Πέμπτη 31 Μαΐου 2012

Πάπυρος 119

Ένα παραπονεμένο αγόρι γράφει στον πατέρα του

Αναρτήθηκε από τον/την sarant στο 8 Φεβρουαρίου, 2012

14 Votes

Κι ενώ συνεχίζονται, σε παράταση της παράτασης της παράτασης, οι διαπραγματεύσεις που έπρεπε οπωσδήποτε να είχαν ολοκληρωθεί την Κυριακή το βράδυ αλλιώς τη Δευτέρα το πρωί θα ερχόταν η συντέλεια του κόσμου, αντί να προσπαθήσω να παρακολουθήσω την επικαιρότητα θα ασχοληθώ με ένα στιγμιότυπο από την καθημερινή, την οικογενειακή ζωή, ένα γράμμα που στέλνει ένα παιδί στον πατέρα του, γράμμα γεμάτο παράπονο. Βλέπετε, φαίνεται πως ο πατέρας είχε τάξει στον γιο να τον πάρει μαζί του ταξίδι στην πρωτεύουσα, αλλά τελικά έφυγε μόνος του και άφησε τον πιτσιρικά στο χωριό μαζί με τη μαμά. Κι ο μικρός, όλο καημό για το ματαιωμένο όνειρο, γράφει στον πατέρα του ένα θυμωμένο γράμμα, με κάμποσα λαθάκια -απ’ τη βιασύνη τάχα ή απ’ το παράπονο; Ή μήπως για τις μουτζαλιές φταίνε τα παιδικά δάκρυα που ύγραναν το χαρτί;
Αυτή την τελευταία εικασία μπορούμε να την απορρίψουμε• ο νεαρός δεν έγραφε σε χαρτί. Βλέπετε, παρέλειψα να διευκρινίσω ότι η μικρή αυτή οικογενειακή σκηνή δεν είναι τωρινή, δεν συνέβη στα χρόνια μας, ούτε τον προηγούμενο αιώνα, ούτε στο νεοελληνικό κράτος• το γράμμα που θα διαβάσουμε έχει ηλικία σχεδόν δυο χιλιάδες χρόνια -και βέβαια, γράφτηκε όχι σε χαρτί παρά σε πάπυρο• να το δούμε:
Θέων Θέωνι τω πατρί χαίρειν.
Καλώς εποίησες• ουκ απένηχές με μετ’ εσού εις πόλιν.
ή ου θέλις απενεκκείν μετ’ εσού  εις Αλεξανδρίαν, ου μη γράψω σε
επιστολήν ούτε λαλώ σε ούτε υιγένω σε είτα.
Αν δε έλθης εις Αλεξανδρίαν, ου  μη λάβω χείραν παρά σου ούτε πάλι χαίρω
σε λυπόν. Αμ μη θέλης απενέκαι με, ταύτα γείνετε.
Και η μήτηρ μου είπε Αρχελάω, ότι αναστατοί με• άρρον αυτόν.
Καλώς δε εποίησες• δώρα μοι έπεμψες μεγάλα, αράκια. Πεπλάνηκαν ημάς εκεί
τη ημέρα ιβ’, ότι έπλευσες. Λυπόν πέμψον είς με, παρακαλώ σε. Αμ μη πέμψης, ου μη φάγω, ου μη πείνω. Ταύτα.
Ερώσθε σε εύχομαι.
Τύβι ιη’
(στην πίσω όψη του παπύρου γράφει: )
Απόδος Θέωνι από Θεωνάτος υιώ
Το γράμμα το γράφει γύρω στον 2ο-3ο αιώνα μ.Χ. ένα νεαρό αγόρι από κάποιο αιγυπτιακό χωριό -και ο πάπυρος, διατηρημένος χάρη στις ιδανικές καιρικές συνθήκες της Αιγύπτου βρέθηκε στην αρχαία Οξύρρυγχο και εκδόθηκε το 1898. Είναι ο πάπυρος αριθ. 119 της πρώτης σειράς παπύρων.
Βέβαια, ο νεαρός δεν έγραφε έτσι ακριβώς• χρησιμοποιούσε μεγαλογράμματη γραφή, χωρίς τόνους (και χωρίς ψιλοδασείες και άλλα αλεξανδρινά σκουληκάκια, τα οποία, όπως προσπαθούν να κρύψουν οι πολυτονιάτες, γενικεύτηκαν μετά τον 8ο αιώνα). Στο Διαδίκτυο βρίσκει κανείς σχεδόν τα πάντα, οπότε βρήκα και φωτογραφία του παπύρου. Νάτος:
Το κείμενο έχει πολύ ενδιαφέρον για την ιστορία της γλώσσας -βλέπουμε ότι είχε αναπτυχθεί η ελληνιστική κοινή, παρατηρούμε πολλές αποκλίσεις από τη γραμματική της αττικής διαλέκτου και πολλές προσπάθειες φωνητικής ορθογραφίας, ενώ κάποιες εκφράσεις (π.χ. παρακαλώ σε) ακούγονται σαν σημερινά ελληνικά.
Παρόλο που είναι αρκετά γνωστό κείμενο και το βρίσκει κανείς σε αρκετά βιβλία για την ιστορία της ελληνικής γλώσσας, δεν έχω βρει πουθενά καμιά μετάφρασή του σε νέα ελληνικά, ενώ το έχω βρει μεταφρασμένο σε κάμποσες άλλες γλώσσες, οπότε δοκιμάζω εγώ -και δέχομαι ευχαρίστως διορθώσεις.
Ο Θέων χαιρετά τον πατέρα του τον Θέωνα

Καλά τα κατάφερες! Δεν με πήρες μαζί σου στην πόλη• αν δεν με πάρεις μαζί σου στην Αλεξάνδρεια, δεν θα σου γράψω γράμμα ούτε θα σου μιλήσω, ούτε θα ευχηθώ στην υγειά σου. Αν πας στην Αλεξάνδρεια, δεν θα σου ξαναπιάσω το χέρι ούτε θα σε χαιρετήσω ποτέ πια. Αν δεν με πάρεις μαζί σου, αυτά θα γίνουν.

