουνὸ φωνάζει ὁ Πήλιο Γκούσης…
Κλεισμένος μὲς στὴν ἐκκλησὰ βρίσκετ' ὁ Σαμουήλης,
κι ἀγέρας παίρνει τὴ φωνὴ τοῦ Πήλιου τοῦ προδότη.
Χωρὶς ψαλμοὺς καὶ θυμιατά, χωρὶς φωτοχυσία,
γονατισμένοι, σκυθρωποί, μπρὸς στὴν Ὡραία Πύλη,
πέντε Σουλιῶτες στέκονται μὲ τὸ κεφάλι κάτου.
Βουβοὶ - δὲν ἀνασαίνουνε, καὶ βλέπεις κάπου-κάπου
ὅπου ἕνα χέρι σκώνεται καὶ κάνει τὸ σταυρό του.
Ἀκίνητα στὸ μάρμαρο σέρνονται τὰ σπαθιά τους -
σπαθιὰ ποὺ τόσο ἐδούλεψαν γιὰ τὸ γλυκό τους Σούλι!
Δὲ φαίνετ' ὁ καλόγερος, μόνος του στ' ἅγιο Βῆμα
προσεύχετο κ'ἑτοίμαζε τὴ μυστικὴ θυσία.
Σφιχτά-σφιχτὰ στὰ χέρια του ἐβάστα τὸ Ποτήρι
καὶ μύρια λόγι' ἀπόκρυφα ἔλεγε τοῦ Θεοῦ του.
Τὰ μάτια κατακόκκινα ἀπ' τὲς πολλὲς ἀγρύπνιες
ἐκοίταζαν ἀκίνητα τὸ Σῶμα καὶ τὸ Αἷμα.

