Παρασκευή 20 Απριλίου 2018

Σήμερα...20/4




Σήμερα...20/4




Η Μαντζουράνα και οι χρήσεις της...



http://epistrofi-sti-fysi.blogspot.gr/2013/04/blog-post_19.html

Η Μαντζουράνα και οι χρήσεις της...



Αγγειόσπερμο, δικότυλο, πολυετές φυτό η ματζουράνα (Ορίγανον η μαντζουράνα, λατ. Origanum majorana) ανήκει στην τάξη λαμιώδη και στην οικογένεια χειλανθή. Φυτό ποώδες με πολλές παραφυάδες, με φύλλα μικρά και μυρωδάτα, συγγενικό της ρίγανης. Τα άνθη της είναι φαιά με λέπια. Ανθίζει από Ιούλιο μέχρι Σεπτέμβριο. 

Ιθαγενές των χωρών της Μεσογείου με 6 είδη ποωδών φυτών. Το πιο σημαντικό είδος είναι η ματζουράνα ορίγανο ή κοινή, το ύψος της φτάνει τα 60 εκατοστά, ο βλαστός είναι τετραγωνικός, πολύκλαδος. Τα φύλλα της είναι μικρά, αντίθετα, χνουδωτά, ωοειδή και έχουν μία χαρακτηριστική όμορφη οσμή λεβάντας. Τα άνθη της είναι μικρά λευκού χρώματος. Τα φύλλα της χρησιμοποιούνται ως μπαχαρικό, συνήθως στο κρέας και το ψάρι, αλλά και ως αφέψημα. Από τα φύλλα του φυτού λαμβάνεται αιθέριο έλαιο που χρησιμοποιείται ως αντισηπτικό και αντισπασμωδικό ενώ έχει χρήσεις και στην αρωματοποιία.

Στην Ελλάδα η ματζουράνα υπάρχει σαν αυτοφυές φυτό , ωστόσο είναι γνωστή από τα αρχαία χρόνια όπου την χρησιμοποιούσαν ως φάρμακο κατά στομαχικών και εντερικών ενοχλήσεων. Ο Γαληνός προτρέπει την χρήση της ως χωνευτικού. Ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιούσε σαν αντισηπτικό. Σήμερα καλλιεργείται ως καλλωπιστικό και αρωματικό φυτό σε γλάστρες και κήπους.

Η μαντζουράνα χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, την μαγειρική, την ζαχαροπλαστική και σαν θεραπευτικό υλικό. 

Στον ξένο τύπο έχει γραφτεί : απορούμε γιατί πεθαίνουν οι Έλληνες από την στιγμή που αυτοφύεται η μαντζουράνα. 


Χρήση: Ως αφέψημα, βράζουμε λίγα λεπτά ένα κουταλάκι του γλυκού μαντζουράνα σε ένα μπρίκι νερό. Το σουρώνουμε και το πίνουμε ζεστό με μέλι. Ως έγχυμα: ένα κουταλάκι του γλυκού μαντζουράνα σε ένα μπρίκι με καυτό νερό. Το αφήνουμε 10 λεπτά, το σουρώνουμε και το πίνουμε ζεστό με μέλι.

Το ρόφημα καταπραΰνει τους πονοκεφάλους, ιλίγγους, βοηθά στις νευρικές παθήσεις, καταπραΰνει το βήχα και τον πόνο των δοντιών, βοηθά σε πόνους ρευματισμών, σε εντερικές διαταραχές και πόνους της κοιλιάς.

Οι ανθισμένες της κορυφές χρησιμοποιούνται ως αρωματικό στην κουζίνα. Από αυτές βγαίνει και το έλαιο που χρησιμοποιείται στην φαρμακευτική και στην αρωματοποιία.
Εξωτερικά βοηθά στην αντισηψία των τραυμάτων. Αφέψημα μαντζουράνας στο νερό του μπάνιου καταπραΰνει και τονώνει (βράζουμε 100γρ. ρίγανης σε 1 λίτρο νερό).

Αιθέριο έλαιο: 3-4 σταγόνες σε μία κουταλιά μέλι, 2-3 φορές την ημέρα. Το έλαιο χρησιμοποιείται στην παρασκευή σαπουνιών, μύρων και οδοντόκρεμας.

Θεραπευτικές ιδιότητες

Οι ιδιότητες της μαντζουράνας είναι ίδιες με αυτές του θυμαριού και της μέντας. Η μαντζουράνα είναι πιο γνωστή για τις στομαχικές της ιδιότητες ως χωνευτικό και καταπραϋντικό για τους στομαχοπόνους. Είναι όμως και ηρεμιστικό και σε μεγάλες δόσεις ναρκωτικό .

Είναι πολύ καλό αναλγητικό σε μυϊκούς πόνους, διαστρέμματα, στραμπουλήγματα και νευραλγίες. Επίσης είναι έξοχο αντίδοτο στα μικρόβια του τυφοειδούς πυρετού.
Για τις παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος θεωρείται αποχρεμπτικό, εφιδρωτικό και ευεργετικό για το νευρικό βήχα, το κρυολόγημα, τις αμυγδαλές, τη βρογχίτιδα, το άσθμα . 
Για τις ανωμαλίες του πεπτικού συστήματος είναι χωνευτικό, σπασμολυτικό, αντιεμετικό, ανακουφίζει από το μετεωρισμό και τη δυσπεψία, διεγείρει το συκώτι και τη σπλήνα . 
Είναι ακόμη διουρητικό, αγγειδιασταλτικό, υποτασικό, αντιδιαβητικό, αλλά και ευεργετικό σε νευρικής φύσεως παθήσεις, υπερευαισθησία, νευρασθένεια, ψυχασθένεια, άγχος, αϋπνίες, ημικρανίες, ίλιγγο, επιληψία, απώλεια μνήμης. Σε εξωτερική χρήση είναι επουλωτικό, παυσίπονο σε ρευματισμούς και πονόδοντο.