Και η μαμά είπε στον Αρχέλαο «Θα με τρελάνει αυτό το παιδί, πάρ’ τον από εδώ». Καλά τα κατάφερες! Ωραία δώρα μου έστειλες, αράκια. Μας ξεγέλασαν εκείνη τη μέρα, στις 12 του μήνα, ότι είχες φύγει. Λοιπόν, στείλε να με πάρουν, σε παρακαλώ. Αν δεν στείλεις να με πάρουν, δεν θα φάω, δεν θα πιω. Αυτά.

Σου εύχομαι να είσαι καλά.

18 του μήνα Τύβι

Να δοθεί στον Θέωνα από τον Θεωνάκο τον γιο του.
Το κείμενο έχει πάμπολλα σημεία με γλωσσικό ενδιαφέρον. Επισημαίνω μερικά.
* Καλώς εποίησες -ειρωνικό, σύμφωνα με τη γνώμη όλων των μελετητών• θα μπορούσαμε να το αποδώσουμε και Μπράβο σου, αλλά χωρίς τον επιτονισμό του προφορικού λόγου δεν φαίνεται η ειρωνεία. Ίσως «μπράβο σου μπαμπά». Ή ακόμα και Καλά σου! (ή δεν το λέμε πια αυτό; )
* εποίησες και όχι εποίησας που είναι στην κλασική αττική διάλεκτο.
* απένηχες, απενεκκείν, απενέκαι: απήνεγκες ήθελε να γράψει, ή ίσως πήρε το χ από το απενήνοχες.
* ή ου θέλις = ει ου θέλεις (αν δεν θέλεις)
* υιγένω = υγιαίνω, αλλά με τη σημασία «σου εύχομαι να είσαι καλά», τύπος ασυνήθιστος.
* λυπόν = λοιπόν
* αμ μη = αν μη (έτσι θα το πρόφερνε)
* αράκια• δεν έχω βρει εξήγηση τι να είναι τα αράκια, αν δεν είναι μπιζέλια δηλαδή -υποθέτω πάντως ότι ο Θεωνάκος δεν βρήκε του γούστου του τα δώρα.
* πείνω = πίνω, αλλά με μελλοντική σημασία
* Τύβι είναι αιγυπτιακός μήνας, περίπου τον Γενάρη του ημερολογίου μας.
* υιώ -κανονικά θέλει γενική: υιού.
Για τον Πάπυρο 119 που μόλις είδαμε υπάρχει και ειδικό άρθρο στην αγγλική Βικιπαίδεια. Ταυτόχρονα, στον μαγικό κόσμο του Διαδικτύου έχει ξεκινήσει εδώ και λίγο (νομίζω) καιρό ένα πολύ πρωτότυπο συλλογικό εγχείρημα. Το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης έχει βγάλει ονλάιν παπύρους της Οξυρύγχου και καλεί όποιον έχει όρεξη να επιχειρήσει να μεταγράψει το κείμενο, χωρίς βέβαια να ξέρουν οι περισσότεροι ελληνικά -στον ιστότοπο προσφέρονται και ταχύρρυθμα μαθήματα παλαιογραφίας. Δοκιμάστε το αν θέλετε!

Γιορτινά βιβλία για παιδιά

http://www1.rizospastis.gr/story.do?id=2114466&publDate=23/12/2003

Γιορτινά βιβλία για παιδιά


Η σχέση του ανθρώπου με το διάβασμα πρέπει να «χτίζεται» από την πρώτη νηπιακή του ηλικία. Η ανάπτυξη της σχέσης του παιδιού με την «τέχνη» της ανάγνωσης είναι από τις πρώτιστες ευθύνες του γονιού. Αυτός πρώτος οφείλει να ανοίξει το «δρόμο» του παιδιού προς τον κόσμο της γνώσης. Και ο καλύτερος «δρόμος» είναι η χαρούμενη γνώση που προσφέρει ένα ευχάριστο, όμορφο και διδακτικό παιδικό βιβλίο. Καθώς αυτές τις μέρες πολλοί αναζητούμε ένα καλό βιβλίο - δώρο για παιδιά, θα αναφερθούμε σε μερικά καλά βιβλία, για διάφορες ηλικίες παιδιών:

