Κυριακή 23 Απριλίου 2017
Τα ξύλα του παπά
Η Maria Dimitriou κοινοποίησε ένα σύνδεσμο.
Πέμπτη του Πάσχα κι ο πάπα – Λευτέρης πρωί-πρωί φόρτωνε το ζώο του κι ετοιμαζόταν να κατεβεί στην Τραπεζούντα. Την ίδια ώρα ακούστηκαν οι πρώτοι…
Όλα στη φόρα
Μετά πήρε τα βουνά και τα λαγκάδια να μαζέψει ξύλα. Καί σήμερα νάτον ξημερώματα, έτοιμος να κάνει τον πραματευτή. Κανονικά όφειλε να πάει στην εκκλησιά. Τέτοια μέρα, ακόμη Πασχαλιά, που ξανακούστηκε να λείπει απ’ τη Λειτουργία! Ας όψονται, όμως, τα τόσα στόματα που περιμένουν στο σπίτι. Κάποιος έπρεπε να νοιαστεί για το καθημερινό τους…Οκτώ του έδωσε ο Θεός κι άλλα τρία ο Αναστάσης ο κουμπάρος του: Τη γυναίκα του, την πεθερά του, την «κυρά – ντουλάπα», και τον κουνιάδο του, που δεν φτουρά σε δουλειά…
Έκανε το σταυρό του και ξεκίνησε…
Είχε μπροστά του πολύ δρόμο. Υπολόγιζε πριν το μεσημέρι να φτάσει στην πόλη κι αν όλα παν καλά, αργά το βράδυ να είναι πάλι πίσω. «Βαστάτε ποδαράκιά μου» αναστέναξε καθώς αναλογίστηκε το δρόμο που ‘χε να κάνει. Κατά πως το είχε συνήθειο άρχισε το ψάλσιμο, να σπάει κι η μονοτονία. Να κάνει όμως και το κέφι του.Μέσα στην ερημιά ποιός τον ακούει; Μόνο ο Θεός. Αποφεύγει και τα κοροιδευτικά χαμόγελα του πάπα – Γαβριήλ ή τις ειρωνίες του Ιορδάνη, του ψάλτη: «Εξαιρετικά τα λες παπά. Σαν μανάβης!» Το ξέρει. Η φωνή του ακούγεται άσχημα. Μα ότι λέει, το ψέλνει με την καρδιά του κι αυτό θέλει ο Θεός. Όπως τότε που ήταν μικρός. Καί φλεγότανε απ’ το μεράκι των ύμνων…
Ακόμη κι ο δεσπότης τη μοναδική φορά που λειτούργησε μαζί του του είπε: «Σούς μπρε. Δεν το λέγεις καλά». Ήταν ένα όριο που του έβαλε ο Θεός και δεν μπορούσε να το ξεπεράσει. Τι κι αν πάλαιψε; Τι κι αν προσευχήθηκε; Τι κι αν έκλαψε; Το μόνο που κατόρθωσε είναι, όσα λέει, να τα λέει μέσα απ’ την καρδιά του. Κι αυτό είναι που θέλει ο Θεός. Την καρδιά, όχι το λαρύγγι! Η παρηγοριά του για τη σιωπή που έχει επιβάλλει στον εαυτό του. Σιωπή για να μην ενοχλεί, όπως ενοχλούσε τότες που μικρός στεκόταν παράμερα στο ψαλτήρι. Όπως ενοχλούσε αργότερα τους φίλους του που προχώρησαν στην ψαλτική κι ας πίστευε πως θα τον θέλουν κοντά τους. Όπως ενοχλούσε το φίλο του τον Αποστόλη, που έγινε δεξιός ψάλτης στο διπλανό χωριό. Σταμάτησε, έτσι, να ψέλνει μπροστά στον κόσμο και προτιμούσε τις ερημιές. Με τα τροπάρια μετρούσε τις αποστάσεις. Ξεκίναγε με τον όρθρο, έλεγε και λίγα απ’ τον εσπερινό κι αν είχε κι άλλο δρόμο πρόσθετε και μερικά σκόρπια τροπάρια. Αυτό θα έκανε και τώρα, μέρες της Πασχαλιάς. «Μπρός, λοιπόν, παπά δώσε του να καταλάβει» μονολόγησε. Έκανε το σταυρό του κι άρχισε: «Αναστάσεως ημέρα λαμπρυνθώμεν λαοί…».
Αφού έψαλε όλον τον κανόνα, προχώρησε και στους αίνους κι εκεί κατά το δοξαστικό έμπαινε πιά στα πρώτα σπίτια της Τραπεζούντας. Με το ψάλσιμο κάπου είχε αφαιρεθεί. Όταν κατάλαβε πως ήταν στον τουρκομαχαλά σκέφτηκε να γυρίσει πίσω. Στάθηκε λίγο να προσανατολιστεί κι ύστερα πήρε ένα σοκάκι εκεί στ΄ αριστερά. Περίμενε να τον βγάλει έξω από το Κάστρο, μ΄ αυτό φιδογύριζε ανάμεσα στα τουρκόσπιτα. Σε κάποια στροφή φάνηκε ένας καφενές κι απόξω δύο τρεις τούρκοι αραχτοί, απολάμβαναν το ναργιλέ τους. Καθώς περνούσε μπροστά του ο ένας του φώναξε:
«Πόσο τα ξύλα παπά;»
«Πέντε γρόσια εφέντη μ’».
«Πολλά δεν είναι βρε καραμπάς (μαυροκέφαλε;)»
«Όχι εφέντη μ’, όχι. Έρχουμαι από μακριά», ο πάπα – Λευτέρης ήξερε ν’ αντιστέκεται στα παζάρια των τούρκων. «Κι υστέρα τι παίρνεις με πέντε γρόσια;»
«Άντε να σού δώσω τρία να τα φέρεις και στο σπίτι».
«Να χαρείς τα νειάτα σου εφέντη μ’. Κάμε τα τουλάχιστο τέσσερα. Είμαι φτωχός κι έχω τόσα στόματα να θρέψω».
«Καλά. Ας είναι. Θα σού δώσω τέσσερα». Σηκώθηκε απ’ το σκαμνί του, τεντώθηκε και πλησίασε τον παπά. Χαίδεψε λίγο το ζώο και μετά στράφηκε άγριος στο παπά.
