Ροδακινιά

https://www.valentine.gr/linkOfTheMonth_gr-march2003.php

Μάρτιος 2003

Γνωρίζετε ότι τα ροδάκινα ήταν σύμβολο του Ταοϊστικού σεξουαλικού μυστικισμού στην Κίνα και ότι στην κινέζικη γλώσσα "ταο" σημαίνει ροδάκινο;

Ροδακινιά (Prunus persica)

Ροδακινιά (Prunus persica)
Η ροδακινιά ανήκει στην υποοικογένεια των Προυνοειδών (Prunoideae),  της οικογενείας των Ροδοειδών. Στο υπογένος Αμυγδαλοειδών (Amygdalus) ανήκουν τα αξιόλογα εμπορικά είδη της ροδακινιάς και της αμυγδαλιάς. Υπάρχουν τέσσερα ακόμη είδη πολύ συγγενικά της κοινής ροδακινιάς: P. davidiana, P. kansuensis, P. ferganensis, και P. mira. Τα δύο πρώτα είδη παράγουν παρόμοιους μικρούς καρπούς, αλλά έχουν χαμηλή διατροφική αξία και χρησιμοποιούνται μόνο σαν ρίζες εμβολιασμού. Η ροδακινιά P. ferganensis παράγει τους καλύτερους ποιοτικά καρπούς από τα τέσσερα είδη και καλλιεργείται στη περιοχή Fergana της νοτιοκεντρικής πρώην ΕΣΣΔ και στην δυτική Κίνα. Η ροδακινιά P. mira είναι θάμνος ενδημικός στο νότιο Θιβέτ, το Νεπάλ και τη βορινή Ινδία, όπου καλλιεργείται σποραδικά για τους καρπούς της. Διακοσμητικά είδη ροδακινιάς χρησιμοποιούνται σε μικρή κλίμακα σαν δέντρα διαμόρφωσης κήπων και τοπίων Έχουν Έχουν δημιουργηθεί για διακοσμητικούς λόγους, ροδακινιές με διπλό λευκό λουλούδι, βαθυκόκκινο λουλούδι, δίχρωμες και με κόκκινο φύλλο. Αν και τα ροζ λουλούδια της ροδακινιάς έχουν διακοσμητική αξία, υπάρχει μικρό ενδιαφέρον στην χρήση τους σε ανθοσυνθέσεις επειδή οι ανθοφόροι βλαστοί χρειάζονται τουλάχιστο ένα χρόνο για να ανθοφορήσουν. Δεν έχει αναπτυχθεί ακόμα μέθοδος που να βοηθά αυτούς τους βλαστούς να ανθοφορούν σε μικρότερο χρονικό διάστημα.
Υπάρχουν πολλές καλλιεργούμενες ποικιλίες ροδακινιάς σε όλο τον κόσμο και οι περισσότερες καλλιεργούνται για τα φρούτα τους σε μεγαλύτερες ποσότητες από ότι οι μηλιές ή οι αχλαδιές. Τις καλλιεργούμενες ποικιλίες τις χωρίζουμε σε 3 ομάδες. Στα νεκταρίνια, που παράγουν ροδάκινα χωρίς χνούδι, στις ασυμπύρηνες ή επιτραπέζιες ποικιλίες που παράγουν ροδάκινα που τρώγονται φρέσκα, και στις συμπύρηνες ποικιλίες που παράγουν ροδάκινα για κομπόστες. Οι ροδακινιές είναι δέντρα χαμηλής ανάπτυξης και φτάνουν σε ύψος και διάμετρο τα 5 μέτρα. Είναι αυτογονιμοποιούμενες και έχουν εντυπωσιακή ανθοφορία. Ο Δαρβίνος (1731-1802) πρόσεξε πρώτος ότι μερικές ροδακινιές παρήγαγαν μερικές φορές νεκταρίνια και αργότερα πάλι ροδάκινα με χνούδι.
Οι ροδακινιές έχουν κινέζικη προέλευση. Πηγαίνοντας προς τα πίσω, και φθάνοντας στο 10ο αιώνα π.Χ. τις απαντάμε συχνά όπως και τα φρούτα τους σε εικονογραφήματα της εποχής εκείνης. Οι Κινέζοι έχουν αναπτύξει έναν απίστευτο αριθμό από ράτσες ροδάκινου.
Τα ροδάκινα μεταφέρθηκαν στην Περσία (Ιράν) από τους εμπορικούς δρόμους του μεταξιού.  Το επίθετο persica υποδηλώνει την Περσία, απ' όπου οι Ευρωπαίοι πρωτoπρομηθεύτηκαν τα ροδάκινα.  Η ροδακινιά πήρε το όνομά της γύρω στο 300 π.Χ. Ο Ελληνας φιλόσοφος Θεόφραστος που θεωρούσε ότι προερχόταν από την Περσία, βάπτισε αυτό το υπέροχο φρούτο στο όνομα εκείνης της χώρας. Τον πρώτο αιώνα το φρούτο μνημονεύεται από τους Ρωμαίους, οι οποίοι έγραφαν ότι εισήγαγαν το φρούτο από την Περσία. Πιθανολογείται ότι η ροδακινιά έφτασε περίπου το έτος 0. Στην Αγγλία δεν εμφανίστηκε πριν το 1650 μ.Χ. Αρκετά παράξενο, τα νεκταρίνια ποτέ δεν αναφέρονται σε περιγραφές πριν από την εποχή του Χριστού. Οι ροδακινιές μεταφέρθηκαν στο νέο κόσμο με τους εξερευνητές το 16ο και 17ο αιώνα, με τους Πορτογάλους στη βόρεια Αμερική και τους Ισπανούς στη νότια. Τα νεκταρίνια πρωτοαναφέρονται στην Αμερική το 1720 όταν αυτά μεγάλωναν ανάμεσα σε δέντρα ροδακινιάς στη Βιρτζίνια. Σήμερα καλλιεργούνται πολλές ποικιλίες από νεκταρίνια.
Η φλούδα της ροδακινιάς έχει χρησιμοποιηθεί σαν θεραπευτικό βότανο για πλήθος ασθενειών. Λέγεται ότι είναι ένα από τα ισχυρότερα βότανο για το κυκλοφοριακό, και έχει χρήση στην εμμηνόρροια των γυναικών με καθυστέρηση στα έμμηνα ή όταν εμφανίζουν (κυκλοφοριακή) συμφόρηση. Σε μερικές χώρες οι εσάνς  από ροδάκινα και δαμάσκηνα χρησιμοποιούνται για να αρωματίζουν τσιγάρα.
Όπως τα περισσότερα πυρηνόκαρπα φρούτα, το ροδάκινο ήταν σύμβολο της γυναικείας γονιμότητας στην αρχαία Κίνα και μέρος του Ταοϊστικού σεξουαλικού μυστικισμού. Στην πραγματικότητα στην κινέζικη γλώσσα "ταο" σημαίνει ροδάκινο. Στη ρωμαϊκή μυθολογία το ροδάκινο ήταν το φρούτο της Αφροδίτης και ο Albertus Magnus πίστευε ότι είχαν αφροδισιακές ιδιότητες. Σε έναν λιγότερο σεξουαλικό συμβολισμό τα ροδάκινα συνδέονταν με την αθανασία, την ειλικρίνεια και την αλήθεια. Ένα ροδάκινο μαζί με φύλλα συμβολίζει την ένωση της καρδιάς με την γλώσσα που λέει την αλήθεια. Τα ροδάκινα χρησιμοποιήθηκαν και από τους αρχαίους Αιγυπτίους σαν πρόσφορα στον θεό της ηρεμίας.
Πηγή:
http://www.uga.edu/fruit/peach.htm
http://www.thefruitpages.com/peaches.shtml

πικροδάφνη

https://www.valentine.gr/linkOfTheMonth_gr-june2004.php

Ιούνιος 2004

Γνωρίζετε ότι η πικροδάφνη είναι εξαιρετικά δηλητηριώδες φυτό αν φαγωθεί και ότι ακόμα και οι αναθυμιάσεις από κάψιμο πικροδάφνης είναι επικίνδυνες;

