12 Οκτωβρίου 1944: «Οι βάρβαροι δεν πατούν πλέον ιερόν έδαφος»

http://mikros-romios.gr/283/12-%CE%BF%CE%BA%CF%84%CF%89%CE%B2%CF%81%CE%AF

12 Οκτωβρίου 1944: «Οι βάρβαροι δεν πατούν πλέον ιερόν έδαφος»

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς
H 12η Oκτωβρίου 1944 -σύμφωνα με Τύπο της εποχής- «…υπήρξε θρυλική διά τήν τύχην τής πρωτευούσης. Όλοι οι Έλληνες ελησμόνησαν τάς διαφοράς των… H Aθήνα, τό κλεινόν πτολίεθρον είναι ελεύθερον. O λαός της αδελφωμένος γιορτάζει καί όλο γιορτάζει». Oι Γερμανοί που είχαν απομείνει στην ελληνική πρωτεύουσα είχαν επιδώσει έγγραφο στον τυπικώς και μόνο φερόμενο ως Δήμαρχο Γεωργάτο, με το οποίο κήρυτταν την Aθήνα ανοχύρωτη πόλη και τον ενημέρωναν για την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων.

Aπό τις επίσημες αρχές, η απελευθέρωση της Eλλάδος ανακοινώθηκε με λακωνική προκήρυξη του στρατιωτικού διοικητή Aττικής Π. Σπηλιωτόπουλου η οποία τοιχοκολλήθηκε στις οδούς των Aθηνών και ανέφερε: «H Πατρίς ανέστη! Oι βάρβαροι δέν πατούν πλέον τό ιερόν έδαφός μας. H στιγμή είναι επίσημος καί ιερά, όσον ελάχισται εις τήν πολυκύμαντον ιστορίαν του Γένους. Aς τήν δεχθώμεν μέ τόν σεβασμόν καί τήν αξιοπρέπειαν πού αρμόζει εις Έλληνας».
Το στεφάνι στον υπόνομο
Tην 10η π.μ. ακριβώς δύο αποσπάσματα Γερμανών αξιωματικών και στρατιωτών ξεκίνησαν ταυτοχρόνως από την «Φελκομαντάντ». Tο ένα απόσπασμα ανηφόρισε προς την Aκρόπολη και το άλλ ο κατευθύνθηκε προς το Mνημείο του Aγνώστου Στρατιώτου μπροστά από τα παλαιά ανάκτορα. Άλλοι ένοπλοι Γερμανοί είχαν σταθεί φρουροί στα πεζοδρόμια των οδών Πανεπιστημίου και Aμαλίας. Στην πλατεία Συντάγματος είχαν συγκεντρωθεί πολλοί Aθηναίοι και αμίλητοι κοιτούσαν το γερμανικό απόσπασμα το οποίο συντεταγμένο προχώρησε και στάθηκε στο πλακοστρωμένο προαύλιο.Oι στρατιώτες χαιρέτησαν κανονικά με τα όπλα τους το στρατηγό Φέλμυ ο οποίος βάδισε μόνος του, άφησε στεφάνι στο μνημείο, στάθηκε προσοχή και έφερε το χέρι στο γείσο του πηλικίου του. Στην τελετή
παρευρίσκετο και αντιπροσωπεία του Δήμου Aθηναίων.
Oι συγκεντρωμένοι Aθηναίοι αφού στάθηκαν μερικά λεπτά της ώρας, άρχισαν κατόπιν να κινούνται, αργά στην αρχή, ύστερα πιο γρήγορα και στο τέλος δεν άντεξαν, όρμησαν στο στεφάνι, το έσυραν έως το δρόμο και το ποδοπάτησαν. Ένας ανάπηρος μάζεψε τα κλαδιά και τα πέταξε στον υπόνομο.

Μία «χαρμόσυνος βοή»
Tο άλλο γερμανικό απόσπασμα έφθασε στην Aκρόπολη την 10.30΄π.μ. Εκεί παρουσίασε όπλα ενώ ένας υπαξιωματικός κατέβασε με γρήγορες κινήσεις τη σημαία με τον αγκυλωτό σταυρό. Tη δίπλωσε, την έβαλε υπό μάλης και ξαναγύρισε στη θέση του. Όταν αποχώρησαν οι Γερμανοί, πολλοί Aθηναίοι έτρεξαν στην Aκρόπολη και αφού έψαλλαν τον εθνικό ύμνο, παρακολούθησαν κάποιο νεαρό ο οποίος με ένα μικρό τσεκούρι κατέρριψε το γυμνό κοντάρι.
H είδηση της υποστολής της γερμανικής σημαίας από την Aκρόπολη έστρεψε τα βλέμματα των Aθηναίων στον αθάνατο βράχο. Aυτό που επακολούθησε δεν περιγράφεται: «…μία χαρμόσυνος βοή υψώθη αιφνιδίως εκ της πόλεως ενώ οι κώδωνες των εκκλησιών ήρχισαν νά ηχούν…».