«Δεν λυπάσαι το ζώο βρε Γκιαούρ; Πως το φόρτωσες το καημένο; Κοντεύει να ψοφήσει! Δεν φοβάσαι το Θεό βρε καραμπάς;»
«Αντέχει εφέντη μ’» τόλμησε ν’ απαντήσει ο πάπα – Λευτέρης.
«Σούς μπρε» έβαλε τις φωνές ο τούρκος και σήκωσε το χέρι του απειλητικά. «Πάμε σπίτι να το ταίσεις λίγο και να το ποτίσεις. Γκιαούρ. Διαβόλου γενιά!»
Γιόμισε ο μαχαλάς απ’ τις φωνές του. Ο παπάς, τον ακολούθησε φοβισμένος. «Τρελός θάναι» σκέφτηκε κι από μέσα του έλεγε όσες ευχές του ερχόντουσαν στο μυαλό. Μπροστά στην αυλόπορτα του σπιτιού φώναξε ένα όνομα. Ύστερα και με μία κλωτσιά την άνοιξε διάπλατα.
«Μπες μέσα μπρε γκιαούρ. Δεν φοβάσαι το Θεό είσαι και παπάς».
Με τον ίδιο τρόπο έκλεισε την πόρτα κι αμέσως δύο νεαροί ξεφόρτωσαν το ζώο. Ο τούρκος, με φωνές, τράβηξε σχεδόν τον παπά Λευτέρη μέσα στο σπίτι, που απ’ το φόβο του έχασε κάθε δύναμη ν’ αντισταθεί. Μόνο έτσι σαν αστραπή του πέρασε η σκέψη: «Είδες τι έπαθες για να μην πας στη Λειτουργία;»
Μέχρι την πόρτα του σπιτιού χαλούσε τον κόσμο με τις φωνές του. Μόλις πέρασαν το κατώφλι την έκλεισε με τόση δύναμη λες κι ήθελε να την γκρεμίσει. Καί τότε έγινε η μεταμόρφωση. Ο άγριος τούρκος, αυτός που χωρίς αιτία ήταν έτοιμος να κακοπαιδέψει το φτωχό παπά, έπεσε στα γόνατα και φίλησε το χέρι του με σεβασμό. Η φωνή του μόλις ακουγόταν.
«Σχώραμε παπούλη μου, σχώραμε» του είπε ελληνικά. «Δεν είχα κακό σκοπό. Γι΄ αυτά τα σκυλιά φώναζα, που μας έβλεπαν. Μην καταλάβουν τίποτα και χαθούμε. Χριστιανοί είμαστε κι εμείς κι ας φαινόμαστε τούρκοι».
Κατάλαβε. Είχε μπροστά του έναν απ’ αυτούς που οι ρωμιοί ονόμαζαν κλωστούς. Έναν απ’ αυτούς που αντιστάθηκαν τόσα χρόνια στην υποδούλωση της ψυχής. Στη φαντασία του ο ηρωισμός κι η πίστη τους έπαιρναν μυθικές διαστάσεις. Πάνε μερικά χρόνια που άκουσε γι΄ αυτούς. Τότε θυμάται θέλησε να τους συναντήσει, να έρθει σ’ επαφή μαζί τους. Τον συγκράτησαν οι πιο φρόνιμοι. Θάρθει η στιγμή του είπαν, καλύτερα να μη βιάζεσαι. Πέρασαν τα χρόνια κι η στιγμή δεν ήρθε. Στην αρχή μάθαινε πως κάποιος παπάς βρέθηκε στη δίνη της ιστορίας τους, μα κι αυτό σταμάτησε με τα χρόνια. Έτσι, κάπου μέσα του, άρχισε να μην πολυπιστεύει στην ύπαρξή τους. Άρχισε να αμφιβάλλει για πολλά, ή να τα δέχεται σαν μία χαριτωμένη υπερβολή. Καί να τώρα που είχε μπροστά του ένα δικό τους. Τον επίασε από τα χέρια και τον σήκωσε. Εκείνη τη στιγμή φάνηκαν δύο γυναίκες, η μία νέα η άλλη ηλικιωμένη, και τον περιτριγύρισαν ένα τσούρμο παιδιά!
«Η φαμιλιά μου παπούλη μου» του είπε ο κρυφός χριστιανός.
Σε λίγο καθισμένοι στο σαλόνι αντάλασσαν τις ιστορίες τους.
Αισθάνονταν γνωστοί από χρόνια. Ήταν κι αυτοί όπως όλοι οι δικοί τους.
Χρόνια τώρα, από πατέρα σε παιδί, κράταγαν μυστική την πίστη τους και
συνέχιζαν φανερά να κάνουν τη ζωή του μουσουλμάνου. Πρώτα κοντά τους
έμενε ένας χότζας που ήταν κρυφός παπάς. Αυτός τους βάφτισε, αυτός τους
πάντρεψε, αυτός κήδευε τους πατεράδες τους. Όλα στα κρυφά. Νύχτα πάνω
στη νύχτα. Τη μέρα τους πάντρευε τούρκικα. Τη νύχτα χριστιανικά.
Γεννιόταν ένα παιδί; Τη μέρα έκανε σουνέτι. Τη νύχτα βαφτίσια. Στο
θάνατο ο πρώτος που έμπαινε στο σπίτι ήταν αυτός. Μόνος με την
οικογένεια του νεκρού διάβαζε τρισάγιο. Τη νύχτα έκανε την κηδεία και το
πρωί όλα τα έθιμα των μουσουλμάνων. Διπλή ζωή, διπλό ξόδι. Από τότε
όμως που πέθανε, έμειναν ορφανοί. Αλειτούργητοι. Αβάφτιστοι. Δύο χρόνια
έχουν να κάνουν Ανάσταση. Τη νύχτα το Μεγάλο Σάββατο άκουσαν τις
καμπάνες απ’ το χριστιανικό μαχαλά. Άναψαν κερί και έψαλαν σιγανά τρεις
φορές το «Χριστός Ανέστη».
«Να κάνουμε τώρα την Ανάσταση», η ιδέα άστραψε στο μυαλό του πάπα – Λευτέρη. «Τι πειράζει; Πασχαλιά είναι ακόμη. Ετοιμαστείτε κι εδώ είμ΄ εγώ».
