Τετάρτη 29 Μαΐου 2013

Χουάν Ραμόν Χιμένεθ



JRJimenez.JPG

Ο Χουάν Ραμόν Χιμένεθ (23 Δεκεμβρίου 1881 - 1958) ήταν Ισπανός ποιητής.
Αρχικά ταξίδεψε στη Γαλλία, στην Ιταλία και στην Ελβετία, αλλά αναγκάστηκε κατόπιν να ζήσει για έξι περίπου χρόνια σε σανατόριο. Σπούδασε νομικά στο πανεπιστήμιο της Σεβίλης, αλλά δεν τελείωσε τις σπουδές του, γιατί πήγε στις ΗΠΑ, όπου γνώρισε και κατόπιν παντρεύτηκε τη Ζηνοβία Καμπρουμπί, μεταφράστρια του Ταγκόρ.

Τα πρώτα του ποιήματα, που εγκαινίασαν μαζί με τον ποιητή Αντόνιο Ματσάδο τη μεγάλη εποχή της ισπανικής ποίησης του 20ού αι., δημοσιεύτηκαν το 1900 με τον τίτλο «Θλιμμένοι σκοποί» και φέρουν φανερά την επίδραση του συμβολισμού. Η έκρηξη του ισπανικού εμφύλιου πολέμου (1936) τον ανάγκασε να μείνει εξόριστος στο εξωτερικό μακριά από τον αγώνα που δίχαζε την πατρίδα του και να ζήσει τον περισσότερο καιρό τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στο Πουέρτο Ρίκο. Στο έργο του διαφαίνεται μία έντονη προσπάθεια για την ιδεώδη έκφραση της σκέψης του μέσα από μία λεπτότητα ύφους και μία γεμάτη διαύγεια καθαρότητα αισθημάτων και μορφών. Ακολούθησαν τα έργα του «Ελεγείες» και «Η εύηχος σιωπή», «Ψυχές βιολέτας», «Ρίμες», «Ισπανοί των τριών κόσμων», «Πνευματικά σονέτα», το λυρικό του διήγημα «Ο Πλατέρο κι εγώ», το «Ζώο του βυθού» κ.ά.

Τιμήθηκε το 1956 με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.

http://el.wikipedia.org/wiki/Χουάν_Ραμόν_Χιμένεθ

ΚΑΤΣΑΡΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ «Κατὰ Σαδδουκαίων»


ΚΑΤΣΑΡΟΣ ΜΙΧΑΛΗΣ «Κατὰ Σαδδουκαίων»