Ακολουθεί ένα σύντομο βιντεάκι από το www.diytv.gr που μας δίνει πληροφορίες για την μαντζουράνα και την μεταφύτευση του φυτού..







\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\




Πάολο Βερονέζε



Paolo Veronese, avtoportret.jpg
Ο Πάολο Βερονέζε (1528 – 1588) ήταν φημισμένος Ιταλός ζωγράφος της Αναγέννησης στην Βενετία γνωστός για τους πίνακές του Ο Γάμος στην Κανά (σήμερα στο Λούβρο) και Το Δείπνο στου Λευί (Μουσείο της Ακαδημίας, Βενετία). Yιοθέτησε το όνομα Πάολο Κάλιαρι (Paolo Cagliari ή Paolo Caliari),[1] και έγινε γνωστός με το όνομα Βερονέζε (Veronese) εξαιτίας της καταγωγής του από την πόλη της Βερόνας.

Ο Βερονέζε, ο Τιτσιάνο (Titian) και ο Τιντορέττο (Tintoretto) αποτελούν τους κυριότερους εκπροσώπους της Βενετικής Σχολής στη «Χρυσή εποχή» της Βενετίας στο τέλος της Αναγέννησης (16ος αιώνας). Ο Βερονέζε είναι γνωστός για τις ικανότητά του να χρησιμοποιεί με μαεστρία λαμπρούς χρωματικούς τόνους και για τις πλούσιες διακοσμήσεις τόσο των τοιχογραφιών όσο και των πινάκων που φιλοτέχνησε. Τα πιο διάσημα έργα του είναι περίτεχνες απεικονίσεις σκηνών που χαρακτηρίζονται από έναν πομπώδη χρωματικά, δραματικό, και σχεδόν τελετουργικό, χαρακτήρα, με πολλά αρχιτεκτονικά στοιχεία και πλούσιο διάκοσμο. Οι μεγάλοι του πίνακες βιβλικών σκηνών που εκτελέστηκαν για να διακοσμήσουν τις τραπεζαρίες μοναστηριών στην Βερόνα και στη Βενετία είναι ιδιαίτερα αξιόλογοι. Το 1572 δικάζεται από το Ιεροδικείο της Ιεράς Εξέτασης, για τον πίνακα Μυστικός Δείπνος, στη μονή των Αγίων Ιωάννη και Παύλου. Ο Βερονέζε υποστήριξε ότι οι ζωγράφοι πρέπει να «απολαμβάνουν την ελευθερία που απολαμβάνουν οι ποιητές και οι τρελοί», χωρίς όμως ποτέ να εισακουστεί. Η μετονομασία του τίτλου σε «Δείπνο στο σπίτι του Λευί», σύμφωνα με ένα απόσπασμα από το Κατά Λουκά Ευαγγέλιο, διέσωσε ένα σημαντικό έργο, σήμερα στην Ακαδημία της Βενετίας.
Παιδική ηλικία

Το αρχείο απογραφών της Βερόνας δείχνει ότι ο Βερονέζε γεννήθηκε το 1528, γιος ενός σμιλευτή του Γκαμπριέλε (Gabriele) και της συζύγου του Κατερίνας. Στην ηλικία των 14 χρονών, ο Βερονέζε μαθήτευσε στον ντόπιο καλλιτέχνη Αντόνιο Μπαντίλε (Antonio Badile), και ίσως με τον Τζιοβάννι Φραντσέσκο Καρότο (Giovanni Francesco Caroto). Τμήματα ενός πίνακα του Μπαντίλε το 1543, εικάζεται από ειδικούς ότι αποτελούν έργο του μαθητευόμενου ζωγράφου. Το ταλέντο του Βερονέζε πολύ γρήγορα ξεπέρασε αυτό των δασκάλων του και του εργαστηρίου στο οποίο δούλευε και το 1544 δεν εργαζόταν πλέον με τον Μπαντίλε
Βενετία

Μετά τη Βερόνα εργάστηκε για ένα μικρό χρονικό διάστημα στη Μάντοβα το 1958, στην υπηρεσία του Καρδινάλιου Έρκολε Γκονζάγκα, όπου ζωγράφισε τοιχογραφίες του καθεδρικού ναού της πόλης Αγίου Αντωνίου, πριν εγκατασταθεί τελικά στην Βενετία. Η πρώτη του παραγγελία ήταν η Ιερή Συνομιλία (Sacra Conversazione) από την εκκλησία του Σαν Φραντσέσκο ντέλλα Βίνια (San Francesco della Vigna) 1552. Το 1533 έλαβε την πρώτη δημόσια παραγγελία για την αίθουσα του Συμβουλίου των Δέκα Sala dei Cosiglio dei Dieci και άλλες αίθουσες όπως η Sala dei Tre Capi del Consiglio, του παλατιού των Δόγηδων. Στη συνέχεια ζωγράφισε την Ιστορία της Εσθήρ στην οροφή της εκκλησίας του Σαν Σεμπαστιάνο (San Sebastiano). Ήταν οι τοιχογραφίες αυτές στην εκκλησία του Σαν Σεμπαστιάνο, στο παλάτι των Δόγηδων και στη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη που τον καθιέρωσαν σαν έναν από τους μεγαλύτερους ζωγράφους της Βενετίας και της εποχής του [5]. Ήδη τα έργα του επιδεικνύουν μια αξιοθαύμαστη δεξιοτεχνία που συνδυάζει τόσο την προοπτική απεικόνισης που πρωτοχρησιμοποίησε ο Κορέτζιο (Correggio) και τον ηρωισμό που χαρακτηρίζει το έργο του Μικελάντζελο (Michelangelo)[6].Το 1566 του ανατέθηκε να ζωγραφίσει την πρώτη από τις μνημειώδεις σκηνές γευμάτων του, το Δείπνο στου Σίμωνα, το οποίο ολοκληρώθηκε το 1570. Ωστόσο, εξαιτίας της αποσπασματικής της σύνθεσης και έλλειψης εστίασης δεν θεωρείται η πιο επιτυχημένη τοιχογραφία που επιμελήθηκε προσωπικά[7].
Η έπαυλη Μπάρμπαρο

