Τρίτη 28 Μαΐου 2013

Η ΕΛΙΑ : δέντρο της Σοφίας, της Ελπίδας, της Ειρήνης και το λάδι της

Η ΕΛΙΑ : δέντρο της Σοφίας, της Ελπίδας, της Ειρήνης και το λάδι της
από την Μαρία Πιτσικάκη
Δημοσιογράφος - Ζωγράφος
Δημοσιεύτηκε την 11-02-2013 / 09:45





http://www.rizaonline.gr/1/65/725.nphtml


Στην Ελιά, θρησκείες, μύθοι και  παραδόσεις  της έχουν προσδώσει σχεδόν μαγικές ιδιότητες. Λατρεύτηκε από όλους τους λαούς και σε όλες τις εποχές για τους πολύτιμους καρπούς της και το λάδι της. Οι ελιές και το λάδι τους, αποτέλεσαν και αποτελούν βασικό είδος διατροφής, πηγή ενέργειας και υγείας.

ΣΤΗΝ ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΒΙΒΛΟ

Σύμφωνα με όλες τις εκδοχές η Ελιά κατάγεται από την ανατολική Μεσόγειο. Σ΄ένα από τους παλαιότερους βαβυλωνιακούς κώδικες, καταγράφονται λεπτομέρειες για το εμπόριο των καρπών της ελιάς και του ελαιολάδου.
Έλληνες, Αιγύπτιοι, Σύριοι, και Φοίνικες στον τότε πολιτισμένο κόσμο, εμπορεύονταν μεγάλες ποσότητες ελαιολάδου. Οι Αιγύπτιοι και οι Έλληνες χρησιμοποιούσαν το λάδι της ελιάς σχεδόν παντού. Στο καθημερινό τους φαγητό, στο φωτισμό, στα φάρμακα, στα αρώματα και στα καλλυντικά, στις ιερές τελετές.
Υπήρξαν εποχές, στις οποίες δεν μπορούσε να θεωρηθεί όμορφος και κομψός ένας άνδρας, αν δεν είχε ξυρίσει τελείως  τα μαλλιά του και δεν είχε αλείψει το κεφάλι του με λάδι. Τα προϊόντα της ελιάς, όπως αναφέρει ο Όμηρος ήταν πολύ διαδεδομένα στον Ελλαδικό χώρο. Μάλιστα στην αρχαία Ελλάδα, δύο Ελιές , είχαν ιδιαίτερη θέση. Η μία βρισκόταν στον ιερό βράχο της Ακροπόλεως και ήταν το δέντρο που χάρισε η Παλλάδα Αθηνά στην αγαπημένη της πόλη, κερδίζοντας έτσι την προτίμηση των Αθηναίων. Η δεύτερη, η καλλιστέφανος ελαία, ήταν το δέντρο που έφερε ο Ηρακλής στην Ολυμπία από τα Ουράλια και με τα κλαδιά της βραβεύονταν οι ολυμπιονίκες. Μάλιστα, όποιος επέστρεφε στην πατρίδα του με το κόντινο, έτσι ονομαζόταν τα κλαδιά αυτής της αγριελιάς, είχε εξασφαλίσει την εκτίμηση του κόσμου για όλη του την ζωή.
Στην Αρχαία Ελλάδα, οι νόμοι προστασίας της καλλιεργημένης αλλά και της άγριας ελιάς, ήταν πολύ αυστηροί. Αρκούσε να κατηγορηθεί κάποιος ότι κατέστρεψε μια ελιά, ήμερη ή άγρια, για να αντιμετωπίσει την ποινή του εξοστρακισμού και να δημευτεί η περιουσία του. Ακόμη και στα κτήματά τους οι Αθηναίοι, δεν είχαν το δικαίωμα να κόψουν πάνω από δύο ελιές σε ολόκληρη τη ζωή τους.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΗ ΔΥΣΗ

Οι ΄Έλληνες άποικοι διέδωσαν την ελιά στη Σικελία, την Σαρδηνία και τη νότια Γαλλία. Το κλίμα αποδείχτηκε και στις περιοχές αυτές ιδανικό για την καλλιέργεια του δέντρου. Την εποχή του Ιούλιου Καίσαρα το λάδι της ελιάς έχει  γίνει ένα από τα μέτρα επίσημων συναλλαγών της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Ο Πλούταρχος υπολόγισε ότι η κατάσταση της Αφρικής από τον Καίσαρα θα απέφερε στην Ρώμη 3 εκατομμύρια λίτρα ελαιόλαδου κάθε χρόνο!

Η ΕΛΙΑ ΣΑΝ ΣΥΜΒΟΛΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ

Η Ελιά και το λάδι αναφέρετε πολλές φορές στη Χριστιανοσύνη, όπως, με κλάδο ελιάς αννήγγειλε το περιστέρι στο Νώε το τέλος του κατακλυσμού και  την υποχώρηση των νερών, μας αναφέρει η Παλαιά Διαθήκη.
Ο Χριστός επισκεπτόταν συχνά το όρος των ελαιών και τον Ελαιώνα της Γεσθημανή. Επίσης κάτω από τις ελιές τους δίδαξε ο Χριστός τους μαθητές Του και  εκεί εμφανίστηκε πρώτη φορά μετά την ανάστασή Του.
Το λάδι, χρησιμοποιείται στα καντήλια για τον φωτισμό των εκκλησιών, αλλά και στην τελετουργία του μυστηρίου της βάφτισης.