Πλῆθος Σαδδουκαίων
Ῥωμαίων ὑπαλλήλων
μάντεις καὶ ἀστρονόμοι
(κάποιος Βαλβίλος ἐξ Ἐφέσου)
περιστοιχίζουν τὸν Αὐτοκράτορα.
Κραυγὲς ἀπ᾿ τὸν προνάρθηκα τοῦ Ναοῦ.
Ἀπ᾿ τὴ φατρία τῶν Ἐβιονιτῶν κραυγές:
Ὁ ψευδο-Μάρκελος νὰ παριστάνει τὸ Χριστό.
Διδάσκετε τὴν ἐπανάστασιν Κατὰ τοῦ πρίγκιπος
Οἱ Χριστιανοὶ νἄχουνε δούλους Χριστιανούς.
Ἡ ἀριστοκρατία τοῦ Ναοῦ νὰ ἐκλείψει.
Ἐγὼ ἀπέναντί σας ἕνας μάρτυρας
ἡ θέλησή μου ποὺ καταπατήθηκε
τόσους αἰῶνες.
Τοὺς ὕπατους ἐγὼ ἀνάδειξα στὶς συνελεύσεις
κι αὐτοὶ κληρονομήσανε τὰ δικαιώματα
φορέσαν πορφυροῦν ἀτίθασον ἔνδυμα
σανδάλια μεταξωτὰ ἢ πανοπλία-
ἐξακοντίζουν τὰ βέλη τους ἐναντίον μου-
ἡ θέλησή μου ποὺ καταπατήθηκε
τόσους αἰῶνες.
Τοὺς ἄλλους ἀπ᾿ τὴν πέτρα καὶ τὸ τεῖχος μου
καθὼς νερὸ πηγῆς τοὺς εἶχα φέρει
ἡ θρησκεία τους μυστηριώδης δεισιδαιμονία
τ᾿ ἄλογά τους ἀπ᾿ τὸν κάμπο μου.
δὲ μοῦ ἐπέτρεψαν νὰ δῶ τὸν Αὐτοκράτορα
τοὺς ὕπατους δὲν ἄφηναν νὰ πλησιάσω
σὲ μυστικὰ συμπόσια καὶ ἔνδοξα
τὴ θέλησή μου τὴν καταπατήσανε
τόσους αἰῶνες.
Τώρα κι ἐγὼ ὑποψιάζομαι
ὅλο τὸ πλῆθος τῶν αὐλοκολάκων
ὅλους τοὺς ταπεινοὺς γραμματικοὺς
τοὺς βραβευμένους μὲ χρυσὰ παράσημα
λεγεωνάριους καὶ στρατηλάτες
ὑποψιάζομαι τὶς αὐλητρίδες τὴ γιορτὴ
ὅλους τοὺς λόγους καὶ προπόσεις
αὐτοὺς ποὺ παριστάνουνε τοὺς ἐθνικοὺς
τὸν πορφυροῦν χιτώνα τοῦ πρίγκιπος
τοὺς συμβουλάτορες καὶ τοὺς αἱρετικοὺς
ὑποψιάζομαι συνωμοσία
νύκτα θὰ ρεύσει πολὺ αἷμα
νύχτα θὰ ἐγκαταστήσουν τὴ βασιλεία τους
νέοι πρίγκιπες μὲ νέους στεφάνους
οἱ πονηροὶ ρωμαῖοι ὑπάλληλοι τοῦ
*τοῦ αὐτοκράτορος
τοιμάζουνε κρυφὰ νὰ παραδώσουν
νὰ παραδώσουν τὰ κλειδιὰ καὶ τὴν
ὑπόκλισή τους.
Ἐγὼ πάλι μέσα στὸ πλῆθος διακλαδίζομαι
ἡ θέλησή μου διακλαδίζεται μέσα στὸ πλῆθος
μαζεύω τοὺς σκόρπιους σπόρους μου
γιὰ τὴν καινούρια μακρινή μου ἀνάσταση
μαζεύω.