Από την «Αγκυρα» κυκλοφορούν: Κλεάνθης Παλαιολόγου «Θρύλοι από την Ολυμπία». Ο κορυφαίος παιδαγωγός της Εθνικής Ακαδημίας Σωματικής Αγωγής, επίτιμος διευθυντής της, επίτιμος διδάκτωρ της αντίστοιχης Ακαδημίας της πρώην σοσιαλιστικής Ουγγαρίας, έξοχος συγγραφέας, με αυτό το υπέροχα γραμμένο βιβλίο του (πρωτοκυκλοφόρησε το 1972 και τιμήθηκε με το «Χρυσό Μετάλλιο» της Διεθνούς Ακαδημίας των Παρισίων), προσφέρει στα παιδιά (του δημοτικού και γυμνασίου) πολύτιμες αρχαιολογικές, μυθολογικές, φιλολογικές, ανθρωπιστικές και αθλητικές γνώσεις. Ελεάνορ Πόρτερ «Πολυάννα (Το παιχνίδι της χαράς)» (απόδοση Γ. Τσουκαλάς). Μια ιστορία, με ηρωίδα μια μικρούλα που σκορπά και διδάσκει τη χαρά, την αισιοδοξία, την αλληλεγγύη, την αγάπη, σε μικρούς και μεγάλους (για παιδιά από 9 ετών). Τζον Τζ. Μουθ «Πετρόσουπα» (μετάφραση Μάνος Κοντολέων). Παραμύθι της Απω Ανατολής, που μιλά για την αναζήτηση των πραγματικών αξιών της ζωής και τη δύναμη της αγάπης (για παιδιά προσχολικής ηλικίας). Ντιν Μορισέι «Το καράβι των Χριστουγέννων».(Παραμύθι για νήπια, με ήρωα ένα φτωχό παιχνιδοποιό). Λόρα Ρέιντερ «Ο Αη-Βασίλης και η μαγική συνταγή» (Παραμύθι για παιδιά 4-8 ετών. Τα δύο παραμύθια μετέφρασε η Βερίνα Χωρεάνθη). Στην «Αγκυρα» μπορείτε να βρείτε και το cd «Παιδικά Χριστούγεννα», το οποίο ηχογράφησε η Παιδική Χορωδία Σπύρου Λάμπρου, με ορχήστρα φυσικών οργάνων, το οποίο περιλαμβάνει ελληνικά και ξένα παραδοσιακά χριστουγεννιάτικα τραγούδια και κάλαντα. (Παραγωγή της «Μικρής Πολιτείας»).




Τα «Ελληνικά Γράμματα» κυκλοφόρησαν δύο βιβλία του Ευγένιου Τριβιζά: Το ένα (συνέκδοση με τον «Αθήνα 2004») τιτλοφορείται «Η Δέσποινα και το περιστέρι» (εικονογράφηση Μ. Αλεξάνδρου, Σ. Γούτης, Ν. Καπατσούλια). Ο πολυαγαπημένος συγγραφέας των παιδιών έπλασε ένα παραμύθι «ταξίδι» προς τους αρχαίους Ολυμπιακούς Αγώνες, με κεντρικό θέμα την παγκόσμια Ειρήνη. Το τέλος του παραμυθιού καλείται να το γράψει το παιδί-αναγνώστης του βιβλίου, το οποίο μπορεί να στείλει το γραπτό του στο διαγωνισμό που οργανώνουν οι εκδότες. Το βιβλίο περιλαμβάνει παραρτήματα: Λεξικό σημαντικών λέξεων που υπάρχουν στο παραμύθι. Τις πρωτεύουσες που οργάνωσαν Ολυμπιακούς Αγώνες. Πίνακες με τους Ελληνες Ολυμπιονίκες από το 1896-2000. Το δεύτερο, πολύ διασκεδαστικό βιβλίο, στη σειρά «παραμύθια -ντορεμύθια» (για παιδιά νηπιακής και πρωτοσχολικής ηλικίας), τιτλοφορείται «Το φαγκρί και το σκουμπρί» (ζωγραφιές: Στέφεν Γουέστ), με πρωταγωνιστές τον Φάνη το φαγκρί και τον Σωτήρη το σκουμπρί

 Από το Σαββάλα κυκλοφόρησαν τέσσερα εξαίρετα βιβλία, με γενικό τίτλο «Ιστορίες από την παγκόσμια παράδοση» (απόδοση Φίλιππου Μανδηλαρά). Οι τίτλοι τους είναι: «Πατέρας και Γιος» (ιστορίες από τους μυθικούς Δαίδαλο και Ικαρο, τον Ασωτο Υιό, μύθους από τη Γερμανία, Αίγυπτο, Πολυνησία, Σκοτία, και άλλες χώρες). «Πατέρας και Κόρη» (ιστορίες όπως η Πεντάμορφη και το τέρας, η Σεχραζάτ, δοξασίες, κ.ά., για τη σχέση πατέρα - κόρης). «Μητέρα και Γιος» (κι αυτή η σχέση προβάλλει μέσα από μύθους, θρύλους και παραμύθια). «Μητέρα και Κόρη» (με την Δήμητρα και την Περσεφόνη ξεκινά το βιβλίο και ακολουθούν ιστορίες και παραμύθια από διάφορες χώρες του κόσμου).

Η «Διάπλαση» (Ζωοδόχου Πηγής 2-4, Αθήνα) κυκλοφόρησε το πολύ όμορφο παραμύθι της Σοφίας Κράλλη «Ο Γκρινιάρης και ο Ονειρούλης» (εικονογράφηση Μαρία Πεπονά). Ο Ονειρούλης «ταξιδεύει» τον Γκρινιάρη στους «κόσμους» της δημιουργίας και της χαράς κι έτσι ο Γκρινιάρης γίνεται ευτυχισμένος και καλόβολος.

Ο «Εξάντας» κυκλοφόρησε (υπό την αιγίδα της Ουνέσκο) το βιβλίο της Γιολάντας Χατζή «Κόρινθος και Ισθμια» (εικονογράφηση Σπύρος Δερβενιώτης). Το βιβλίο με απλό και σύντομο τρόπο παρουσιάζει την ιστορία, το μουσείο και τα μνημεία της αρχαίας Κορίνθου και Ακροκορίνθου και τα Ισθμια, τους αθλητικούς αγώνες, που σύμφωνα με το μύθο καθιέρωσε ο προϊστορικός Σίσυφος.

Το «Μεταίχμιο» κυκλοφόρησε: Δυο βιβλία, με γενικό τίτλο «Ιστορίες από τα αρχαία χρόνια» της Σμαράγδας Μανταδάκη, (εικονογράφηση Αλεξίας Σγούρα). Το ένα τιτλοφορείται «Το δαχτυλίδι του τυχερού Πολυκράτη» (ο άρχοντας της αρχαίας Σάμου) και το άλλο «Οι περιπέτειες της αρχαίας μαγισσούλας Μήστρας» (η Θεσσαλή κόρη του Ερυσίχθονα, την οποία καταδιώκει ο Σίσυφος της Κορίνθου). Ντόρις Ντέρι «Να σας πω ένα μυστικό;» (απόδοση Αθηνά Κορούλη). Παραμύθι για νήπια, όπου όλα γίνονται παιχνίδι και ζωγραφιές.