Στα τέλη του 1550, ο Βερονέζε διέκοψε την εργασία του στο Σαν Σεμπαστιάνο και ανέλαβε τη διακόσμηση της έπαυλης Μπάρμπαρο στο Μασέρ της Ιταλίας, ενός πρόσφατα ολοκληρωμένου κτιρίου που σχεδίασε ο διάσημος αναγεννησιακός αρχιτέκτονας Αντρέα Παλλάντιο (Andrea Palladio). Οι τοιχογραφίες σχεδιάστηκαν έτσι ώστε να συνδυάσουν την ουμανιστική τέχνη με την Χριστιανική πνευματικότητα. Οι τοιχογραφίες περιελάμβαναν απεικονίσεις της οικογένειας Μπάρμπαρο ενώ οι οροφές του κτιρίου διακοσμήθηκαν με μπλε ουρανούς και μυθολογικές φιγούρες. Ο Βερονέζε διακόσμησε την έπαυλη Μπάρμπαρο με έναν πληθωρικό οίστρο, ακτινοβόλα χρώματα και έφτασε σε εξαίρετα ευρήματα προοπτικής απόδοσης [8]. Η συνάντηση αυτή του καλλιτέχνη Βερονέζε και του αρχιτέκτονα Παλλάντιο ήταν ένας αισθητικός θρίαμβος της Αναγέννησης.

Ο Γάμος στην Κανά

Ο Γάμος στην Κανά φιλοτεχνήθηκε το 1562-1563 και ήταν παραγγελία για την σχεδιασμένη από τον Παλλάντιο τραπεζαρία του μοναστηριού του Σαν Τζιόρτζιο Ματζιόρε (San Giorgio Maggiore). Όπως σε άλλους πίνακες γευμάτων, η σκηνή καταφέρνει να αποδώσει την εορταστική ζωντάνια και ατμόσφαιρα της κοσμοπολίτικης Βενετίας του 16ου αιώνα. Ο πίνακας ήταν τεράστιος: υπήρχαν πάνω από 100 μορφές, συμπεριλαμβανομένου του Τιτσιάνο, του Τιντορέτο και του ίδιου του Βερονέζε που εκτείνονται σε μία επιφάνεια σχεδόν 10 μέτρων. Στο πρώτο πλάνο του πίνακα υπάρχει ένα διάζωμα με περίτεχνες αχνές φιγούρες και εκατέρωθεν υπάρχουν δύο σκάλες που οδηγούν σε μία εξέδρα περιστοιχισμένη με Ρωμαϊκές κολόνες. Το όλο σύνολο πλαισιώνεται με έναν εκπληκτικό γαλάζιο ουρανό [8].Στον πίνακα Η Οικογένεια του Δαρείου ενώπιον του Αλεξάνδρου (1565-1570) ο Βερονέζε οργανώνει αριστουργηματικά, τα αρχιτεκτονικά στοιχεία του πίνακα έτσι ώστε ο νοητός τους άξονάς να διατρέχει παράλληλα με το εγκάρσιο επίπεδο της εικόνας, προβάλλοντας έτσι εντυπωσιακά το χαρακτήρα πομπής της σύνθεσης. Η συνθετική ιδιοφυία του καλλιτέχνη έγκειται στο ότι αντιλήφθηκε έγκαιρα σαν καλλιτέχνης τις επιπτώσεις της προοπτικής στα έργα τέχνης, που χωρίς αυτή θα ήταν ανιαρά σε κάποια τραπεζαρία ή σαλόνι ευγενούς, και ότι η αφήγηση ενός πίνακα γίνεται πολύ πιο αντιληπτή και εύγλωττη μέσα από τη χρήση ενός λαμπρού χρωματικού ιδιώματος [10].