Τί θάλασσα, ποὺ κύματα ἔχει κρυφὲς ἐλπίδες !..
Σιγᾶτε βρόντοι τουφεκιῶν, πᾶψτε φωνὲς πολέμου,
Κι ὁ Σαμουὴλ τὴν ὕστερη τὴν κοινωνιὰ θὰ πάρη !
Κ' ἐκεῖ ποὺ κοίταζ' ὁ παπὰς τὴ Σάρκα τοῦ Θεοῦ του,
ἐκύλησ' ἀπ' τὰ μάτια του στοῦ ποτηριοῦ τὰ σπλάχνα
σὰν τὴ δροσούλα διάφανο κρυφά-κρυφὰ ἕνα δάκρυ.
- Θεέ μου καὶ πατέρα μου, θαμμένος ἐδωμέσα
ἐδίψασα... Χωρὶς νερὸ ἡ θεία κοινωνιά σου
θὰ ἒμεν' ἀτελείωτη... Δέξου, γλυκέ μου Πλάστη,
αὐτὸ τὸ μαῦρο δάκρυ μου - μὴ τὸ καταφρονέσης.
ἀμόλυντο καὶ καθαρὸ βγαίν' ἀπ' τὰ φυλλοκάρδια.
δέξου τό, Πλάστη, δέξου τὸ - ἄλλο νερὸ δὲν ἔχω.
Ἤτανε ἥλιος κ' ἔλαμψε τὸ ἱερὸ τὸ σκεῦος.
Τὸ αἷμα ἐζεστάθηκε, ἄχνισε, ζωντανεύει.
Ἀναγαλλιάζει ὁ Σαμουὴλ ποὺ εἶδε τὴ Θεία Χάρη
καὶ τρέμοντας ἀγκάλιασε τὸ θεϊκὸ ποτήρι
καὶ τόσφιξε στὰ χείλη του κι ἄκουσε ποὺ χτυποῦσε
σὰν νάτανε λαχταριστὴ καρδιά, ζωὴ γιομάτη.
Ἀνοίγ' ἡ Πύλη τοῦ Ἱεροῦ, σκύφτουν τὰ παλληκάρια.
τ' ἀνδρειωμένα μέτωπα τὸ μάρμαρο χτυπᾶνε,
καὶ καρτεροῦν ἀκίνητα τοῦ γέροντα τὰ λόγια.
Ἐπρόβαλ' ὁ καλόγερος. Τὸ πρόσωπό του φέγγει
σὰ χιονισμένη κορυφὴ στοῦ φεγγαριοῦ τὴ λάμψη.
Στὰ λαβωμένα χέρια του βαστοῦσ' ἕνα βαρέλι
πόκλειε μέσα θάνατο, φωτιὰ κι ἀπελπισία.
Ἐκεῖνο μόνο τόμεινε..- ἐκεῖνο μόνο φθάνει!
Ἐμπρὸς στὴν Πύλη τοῦ Ἱεροῦ μονάχος του τὸ στένει
καὶ τρεῖς φορὲς τὸ βλόγησε καὶ τρεῖς φορὲς τὸ φχέται.
Σὰν νάταν Ἅγια Τράπεζα, σὰν νάταν Ἀρτοφόρι
ἐπίθωσ' ὁ καλόγηρος ἐπάνω τὸ ποτήρι,
καὶ σιωπηλὸς κι ἀτάραχος ἄναψε θειαφοκέρι...
Τὰ γόνατά του ἐχτύπησαν ὁρμητικὰ τὴν πλάκα,
ἐσήκωσε τὰ χέρια του, τὸ πρόσωπό του ἀνάφτει -
κ' οἱ πέντε τὸν ἐκοίταζαν βουβοὶ μέσα στὰ μάτια:
Ἡ δέησις
- Πατέρα μου, σ'ἐδούλεψα
πιστὰ σαράντα χρόνια,
καὶ τώρα στὰ γεράματα
μοῦ δίνεις κατηφρόνια!
Τὸ θέλημά σου ἂς γενῆ!
Λυπήσου μας, σπλαχνίσου
καὶ πάψε τὴν ὀργή σου!
Σ' ἐσένα, σὰν ὠρφάνεψα,
ἔδωκα τὴν ψυχή μου -
τὸ Σούλι μου τ' ἀγκάλιασα
στὸν κόσμο γιὰ παιδί μου.
Τώρα τὸ Σούλι τόχασα…
Ἠλθ' ἡ στερνή μου μέρα -
θάλθω σ' ἐσέ, Πατέρα...
Μέτρησε πόσοι ἐμείναμε!
Οἱ ἄλλοι πεθαμένοι
μὲς στὰ λαγκάδια σέρνονται
νεκροὶ καὶ λαβωμένοι!
Ἂταφ' ἀμοιρολόητα
σέπονται τὰ κουφάρια
στοῦ λόγγου τὰ χορτάρια.
Ὄρνια καὶ λύκοι ἐχόρτασαν
τὰ μαῦρα κρέατά μας.
Συχώρεσε, συχώρεσε,
Πλάστη, τὰ κρίματά μας!
Καὶ τώρα ποὺ θὰ νάλθωμε
κ' ἡμεῖς στὴν ἀγκαλιά σου,
δέξου μας σὰν παιδιά σου!
Καὶ κοίταξε τὰ χέρια μας
τώρα σ' ἐσὲ σκωμένα
πῶς εἶν' ἀπὸ τὸ ἄπιστο
τὸ αἷμα λερωμένα,
κ' εὐχαριστήσου, Πλάστη μου,
καὶ πές: «- Εὐλογημένοι,
πιστοί μου ἀνδρειωμένοι!»
Τώρα τὸ Σούλι ἀπέθανε.
δὲν ἒμειν' ἕνα χέρι
πού νὰ μπορῆ στὰ δάχτυλα
νὰ σφίξη τὸ μαχαίρι...
Πατέρα παντοδύναμε,
γενοὺ σ' ἐμᾶς πατρίδα -
ἄλλη δὲν ἔχω ἐλπίδα.
Ἐκεῖ ψηλὰ στὸ θρόνο σου,