Απ’ τη στιγμή εκείνη ένας ολάκερος μηχανισμός μπήκε σε λειτουργία. Μέχρι το βράδυ βρέθηκαν άμφια, σκεύη, πρόσφορα ενώ ένα νιό παληκάρι, με γρήγορο άλογο, έτρεξε στο χωριό να καθησυχάσει την παπαδιά, που δεν θα γύριζε ο παπάς εκείνο το βράδυ.
Γύρω στα μεσάνυχτα γιόμισε το σπίτι από κρυφοχριστιανούς. Άντρες, γυναίκες, παιδιά πέρασαν το κατώγι μ’ αγιοκέρια που είχαν μόνοι τους ετοιμάσει. Στην ανατολική πλευρά μία κασέλα είχε γίνει Αγία Τράπεζα. Ο πάπα – Λευτέρης άρχισε το ψάλσιμο μ΄ ένα γέροντα.
«Κύματι θαλάσσης τον κρύψαντα πάλαι διώκτην τύραννον».
Τούτους ΄δω δεν ενοχλούσε η φωνή του. Γι’ αυτό δεν άκουσε εκείνο το «σούς μπρε», που του μαύριζε την ψυχή. Τούς έφτανε που άκουγαν τα λόγια. Κι αν έκρινε από τα βλέμματα, ίσως και να φχαριστιόντουσαν απ’ το ψάλσιμό του. Στο τέλος άναψε το κερί του απ’ το καντήλι που τρεμόπαιζε και κάλεσε τους μυστικούς χριστιανούς του:
«Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός και δοξάσατε Χριστόν τον αναστάντα εκ νεκρών».
Μετά, εκεί στη μέση, έψαλε «την Ανάστασίν σου Χριστέ Σωτήρ», διάβασε το Ευαγγέλιο κι ενώ η πόλη ησύχαζε, ψάλανε όλοι μαζί το «Χριστός Ανέστη». Γύρω του τα δακρυσμένα μάτια του σκλάβωναν την καρδιά. Ήταν μία απ’ τις στιγμές που θα τον συνόδευαν σ’ όλη του τη ζωή.
Ήταν έτοιμη να ξεπροβάλει η νέα μέρα, όταν ξεκίναγε να γυρίσει στο χωριό. Πίσω του άφηνε το σπίτι, που έγινε η κολυμπήθρα για ν’ αναβαπτιστεί στην πίστη του κι ένα κομμάτι της καρδιάς του. Θαρχόταν να το συναντήσει πάλι σε λίγες μέρες. Τον περίμεναν οι νέοι του χριστιανοί. Μαζί τους και τα μικρά παιδιά, που είχαν μείνει αβάπτιστα.
Τώρα ήξερε. Κάθε φορά που ξεκίναγε με ξύλα για την Τραπεζούντα θα έφερνε κι ένα φόρτωμα στον τουρκομαχαλά. Κάθε φορά και σε διαφορετικό σπίτι. Τη νύχτα το σπίτι αυτό θα γινόταν η εκκλησιά κι εκεί θα συνάζονταν οι κλωστοί. Απ΄ τα πιο απίθανα μέρη ξεφύτρωναν οι μαύρες σκιές που αδιαφορούσαν για την προχωρημένη ώρα. Τις πιο πολλές φορές ερχόταν στο σπίτι του πεθαμένου κρυφού παπά όπου υπήρχε ολάκερη εκκλησιά κρυμμένη απ’ τα μάτια του κόσμου. Μυστικές πόρτες έφερναν τους πιστούς από τους σκοτεινούς δρόμους. Έξω οι νέοι είχαν αναλάβει τη φύλαξη. Τόσα χρόνια στη ζωή αυτή έμαθαν να φροντίζουν την ασφάλειά τους. Μαζί τους άρχισε κι αυτός να ζεί τους φόβους και τις αγωνίες τους κι όταν γνωρίστηκαν καλά η έγνοιά του σκλαβώθηκε στο μαχαλά τους.
«Τα παιδιά έχουν σήμερα μπαϊράμι» έλεγε στην παπαδιά «κι όλη μέρα θα είναι νηστικά»…
Γιώργη Θ Πρίντζιπα «Το συναξάρι των κρυφών ονείρων»
agioritikovima.gr
Τα ξύλα του παπά (Μία συγκλονιστική πραγματική διήγηση με κρυπτοχριστιανούς)
Πέμπτη του Πάσχα κι ο πάπα – Λευτέρης πρωί-πρωί φόρτωνε το ζώο του κι ετοιμαζόταν να κατεβεί στην Τραπεζούντα.
Την ίδια ώρα ακούστηκαν οι πρώτοι χτύποι της καμπάνας. Ο συνεφημέριός του ο πάπα – Γαβριήλ φαίνεται πως είχε αϋπνίες. Χθες ήταν η σειρά του να λειτουργήσει.
Την ίδια ώρα ακούστηκαν οι πρώτοι χτύποι της καμπάνας. Ο συνεφημέριός του ο πάπα – Γαβριήλ φαίνεται πως είχε αϋπνίες. Χθες ήταν η σειρά του να λειτουργήσει.