ΛΑΔΙ: ΘΡΕΠΤΙΚΟ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ

Αναφέρετε ότι είναι πολύ πιθανό ο άνθρωπος να χρησιμοποίησε πρώτα το ελαιόλαδο και ύστερα, ίσως πολύ αργότερα να βρήκε τον τρόπο με τον οποίο ξεπικρίζουν τις ελιές για να γίνουν βρώσιμες.
Στη Μινωϊκή Κρήτη υπήρχαν ελαιώνες όπως και σήμερα και ευρήματα από κουκούτσια ελιάς μέσα σε δοχεία μας δείχνουν ότι και εκείνη την εποχή οι βρώσιμες ελιές ήταν βασική τροφή των Μινωϊτών. Επίσης και το λάδι ήταν ένα από τα πολύτιμα αγαθά της εποχής εκείνη, αφού το χρησιμοποιούσαν σαν φωτιστικό, στις τελετές προς τις μινωικές θεότητες αλλά και σαν καλλυντικό οι μινωίτησες.
Η θρεπτική αξία του λαδιού είναι πολύ υψηλή. Έχει περίπου 900 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια και αυτός είναι μάλλον ο λόγος που κατέχει την πρώτη θέση στη διατροφή όλων των λαών που το γνωρίζουν.
Το λάδι για πολλούς αιώνες χρησιμοποιήθηκε στη διατροφή, σαν φωτιστική ύλη αλλά   και σαν φάρμακο σε πολλές παθήσεις. Δερματικές παθήσεις, δυσκοιλιότητα, ωτίτιδες, αντιμετωπιζόταν με σκέτο ελαιόλαδο ή θεραπευτικά έλαια. Όπως ήταν φυσικό το λάδι, βρήκε τη θέση του και στη μαγεία. Σήμερα χρησιμοποιούμε λάδι για ξεμάτιασμα!
Η θεραπευτικές ιδιότητες του ελαιολάδου αποδεικνύεται ιδιαίτερα βάσιμη αν κρίνει κανείς από τις  μελέτες και τα στοιχεία διεθνών οργανισμών υγείας . Επίσης η μελέτη των στατιστικών στοιχείων για τις συνήθειες διατροφής των λαών της Ευρώπης απέδειξε ότι στη Κρήτη που καταναλώνουν ελαιόλαδο, αντί για άλλα φυτικά έλαια ή ζωικά λίπη, αντιμετωπίζουν πολύ λιγότερα καρδιαγγειακά προβλήματα από τους κατοίκους του Βορρά. Το ελαιόλαδο, σε συνδυασμό με άλλες τροφές, όπως το σκόρδο, τα κρεμμύδια και οι σαλάτες, βοηθά στη διατήρηση της ισορροπίας του μεταβολισμού και τη σωστή ανάπτυξη του νευρικού συστήματος.
Πολλοί γιατροί υποστηρίζουν την καθημερινή διατροφή του ελαιολάδου, διότι περιέχει μεγάλο ποσοστό σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, τα οποία είναι απαραίτητα για τον περιορισμό της «κακής» χοληστερίνης, που θεωρείται υπεύθυνος για τα περισσότερα κυκλοφοριακά και καρδιακά προβλήματα.
Το ελαιόλαδο είναι ιδανικό όχι μόνο για τις ωμές ή μαγειρευμένες τροφές, αλλά και για τα τηγανητά, αφού δεν διασπάται σε πολύ μεγαλύτερη θερμοκρασία απ΄ότι οποιοδήποτε άλλο λάδι ή λίπος.
Επίσης οι ελιές δίνουν 130 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια και αποτελούσαν από τα Μινωϊκά χρόνια, αλλά και αποτελούν ένα σημαντικό συμπλήρωμα στο τραπέζι των Κρητικών.
Αφού ανακάλυψαν τον τρόπο με τον οποίο ξεπικρίζουν οι ελιές, και ο οποίος είναι ο ίδιος που χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα, άρχισαν να τους προσθέτουν αρωματικά χόρτα και σπόρους, παρασκευάζοντας έτσι διάφορα ορεκτικά.
Σ΄όλο το νησί βλέπομε τους ίδιους τρόπους επεξεργασίας και συντήρησης των βρώσιμων ελιών.

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΛΑ…

Όταν ο Ξέρξης κατέλαβε την Αθήνα έκαψε την ελιά που χάρισε η Θεά Αθηνά στην αγαπημένη της πόλη και ήταν φυτεμένη στην Ακρόπολη. Η θεά θύμωσε με την ασέβειά του και βοήθησε τους Έλληνες να κερδίσουν τη ναυμαχία της Σαλαμίνας.
Ο Αδάμ, όταν ένιωσε ότι πλησιάζει ο θάνατός του θύμισε στον θεό ότι τους είχε υποσχεθεί το έλαιον της Άφεσης. Ο Θεός έστειλε ένα άγγελο, ο οποίος έβαλε στα χείλη του Αδάμ τρεις  σπόρους. Από τον τάφο τους ξεφύτρωσαν αργότερα τρία δέντρα: Μια ελιά, ένα κυπαρίσσι και ένας κέδρος.
Τα γαμήλια στέφανα στην αρχαία Ρώμη, ήταν φτιαγμένα από κλαδιά αγριελιάς.
Το γιατροσόφι της γιαγιάς: Ένα κομμάτι βαμβάκι ποτισμένο σε λίγο ζεστό λάδι για τον πόνο στο αυτί και μια κουταλιά λάδι μετά το φαγητό για τα «τεμπέλικα» έντερα.
Και μια παροιμία. Οι ελιές με το κουκούτσι βάζουν στον άνθρωπο παπούτσι.

7 λόγοι για να τρώτε αγνό, παρθένο λάδι ελιάς
1)      Αντικαθιστά το βούτυρο στη μαγειρική
2)      Για πιο υγιεινό φαγητό μπορείτε να προσθέσετε λάδι στο τέλος του μαγειρέματος
3)      Αν το ανακατέψετε με διάφορα μυρωδικά (βασιλικό, Μαϊντανό, ρίγανη, δυόσμο κ.λ.π.) αντικαθιστά τις έτοιμες σάλτσες
4)      Συντελεί στην αποφυγή καρδιαγγειακών παθήσεων
5)      Είναι ευκολοχώνευτο
6)      Δεν παχαίνει, όπως πολλοί πιστεύουν
7)      Για την ακρίβεια, περιέχει τον ίδιο αριθμό θερμίδων με άλλα ‘’ελαφρύτερα’’ λάδια που συχνά συνιστώνται


Το ελαιόλαδο ταιριάζει στο παιδί

Έχει μόνο 9 θερμίδες κατά γραμμάριο, περιέχει σημαντική ποσότητα βιταμίνης Ε που προστατεύει τα λιπαρά οξέα από την οξείδωση (η Ε είναι απαραίτητη για μικρούς και μεγάλους) και προβιταμίνη Α (καροτένιο).
Έχει επίσης μεγάλη αντοχή στις υψηλές θερμοκρασίες και μπορεί να φτάσει στους 210 βαθμούς Κέλσιου χωρίς να διασπαστεί, σε αντίθεση με άλλα φυτικά έλαια ή βούτυρα που δεν αντέχουν στις υψηλές θερμοκρασίες. Αυτό είναι το λάδι της ελιάς, που εκτός των άλλων έχει αποδειχτεί σημαντικός παράγοντας ισορροπίας του μεταβολισμού και αύξησης του οργανισμού. Κι αυτό, γιατί η σύνθεσή του ταιριάζει πολύ με τα λιπαρά που περιέχονται στον οργανισμό και έτσι αφομοιώνεται ευκολότερα από άλλα λάδια.

ΛΑΔΙ ΤΟ ΝΕΚΤΑΡ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ

Μαύρες, πράσινες ή καφέ, απλές ή γεμιστές οι ελιές είναι ένα νοστιμότατο ορεκτικό. Το λάδι τους απαραίτητο στην Κρητική κουζίνα  που αποτελεί ένα ιδανικό σύμμαχο για την καλή υγεία, τη μακροζωία και τη δίαιτα.