Από τον «Κέδρο» κυκλοφορούν: Ερα Μουλάκη «Τα διάφανα γυαλιά της εμπειρίας» (εικονογράφηση Γιώργος Χαλκιάς). Μια χαριτωμένη, αλληγορική ιστορία (για παιδιά από 9 χρόνων), που μιλά για τα «γυαλιά» της γνώσης, που σε κάνουν να βλέπεις τον κόσμο με άλλα μάτια. Αθανασία Αμπαριώτη «Ο Αϊ-Βασίλης θέλει να αδυνατίσει» (εικονογράφηση Μιχάλης Κασάπης). Χιουμοριστική ιστορία για νήπια.
  

Τετάρτη 30 Μαΐου 2012

ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ

http://stigmes.gr/gr/grpages/articles/kazantzakis.html

 ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ: Ο ΙΔΕΟΛΟΓΟΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

 ‘’Και ποια είναι η πιο αψηλή εντολή; Ν’αρνηθείς  όλες τις παρηγοριές   -    θεούς, πατρίδες, ηθικές, αλήθειες - ν’ απομείνεις μόνος και ν’ αρχίσεις να πλάθεις εσύ, με μοναχά τη δύναμή σου, έναν  κόσμο που να μην ντροπιάζει την  καρδιά   σου... Ποια ‘ναι η πιο αντρίκια χαρά; Ν’αναλαβαίνειςτην πάσα  ευθύνη’’.                            ‘’Ο Νίτσε με δίδαξε...πως δεν πρέπει ποτέ να ‘χεις μια αντίληψη για τη ζωή που να σου επιτρέπει ελπίδες και ανταμοιβές. Είσαι ελεύθερος άνθρωπος, όχι μισθοφόρος...Να παλεύεις χωρίς να καταδέχεσαι να ζητάς ανταμοιβή, [αυτό] είναι η αληθινή ελευθερία’’, σημείωνε με έμφαση ο  ίδιος.... 
’’Μια από τις πιο νόμιμες χαρές του ανθρώπου είναι, θαρρώ, να μοχτάει και να βλέπει πως ο μόχτος του φέρνει καρπό’’....‘’Όπου πάω κρατώ πάντα ανάμεσα στα δόντια μου σα φύλλο δάφνης την Ελλάδα’’,

                                                                                         ------------------------------------------------------------

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9D%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82_%CE%9A%CE%B1%CE%B6%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B6%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82

Νίκος Καζαντζάκης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
Ο Νίκος Καζαντζάκης (18 Φεβρουαρίου 1883 - 26 Οκτωβρίου 1957) ήταν Έλληνας μυθιστοριογράφος, ποιητής και θεατρικός συγγραφέας. Αναγνωρίζεται ως ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Έλληνες λογοτέχνες και ως ο περισσότερο μεταφρασμένος παγκοσμίως. Έγινε ακόμα γνωστότερος μέσω της κινηματογραφικής απόδοσης των έργων του Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται, Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά και Ο Τελευταίος Πειρασμός

Πίνακας περιεχομένων

Βιογραφία

Γιατί το Φως είναι ένα, αδιαίρετο, κι οπουδήποτε νικήσει ή νικηθεί, νικάει και νικιέται και μέσα σου.
Νίκος Καζαντζάκης, Αναφορά στον Γκρέκο