Μετά πήρε τα βουνά και τα λαγκάδια να μαζέψει ξύλα. Καί σήμερα νάτον ξημερώματα, έτοιμος να κάνει τον πραματευτή. Κανονικά όφειλε να πάει στην εκκλησιά. Τέτοια μέρα, ακόμη Πασχαλιά, που ξανακούστηκε να λείπει απ’ τη Λειτουργία! Ας όψονται, όμως, τα τόσα στόματα που περιμένουν στο σπίτι. Κάποιος έπρεπε να νοιαστεί για το καθημερινό τους…Οκτώ του έδωσε ο Θεός κι άλλα τρία ο Αναστάσης ο κουμπάρος του: Τη γυναίκα του, την πεθερά του, την «κυρά – ντουλάπα», και τον κουνιάδο του, που δεν φτουρά σε δουλειά…
Έκανε το σταυρό του και ξεκίνησε…
Είχε μπροστά του πολύ δρόμο. Υπολόγιζε πριν το μεσημέρι να φτάσει στην πόλη κι αν όλα παν καλά, αργά το βράδυ να είναι πάλι πίσω. «Βαστάτε ποδαράκιά μου» αναστέναξε καθώς αναλογίστηκε το δρόμο που ‘χε να κάνει. Κατά πως το είχε συνήθειο άρχισε το ψάλσιμο, να σπάει κι η μονοτονία. Να κάνει όμως και το κέφι του.Μέσα στην ερημιά ποιός τον ακούει; Μόνο ο Θεός. Αποφεύγει και τα κοροιδευτικά χαμόγελα του πάπα – Γαβριήλ ή τις ειρωνίες του Ιορδάνη, του ψάλτη: «Εξαιρετικά τα λες παπά. Σαν μανάβης!» Το ξέρει. Η φωνή του ακούγεται άσχημα. Μα ότι λέει, το ψέλνει με την καρδιά του κι αυτό θέλει ο Θεός. Όπως τότε που ήταν μικρός. Καί φλεγότανε απ’ το μεράκι των ύμνων…
Ακόμη κι ο δεσπότης τη μοναδική φορά που λειτούργησε μαζί του του είπε: «Σούς μπρε. Δεν το λέγεις καλά». Ήταν ένα όριο που του έβαλε ο Θεός και δεν μπορούσε να το ξεπεράσει. Τι κι αν πάλαιψε; Τι κι αν προσευχήθηκε; Τι κι αν έκλαψε; Το μόνο που κατόρθωσε είναι, όσα λέει, να τα λέει μέσα απ’ την καρδιά του. Κι αυτό είναι που θέλει ο Θεός. Την καρδιά, όχι το λαρύγγι! Η παρηγοριά του για τη σιωπή που έχει επιβάλλει στον εαυτό του. Σιωπή για να μην ενοχλεί, όπως ενοχλούσε τότες που μικρός στεκόταν παράμερα στο ψαλτήρι. Όπως ενοχλούσε αργότερα τους φίλους του που προχώρησαν στην ψαλτική κι ας πίστευε πως θα τον θέλουν κοντά τους. Όπως ενοχλούσε το φίλο του τον Αποστόλη, που έγινε δεξιός ψάλτης στο διπλανό χωριό. Σταμάτησε, έτσι, να ψέλνει μπροστά στον κόσμο και προτιμούσε τις ερημιές. Με τα τροπάρια μετρούσε τις αποστάσεις. Ξεκίναγε με τον όρθρο, έλεγε και λίγα απ’ τον εσπερινό κι αν είχε κι άλλο δρόμο πρόσθετε και μερικά σκόρπια τροπάρια. Αυτό θα έκανε και τώρα, μέρες της Πασχαλιάς. «Μπρός, λοιπόν, παπά δώσε του να καταλάβει» μονολόγησε. Έκανε το σταυρό του κι άρχισε: «Αναστάσεως ημέρα λαμπρυνθώμεν λαοί…».
Αφού έψαλε όλον τον κανόνα, προχώρησε και στους αίνους κι εκεί κατά το δοξαστικό έμπαινε πιά στα πρώτα σπίτια της Τραπεζούντας. Με το ψάλσιμο κάπου είχε αφαιρεθεί. Όταν κατάλαβε πως ήταν στον τουρκομαχαλά σκέφτηκε να γυρίσει πίσω. Στάθηκε λίγο να προσανατολιστεί κι ύστερα πήρε ένα σοκάκι εκεί στ΄ αριστερά. Περίμενε να τον βγάλει έξω από το Κάστρο, μ΄ αυτό φιδογύριζε ανάμεσα στα τουρκόσπιτα. Σε κάποια στροφή φάνηκε ένας καφενές κι απόξω δύο τρεις τούρκοι αραχτοί, απολάμβαναν το ναργιλέ τους. Καθώς περνούσε μπροστά του ο ένας του φώναξε:
«Πόσο τα ξύλα παπά;»
«Πέντε γρόσια εφέντη μ’».
«Πολλά δεν είναι βρε καραμπάς (μαυροκέφαλε;)»
«Όχι εφέντη μ’, όχι. Έρχουμαι από μακριά», ο πάπα – Λευτέρης ήξερε ν’ αντιστέκεται στα παζάρια των τούρκων. «Κι υστέρα τι παίρνεις με πέντε γρόσια;»
«Άντε να σού δώσω τρία να τα φέρεις και στο σπίτι».
«Να χαρείς τα νειάτα σου εφέντη μ’. Κάμε τα τουλάχιστο τέσσερα. Είμαι φτωχός κι έχω τόσα στόματα να θρέψω».
«Καλά. Ας είναι. Θα σού δώσω τέσσερα». Σηκώθηκε απ’ το σκαμνί του, τεντώθηκε και πλησίασε τον παπά. Χαίδεψε λίγο το ζώο και μετά στράφηκε άγριος στο παπά.
«Δεν λυπάσαι το ζώο βρε Γκιαούρ; Πως το φόρτωσες το καημένο; Κοντεύει να ψοφήσει! Δεν φοβάσαι το Θεό βρε καραμπάς;»
«Αντέχει εφέντη μ’» τόλμησε ν’ απαντήσει ο πάπα – Λευτέρης.
«Σούς μπρε» έβαλε τις φωνές ο τούρκος και σήκωσε το χέρι του απειλητικά. «Πάμε σπίτι να το ταίσεις λίγο και να το ποτίσεις. Γκιαούρ. Διαβόλου γενιά!»
Γιόμισε ο μαχαλάς απ’ τις φωνές του. Ο παπάς, τον ακολούθησε φοβισμένος. «Τρελός θάναι» σκέφτηκε κι από μέσα του έλεγε όσες ευχές του ερχόντουσαν στο μυαλό. Μπροστά στην αυλόπορτα του σπιτιού φώναξε ένα όνομα. Ύστερα και με μία κλωτσιά την άνοιξε διάπλατα.
«Μπες μέσα μπρε γκιαούρ. Δεν φοβάσαι το Θεό είσαι και παπάς».
Με τον ίδιο τρόπο έκλεισε την πόρτα κι αμέσως δύο νεαροί ξεφόρτωσαν το ζώο. Ο τούρκος, με φωνές, τράβηξε σχεδόν τον παπά Λευτέρη μέσα στο σπίτι, που απ’ το φόβο του έχασε κάθε δύναμη ν’ αντισταθεί. Μόνο έτσι σαν αστραπή του πέρασε η σκέψη: «Είδες τι έπαθες για να μην πας στη Λειτουργία;»
Μέχρι την πόρτα του σπιτιού χαλούσε τον κόσμο με τις φωνές του. Μόλις πέρασαν το κατώφλι την έκλεισε με τόση δύναμη λες κι ήθελε να την γκρεμίσει. Καί τότε έγινε η μεταμόρφωση. Ο άγριος τούρκος, αυτός που χωρίς αιτία ήταν έτοιμος να κακοπαιδέψει το φτωχό παπά, έπεσε στα γόνατα και φίλησε το χέρι του με σεβασμό. Η φωνή του μόλις ακουγόταν.