Γρηγόρης Λαμπράκης

 Ο Γρηγόρης Λαμπράκης (Κερασίτσα Αρκαδίας 3 Απριλίου 1912 – Θεσσαλονίκη 27 Μαΐου 1963 [1]) ήταν γιατρός, αθλητής, και πολιτικός που δολοφονήθηκε από παρακρατικούς. Η δολοφονία του προκάλεσε διεθνή κατακραυγή για τις αυταρχικές πρακτικές της κυβέρνησης Καραμανλή και των Σωμάτων Ασφαλείας, που αποδείχθηκε ότι όχι μόνο ανέχονταν, αλλά και εξέθρεφαν τον ανεξέλεγκτο παρακρατικό μηχανισμό.[2] Η υπόθεση Λαμπράκη αναζωογόνησε τον Ανένδοτο Αγώνα του Γεωργίου Παπανδρέου και έπαιξε τον πιο σημαντικό ίσως ρόλο στην πτώση της κυβέρνησης Καραμανλή τον ίδιο χρόνο.Ο Γρηγόρης Λαμπράκης γεννήθηκε στις 3 Απριλίου 1912 στην Κερασίτσα Αρκαδίας και ήταν το 14ο παιδί από τα συνολικά 18 που απέκτησαν οι γονείς του. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ειδικεύτηκε στη γυναικολογία. Υπήρξε αθλητής με πολλές πανελλήνιες και βαλκανικές νίκες και κατείχε για 23 χρόνια (ως το 1959) το πανελλήνιο ρεκόρ στο μήκος με επίδοση 7,37 μ. Στην διάρκεια της κατοχής διοργάνωνε με άλλους συναθλητές του αγώνες, διαθέτοντας τα έσοδα σε λαϊκά συσσίτια. Το 1950 κατέλαβε τη θέση του υφηγητή Μαιευτικής - Γυναικολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Aπέκτησε δυο γιούς τον Θοδωρή και τον Γρηγόρη.
Στις εκλογές του Οκτωβρίου 1961 ο Λαμπράκης εκλέχτηκε βουλευτής Πειραιά συνεργαζόμενος με την Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ). Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και αντιπρόεδρος της «Ελληνικής Επιτροπής για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη». Στις 21 Απριλίου 1963 αψηφώντας σχετική απαγόρευση της αστυνομίας, πραγματοποίησε την 1η Μαραθώνια πορεία Ειρήνης. Βάδισε το μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής μόνος του, εν μέσω απειλών, πριν τελικά συλληφθεί και κρατηθεί για μερικές ώρες.
Αμέσως μετά μετέβη στο Λονδίνο για να συμπαρασταθεί στους Έλληνες, Κύπριους και Άγγλους διαδηλωτές που ζητούσαν την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων στην Ελλάδα, ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο μετέπειτα βουλευτής του ΚΚΕ Αμπατιέλος σε εκδήλωση που είχε οργανώσει η Βρετανίδα σύζυγός του Μπέτυ Μπάρτλετ Αμπατιέλου. Στόχος των διαδηλωτών ήταν η βασίλισσα Φρειδερίκη, η οποία βρισκόταν στην αγγλική πρωτεύουσα προκειμένου να παραστεί σε βασιλικούς γάμους. Σχεδόν ένα μήνα μετά, στις 22 Μαΐου, καθώς εξερχόταν από συγκέντρωση για την ειρήνη και τον πυρηνικό αφοπλισμό στη Θεσσαλονίκη, δέχτηκε δολοφονική επίθεση από παρακρατικούς. Τραυματίστηκε βαριά και υπέκυψε στα τραύματά του λίγες μέρες μετά.http://el.wikipedia.org/wiki/Γρηγόρης_Λαμπράκης

ΚΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΑ "Επισκευαστικά δάνεια"



ΚΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΑ "Επισκευαστικά δάνεια"

Ἐκκλησάκι ἔρημο ἐγκαταλειμμένο πιστευτό.
Θαρρεῖς ὅτι τὸ ἔχτισε ἐρείπωση.
Τὰ κεραμίδια στὸν τροῦλο
τρύπιο σάλι ριγμένο
στὴ γηραιὰ καμπούρα τῆς ἀνάτασης.
Τὰ μικρὰ παράθυρα κρέμονται
κάπως στραβὰ στὸν τοῖχο
σὰν εἰκονίτσες ποὺ σεισμὸς τὶς μετακίνησε
ἀπὸ τῆς πίστης τὸ ἴσιο......

Ἄραγε νὰ ζεῖ μέσα ἡ ἁγιότης τρεφόμενη μὲ σβηστὰ κεράκια μόνο;

Κλειδωμένη ἡ ἀμφίβια πόρτα - καὶ στὸ μέσα σκότος βυθισμένη ζεῖ
καὶ στὸ φῶς ἔξω κολυμπάει.

Ἐπάνω της τὴν πλάτη του ἀκουμπώντας
ἕνα σκαλοπατάκι ζητιανεύει λίγην ἐπισκευή.
Ἔχει σπάσει.

Καὶ ἡ φύση ποὺ ὅλα τὰ καλοπιάνει
καὶ τὴν ἀκμὴ λατρεύει καὶ στὴ φθορὰ χατίρι δὲ χαλάει

ἐπισκευάζει τὴ ρωγμὴ στὸ σκαλοπάτι
πολύχρωμα γεμίζοντάς την μὲ τσουκνίδες,
γαϊδουράγκαθα, μολόχες, δαφνόφυλλα καὶ πικροπαπαροῦνες.