Πικροδάφνη - Nerium Oleander

Πικροδάφνη - Nerium Oleander

Η πικροδάφνη (Nerium Oleander) είναι φυτό της οικογένειας Apocynaceae. Είναι ένας αειθαλής θάμνος που φτάνει σε ύψος τα 4 μέτρα. Τα κλαδιά του είναι ευθυτενή και πλούσια σε κόμμι (λάτεξ). Τα λογχοειδή φύλλα, παρόμοια με της δάφνης του Απόλλωνα, αντιτίθενται σκληρά στη λεπτότητα των κοντών μίσχων. Παράγει ροδαλά άνθη μέχρι 4 εκατοστά. Οι καρποί του θυμίζουν εκείνους του μπιζελιού, αλλά είναι πολύ μεγαλύτεροι σε σκούρο καφέ. Μέσα στα περικάρπια περιέχονται σπόροι εφοδιασμένοι με θυσανοειδή φτερά.
Είναι ενδημικό της Ευρώπης και της κεντρικής και ανατολικής Ασίας, αν και μπορεί να απαντηθεί ως καλλωπιστικό φυτό σε πολλά μέρη του κόσμού.
Η κοινή πικροδάφνη είναι ενδημικό φυτό της Μεσογείου και ήταν το μόνο γνωστό είδος πικροδάφνης στην Ευρώπη μέχρι το 1683 όταν ο Rheede Tot Drakenstein πρωτοπαρουσίασε στην Ολλανδία ένα καλλιεργούμενο είδος πικροδάφνης προερχόμενο από την Ινδία.
Η πικροδάφνη ή ροδοδάφνη, όπως λέγεται αλλιώς, αναπτύσσεται σε αμμώδεις, ασβεστώδεις περιοχές και ηλιόλουστες, ιδιαίτερα στα στρώματα της Μεσογείου και στις κοίτες των ποταμών που παραμένουν στεγνές τον περισσότερο χρόνο.
Κατά την διάρκεια ολόκληρου του καλοκαιριού παράγει πολύ εντυπωσιακά άνθη, και σε ήπια κλίματα μπορεί να συνεχίσει μέχρι τα μέσα του φθινοπώρου. Τα λουλούδια είναι πολύ μεγάλα, σε σχήμα χωνιού, με χρώματα που ποικίλουν από το κόκκινο ή το ροζ μέχρι το βιολετί, το σωμόν ή το ολόλευκο. Συνήθως έχουν μονή σειρά από πέταλα, γενικά έχουν οκτώ, αλλά υπάρχουν και άλλες ποικιλίες που παρουσιάζουν δύο σειρές.
Η πικροδάφνη είναι δηλητηριώδες φυτό. Όλα τα μέρη του φυτού είναι δηλητηριώδη εάν καταποθούν. Τα δραστικά συστατικά του εξάγονται από τα φύλλα. Έχουν γίνει αναφορές για δηλητηριάσεις ή θανάτους από λήψη πικροδάφνης, τσάι από φύλλα πικροδάφνης και για κάποια εκχυλίσματά της. Ακόμα και μία μικρή ποσότητα πικροδάφνης μπορεί να είναι θανατηφόρα προκαλώντας αναπνευστική παράλυση και καρδιακό επεισόδιο. Ένα από τα συστατικά της πικροδάφνης που έχει επικίνδυνες συνέπειες για την καρδιά είναι η ολεανδρίνη.
Ακόμα και οι αναθυμιάσεις από το κάψιμο της πικροδάφνης είναι επικίνδυνες γι' αυτό τα κλαδιά της δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται σαν καυσόξυλα.
Αν και αυτό το φυτό είναι δηλητηριώδες, παράγωγα πικροδάφνης έχουν χρησιμοποιηθεί για αιώνες σαν βότανα. Ιστορικές αναφορές δείχνουν ότι οι Μεσοποτάμιοι, τον 15ο αιώνα μ.Χ., πίστευαν στις επουλωτικές-θεραπευτικές ιδιότητες της πικροδάφνης. Οι Βαβυλώνιοι χρησιμοποιούσαν ένα μίγμα από πικροδάφνη και γλυκόριζα (liquorice) για ν' αντιμετωπίσουν τον "κρασοπονοκέφαλο". Ο Πλίνιος, ο "πρεσβύτερος", ο γνωστός αρχαίος Έλλήνας συγγραφέας, έγραψε για την όψη της πικροδάφνης, όπως επίσης για τις δηλητηριώδεις και ευεργετικές ιδιότητές της. Αραβες επιστήμονες-γιατροί χρησιμοποίησαν πρώτοι την πικροδάφνη σαν θεραπευτικό ενάντια στον καρκίνο τον 8ο αιώνα μ.Χ.
Σήμερα, δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία ότι η πικροδάφνη είναι αποτελεσματική στη αντιμετώπιση του καρκίνου ή οποιασδήποτε άλλης ασθένειας. Ωστόσο προάγεται όμως για χρήση. Αν και η πικροδάφνη είναι δηλητηριώδης, προπαρασκευασμένη με ισχυρή αραίωση έχει λανσαριστεί για την αντιμετώπιση μιας μεγάλης γκάμας καταστάσεων όπως κράμπες στους μύες, άσθμα, κάλους, εμμηνορροϊκούς πόνους, επιληψία, παράλυση, δερματικές παθήσεις, καρδιακά προβλήματα και καρκίνο. Χρησιμοποιείται επίσης στην λαϊκή ιατρική ως εντομοκτόνο.
Πηγή:
http://www.botanical-online.com/floradelfaangles.htm
http://sciweb.nybg.org/science2/Onlinexhibits/citrus.htm
http://www.cancer.org/docroot/ETO/content/ ETO_5_3X_Oleander_Leaf.asp?sitearea=ETO

ελιά (Olea europaea var. Sativa)

https://www.valentine.gr/linkOfTheMonth_gr-september2004.php

Σεπτέμβριος 2004

Γνωρίζετε ότι στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας 2004 οι νικητές στεφανώθηκαν με στεφάνι από κλαδιά ελιάς (κότινο) όπως οι αρχαίοι Έλληνες ολυμπιονίκες;