«Σχώραμε παπούλη μου, σχώραμε» του είπε ελληνικά. «Δεν είχα κακό σκοπό. Γι΄ αυτά τα σκυλιά φώναζα, που μας έβλεπαν. Μην καταλάβουν τίποτα και χαθούμε. Χριστιανοί είμαστε κι εμείς κι ας φαινόμαστε τούρκοι».
Κατάλαβε. Είχε μπροστά του έναν απ’ αυτούς που οι ρωμιοί ονόμαζαν κλωστούς. Έναν απ’ αυτούς που αντιστάθηκαν τόσα χρόνια στην υποδούλωση της ψυχής. Στη φαντασία του ο ηρωισμός κι η πίστη τους έπαιρναν μυθικές διαστάσεις. Πάνε μερικά χρόνια που άκουσε γι΄ αυτούς. Τότε θυμάται θέλησε να τους συναντήσει, να έρθει σ’ επαφή μαζί τους. Τον συγκράτησαν οι πιο φρόνιμοι. Θάρθει η στιγμή του είπαν, καλύτερα να μη βιάζεσαι. Πέρασαν τα χρόνια κι η στιγμή δεν ήρθε. Στην αρχή μάθαινε πως κάποιος παπάς βρέθηκε στη δίνη της ιστορίας τους, μα κι αυτό σταμάτησε με τα χρόνια. Έτσι, κάπου μέσα του, άρχισε να μην πολυπιστεύει στην ύπαρξή τους. Άρχισε να αμφιβάλλει για πολλά, ή να τα δέχεται σαν μία χαριτωμένη υπερβολή. Καί να τώρα που είχε μπροστά του ένα δικό τους. Τον επίασε από τα χέρια και τον σήκωσε. Εκείνη τη στιγμή φάνηκαν δύο γυναίκες, η μία νέα η άλλη ηλικιωμένη, και τον περιτριγύρισαν ένα τσούρμο παιδιά!
«Η φαμιλιά μου παπούλη μου» του είπε ο κρυφός χριστιανός.
«Να κάνουμε τώρα την Ανάσταση», η ιδέα άστραψε στο μυαλό του πάπα – Λευτέρη. «Τι πειράζει; Πασχαλιά είναι ακόμη. Ετοιμαστείτε κι εδώ είμ΄ εγώ».
Απ’ τη στιγμή εκείνη ένας ολάκερος μηχανισμός μπήκε σε λειτουργία. Μέχρι το βράδυ βρέθηκαν άμφια, σκεύη, πρόσφορα ενώ ένα νιό παληκάρι, με γρήγορο άλογο, έτρεξε στο χωριό να καθησυχάσει την παπαδιά, που δεν θα γύριζε ο παπάς εκείνο το βράδυ.
Γύρω στα μεσάνυχτα γιόμισε το σπίτι από κρυφοχριστιανούς. Άντρες, γυναίκες, παιδιά πέρασαν το κατώγι μ’ αγιοκέρια που είχαν μόνοι τους ετοιμάσει. Στην ανατολική πλευρά μία κασέλα είχε γίνει Αγία Τράπεζα. Ο πάπα – Λευτέρης άρχισε το ψάλσιμο μ΄ ένα γέροντα.
«Κύματι θαλάσσης τον κρύψαντα πάλαι διώκτην τύραννον».
Τούτους ΄δω δεν ενοχλούσε η φωνή του. Γι’ αυτό δεν άκουσε εκείνο το «σούς μπρε», που του μαύριζε την ψυχή. Τούς έφτανε που άκουγαν τα λόγια. Κι αν έκρινε από τα βλέμματα, ίσως και να φχαριστιόντουσαν απ’ το ψάλσιμό του. Στο τέλος άναψε το κερί του απ’ το καντήλι που τρεμόπαιζε και κάλεσε τους μυστικούς χριστιανούς του:
«Δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου φωτός και δοξάσατε Χριστόν τον αναστάντα εκ νεκρών».
Μετά, εκεί στη μέση, έψαλε «την Ανάστασίν σου Χριστέ Σωτήρ», διάβασε το Ευαγγέλιο κι ενώ η πόλη ησύχαζε, ψάλανε όλοι μαζί το «Χριστός Ανέστη». Γύρω του τα δακρυσμένα μάτια του σκλάβωναν την καρδιά. Ήταν μία απ’ τις στιγμές που θα τον συνόδευαν σ’ όλη του τη ζωή.
Ήταν έτοιμη να ξεπροβάλει η νέα μέρα, όταν ξεκίναγε να γυρίσει στο χωριό. Πίσω του άφηνε το σπίτι, που έγινε η κολυμπήθρα για ν’ αναβαπτιστεί στην πίστη του κι ένα κομμάτι της καρδιάς του. Θαρχόταν να το συναντήσει πάλι σε λίγες μέρες. Τον περίμεναν οι νέοι του χριστιανοί. Μαζί τους και τα μικρά παιδιά, που είχαν μείνει αβάπτιστα.
Τώρα ήξερε. Κάθε φορά που ξεκίναγε με ξύλα για την Τραπεζούντα θα έφερνε κι ένα φόρτωμα στον τουρκομαχαλά. Κάθε φορά και σε διαφορετικό σπίτι. Τη νύχτα το σπίτι αυτό θα γινόταν η εκκλησιά κι εκεί θα συνάζονταν οι κλωστοί. Απ΄ τα πιο απίθανα μέρη ξεφύτρωναν οι μαύρες σκιές που αδιαφορούσαν για την προχωρημένη ώρα. Τις πιο πολλές φορές ερχόταν στο σπίτι του πεθαμένου κρυφού παπά όπου υπήρχε ολάκερη εκκλησιά κρυμμένη απ’ τα μάτια του κόσμου. Μυστικές πόρτες έφερναν τους πιστούς από τους σκοτεινούς δρόμους. Έξω οι νέοι είχαν αναλάβει τη φύλαξη. Τόσα χρόνια στη ζωή αυτή έμαθαν να φροντίζουν την ασφάλειά τους. Μαζί τους άρχισε κι αυτός να ζεί τους φόβους και τις αγωνίες τους κι όταν γνωρίστηκαν καλά η έγνοιά του σκλαβώθηκε στο μαχαλά τους.
