Μωσαϊκό: Άγια Νύχτα

Μωσαϊκό: Άγια Νύχτα: Το τραγούδι Άγια Νύχτα (γερμ. Stille Nacht, heilige Nacht) είναι το διεθνώς γνωστότερο Χριστουγεννιάτικο τραγούδι. Γράφηκε στις αρχές...

Άγια Νύχτα

Το τραγούδι Άγια Νύχτα (γερμ. Stille Nacht, heilige Nacht) είναι το
διεθνώς γνωστότερο Χριστουγεννιάτικο τραγούδι. Γράφηκε στις αρχές του
18ου αι. και συνθέτες του είναι οι Αυστριακοί Φραντς Ξάβερ Γκρούμπερ
(Franz Gruber) και Γιόζεφ Μορ, (Joseph Mohr). Για χρόνια οι δημιουργοί
του ήταν άγνωστοι και πολλοί απέδιδαν την πατρότητα του τραγουδιού σε
διάσημους κλασσικούς συνθέτες όπως τον Μότσαρτ, τον Μπετόβεν
τον Χάυντν ή θεωρούσαν ότι επρόκειτο για κάποιο παραδοσιακό γερμανικό
νανούρισμα. Σήμερα έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες σε όλον τον
χριστιανικό κόσμο.

Η «Άγια Νύχτα» πρωτοτραγουδήθηκε τα
Χριστούγεννα του 1818 στην εκκλησία του μικρού χωριού Όμπερντορφ
(Oberndorf) στην περιοχή του Σάλτσμπουργκ της Αυστρίας. Οι στίχοι είχαν
γραφεί δύο χρόνια νωρίτερα, το 1816, από τον νεαρό εφημέριο του χωριού
Γιόζεφ Μορ, όπως έγινε γνωστό από ένα χειρόγραφο που ανακαλύφθηκε το
1995 και φέρει την υπογραφή του εφημέριου. Το χειρόγραφο χρονολογείται
από τους μελετητές το 1820. Στην αριστερή πλευρά αναγράφεται η
ημερομηνία συγγραφής των στίχων και στην άνω δεξιά γωνία η ένδειξη
«Melodie von Fr. Xav. Gruber». Σήμερα φυλάσσεται στο Carolino Augusteum
Museum του Σάλτσμπουργκ.

Μετά την πρώτη εκτέλεση το τραγούδι
ξεχάστηκε, καθώς μάλιστα οι δρόμοι των δύο συνθετών χώρισαν, αφού
καθένας τους μετακινήθηκε σε διαφορετικό τόπο. Το 1825 ο τότε εφημέριος
της εκκλησίας του Όμπερντορφ κάλεσε έναν τεχνίτη ονόματι Καρλ Μαουράχερ
(Karl Mauracher) για να επισκευάσει το εκκλησιαστικό όργανο του ναού.
Αυτός ανακάλυψε στο πίσω μέρος του οργάνου πεταμένο ένα αντίγραφο του
τραγουδιού. Έδωσε το τραγούδι στην οικογένεια Στράσερ (Strasser) που
ζούσε στο Τυρόλο και συνήθιζε να ταξιδεύει σε διάφορες πόλεις της
Γερμανίας και να τραγουδάει σε γιορτές. Έτσι η «Άγια Νύχτα» άρχισε να
διαδίδεται στις γερμανικές χώρες και σύντομα έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής.
Το 1839 μια άλλη οικογένεια τραγουδιστών από το Τυρόλο παρουσίασε το
τραγούδι στην Νέα Υόρκη, ξεκινώντας τη διάδοση της «Άγιας Νύχτας» στον
αγγλόφωνο κόσμο. Στην αγγλική μεταφράστηκε το 1863 από τον Τζον Φρίμαν
τον Νεότερο με μελωδία ελαφρώς διαφορετικής του αυστριακού πρωτοτύπου.
Το 1840 εκδόθηκε πρώτη φορά με την ένδειξη «αγνώστου συνθέτη». Υπήρξε το
αγαπημένο τραγούδι του βασιλιά Φρειδερίκου-Γουλιέλμου Δ΄ της Πρωσσίας, ο
οποίος διέταξε την διεξαγωγή έρευνας για τον εντοπισμό των δημιουργών
του. Οι έρευνες ξεκίνησαν το 1854 και τελικά κατέληξαν τόσο στη
γνωστοποίηση των Μορ και Γκρούμπερ, όσο και του θρύλου γύρω από τις
συνθήκες που γράφηκε το τραγούδι και που μέχρι πρόσφατα θεωρείτο αληθινή
ιστορία.