Ο Νίκος Καζαντζάκης γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης στις 18 Φεβρουαρίου του 1883[1], εποχή κατά την οποία το νησί αποτελούσε ακόμα μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας[2]. Ήταν γιος του καταγόμενου από το χωριό Βαρβάροι (σημερινή Μυρτιά), εμπόρου γεωργικών προϊόντων και κρασιού[3], Μιχάλη Καζαντζάκη (1856 - 1932), και της Μαρίας (-1932) και είχε δύο αδελφές. Στο Ηράκλειο έβγαλε το γυμνάσιο και το 1902 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου ξεκίνησε νομικές σπουδές. Εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα το 1906 δημοσιεύοντας το δοκίμιο
Η Αρρώστια του Αιώνος και το πρώτο του μυθιστόρημα Όφις και Kρίνο (με το ψευδώνυμο Κάρμα Νιρβάμη). Τον επόμενο χρόνο ξεκίνησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι. Παράλληλα, σημαντική επίδραση στον Καζαντζάκη είχαν οι διαλέξεις του Ανρί Μπεργκσόν, τις οποίες παρακολουθούσε. Με την επιστροφή του στην Ελλάδα, δημοσίευσε αρκετές κριτικές μελέτες σε διάφορα περιοδικά και εξέδωσε το 1909 τη διατριβή του επί υφηγεσία Ο Φρειδερίκος Νίτσε εν τη Φιλοσοφία του Δικαίου και της Πολιτείας. Το 1910 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα. Το 1911 παντρεύτηκε τη Γαλάτεια Αλεξίου, στην εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου, στο νεκροταφείο Ηρακλείου, κι αυτό γιατί φοβόταν τον πατέρα του, που δεν ήθελε για νύφη τη Γαλάτεια. Στον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο, το 1912, κατατάχτηκε εθελοντής, αποσπασμένος στο γραφείο του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου. Στη συνέχεια, πρωτοστάτησε στην κίνηση για την ίδρυση του Εκπαιδευτικού Ομίλου, μέσω του οποίου συνδέθηκε φιλικά, το 1914, με τον ποιητή Άγγελο Σικελιανό. Μαζί ταξίδεψαν στο Άγιον Όρος, όπου διέμειναν περίπου σαράντα ημέρες, ενώ περιηγήθηκαν και σε πολλά ακόμα μέρη της Ελλάδας. Την περίοδο αυτή ήρθε σε επαφή και με το έργο του Δάντη, τον οποίο ο ίδιος χαρακτηρίζει στα ημερολόγιά του ως έναν από τους δασκάλους του, μαζί με τον Όμηρο και τον Μπεργκσόν. Το 1915 άρχισε μια επιχείρηση ξυλείας, που απέτυχε, στο Άγιο Όρος, μαζί με τον Ιωάννη Σκορδίλη.
Το 1919 ο Ελευθέριος Βενιζέλος διόρισε τον Καζαντζάκη Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Περιθάλψεως με αποστολή τον επαναπατρισμό Ελλήνων από την περιοχή του Καυκάσου. Oι εμπειρίες που αποκόμισε αξιοποιήθηκαν αργότερα στο μυθιστόρημα του Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται. Τον επόμενο χρόνο, μετά την ήττα του κόμματος των Φιλελευθέρων, ο Καζαντζάκης αποχώρησε από το Υπουργείο Περιθάλψεως και πραγματοποίησε αρκετά ταξίδια στην Ευρώπη. Το 1922 επισκέφτηκε τη Βιέννη, όπου ήρθε σε επαφή με το έργο του Φρόυντ και τις βουδιστικές γραφές. Επισκέφτηκε ακόμα τη Γερμανία, ενώ το 1924 έμεινε για τρεις μήνες στην Ιταλία. Την περίοδο 1923-1926 πραγματοποίησε επίσης αρκετά δημοσιογραφικά ταξίδια στη Σοβιετική Ένωση, την Παλαιστίνη, την Κύπρο και την Ισπανία, όπου του παραχώρησε συνέντευξη ο δικτάτορας Πρίμο ντε Ριβέρα. Τον Οκτώβριο του 1926 πήγε στη Ρώμη και πήρε συνέντευξη από τον Μπενίτο Μουσολίνι. Επίσης, εργάστηκε ως ανταποκριτής των εφημερίδων Ελεύθερος Τύπος και Η Καθημερινή. Είχε, βέβαια, γνωριστεί με την Ελένη Σαμίου, το 1924, - το διαζύγιο με την Γαλάτεια εκδόθηκε το 1926 - με την οποία έζησε 21 χρόνια χωρίς γάμο. Παντρεύτηκαν το 1945 κι αυτό γιατί με τον καλό του φίλο, τον Άγγελο Σικελιανό και τη δεύτερη γυναίκα του, θα πήγαιναν στις ΗΠΑ. Τον Αύγουστο του 1924, ο Καζαντζάκης φυλακίστηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης, επειδή είχε αναλάβει την πνευματική ηγεσία μιας κομμουνιστικής οργάνωσης δυσαρεστημένων προσφύγων. Σ' αυτό το επεισόδιο αναφέρεται ο Παντελής Πρεβελάκης και η Έλλη Αλεξίου.