Η ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΠΟ http://content-mcdn.ethnos.gr/filesystem/images/20110503/low/assets_LARGE_t_183762_53455822.JPG

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΝΤΖΑΣ

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΥΝΤΖΑΣ
***************************
(Πηγή: Μ. Θερμού, Το Βήμα)
Εικόνα: Η Μέδουσα Γοργώ του δυτικού αετώματος του αρχαϊκού ναού της Κέρκυρας (585 π.Χ.). Αποτροπαϊκό σύμβολο, αφού η ασχήμια του μπορεί να τρομάξει και να διώξει όποιον το αντικρίζει (Αρχαιολογικό Μουσείο Κέρκυρας)

Η οργισμένη κίνηση της ανοιχτής παλάμης που εισπράττει ο επικίνδυνος οδηγός στη λεωφόρο Κηφισιάς μπορεί να θεωρείται σήμερα μια απολίτιστη έκφραση θυμού, στην πραγματικότητα όμως μιλάει για τις καταβολές μας. και μάλιστα τις αρχαιοελληνικές. Τόσο μακριά πηγαίνει η ιστορία της... μούντζας. Και αν η γηραιά θεία αρχίσει να φτύνει τα μικρανίψια της μέρες που είναι στο γιορτινό τραπέζι, παρακαλώ ας μην υποστεί την κατακραυγή. Πράττει ό,τι ακριβώς και οι αρχαίοι πρόγονοι, που έφτυναν ακόμη και τον εαυτό τους για να μη τον αβασκάνουν. Γιατί το πιο αυθόρμητο και άμεσο μέτρο αντιμετώπισης του κακού, ήδη από την αρχαιότητα, ήταν το σφάκελο και ο εμπτυσμός, ενέργειες στις οποίες είχαν αποδοθεί μαγικές δυνάμεις.
Ο βάσκανος οφθαλμός θεωρήθηκε ανά τους αιώνες η αιτία κάθε ξαφνικού και ανεξήγητου κακού και η έννοια της βασκανίας- συνώνυμη με την κακολογία, τον φθόνο, τη συκοφαντία και την πρόκληση βλάβης - μπορεί να γεννήθηκε στην Ανατολή, από νωρίς όμως βρήκε πρόσφορο έδαφος στις δοξασίες όλων των λαών της Μεσογείου.
«Το θέμα είναι διαχρονικό. Ακόμη και σήμερα οι μανάδες λένε στα παιδιά τους “μακριά από τ΄ άδικο και το κακό το μάτι”» λέει ο αρχαιολόγος κ. Δημήτρης Καζιάνης, επίτιμος προϊστάμενος της Εφορείας Αρχαιοπωλείων και Ιδωτικών Συλλογών, που διοργάνωσε μια έρευνα για τον κόσμο των προλήψεων στην αρχαιότητα, για τη βασκανία, τα φυλαχτά και τα αποτροπαϊκά σύμβολα, έχοντας ως βάση το περιεχόμενο των ιδιωτικών συλλογών- αλλά όχι μόνο- και ως αφορμή τον εορτασμό των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
«Από όλες τις πτυχές της μαγείας εμείς εστιάσαμε στη βασκανία, και ακόμη ειδικότερα στον βάσκανο οφθαλμό, γιατί είναι μια μυστηριακή και γοητευτική δύναμη που έχει απασχολήσει τον άνθρωπο με διαφορετικούς τρόπους πολλές διαφορετικές χρονικές στιγμές» αναφέρει η υπεύθυνη για τον συντονισμό του έργου κυρία Χριστίνα Μερκούρη. Ζωγραφισμένος σε αγγεία, σκαλισμένος σε οστέινα περίαπτα ή ένθετος σε κατασκευές, ο «βάσκανος οφθαλμός» μπορούσε όμως να χρησιμοποιηθεί και ως αντίδοτο, δηλαδή ως φυλαχτό ενάντια στο κακό μάτι.