Η «Άγια Νύχτα» έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από
300 γλώσσες και διαλέκτους σε όλον τον κόσμο. Είναι εξαιρετικά δημοφιλής
τόσο μεταξύ των Καθολικών, όσο και των Προτεσταντών. Μάλιστα κατά τον Ά
Παγκόσμιο Πόλεμο τραγουδήθηκε ταυτόχρονα στην αγγλική και γερμανική
γλώσσα από τα αντιμαχόμενα στρατεύματα στο μέτωπο κατά τη
χριστουγεννιάτικη ανακωχή του 1914, καθώς ήταν από τα λίγα κοινώς γνωστά
χριστουγεννιάτικα τραγούδια και των δύο πλευρών.

Η «Άγια
Νύχτα» έχει γνωρίσει πολλές διασκευές και επανεκτελέσεις από διαφόρους
καλλιτέχνες μέχρι σήμερα, κάποιες μάλιστα με σκωπτικό ή ειρωνικό στόχο
(Simon and Garfunkel, Manowar). Επίσης έχει εμπνεύσει παραγωγές του
κινηματογράφου και της μικρής οθόνης.

Όπως συμβαίνει συνήθως
για πολλά δημοφιλή πρόσωπα ή αντικείμενα (τραγούδια, κτήρια, τοποθεσίες,
προσωπικά αντικείμενα φημισμένων προσωπικοτήτων), έτσι και γύρω από τη
σύνθεση του χριστουγεννιάτικου αυτού τραγουδιού έχουν πλεχθεί διάφορες
ιστορίες και θρύλοι, που πλαισιώνουν την πραγματική ιστορία.


Σύμφωνα με την πιο γνωστή, την προπαραμονή των Χριστουγέννων του 1818,
στο μικρό χωριό του Όμπερντορφ στην περιοχή του Σάλτσμπουργκ, κατά τη
διάρκεια της Θείας Λειτουργίας ξαφνικά χάλασε το μοναδικό εκκλησιαστικό
όργανο της εκκλησίας. Ένοχοι ήταν τα ποντίκια που είχαν ροκανίσει τα
διάφορα μέρη του παλιού οργάνου. Μετά τη Λειτουργία ο εφημέριος Γιόζεφ
Μορ κάλεσε το δάσκαλο του χωριού και οργανίστα της εκκλησίας Φράντς
Γκρούμπερ για να βρουν κάποια λύση, αφού δεν μπορούσαν να αποδώσουν τον
χριστουγεννιάτικο ύμνο χωρίς εκκλησιαστικό όργανο. Αποφάσισαν τελικά να
γράψουν ένα χριστουγεννιάτικο τραγούδι για κιθάρα και ο δάσκαλος
αποσύρθηκε στο δωμάτιό του πάνω από το σχολείο, περιμένοντας τους
στοίχους του τραγουδιού που θα έγραφε ο εφημέριος. Το γαλήνιο χιονισμένο
τοπίο ενέπνευσε τον πατέρα Μορ, που φαντάστηκε ότι σε μια τόσο γαλήνια
και ήρεμη νύχτα θα ήρθε στον κόσμο το Θείον Βρέφος. Οι σκέψεις αυτές
έγιναν οι πρώτοι στίχοι του καινούριου τραγουδιού. Αργά τη νύχτα, όταν
νεαρός εφημέριος τελείωσε τη συγγραφή, έτρεξε στο δωμάτιο του δασκάλου.
Τα όμορφα λόγια του τραγουδιού συγκίνησαν τον Γκρούμπερ που έβαλε τα
δυνατά του για να συνθέσει μία εξίσου ωραία μελωδία. Μέχρι τα ξημερώματα
το τραγούδι ήταν έτοιμο και τη νύχτα της παραμονής, στη Λειτουργία των
Χριστουγέννων στη θέση του χριστουγεννιάτικου ύμνου οι δύο συνθέτες
άρχισαν να ψάλλουν την «Άγια Νύχτα».