στὴν τόση βασιλεία,
δῶσε σ' ἐμᾶς τοὺς δύστυχους
μικρὴ μιὰ κατοικία,
νὰ μοιάζη μὲ τὸ Σούλι μας -
καὶ δῶσε μου ἕνα βράχο
κ' ἐκεῖ τὸ Κούγκι νάχω.
Χῶμα στὸ Σούλι ἐλεύθερο
γιὰ νὰ ταφῶ δὲ μένει.
ἐλέησόν με, Πλάστη μου,
συχώρεσε νὰ γένη
τὸ Κούγκι μου ἡ ἐκκλησιά,
τὸ Ἱερό σου Βῆμα
τοῦ Σαμουὴλ τὸ μνῆμα.
Ἐδῶ ποδάρι ἄπιστο
ποτὲ δὲ θὰ τολμήση
(ποτὲ ! τὸ εἶπα, τ' ὤρκισα)
τὸ Κούγκι νὰ πατήση.
Μαζί μου παίρνω τὰ κλειδιά,
Πλάστη μου, δὲν τ' ἀφήνω -
οὔτε σ' ἐσὲ τὰ δίνω !
Ἐκεῖ ψηλὰ στὸν οὐρανὸ
νὰ τὰ φορὴ στὴ μέση
ὁ Σαμουὴλ ὁ δοῦλος σου
θὰ σὲ παρακαλέση...
Πατέρα μου, μὴ πειραχθῆς -
κάμε μου αὐτὴ τὴ χάρη:
ἄλλος νὰ μὴ τὰ πάρη!
…Καὶ τώρα, τώρα π' ἄκουσες
τὸν πόνο, τὸν καημό μας,
δέξου μας καὶ θ'ἀφήσωμε
τὸ Σούλι τὸ γλυκό μας...
Τὸ Σούλι - ἂχ ! πὼς τόχασα! -
ψυχή μου, μὴ δακρύσης,
εἶν' ὥρα νὰ τ' ἀφήσης!
Κι ἁπλώνοντας τὰ χέρια του στοὺς πέντε του συντρόφους:
Θεέ μου, πολυέλεε,
τώρα ποὺ θαν' ἀφήσω
τὸν κόσμο καὶ στὸν ἴσκιο σου
θάλθ' ὁ φτωχὸς νὰ ζήσω,
μία χάρη θέλω, Πλάστη μου:
- τὰ πέντε τὰ παιδιά μου
νὰ τάχω συντροφιά μου!
Τ'ἀνάθρεψα στὸν κόρφο μου -
γιὰ ἰδὲ τά, τὰ καημένα,
ἄλλονε δὲν ἀγάπησαν
παρὰ ἐσὲ κ' ἐμένα.
Παιδιά μου, μὴ δειλιάζετε-
νἄχετε τὴν εὐχή μου,
Θὰ ζήσετε μαζί μου !
Σταλαματιά-σταλαματιὰ τὰ δάκρυά τους πέφτουν
κ' ἡ πλάκα ποὺ τὰ δέχεται ραγίζεται καὶ τρίζει.
Παράπονο τοὺς ἔπιασεν, ὄχι θανάτου φόβος,
καὶ κλαίοντας ὁ Σαμουήλ, εἰς τόνα του τὸ χέρι
τὸ ἱερὸ ποτήρι του καὶ στ' ἄλλο τὴ λαβίδα,
ἀρχίνησε τὴν κοινωνιὰ τοῦ Πλάστη νὰ μεράζη...
Ὁ πρῶτος ἐμετάλαβε - μεταλαβαίνει κι ἄλλος,
τὴν ἔδωσε στὸν τρίτονε - κι ὁ τέταρτος τὴν παίρνει,
καὶ φθάνει ὡς τὸν ὕστερο καὶ τοῦ τηνε προσφέρει.
Κ' ἐκεῖ ποὺ ἒψαλλ' ὁ παπὰς μὲ τὴ γλυκειὰ φωνή του
τοῦ δείπνου σου τοῦ μυστικοῦ / σήμερον Υἱὲ Θεοῦ,..
φωνὲς ἀκούονται, χτυπιές, ἀλαλαγμός, ἀντάρα.
Πλακώσανε οἱ ἄπιστοι..- καλόγερε, τί κάνεις;..
Ἐσήκωσε τὰ μάτια του ὁ Σαμουὴλ στὸν κρότο -
καὶ στάζ' ἀπ'τὴ λαβίδα του ἐπάνω στὸ βαρέλι
μιὰ φλογερὴ σταλαματιὰ ἀπ' τοῦ Θεοῦ τὸ γαῖμα...
Ἀστροπελέκια ἐπέσανε, βροντάει ὁ κόσμος ὅλος -
λάμπει στὰ γνέφ' ἡ ἐκκλησιά, λάμπει τὸ μαῦρο Κούγκι!
Τί φοβερὴ κεροδοσὰ πόλαβε στὴ θανὴ του τὸ Σούλι τὸ κακότυχο, καὶ τί καπνὸ λιβάνι!..
Ἀνέβαινε στὸν οὐρανὸ καὶ τοῦ παπᾶ τὸ ράσο
κι ἁπλώθηκε κι ἁπλώθηκε σὰν τρομερὴ μαυρίλα,
σὰ σύγνεφο κατάμαυρο κ' ἐθόλωσε τὸν ἥλιο.
Κ' ἐνῶ τ' ἀνέβαζ' ὁ καπνός, κ' ἐνῶ τὸ συνεπαίρνη,
τὸ ράσο πάντ' ἀρμένιζε κ' ἐδιάβαινε σὰ Χάρος.
κ' ἐκεῖθεν ὀποῦ διάβηκε ὁ φλογερός του ἴσκιος,
σὰν νάταν μυστικὴ φωτιὰ ἐρρόγισε τὸ λόγγο.
Καὶ μὲ τὲς πρῶτες ἀστραπὲς καὶ μὲ τὰ πρωτοβρόχια
χλωρὸ χορτάρι φύτρωσε, δάφνες, ἐλιές, μυρτοῦλες,
ἐλπίδες, νίκες καὶ σφαγὲς - χαρὲς κ' ἐλευθερία.