Τον Μάιο του 1927 απομονώθηκε στην Αίγινα με σκοπό την ολοκλήρωση της Οδύσσειας. Τον ίδιο χρόνο ξεκίνησε την ανθολογία των ταξιδιωτικών του άρθρων για την έκδοση του πρώτου τόμου του Ταξιδεύοντας, ενώ το περιοδικό Αναγέννηση, του Δημήτρη Γλυνού, δημοσίευσε την Aσκητική, το φιλοσοφικό του έργο. Τον Οκτώβριο του 1927, ο Καζαντζάκης φεύγει για τη Μόσχα προσκαλεσμένος από την κυβέρνηση της Σοβιετικής Ένωσης, για να πάρει μέρος στις γιορτές για τα δεκάχρονα της Οκτωβριανής Επανάστασης. Εκεί γνωρίστηκε με τον Ελληνορουμάνο λογοτέχνη Παναΐτ Ιστράτι, μαζί με τον οποίον επέστρεψε στην Ελλάδα. Τον Ιανουάριο του 1928 στο θέατρο «Αλάμπρα», στην Αθήνα, μιλάνε εξυμνώντας τη Σοβιετική Ένωση, ο Καζαντζάκης και ο Ιστράτι. Στο τέλος της ομιλίας έγινε και διαδήλωση. Τόσο ο Καζαντζάκης όσο και ο συνδιοργανωτής της εκδήλωσης Δημήτρης Γληνός διώχθηκαν δικαστικά. Η δίκη ορίσθηκε στις 3 Απριλίου, αναβλήθηκε μερικές φορές και δεν έγινε ποτέ. Τον Απρίλιο, ο Καζαντζάκης, ξαναβρέθηκε στη Ρωσία, όπου ολοκλήρωσε ένα κινηματογραφικό σενάριο με θέμα τη Ρωσική Επανάσταση. Τον Μάιο του 1929 απομονώθηκε σε ένα αγρόκτημα στην Τσεχοσλοβακία, όπου ολοκλήρωσε στα γαλλικά τα μυθιστορήματα Toda-Raba (μετονομασία του αρχικού τίτλου Moscou a crie) και Kapetan Elia. Τα έργα αυτά εντάσσονταν στην προσπάθεια του Καζαντζάκη να καταξιωθεί διεθνώς ως συγγραφέας. Η γαλλική έκδοση του μυθιστορήματος Toda-Raba έγινε με το ψευδώνυμο Νικολάι Καζάν.
Το 1930 θα δικαζόταν, πάλι, ο Καζαντζάκης για αθεϊσμό, για την «Ασκητική». Η δίκη ορίσθηκε για τις 10 Ιουνίου, αλλά κι αυτή δεν έγινε ποτέ.
To 1931 επέστρεψε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε εκ νέου στην Αίγινα, όπου ανέλαβε τη συγγραφή ενός γαλλοελληνικού λεξικού. Mετέφρασε ακόμα τη Θεία Κωμωδία του Δάντη. Επίσης, έγραψε ένα μέρος των ωδών, που τα ονόμασε "κάντα". Αυτά ενσωματώθηκαν, αργότερα, σ' έναν τόμο με τον τίτλο Τερτσίνες (1960. Αργότερα, ταξίδεψε στην Ισπανία ξεκινώντας παράλληλα τη μετάφραση έργων Ισπανών ποιητών. Το 1935 πραγματοποίησε ταξίδι στην Ιαπωνία και την Κίνα εμπλουτίζοντας τα ταξιδιωτικά του κείμενα. Το 1938 ολοκλήρωσε την Οδύσσεια, ένα επικό ποίημα στα πρότυπα της Οδύσσειας του Ομήρου, αποτελούμενο από συνολικά 33.333 στίχους και 24 ραψωδίες. Η «Οδύσσεια» είχε φτάσει τους 42.000 στίχους. Αφαίρεσε, όμως, μερικές χιλιάδες ο Καζαντζάκης, γιατί θεωρούσε γούρικο αριθμό το 3. Για το έργο αυτό ο Καζαντζάκης εργαζόταν για δεκατρία χρόνια και πριν την τελική του μορφή προηγήθηκαν οκτώ αναθεωρημένες γραφές. Η πρώτη αυτοέκδοση της «Οδύσσειας» έγινε στην Αθήνα τον Οκτώβρη του 1938 με χρήματα της Αμερικανίδας Joe MacLeod. Το ίδιο διάστημα, πλήθος κειμένων του δημοσιεύτηκαν σε εφημερίδες ή περιοδικά, ενώ το μυθιστόρημά του Ο Βραχόκηπος, που το είχε γράψει στα Γαλλικά, εκδόθηκε στην Ολλανδία και τη Χιλή. Κατά την περίοδο της κατοχής, συνεργάστηκε με τον Ιωάννη Κακριδή για την μετάφραση της Ιλιάδας. Το 1943 ολοκλήρωσε το γράψιμο του μυθιστορήματός του «Ο βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά».
Μετά την αποχώρηση των Γερμανών, δραστηριοποιήθηκε έντονα στην ελληνική πολιτική ζωή, αναλαμβάνοντας την προεδρία της Σοσιαλιστικής Εργατικής Κίνησης, ενώ διετέλεσε και υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου της κυβέρνησης του Σοφούλη από τις 26 Νοεμβρίου του 1945 έως τις 11 Ιανουαρίου του 1946. Παραιτήθηκε από το αξίωμά του μετά από την ένωση των σοσιαλοδημοκρατικών κομμάτων. Το Μάρτιο του 1945 προσπαθεί να πάρει μια θέση στην Ακαδημία της Αθήνας, αλλά αποτυγχάνει για δύο ψήφους. Τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου παντρεύεται την Ελένη Σαμίου, στον Άι - Γιώργη τον Καρύτση, με κουμπάρους τον Άγγελο και την Άννα Σικελιανού.
Τρεις φορές προτάθηκε ο Καζαντζάκης για το Βραβείο Νόμπελ. Την πρώτη απ' την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών, που τον έχει Πρόεδρο, έχοντας συνυποψήφιό του τον Άγγελο Σικελιανό. Επίσης δυο φορές προτάθηκε, το 1952 και 1953, απ' τη Νορβηγική Εταιρεία Λογοτεχνών, ποτέ όμως απ' την Ακαδημία της Αθήνας. Τον επόμενο χρόνο διορίστηκε στην UNESCO με αποστολή την προώθηση μεταφράσεων κλασικών λογοτεχνικών έργων, με απώτερο στόχο τη γεφύρωση των διαφορετικών πολιτισμών. Παραιτήθηκε τελικά το 1948, προκειμένου να αφοσιωθεί στο λογοτεχνικό του έργο. Για τον σκοπό αυτό εγκαταστάθηκε στην Αντίμπ της Γαλλίας, όπου τα επόμενα χρόνια ακολούθησε μία ιδιαίτερα παραγωγική περίοδος, κατά την οποία ολοκλήρωσε το μεγαλύτερο μέρος του πεζογραφικού του έργου.