ΕΛΙΑ Η ΤΙΜΗΜΕΝΗ

Η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση στον κόσμο στην παραγωγή επιτραπέζιων και βρώσιμων ελιών και γι΄αυτό πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι!
Το δέντρο της ελιάς, στη χώρα μας καλλιεργείται τουλάχιστον από το 3.500  π. Χ.
Είναι ένα δέντρο αιωνόβιο, κυρίως η Χοντρολιά, που χρειάζεται 35 χρόνια για να ενηλικιωθεί και μέχρι τα 150 της χρόνια  βρίσκεται στη παραγωγική της περίοδο. Μετά αρχίζει να γερνά και  η απόδοσή της πέφτει. Τα τελευταία χρόνια, στη χώρα μας γίνεται μια αναδιάρθρωση του είδους της ελιάς και φυτεύουν ψιλολιές και αυτό γιατί χρειάζονται λιγότερα χρόνια να καρποφορήσουν (γύρω στα πέντε),παράγουν  περισσότερο καρπό και καλύτερο λάδι.
Ανάλογα με την περιοχή οι ελιές ανθίζουν μεταξύ Απριλίου και Ιουνίου, απ΄όπου ένα στα είκοσι άνθη θα δέσει καρπό, για να ωριμάσει στα μέσα του Φθινοπώρου. Ο καρπός άγουρος έχει ένα πράσινο χρώμα και καθώς ωριμάζει παίρνει ένα χρώμα μοβ για να καταλήξει στο μαύρο που όλοι ξέρουμε.
Έχουμε αρκετές ποικιλίες που καλλιεργούνται και χωρίζονται σε δύο βασικές κατηγορίες. Τις ελιές για λάδι και τις επιτραπέζιες.
Για να φύγει η πικρή γεύση της ελιάς και να διατηρηθεί, στη Κρήτη ακόμα και σήμερα, χρησιμοποιούν τον ίδιο τρόπο  που χρησιμοποιούσαν και στην αρχαιότητα.
Μαζεύουν προσεκτικά τις ελιές, διαλέγουν τις καλύτερες, τις πλένουν με άφθονο νερό και τις βάζουν σε ένα κιούπι μα αλατόνερο. Το νερό πρέπει να αλλάζεται τακτικά, τουλάχιστον κάθε μέρα, για δέκα περίπου μέρες μέχρι να αποβάλλουν οι ελιές το ταννικό και γαλλικό οξύ που περιέχουν.
Συντηρούνται μέσα σε βάζα ή κιούπια σε σαλαμούρα  (νερό με αλάτι), σε λάδι ή ξίδι. Σε πολλές περιοχές προσθέτουν αρωματικά χόρτα, όπως μάραθο ή κάπαρη, που δίνουν χαρακτηριστικό άρωμα στις ελιές.
Ανάλογα με τον χρόνο συγκομιδής και την επεξεργασία που θα υποστούν οι πράσινες ελιές γίνονται τσακιστές ή σκιστές, ξιδάτες, σε αλάτι οι μαύρες, ξεραμένες στον ήλιο οι θρούμπες, ακόμη και γεμιστές με αμύγδαλα ή γλυκιά κόκκινη πιπεριά.

ΤΟ ΛΑΔΙ ΤΗΣ ΕΛΙΑΣ


Οι Ελιές που προορίζονται για το ελαιοτριβείο δεν πρέπει να είναι άγουρες, γιατί το λάδι θα έχει πικρή γεύση, ενώ αν είναι πολύ ώριμες δίνουν υπερβολικά παχύ λάδι. Πρέπει λοιπόν να μαζεύονται στο σωστό σημείο ωρίμανσης, και ο καρπός να μεταφερθεί αμέσως στο ελαιοτριβείο, να πλυθεί και να αφαιρεθούν τα φύλλα και τα κλαδάκια. Πριν από χιλιάδες χρόνια, οι ελιές πιέζονταν σε πέτρινες γούρνες και το λάδι μαζευόταν σε αμφορείς.
Σήμερα υπάρχουν διάφορες μέθοδοι για την παραγωγή του λαδιού, με σύγχρονα μηχανήματα έτσι ώστε να μην ταλαιπωρείται ο πολύτιμος χυμός της ελιάς. Το λάδι είναι πολύ ευαίσθητο προϊόν, και μέχρι να ωριμάσει, χρειάζεται, πρώτον από τον ελαιουργό μεγάλη προσοχή και καθαριότητα και δεύτερο να φυλάσσεται σε δροσερό και  σκοτεινό μέρος χωρίς να έρχεται σε επαφή με τον αέρα.


ΟΙ ΤΥΠΟΙ ΛΑΔΙΟΥ ΣΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ

Στο εμπόριο κυκλοφορούν κωδικοποιημένοι τύποι λαδιού, με ονομασίες που δηλώνουν αυστηρά ελεγχόμενη ποιότητα, από άριστη μέχρι ανεκτή.
Παρθένο: Είναι το ελαιόλαδο που παράγεται μόνο με μηχανικά μέσα, έτσι ώστε να μην αλλοιώνεται η ποιότητά του, η οποία εξαρτάται από την οξύτητα, το χρώμα, το άρωμα και τη γεύση του.
Χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, το έξτρα παρθένο με οξύτητα κάτω από 1% και το παρθένο, με οξύτητα από 1 – 3,3%. Το έξτρα παρθένο είναι ιδανικό για σαλάτες, ψάρια στα κάρβουνα, ωμές σάλτσες και βραστά χορταρικά, ενώ στα μαγειρευτά φαγητά καλό είναι να προστίθεται λίγο πριν τελειώσει το μαγείρεμα  για διατηρήσει τη γεύση και τη θρεπτική του αξία.
Ραφινέ: Τα λάδια που παράγονται με φυσικές ή χημικές διαδικασίες για να βελτιωθεί το χρώμα, η οσμή και η γεύση τους ονομάζονται λάδια ραφινέ. Είναι χαμηλής ποιότητας και θρεπτικής αξίας.
Αγνό: Το λάδι που αποτελείται από μίγμα παρθένου και ραφινέ σε διάφορες αναλογίες είναι το λάδι ραφινέ. Η ονομασία αυτή καλύπτει μια πολύ μεγάλη γκάμα ποιοτήτων. Μερικά από τα αγνά ελαιόλαδα είναι τόσο καλής ποιότητας ώστε δύσκολα ξεχωρίζουν από τα παρθένα, ενώ άλλα είναι απλώς καλά. Μεγάλη διαφορά υπάρχει στη γεύση τους από μάρκα σε μάρκα. Χρησιμοποιείται στις σαλάτες, το μαγείρεμα και στο τηγάνι.

ΔΟΚΙΜΑΣΤΕ ΚΑΙ ΔΙΑΛΕΞΤΕ

Το λάδι είναι υγιεινό, εύπεπτο, θρεπτικό, νόστιμο και βρίσκεται στην πρώτη σειρά από όλα τα φυτικά λάδια. Η καλή ελιά παράγει και καλό λάδι. Σημαντικό ρόλο επίσης παίζει  και η προσεκτική του επεξεργασία.
Το καλό λάδι, είναι καθαρό και διαυγές. Έχει χρώμα ανοικτό πράσινο μέχρι χρυσοκίτρινο. Μυρίζει ελαφρά και είναι στη γεύση ευχάριστο.
Τα καλύτερα λάδια είναι τα αγουρέλαια, καθώς και αυτά που πρωτοβγαίνουν από τον καρπό. Τα λάδια, για να τα καθαρίσουν από την οξύτητά τους τα ραφινάρουν. Έτσι όμως χάνουν τα πολύτιμα συστατικά τους, ακόμη και τη γεύση τους. Μέχρι 5 βαθμούς οξύτητα το λάδι είναι καλό. Την οξύτητα την εξακριβώνουμε με το ειδικό οξύμετρο.
Μια πρακτική μέθοδος για να κρίνετε την ποιότητα του λαδιού, είναι η δοκιμή «του ουρανίσκου». Πάρτε ελάχιστο λάδι με την άκρη της γλώσσας και φέρτε το όσο πιο πίσω μπορείτε στον ουρανίσκο. Κλείστε καλά το στόμα και πλαταγίστε τη γλώσσα στον ουρανίσκο. Περιμένετε λίγα δευτερόλεπτα για να απελευθερωθεί η γεύση και το άρωμα του λαδιού και έπειτα «στύψτε» το στόμα για να γευτείτε την απόγευση του λαδιού.
Με τον τρόπο αυτό, διακρίνεται αμέσως το τάγγισμα. Με αυτή τη δοκιμή το πραγματικά καλό λάδι αφήνει μόνο ελάχιστη γεύση.