Αρχιεπίσκοπος και Δήμαρχος
O Aρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός, εν μέσω πλήθους, μετέβη στην Aκρόπολη, όπου και τέλεσε δοξολογία ενώ τα τελευταία μεμονωμένα γερμανικά αυτοκίνητα διέσχιζαν τις οδούς των Aθηνών «… μέ τούς επ’ αυτών Γερμανούς εμφανώς θορυβημένους καί έτοίμους νά πυροβολήσουν εάν εμφανίζετο δι’ αυτούς κίνδυνος. Tό θέαμα τούτον κωμικώς οξύμορον διεσκέδαζε τόν πανηγυρίζοντα πληθυσμόν…».
Mέσα σ’ αυτό το κλίμα ενθουσιασμού θ’ αναλάβει την πρώτη ημέρα ελευθερίας της πόλεως των Aθηνών, δηλαδή την 12η Oκτωβρίου 1944, Δήμαρχος Αθηναίων ο Αριστείδης Σκληρός, διορισμένος από τα μέλη της Tριμελούς Kυβερνητικής Eπιτροπής και μετά από υπόδειξη του Γεωργίου Παπανδρέου. Από τον εξώστη του Δημαρχείου της οδού Αθηνάς ο Δήμαρχος της Απελευθέρωσης βροντοφώναξε: «H ιερά πόλις των Aθηνών μαζύ μ’ όλη τήν Eλλάδα μας αναστήθηκε».
Θλιβερός επίλογος
Έως την αυγή της 12ης Oκτωβρίου οι Γερμανοί κατέστρεψαν τα τελευταία κτήρια και τις τελευταίες αποθήκες που κατείχαν στην πρωτεύουσα. Ως σημαντικότερη αναφέρθηκε στον τύπο η καταστροφή στο κτήριο του Πειραματικού Σχολείου, όπου αφού κατέστρεψαν τα πυρομαχικά, τοποθέτησαν νάρκες και επιχείρησαν να βάλουν φωτιά. Όλη τη νύκτα βυτία της Πυροσβεστικής Yπηρεσίας και δύναμη της Aστυνομίας Πόλεων και της Xωροφυλακής προσπαθούσαν να αποτρέψουν την επέκταση της πυρκαγιάς και τις μεγαλύτερες καταστροφές.
Oι μικροπρεπείς Γερμανοί “γύπες” εκκένωσαν τα κτήρια και έσπευσαν να πωλήσουν τα έπιπλα! Και οι εφημερίδες έσπευσαν να προειδοποιήσουν:
«…όσοι ασυνείδητοι αγόρασαν καί αγοράζουν τέτοια πράγματα ας θυμηθούν ότι ανήκουν στήν ολότητα, καί ότι όχι μόνον δέν δικαιούνται νά τά καταστήσουν κτήμα των, αλλά υποχρεούνται καί νά τά περιφρουρήσουν, άλλωστε τό Kράτος τώρα θά αναγεννηθεί. Eίναι δέ εύκολον νά ανακαλυφθούν καί νά υποστούν τάς βαρείας συνεπείας τής κακής αυτής πράξεώς των…».

Σήμερα...

Εμείς τα λέμε "πετιμεζένια":

Κρήτη:γαστρονομικός περίπλους.

10 Οκτωβρίου

Καλημέρα!
Δοκιμάζουμε το φετινό πετιμέζι με υγιεινά κουλουράκια πετιμεζιού.
Εμείς τα λέμε "πετιμεζένια":
http://cretangastronomy.blogspot.gr/2013/10/blog-post_9.html

Μικρές Κυκλάδες

Για μεγέθυνση πατείστε ροδάκι να ανοίξει νέα καρτέλα με φακό +-

Από παλιό περιοδικό Voyager

 

Βότανα και μυρωδικά: πότε να τα φυτέψω;

Βότανα και μυρωδικά: πότε να τα φυτέψω;






Η κηπουρική είναι ψυχοθεραπεία. Ακόμα κι αν δεν διαθέτετε κήπο, μπορείτε να καλλιεργήσετε μόνοι σας σε γλάστρες στη βεράντα σας όσα χρειάζεστε για το μαγείρεμα.
Τι πρέπει να ξέρετε για κάθε ένα από αυτά πριν ξεκινήσετε:
Άνηθος: Προμηθευτείτε τους ειδικούς σπόρους και φυτέψτε τον άνηθο σε κηπόχωμα στα μέσα της άνοιξης. Να θυμάστε ότι έχει ανάγκη από ήλιο και προσέξτε να μη μετακινείτε τη γλάστρα, γιατί το φυτό θα ξεραθεί.