Ανθισμένη Ελιά - Olea europaea

Ελιά - Olea europaea

Η ελιά (Olea europaea var. Sativa) είναι αειθαλές, καρποφόρο δέντρο, που ονομάζεται συνηθέστερα ελαιόδεντρο και είναι το χαρακτηριστικότερο της οικογένειας των Ελαιϊδών (Oleaceae). Τα χαρακτηριστικά της οικογένειας αυτής είναι ο μικρός ή ελλείπων κάλυκας, η άστροφη στεφάνη, οι δύο στήμονες, τα συμφυή καρποπέταλα και η δίχωρη ωοθήκη. Τα άνθη συναντιούνται σε φοβοειδείς ταξιανθίες.
Το γένος Ελαία (Olea) περιλαμβάνει τριάντα (30) είδη, από τα οποία μόνον το είδος Olea europaea L παρουσιάζει οικονομικό ενδιαφέρον. Η προέλευση του όρου olea είναι Ελληνική - οέλαιον έγινε Oleum στα Λατινικά. Το ελαιόδενδρο είναι δέντρο αειθαλές και ευδοκιμεί σε ξηροθερμικές περιοχές. Είναι ένα από τα λιγότερα δέντρα που ακόμη και σε πετρώδη και άγονα εδάφη, μπορεί να παράγει καρπό. Το κύριο χαρακτηριστικό του γένους olea είναι η μακροζωία και η διατήρηση της παραγωγικότητας. Υπάρχουν δένδρα στην περιοχή της Μεσογείου πολλών εκατοντάδων ετών, τα οποία παράγουν ακόμη καρπό. Πολλά μάλιστα ξεπερνούν την χιλιετία.
Η ιστορία της ελιάς ανάγεται σε χρόνια  προ της οργανωμένης ζωής του ανθρώπου στη γη. Αυτό συμπεραίνεται από διάφορες πηγές. Oι πρώτες γραπτές μαρτυρίες για την καλλιέργεια της ελιάς προέρχονται από την Έλβα (Bόρεια Συρία) όπου ανακαλύφθηκαν πινακίδες οι οποίες χρονολογούνται από τα μέσα της 3ης χιλιετίας π.X. και μιλάνε για μεγάλη παραγωγή λαδιού στην περιοχή. Aνάλογες πληροφορίες χρονολογούμενες από τη δεύτερη χιλιετία υπάρχουν και για την περιοχή της Παλαιστίνης. Ο De Candole στη μελέτη του «Origin des plantes cultivees», αναφέρει ότι η καλλιέργεια της ελιάς ήταν γνωστή 4000 έτη π.Χ. και ότι το δέντρο κατάγεται από τα παράλια της Μ. Ασίας βασιζόμενος  στην  ύπαρξη αυτοφυούς βλάστησης άγριας ελιάς καθώς και στα κείμενα αρχαίων συγγραφέων και σε ευρήματα ανασκαφών. Ο Αναγνωστόπουλος (1951) υποστήριξε, βάσει των ευρημάτων των ανασκαφών της Κνωσού, ότι η πατρίδα της ελιάς είναι η Κρήτη. Την υπόθεση αυτή ενισχύει και το γεγονός ότι, το όνομα της ελιάς είναι ελληνικό και διατηρήθηκε σε όλες τις γλώσσες. Πρόσφατες έρευνες στις Kυκλάδες έφεραν στο φως απολιθωμένα φύλλα ελιάς τα οποία σύμφωνα με τις σύγχρονες μεθόδους χρονολόγησης φαίνεται να είναι ηλικίας 60.000 ετών.
Κατ' άλλους συγγραφείς, τόπος προέλευσής της είναι η Αφρική (Αβησσυνία, Αίγυπτος). Στην περιοχή αυτή καλλιεργήθηκε συστηματικά από τους σημιτικούς λαούς και απ εκεί διαδόθηκε στην Κύπρο και στα βόρεια παράλια της Αφρικής (Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία κ.λπ), από τους Τυριανούς Φοίνικες που άκμασαν στην Καρχηδόνα.
Η ελιά, με εστία προέλευσης τη βόρεια Συρία, διαδόθηκε στα ελληνικά νησιά και στην ηπειρωτική Ελλάδα από τους Φωκείς και το 600 π.Χ. πέρασε στην Ιταλία, Σικελία και Σαρδηνία. Τέλος, στην Ισπανία έφτασε διαμέσου δύο δρόμων, του ελληνορωμαϊκού και του σημιτικού (Άραβες). Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ορισμένες ισπανικές ποικιλίες έχουν ονομασίες λατινικές, ενώ άλλες αραβικές. Ο καρπός του ελαιόδεντρου λέγεται aceituna και το λάδι aceite (λέξεις αραβικές), ενώ το δέντρο ονομάζεται olivo (λέξη λατινική). Περίεργο είναι ότι η ελιά δεν ήταν αυτοφυής στο Νέο Κόσμο, σε περιοχές με κλίμα παρόμοιο προς το μεσογειακό, αλλά μεταφυτεύτηκε εκεί από τους πρώτους Ισπανούς αποίκους, το 18^ο αιώνα. Σε μεταγενέστερη εποχή διαδόθηκε από Ιταλούς μετανάστες στην Αυστραλία.
Στην Ελλάδα η ελιά καλλιεργείται από τους πολύ παλιούς χρόνους, όπως αποδεικνύεται από τα ευρήματα των ανασκαφών. Στις Μυκήνες (για παράδειγμα) βρέθηκε κομμάτι ασημένιου αγγείου που απεικονίζει ελιά, ενώ στην ίδια περιοχή οι Σλήμαν και Τούντας βρήκαν πυρήνες ήμερης ελιάς. Στη Θήρα και Κνωσό βρέθηκαν τοιχογραφίες με θέμα την ελιά καθώς και συσκευές που έμοιαζαν με ελαιοπιεστήρια. Έτσι, η καλλιέργεια της ελιάς στην Κρήτη κατά το Β. Κριμπά τοποθετείται μεταξύ 1500 και 2000 π.Χ.
Από την αρχαία Ελλάδα έως και σήμερα η ελιά είναι το ιερότερο δέντρο του τόπου μας και συνδέεται άμεσα με την κουλτούρα και την διατροφή της χώρας μας. Στην Ελλάδα, οι ρίζες του ιερού δέντρου φτάνουν μέχρι την αρχαιότητα. Η διατροφή, η θρησκεία και η τέχνη των αρχαίων Ελλήνων περιείχαν στοιχεία της ελιάς, το κλαδί της οποίας, χρησιμοποιούταν ως σύμβολο ειρήνης, σοφίας και νίκης, ενώ η θεά Αθηνά καθιερώθηκε ως θεά της Αττικής προσφέροντας το δέντρο της ως πηγή πλούτου.
Η Ελληνική Μυθολογία αναφέρει την ελιά ως δώρο της θεάς Αθηνάς όταν έγινε διαγωνισμός ανάμεσα σ' αυτήν και το θεό Ποσειδώνα για το ποιος από τους δυο θα έδινε το όνομα του στην πόλη. Λέγεται ότι ο Ποσειδώνας χτύπησε τον ιερό βράχο της Ακρόπολης και αμέσως ξεπήδησε ένα κύμα αλμυρού νερού που αργότερα ονομάστηκε "Ερεχθηίδα" θάλασσα. Όταν χτύπησε η Αθηνά με τη σειρά της, τότε ξεπετάχτηκε ένα δέντρο ελιάς γεμάτο καρπό, το οποίο θεωρήθηκε ως η υπόσχεση για δόξα και ευημερία της πόλης.
Ακόμα και οι νικητές των Ολυμπιακών Αγώνων έπαιρναν ως έπαθλο για τη νίκη τους ένα κλαδί αγριελιάς (κότινο),  παράδοση που διατηρήθηκε από τους πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες του 776 π.Χ. μέχρι το τέλος των αρχαίων Ολυμπιακών αγώνων.
Η παράδοση αυτή ξαναζωντάνεψε στην σύγχρονη ολυμπιάδα της Αθήνας το 2004. Ο κότινος ήταν το επίσημο έμβλημα αυτής της ολυμπιάδας και οι ολυμπιονίκες τιμήθηκαν και στεφανώθηκαν με κότινους όπως οι αρχαίοι Έλληνες αθλητές.
Πηγή:
http://www.vieltha.com/Greek/elaiolado_gr.htm
http://www.lesvosonline.gr/lesvos_gr/Olives/tree.htm
http://www.thassos-island.gr/greek/proionta/elia1.htm
http://67.18.47.148/com/index2/elaiolado/gnoseis/history.asp

βελανιδιά

https://www.valentine.gr/linkOfTheMonth_gr-december2004.php

Δεκέμβριος 2004

Γνωρίζετε ότι η βελανιδιά αποκαλείται quercus ή querimus, επειδή οι θεοί χρησιμοποιούσαν τη βοήθεια αυτού του δέντρου για να δώσουν απαντήσεις, σε ερωτήσεις σχετικές με το μέλλον;