ΝΟΘΕΙΑ ΤΟΥ ΛΑΔΙΟΥ

Το λάδι το νοθεύουν με άλλα φυτικά λάδια. Για να το εξακριβώσουμε, χύνουμε μέσα σε 8 γραμμάρια ελαιόλαδο 2 γραμμάρια διάλυμα από αραιό χρωμικό οξύ. Το αφήνουμε να ηρεμίσει 24 ώρες. Αν είναι καθαρό, είναι αγνό. Αν έχει θολώσει, είναι νοθευμένο.
Επίσης, ανακατεύουμε μέσα σε ένα μπουκάλι 10 γραμμάρια νιτρικό οξύ, 1 γραμ. σκόνη ζάχαρη και 10 γραμ λάδι. Το αφήνουμε να ηρεμήσει. Αν διατηρήσει το χρώμα του είναι αγνό. Αν το χρώμα του γίνει  κόκκινο, τότε είναι νοθευμένο με βαμβακέλαιο.
Ακόμη ρίχνουμε 5 γραξμ. Νιτρικό οξύ μέσα στο λάδι και το αφήνουμε να ηρεμίσει 12 ώρες. Αν το λάδι είναι καθαρό γίνεται πράσινο και ύστερα μαυρίζει.

ΤΟ ΛΑΔΙ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥΤΙΜΟ ΚΑΙ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟ

Όσο πιο καλό είναι το ελαιόλαδο, τόσο πιο πολύ προσοχή χρειάζεται για να μην χαλάσει. Εχθροί του είναι το φως, η ζέστη και ο αέρας. Αν αγοράζεται μεγάλες ποσότητες, τοποθετήστε το σε καθαρά πήλινα πιθάρια, ή μεταλλικά ιδικά για λάδι.    Καλύτερα είναι να το μεταγγίζεται σε γυάλινα μπουκάλια, τα οποία θα κλείνουν καλά και θα τα φυλάτε σε σκοτεινό, δροσερό μέρος. Μη βάζετε το μπουκάλι του λαδιού δίπλα στα μάτια της κουζίνας, γιατί η ζέστη θα το κάνει να ταγγίσει γρήγορα.
Χρησιμοποιείται το λάδι με μέτρο. Δεν χρειάζεται το φαγητό να… «κολυμπά» στο λάδι. Η γεύση του είναι αρκετά πλούσια ώστε να μη χρειάζεται μεγάλη ποσότητα.
Ελαιόλαδο: το καλύτερο και για το τηγάνισμα
Χάρη στη σύνθεσή του έχει μεγάλη αντοχή στη θέρμανση. Μπορεί να φτάσει στους 210 βαθμούς χωρίς να διασπαστεί, σε αντίθεση με άλλα φυτικά έλαια ή βούτυρα που δεν αντέχουν στις ψηλές θερμοκρασίες. Γνωρίζοντας ότι η θερμοκρασία τηγανίσματος είναι 180 βαθμοί Κελσίου οι ειδικοί λένε ότι: Το χοιρινό λίπος διασπάτε στους 180 βαθμούς, το Σογιέλαιο και Ηλιέλαιο στους 170, το Αραβοσιτέλαιο στους 160, η Μαργαρίνη στους 150 και το Βούτυρο στους 110 βαθμούς Κελσίου.





Μαρία Πιτσικάκη
Δημοσιογράφος - Ζωγράφος
Δείτε όλα τα άρθρα της

πράσινα καρυδάκια



 

Όσο προλαβαίνουμε, πριν μεστώσουν τα πράσινα καρυδάκια, φτιάχνουμε γλυκό του κουταλιού. Έχω απλοποιήσει αρκετά τη διαδικασία αλλά και πάλι τον χρόνο του τον θέλει...
http://cretangastronomy.blogspot.gr/2013/05/blog-post_26.html



Καρυδάκι πράσινο γλυκό του κουταλιού

Μόλις προλαβαίνουμε!
 
 
Τα πράσινα καρυδάκια είναι στην ώρα τους για γλυκό αυτή την εποχή. Πρέπει να κόψουμε τα καρυδάκια μας από τα μέσα Μαΐου ως τις αρχές Ιουνίου εδώ στο Νότο , πριν μεστώσουν και αρχίζει να σκληραίνει το τμήμα που θα γίνει αργότερα καρυδότσουφλο. Ίσως σε ψυχρότερες περιοχές έχουν μεγαλύτερο χρονικό περιθώριο .
 
 
Χρησιμοποίησα καμιά δεκαριά από τα ολοπράσινα και ολόφρεσκα
καρυδάκια που μου επέτρεψε ο γείτονάς μου να κόψω από την καρυδιά του για να
φτιάξω λικέρ (ήδη είναι στον ήλιο), και τα υπόλοιπα τα έφτιαξα γλυκό του
κουταλιού.

 
 
Το γλυκό αυτό θέλει το χρόνο του γιατί το καρυδάκι είναι αρκετά πικρό και στυφό και πρέπει να ξεπικρίσει
εντελώς πριν μπει στο σιρόπι. Η διαδικασία του ξεπικρίσματος είναι χρονοβόρα αλλά όχι δύσκολη. Ίσως το πιο δύσκολο ήταν το καθάρισμά του. Κι αυτό όμως το έχω απλοποιήσει, καθαρίζοντας τα καρυδάκια μου μετά το βρασμό
οπότε ο κόπος είναι λιγότερος. Εξάλλου μπορούμε να μη τα καθαρίσουμε καθόλου.

 
 
Το
μόνο μειονέκτημα σ’ αυτή την περίπτωση θα είναι κάποια απομεινάρια της μεμβράνης
τους στο σιρόπι. Το χρώμα τους όμως μπορώ να πω ότι είναι καλύτερο όταν δεν τα
καθαρίσουμε.
 
 
Κι εδώ η παλιά συνταγή λέει για 30 καρυδάκια 1 κιλό ζάχαρη, και αυτή την αναλογία τηρούσα μέχρι τώρα. Για να είμαι ακριβής όμως, φέτος  ζύγισα 30 καρυδάκια και ήταν περίπου 600 γραμμάρια. Έτσι υπολόγισα 1,5 φορά το βάρος τους δηλαδή 900 γραμμάρια ζάχαρη. Επειδή συνολικά είχα 1200 γραμμάρια καρυδάκια χρησιμοποίησα 1800 γραμμάρια ζάχαρη.
Καθάρισα το μισό (μετά το ξεπίκρισμα) και στο υπόλοιπο απλά έτριψα ελαφρά τις μεμβράνες των φλουδιών του γιατί βαρέθηκα. Και στις δυο περιπτώσεις έγινε πολύ ωραίο. Ας δούμε λοιπόν τη συνταγή.
 