«Τα παιδιά έχουν σήμερα μπαϊράμι» έλεγε στην παπαδιά «κι όλη μέρα θα είναι νηστικά»…
Γιώργη Θ Πρίντζιπα «Το συναξάρι των κρυφών ονείρων»
agioritikovima.gr
Δείτε τι καλό κάνει…
Μην πετάξετε ποτέ ξανά το νερό ρυζιού. Δείτε τι καλό κάνει…
Το νερό ρυζιού έχει γίνει τελευταία πολύ δημοφιλές, επειδή δεν είναι μόνο καλό για τα μαλλιά και το δέρμα, αλλά έχει και άλλες ωφέλειες για την υγεία. Το νερό ρυζιού, πλούσιο σε βιταμίνες και μέταλλα, συνιστάται αν υποφέρετε από διάρροια ή εμετούς. Επίσης διεγείρει την παραγωγή μητρικού γάλακτος.
Στην Ασία το νερό ρυζιού είναι ένα από τα καλύτερα διατηρημένα μυστικά ομορφιάς, χάρη στη μεγάλη ποσότητα βιταμινών και θρεπτικών ουσιών που περιέχει, ωφελώντας το δέρμα και τα μαλλιά. Χρειάζεστε μήπως περισσότερους λόγους για να μην πετάτε το νερό ρυζιού;
Νερό ρυζιού για την υγεία
Το νερό ρυζιού, πλούσιο σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, φολικό οξύ, σίδηρο, κάλιο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο, αποκτά τις ιδιότητές του κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος του ρυζιού. Το λευκό ρύζι είναι ιδανικό, αφού κατά τη διαδικασία του μαγειρέματος χάνει περισσότερες ιδιότητες στο νερό από ότι το πλήρες ρύζι. Μεταξύ των μεγαλύτερων ωφελειών του είναι οι εξής:
- Φυσική ενέργεια.
- Αντιμετώπιση γαστρεντερικών προβλημάτων, όπως η διάρροια, η ναυτία και οι εμετοί.
- Πρόληψη της γαστρεντερίτιδας.
- Συμβολή στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος.
- Συνιστάται για έγκυες γυναίκες, επειδή διεγείρει την παραγωγή μητρικού γάλακτος.
- Ανακούφιση από ερεθισμούς του δέρματος.
- Πρόληψη και θεραπεία της δυσκοιλιότητας.
Οι αντιοξειδωτικές ουσίες, οι βιταμίνες και τα μέταλλα που περιέχονται στο νερό ρυζιού κάνουν θαύματα για το δέρμα. Το νερό ρυζιού μπορεί να συμβάλει στην προστασία του δέρματός σας από τις βλαβερές ακτίνες του ήλιου, να καταπολεμήσει τη φλεγμονή και τον ερεθισμό και να αποτρέψει την πρόωρη γήρανση.
Ένα από τα εντυπωσιακότερα συστατικά του είναι η ινοσιτόλη, μια πολύπλοκη ουσία που προάγει την ανάπτυξη των κυττάρων και διεγείρει την κυκλοφορία του αίματος. Έτσι, μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη των σημαδιών της γήρανσης και να μειώσει την εμφάνιση διευρυμένων πόρων. Θα βρείτε ιδιαίτερα σημαντικές τις παρακάτω ωφέλειες:
- Απαλό και λείο δέρμα.
- Εξαιρετική φυσική τόνωση του δέρματος.
- Άνοιγμα των βουλωμένων πόρων.
- Εξασφάλιση ενός προστατευτικού στρώματος στο δέρμα.
- Για λαμπερά και απαλά μαλλιά, απλώστε το στα μαλλιά και στο τριχωτό της κεφαλής σας.
Πολλοί πιστεύουν ότι το νερό ρυζιού είναι ό,τι απομένει αφού μαγειρέψουμε το ρύζι, όμως κάνουν λάθος. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτό το νερό, όμως δεν έχει τις ίδιες ωφέλειες με το πραγματικό νερό ρυζιού, το οποίο είναι το νερό μέσα στο οποίο έχει βράσει το ρύζι.
Συστατικά:
- 1/2 φλιτζάνι λευκό ρύζι
- 4 φλιτζάνια νερό
Βράστε το νερό σε μια κατσαρόλα. Προσθέστε το ρύζι και αφήστε το να βράσει για 20 λεπτά.
Μόλις περάσουν, στραγγίστε το ρύζι και βάλτε το νερό σε ένα γυάλινο δοχείο. Αν θέλετε να το απλώσετε στο δέρμα, κρυώστε το στο ψυγείο και εφαρμόστε το με ένα κομμάτι βαμβάκι.
Συνιστάται στις έγκυες γυναίκες να πίνουν 8 με 10 ποτήρια κρύο νερό ρυζιού την ημέρα.
Σε χώρες όπως το Μεξικό, παραδοσιακά το νερό ρυζιού γλυκαίνεται με ζάχαρη και καρυκεύεται με κανέλα. Μπορεί να σερβιριστεί με γαλακτοκομικά προϊόντα ή με αποξηραμένα φρούτα, αν και για την αντιμετώπιση της διάρροιας θα πρέπει να το καταναλώνετε χωρίς να προσθέσετε τίποτα.
Πηγή: therapeftis.blogspot.gr
Αποτοξίνωση
Αποτοξίνωση: Έτσι θα Χάσετε 5 Κιλά σε 7 Μέρες
Τι να κάνετε
Πριν αποφασίσετε να κάνετε οποιαδήποτε αποτοξίνωση, καλό είναι να ελέγξετε το ημερολόγιο σας ώστε να μην έχετε κάποια κοινωνική υποχρέωση όπως γάμο, γενέθλια, βαφτίσια, που θα μπορούσε να σας εκτροχιάσει από το πρόγραμμα σας. Επίσης πρέπει να γνωρίζετε ότι στην αρχή της αποτοξίνωσης μπορεί να εμφανίσετε πονοκεφάλους ή να επισκέπτεστε συχνά την τουαλέτα. Όμως δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε γιατί αυτά τα συμπτώματα θα υποχωρήσουν μέσα σε 24 με 48 ώρες.