Βελανιδιά  (Δρυς) -  Quercus

Βελανιδιά  (Δρυς) -  Quercus

Οι βελανιδιές (Δρυς -Quercus) είναι μια μεγάλη ομάδα αείφυλλων και φυλλοβόλων δέντρων και θάμνων που βρίσκονται άγρια στην Ευρώπη, την Ασία, την Βόρεια Αφρική και την Νότια και Βόρεια Αμερική. Οι βελανιδιές ποικίλουν στην εμφάνιση τόσο, ώστε είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι μερικές ανήκουν στο ίδιο είδος. Ωστόσο έχουν όλες ένα κοινό χαρακτηριστικό, το οποίο δεν είναι άλλο από τους πασίγνωστούς καρπούς τους τα βελανίδια.
Η βελανιδιά είναι ένα δέντρο ανθεκτικό και σταθερό. Πράγματι, είναι ένα από τα μακροβιότερα δέντρα, που αναπτύσσονται από γενιά σε γενιά. Για αυτόν τον λόγο, οι παλαιές βελανιδιές είχαν χρησιμοποιηθεί από διάφορες θρησκείες, για τις σημαντικές συνεδριάσεις και τις τελετές. Φυτεύτηκαν για να οριοθετήσουν σύνορα, εξαιτίας της μακροβιότητας και της ανθεκτικότητάς τους στο πέρασμα των χρόνων. Η βελανιδιά ήταν πηγή τροφής για τους πληθυσμούς της Ευρώπης. Γι' αυτό και οι άνθρωποι την σέβονταν από τα βάθη της ιστορίας.
Η βελανιδιά χρειάζεται 70 - 80 χρόνια για ν' αρχίσει να παράγει καρπούς. Μέχρι τότε, το δέντρο θα έχει φτιάξει κορμό με 50 εκατοστά διάμετρο, αλλά ακόμα θα είναι αρκετά νεαρό. Αφού φτάσει στην ηλικία των εκατό χρόνων, θα αυξάνει μόνο την περίμετρό του κατά 2,5 εκατοστά το χρόνο, αλλά το ξύλο του -εξαιρετικά σκληρό και συμπαγές- είναι ιδιαίτερα αξιόλογο για οικοδομικό υλικό και για καυσόξυλο. Μέχρι ν' ανακαλύψουν οι άνθρωποι τα σιδερένια εργαλεία κοπής, η βελανιδιά αντιστάθηκε σε κάθε τρόπο υλοτόμησής της. Μετά την ανακάλυψη, κατά ειρωνικό τρόπο, η βελανιδιά έγινε το κύριο ξύλο για την παρασκευή ξυλοκάρβουνου, που το χρησιμοποιούσαν στους φούρνους, όπου διαχώριζαν το σίδηρο από το σιδηρο-μετάλλευμα. Αργότερα έγινε βασικό υλικό για την κατασκευή σπιτιών, εκκλησιών και πλοίων, καθώς ήταν γερό και ανθεκτικό και τα λυγερά κλαδιά του είχαν το απαιτούμενο σχήμα.
Υπάρχουν πολλές διάσημες, μεγάλης ηλικίας βελανιδιές. Aρχαίες βελανιδιές μπορεί να βρεθούν σε αυλές σπιτιών ή σε χωράφια όπου είχαν χρησιμοποιηθεί για την οριοθέτησή τους. Πολλές βελανιδιές, μεγάλης ηλικίας, αποκαλούνται "Βελανιδιές του Ευαγγελίου", γιατί κάτω από την πυκνή σκιά τους κηρύχθηκαν τα Ευαγγέλια. Φυσικά, αυτό αποτελεί συνέχεια της συνήθειας και της πρακτικής των Δρυΐδων , που συναντιόνταν σε δάση από βελανιδιές κάτω από τα μεγάλα δρύινα δέντρα τους, γιατί όλες οι συγκεντρώσεις και οι διδασκαλίες τους γίνονταν έξω στο ύπαιθρο και ήταν σχετικές με τα δρύινα (dryads) δέντρα.
Ετυμολογικά η λέξη Δρυΐδης προέρχεται από το "dru-wid", που σημαίνει "γνώστης δρύινων δέντρων", αλλά "deru" σημαίνει επίσης αλήθεια (truth ή troth), οπότε δίνεται η ερμηνεία "γνώστης της αλήθειας".
Ο θεός Thor των Νορβηγών και όλοι οι θεοί του κεραυνού συνδέονται με τη βελανιδιά, η οποία χτυπιέται συχνά  από την αστραπή. Η δύναμη από το χτύπημα της αστραπής αφήνει κούφιους κορμούς που συχνά ξεραίνονται. Εδώ υπάρχει μια προειδοποίηση για την επίμονη, άκαμπτη δύναμη που αντιστέκεται και θέλει να δαμάσει την καταιγίδα. Η ευελιξία είναι μια άλλη δύναμη, που μπορεί να ισορροπήσει τη δυναμικότητα της άκαμπτης σκέψης και ενέργειας. Κατά τη διάρκεια του 7ου σεληνιακού μήνα οι Δρυΐδες (Druids) χάραζαν έναν κύκλο στη βελανιδιά, που τον διαιρούσαν σε 4 ίσα μέρη, για να τους προσφέρει προστασία απέναντι στην αστραπή. Αυτή η τακτική λέγεται ότι ακολουθείται ακόμα και σήμερα από μερικούς, παλιούς δασοφύλακες  στη Μεγάλη Βρετανία, οι οποίοι συνεχίζουν να χαράζουν αυτό το σύμβολο επάνω στη βαλανιδιά για να αποτρέψουν την καταστροφή του δέντρου. Παρόμοια χρησιμοποιήθηκαν τα βελανίδια, χαράζοντάς τα για να κρατήσουν την αστραπή μακριά από τα σπίτια. 
Στην Ελληνική Μυθολογιά, ο Ζεύς/Δίας, ο θεός της βελανιδιάς, ήταν επίσης οπλισμένος με κεραυνούς. Το προφητικό δρύινο άλσος της Δωδώνης στην Ελλάδα αφιερώθηκε στο Δία και τα μηνύματα των Θεών ερμηνεύονταν με τον ήχο του αέρα στα δρύινα φύλλα τους. Η βελανιδιά αποκαλείται quercus ή querimus, επειδή οι θεοί χρησιμοποιούσαν τη βοήθεια αυτού του δέντρου για να δώσουν απαντήσεις, σε ερωτήσεις σχετικές με το μέλλον.
Αλλά δεν ήταν μόνο ο Δίας που συνδέθηκε με την βελανιδιά. Οι Δρυάδες και οι Αμαδρυάδες ήταν δύο τύποι νυμφών του δάσους στην Ελληνική Μυθολογία. Αυτά τα θηλυκά πνεύματα της φύσης πιστεύονταν ότι κατοικούσαν σε δέντρα και σε δάση και φώλιαζαν ιδιαίτερα σε δέντρα βελανιδιάς. Υπάρχουν πολλές ιστορίες και μύθοι γι' αυτά τα πλάσματα που φαίνεται ότι αν και πνεύματα, δεν ήταν αθάνατα. Ιδιαίτερα οι Αμαδρυάδες, ήταν πιο ευαίσθητες, γιατί πιστεύονταν ότι η διάρκεια της ζωής τους εξαρτιόταν από την υγεία και καλοζωία της βελανιδιάς που της φιλοξενούσε.
Τα φύλλα και ο φλοιός της βελανιδιάς είναι τα κύρια μέρη που χρησιμοποιούνται σαν φαρμακευτικά. Ο χυμός από τη σύνθλιψη των φύλλων μπορεί να εφαρμοστεί επάνω σε πληγές, και το διάλυμα που παράγεται από φύλλα διαποτισμένα με βραστό νερό, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ανακουφίσει τα ξαναμμένα μάτια, επειδή είναι ικανό ψυκτικό. Χρησιμοποιήστε την ίδια λοσιόν για οποιοδήποτε χτύπημα, γδάρσιμο, ή κάψιμο και ακόμη ως στοματικό διάλυμα για πληγωμένα ούλα. Επίσης ανακουφίζει από τις αιμορροΐδες, τη φλεβίτιδα και τον πονόλαιμο. Το αφέψημα του φλοιού χρησιμοποιείται για να μειώσει τον πυρετό, την διάρροια, τη δυσεντερία, την αμυγδαλίτιδα, τη φαρυγγίτιδα και τη λαρυγγίτιδα. για να φτιάξετε το αφέψημα χρειάζεστε 1 κουταλάκι θρυμματισμένο φλοιό για κάθε φλιτζάνι κρύο νερό. Σιγοβράστε για 5-10 λεπτά. Προτεινόμενη δοσολογία: 3 φορές από ένα ποτήρι κρασί τη μέρα. 
Ο φλοιός πρέπει να συλλέγεται από τη βελανιδιά σε μικρά κομμάτια τον Απρίλιο ή τον Μάιο. Σιγουρευτείτε  ότι τα κομμάτια είναι λεία και χωρίς λεκέδες. Προσεκτικά αποκόψτε τα από λεία κλαδιά ή από κορμούς μικρότερους των 10 εκατοστών, προσέξτε να μην καταστρέψετε το δέντρο. Ο φλοιός περιέχει δεψίνη που χρησιμοποιείται ευρέως για την παρασκευή δέρματος και σπάγκου.
Ένα υποκατάστατο καφέ μπορεί να φτιαχτεί από βελανίδια. Ψιλοκόψτε τα και ψήστε τα μέχρι να πάρουν ένα ανοιχτό καφέ χρώμα. Μετά αλέστέ τα και ψήστε τα πάλι.

