Στον
ταφικό δρόμο που οδηγεί προς την είσοδο του μακεδονικού τάφου,
συνεχίζεται η αρχαιολογική ανασκαφή στον λόφο Καστά της Αμφίπολης. Ο
δρόμος εντοπίσθηκε τις τελευταίες ημέρες και τώρα διερευνάται, χωρίς
προς το παρόν να δίνει στοιχεία για την ταυτότητα ή τη σημασία του
νεκρού που έχει ταφεί εκεί.
Ενδεχομένως
σε βαθύτερα στρώματα να προκύψουν κάποια στοιχεία, όπως κατάλοιπα της
ταφικής πυράς, τα οποία θα βοηθήσουν περαιτέρω τους επιστήμονες. Οι
οποίοι κλίνουν περισσότερο προς την εκδοχή ανδρικής ταφής, λόγω του
Λέοντα της Αμφίπολης που έστεκε στην κορυφή του τύμβου.
Σε αυτή την
περίπτωση, ενισχύεται η πιθανότητα να πρόκειται για τάφο εταίρου, από
εκείνους που ακολούθησαν τον Μέγα Αλέξανδρο στην εκστρατεία του
(Νέαρχος,Λαομέδων), και ο οποίος θα πρέπει να πέθανε σχετικά νωρίς.
Διότι, όπως σημειώνουν γνώστες της μακεδονικής Ιστορίας και
Αρχαιολογίας, μόνο μέχρι το μοίρασμα του βασιλείου στους επιγόνους
υπήρχε τόσο χρήμα.
Δοξασίες
Δεν
ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα οι δοξασίες που κυκλοφορούν περί
τοιχογραφιών στις παρειές του δρόμου ή περί μήκους 20 μέτρων. Χάρη όμως
στον εντοπισμό του, οι μηχανικοί, όταν φτάσει ο καιρός, θα μπορέσουν να
ανοίξουν τον τάφο από την είσοδο.
Από το
1964, τον λόφο Καστά ανέσκαπτε ο σεβαστός αρχαιολόγος Δημήτρης
Λαζαρίδης, ο οποίος είχε ανακαλύψει τμήματα μαρμάρινων φτερών, που είχε
αποδώσει σε Νίκες. Με την ανακάλυψη των φτερωτών Σφιγγών- Λεόντων, των
αγαλμάτων που φυλάνε τις πύλες, όπως έγραψε χθες το «Εθνος», καθίσταται
προφανές ότι ανήκαν σε αυτές. Ο Λαζαρίδης έφερε τότε στο φως ένα μεγάλο
τετράπλευρο οικοδόμημα διαστάσεων 10x10 μέτρων με 5 μ. ύψος το οποίο
πρώτος αναγνώρισε ως το «ταφικό σήμα» του τύμβου. Σήμερα αποδεικνύεται
πως ήταν το υποθεμέλιο του βάθρου πάνω στο οποίο ήταν ο περίφημος Λέων
της Αμφίπολης.
Στα 10 μέτρα
κάτω από αυτό, ο αρχαιολόγος βρήκε τάφους της εποχής του σιδήρου, όπως
και αρχαϊκούς ασύλητους κιβωτιόσχημους. Ηταν θαμμένες γυναίκες και
παιδιά, όπως και άνδρες με τον οπλισμό τους. Οι έρευνες συνεχίστηκαν
κατά τη δεκαετία του ?80 από την έφορο αρχαιοτήτων Χάιδω Κουκούλη, που
βρήκε κι άλλους τάφους της ίδιας εποχής, συνολικά 70.
Οταν το 2009
ανέλαβε την ΚΗ' Εφορεία η Κατερίνα Περιστέρη συνέχισε να σκάβει στο
ίδιο επίπεδο. Το 2012 όμως αποφασίζει να ψάξει χαμηλότερα για να βρει τα
όρια αυτού του τύμβου και έφτασε στον περίβολο.
Μοναδικός σε
διαστάσεις και σε επιμέλεια, χωρίς αντίστοιχό του στη Μακεδονία και στα
Βαλκάνια, ο τύμβος της Αμφίπολης φθάνει τα 23 μέτρα ύψος με 158,40
διάμετρο και περίβολο ύψους 3 μέτρων αποτελούμενο από μαρμάρινες βάσεις,
ορθοστάτες, ανωδομή και επιστέψεις.
Ο περίβολος και η τεχνοτροπία
Ο περίβολος,
για τον οποίο θα πρέπει να απαιτήθηκαν περί τα 2.500 κυβικά λευκού,
καλοδουλεμένου μαρμάρου Θάσου είναι ένας τέλειος κύκλος κατασκευασμένος
με απίστευτη γεωμετρική ακρίβεια, «από αρχιτέκτονα που είχε υψηλή γνώση της γεωμετρίας»
όπως επισήμανε με θαυμασμό ο αρχιτέκτονας της ανασκαφής κ. Μιχάλης
Λεφαντζής κατά την παρουσίαση του Αρχαιολογικού Έργου Μακεδονίας-Θράκης.
Η
τετράπλευρη κτιστή κατασκευή η οποία είχε θεωρηθεί από τον Δ. Λαζαρίδη
ταφικό σήμα, στην πραγματικότητα είναι το θεμέλιο του βάθρου επάνω στο
οποίο βρισκόταν ο Λέων της Αμφίπολης. Η έρευνα εντόπισε 400 και πλέον
μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη γύρω από το άγαλμα που ανήκουν στον
περίβολο του τύμβου (ορισμένα ενσωματωμένα στο βάθρο του λιονταριού). «Όλα τα μέλη του περιβόλου είναι της ίδιας τεχνοτροπίας με το λιοντάρι» επισήμανε κατά την επιστημονική συνάντηση. «Για μένα μάλιστα η τυπολογία αυτού του περιβόλου δεν υπάρχει αλλού στη Μακεδονία. Αρχιτεκτονικά πρόκειται για ένα υβρίδιο». Ενδεχομένως, το ίδιο και ο τάφος.
Πηγή: Αγγελική Κώττη, Έθνος