Φωτογραφία από τον τάφο του Καζαντζάκη.
Το 1953 προσβλήθηκε από μία μόλυνση στο μάτι, γεγονός που τον υποχρέωσε να νοσηλευτεί αρχικά στην Ολλανδία και αργότερα στο Παρίσι. Τελικά έχασε την όρασή του από το δεξί μάτι. Ενώ ο Καζαντζάκης είχε επιστρέψει από την Αντίμπ στην Ελλάδα, η Ορθόδοξη Εκκλησία εκκινούσε τη δίωξή του. Κατηγορήθηκε ως ιερόσυλος, με βάση αποσπάσματα από τον Kαπετάν Mιχάλη και το σύνολο του περιεχομένου του Τελευταίου Πειρασμού (1953), έργο το οποίο δεν είχε ακόμη κυκλοφορήσει στην Ελλάδα. Το 1954 η Ιερά Σύνοδος με έγγραφό της ζητούσε από την κυβέρνηση την απαγόρευση των βιβλίων του Νίκου Καζαντζάκη[4]. Ο ίδιος ο Καζαντζάκης, απαντώντας στις απειλές της εκκλησίας για τον αφορισμό του, έγραψε σε επιστολή του: «Μου δώσατε μια κατάρα, Άγιοι Πατέρες, σας δίνω μια ευχή: Σας εύχομαι να 'ναι η συνείδησή σας τόσο καθαρή όσο η δική μου και να 'στε τόσο ηθικοί και θρήσκοι όσο είμαι εγώ». Τελικά η Εκκλησία της Ελλάδος δεν τόλμησε να προχωρήσει στον αφορισμό του Νίκου Καζαντζάκη, καθώς ήταν αντίθετος σε κάτι τέτοιο ο οικουμενικός πατριάρχης Αθηναγόρας. Η Εκκλησία της Ελλάδας είναι αυτοκέφαλη και υπάγεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο μόνο δογματικά. Επομένως, για τις οποιεσδήποτε ποινές που θα επιβάλλει δε χρειάζεται την έγκριση του Πατριαρχείου. Βέβαια, τελικά δεν αφορίστηκε ο Καζαντζάκης, αλλά η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδας τον καταράστηκε και το όνομά του εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να φέρει το στίγμα αυτό της εκκλησίας. Επίσης, ο Τελευταίος Πειρασμός καταγράφτηκε στον Κατάλογο των Απαγορευμένων Βιβλίων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, το καταργηθέν πλέον Index Librorum Prohibitorum. Ο Καζαντζάκης απέστειλε τότε σχετικό τηλεγράφημα στην Επιτροπή του Index με τη φράση του χριστιανού απολογητή Τερτυλλιανού «Ad tuum, Domine, tribunal apello», δηλαδή «στο Δικαστήριό σου, Κύριε, κάνω έφεση». Ο «Ζορμπάς» του Καζαντζάκη, εκδόθηκε στο Παρίσι το 1947 και με την επανέκδοση του, το 1954, βραβεύτηκε, ως το καλύτερο ξένο βιβλίο της χρονιάς. Το 1955, ο συγγραφέας μαζί με τον Κακριδή αυτοχρηματοδότησαν την έκδοση της μετάφρασης της Ιλιάδας, ενώ την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε τελικά στην Ελλάδα ο Τελευταίος Πειρασμός. Τον επόμενο χρόνο, τιμήθηκε με το Βραβείο Ειρήνης στη Βιέννη, ένα βραβείο το οποίο προερχόταν από το σύνολο των τότε Σοσιαλιστικών χωρών. Καθώς μια από αυτές ήταν η Κίνα επιχείρησε δεύτερο ταξίδι εκεί τον Ιούνιο του 1957, προσκεκλημένος της κινεζικής κυβέρνησης. Επέστρεψε με κλονισμένη την υγεία του προσβληθείς από λευχαιμία. Νοσηλεύτηκε στην Κοπεγχάγη της Δανίας και το Φράιμπουργκ (Freiburg im Breisgau) της Γερμανίας, όπου τελικά κατέληξε στις 26 Οκτωβρίου του 1957 σε ηλικία 74 ετών. Εντούτοις, σύμφωνα με άλλες μαρτυρίες, η λευχαιμία εμφανίστηκε στον Καζαντζάκη κατά το χειμώνα του 1938, 19 χρόνια πριν απ' το τέλος του, το οποίο αποδίδεται σε βαριάς μορφής ασιατική γρίπη.[5] Η σορός του μεταφέρθηκε στο στρατιωτικό αεροδρόμιο της Ελευσίνας. Η Ελένη Καζαντζάκη ζήτησε από την Εκκλησία της Ελλάδος να τεθεί η σορός του σε λαϊκό προσκύνημα, επιθυμία την οποία ο αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Θεόκλητος απέρριψε. Έτσι, η σορός του συγγραφέα μεταφέρθηκε στο Ηράκλειο. Έπειτα από μεγάλη λειτουργία στον Ναό του Αγίου Μηνά, παρουσία του Αρχιεπισκόπου Κρήτης Ευγενίου και 17 ακόμη ιερέων, έγινε η ταφή του Νίκου Καζαντζακη, στην οποία όμως εκείνοι δεν συμμετείχαν κατόπιν απαγόρευσης του Αρχιεπισκόπου. Η ταφή έγινε στην ντάπια Μαρτινέγκο, πάνω στα Βενετσάνικα τείχη. Τη σορό συνόδευσαν ο τότε υπουργός Παιδείας Αχιλλέας Γεροκωστόπουλος και ο ιερέας Σταύρος Καρπαθιωτάκης, ο οποίος αργότερα τιμωρήθηκε σαν αριστερός. Στον τάφο του Νίκου Καζαντζάκη χαράχθηκε, όπως το θέλησε ο ίδιος, η επιγραφή: Δεν ελπίζω τίποτα, δε φοβούμαι τίποτα, είμαι λέφτερος.

