http://www.cretalive.gr/culture/view/nikos-giannadakhs-to-anesperon-fws-ston-chandaka/71902
Νίκος Γιανναδάκης, το ανέσπερον φως στον Χάνδακα
15 χρόνια συμπληρώθηκαν από την αναχώρησή του αναμορφωτή της μεγάλης Βικελαίας
Πάνε δεκαπέντε χρόνια πλέον από εκείνη την ημέρα που ο Νίκος
Γιανναδάκης, η ασκητική μορφή των Γραμμάτων της πόλης, έπαψε να φωτίζει
με τη φυσική του παρουσία το Χάνδακα από το δεύτερο όροφο του μεγάρου
Αχτάρικα. Ένα φως όμως που ποτέ δεν έσβησε στο κέντρο της πόλης και στις
καρδιές των ανθρώπων στην Κρήτη και σ’ όλη την Ελλάδα. Ήταν 24 Μαρτίου
1998. Ο Νίκος εκείνη την ημέρα έφυγε τόσο βιαστικά και βίαια, τόσο
άξαφνα, έχοντας τόσα πολλά ακόμη να υπογράψει. Η αναζήτησή του είναι
αποδεδειγμένα εμφανής σήμερα σε μια πόλη μίζερης πνευματικότητας.
Άλλωστε ο Νίκος, αν και έχει φύγει μια ολόκληρη δεκαετία, ακόμη
υπογράφει το σχεδιασμό της Βικελαίας. Ό,τι την αφήνουν ακόμη να κάνει,
δηλαδή…Επί 15 χρόνια, εκεί από το παλιό μέγαρο της πλατείας των Λιονταριών, παρέα με τον Ανδρέα Σαββάκη, τον αδελφό του, από τα μαθητικά αλλά και τα δύσκολα χρόνια της φυλακής και των άλλων διώξεων της αριστερής και ατίθασης νεότητάς τους, και ελάχιστους αλλά εξαιρετικούς συναδέλφους - συνεργάτες του, προσπαθούσαν να φωτίσουν την πνευματική ομίχλη του Ηρακλείου. Με συμπαραστάτες τις πνευματικές δυνάμεις της πόλης εκείνη την εποχή.
Ένα άσβεστο φως ο Νίκος Γιανναδάκης, ένα σήμα αφύπνισης για τους συμβιβασμένους και τους κυνηγούς του βολέματος και του πλούτου της άλλοτε πνευματογέννας πολιτείας του Χάνδακα, εκείνης που δημιούργησε έναν Καζαντζάκη, έναν Ξανθουδίδη και, στα νεότερα χρόνια, έναν Σπανάκη, έναν Πλατάκη ή έναν Σταυρινίδη. Ένα ανέσπερο φως αντίστασης σε εκείνα που ισοπεδώνουν τους λόγους για τους οποίους ο Βικέλας αποφάσιζε στα 1908 να δωρίσει τον δικό του πνευματικό πλούτο για να δημιουργηθεί η θαυμαστή απ΄ όλη την Ελλάδα (πλην ίσως μερικών ηγητόρων της πόλης της) Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη.
Κι αν ο κοσμοπολίτης διανοούμενος Βικέλας ξανάψαχνε σήμερα τους λόγους για τη δωρεά του στο Ηράκλειο, η λιτή μορφή αλλά μεγαλειώδης παρουσία του Γιανναδάκη θα ήταν εκείνη που θα του έδινε την αιτία για το δώρο του. Όλα τα υπόλοιπα θα ήταν αποτρεπτικά…
Ο Νίκος έφυγε πριν από 15 χρόνια. Η διαδρομή του μισοτελειωμένη. Οι αγωνίες του για το δημιούργημά του τον έπνιγαν μέχρι την ύστατη ώρα. Τις εξέφραζε συχνά με τον τρόπο που εκείνος ήξερε. Χωρίς θόρυβο, αλλά ουσιαστικά και καθαρά. Όπως τότε, λίγες μέρες πριν αναχωρήσει, που έγραφε το κείμενο υποδοχής των ξένων καλεσμένων στην έκθεση των Φαγιούμ, ένα κείμενο με τον υπαινιχτικό τίτλο «Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη ή αλλιώς μια μποτίλια ριγμένη στο πέλαγος». Οι αγωνίες αυτές θα έπρεπε να είναι σήμερα η παρακαταθήκη για τους πολιτικούς διαχειριστές. Εκείνες που θα έπρεπε να τους κάνουν να χάνουν τον ύπνο τους, εφόσον η συνείδηση ήταν υπαρκτή και σε εγρήγορση…