Ποιες τροφές να αποφεύγετε:
Αλκοόλ
Γαλακτοκομικά προϊόντα, εκτός από ½ φλιτζάνι γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά κάθε μέρα
Ζάχαρη, μέλι, σιρόπι σφενδάμου, τεχνητές γλυκαντικές ουσίες
Καφές
Σιτηρά: σιτάρι (ψωμί, μπισκότα, κέικ, τα ζυμαρικά), σίκαλη, κριθάρι, βρώμη, ρύζι
Αποξηραμένα φρούτα
Ποιες τροφές μπορείτε να καταναλώνετε:
Φρούτα: οποιαδήποτε και όλα τα φρέσκα φρούτα
Λαχανικά: οποιαδήποτε και όλα τα φρέσκα λαχανικά
Ψάρια: νωπά, κονσερβοποιημένα σε νερό
Κοτόπουλο (χωρίς το δέρμα). Περιορισμός σε δύο μερίδες την εβδομάδα.
Όσπρια: αποξηραμένα ή κονσερβοποιημένα, όπως φασόλια, ρεβίθια, φακές
Αυγά: κατά προτίμηση οργανικά
Ελαιόλαδο (κατά προτίμηση έξτρα παρθένο), λάδι καρύδας
Ξηροί καρποί: ωμά ανάλατα αμύγδαλα, καρύδια και κάσιους
Σπόροι: σουσάμι, κολοκύθα και ηλιόσπορους
Πράσινο τσάι, μαύρο τσάι (χωρίς καφεΐνη)
Νερό: από ένα έως τρία λίτρα νερού ανά ημέρα
Πρόγραμμα αποτοξίνωσης για μια εβδομάδα
Το πρωί όταν ξυπνάτε να πίνετε νερό με χυμό από ένα λεμόνι, ώστε να βοηθήσετε τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος και να καθαρίσετε το σώμα σας από τις τοξίνες. Πιείτε το πριν από το πρωινό γεύμα.
Κατά τη διάρκεια της αποτοξίνωσης πρέπει να έχετε στόχο να ασκήστε για μια ώρα καθημερινά. Και όχι οποιαδήποτε σωματική δραστηριότητα, αλλά κυρίως αερόβιες ασκήσεις, γιατί αυξάνουν τη ροή της λέμφου και φεύγουν πιο γρήγορα οι τοξίνες μέσω του ιδρώτα. Στόχος σας πρέπει να είναι να τρώτε κυρίως ωμά τρόφιμα, όπως φρέσκα λαχανικά και φρούτα. Οι ωμές τροφές περιέχουν περισσότερα θρεπτικά συστατικά και μέταλλα. Χρησιμοποιήστε βιολογικά φρούτα και λαχανικά και βρείτε συνταγές με όσπρια, σπόρους και δημητριακά ολικής αλέσεως. Εκτός από το σώμα πρέπει να αποτοξινώσετε και το μυαλό. Βάλετε σαν στόχο να κάνετε 15 λεπτά διαλογισμό καθημερινά. Αν δεν ξέρετε να πώς να διαλογίζεστε, καθίστε οκλαδόν και προσπαθήστε να εκπνέετε από το στόμα και αν εισπνέετε από τη μύτη, χωρίς να σκέφτεστε απολύτως τίποτα. Μαζί με τον εκπνοή αδειάστε όλες τις σκέψεις από το μυαλό σας. Να πίνετε 3 λίτρα υγρά καθημερινά, ώστε να βοηθήσετε τους νεφρούς να λειτουργούν καλύτερα και να αποβάλουν τις τοξίνες από τον οργανισμό. Μπορείτε να πίνετε νερό, χυμούς από φρέσκα λαχανικά και τσάι από βότανα. Βουρτσίστε το σώμα σας. Πάρτε ένα στεγνό πινέλο και βουρτσίστε το δέρμα σας καθημερινά το πρωί. Το βούρτσισμα απομακρύνει τα νεκρά κύτταρα του δέρματος, ενθαρρύνει την παροχή αίματος και βοηθάει στην αποβολή των τοξινών και την προώθηση της ανανέωσης των κυττάρων. Πάντα βουρτσίζετε προς την καρδιά, όπως από τους αστραγάλους προς τους μηρούς, και από τους καρπούς προς τους ώμους. Να τρώτε αργά. Προσπαθήστε να μασάτε την κάθε μπουκιά 10 έως 12 φορές, ώστε να επιτρέψετε να φτάσει η εντολή στον εγκέφαλο ότι έχετε χορτάσει. Προειδοποιήσεις: Εάν υποβάλλεστε σε θεραπεία για μια ιατρική κατάσταση, πάντα να συζητάτε με το γιατρό σας πριν από την ανάληψη οποιασδήποτε δίαιτας ή άσκησης. Τα άτομα με διαβήτη, κυκλοφορικά προβλήματα, οι έγκυες, οι γυναίκες που θηλάζουν και οι ηλικιωμένοι δεν μπορούν να ανεχθούν την αποτοξίνωση. Τυχόν βότανα, συμπληρώματα, αιθέρια έλαια, ή άλλα εναλλακτικά φάρμακα μπορεί να αλληλεπιδράσουν με τα συνταγογραφούμενα φάρμακα, να προκαλέσουν ερεθισμούς ή αλλεργίες.
Από την Τζουλιάννα Καρνέζη Διαιτολόγος BSc University of Hertfordshire
Πηγή
...φλούδα λεμονιού στην φτέρνα σας...
Ποτέ δεν θα ξανακοιμηθείτε χωρίς να βάλετε φλούδα λεμονιού στην φτέρνα σας αφού διαβάσετε αυτό!
Σίγουρα προσπαθήσατε με κρέμες και πέτρες ξυσίματος, αλλά όλα αυτά απαιτούν μεγάλη προσπάθεια, επιμονή και χρήματα, και το χειρότερο απ ‘όλα, δεν δίνουν κανένα αποτέλεσμα. Η καλύτερη λύση είναι ήδη στο σπίτι σας και δεν το έχετε σκεφτεί ποτέ – Το ΛΕΜΟΝΙ!