Ωστόσο, οι πίνακες αυτοί δεν διακατέχονται από συναίσθημα, είναι πολύ περισσότερο, άρτια οργανωμένες, ζωντανές απεικονίσεις ενός πολύπλοκου θέματος σε ένα οριζόντιο κυρίως άξονα , όπου η διάχυση του φωτός και των χρωμάτων παίζουν τον κύριο ρόλο ενώ το συναίσθημα έχει δευτερεύουσα σημασία, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι οι πίνακες αυτοί δεν δημιουργούν έντονα αισθήματα στο θεατή[11]. Η διαυγής και πολύχρωμη δουλειά του Βερονέζε την περίοδο αυτή ίσως αντανακλά την ευτυχισμένη προσωπική ζωή του καλλιτέχνη που έχοντας παντρευτεί την κόρη του Μπαντίλε, Έλενα το 1565 έχει αποκτήσει 4 γιους και μία κόρη [11].
Το Δείπνο στου Λευί

Το 1573 ο Βερονέζε ολοκλήρωσε τον πίνακά του Το Δείπνο στου Λευί που προοριζόταν για την τραπεζαρία της βασιλικής του Σαν Ζανίπολο (San Zanipolo). Αρχικά ο πίνακας είχε ως θέμα τον Μυστικό Δείπνο, που σχεδιάστηκε για να αντικαταστήσει έναν παρόμοιο πίνακα του Τιτσιάνο που καταστράφηκε σε μία πυρκαγιά. Ο πίνακας είχε ύψος 5 μέτρων και πλάτος 12 μέτρων και αποτελεί αναμφισβήτητα τον καλύτερο πίνακα του καλλιτέχνη, με σκηνές δείπνων. Η θεματολογία αυτή τη φορά δεν είχε μόνο τη σκηνή του δείπνου αλλά και άλλα στοιχεία όπως Γερμανούς στρατιώτες, κωμικούς νάνους και μια ποικιλία εξωτικών ζώων [12]. Η χρωματική επιδεξιότητα του Βερονέζε φτάνει στον πίνακα αυτό σε νέα ύψη έντασης και λαμπρότητας και μια νεοαποκτηθείσα επιμέλεια στις ανθρώπινες εκφράσεις και τον εσωτερικό κόσμο των φιγούρων του, σηματοδοτεί μία στροφή του καλλιτέχνη σε ένα πιο προσωπικό και στοχαστικό ύφος [13].

Εκτός από τις τοιχογραφίες και τις διακοσμήσεις οροφών ο Βερονέζε δημιούργησε και πολλούς πίνακες για τη διακόσμηση τέμπλων εκκλησιών (Η Αγιοποίηση του Αγίου Νικολάου, 1561-2, (Εθνική Πινακοθήκη, Λονδίνο,[1]), πίνακες με μυθολογικά θέματα (Αφροδίτη και Άρης, 1578, Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης, Νέα Υόρκη, [2]), και πορτραίτα (Πορτραίτο μιας κυρίας, 1555, Λούβρο, Παρίσι). Ένας σημαντικός αριθμός σχεδίων με μολύβι, μελάνη, κιμωλία σε στυλ κιαροσκούρο (chiaroscuro) και ρικόρντι (ricordi), που διασώζονται ακόμα και εκτίθενται σε μουσεία και ιδιωτικές συλλογές.

Ο Βερονέζε ήταν ένας από τους πρώτους καλλιτέχνες που τα έργα του ήταν περιζήτητα από τους συλλέκτες της εποχής του, ενώ ήταν ακόμη εν ζωή [14]. Ο Βερονέζε ηγείτο ενός οικογενειακού εργαστηρίου, συμπεριλαμβανόμενου του αδερφού του Μπενεντέτο Κάλιαρι (Benedetto Caliari), τους γιους του Κάρλο (Carlo Caliari) και Γκαμπριέλε Κάλιαρι (Gabriele Caliari), που παρέμεινε ενεργό μετά το θάνατό του στη Βενετία το 1588. Ανάμεσα στους μαθητές του ήταν οι Τζιοβάννι Μπαττίστα Ζελότι (Giovanni Battista Zelotti), Τζιοβάννι Αντόνιο Φασόλο (Giovanni Antonio Fasolo), Λουίτζι Μπενφάτο (Luigi Benfatto), ο Έλληνας Αντώνιος Βασιλάκης (Antonio Bassilacchi) αλλά και πολλοί άλλο...
http://el.wikipedia.org/wiki/Πάολο_Βερονέζε

ΨΩΜΙ ΣΤΡΙΦΤΟ

Αποτέλεσμα εικόνας για ψωμι στριφτοΨΩΜΙ ΣΤΡΙΦΤΟ

ΥΛΙΚΑ ΣΥΝΤΑΓΗΣ
Αλευρι μαλακο 700γρ
Αλευρι Κιτρινο 100γρ
Αλευρι Καλαμποκιου 100γρ
Αλευρι Ολικης Αλεσης 100γρ
Αλατι 20γρ
Νερο 700γρ
Μαγια 30γρ

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΣΥΝΤΑΓΗΣ
Ζυμωνουμε ολα τα υλικα μαζι, 4λ στην πρωτη ταχυτητα
και 4λ στην δευτερη, μολις ζυμωθει ριχνουμε λιγες σταγονες
λαδι να ξεκολαει απο τον γιατι θα ειναι λιγο μαλακο.
Το βγαζουμε απο τον καδο, το βαζουμε σε μια λεκανη
το σκεπαζουμε με μια πετσετα και το αφηνουμε να γινει
για 50-60λ. Κατοπιν το κοβουμε σε κοματια και βαρος
που θελουμε και το στρβουμε χωρις να το πλασουμε και
στοφαρουμε για 45λ, ψηνουμε στους 200β για 45λ χωρις ατμο.
Καλη σας επιτυχια!!!

Καλλιέργεια και χρήσεις Βασιλικού



http://epistrofi-sti-fysi.blogspot.gr/2013/04/blog-post_3006.html

Καλλιέργεια και χρήσεις του βασιλικού


Καλλιέργεια και χρήσεις Βασιλικού



Η λέξη βασιλικός προέρχεται από την ελληνική βασιλεύς. 