 
Υλικά:
 
Για 1 κιλό καρυδάκια
1,5 κιλό ζάχαρη
3 ποτήρια νερό
10-15 γαρύφαλλα
1 ξυλάκι κανέλα
Λίγη λεμονόφλουδα
Χυμός ενός λεμονιού
Προαιρετικά 2 μεγάλες κουταλιές μέλι
 
Επί το έργον:
 
 
Διαλέγουμε καρυδάκια αμέστωτα. Το εσωτερικό τους είναι κάπως
έτσι:

 
 
Τα πλένουμε πολύ καλά
 
 
αφαιρούμε τη μυτούλα και την περιοχή που ενώνονται με το κοτσάνι τους και με ένα μαχαίρι
τα τρυπάμε σταυρωτά. Δεν τα κόβουμε, απλά τα τρυπάμε με δυο μαχαιριές.

 
 
 
Αν δεν τρυπιούνται είναι μεστωμένα. 
 
 
Τα βάζουμε να βράσουν σε κατσαρόλα με άφθονο νερό. Μετά από 10 λεπτά βρασμού αλλάζουμε το νερό και
ξαναβράζουμε 10 λεπτά. Το κάνουμε αυτό άλλες δυο φορές.Αν μαλακώσουν πολύ τα δυο τελευταία βρασίματα ας είναι πεντάλεπτα. Χύνουμε το τελευταίο νερό και τα βάζουμε σε κρύο νερό για 24 ώρες τουλάχιστον.

Το αλλάζουμε 3-4 φορές. Δοκιμάζουμε ένα καρυδάκι αν έχει ξεπικρίσει. Προτιμώ να θυσιάσω ένα καρυδάκι παρά να μην γίνει καλό το γλυκό. Αν δεν έχουν ξεπικρίσει συνεχίζουμε τις αλλαγές του νερού μέχρι να «γλυκάνουν»εντελώς (εγώ τα βάζω στο ψυγείο μετά την πρώτη μέρα για να μη βουρκιάσει το νερό). Όταν είναι πια εντάξει, καθαρίζουμε τα καρυδάκια
 
Η μεμβράνη είναι σαν ζελατίνα
 
Τρίβουμε ελαφρά τα μέρη της επιφάνειάς  τους που έχουν ήδη ξεφλουδίσει και είναι  σαν ζελατίνα για να μη λερώσουν αργότερα το σιρόπι μας. 
 
Τα καθαρισμένα 
 
Αν δεν βαρεθούμε απομακρύνουμε εντελώς αυτή τη μεμβράνη με τη βοήθεια ενός μαχαιριού, όχι καθαρίζοντας  αλλά ξύνοντας την «επιδερμίδα». Στραγγίζουμε τα καρυδάκια και τα αφήνουμε για 3-4 ώρες
στο στραγγιστήρι.Αν βιαζόμαστε τα απλώνουμε σε χαρτί κουζίνας να φύγει η πολλή υγρασία.

 
Τα ακαθάριστα
Βάζουμε τη ζάχαρη με το νερό και τα μυρωδικά να βράσουν 5-7 λεπτά και ρίχνουμε μέσα τα καρυδάκια.
 
 
Σκεπάζουμε την κατσαρόλα και μετράμε 10
λεπτά από την ώρα που θα αρχίσει ο βρασμός. Κατεβάζουμε από το μάτι και
αφήνουμε να μείνει 24 ώρες . Την επομένη λοιπόν μέρα προσθέτουμε το μέλι (αν βάλουμε) και δένουμε
οριστικά το γλυκό μας. Όσο βράζει αφαιρούμε τον αφρό που δημιουργείται στις άκρες της κατσαρόλας με ένα κουτάλι.

Το δέσιμο των γλυκών σαν διαδικασία περιγράφεται εδώ
 
 
Προσθέτουμε το χυμό λεμονιού λίγο πριν το κατεβάσουμε
από το μάτι. Βάζουμε το γλυκό ζεστό σε ζεστά αποστειρωμένα βάζα , τα
σφραγίζουμε και τα αφήνουμε να κρυώσουν αναποδογυρισμένα.

 
Αριστερά το καθαρισμένο, δεξιά το ακαθάριστο
Παρατηρήσεις:
 
1)Το μαύρισμα των χεριών από τα καρυδάκια είναι πολύ
επίμονο. Δεν βγαίνει ούτε με χλωρίνη. Γι αυτό καλό είναι να φοράμε γάντια κατά
την επεξεργασία τους.
2)Αν θέλουμε, 10 λεπτά πριν κατεβάσουμε το γλυκό οριστικά
από το μάτι, προσθέτουμε μια χούφτα ασπρισμένα αμύγδαλα στην κατσαρόλα και
φροντίζουμε να ισομοιραστούν στα βάζα.
3)Μπορούμε να αρωματίσουμε με βανίλια το γλυκό αλλά κατά τη
γνώμη μου τα κανελογαρύφαλλα είναι το ιδανικό άρωμα για το καρυδάκι.
4)Το καρυδάκι- όπως τα περισσότερα γλυκά του κουταλιού-
ταιριάζει πολύ με γιαούρτι  και με παγωτό