Διαλέξτε ένα λεμόνι που είναι αρκετά μεγάλο για να καλύψει τη φτέρνα, και ζουλήξτε το. Κάντε λεμονάδα από τον χυμό, και χρησιμοποιώντας τη φλούδα, φτιάξτε τη φτέρνα σας.
Στην αρχή ίσως θα σας φανεί παράξενο, αλλά σύντομα θα το συνηθίσετε. Βάλτε τη μισή φλούδα στη φτέρνα και βεβαιωθείτε ότι την έχει καλύψει πλήρως.
Όταν τοποθετήσετε το λεμόνι, θα αντιδράσει στις πιο ”σκληρές” περιοχές. Για να το κρατήσετε στη θέση του, θα πρέπει να φοράτε κάλτσες . Ο χυμός θα ενεργήσει ως μια χημική φλούδα, αφαιρώντας το ξηρό και σκασμένο δέρμα.
Προσπαθήστε να κρατήσετε το λεμόνι για τουλάχιστον μία ώρα, και θα ήταν ιδανικό αν μπορείτε να το κρατήσετε κατά την διάρκεια της νύχτας- είναι ευκολότερο. Περπατώντας με λεμόνι στη φτέρνα είναι πραγματικά περίπλοκο.
Ίσως νομίζετε ότι είναι άλλη μια ψεύτικη πληροφορία που δεν θα έχει κάποιο όφελος για την υγεία, αλλά πιστέψτε με, τα αποτελέσματα είναι εκπληκτικά!
Οι φτέρνες σας θα είναι πολύ πιο απαλές ακόμη και μόνο μετά από μια νύχτα. Όλα τα ραγισμένα μέρη θα εξαφανιστούν, και το μόνο που χρειάζεται είναι να εφαρμόσετε μια κρέμα, έτσι θα φαίνεται σαν να έχετε κάνει πεντικιούρ.
Επαναλάβετε τη θεραπεία αρκετές φορές, αν έχετε πιο επίμονες περιπτώσεις σκασμένων φτερνών.
κουνέλι στιφάδο
Κουνέλι στιφάδο
Φίλοι μου σήμερα έφτιαξα κουνέλι στιφάδο... ωραίο φαγητό αλλά δεν το κάνω συχνά... με αγχώνει αν θα γίνει καλό ώστε να μη χάσω και τον κόπο και τα λεφτά... όπως θα δείτε κι εσείς έχω κάποια θεματάκια τραβώντας το βίντεο ... κάτι τέτοιες ώρες φέρνω στο νού μου την Ινδή Θεότητα με τα πολλά χέρια... τέλος πάντων κάνω ό,τι μπορώ ....
εν ολίγοις ο τρόπος είναι ως εξής :
πλένουμε τα κομμάτια το κουνέλι και το αφήνουμε να στραγγίσει στο συρωτό
βάζουμε την κατσαρόλα να ζεσταθεί με ελαιόλαδο - μισό ποτήρι (μεγάλο)
κόβουμε ένα κρεμμύδι και το ρίχνουμε στο λάδι μόλις ζεσταθεί να τσιτσιρίζει λίγο
αμέσως προσθέτουμε το κρέας και τα σωτάρουμε μαζί για πέντε λεπτά να μυρίσουν
στη συνέχεια το σβήνουμε με λίγο κόκκινο κρασί να αρωματιστεί
αν θέλουμε προσθέτουμε και λίγο σκόρδο μια δυο σκελίδες
αφού αρωματίσουμε όλο το κρέας προσθέτουμε λίγο νερό ζεστό και το αφήνουμε να βράσει
(κατά διαστήματα θα προσθέτουμε λίγο νερό όποτε χρειάζεται , ζεστό πάντα)
όταν το κρέας είναι κάπως ψημένο προσθέτουμε τα κρεμμύδια ένα κιλό τουλάχιστον
προτιμούμε τα μικρά κρεμμύδια
σε δέκα λεπτά προσθέτουμε δυο τρείς πατάτες κομμένες και μετά απο δέκα λεπτά προσθέτουμε μια ξυσμένη ντομάτα μέσα στην οποία έχουμε διαλύσει μια κοφτή κουταλιά αλάτι λίγο πιπέρι και λίγο μπαχάρι επίσης ένα φύλλο δάφνη και αφήνουμε το φαγητό μέχρι να ολοκληρωθεί το ψήσιμο
σε δέκα λεπτά περίπου το σβήνουμε και το αφήνουμε στην πυρά.
Καλή επιτυχία!
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Δημοφιλείς αναρτήσεις
-
Maria Dimitriou 1 Απριλίου στις 3:51 μ.μ. · exypnes-idees.gr 7 Μοναδικά φυτά εσωτερικού χώρου που δεν χρε...
-
Ο χρήστης Maria Dimitriou κοινοποίησε μια δημοσίευση . 17 Ιουλίου 2017 · Η Anna Nikolaidou κοινοποίησε ένα βίντεο σ...
-
Ο Σταφυλίνακας Kλικ στη φωτογραφία για περισσότερα http://toperivoli.com/content/%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%...
-
http://share24.gr/9-tropi-gia-na-antidrasis-otan-kapios-se-pligosi/ 9 Τρόποι για να Αντιδράσεις Όταν Κάποιος σε Πληγώσει - share24.gr...
-
Maria Dimitriou κοινοποίησε μια δημοσίευση του George Styl Όταν ήμουν μικρός η γιαγιά μου τα έβαζε στο καντήλι για φυτίλι !!! Ξε...
-
Η Maria Dimitriou κοινοποίησε ένα σύνδεσμο . 4 σημάδια-καμπανάκια ότι ο μεταβολισμός σας είναι στα κόκκινα και κιν...
-
Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση του χρήστη Bossnews.gr . · Πως να απαλλαγείτε από το νύχι που μπαίνει μέσα στο δέρμ...
-
Maria Dimitriou 22 Αυγούστου στις 12:22 π.μ. · olympospress.blogspot.com Γιατί οι Δελφοί έστειλαν τους Σ...
-
Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση της Dimitra Nikolaou . Η αρμπαρόριζα η θαυματουργή για τα νεύρα ...
-
Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση του χρήστη Διατροφη Υγεια . Αγιόκλημα: Ένα θαυματουργό φαρμακευτικό φυτό που πρέπει να...