Οι χριστιανοί τον θεωρούν ευλογημένο φυτό, καθώς η Ιερά Παράδοση αναφέρει ότι η Aγ. Ελένη ανακάλυψε τον Τίμιο Σταυρό από το άρωμα του βασιλικού που φύτρωσε στο μέρος που ήταν θαμμένος, γι’ αυτό ονομάζεται και σταυρολούλουδο.
Ο βασιλικός είναι πραγματικά ένα απίστευτο βότανο. Το απολαμβάνουμε για την πλούσια και πικάντικη, ελαφρώς πιπεράτη γεύση του με ένα ίχνος της μέντας και γαρίφαλου. Ο βασιλικός είναι ένα ετήσιο βότανο που ανήκει στην οικογένεια της μέντας, Lamiaceae (Labiatae) και όπως και άλλα σε αυτή την οικογένεια, ο βασιλικός μπορεί να προσδιοριστεί από τους πλατιούς, τριχωτούς μίσχους. Υπάρχουν πάνω από 40 γνωστές ποικιλίες του βασιλικού εκ των οποίων Ocimum basilicum ή Sweet Basil είναι η πιο γνωστές οι οποίες και καλλιεργούνται. Το άρωμα του απελευθερώνετε με το απαλό τρίψιμο των φύλλον του. Υπάρχουν ποικιλίες που μπορεί να φτάσουν 2 1/2 πόδια ύψος . Οι αποχρώσεις στο φύλλωμα κυμαίνονται από ανοιχτό έως βαθύ πράσινο, μοβ και έντονο μοβ ακόμη και κίτρινο φύλλωμα. Η υφή ποικίλλει από μεταξένια και λαμπερή μέχρι θαμπή και τσαλακωμένη. Τα λουλούδια είναι διαταγμένα σε χαλαρούς σπονδύλους και σχηματίζουν μασχαλιαίους στάχεις, χρώματος άσπρου, κόκκινου ή ιώδους, ανάλογα με την ποικιλία, είναι αρωματικά, πλούσια σε νέκταρ και προσελκύουν τις μέλισσες. Ο βασιλικός κατάγεται από τις τροπικές περιοχές της Ασίας και έχουν καλλιεργηθεί εκεί για περισσότερα από 5.000 χρόνια.
Καλλιέργεια
Ευδοκιμεί σε χωράφια μέσης σύστασης, πλούσια, σε ότι αφορά το κάλιο ποτιστικά με καλή αποστράγγιση. Ο βασιλικός είναι φυτό με μεγάλη βλαστητική ανάπτυξη γι αυτό έχει συνέχεια ανάγκη από λιπαντικά (κομπόστα) στοιχεία και υγρασία στο έδαφος. Ο βασιλικός θέλει πολύ ήλιο, για να αποκτήσει το γνωστό, χαρακτηριστικό του άρωμα (όσο περισσότερος ήλιος, τόσο πιο έντονο είναι το άρωμα). Συλλέγεται λίγο πριν την ανθοφορία ή ξεραίνεται ολόκληρο σε μέρος δροσερό και αεριζόμενο. 
Αν θα χρησιμοποιηθούν τα φύλλα τους σαν καρύκευμα, θα πρέπει να κόβονται λίγα φύλλα κάθε φορά, τα φυτά να κορυφολογούνται ώστε να αναπτύσσονται νέοι πλευρικοί βλαστοί και οι ανθοταξίες να κόβονται μόλις σχηματίζονται, για να παραταθεί η ζωή του φυτού. Με τον τρόπο αυτό τα φυτά μπορούν να αντέξουν μέχρι τα πρώτα κρύα του χειμώνα. Η καλλιέργεια βασιλικού είναι σχετικά εύκολη. 
Ο πολλαπλασιασμός του βασιλικού γίνεται με σπόρους, από τον Φεβρουάριο- Μάρτιο μέχρι την αρχή του καλοκαιριού, ανάλογα με το κλίμα της περιοχής όπου σπέρνεται. Η θερμοκρασία δεν πρέπει να είναι χαμηλότερη από τους 10-12 °C. Επίσης ο πολλαπλασιασμός μπορεί να γίνει και με παραφυάδες (τμήματα βλαστών 10 εκατοστών περίπου). Τα νεαρά φυτά φυτεύονται σε γραμμές που απέχουν 30 cm και έχουν απόσταση επί των γραμμών 25-30 cm. Όταν καλλιεργείται για το αιθέριο έλαιο τότε συγκομίζεται σε πλήρη άνθιση. Η συγκομιδή αυτή γίνεται με δύο τρόπους: Tα φυτά είτε κόβονται ολόκληρα σε ύψος 10-15 εκ. περίπου, ή συλλέγονται μόνον οι ταξιανθίες. Ο βασιλικός έχει μεγάλη και γρήγορη αναβλαστική ικανότητα. Στον πρώτο τρόπο, όπου συγκομίζονται ολόκληρα τα φυτά, γίνονται μέχρι 3 συγκομιδές, ενώ στο δεύτερο, που συλλέγονται μόνο ταξιανθίες, μέχρι 6. Στο δεύτερο τρόπο επιτυγχάνεται περισσότερη ποσότητα αιθέριου ελαίου, απαιτούνται όμως και περισσότερα ημερομίσθια συλλογής. To αιθέριο έλαιο του βασιλικού εξάγεται από ολόκληρο το φυτό, είναι σχεδόν διαφανές και έχει μυρωδιά που είναι γλυκιά και πικάντικη. 
Επηρεάζει σχεδόν όλα τα συστήματα του οργανισμού μας. Τονώνει το νευρικό σύστημα, καταπολεμά το στρες, το άγχος, την πνευματική κόπωση και βοηθά στην συγκέντρωση. Επιπλέον ανακουφίζει από τον βήχα, τη γρίπη και το κρύωμα, την κατάθλιψη και την ατονία και καταπραΰνει τα τσιμπήματα από τα έντομα και τα φίδια.
Χρήσεις
• Είναι ένα από τα παλαιότερα βότανα στον κόσμο
• Χρησιμοποιείται στο μαγείρεμα
• Έχει χρησιμοποιηθεί στην ιατρική
• Απωθεί τα κουνούπια (δηλαδή είναι δηλητηριώδη για τα κουνούπια)
• Χρησιμοποιείται σε θρησκευτικές τελετές.
Η ποικιλία του πλατύφυλλου βασιλικού (sweet basil) αναφέρεται μαζί με άλλα αρωματικά φυτά, μαϊντανό, άνηθο κ.ά., ως λαχανικό λόγω της ευρείας χρήσης του σε όλες τις κουζίνες του κόσμου και ιδίως την Ιταλική (σάλτσα pesto), ως αρτυματικό-λαχανικό φυτό, σε μορφή χλωρής ή ξηρής δρόγης. Το αιθέριο έλαιο των διαφόρων ποικιλιών βασιλικού χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, αρωματοθεραπεία και ως απωθητικό εντόμων. Βρίσκει επίσης πολλές χρήσεις ως φαρμακευτικό φυτό στην παραδοσιακή ιατρική (πονοκεφάλους, διάρροιες, βήχα, δυσλειτουργία νεφρών κ.λπ.), ενώ αναφέρεται ότι έχει και καρδιοτονωτική δράση. Πολλές ποικιλίες, ιδίως ο λεπτόφυλλος (Greek basil), χρησιμοποιούνται ως καλλωπιστικά φυτά.
Ιδιότητες: Αεραγωγό, Ανακουφιστικό, Αντιεμετικό, Αντικαταθλιπτικό, Αντιπυρετικό, Αντισηπτικό, Αντισπασμωδικό, Αποχρεμπτικό, Αφροδισιακό, Γαλακταγωγό, Διουρητικό, Εμμηναγωγό, Εντομοαπωθητικό, Θερμαντικό, Καταπραϋντικό, Νευροτονωτικό, Σπασμολυτικό, Στομαχικό, Τονωτικό, Χωνευτικό.
Προφυλάξεις: Να μην χρησιμοποιείται το αιθέριο έλαιο κατά την εγκυμοσύνη.
Η Βιολογική Καλλιέργεια είναι μια μέθοδος καλλιέργειας η οποία ελαχιστοποιεί ή αποφεύγει πλήρως τη χρήση συνθετικών λιπασμάτων και ζιζανιοκτόνων, ρυθμιστών ανάπτυξης των φυτών, ορμονών καθώς και πρόσθετων ουσιών στις ζωοτροφές
\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\