Βασιλικός: Προσθέτει εξαιρετικό άρωμα στις σάλτσες σας. Ο βασιλικός καλλιεργείται την άνοιξη και χρειάζεται ήλιο και υγρασία. Για να μη χάνει ποτέ το άρωμά του και για να μη σας ξεραθεί, κόβετε τα ξερά κλαδάκια από τη ρίζα τους.

Δάφνη: Καλλιεργείται την άνοιξη από σπόρους ή νεαρά φυτά και μπορεί να ευδοκιμήσει τόσο σε κήπο όσο και σε γλάστρες. Δεν αντέχει το ψυχρό κλίμα, οπότε το χειμώνα θα πρέπει να προστατεύεται από τη βροχή και τους ανέμους.

Δεντρολίβανο: Είναι το μυστικό της επιτυχίας για ευωδιαστά ψητά. Το δεντρολίβανο φυτεύεται από νεαρά φυτά την άνοιξη, σε γλάστρες ή στον κήπο σας, και δεν χρειάζεται συχνό πότισμα.

Δυόσμος: Φυτεύεται από σπόρους νωρίς την άνοιξη. Καλλιεργείται σε γλάστρες και έχει ανάγκη από ήλιο και συχνό πότισμα για να ανθίσει.

Θυμάρι: Καλλιεργείται από σπόρους την άνοιξη και έχει ανάγκη από ξηρό χώμα. Ευδοκιμεί σε γλάστρες και δεν χρειάζεται συχνό πότισμα.

Κόλιαντρο: Μπορείτε να το φυτέψετε σε γλάστρες την άνοιξη. Έχει ανάγκη από ήλιο και πλούσιο χώμα.

Κρεμμύδι: Να το σπείρετε την άνοιξη, από σπόρους ή νεαρά φυτά. Για καλύτερα αποτελέσματα, ανακατέψτε το χώμα με στάχτη ή ασβεστόλιθο.

Λεμονόχορτο: Απαραίτητο συστατικό της ασιατικής κουζίνας. Φυτεύεται από σπόρους ή νεαρά φυτά σε γλάστρες και έχει ανάγκη από ζεστό κλίμα και ήλιο. Καλλιεργείται την άνοιξη, χρειάζεται συχνό πότισμα και το χειμώνα φροντίστε να μεταφέρετε τη γλάστρα σε εσωτερικό χώρο για να μην ξεραθεί το φυτό.

Μαϊντανός: Καλλιεργείται από σπόρους την άνοιξη σε ηλιόλουστα σημεία και χρειάζεται μπόλικο χώμα. Στα μέσα του καλοκαιριού προσθέστε κομπόστ γύρω από το χώμα.

Μάραθος: Μπορείτε να τον φυτέψετε από σπόρους όλο το χρόνο και χρειάζεται ήλιο και συχνό πότισμα.Το φθινόπωρο κόψτε τους βλαστούς του φυτού γύρω στα 1 με 2 εκ., για να ανθίσουν ξανά την άνοιξη.

Μέντα: Η άνοιξη είναι δανική εποχή για να φυτέψετε ένα μικρό κλωνάρι. Χρειάζεται ήλιο και συχνό πότισμα για να ευδοκιμήσει. Καλύτερα να τη φυτέψετε σε γλάστρες, γιατί απλώνεται γρήγορα.

Πιπεριές: Καλλιεργούνται από σπόρους και φυτεύονται σε γλάστρες, αλλά και σε κήπο, όταν δεν κινδυνεύουν από χαμηλές θερμοκασίες. Για καλύτερα αποτελέσματα καλύψτε το χώμα γύρω από το φυτό με νεκρά φύλλα, για να το διατηρούν θερμό και υγρό.

Σέλινο: Απαραίτητο συστατικό στις σούπες σας. Προτιμήστε να το φυτέψετε την άνοιξη από σπόρους. Έχει ανάγκη από ήλιο και συχνό πότισμα. Για να μη σας ξεραθεί το χειμώνα, σκεπάστε το χώμα με ένα διαφανές κάλυμμα.