\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\



Τηγανητός μπακαλιάρος με αλεύρι ή με κουρκούτι

Έχετε βάλει μπακαλιάρο για ξαρμύρισμα;
Εδώ με δυο τρόπους τηγανίσματος. Παραδοσιακός με κουρκούτι, και ακόμη πιο παραδοσιακός με αλεύρι...
Καλά να περάσετε!



Παραδοσιακός και …λίγο πιο παραδοσιακός! Τι λέω θα μου πείτε. Θα εξηγήσω τι εννοώ. Παραδοσιακός είναι ούτως ή άλλως ο μπακαλιάρος και ειδικά για το τραπέζι της αυριανής μέρας θεωρείται εκ των…
cretangastronomy.gr

Παραδοσιακός και …λίγο πιο παραδοσιακός!


 
Τι λέω θα μου πείτε. Θα εξηγήσω τι εννοώ. Παραδοσιακός είναι ούτως ή άλλως ο μπακαλιάρος και ειδικά για το τραπέζι της αυριανής μέρας θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ… Όχι μόνο τηγανητός, αλλά με πολλούς και διάφορους τρόπους μαγειρεμένος.


 
Δεν ξέρω αν φτάνουμε τους Πορτογάλους που λέγεται ότι έχουν τουλάχιστον μια συνταγή για μπακαλιάρο για κάθε μέρα του χρόνου, δηλαδή τουλάχιστον 365 συνταγές, αλλά και οι δικές μας δεν πάνε πίσω. Ειδικά στην Κρήτη είναι ένα από τα ψάρια που συνδυάζουμε με πάρα πολλά υλικά και ένα μικρό δείγμα μπορείτε να δείτε σε πρόσφατη προηγούμενη ανάρτηση.