Όταν τελείωσαν, μια
απέραντη σιωπή επικρατούσε στην εκκλησία, φέρνοντας τον πατέρα Μορ και
τον Γκρούμπερ σε αμηχανία. Τότε όμως μια γλυκιά γυναικεία φωνή άρχισε να
τραγουδάει κατανυκτικά τους στίχους του νέου ύμνου. Σιγά-σιγά όλο το
εκκλησίασμα άρχισε να συμμετέχει, ψάλλοντας ξανά και ξανά το όμορφο αυτό
τραγούδι με τους τόσο γλυκείς στίχους.

Κατά καιρούς και με τη
διάδοση της «Άγιας Νύχτας» σε όλο τον κόσμο, ο δημοφιλής αυτός θρύλος
παραλλάχθηκε σε πολλές διαφορετικές εκδοχές, με τον εμπλουτισμό της
αρχικής ιστορίας με στοιχεία των κατά τόπους παραδόσεων.

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%86%CE%B3%CE%B9%CE%B1_%CE%9D%CF%8D%CF%87%CF%84%CE%B1

Μωσαϊκό: Τσαρλς Σπένσερ Τσάπλιν

Μωσαϊκό: Τσαρλς Σπένσερ Τσάπλιν: Ο Σερ Τσαρλς Σπένσερ Τσάπλιν ο νεότερος (Charles Spencer Chaplin Jr, 16 Απριλίου 1889 - 25 Δεκεμβρίου 1977), γνωστότερος ...

Τσαρλς Σπένσερ Τσάπλιν

Ο Σερ Τσαρλς Σπένσερ Τσάπλιν ο νεότερος (Charles Spencer Chaplin Jr, 16
Απριλίου 1889 - 25 Δεκεμβρίου 1977), γνωστότερος με το υποκοριστικό
Τσάρλι και, στην Ελλάδα κυρίως, με το προσωνύμιο "Σαρλό", υπήρξε Άγγλος
ηθοποιός και σκηνοθέτης, που μεγαλούργησε στις πρώτες δεκαετίες του
Χόλυγουντ. Είναι χρονικά η πρώτη παγκόσμια αναγνωρίσιμη φιγούρα της
κινηματογραφικής τέχνης, κυρίως μέσω του χαρακτήρα Σαρλό που ενσάρκωνε στις πρώτες ταινίες του.

Στο διάστημα 1912 - 1918 αξιοποίησε το ταλέντο του σε πολλές μικρές
κωμωδίες του βωβού κινηματογράφου, δημιουργώντας τον τύπο του Σαρλό. Ο
ίδιος όχι μόνο πρωταγωνιστούσε αλλά ήταν επίσης ο σεναριογράφος,
σκηνοθέτης και συνθέτης της μουσικής των ταινιών του. Η παγκόσμια
καταξίωση ήρθε μέσα από τις μεγάλου μήκους ταινίες του, όπως οι
Μοντέρνοι Καιροί, Ο Μεγάλος Δικτάτωρ, Τα Φώτα της Πόλης, Ο κύριος
Βερντού και άλλες, που τον κατέταξαν ανάμεσα στους σημαντικότερους
δημιουργούς της έβδομης τέχνης.