Σκόρδο: Καλλιεργείται από βολβίδια το φθινόπωρο και έχει ανάγκη από ήλιο και καλό χώμα. Μόλις δείτε τις κορυφές να ξεραίνονται, να ξέρετε ότι έχει φτάσει η στιγμή της συγκομιδής.

Ρίγανη: Έχει ανάγκη από ήλιο και καλλιεργείται σε γλάστρες ή στον κήπο σας την άνοιξη. Δεν χρειάζεται συχνό πότισμα ούτε πολύ χώμα και το ξηρό έδαφος τη βοηθά να ευδοκιμήσει καλύτερα.

Ρόκα: Η ρόκα φυτεύεται από σπόρους νωρίς την άνοιξη, σε γλάστρες ή σε κήπο και έχει ανάγκη από συχνό πότισμα. Προσοχή γιατί τα φύλλα της είναι αγαπημένη τροφή για τα σαλιγκάρια, οπότε φροντίστε να τα απομακρύνετε από τον κήπο σας.

Φασκόμηλο: Χρησιμοποιείται κυρίως ως ρόφημα, αλλά και στη μαγειρική, αν προτιμάτε τις ιδιαίτερες γεύσεις. Καλλιεργείται όλο το χρόνο από νεαρά φυτά και ευδοκιμεί κυρίως σε κήπο. Για καλύτερα αποτελέσματα προσθέστε άμμο γύρω από το χώμα, ώστε να αποστραγγίζεται πιο εύκολα το νερό.

Πώς να ποτίσετε και να λιπάνετε τα φυτά στις γλάστρες:
Χρειάζονται συχνό πότισμα, ενώ το καλοκαίρι ειδικά καθημερινά. Προσθέστε στη γλάστρα μια χούφτα από κόκκους που συγκρατούν την υγρασία. Με αυτό τον τρόπο το χώμα θα διατηρεί περισσότερο νερό. Προσπαθήστε να ρίχνετε λίπασμα στις γλάστρες σας κάθε 6 εβδομάδες, εκτός από τους καλοκαιρινούς μήνες. Την άνοιξη αφαιρέστε το πάνω μέρος του χώματος από τη γλάστρα και προσθέστε φρέσκο.

Πηγή:.elle.

ΤΑΣΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΣ - ΤΑΣΣΟΣ

ΤΑ ΡΑΝΤΙΣΜΕΝΑ(Ομάδα καλλιτεχνικών, λογοτεχνικών, αναζητήσεων).

13 Οκτωβρίου

 

ΤΑΣΟΣ ΑΛΕΒΙΖΟΣ - ΤΑΣΣΟΣ (1914 – Αθήνα, 13 Οκτωβρίου 1985) ΕΡΓΟ: Μεσημέρι (1958). Έγχρωμη ξυλογραφία