Νησί η Κρήτη, αλλά το ψάρι του βουνού, ο φτωχογιάννης όπως τον έλεγαν παλιότερα  έχει την τιμητική του. Όπως κι αν τον μαγειρέψουμε ο μπακαλιάρος είναι νόστιμος.  Αλλά για μένα δυο είναι οι κορυφαίοι τρόποι μαγειρέματός του. Με μάραθα και άλλα γιαχνερά (υπάρχει άραγε κάτι που να περιέχει μάραθα και να μη μ’ αρέσει;) και τηγανητός.


 
Για να τηγανίσουμε τον ξαρμυρισμένο μπακαλιάρο παραδοσιακά πρέπει να τον «τυλίξουμε» . Σε κουρκούτι στις μέρες μας, φτιαγμένο με πολλούς και διάφορους τρόπους. Αλλά παλιότερα ο μπακαλιάρος απλά αλευρωνόταν. Καλό πασπάλισμα με σκέτο αλεύρι, τίναγμα του περίσσιου, και τηγάνισμα σε μπόλικο και καλό ελαιόλαδο.


 
Κάθε τρόπος έχει τα συν του και τα πλην του και σε άλλους αρέσει έτσι, σ’ άλλους αλλιώς. Οι παραλλαγές με το κουρκούτι είναι πολλές. Υπάρχουν συνταγές με αυγά, με διάφορα υγρά, με προσθήκη διάφορων μπαχαρικών ή αρωματικών.


 
Η δική μου βασική συνταγή έχει δοθεί εδώ και χρόνια και είναι από τις δημοφιλείς της σελίδας γιατί είναι απλή και νηστίσιμη και φτιάχνεται με υλικά που έχουμε πάντα στο σπίτι. Γίνει τραγανή  και νόστιμη κάλυψη όχι μόνο στον μπακαλιάρο αλλά και σε τηγανητά λαχανικά, χωρίς να τα βαραίνει.  


 
Εδώ λοιπόν απλώς επισημαίνω ότι όταν τηγανίζω με κουρκούτι τον μπακαλιάρο, μου αρέσει καλύτερα όταν έχει αφαιρεθεί το δέρμα του και  τα αγκάθια του. Έτσι αυτός ο τρόπος είναι κατά τη γνώμη μου καλύτερος όταν πρόκειται να φάνε μπακαλιάρο και μικρά παιδιά. Μοιάζει με λουκουμαδάκια που τρώγονται με όρεξη ακόμη και από τα πιο δύσκολα παιδιά (για ακόμη πιο δύσκολα, υπάρχουν και οι …τηγανίτες μπακαλιάρου). 


 
Η γεύση όμως μοιράζεται. Η μισή νοστιμιά οφείλεται στο ζυμάρι και η άλλη μισή στο ψάρι. Ακόμη και με το δικό μου κουρκούτι που είναι πολύ απλό συμβαίνει αυτό. Όποιος θέλει τη μπουκιά του να είναι μπακαλιάρος-μπακαλιάρος, τον τηγανίζει με σκέτο αλεύρι, δεν βγάζει το δέρμα, ! Αν είναι καλής ποιότητας το ψάρι και το λάδι είναι άλλη γεύση!


 
Πιο παραδοσιακός λοιπόν  είναι ο τηγανισμένος με αλεύρι. Τουλάχιστον για τους κρητικούς, το κουρκούτι στο τηγάνισμα του μπακαλιάρου είναι νεωτερισμός, ίσως όχι πολύ πρόσφατος, αλλά πάντως νεωτερισμός! Πολλές ηλικιωμένες μαγείρισσες τηγανίζουν ακόμη τον μπακαλιάρο με αλεύρι, με το δέρμα και με το κεντρικό ψαροκόκαλο στη θέση του!