Το 1952, στο απόγειο του Ψυχρού
Πολέμου και της Μαύρης Λίστας, έπεσε σε δυσμένεια λόγω των αριστερών
πολιτικών φρονημάτων του. Ενώ ταξίδευε προς το Λονδίνο, έμαθε την
απόφαση του αμερικανικού Υπουργείου Δικαιοσύνης να άρει τη βίζα του και
επομένως το δικαίωμα επιστροφής. Μετά από αυτό το γεγονός παρέμεινε
οριστικά στην Ευρώπη και πιο συγκεκριμένα στο Βεβέ της Ελβετίας όπου
πέθανε στις 25 Δεκεμβρίου του 1977. Στο διάστημα αυτό ταξίδεψε στην
Αμερική μόνο μια φορά, το 1972, προκειμένου να παραλάβει το ειδικό
Τιμητικό Όσκαρ για τη συνεισφορά του στην έβδομη τέχνη, κερδίζοντας το
μεγαλύτερο σε διάρκεια χειροκρότημα της ιστορίας των βραβείων. Το
Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου τον έχει κατατάξει δέκατο στη
λίστα με τους 25 μεγαλύτερους σταρ όλων των εποχών.

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CF%83%CE%AC%CF%81%CE%BB%CE%B9_%CE%A4%CF%83%CE%AC%CF%80%CE%BB%CE%B9%CE%BD

Μωσαϊκό: Σήμερα...

Μωσαϊκό: Σήμερα...: ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ! ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΧΡΥΣΑ Χριστούγεννα Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερ...

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ!

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΧΡΥΣΑ

Χριστούγεννα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Χριστιανισμός σειρά λημμάτων

[εμφάνιση]Θεμελιώδη

[εμφάνιση]Αγία Γραφή

[εμφάνιση]Χριστιανική θεολογία

[εμφάνιση]Ιστορία και παραδόσεις

[εμφάνιση]Σημαντικές μορφές Πρότυπο: π • σ • ε

Η Κατά σάρκα Γέννησις του Ιησού Χριστού σε έργο του Duccio di Buoninsegna

Τα Χριστούγεννα (σύνθετη λέξη της δημοτικής Χριστός + γέννα) δηλώνουν την ετήσια χριστιανική εορτή της γέννησης του Χριστού και κατ' επέκταση το σύνολο των εορτών από της Γεννήσεως μέχρι των Θεοφανίων ("Γιορτές των Χριστουγέννων"). Τα Χριστούγεννα γιορτάζονται στις 25 Δεκεμβρίου.

Το χρονικό διάστημα που περικλείει τις γιορτές των Χριστουγέννων, Πρωτοχρονιάς και Θεοφανίων, ονομάζεται στη λαογραφία^[1] και Δωδεκαήμερο.

Πίνακας περιεχομένων 1 Ιστορία του εορτασμού των Χριστουγέννων 2 Εορτολόγιο 3 Βιβλική αφήγηση της γέννησης του Χριστού 4 Υμνογραφία Χριστουγέννων 5 Ιστορική έρευνα της ημερομηνίας γέννησης του Ιησού Χριστού 5.1 Το ημερολόγιο 5.2 Οι πληροφορίες των Ευαγγελίων 5.3 Οι Μάγοι και ο Θάνατος του Ηρώδη 5.4 Το άστρο της Βηθλεέμ 5.5 Η απογραφή Κυρηνίου και οι δυσκολίες χρονολόγησης 5.6 Η σφαγή των νηπίων 6 Λαογραφία 7 Έθιμα - Λαογραφία 7.1 Ανταλλαγή δώρων 7.2 Χριστουγεννιάτικα τραγούδια 7.3 Χριστουγεννιάτικη διακόσμηση 7.4 Φαγητά των Χριστουγέννων 7.5 Τοπικά έθιμα σε περιοχές της Ελλάδας 7.6 Η αναπαράσταση της φάτνης 7.7 Έθιμα στη Βηθλεέμ 7.8 Νηστεία Χριστουγέννων 8 Οικονομική σημασία των Χριστουγέννων 9 Δείτε επίσης 10 Κείμενα 11 Υποσημειώσεις 12 Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ιστορία του εορτασμού των Χριστουγέννων

Κύριο λήμμα: Ιστορία του εορτασμού των Χριστουγέννων

Η Γέννηση του Ιησού σε πίνακα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου

Η παράδοση θεωρεί ότι η αρχαιότερη ομιλία για τη γιορτή των Χριστουγέννων εκφωνήθηκε από τον Μέγα Βασίλειο στην Καισάρεια της Καππαδοκίας το έτος 376 μ.Χ.^[2] Άλλες Ιστορικές πηγές επισημαίνουν πως ο εορτασμός των Χριστουγέννων άρχισε να τηρείται στη Ρώμη γύρω στο 335^[3], αν και κάποιοι ερευνητές βασιζόμενοι σε αρχαίους ύμνους με χριστουγεννιάτικη θεματολογία^[4] θεωρούν ότι τα πρώτα βήματα που οδήγησαν στον εορτασμό αυτό έγιναν μέσα στον 3ο αιώνα.

Επί Πάπα Ιουλίου Α' (337-352) τα Χριστούγεννα σταμάτησαν να γιορτάζονται μαζί με τα Θεοφάνεια και θεσπίσθηκε ως επέτειος η 25 Δεκεμβρίου κατόπιν έρευνας των αρχείων της Ρώμης, όπως πιστεύεται, επί της απογραφής που έγινε επί αυτοκράτορα Οκταβιανού Αυγούστου, σε συνδυασμό με υπολογισμό ρήσης του Ευαγγελίου (το οποίο και συνέτεινε) του Προδρόμου λεχθείσα περί τον Χριστόν:"Εκείνος δει αυξάνειν, εμέ δε ελατούσθαι" (Ιωάνν. γ'30). Με βάση αυτή την υποθετική πηγή, η Γέννηση του Χριστού ορίσθηκε κατά το χειμερινό ηλιοστάσιο όπου και αρχίζει η αύξηση των ημερών. Στον καθορισμό της 25ης Δεκεμβρίου ως ημερομηνίας εορτασμού συντέλεσαν προφανώς η μεγάλη εθνική εορτή του "ακατανίκητου" θεού Ήλιου (Dies Natalis Solis Invicti) και ο εορτασμός των γενεθλίων του Μίθρα που ήταν διαδεδομένα σε όλη την επικράτεια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας με την έννοια ότι η επιλογή αυτής της ημέρας ως ημέρας γέννησης του Χριστού είχε να κάνει με την προσπάθεια αντικατάστασης των παγανιστικών (μη χριστιανικών) γιορτών που τηρούνταν εκείνον τον καιρό, όπως τα Σατουρνάλια και τα Μπρουμάλια^[5]

Συνεπώς, όταν ο Χριστιανισμός έγινε η επίσημη θρησκεία της αυτοκρατορίας, προσπάθησε να απορροφήσει και να δώσει νέα διάσταση και νέα σημασία σε πανάρχαια λατρευτικά έθιμα και λατρευτικές συνήθειες αιώνων. Πάντως, παρά τις απαγορεύσεις της εκκλησίας για πολλές από τις εκδηλώσεις^[6] που τελούνταν στην αντίστοιχη του Δωδεκαημέρου περίοδο ή τις νομοθεσίες^[7], αυτές διατηρήθηκαν κυρίως στην ύπαιθρο^[8] καθ' όλη την διάρκεια των ρωμαϊκών αυτοκρατορικών χρόνων, μέχρι τον 5ο μ.Χ. αιώνα. Σε μεταγενέστερη εποχή πολλά από τα έθιμα τους (ανταλλαγή δώρων, γλέντια, χαρτοπαίγνια κ.ο.κ.) μεταβιβάστηκαν στον εορτασμό τής Πρωτοχρονιάς^[9].

Στη Ρώμη το καλεντάρι των Φιλοκαλίων (354 μ.Χ.) περιλαμβάνει στην ημερομηνία της 25ης Δεκεμβρίου, απέναντι από την παγανιστική Natalis invicti, δηλ. "γέννηση του ακατανίκητου (ήλιου)", την φράση "VIII kaalitan nattis Christus in Bethleem Iudea".