Διακεκριμένος έλληνας χαράκτης.
Μικρός παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής κοντά στον Γιώργο Κωτσάκη. Το 1930, σε ηλικία δεκαέξι ετών, έγινε δεκτός στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας. Εκεί παρακολούθησε μαθήματα γλυπτικής και ζωγραφικής στα εργαστήρια του Θ. Θωμόπουλου, του Ουμβ. Αργυρού και του Κ. Παρθένη.
Από το 1933 και μέχρι την αποφοίτησή του από την Σχολή το 1939, παρακολούθησε μαθήματα χαρακτικής στο εργαστήριο του Γ. Κεφαλληνού. Πιθανολογείται ότι καθοριστικό ρόλο στην αφοσίωσή του στην χαρακτική έπαιξε και η γνωριμία του με τον Δ. Γαλάνη, τον άλλο μεγάλο έλληνα χαράκτη της εποχής του Μεσοπολέμου, μέσω του οποίου γνώρισε και την γαλλική χαρακτική. Λέγεται επίσης ότι πραγματοποίησε σπουδές στο Παρίσι, την Ρώμη και την Φλωρεντία. Πάντως, το ταλέντο του στην χαρακτική αναγνωρίστηκε πολύ γρήγορα· στην Πανελλήνια Έκθεση του 1938 έλαβε το Βραβείο Χαρακτικής και δύο χρόνια αργότερα (1940) τιμήθηκε με το Κρατικό Μετάλλιο Χαρακτικής.
Από το 1930 είχε ενταχθεί στο ΚΚΕ, αρχικά στην νεολαία του κόμματος (ΟΚΝΕ) και αργότερα ως πλήρες μέλος. Με την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου το 1940, ο Τάσσος και πολλοί άλλοι μαθητές του Γ. Κεφαλληνού φιλοτέχνησαν προπαγανδιστικές αφίσες για την εμψύχωση του ελληνικού λαού. Στα χρόνια της Κατοχής, εντάχθηκε στην ΕΠΟΝ και στο ΕΑΜ Καλλιτεχνών, για να συνεχίσει την (παράνομη πλέον) δημιουργία προπαγανδιστικού υλικού κατά των κατακτητών.
Μετά την απελευθέρωση, ο Τάσσος άρχισε να ασχολείται και με άλλα θέματα πέρα από τα επικά του πολέμου, όπως γυμνά, νεκρές φύσεις και πορτρέτα, ενώ ταυτοχρόνως άρχισε να χρησιμοποιεί και χρώμα στις ξυλογραφίες του.
Ο Τάσσος είχε επίσης μια ιδιαίτερη αγάπη για το βιβλίο και τις γραφικές τέχνες. Ήδη από το 1939, με την αποφοίτησή του, έφτιαχνε εξώφυλλα και κοσμήματα για το λογοτεχνικό περιοδικό Νέα Εστία. Αμέσως μετά την απελευθέρωση, ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση στον εκδοτικό οίκο «Τα Νέα Βιβλία» που ίδρυσε το Κομμουνιστικό Κόμμα το 1945 και που έκλεισε το 1948. Το 1948 άρχισε να συνεργάζεται με τον Οργανισμό Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων (ΟΕΣΒ, μετέπειτα Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων ή ΟΕΔΒ). Καρπός της συνεργασίας του με τον ΟΕΣΒ/ΟΕΔΒ, υπήρξε η εικονογράφηση πολλών βιβλίων για το Δημοτικό και το Γυμνάσιο, με πρώτο το Αναγνωστικόν Έκτης Δημοτικού που κυκλοφόρησε το 1949.
Το 1948 έγινε καλλιτεχνικός σύμβουλος του λιθογραφείου «Ασπιώτη–Έλκα», και από το 1954 έως το 1967 φιλοτέχνησε γραμματόσημα για λογαριασμό των Ελληνικών Ταχυδρομείων, αρχικά με την τεχνική της έγχρωμης ξυλογραφίας και κατόπιν με τη μέθοδο offset. Επίσης, από το 1962 έως τον θάνατό του, σχεδίαζε και τα γραμματόσημα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το 1959 ανέλαβε την διεύθυνση του Τμήματος Γραφικών Τεχνών στο Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο, όπου δίδαξε μέχρι το 1967.
Ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της καλλιτεχνικής ομάδας «Στάθμη», η οποία τον τίμησε με αναδρομική έκθεση των έργων του στα πρώτα μετεμφυλιακά χρόνια. Την ίδια εποχή παρουσίασε έργα του στην Μπιενάλε της Βενετίας (1952) και του Λουγκάνο (1953).
Κατά την δεκαετία του 1960 η θεματογραφία του άρχισε να επικεντρώνεται στην απόδοση της ανθρώπινης μορφής. Εγκατέλειψε σταδιακά το χρώμα, χάραζε όλο και μεγαλύτερες πλάκες ξύλου και άρχισε να δημιουργεί θεματικές ενότητες σε τρίπτυχα ή τετράπτυχα. Ταυτοχρόνως ασχολήθηκε με την αγιογραφία, ενώ συνέχισε να φιλοτεχνεί βιβλία.
Κατά την περίοδο της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών, έζησε αυτοεξόριστος εκτός Ελλάδας και φιλοτέχνησε έργα κοινωνικής διαμαρτυρίας καταγράφοντας γεγονότα που τον συγκλόνισαν. Μετά την κατάρρευση της Χούντας, εξέθεσε έργα του στην Εθνική Πινακοθήκη (1975) και λίγο καιρό αργότερα έγινε μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ίδιου ιδρύματος. Το 1977, ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της Πανελλήνιας Πολιτιστικής Κίνησης.
Συνέχισε να εργάζεται σκληρά μέχρι τις τελευταίες ημέρες της ζωής του. Πέθανε το Οκτώβριο του 1985 αφήνοντας ημιτελή μία σειρά οκτώ συνθέσεων στο Δημαρχείο του Βόλου. Το 1987, η Εθνική Πινακοθήκη τον τίμησε με μία δεύτερη μεγάλη αναδρομική έκθεση έργων του.
Έναν χρόνο μετά τον θάνατό του, δημιουργήθηκε η Εταιρεία Εικαστικών Τεχνών «Α. Τάσσος», με σκοπό την διάδοση του έργου του και την υποστήριξη της ελληνικής χαρακτικής. Από το 1991 και κάθε τρία χρόνια, η Εταιρεία αυτή πραγματοποιεί συλλογικές εκθέσεις νέων ελλήνων χαρακτών σε διαφορετικές πόλλεις της Ελλάδας. Η Εταιρεία επίσης διατηρεί ανοιχτό ως μουσείο το σπίτι όπου έζησε και δημιούργησε ο Τάσσος και η σύζυγός του, η ζωγράφος και χαράκτρια Λουκία Μαγγιώρου (γεν. 1914), επί της Αρδηττού 34, στην συνοικία Μετς της Αθήνας.
Τα έργα του χαρακτηρίζονται από την τεχνική αρτιότητά τους και την συγκινησιακή — τρυφερή αλλά και δωρική — απόδοση της μορφής των απλών ανθρώπων του μόχθου και του πόνου. Ωστόσο ένα σύγχρονο μάτι δεν μπορεί να μην διακρίνει μέσα στις ξυλογραφίες του Τάσσου και την επική μεγαλοπρέπεια της στρατευμένης τέχνης. Άλλωστε, ο ίδιος ο χαράκτης «παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του στρατευμένος στην υπόθεση της πάλης για μια νέα κοινωνία, δίκαιη, δημοκρατική και σοσιαλιστική» (Η. Μόρτογλου, Ριζοσπάστης, 23 Οκτωβρίου 1995).ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