Πηγή: http://www.whitedragon.org.uk/articles/oak.htm
http://www.loggia.com/myth/dryads.html
http://www.botanyworld.com/quercus.html

Καλέντουλα

https://www.valentine.gr/linkOfTheMonth_gr-april2005.php

Απρίλιος 2005

Γνωρίζετε ότι το όνομα Καλέντουλα δόθηκε στο φυτό από τους Ρωμαίους επειδή άνθιζε κάθε πρωτομηνιά, δηλαδή στις Καλένδες;

Καλέντουλα (Calendula officinalis)

Καλέντουλα - Calendula officinalis

Αυτό το όμορφο, ετήσιο φυτό είναι ενδημικό της νότιας Ευρώπης. Το ύψος του φθάνει τα 50 με 70 εκατοστά. Οι διακλαδώσεις των μίσχων του καλύπτονται με απλά, εναλλασσόμενα φύλλα και το καλοκαίρι παράγουν μεγάλα λουλούδια σε διάφορες αποχρώσεις του κίτρινου και του πορτοκαλί. Τα φυτά της καλέντουλας αναπτύσσονται πολύ εύκολα. Το κύριο είδος τους είναι η Calendula officinalis, η κοινή καλέντουλα των κήπων), έχει φύλλα με ανοιχτό πράσινο χρώμα και κοντούς μίσχους, όπου αναπτύσσονται μονά ή διπλά άνθη με χρώμα πορτοκαλί, κίτρινο, κρεμ ή άσπρο και διάμετρο 5 με 7 εκατοστά. Αυτά τα φυτά είναι πολύτιμα για πολλούς περισσότερους λόγους εκτός από την όμορφη παρουσία τους. 

Η καλέντουλα έχει καλλιεργηθεί σαν φυτό κήπου για πολλά χρόνια σε όλη την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Τα λουλούδια της καλέντουλας C. officinalis έχουν χρησιμοποιηθεί σαν φάρμακο για αιώνες, και βοτανικά ιάματα που βασίζονται στην καλέντουλα ήταν γνωστά επί γενεές.

Οι πρώτοι Χριστιανοί αποκαλούσαν την καλέντουλα "Mary's Gold" - χρυσάφι της Μαρίας - και την τοποθετούσαν δίπλα στα αγάλματα της Παρθένου Μαρίας. Η καλέντουλα ήταν επίσης ένα από τα πιο ιερά λουλούδια της αρχαίας Ινδίας. Σχημάτιζαν γιρλάντες δένοντας με σπάγγο μίσχους καλέντουλας και κεφάλια λουλουδιών και τα τοποθετούσαν γύρω από το λαιμό των ιερών αγαλμάτων. Το λουλούδι της καλέντουλας στρέφει το κεφάλι προς τον ήλιο ακολουθώντας την πορεία του, γι' αυτό μερικές φορές αποκαλείται "νύφη του καλοκαιριού". Στη γλώσσα των λουλουδιών, το λουλούδι της καλέντουλας συμβολίζει τη λαμπρότητα της νίκης.

Το όνομα αυτού του φυτού προέρχεται από τους αρχαίους Ρωμαίους, που πρόσεξαν ότι τα λουλούδια του φυτού ήταν ανθισμένα την πρώτη μέρα στις καλένδες (ή calends) κάθε μήνα και έτσι το θεώρησαν ένα χρήσιμο ίαμα για τις ανωμαλίες της εμμηνόρροιας. Η καλέντουλα θεωρήθηκε φυτό με μαγικές δυνάμεις, που επιτρέπει στους ανθρώπους να δουν τις νεράιδες και τις γυναίκες να επιλέξουν τον κατάλληλο σύντροφο. Πιο πρακτική ήταν η χρήση του στη διάρκεια του εμφύλιου πολέμου στις ΗΠΑ: τα φυτά εφαρμόστηκαν σε πληγές για να τις σταματήσουν και να τις θεραπεύσουν.

Στην αρχαιότητα έφτιαχναν ένα ποτό, αναμιγνύοντας άνθη καλέντουλας μέσα σε κρασί, που το χρησιμοποιούσαν για τη θεραπεία της δυσπεψίας. Τα πέταλα της καλέντουλας χρησιμοποιήθηκαν συχνά για την παρασκευή αλοιφών που θεράπευαν ερεθισμούς του δέρματος, ίκτερο, πόνους στα μάτια και πονόδοντους. Έχει χρησιμοποιηθεί επίσης για να θεραπεύσει κράμπες, βήχα και δαγκώματα από φίδια.

Τα άνθη της καλέντουλας έχουν θεωρηθεί ευεργετικά για τη μείωση των φλεγμονών, τη γρήγορη αποθεραπεία πληγών και τις αντισηπτικές τους δυνατότητες. Έχουν χρησιμοποιηθεί για να θεραπεύσουν ποικίλες δερματικές ασθένειες και είναι αποτελεσματικά ενάντια στα δερματικά έλκη. Όταν λαμβάνονται εσωτερικά ως τσάι, μπορούν να αντιμετωπίσουν έλκη του στομάχου φλογώσεις - φλεγμονές. Η καλέντουλα ερευνάται σήμερα για τις αντικαρκινικές της ιδιότητες.

Η καλέντουλα εκτιμήθηκε ιστορικά και για τις και μαγειρικές της χρήσεις. Οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν μίγμα καλέντουλας με ξίδι για να καρυκέψουν κρεατικά και σαλάτες. Τα πέταλα με την ελαφριά αρωματική και κάπως πικρή γεύση τους, νοστιμίζουν σούπες ψαριών και κρεατικών, πιάτα με ρύζι, σαλάτες και δίνουν κίτρινο χρώμα σε τυριά και βούτυρα. Ολόκληρο το λουλούδι χρησιμοποιήθηκε σαν γαρνιτούρα σε πιάτα της μεσαιωνικής εποχής.

Εκχύλισμα των πετάλων μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν μαλακτικό των μαλλιών για να τα κάνει ανάλαφρα και φωτεινά. Τα πέταλα κάνουν επίσης μια θρεπτική κρέμα για το δέρμα. Οι καλέντουλες σε γλάστρα παράγουν ένα γοητευτικό κοπτόμενο άνθος και αν φυτευτούν στον λαχανόκηπο, βοηθούν στον έλεγχο των εντόμων.

Πηγή:
http://www.botany.com/calendula.html http://www.gardenseeker.com/calendula.htm
http://www.hole.gs.rl.no/engl/garden/frame.htm
http://www.gardenguides.com/herbs/marigold.htm
http://www.hudsonvalleyweddings.com/guide/flowers.htm

Πασσιφλόρα

https://www.valentine.gr/linkOfTheMonth_gr-may2005.php

Μάιος 2005

Γνωρίζετε ότι η Πασσιφλόρα λέγεται λουλούδι του Πάθους (Passion Flower) επειδή  πιστεύεται ότι το άνθος της αναπαριστά τα Πάθη του Χριστού;

Πασσιφλόρα - Ρολογία. Μπλε Πασσιφλόρα (Passiflora caerulea) η πιο γνωστή καλλιεργούμενη ποικιλία

Πασσιφλόρα (Ρολογιά) -  Passiflora spp.

Το γένος της Πασσιφλόρας αποτελείται από 600 περίπου τρυφερά αναρριχητικά φυτά, αείφυλλα και φυλλοβόλα που είναι κυρίως ενδημικά της τροπικής Νότιας Αμερικής.

Η πασσιφλόρα ήρθε στην Ευρώπη από τη νότια Αμερική το δέκατο όγδοο αιώνα, κυρίως από τους Ισπανούς, και τώρα είναι διαδεδομένη σε πολλά μέρη του κόσμου, από την Αφρική και την Ασία μέχρι την Αυστραλία και τη βόρεια Αμερική. Οι περισσότερες πασσιφλόρες είναι περικοκλάδες που πιστεύεται ότι κατάγονται είτε από ψυχρότερα βουνά ή από θερμότερα τροπικά δάση με πολλές βροχές.

To "λουλουδιού του πάθους" (Passion flower), πήρε το όνομά του από περιγραφές των τμημάτων τού άνθους του, περιγραφές που διοχετεύτηκαν από ιερείς της Νότιας Αμερικής ('New Spain'). Το 1609 στη Ρώμη, ο Jacomo Bosio έδωσε ερμηνείες που αντιπροσώπευαν διάφορα στοιχεία της σταύρωσης, όπως τα πέντε πέταλα και τα πέντε σέπαλα (που ήταν οι δέκα απόστολοι, εκτός από τον Ιούδα και τον Πέτρο), τα εσωτερικά πέταλα σε σχήμα φράντζας (το αγκάθινο στεφάνι), οι πέντε στήμονες (οι πέντε πληγές του Χριστού) και το στίγμα τού ύπερου με το κωνικό σχήμα (τα καρφιά). Αυτός ο συμβολισμός δεν είναι παγκόσμια αποδεκτός, ενώ στην Ιαπωνία είναι γνωστό σαν "φυτό ρολόι", όπως και στην Ελλάδα που λέγεται "Ρολογιά".