Από τη Δύση ο εορτασμός της Γεννήσεως στις 25 Δεκεμβρίου πέρασε και στην Ανατολή γύρω στο 376. Το 386 ο Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος παρότρυνε την εκκλησία της Αντιόχειας να συμφωνήσει στην 25η Δεκεμβρίου ως ημέρα εορτασμού της Γέννησης. Τον καιρό του Αγ. Αυγουστίνου (354-430) η ημερομηνία της Γιορτής της Γέννησης είχε καθοριστεί, πάντως ο Αυγουστίνος την παραλείπει από τον κατάλογό του με τις σημαντικές χριστιανικές επετείους (PL 33.200).

Με τον χρόνο επεκράτησε σε όλο τον χριστιανικό κόσμο εκτός της Αρμενικής Ορθόδοξης Εκκλησίας που συνεχίζει τον συνεορτασμό με τα Θεοφάνια.

Το 529 ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός απαγόρευσε την εργασία και τα δημόσια έργα κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων και τα ανακήρυξε δημόσια αργία. Ως το 1100, καθώς είχε επεκταθεί η δράση των ιεραποστολών στις παγανιστικές ευρωπαϊκές φυλές, όλα τα έθνη της Ευρώπης γιόρταζαν τα Χριστούγεννα. Εντούτοις, αργότερα, εξαιτίας της Μεταρρύθμισης απαγορεύτηκε ή περιορίστηκε κατά περιόδους η τήρησή του εορτασμού τους σε διάφορες χώρες της Ευρώπης και στην Αμερική, καθώς θεωρούνταν ότι περιλάμβανε σε μεγάλο βαθμό ειδωλολατρικά στοιχεία^[10].

Εορτολόγιο

Της εορτής των Χριστουγέννων προηγείται νηστεία «τεσσαράκοντα ημερών» που αρχίζει από την εορτή του αποστόλου Φιλίππου (14 Νοεμβρίου). Η Υμνολογία της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας περιλαμβάνει λαμπρούς ύμνους για τη μεγάλη αυτή εορτή των διασημότερων υμνογράφων της Εκκλησίας όπως του Ρωμανού του Μελωδού, Ιωάννου του Δαμασκηνού, Κοσμά επισκόπου Μαϊουμά κ.ά.

Η ημέρα της εορτής του αποστόλου Φιλίππου, στις 14 Νοεμβρίου, στο λαϊκό καλαντάρι χαρακτηρίζεται ως Μικρή Αποκριά, γιατί από την επομένη αρχίζει η νηστεία των σαράντα ημερών για τα Χριστούγεννα, η οποία και λέγεται Μικρή Σαρακοστή. Αυτή η ημερομηνία σε πολλές χώρες της Ευρώπης και Αμερικής θεωρείται ως έναρξη των εορτών των Χριστουγέννων. Το χρονικό διάστημα που περικλείει τις γιορτές των Χριστουγέννων, Πρωτοχρονιάς και Θεοφανείων, ονομάζεται Δωδεκαήμερο.

Η εορτή των Χριστουγέννων είναι η σημαντικότερη από τις ακίνητες εορτές της Ορθοδόξου Εκκλησίας και γι' αυτό έχει προεόρτια και μεθέορτη περίοδο. Όλες τις σχετικές διατάξεις για τις ακολουθίες αυτές τις βρίσκει κανείς στο Τυπικό της Εκκλησίας.

Στη Δύση η εορτή των Χριστουγέννων εορτάζεται λαμπρότερα από εκείνη της Ανάστασης, σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει στην Ανατολή.

Ανήμερα των Χριστουγέννων σύμφωνα με το ελληνικό/ορθόδοξο εορτολόγιο, γιορτάζουν αρκετά ελληνικά ονόματα: η ΧΡΙΣΤΙΝΑ και o ΧΡΗΣΤΟΣ, η ΕΜΜΑΝΟΥΕΛΑ και ο ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ, η ΧΡΥΣΑΥΓΗ, η ΧΡΥΣΑ. ^[11]