Πορτοκάλια με βανίλια και πράσινο τσάι

Για μεγάθυνση πατείστε ροδάκι να ανοίξει νέα καρτέλα με φακό +-

 

Από παλιό περιοδικό Bravacasa

«Και για σένα πεθαίνω, ηλίθιε!»

Σταυρούλα Κουγιουμτσιάδη.

13 Οκτωβρίου

«Και για σένα πεθαίνω, ηλίθιε!»
Του Νίκου Μπογιόπουλου.
Προχτές συμπληρώθηκαν 46 χρόνια από την αιχμαλωσία και την δολοφονία του Τσε Γκεβάρα στη Βολιβία. Εκείνος στον οποίο ανατέθηκε να τον εκτελέσει ήταν ο υπαξιωματικός Μάριο Τεράν.
Ο Μάριο Τεράν, ο δολοφόνος του Τσε, το 2006 υποβλήθηκε σε εγχείρηση από Κουβανούς γιατρούς που συμμετέχουν στο πρόγραμμα της «Επιχείρησης Θαύμα» και προσφέρουν – δωρεάν – τις υπηρεσίες τους σε ασθενείς σε όλη τη Λατινική Αμερική. Ο Τεράν έπασχε από καταρράκτη. Οι επεμβάσεις καταρράκτη δεν είναι και τόσο απλό πράγμα για τους φτωχούς ανθρώπους στη Λατινική Αμερική.

Ο γιος του Τεράν, το 2007, στην συμπλήρωση 40 χρόνων από την δολοφονία του Τσε, έστειλε σε εφημερίδα της Βολιβίας ευχαριστήριο μήνυμα προς τους Κουβανούς γιατρούς που αποκατέστησαν την όραση του πατέρα του. Του δολοφόνου, δηλαδή, του (και) γιατρού Τσε Γκεβάρα…

«Θυμηθείτε αυτό το όνομα – Μάριο Τεράν – ένας άνδρας που εκπαιδεύτηκε για να σκοτώσει μπορεί και πάλι να βλέπει χάρη στους γιατρούς που ακολουθούν τις ιδέες του θύματός του», ήταν το ρεπορτάζ με το οποίο κατέγραψε την είδηση η εφημερίδα «Γκράνμα» της Κούβας.

Θυμηθείτε, λοιπόν, τον Μάριο Τεράν. Και δίπλα σε αυτόν, θυμηθείτε κι εκείνον τον ναζί εκτελεστή. Η ιστορία έρχεται από τα παλιά και μας την διηγήθηκε πριν από χρόνια ένας αγαπημένος συνάδελφος και φίλος, ο Γιώργος Μουσγάς που την είχε ξετρυπώσει από αναγνώσματα των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων:

Ήταν μέρες Κατοχής. Στη Γαλλία. Στον τόπο της εκτέλεσης, λίγο πριν δοθεί το παράγγελμα στο εκτελεστικό απόσπασμα, ο ναζί εκτελεστής γυρίζει υπεροπτικά στον μελλοθάνατο Γάλλο αντιφασίστα και τον ρωτά: «Τι έχεις να πεις που δε θα δεις ποτέ τις ιδέες σου να πραγματώνονται;». Ο αντιφασίστας, με απόλυτο έλεγχο του εαυτού του, με απόλυτη συνείδηση της αξίας της θυσίας του, απαντά: «Και για σένα πεθαίνω, ηλίθιε»!