Για να επιβιώσουν και να αναπαραχθούν σε τόσο ανταγωνιστικό περιβάλλον, πολλά είδη αναπτύσσονται γρήγορα, χρησιμοποιώντας "έλικες" για να σκαρφαλώνουν στα δέντρα (πολύ λιγότερα έχουν την ικανότητα να αναπτύσσονται σαν δέντρα) και να φτάσουν τα ψηλότερα φυλλώματα του δάσους και τον ήλιο ώστε τα ανεπτυγμένα κλαδιά να αρχίσουν να ανθίζουν. Για να προσελκύσουν τους επικονιαστές, όπως μέλισσες, σκόρους, πεταλούδες και άλλα έντομα, τις νυχτερίδες και τα κολίμπρια, οι πασσιφλόρες έχουν αναπτύξει μια μεγάλη ποικιλία εκθαμβωτικών χρωματισμών στα άνθη τους, συχνά αρωματικά, με επιπλέον γλυκό νέκταρ που εκκρίνεται από τα φύλλα, τους μίσχους και μερικές φορές από τα βράκτια. Ακόμη οι καρποί, που πρέπει να φαγωθούν για να διασπαρθεί το φυτό σε μεγάλη ακτίνα, περιέχουν ένα χυμό με μοναδική αρωματική γεύση και μυρωδιά.

Η κατάταξη της πασσιφλόρας έγινε για πρώτη φορά από το βοτανολόγο Λινναίο, το 1745, όταν αναγνώρισε 22 είδη. Σήμερα πιστεύεται ότι υπάρχουν πάνω από 600 είδη, αλλά πολλά από αυτά απειλούνται στο φυσικό τους βροχερό, δασώδες περιβάλλον. Τα πρώτα υβρίδια εμφανίστηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο το 1820 - με πρωταρχικό το είδος P. x violacea, και παρ' όλο που το ακριβές όνομά του είναι αμφισβητούμενο, το φυτό υπάρχει ακόμα. Η πασσιφλόρα ήταν αρκετά δημοφιλής στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά την Βικτοριανή εποχή, και λιγότερο στον 20ο αιώνα. Σήμερα όμως, υπάρχει παγκόσμιο ενδιαφέρον γι' αυτό και σαν εμπορικό προϊόν με συνεχώς νέες ποικιλίες να γίνονται γνωστές, αλλά και σαν ένα εξωτικό διακοσμητικό για τους κήπους και τα θερμοκήπια. Επίσης η ποικιλία P. incarnata χρησιμοποιείται από βοτανολόγους σαν ήπιο καταπραϋντικό και ίσως υπάρχουν περαιτέρω ιατρικές χρησιμότητες σε άλλες ποικιλίες.

Η πασσιφλόρα (passiflora incarnata) χρησιμοποιήθηκε στην παραδοσιακή ιατρική σαν "ηρεμιστικό" βότανο για την ανησυχία, την αϋπνία, τις κρίσεις και την υστερία. Στη διάρκεια του εικοστού αιώνα, το βότανο αυτό συμπεριλαμβανόταν σε πολλά ηρεμιστικά και υπνωτικά, για να ενισχύσει τη δραστικότητά τους. Το 1978, το υπουργείο τροφίμων και φαρμάκων Αμερικής (FDA) απαγόρευσε αυτά τα φαρμακευτικά σκευάσματα, λόγω απουσίας αποδεικτικών στοιχείων της αποτελεσματικότητας τής πασσιφλόρας. Στη Γερμανία όμως, η πασσιφλόρα είναι διαθέσιμη σαν ενισχυτικό συστατικό πολλών ηρεμιστικών (σε συνδυασμό με άλλα ηρεμιστικά βότανα, όπως βαλεριάνα και βάλσαμο λεμονιού), και τη Χρησιμοποιούν επίσης στην ομοιοπαθητική ιατρική για να αντιμετωπίσουν πόνους, αϋπνία και νευρικές ανησυχίες. Σήμερα, οι επαγγελματίες βοτανολόγοι χρησιμοποιούν την πασσιφλόρα (συχνά σε συνδυασμό με άλλα ηρεμιστικά βότανα) για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της αϋπνίας, της υπερέντασης και άλλων προβλημάτων υγείας σχετικών με την ανησυχία και τη νευρικότητα.

Η πασσιφλόρα, (που λέγεται και "granadillas" επειδή τα φρούτα της μοιάζουν με εκείνα του ροδιού - στα ισπανικά "granada"), παράγει εδώδιμους καρπούς, με την προϋπόθεση ότι καταναλώνονται ωμοί, ώστε να μην αποκτήσουν τοξικότητα. Όλα τα είδη αυτού του γένους είναι βρώσιμα, αν και υπάρχουν μερικά που είναι πιο κατάλληλα σαν τρόφιμα από άλλα.

Η πασσιφλόρα incarnata παράγει καρπούς που φθάνουν μερικές φορές το μέγεθος ενός πεπονιού. Γενικά καταναλώνεται σε μορφή μαρμελάδας, σε μερικές περιοχές της Νότιας Αμερικής. Χρησιμοποιούνταν ήδη από τους παλιούς Αζτέκους για να αντιμετωπίσουν δαγκώματα φιδιών, και για το λόγο αυτό είναι γνωστή με το όνομα "Η γλώσσα του φιδιού". Επίσης οι πρώτοι αυτόχθονες Ινδιάνοι τη χρησιμοποιούσαν για τροφή και σαν απολυμαντικό.

Πηγή:
http://www.passionflow.co.uk/history.htm
http://www.umm.edu/altmed/ConsHerbs/Passionflowerch.html http://www.botanical-online.com/texascastellaflora.html

εξυπνες λύσεις

Ο χρήστης Maria Dimitriou κοινοποίησε ένα βίντεο.

25 Φεβρουαρίου ·

https://www.facebook.com/maria.dimitriou.5/posts/1591501414279968

Make It Easy

17 Ιανουαρίου ·

10 insanely smart hanger hacks you'll wish you'd known sooner 👖👞

Creamy Shrimp Pasta

Ο χρήστης Maria Dimitriou κοινοποίησε ένα βίντεο.

25 Φεβρουαρίου ·

https://www.facebook.com/maria.dimitriou.5/posts/1591491424280967

NatashasKitchen.com

26 Μαΐου 2017 ·

Creamy Shrimp Pasta
RECIPE: http://bit.ly/easyshrimppasta

«Εποχή ανασυγκρότησης»

Μελισσοκομικοί χειρισμοί Σεπτεμβρίου

http://toxrysomeli.blogspot.com/2016/09/blog-post.html

«Εποχή ανασυγκρότησης»

Ο πρώτος μήνας του φθινοπώρου από μελισσοκομικής σκοπιάς, παρουσιάζει αρκετό ενδιαφέρον. Οι καλοκαιρινοί τρύγοι έχουν τελειώσει και ολοκληρώθηκε η παραγωγή μελιού στο θυμάρι, στο έλατο, στο βαμβάκι όπως και σε περιοχές όπου κυρίαρχες ανθοφορίες είναι τα αγριοτρίφυλλα, το τσάι, τα μελάγκαθα, ο ηλίανθος, η βελανιδιά κ.α., τοπικής σημασίας μελισσοκομικά φυτά. Ακόμη και η πρώτη περίοδος μελιτοέκκρισης του πεύκου (τέλη Ιουλίου – τέλος Αυγούστου) έχει τελειώσει και περνάμε στο «σταθερό κενό» του πεύκου που εμφανίζεται από 10 - 20 Σεπτεμβρίου και οφείλεται στην αλλαγή περιβλήματος του παρασίτου των πεύκων, του κοκκοειδούς Marchalina hellenica, (πιο ορθά είναι στάδιο έκδυσης του κοκκοειδούς), στάδιο κατά το οποίο δεν τρέφεται και ως εκ τούτου δεν υπάρχουν μελιτοεκκρίσεις. Έτσι μετά από μια περίοδο έντονης δραστηριότητας του μελισσιού (Απρίλιος – Αύγουστος) κατά την οποία η παρουσία του μελισσοκόμου στην ύπαιθρο «δίπλα» στα μελίσσια του ήταν συχνή και επιβεβλημένη, έρχεται σταδιακά η εποχή που και το μελίσσι, περιορίζει την έκτασή του, η εκτροφή γόνου λιγοστεύει και περισσεύουν τα πλαίσια με μέλι, ενώ και ο ίδιος ο μελισσοκόμος έχει αρκετές δουλειές και εργασίες μέσα στην μελισσοκομική αποθήκη και λιγότερη στην ύπαιθρο. Τα παραπάνω έρχονται σε συμφωνία μ’ αυτά που έχουν γραφτεί κατ΄ επανάληψη στο παρελθόν, ότι δηλαδή από το φθινόπωρο ξεκινά η νέα μελισσοκομική χρονιά και ο Σεπτέμβριος είναι ο πρώτος μήνας του νέου έτους.