Ντολμάδες με αμπελόφυλλα

https://www.cretangastronomy.gr/2011/05/%ce%bd%cf%84%ce%bf%ce%bb%ce%bc

Ντολμάδες με αμπελόφυλλα



 Του Μάη και της Άνοιξης! 


Μπακλαβάς, χαλβάς, μπουρέκι, ντολμάς, μπουγάτσα, πιλάφι, τζατζίκι, τι άλλο να πρωτοθυμηθώ από δικά μας καθημερινά φαγητά και γλυκά που έχουν τούρκικες ονομασίες.

Οι ερευνητές -τουλάχιστον όσοι είχα την ευκαιρία να διαβάσω κατά καιρούς- ισχυρίζονται ότι πολλά από τα εδέσματα αυτά έχουν ελληνική καταγωγή και πιθανόν άλλες ονομασίες αλλά μετά την περίοδο της τουρκοκρατίας πήραν τις ονομασίες με τις οποίες τα γνωρίζουμε σήμερα.

Το τελευταίο δημοσίευμα που διάβασα επί του θέματος είναι η πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Andrew Dalby στον Δημήτρη Ποταμιάνο, που δημοσιεύεται στο τελευταίο Gourmet της Ελευθεροτυπίας. Αναφέρεται στις εξωτερικές επιρροές στην ελληνική κουζίνα ,που να σημειωθεί ότι τη χαρακτηρίζει ως την αρχαιότερη της Ευρώπης, και λέει χαρακτηριστικά:


«Διαφαίνονται τριών ειδών επιρροές: Στις ονομασίες των πιάτων, στα νέα υλικά, και στους τρόπους μαγειρέματος. Πολύ γνωστό παράδειγμα οι ντολμάδες. Τουρκική ονομασία για μιαν αρχαία ελληνική ιδέα (το παλιό τους όνομα ήταν «θρία». Βλέπουμε εδώ πως οι επιρροές είναι διπλής κατευθύνσεως, καθώς έχουμε μιαν ελληνική ιδέα που υιοθετείται από τους Τούρκους ενώ οι Έλληνες πάλι «αντιδανείζονται» το νέο τουρκικό όνομά της»
Εξάλλου, στην «Κρητική κουζίνα» των Ν.και Μ. Ψιλάκη , οι δύο έγκριτοι ερευνητές της κουζίνας μας, σημειώνουν ότι η κρητική κουζίνα ελάχιστα επηρεάστηκε από την τουρκική παρά την μακρόχρονη παραμονή των Τούρκων στο νησί. Παρ’ όλα αυτά έδωσαν τούρκικες ονομασίες σε πολλά εδέσματα της κρητικής κουζίνας που υιοθέτησαν τελικά στην δική τους κουζίνα. Μάλιστα υποχρέωναν τους υπόδουλους να χρησιμοποιούν τις τούρκικες ονομασίες.
Τα ντολμαδάκια μας λοιπόν παρά το τούρκικο όνομά τους είναι ελληνικό φαγητό. Παραλλαγές πολλές και από τόπο σε τόπο, και από σπίτι σε σπίτι. Τα κρητικά είναι λίγο παραπάνω διάσημα από τα υπόλοιπα, και δεν εννοώ  τα δικά μου… Μέχρι για συμμετοχή σε πολιτικές ίντριγκες έχουν κατηγορηθεί και για μέσο αποπλάνησης πολιτικών αν θυμάστε… Εκείνη βέβαια η συνταγή είναι μυστική…