                                          ----------------------------------------------

Νίκος Καζαντζάκης

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
Ο Νίκος Καζαντζάκης (18 Φεβρουαρίου 1883 - 26 Οκτωβρίου 1957) ήταν Έλληνας μυθιστοριογράφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και πολιτικός. Πιθανότατα ο σημαντικότερος αλλά και ο πιό αμφιλεγόμενος Έλληνας συγγραφέας και φιλόσοφος του 20ου αιώνα, γνωστότερος για τα έργα του Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά και Ο Τελευταίος Πειρασμός που έχουν γίνει και ταινίες. Είναι ο περισσότερο μεταφρασμένος σύγχρονος Έλληνας συγγραφέας.

Πίνακας περιεχομένων

Κι άλλοι σύνδεσμοι για τον Καζαντζάκη



 
  

Βάσω Ψαράκη


vasso-psaraki-1 Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Σπούδασε στο Ελεύθερο Σπουδαστήριο Καλών Τεχνών Βακαλό και  ασχολήθηκε με τις γραφικές τέχνες, την  Μικρογλυπτική και με την συγγραφή και εικονογράφηση παιδικών βιβλίων. Το διάστημα 1966-1974, εργάστηκε σε μία από τις μεγαλύτερες και παλαιότερες επιχειρήσεις σοκολάτας στην Ελλάδα, σχεδιάζοντας εκατοντάδες συσκευασίες προϊόντων. Μία από αυτές τις συσκευασίες κυκλοφορεί ακόμα και σήμερα, από το 1973. Από το 1978, εικονογραφεί παιδικά βιβλία. Έχει πραγματοποιήσει ατομικές εκθέσεις στην  Ελλάδα, στην Κύπρο, στην Φιλανδία, στην Λευκορωσία και έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, (Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία, Τσεχοσλοβακία, Γιουγκοσλαβία, Ιαπωνία, Ιράν, Πορτογαλία, Αγγλία, Ελβετία, Βέλγιο), καθώς και σε Διεθνείς Εκθέσεις Εικονογράφησης. Το 1986 ήταν υποψήφια για το βραβείο Άντερσεν. Το 1988, βραβεύτηκε για την εικονογράφησή της  στο βιβλίο Ο Γιάννης το δρακάκι, από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου. Το 1989, τιμήθηκε με την Πανευρωπαϊκή Διάκριση Pier Paolo-Vergerio- Padova,  για την  εικονογράφησή της στο βιβλίο Η φύλλινη πολυκατοικία. Το 1990, φιλοτέχνησε την αφίσα της «Διεθνούς Ημέρας Παιδικού βιβλίου 1991» της ΙΒΒΥ, που κυκλοφόρησε σ' όλο τον κόσμο, και το 1995 κάρτες της UNICEF. Το 1993, πήρε το δεύτερο βραβείο στη Διεθνή Έκθεση Εικονογράφησης της Τεχεράνης, για το εξώφυλλό της στο βιβλίο της Μάρως Λοΐζου Ήταν και δεν ήταν. Το 1993 και 1995, η Unicef κυκλοφόρησε κάρτες για την Ευρώπη με σχέδιά της. Το 1994 η αφίσα της με θέμα Μ' ένα βιβλίο πετάω, βραβεύτηκε και τυπώθηκε από το υπουργείο Πολιτισμού. Το 1997, δημιούργησε κουστούμια, σκηνικά και κατασκευές για 14 τηλεοπτικά επεισόδια παραγωγής ΕΚΕΒΙ, για την προώθηση της ανάγνωσης. Το 1998, της απονεμήθηκε  το Κρατικό Βραβείο Εικονογράφησης για το βιβλίο Ο Επισκέπτης της Νύχτας, της Μελίνας Καρακώστα. Το 2003, βραβεύτηκε για το βιβλίο της Ξέρω τραγούδια να σας πω 2, από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου. Το 2006, βραβεύτηκε με τον Έπαινο «ΕΒΓΕ» για την εικονογράφηση και το σχεδιασμό του βιβλίου  Φεύγει ο γάτος...,  ενώ την ίδια χρονιά ήταν υποψήφια, για δεύτερη φορά –η πρώτη το 1986-, για το Βραβείο Άντερσεν στην εικονογράφηση. Το 2008,  αναγράφτηκε στον Τιμητικό Πίνακα της IBBY,  για το βιβλίο της Το Σοφό Βιβλίο της Σουμουτού. Το 2009 είναι υποψήφια για το ASTRID LINDGREN MEMORIAL AWARD.
Έχει εικονογραφήσει 53 βιβλία, ενώ σε μερικά από αυτά έχει γράψει και τα κείμενα. Είναι μέλος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας και του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου.

1.                 Στο κάστρο της Σουμουτού η Τουρουπίτα μαγειρεύει μαζί με τα παιδιά
 
2.                 Μια ωραία πεταλούδα.
 
3.                 Το σχολικό ημερολόγιο των βιβλιοφάγων
 
4.                 Στον κήπο με τα παραμύθια
 
5.                 Το σοφό βιβλίο της Σουμουτού.
 
6.                 Ένα δάσος για δεκατρείς.
 
7.                 Μικρό λεύκωμα της φύσης.
 
8.                 Ξέρω τραγούδια να σας πω [CD 1]
 
9.                 Ξέρω τραγούδια να σας πω [τ.2]
 
10.             Ξέρω τραγούδια να σας πω [CD 2].
 
11.             Ξέρω τραγούδια να σας πω [τ.1].
 
12.             Πώς η Σουμουτού πήρε πίσω το σοφό βιβλίο της.
 
13.             Η φύλλινη πολυκατοικία.
 
14.             Ο μάγος Αλμπραντρά και το σοφό βιβλίο της Σουμουτού
 
15.             Χρωματιστά Χριστούγεννα
 
16.             Η μάγισσα η Σουμουτού και οι δράκοντες.
 
17.             Η ροδιά των Χριστουγέννων
 
18.             Ο Μι και ο Φα κάνουν νούμερα.
 
19.             Το βατραχάκι με την κίτρινη γραμμή
 
20.             Βρες αν μπορείς για τη Β’ και Γ’ δημοτικού
 
21.             Χειροτεχνικές συνθέσεις [για την Β Δημοτικού
 
22.             Χειροτεχνικές συνθέσεις [για την Α Δημοτικού].
 
23.             Βρες αν μπορείς για τη Δ’ και Ε’ δημοτικού
 
24.             Βρες αν μπορείς για τη ΣΤ’ δημοτικού
 
25.             Βρες αν μπορείς προσχολική ηλικία και Α’ δημοτικού


http://familylife.gr/el/interviews/290-%CE%A3%CF%85%CE%B6%CE%B7%CF%84%CE%AC%CE%BC%CE%B5-%CE%BC%CE%B5-%CF%84%CE%B7-%CE%92%CE%AC%CF%83%CF


Δημοφιλείς αναρτήσεις