Είναι αληθινή η ιστορία; Δεν ξέρω. Αλλά τί σημασία έχει;…

Όχι λίγες φορές, επανέρχεται το ερώτημα: Τι ήταν εκείνο που οδήγησε έναν από τους ηγέτες μιας από τις σημαντικότερες επαναστάσεις του 20ού αιώνα να προσφέρει τόσο αφειδώλευτα – και κατά άλλους τόσο «απερίσκεπτα» και τόσο «τυχοδιωκτικά» – την ίδια του τη ζωή στο πεδίο των μαχών για την κοινωνική απελευθέρωση;

Στη στάση του Τσε απέναντι στη ζωή (όπως περιέγραψε ο Φιντέλ Κάστρο στον επικήδειο στη μνήμη του Τσε που εκφωνήθηκε στην Πλατεία της Επανάστασης στην Αβάνα, στις 18 Οκτώβρη 1967) επέδρασε σημαντικά

«η αντίληψη ότι οι άνθρωποι έχουν μια σχετική αξία στην Ιστορία, η ιδέα ότι δεν ηττάται η υπόθεση όταν πεθαίνουν οι άνθρωποι, και ότι η ακατάσχετη πορεία της Ιστορίας δε σταματά ούτε θα σταματήσει με το χαμό των αρχηγών (…). Άνθρωποι σαν κι αυτόν - συνέχισε ο Κάστρο - είναι ικανοί, με το παράδειγμά τους, να συμβάλουν στην εμφάνιση άλλων που να τους μοιάζουν (…)»

Την αντίληψη του Τσε για τον άνθρωπο δε θα μπορούσαν ποτέ να την καταλάβουν οι δολοφόνοι του. Πόσο μάλλον να την εξοντώσουν.

Ό,τι δεν κατάφεραν με τον Τσε εκείνοι που τον δολοφόνησαν νόμισαν ότι θα το κατόρθωναν όσοι πίστεψαν ότι μπορούν να τον μετατρέψουν σε μια ακίνδυνη στάμπα πάνω σε μπλουζάκια και «μοδάτα» αξεσουάρ.

Ούτε αυτοί αντιλήφθηκαν ότι η ζωή του Τσε ξεπερνά κατά πολύ την αγοραία λογική τους. Δεν είχαν τα εργαλεία να αντιληφθούν εκείνο που κατάλαβε ο Σαρτρ: «Η ζωή του Τσε» - έλεγε ο Σαρτρ - είναι η ιστορία του πληρέστερου ανθρώπου της εποχής μας».

Αυτή η «πλήρης Ιστορία», που ο Τσε την έγραψε και την διηγήθηκε με τη ζωή και το θάνατό του, είναι ταυτόχρονα και η απάντηση στο ερώτημα «γιατί ο Τσε συνεχίζει να ζει».

Όσοι προσπαθούν να εξαντλήσουν την εξήγηση αυτής της «αθανασίας», εστιάζοντας στην εικόνα του Τσε σαν «γητευτή των φοιτητικών ονείρων», ξεχνούν ότι ο Τσε των εργατών και των αγροτών, ο Τσε των ταπεινών και καταφρονεμένων, ο Τσε της νεολαίας, δε μας άφησε κληρονομιά μόνο το απίστευτο βλέμμα του. Ενα βλέμμα που κοιτάζει μακριά αλλά στέρεα προς το φαινομενικά αδύνατο. Δεν είναι μόνο το γεγονός ότι ο Τσε και οι σύντροφοί του στην Κούβα έγιναν η απόδειξη της νίκης απέναντι στην καταπίεση, στη διαφθορά, στο φασισμό, στον ιμπεριαλισμό. Δεν ήταν μόνο ότι ο Τσε αρνήθηκε μια «στρωμένη» και άνετη ζωή, πριν την κουβανέζικη επανάσταση, ότι δεν θαμπώθηκε από τις τιμές, τα πόστα, την αναγνώριση, μετά την επικράτηση της επανάστασης.

Ολα αυτά μαζί μπορεί να συνθέτουν τον «μύθο» του Τσε, αλλά δεν είναι αρκετά να εξηγήσουν το γιατί ο Τσε Γκεβάρα «ζει».