Αργαλειός: καλύτερος κι από γιόγκα



Αργαλειός: καλύτερος κι από γιόγκα

της Βαρβάρας Τερζάκη - Παλλήκαρη  
Μεγάλωσα στο ορεινό Ρέθυμνο, στον Μυλοπόταμο. Εκεί γεννήθηκα, εκεί ανατράφηκα. Σε έναν τόπο που είχε τότε μικροαγίους. Χόρευαν και τραγουδούσαν σαν να ήταν αθάνατοι. Ζούσαν την κάθε τους στιγμή σαν να ήταν η τελευταία. Και τα σπίτια τους ήταν ένας ολόκληρος κόσμος. Δεν τους έλειπε τίποτα. Η μητέρα μου ύφανε πέντε προίκες, οι θειάδες μου το ίδιο. Στα σπίτια τότε πρώτα έμπαινε το αργαστήρι και μετά το νυφικό κρεβάτι. Ήταν η κινητήριος δύναμη του σπιτιού. Αν δεν είχες ράψει σεντόνια, δε θα κοιμόσουν σε σεντόνια. Αν δεν είχες υφάνει προσόψιο, δεν είχες να σκουπιστείς.
Αν δεν είχες κάνει κουβέρτες, θα κρύωνες τον χειμώνα.
φωτο: Παλαιό υφαντό με γεωμετρικά σχέδια, Έφη Παρούτσα
φωτο: Παλαιό υφαντό με γεωμετρικά σχέδια, Έφη Παρούτσα
Τα αγόρια έπαιρναν τα κτήματα και τα κορίτσια τα προικιά τους, τα ρούχα που οι ίδιες είχαν υφάνει.Οι κοπέλες φεύγανε από τον Μυλοπόταμο και πηγαίνανε στα Σελινιώτικα για να μαζέψουν λάδι.Και με λάδι πληρώνονταν. Και μετά το πουλούσαν και παίρνανε κλωστές και μπογιές. Απίστευτο δεν είναι; Δεν παίρνανε μήτε φουστάνια, μήτε παπούτσια. Παίρνανε μόνο κλωστές. Ύφαιναν ακόμη και τα νυφικά τους και τα εσώρουχά τους και όλα. Και ανάλογα με το πόσο καλή προίκα είχαν - μαθευόταν αυτό - ήταν και ο γάμος τους. Το σπίτι το καλό φαινόταν από το πόσο μετάξι είχε και πόσα ξεχωριστά ξόμπλια είχαν.
Τα ξόμπλια είναι τα μοτίβα, τα σχέδια που έχει επάνω του ένα υφαντό. Διαφορετικά ήταν τα χρώματα και τα σχέδια στον Ομαλό κι άλλα στις παραλίες, όπου μπορείς να βρεις πατανίες με καράβια. Υπάρχουν 50 τεχνικές, τις οποίες όμως τις ξέρουν 200 γυναίκες 75 χρονών και άνω, οι νεώτερες δεν τις ξέρουμε. Και τώρα προσπαθούμε πριν πεθάνουν να μας μάθουν τις τεχνικές. Παλαιότερα δε θέλανε να τις δώσουνε, τώρα βλέπουν ότι πρέπει να παραδώσουν αυτή τη γνώση στις νεώτερες γυναίκες.
φωτο: Κρητικό γεωμετρικό υφαντό, Έφη Παρούτσα
φωτο: Κρητικό γεωμετρικό υφαντό, Έφη Παρούτσα
Με το που ξεκίνησαν οι επιδοτήσεις οι γυναίκες σταμάτησαν να υφαίνουν στην Κρήτη.Μετά συνέχισαν λίγες στους τουριστικούς τόπους. Στα Ανώγεια, ας πούμε, είχε καλά αργαστήρια, έρχονταν οι τουρίστες και τρελαίνονταν με αυτά που έβλεπαν και τα αγόραζαν τότε φτηνά, όχι ακριβά.Πολλές φορές η οικονομία του σπιτιού κρατιόταν απ' τα υφαντά. Το είπα τις προάλλες και μου είπαν «μα υποτιμάς τους άντρες». Μα στα ορεινά χωριά οι άντρες βγάζανε λεφτά μια φορά τον χρόνο, από τα χωράφια ή τα ζώα.
Σήμερα πετούν τις προβιές των ζώων ενώ παλιά οι νύφες από το Λασίθι έως και τον Αποκόρωνα περιμένανε να κουρέψουν τα ζα, να πάρουν το μαλλί, να το πάνε στα Χανιά και σε έξι μήνες να πάρουν την κουβέρτα. Θέλουμε λοιπόν να ξαναπαραχθεί μαλλί, λινάρι - όχι μπαμπάκι, γιατί θέλει πολύ νερό - και μετάξι. Ήδη υπάρχουν κάποιοι μερακλήδες που βγάζουν ξανά μετάξι. Εκατό ευρώ η πλεξούδα, πολύ ακριβό, αλλά υπέρ-πολύτιμο.
φωτο: Μοτίβο υφαντού, Έφη Παρούτσα
φωτο: Μοτίβο υφαντού, Έφη Παρούτσα
Το 90% των υφαντών που κυκλοφορούν σήμερα σε όλες τις τουριστικές περιοχές είναι made in China. Όχι μόνο στην Κρήτη αλλά παντού. Οι Κινέζοι πήραν τα σχέδιά μας, τα επεξεργάστηκαν και τα φέρνουν και τα πουλούν ως κρητικά. Και βέβαια πια δεν τα αγοράζει κανείς, γιατί ο τουρίστας θέλει να αγοράσει κάτι αληθινό.Τα υφαντά της Κρήτης είναι περιζήτητα σε όλο τον κόσμο. Γίνονται δημοπρασίες σε γκαλερί και «χτυπιούνται» σε απίστευτες τιμές. Αφήστε που οι έρευνες που έγιναν στην Αμερική σε μοναστήρια δείχνουν ότι η υφαντική είναι θεραπευτική. Οι υφάντρες δεν παθαίνουν άνοια. Κάθε χτένι έχει γύρω στις δυο χιλιάδες κλωστές και η υφάντρα πρέπει να «συνομιλήσει» με μία-μία τις κλωστές και να τις φέρει σε επαφή με τις άλλες. Είναι δηλαδή άσκηση πνευματική, δε χρειάζεται να κάνεις γιόγκα.Η Βαρβάρα Τερζάκη - Παλλήκαρη εμπνεύστηκε και έστησε το
Πηνελόπη Gandhi – η Ιερή Τέχνη της Υφαντικής στην Κρήτη σήμερα.
panoreon.gr/gandhi

Ένας κλέφτης…



Ένας κλέφτης…

Μία εργάτρια μέλισσα, καθώς μπαινόβγαινε στα άνθη του κάμπου, είδε έναν άγγελο να κοιμάται στην σκιά του πεύκου και σάστισε. Λευκοντυμένος, με μακριά μαύρα μαλλιά, είχε προσκέφαλο μία πέτρα. Τα φτερά του προσεχτικά διπλωμένα…
Όταν ο άγγελος άνοιξε τα μάτια του, οι ουρανοί τής φάνηκαν τρεις.

- Είστε ένας άγγελος του Θεού;
- Ναι, είμαι ένας άγγελος του Θεού.
- Και είστε αγόρι ή κορίτσι;
- Δεν είμαι, είπε και γύρισε αλλού το κεφάλι.
- Ούτε εγώ είμαι. Η βασίλισσα τα πήρε όλα. Όμως, ήθελα να σας ρωτήσω. Εκεί στους ουρανούς που γυρνάτε, τον έρωτα τον έχετε δει; Πώς είναι;
- Ένας κλέφτης. Από σένα πήρε το κεντρί και το μέλι κι από μένα τα φτερά…

Γιώργη Δραμουντάνη, ( Λουδοβίκος των Ανωγείων), από το βιβλίο ‘Το πηγάδι του κρίνου’, από τις εκδόσεις ΙΑΝΟΣ.

Πίνακας . Αρχάγγελος Ραφαήλ, Νότα Κυμοθόη, ελαιογραφία σε μουσαμά

Σήμερα... 28/5



Σάββατο 25 Μαΐου 2013

Σήμερα ... 25/5





Με γυροφέρνει από χθες ή άνοιξη.

Με γυροφέρνει από χθες ή άνοιξη.
Μια νεραντζιά με κοίταξε
με διάθεση υπόπικρη,
και μου 'κλεισε το δρόμο
μια μυρωδιά επιστροφής. 