Η αλήθεια είναι ότι αυτή την εποχή τα αμπέλια μας έχουν τόσο τρυφερά φυλλαράκια που τα ντολμαδάκια που φτιάχνουμε με την εμπλουτισμένη με χίλια δυό μυρωδικά γέμιση (του Μαγιού οι μυρωδιές βλέπετε ) , τα διαφοροποιεί από τα συνήθη γιαλαντζί. Όπως συνήθως, η κρητική κουζίνα ακολουθεί την εποχικότητα των πρώτων υλών. Έτσι αυτή την εποχή στη γέμιση θα βάλουμε μπόλικες αγκινάρες και άνιθο εκτός των άλλων, ενώ στους καλοκαιρινούς ντολμάδες θα ψιλοκόψουμε κολοκυθάκι και μελιτζάνα και περισσότερο μαϊντανό.
Κρητικά ντολμαδάκια λοιπόν με φρέσκα αμπελόφυλλα.
Υλικά (για μισό κιλό αμπελόφυλλα):
½ κιλό φρέσκα αμπελόφυλλα
2 κούπες ρύζι (συνήθως βάζω μισό νυχάκι -μισό καρολίνα)
2 μεγάλα ή 3 μέτρια ξερά κρεμμύδια τριμμένα στον τρίφτη ή ψιλοκομμένα στο χέρι(όχι αλεσμένα στο multi)
1 ματσάκι (5-6) πράσινα κρεμμυδάκια ψιλοκομμένα
1 κούπα ελαιόλαδο (η μισή στη γέμιση και η άλλη μισή στην κατσαρόλα)
1 μάτσο μαϊντανό ψιλοκομμένο (να βγει περίπου μια κούπα)
1 μάτσο άνηθο ψιλοκομμένο (να βγει περίπου μια κούπα ή λίγο λιγότερο)
1 μικρό μάτσο μάτσο αβάρσαμο (δυόσμο) (να βγει ½ κούπα ή λίγο παραπάνω)
1 μεγαλούτσικη ντομάτα τριμμένη .
2 αγκινάρες ψιλοκκομένες ( ή 1 κολοκύθι τριμμένο στον τρίφτη και μια μελιτζάνα ψιλοκομμένη)
Αλάτι
Πιπέρι
Το χυμό ενός λεμονιού για την κατσαρόλα και 1-2 λεμόνια για το σερβίρισμα.

