Από τον αγαπητό φίλο Γιώργο Παρασκευόπουλο!
~~ ΠΤΟΛΕΜΑΪΔΑ -Πρωτεύουσα των Εορδών ~~
Η Πτολεμαΐδα (καθ. Πτολεμαΐς), πρώην Καϊλάρια (τα), είναι πόλη στη
βόρεια Ελλάδα, στο Διοικητικό Διαμέρισμα της Δυτικής Μακεδονίας, ανήκει
στο νομό Κοζάνης, και είναι πρωτεύουσα της επαρχίας Εορδαίας. Απέχει
περίπου 28 χιλιόμετρα από την Κοζάνη, πρωτεύουσα του νομού, και είναι η
δεύτερη σε πληθυσμό πόλη του νομού και της Περιφέρειας Δυτικής
Μακεδονίας.
Η ονομασία της πόλης προέκυψε από τον Πτολεμαίο,
στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όπου αργότερα αναγορεύτηκε Βασιλιάς της
Αιγύπτου με το όνομα Πτολεμαίος Α΄ Σωτήρ (Λάγος). Άγαλμά του υπάρχει
στην κεντρική πλατεία της πόλης.
O Πτολεμαίος ο Λάγου, υπήρξε
στρατηγός, σωματοφύλακας και συμμαθητής του Μεγάλου Αλεξάνδρου καθώς και
αγαπημένος μαθητής του Αριστοτέλη. Καταγόταν από την Εορδαία και προς
τιμήν αυτού και της κόρης του Πτολεμαΐδας ονομάστηκε η πόλη.
Το
προηγούμενο όνομα της πόλεως ήταν Καϊλάρια (τα), και αποτελούνταν από
μερικά χωριά. Η ονομασία Καϊλάρ (τούρκικα: Kayilar), πιθανόν να προήλθε
από τις πολλές λάσπες της περιοχής. Η αλλαγή της ονομασίας έγινε στα
πλαίσια της αποκατάστασης της Αρχαίας Μακεδονικής ιστορικής κληρονομιάς
της περιοχής, μετά την ενσωμάτωση της περιοχής στο Ελληνικό Κράτος. Έτσι
και καθώς ήταν ευρέως διαδεδομένο στην ευρύτερη περιοχή της Δυτικής
Μακεδονίας, πολλά χωριά και πόλεις πήραν τα ονόματα τους από στρατηγούς
του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, η περιοχή
της Πτολεμαΐδας έχει κατοικηθεί από το 6000 π.Χ. Κάποιες έρευνες
υποστηρίζουν ότι στη Δυτική Μακεδονία κατοικούσαν πριν το 2200 π.Χ.
Αιολείς και Αρκάδες και η Εορδαία ανήκε στο κράτος των αρχαίων Ορεστών
–Ελμιωτών.
Σημερινές έρευνες δέχονται ότι ένα ευρύτερο σύνολο απ'
τους Πρωτοέλληνες, δηλαδή Αιολείς και Αρκάδες που χαρακτηρίζονται ως
αχαϊκό υπόστρωμα, κατοικούσε στη Δυτ. Μακεδονία. Έτσι ερμηνεύεται και η
γλωσσική συγγένεια της αρχαίας Μακεδονικής διαλέκτου όχι μόνο με τη
Μυκηναϊκή Γλώσσα, αλλά και με την Αρκαδοκυπριακή και γενικότερα με τις
διαλέκτους που χαρακτηρίζονται γενικότερα ως αχαϊκές - πρωτοελληνικές.
Περί το 1900 π.Χ. οι πρωτοέλληνες αυτοί άρχισαν να κατεβαίνουν στη νότια
Ελλάδα. Ένα τμήμα όμως αυτών έμεινε στη Μακεδονία. Ήταν αυτοί που στα
ιστορικά χρόνια ονομάζονται Μακεδόνες.
Εκτός από τις νεολιθικές
αρχαιολογικές ανακαλύψεις, ένα χρυσό περιδέραιο που χρονολογείται κατά
προσέγγιση στα 4500 π.Χ, ανακαλύφθηκε τυχαία από έναν κάτοικο στις 16
Φεβρουαρίου του 2006 στην περιοχή της Πτολεμαΐδας, στα περίχωρα της
πόλης.