Όμως είναι πιο σωστό να θεωρείται η περίοδος αυτή , εποχή ανάπαυλας και ανασυγκρότησης, εποχή προετοιμασίας για την τελική προσπάθεια της χρονιάς, πριν από το ξεχειμώνιασμα, εποχή που χαρακτηρίζεται από την παρουσία δύο σπουδαιότατων μελισσοκομικών φυτών της χώρας μας, της ερείκης (σουσούρα) και του πεύκου.

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΟΥ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΟΥ ΤΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ

Οι ενέργειες του μελισσοκόμου το μήνα αυτόν, επιγραμματικά είναι:

1. Φροντίδα για τα μελισσοσμήνη γενικά.

2. Μέριμνα για το μελισσοκομικό υλικό.

3. Προσπάθεια διάθεσης του μελιού.

4. Συλλογικές ενέργειες.

1) ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΛΙΣΣΟΣΜΗΝΗ

α) Περιορισμός της έκτασης (του χώρου) του μελισσιού

Με γνώμονα ότι ο αριθμός των κηρήθρων πρέπει να είναι τόσος, όσος μπορούν οι μέλισσες να καλύψουν για σωστή εκτροφή γόνου, αποθήκευση τροφών, καθαρισμό και προστασία, το Σεπτέμβριο ελαττώνουμε τον αριθμό τους μετά τους τρυγητούς, αφού και λόγω εποχής το μελίσσι αυτοπεριορίζεται και τα επιπλέον μέλια, που καταλάμβαναν σημαντικό μέρος του χώρου της κυψέλης, έχουν αφαιρεθεί.

β) Προμήθειες σε γύρη

Την εποχή αυτή η επάρκεια γύρης είναι σημαντικότερη και απ’ αυτή του μελιού. Φροντίζουμε να μην αφαιρούμε με τον τρυγητό πλαίσια με γύρη, να επιστρέψουμε μετά το ξεμέλιασμα πλαίσια στα οποία υπάρχει γύρη, να μεταφέρουμε τα μελίσσια μας σε περιοχές με γυρεοφόρες ανθοφορίες. Αν παρά τα ανωτέρω εκτιμούμε ότι η γύρη δεν επαρκεί (έχοντας εμπειρία από τις τοπικές ιδιαίτερες συνθήκες) τότε τροφοδοτούμε με υποκατάστατο γύρης. Ένα δοκιμασμένο και απλό στην παρασκευή του υποκατάστατο είναι και το παρακάτω: Για την παρασκευή 60 κιλών υποκατάστατου (αρκετό για την τροφοδότηση 60 μελισσοσμηνών σε δύο δόσεις του ½ κιλού).

Παρασκευή υποκατάστατου γύρης:

«Σε 14 κιλά νερό (χλιαρό) διαλύουμε 5 κιλά γύρη φυσική. Στη συνέχεια προσθέτουμε και διαλύουμε σταδιακά 26 κιλά ζάχαρη. Στο τέλος 15 κιλά σογιάλευρο είναι αρκετό για να πάρει το ζαχαροζύμαρο στερεά μορφή, ώστε να μην τρέχει ανάμεσα στα πλαίσια, αλλά και ικανοποιητικά ρευστή ώστε να το παίρνουν οι μέλισσες ευχερώς».

Προσοχή χρειάζεται το σογιάλευρο να είναι λεπτοαλεσμένο (αλεύρι ψιλό) και η γύρη δικής μας (του μελισσοκόμου) παραγωγής. Με γύρη αμφίβολης προέλευσης είναι πολύ πιθανή η μετάδοση ασθενειών, κυρίως αμερικανική σηψηγονία και ασκοσφαίρωση.

γ) Ανανέωση του πληθυσμού – βασιλοτροφία

Μετά την εντατική αλλαγή μελιού στους καλοκαιρινούς μήνες, ιδιαίτερα σ’ ορισμένες ανθοφορίες όπως το βαμβάκι, ο ηλίανθος, το έλατο κ.α., η φθορά των συλλεκτριών μελισσών και γενικότερα των εργατριών είναι μεγάλη. Εξ άλλου είναι πιθανό οι καιρικές συνθήκες στο τέλος του φθινοπώρου να μην ευνοήσουν την εκτροφή γόνου, έτσι είναι επιβεβλημένο να φροντίσει ο μελισσοκόμος, να δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες, για την ανανέωση του πληθυσμού. Συνήθως μια καλά μελετημένη μεταφορά των μελισσιών εξασφαλίζει το απαραίτητο νέκταρ και τη γύρη για επέκταση του γόνου.

Κατάλληλες ανθοφορίες είναι: της ερείκης, σε υψώματα μετά από βροχές τον Αύγουστο, μέτριες μέγιστες θερμοκρασίες και δροσερές νύχτες. Του πολύκομβου στα θερισμένα σιτηρά με μέλι πολύ καλής ποιότητας για διατροφή των μελισσιών, αλλά σκούρο με ιδιαίτερη γεύση και γρήγορη κρυστάλλωση. Του κισσού σε πλαγιές λόφων και βουνών. Της μυρτιάς σε παραποτάμιες και υγρές περιοχές. Της ακονιζάς, (σκοτζάρι) σε ακαλλιέργητες εκτάσεις, ρείθρα δρόμων. Του κρόκου προς τα τέλη Σεπτεμβρίου στο οροπέδιο της Κοζάνης.

Βασιλοτροφία: αυτή την περίοδο είναι δυνατό να γίνει και μάλιστα με ικανοποιητικά αποτελέσματα αλλά πρέπει να λάβουμε μέριμνα για ύπαρξη μεγάλου αριθμού κηφήνων. Κριτήριο για την επιτυχία είναι περισσότερο η επάρκεια γύρης και δευτερευόντως νέκταρ και ήπιες κλιματικές συνθήκες. Πολύ κατάλληλη ανθοφορία είναι η ερείκη του Σεπτεμβρίου. Οι βασίλισσες του φθινοπώρου σταματούν αργά τη γέννα και ξεκινούν νωρίς το χειμώνα.

δ) Έλεγχος ασθενειών

Το καλοκαίρι ο χειρισμός των μελισσιών, ιδιαίτερα ο λεπτομερής έλεγχος για ασθένειες του γόνου, είναι μια χρονοβόρα και επίπονη εργασία, λόγω των μελιτοθαλάμων που προστίθενται και των γεμάτων με μέλι πλαισίων. Συνέπεια των ανωτέρω είναι να ξεφεύγει πολύ συχνά της παρατήρησης του μελισσοκόμου η προσβολή στα πρώτα στάδια μελισσιών με αμερικάνικη σηψηγονία και άλλων ασθενειών του γόνου. Το Σεπτέμβριο, που όπως είπαμε είναι ο μήνας της ανασυγκρότησης, έχουμε την ευχέρεια να επιθεωρήσουμε τα σμήνη μας που τώρα είναι ξελαφρωμένα από μέλια και περιττά πλαίσια. 

Οι ασθένειες που θα μας απασχολήσουν είναι η αμερικάνικη σηψηγονία και ασκοσφαίρωση , η σακόμορφος σηψηγονία, που οφείλεται σε προσβολή από ιό, είναι δηλαδή ίωση και δεν βοηθούν τα φάρμακα στην αντιμετώπισή της, με συμπτώματα που μοιάζουν της αμερικάνικης σήψης. Η άρρωστη προνύμφη μεταβάλλεται σε «σάκο» με σκληρό περίβλημα και υγρό περιεχόμενο. Υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι μεταδίδεται ο ιός και με τη βαρρόα. Δεν είναι συχνή αρρώστια. Συνήθως ξεπερνιέται αν περιορίσουμε τη βασίλισσα και δώσουμε χρόνο στις μέλισσες να καθαρίσουν τα προσβεβλημένα κελιά, αναφέρεται όμως για να γίνει διάκριση από άλλες ασθένειες και ν’ αποφύγουμε την περιττή χημειοθεραπεία. Αν παραμεληθεί η καταπολέμηση της βαρρόα την Άνοιξη, τότε είναι σχεδόν βέβαιο ότι, το Σεπτέμβριο θα παρατηρήσουμε τις δυσάρεστες συνέπειες από τον ευχερή πολλαπλασιασμό του παρασίτου στον κλειστό γόνο του καλοκαιριού. Για τους λίγους, ελπίζω που δεν γνωρίζουν τα συμπτώματα της έντονης προσβολής από βαρρόα αναφέρω τα πιο χαρακτηριστικά. Μέλισσες χωρίς φτερά και τρίχωμα, κακοσχηματισμένες, μπροστά στην κυψέλη και πάνω στα πλαίσια, γόνος εγκαταλελειμμένος σκουρόχρωμος με συμπτώματα σηψηγονία, πλαίσια συνήθως με μέλια, πληθυσμός μελισσών περιορισμένος.