Επί το έργον:
Ξεπλένουμε τα αμπελόφυλλα και κόβουμε τα κοτσανάκια τους. Τα κάνουμε ματσάκια. Βάζουμε σε κατσαρόλα νερό να βράσει, και τα βάζουμε λίγα λίγα (καμιά δεκαριά).
Τα σπρώχνουμε στο νερό και τα αναποδογυρίζουμε όλα μαζί να αλλάξουν χρώμα. Τα αμπελόφυλλα αυτής της εποχής είναι τόσο τρυφερά που θέλουν ελάχιστο ζεμάτισμα.
Αριστερά τα ζεματισμένα…
Ετοιμάζουμε τη γέμιση. Ψιλοκόβουμε τα κρεμμύδια , τα μυρωδικά ,τα λαχανικά και την ντομάτα , προσθέτουμε το αλατοπίπερο και τη μισή κούπα λάδι, και τα τρίβουμε λίγο με το χέρι να μαραθούν λίγο τα μυρωδικά και να αναμειχθούν οι μυρωδιές τους. Ακόμη θυμάμαι τη γιαγιά μου να βάζει σ’ ένα κουταλάκι λίγο από το ζουμί που άφηνε το μείγμα για να ελέγχει το αλατοπίπερο σ’ αυτή τη φάση.Προσθέτουμε το ρύζι.
Βάζουμε στην κατσαρόλα μια δυό κουταλιές λάδι και τη στρώνουμε με αμπελόφυλλα. Παίρνουμε ένα-ένα φυλλαράκι και βάζουμε λίγη γέμιση- ένα γεμάτο κουταλάκι περίπου- στη θέση που ήταν το κοτσάνι .
Τη σκεπάζουμε με το πάνω μέρος του φύλλου, γυρνάμε τα πλαϊνά και τα τυλίγουμε σαν μικρά μπουρεκάκια. Τα στρώνουμε με τάξη στην κατσαρόλα με το μέρος που έχει σταματήσει το τύλιγμα προς τα κάτω.
 Όταν τελειώσουμε , τα περιχύνουμε με το υπόλοιπο λάδι, λίγο αλάτι ακόμη ,και το χυμό του λεμονιού.Σκεπάζουμε πάλι με φύλλα, και από πάνω βάζουμε ένα βαρύ πιάτο. Προσθέτουμε νερό τόσο όσο να φτάσει περίπου στη μέση της τελευταίας σειράς.
Βάζουμε την κατσαρόλα να βράσει. Μόλις αρχίσει ο βρασμός, χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία και αφήνουμε να σιγοβράζει το φαγητό. Χρειάζεται να είναι χαμηλή η θερμοκρασία αφενός για να μην ξετυλίξουνε και αφετέρου για να μη πιάσουν και μας τσικνώσουν. Προσθέτουμε κατά διαστήματα νεράκι (κατά προτίμηση ζεστό) ως ότου ολοκληρωθεί το φαγητό μας (αυτή τη φορά πρόσθεσα 3 ή 4 κούπες ακόμη!).
 Κλείνουμε το μάτι και αφήνουμε σκεπασμένο το φαγητό μας να μαρουβίσει. Σερβίρουμε βγάζοντάς ένα ένα τα ντολμαδάκια μας και τα συνοδεύουμε με λεμόνι. Συνδυάζονται ιδανικά με γιαούρτι, με φέτα, με μικρά τηγανητά ψαράκια ή με χοχλιούς βραστούς ή μπουμπουριστούς. Για σαλάτα, αρκεί σκέτο αγγουράκι με λαδόξυδο.
Παρατηρήσεις:
1) Πιστεύω ότι η μεγάλη τέχνη στους ντολμάδες δεν είναι η γέμιση. Γέμιση νόστιμη υπάρχει σε πολλές εκδοχές. Η τέχνη τους είναι στο μαγείρεμα. Πρέπει το ρύζι να μαλακώσει χωρίς να λασπώσει. Δεν πρέπει να είναι ξεροί αλλά «βλασεροί» δηλαδή να είναι υγροί.
2) Ένα πολύ ιδιαίτερο υλικό που προσθέτουμε στη γέμιση στους ντολμάδες στην Κρήτη είναι ο χόντρος (το σπασμένο στάρι). Μπορούμε να αντικαταστήσουμε το ρύζι κατά ένα μέρος ή εξ ολοκλήρου με χόντρο. Η μητέρα μου λέει ότι στην κατοχή τους έφτιαχναν με σκέτο χόντρο. Είναι πολύ νόστιμοι κι έτσι.Επίσης όταν δεν νηστεύουμε βάζουμε μια χούφτα τριμμένο ξινόχοντρο.
3) Οι ντολμάδες με αμπελόφυλλα πολλές φορές «εμπλουτίζονται» και με άλλα γεμιστά λαχανικά στην κατσαρόλα ιδιαίτερα να υπάρχουν παιδιά στο σπίτι.
Πατάτες , ντομάτες, μελιτζάνες μπαίνουν μαζί με τους φυλλένιους στην κατσαρόλα και παίρνουν γεύση από τα αμπελόφυλλα. Το καλοκαίρι γεμίζονται και ανθοί κολοκυθιάς και έχουμε τους λεγόμενους αθουλένιους ντολμάδες.
4) Οι ντολμάδες μπορούν να αποτελέσουν κύριο πιάτο ή ορεκτικό. Αν τους κάνουμε για ορεκτικό τους κάνουμε συνήθως πιο μικρούς . Η μάνα μου έχει να λέει πως τους πιο «ψημιδευτούς» (δηλαδή καλοφτιαγμένους) ντολμάδες τους έχει φάει στο Σγουροκεφάλι του ν. Ηρακλείου στο σπίτι μιας θειάς της που την είχε για μεγάλη νοικοκυρά (έχουμε μια ρίζα κι από κει).Αν τα φύλλα είναι μεγάλα τα κόβουμε στα δύο. 
Σερβίρονται  όμορφα τοποθετημένοι όρθιοι με την βοήθεια ενός τσερκιού και φέτες λεμονιού.
5) Αν τα φύλλα είναι διατηρημένα σε άλμη προσέχουμε το αλάτι. Δεν αλατίζουμε καθόλου στην κατσαρόλα. Τα τελευταία χρόνια διατηρούμε τα φύλλα στην κατάψυξη και είναι πολύ καλύτερα από τα αλμυρά.
6) Αν περισσέψουνε φύλλα, γιατί έχει να κάνει και με πόση γέμιση βάζουμε, φυλάσσονται στην κατάψυξη. Αν περισσέψει γέμιση ανοίγουμε 1-2 ντομάτες και τις γεμίζουμε. Δεν μου αρέσει η γέμιση όταν μένει στην κατάψυξη…
7) Τις πληροφορίες τις πήρα από:
α) από το Gourmet της Ελευθεροτυπίας, τεύχος 89, Μάιος 2011, σελ.27. (Ο Αndrew Dalby είναι – εκτός των άλλων- συγγραφέας σειράς βιβλίων για την ιστορία του φαγητού και θα συμμετέχει στο συμπόσιο με θέμα «Αρχαία ελληνική και βυζαντινή γαστρονομία» που θα πραγματοποιηθεί στις 7 και 8 Μαΐου στο κτήμα Λαζαρίδη στο Καπανδρίτι Αττικής).
β) Από το βιβλίο «Κρητική παραδοσιακή κουζίνα» των Ν.και Μ. Ψιλάκη, σελ. 62, Ε΄ Έκδοση , Εκδόσεις Καρμάνωρ, Ηράκλειο 1997.

Καλό μήνα σε όλους!
Καλή δύναμη να αντέξουμε τις δυσκολίες που μας ετοιμάζουν!


\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\



Δημοφιλείς αναρτήσεις