Κ. ΔΗΜΟΥΛΑ

Πώς να αποστάξεις Αιθέρια Έλαια

http://www.back-to-nature.gr/2012/11/blog-post_18.html

Πώς να αποστάξεις Αιθέρια Έλαια

Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να βγάλεις τα αιθέρια έλαια από ένα φυτό. Η απόσταξη είναι ο καλύτερος και ο αρχαιότερος. Η διαδικασία που χρησιμοποιείται για την απόσταξη αιθερίων ελαίων είναι η απόσταξη με ατμό. Η διαδικασία αυτή βασίζεται σε έναν πέρση γιατρό του 11ου αιώνα που ονομάζεται «Avicenna» ο οποίος εισήγαγε και τεκμηρίωσε πολλές ιατρικές πρακτικές που χρησιμοποιούνται και σήμερα συμπεριλαμβανομένης της αρωματοθεραπείας. Κατά τη διάρκεια των αιώνων η διαδικασία της απόσταξης και ο εξοπλισμός έχουν τελειοποιηθεί και εκσυγχρονιστεί. Παρ΄όλα αυτά η βασική ιδέα παραμένει η ίδια.Τα αιθέρια έλαια χρησιμοποιούνται στα αρώματα, τα χειροποίητα σαπούνια, τα άλατα λουτρών, τις λοσιόν και σε προϊόντα φροντίδας του σώματος. Τα πτητικά συστατικά τους χρησιμοποιούνται χωριστά ή συνδυάζονται για να δημιουργήσουν ένα καινούριο αρωματικό μπουκέτο. 




Η απόσταξη ατμού είναι μια μέθοδος απόσταξης για τις ενώσεις που είναι ευαίσθητες στην υψηλή θερμοκρασία. Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει τη χρησιμοποίηση του εξαγόμενου ατμού μέσω ενός θερμαινόμενου μείγματος της πρώτης ύλης. Σύμφωνα με το νόμο του Raoult, μερικές από τις ενώσεις θα ατμοποιηθούν (σύμφωνα με τη μερική πίεσή τους). Το μείγμα ατμού δροσίζεται και συμπυκνώνεται, παράγοντας συνήθως ένα στρώμα αιθέριου ελαίου και ένα στρώμα νερού . Η απόσταξη ατμού των διάφορων αρωματικών φυτών και των λουλουδιών μπορεί να οδηγήσει σε δύο προϊόντα ένα αιθέριο έλαιο καθώς επίσης και ένα υδατώδες βοτανικό απόσταγμα (ανθόνερο). Τα φρέσκα ή ξηρά βότανα τοποθετούνται στον ατσαλένιο αποστακτήρα

Απόκτηση ή κατασκευή αποστακτήρα αιθέριων ελαίων.
Στο εμπόριο υπάρχουν ειδικοί αποστακτήρες για αιθέρια έλαια, προσοχή όχι για τσίπουρο γιατί τότε χάνει το νόημα όλη η πράξη. Θες αποστακτήρα καθαρά για αιθέρια έλαια. Η διαφορά τους είναι ότι δεν βράζουν τα φυτά αλλά στέλνουν ζεστό ατμό σε αυτά. Αν έχετε μπόλικο χρόνο για δημιουργικότητα μπορείται να φτιάξετε εύκολα έναν δικό σας..Για να φτιάξετε έναν αυτοσχέδιο αποστακτήρα αιθέριων ελαίων θα χρειαστείτε μια χύτρα ταχύτητος, μια χαλκοσωλήνα και έναν κουβά με πάγο. Αυτό που έχετε να κάνετε με αυτόν είναι να βάλετε μέσα στην χύτρα νερό και το φυτό που επιθυμείται αυτό θα βράσει θα ατμοποιηθεί θα κρυώσει περνώντας από τον κουβά και θα σου βγάλει ένα ζεστό μείγμα νερού και λαδιού. Τα οποία θα διαχωριστούν μονά τους μέσα στο δοχείο αφού το αιθέριο έλαιο είναι ελαφρύτερο από το νερό. Με ένα κουταλάκι θα πάρετε το αιθέριο από την επιφάνεια..


Υπάρχουν τρεις παραλλαγές για τη διαδικασία απόσταξης :
  1. Υδροαπόσταξη

  2.  Απόσταξη με νερό και ατμό 

  3. Απόσταξη με ατμό.


Όλες αυτές λειτουργούν με τον ίδιο βασικό τρόπο. Η διαδικασία περιλαμβάνει τη χρησιμοποίηση του εξαγόμενου ατμού μέσω ενός θερμαινόμενου μείγματος της πρώτης ύλης. Διοχετεύεται θερμότητα στον άμβυκα και η θερμότητα του ατμού σπάει τις ίνες του φυτού. Η θερμότητα αυτή είναι αρκετή για να απελευθερώσει τα αιθέρια έλαια, τα οποία παρασύρονται από τους υδρατμούς έξω από τον άμβυκα. Το μείγμα ατμού και ελαίων ψύχεται και συμπυκνώνεται, παράγοντας συνήθως ένα στρώμα αιθέριου ελαίου και ένα στρώμα νερού. Δεδομένου ότι το αιθέριο έλαιο και το νερό έχουν διαφορετικές πυκνότητες, (το αιθέριο έλαιο είναι ελαφρύτερο από το νερό), το αιθέριο έλαιο ανεβαίνει στην κορυφή. Η απόσταξη των διάφορων αρωματικών φυτών και των λουλουδιών μπορεί να οδηγήσει σε δύο προϊόντα. Το ένα είναι το αιθέριο έλαιο και το άλλο το ανθόνερο, που είναι νερό στο οποίο είναι διαλυμένη μικρή ποσότητα αιθέριου ελαίου.


Η υδροαπόσταξη: είναι η απλούστερη από τις διαδικασίες και επιτυγχάνεται όταν το φυτό τοποθετηθεί μέσα στο νερό, το οποίο βράζει. Ενώ αυτή η μέθοδος είναι απαραίτητη για ορισμένα φυτά, ιδιαίτερα τα ξυλώδη, η απόσταξη ελαίων από φυτά όπως η λεβάντα, λειτουργεί καλύτερα με τις μεθόδους του ατμού που αναφέρονται παραπάνω.

Απόσταξη με νερό και ατμό: είναι μια διαδικασία όπου το φυτό τοποθετείται μέσα στον άμβυκα πάνω από το βραστό νερό μέσω ενός πλέγματος ή σχάρας όπως αναφλεραμε παραπάνω με αποτέλεσμα, ο ατμός να διαπερνά περισσότερο από το φυτικό υλικό, παρέχοντας μεγαλύτερη απόδοση ελαίου από ότι η μέθοδος της υδροαπόσταξης.

Απόσταξη με ατμό: σε αυτή τη μέθοδο ο ατμός παράγεται σε μια ατμόγεννήτρια και στη συνέχεια εισάγεται κάτω από το φυτικό υλικό. Το πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι το φυτικό υλικό μπορεί να επεξεργαστεί ευκολότερα, χωρίς να χρειάζεται να έρθει σε επαφή με το νερό αποφεύγοντας έτσι την αλλοίωση των συστατικών του ελαίου.