 
Έχουμε και λέμε λοιπόν:

Τηγανητός μπακαλιάρος με αλεύρι

Υλικά:
1 φύλλο μπακαλιάρος περίπου 700gr.
1 περίπου κούπα αλεύρι 
Ελαιόλαδο
Επί το έργον:
Ετοιμάζουμε και ξαρμυρίζουμε το μπακαλιάρο όπως περιγράφεται στην προηγούμενη ανάρτηση.


 
Βάζουμε το ελαιόλαδο να κάψει και πριν αρχίσει να καπνίζει  βάζουμε τα κομμάτια του μπακαλιάρου αλευρωμένα καλά απ’ όλες τις πλευρές.


 
Τηγανίζουμε μέχρι να χρυσίσουν απ’ όλες τις πλευρές και τα βγάζουμε σε χαρτοπετσέτες.


 
Σερβίρουμε ζεστό το φρεσκοτηγανισμένο μπακαλιάρο.



Τηγανητός μπακαλιάρος με κουρκούτι

Υλικά:
Για ένα φύλλο μπακαλιάρου περίπου 700 gr
1 δόση κουρκούτι
Ελαιόλαδο για το τηγάνισμα
Επί το έργον:
Προετοιμάζουμε τον μπακαλιάρο από την προηγούμενη όπως περιγράψαμε στην προηγούμενη ανάρτηση.


 
Μισή ώρα πριν από το τηγάνισμα ετοιμάζουμε το κουρκούτι και το αφήνουμε να περιμένει. Βάζουμε τα κομμάτια του μπακαλιάρου αφού στραγγίξουν καλά (για να μην αραιώσει με τα υγρά τους ο χυλός)  μέσα στο μπολ με το κουρκούτι.


 
Βάζουμε το ελαιόλαδο να κάψει και προσθέτουμε πριν κάψει τα κομμάτια του μπακαλιάρου που τα έχει τυλίξει καλά καλά το κουρκούτι. Όταν τηγανιστούν  και χρυσίσουν  και από τις δυο πλευρές τα βγάζουμε σε χαρτοπετσέτες. Σερβίρουμε ζεστά, με χυμό λεμονιού.


 
Παρατηρήσεις:
1)Με όποια συνταγή κι αν φτιάξουμε το κουρκούτι, προσθέτουμε λίγο ελαιόλαδο και το αφήνουμε  να περιμένει ένα μισάωρο πριν το χρησιμοποιήσουμε. Αυτά βοηθούν να κολλήσει στον μπακαλιάρο ή σε ό,τι άλλο θέλουμε να τηγανίσουμε.
2)Αν περισσέψει κουρκούτι το τηγανίζουμε και φτιάχνουμε κουταλίτες. Ταιριάζουν πολύ με τον τηγανητό μπακαλιάρο.
3)Με όποια συνταγή κι αν φτιάξουμε τον μπακαλιάρο είναι καλύτερος ζεστός.
4)Όταν τηγανίζω τον μπακαλιάρο με αλεύρι  δεν βγάζω το δέρμα αλλά ούτε και το κεντρικό ψαροκόκαλο αν έχω πάρει ολόκληρο χνάρι. Επί πλέον τον κόβω  σε μεγαλύτερα κομμάτια από όταν τον τηγανίζω με κουρκούτι.  Είπαμε, αυτός είναι τρόπος για μεγάλους…
5)Από την μια στην άλλη τηγανιά, προσθέτω ελάχιστο ελαιόλαδο στο τηγάνι για να πέσει λίγο η θερμοκρασία και να μην αρπάξουν και καούν αμέσως τα νέα κομμάτια.
Καλά να περάσετε ! Χρόνια Πολλά σε όλους και ιδιαίτερα στους εορτάζοντες! 

\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\



Δημοφιλείς αναρτήσεις