Στην πραγματικότητα, τίποτα δε θα μπορούσε να κρατήσει «ζωντανό» τον Τσε, αν δεν παρέμεναν τραγικά ζωντανά και δραματικά επίκαιρα όλα όσα τον «γέννησαν». Ο πραγματικός λόγος που ο Τσε παραμένει «ζωντανός» είναι ότι παραμένουν ζωντανά όλα όσα τον «γέννησαν».

Ο Τσε «ζει» γιατί, ως πολεμιστής και ως πολιτικός, ήταν ο κομαντάντε μιας υπόθεσης που και ως θεωρία και ως πράξη θα βρει την ολοκλήρωσή της, μόνο όταν καταργηθεί κάθε μορφής εκμετάλλευση. Ο μαρξισμός και το κομμουνιστικό ιδεώδες είναι πλήρως εξαγνισμένο μέσα μου, έλεγε ο Τσε, προσθέτοντας με απόλυτη σαφήνεια: «Δεν υπάρχει για μας κανείς άλλος ορισμός του σοσιαλισμού, πλην της κατάργησης της εκμετάλλευσης του ανθρώπου από άνθρωπο».

Ο Τσε θα παραμένει «ζωντανός» για όσο το βλέμμα του θα δείχνει ότι είναι ρεαλιστικό το όραμά του για έναν κόσμο ελεύθερο, δημοκρατικό, χωρίς πείνα, χωρίς φτώχεια, χωρίς καταπίεση.

«Αν τρέμεις από αγανάκτηση για κάθε αδικία, είσαι σύντροφός μου», έλεγε ο Τσε. Για όσο στον κόσμο η αδικία θα εξακολουθεί το έργο της, όσο οι έννοιες «τιμή» και «αξιοπρέπεια» θα υπάρχουν στο λεξιλόγιο των ανθρώπων, ο Τσε θα είναι «ζωντανός». Γιατί «ο άνθρωπος - έλεγε ο Τσε- πρέπει να περπατάει με το κεφάλι απέναντι στον ήλιο. Και ο ήλιος πρέπει να κάψει το μέτωπο και καίγοντάς το να το σφραγίσει με τη σφραγίδα της τιμής. Όποιος περπατάει σκυφτός, χάνει αυτήν την τιμή».

Λίγο πριν τη δολοφονία του, ο Τσε είχε στείλει στα παιδιά του ένα γράμμα:

«Αγαπημένα μου Ιλδίτα, Αλεϊδίτα, Καμίλο, Σέλια και Ερνέστο,

Αν μια μέρα χρειαστεί να διαβάσετε τούτο το γράμμα, θα πει πως πια δεν είμαι ανάμεσά σας. Σχεδόν δε θα με θυμάστε πια και τα πιο μικρά θα μ’ έχουν ξεχάσει. Ο πατέρας σας ήταν ένας άνθρωπος που έπραττε όπως σκεφτόταν, και που σίγουρα ήταν πιστός στις πεποιθήσεις του (….). Να μελετάτε πολύ, για να μπορέσετε να κυριαρχήσετε στην τεχνική, που θα σας επιτρέψει να κυριαρχήσετε στη φύση (…). Να ‘στε κυρίως ικανά να αισθάνεστε, όσο πιο βαθιά μπορείτε, κάθε αδικία που γίνεται απέναντι σ’ οποιονδήποτε, σ’ οποιαδήποτε χώρα του κόσμου(…). Πάντα, παιδιά μου, θα ελπίζω να σας ξαναδώ.

Ένα μεγάλο και δυνατό φιλί απ’ τον Μπαμπά».

Δεν είδε ποτέ ξανά τα παιδιά του. Στις 8 προς 9 Οκτώβρη του 1967, ο κομαντάντε Τσε Γκεβάρα, περνούσε στο πάνθεον των «αθανάτων» της Ιστορίας με διαβατήριο την πίστη του στις πεποιθήσεις του. Χτυπήθηκε από δυο σφαίρες στο σβέρκο. Πισώπλατα. Οι δολοφόνοι του, αν και αιχμάλωτος, δεν είχαν το κουράγιο να τον κοιτούν στα μάτια ούτε καν τη στιγμή που τον εκτελούσαν. Οι δολοφόνοι του μοίρασαν ανά την υφήλιο τη φωτογραφία του νεκρού Τσε πιστεύοντας ότι έτσι θα σφράγιζαν και θα έκλειναν τους λογαριασμούς τους μαζί του.

Εκαναν λάθος. Μια άλλη φωτογραφία ήταν εκείνη που έμελλε να μείνει στην Ιστορία.

Πηγή: enikos.gr, 11/10/2013.

— μαζί με Varvara Kordopati.