Εξοπλισμός και διαδικασία απόσταξης αιθέριων ελαίων

  • Η πηγή θερμότητας, η οποία χρησιμοποιείται για να βράσει το νερό είναι βασική για την διαδικασία της απόσταξης. Μια αναμμένη φωτιά κάτω από τον αποστακτήρα είναι η παλαιότερη και παραδοσιακή μέθοδος για τη θέρμανση του. Σήμερα, μπορούμε επίσης να χρησιμοποιήσουμε το φυσικό αέριο, όπως προπάνιο ή βουτάνιο, και  ηλεκτρική ενέργεια. 
  • Μια δεξαμενή συγκράτησης νερού και ακριβώς πάνω από το νερό σε μια σχάρα το φυτικό υλικό προς απόσταξη. 
  • Ο συμπυκνωτής, που συγκεντρώνει τον ατμό και το δροσίζει, συνήθως με σωληνώσεις, μέσω ενός σωλήνα βυθισμένο σε κρύο νερό ή πάγο. 
  • Ο διαχωριστήρας, που χωρίζει το αιθέριο έλαιο από τους υδρατμούς. Ο διαχωριστήρας, ή Essencier, είναι ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια της συσκευής του αποστακτήρα. Δίνει τη δυνατότητα απόσταξης για το διαχωρισμό των αιθέριων ελαίων από το απόσταγμα σε ένα παθητικό τρόπο.Με το διαχωριστήρα  διαχωρίζονται το αιθέριο έλαιο από το ανθόνερο λόγω διαφορετικής πυκνότητας.
  • Συγκομιδή των πρώτων υλών σας. Η ποσότητα των αιθέριων ελαίων που περιέχονται σε ένα φυτό ποικίλλει κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του φυτού, γι 'αυτό είναι απαραίτητο η  συγκομιδή να γίνει την κατάλληλη στιγμή. Αυτό θα εξαρτηθεί από το είδος των φυτών, έτσι πρέπει να κάνετε κάποια έρευνα για να διαπιστώσετε πότε να κάνετε τη συγκομιδή. Η συγκομιδή σε λάθος μέρη και η συλλογή σε λάθος ώρα της ημέρας μπορεί να μειώσει την ποσότητα και την ποιότητα των αιθέριων ελαίων. Εάν αγοράζετε το υλικό σας, δεν έχετε τον έλεγχο της διαδικασίας συλλογής αλλά ρίξτε μια ματιά στα φυτά που φαίνονται υγιή και ακέραια, και ρωτήστε τον πωλητή λεπτομέρειες για τον τόπο και τον τρόπο της συγκομιδής και κρίνετε ανάλογα με τις απαιτήσεις του φυτού αν είναι κατάλληλο για απόσταξη. 
  • Αποξηράνετε το φυτικό υλικό. Η ξήρανση μειώνει την ποσότητα του ελαίου σε κάθε φυτό, αλλά μπορεί να αυξήσει σημαντικά την απόδοση σας ανά παρτίδα γιατί θα είστε σε θέση να βάλετε περισσότερο υλικό σε κάθε παρτίδα. Εμπορικά φυτά όπως η λεβάντα και η μέντα τα αφήνεται να στεγνώσουν στην φάση μετά τον τεμαχισμό για μια ημέρα. Η ιδανική μέθοδος ξήρανσης ποικίλλει από φυτό σε φυτό, αλλά σε γενικές γραμμές δεν πρέπει να υπερθερμανθούν τα φυτά - ξήρανση υπό σκιά ή ακόμη και σε ένα σκοτεινό δωμάτιο ελαχιστοποιεί το λάδι που χάνεται - δεν πρέπει να τα υπερξηράνετε, και δεν πρέπει να επιτρέψουμε στα φυτά να γίνουν υγρά και πάλι πριν από την απόσταξη. Απόσταξη το συντομότερο δυνατό μετά την ξήρανση. 

  • Προσθέστε νερό στη δεξαμενή του αποστακτήρα σας . Χρησιμοποιείστε καθαρό νερό, σε ιδανική μορφή φιλτραρισμένο ή αποσταγμένο. Εάν χρησιμοποιείτε ένα κατασκευασμένο αποστακτήρα, ακολουθήστε την κατεύθυνση του κατασκευαστή. Διαφορετικά, απλά βεβαιωθείτε ότι έχετε αρκετό νερό ώστε να φτάσει μέχρι να ολοκληρωθεί η απόσταξη. Ανάλογα με το φυτό και την ποσότητα, η απόσταξη μπορεί να διαρκέσει από μισή ώρα εώς έξι ή περισσότερες ώρες.
  • Προσθέστε το φυτικό υλικό στον αποστακτήρα. Δεν χρειάζεται να κόψετε ή να μειώσετε το φυτικό υλικό, γιατί με τον τρόπο αυτό θα χάσετε μερικά από τα έλαια. Το φυτικό υλικό  θα πρέπει να αγγίζει την πλευρά του αποστακτήρα όσο το δυνατόν λιγότερο. Το στρώμα του υλικού των φυτών μπορεί να είναι αρκετά παχύ, αρκεί να είναι κάτω από την έξοδο ατμού.
  • Κλείστε τον αποστακτήρα και βράστε το νερό που περιέχει. Τα περισσότερα φυτά  απελευθερώνουν τα αιθέρια έλαια τους, στους 100 βαθμούς Κελσίου ή 212 βαθμούς Φαρενάιτ, το κανονικό σημείο βρασμού του νερού. 
  • Επίβλεψη του αποστακτήρα. Μετά από λίγο το απόσταγμα θα αρχίσει να πέφτει μέσω του ψυκτήρα σας και στον διαχωριστή σας. Ανάλογα με τη διάρκεια της διαδικασίας απόσταξης, ίσως χρειαστεί επίσης να αλλάξετε το νερό στο συμπυκνωτή, έτσι ώστε η διαδικασία ψύξης να εξακολουθεί να εργάζεται. Ακολουθήστε τις οδηγίες για το συγκεκριμένο φυτό στο οποίο κάνετε απόσταξη. 
  • Φιλτράρετε τη συλλογή ελαίου (προαιρετικά). Μόλις η απόσταξη σας είναι πλήρης μπορείτε να φιλτράρετε το λάδι με ένα  στεγνό βαμβακερό ύφασμα. Βεβαιωθείτε ότι το ύφασμα είναι ξηρό και καθαρό (υπολείμματα των απορρυπαντικών, καθώς και ρύποι μπορούν να μολύνουν το έλαιο). 
  • Ρίχνουμε το λάδι σε ένα δοχείο για αποθήκευση το συντομότερο δυνατό. Τα περισσότερα αιθέρια έλαια διατηρούνται επί δύο τουλάχιστον χρόνια, αλλά ορισμένα έχουν εξαιρετική διάρκεια ζωής στα ράφια. Για να μεγιστοποιήσετε την ωφέλιμη ζωή του ελαίου σας, κρατήστε το σε ένα σκούρο γυάλινο μπουκάλι ή δοχείο από ανοξείδωτο χάλυβα. Χρησιμοποιήστε ένα καθαρό χωνί για να χυθεί το λάδι στο δοχείο, και βεβαιωθείτε ότι το δοχείο είναι άψογα καθαρό πριν από την έκχυση ελαίου σε αυτό. Φυλάσσεται σε δροσερό και σκοτεινό μέρος. 
  • Αποφασίστε τι θα κάνετε με το Ηydrosol. Η διαδικασία της απόσταξης παράγει το αιθέριο έλαιο και το Hydrosol, ο όρος για το νερό που έχει υποστεί απόσταξη και το οποίο συλλέγει το διαχωριστικό. Μερικά hydrosols είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν όπως το ροδόνερο ή νερό λεβάντα.

Δημοφιλείς αναρτήσεις