ε) Διαχωρισμός των μελισσιών δυνατά – αδύνατα, υγιή και προβληματικά

Στις αρχές του φθινοπώρου είναι χρήσιμη η ανασύνταξη στον σχηματισμό των «κοπαδιών» μας. Πολλές παραφυάδες είχαν μεγάλη ανάπτυξη και έχουν γίνει κανονικά μελίσσια, ενώ αντίθετα μερικά μελίσσια της άνοιξης δυνατά, έχουν εξασθενήσει, λόγω γερασμένης βασίλισσας ή άλλων διαφόρων αιτιών. Ο διαχωρισμός αυτός είναι χρήσιμος, ιδιαίτερα για όσους έχουν μεγάλο αριθμό μελισσιών, για το σωστό προγραμματισμό και την εκλογή της περιοχής μεταφοράς. Ξεχωριστή τοποθεσία πρέπει να προβλεφθεί για τα ύποπτα αρρώστιας μελισσοσμήνη καθώς και για τα προβληματικά από διάφορες άλλες αιτίες.

2) ΜΕΡΙΜΝΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

α) κηρήθρες: Μετά τον τρυγητό πάντοτε κάνουμε διαχωρισμό των κηρήθρων. Ξεχωρίζουμε τις πολύ παλιές και κατεστραμμένες κηρήθρες για λιώσιμο και παραγωγή κεριού. Τις λιώνουμε χωριστά από τα «ξελεπιδίσματα» γιατί πάντοτε το κερί βγαίνει σκουρόχρωμο, ενώ μέχρι να φθάσουμε στη διαδικασία αυτή τις προφυλάσσουμε από τον κηρόσκωρο αφού τις διατηρήσουμε στην κατάψυξη για μερικές ώρες. Τα πλαίσια βράζονται και καθαρίζονται από τα υπολείμματα των κεριών και της πρόπολης για μελλοντική χρησιμοποίηση. Από τις χρήσιμες κηρήθρες που απομένουν, αν είναι περισσότερες απ’ όσες χρειάζονται τα μελίσσια μας αυτή την περίοδο, διαλέγουμε για επιστροφή στα μελισσοσμήνη όσες έχουν γύρη και τις πλέον σκοτεινόχρωμες. Αυτή την περίοδο η προτίμηση των μελισσιών για εκτροφή γόνου και αποθήκευση μελιού στρέφεται στις πιο «ζεστές» μαύρες κηρήθρες. Οι υπόλοιπες που απομένουν θα ξαναχρησιμοποιηθούν πιθανότατα την ερχόμενη άνοιξη και η προφύλαξή τους από τον κηρόσκωρο είναι απαραίτητη. Βέβαια οι καινούργιες και άσπρες κηρήθρες κινδυνεύουν λιγότερο, ιδίως αν αποθηκευθούν σε χώρο όπου δεν υπάρχουν άλλες παλιές κηρήθρες ή χρησιμοποιημένες και ακαθάριστες κυψέλες.

β) Σκεύη τρυγητού: Μετά τον τρυγητό, όλα τα εργαλεία και τα σκεύη από

το δοχείο απολεπισμού έως το μελιτοεξαγωγέα και το φίλτρο στραγγίζονται επιμελώς, αλλά δεν πλένονται με νερό, παρά μόνο την ημέρα που θα πραγματοποιήσουμε τον επόμενο τρύγο είτε αυτός γίνει σ’ ένα μήνα είτε σ’ ένα χρόνο. Μόνο τα μελισσοκομικά μαχαίρια και όλα τα πλαστικά δοχεία που τυχόν χρησιμοποιούμε ξεπλένουμε καλά με νερό, ενώ φροντίζουμε η αποθήκη μας να έχει μελισσοστεγανότητα για να μη προσελκύονται μέλισσες από τη γύρω περιοχή.

3) ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΜΕΛΙΟΥ

Από το Σεπτέμβριο ξεκινά η προσπάθεια για τη διάθεση της παραγωγής μας. Αρκετά από τα καλοκαιρινά μέλια κρυσταλλώνουν γρήγορα, γι’ αυτό πρέπει να συντομεύσουμε την περίοδο που παραμένουν στα δοχεία ωρίμανσης (όπου καθαρίζει το μέλι, ωριμάζει με τη βαρύτητα σιγά - σιγά οτιδήποτε έχει περάσει μέσα από το φίλτρο ανεβαίνει στην επιφάνεια). Ακόμη η συσκευασία σε μικρότερα δοχεία και διάθεση απ’ ευθείας στον καταναλωτή πρέπει να γίνεται με πειστικό τρόπο για την αγνότητα του κρυσταλλωμένου μελιού, ώστε να γίνει συνείδηση σιγά – σιγά σ’ όλους , ότι η κρυστάλλωση είναι ένα φυσικό φαινόμενο και αυτά τα μέλια δεν είναι νοθευμένα ή υποβαθμισμένα.

4) ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

α) Σεμινάρια – εκπαιδεύσεις

Ο μήνας αυτός είναι κατάλληλος για την οργάνωση σεμιναρίων, συνεδρίων, μελισσοκομικών συναντήσεων ή εκπαιδεύσεων που περιλαμβάνουν και πρακτική εξάσκηση αφού οι καιρικές συνθήκες επιτρέπουν τον ευχερή χειρισμό των μελισσιών και παράλληλα υπάρχει σχεδόν σ΄ όλους τους μελισσοκόμους, άνεση χρόνου.

β) Αναδασώσεις

Δυστυχώς κάθε χρόνο αυτή την εποχή έχουμε συνηθίσει να μοιρολογούμε πάνω από τις στάχτες των κατεστραμμένων από τις πυρκαγιές πευκοδασών μας. Η καταστροφή για τη μελισσοκομία της χώρας μας είναι μεγάλη, όμως από τώρα πρέπει οι τοπικοί μελισσοκομικοί σύλλογοι ν’ αναλάβουν πρωτοβουλία ή να βοηθήσουν στο έργο της αναδάσωσης. Ακόμη ο Σεπτέμβριος είναι κατάλληλη εποχή για την φύτευση νέων εκτάσεων με μελισσοκομικά φυτά και για το σκοπό αυτό οι οργανώσεις των μελισσοκόμων, αλλά και μεμονωμένοι παραγωγοί, πρέπει ν’ απευθύνονται στις Δασικές Υπηρεσίες της περιοχής τους για συμβουλές και παραχώρηση δενδρυλλίων από τα Δασικά φυτώρια.

Προετοιμασία για το πεύκο

Στα τέλη Σεπτεμβρίου ξεκινά η καλύτερη περίοδος για την εκμετάλλευση του πευκόμελου, που διαρκεί μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου. Αρκετοί μελισσοκόμοι βασίζονται μόνο σ΄ αυτή την περίοδο για την παραγωγή μελιού. Προϋποθέσεις για την πληρέστερη εκμετάλλευση του πευκόμελου είναι:

1. Έγκαιρη μεταφορά (συνήθως 15 – 20 Σεπτεμβρίου).

2. Μελίσσια με πολλά πλαίσια γόνου.

3. Όσο το δυνατόν μεγαλύτερα αποθέματα γύρης.

4. Μελίσσια «νηστικά» κατά την έκφραση των μελισσοκόμων, δηλ. τρυγημένα.

Δημήτρης Τσέλλιος.

Γεωπόνος Αναπληρωτής Ερευνητής ΕΘΙΑΓΕ

Διευθυντής Ινστιτούτου Μελισσοκομίας

Αναρτήθηκε από ΜΟΥΣΟΥΡΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