Μεσαίο δάχτυλο... όπως Ελλάδα
«Οι αντιβασκάνιες χειρονομίες ήταν και είναι οι πιο γνωστές.Ολες κατέληγαν σε οξύ σχήμα επειδή έτσι μιμούνταν τα κέρατα των ζώων και εικόνιζαν συμβολικά την άμυνα κατά του βάσκανου οφθαλμού.Από τις πλέον διαδεδομένες σε όλη την Ευρώπη είναι αυτή που αναπαριστά την ένωση των γενετήσιων οργάνων των δύο φύλων, όπου ο αντίχειρας παρεμβάλλεται προεξέχονταςμεταξύ του δείκτη και του μέσου» λέει η κυρία Μερκούρη. Αλλη χειρονομία την οποία οι αρχαίοι Ελληνες ανέφεραν σε ασελγείς περιπτώσεις ήταν η πρόταξη του μεσαίου δαχτύλου.
Στην αρχαία Ελλάδα εξάλλου, με τη μούντζα (το φάσκελο ή σφάκελο) έστελναν στον απέναντι το κακό μάτι. Και η πίστη στη δύναμη των χειρονομιών εναντίον του βάσκανου οφθαλμού ήταν τέτοια ώστε συχνά οι άνθρωποι τις απεικόνιζαν στους τοίχους των σπιτιών, σε περίαπτα-φυλακτά, σε γλυπτές παραστάσεις και αλλού.
Φτύσε στον κόρφο σου
«Πρωί πρωί έβλεπα τον εαυτό μου στη γαλήνια θάλασσα και τα γένια μου φαίνονταν όμορφα, όπως και το μοναδικό μου μάτι, τουλάχιστον κατά την δική μου κρίση, ενώ στο νερό καθρεφτίζονταντα δόντια μου που έλαμπαν λευκότερα από το παριανό μάρμαρο.Και για να μη βασκαθώ, έφτυσα τον κόρφο μου τρεις φορές, ακριβώς όπως μου έμαθε να κάνω η γριά Κοτυτταρίδα» αναφέρει ο Θεόκριτος για κάποιον που θαύμαζε τον εαυτό του.
Το φτύσιμο, διαχρονικό και παγκόσμιο σύμβολο αποτρεπτικό της βασκανίας, πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στις αντισηπτικές ιδιότητες του σάλιου. Ετσι, όπως λέει η κυρία Μερκούρη, « οι μητέρες ή τροφοί, όταν φοβούνταν για την υγεία του παιδιού, έβρεχαν το μέτωπο και τα χείλη του με σάλιο χρησιμοποιώντας το μεσαίο δάχτυλο. Και όσοι θεωρούσαν ότι επισύρουν τον φθόνο των άλλων- ανθρώπων ή θεών- λόγω της ευτυχίας τους “εις κόλπον έπτυον”. Ολα τα παραπάνω μάλιστα μπορούσαν να συνοδεύονται και από μαγικά λόγια όπως “Σοι εις κεφαλήν” ή “Ερρε”, ενώ ως πλέον αποδοτική θεωρούνταν η δήλωση “Προσκυνώ Αδράστειαν”, η οποία ήταν μια θεότητα του φθόνου και της Νέμεσης».
Εν τέλει στον Μεσαίωνα οι δοξασίες για τις βασκανίες όχι μόνο διατηρήθηκαν, αλλά και εμπλουτίστηκαν, φθάνοντας ως σήμερα: Φτύσε τον κόρφο σου, φτύνω τρεις φορές για να μη σε ματιάσω, σκόρδα στα μάτια σου και χτύπα ξύλο- από το «άπτεσθαι ξύλου» των αρχαίων.
«Απέναντι στα διάφορα μαγικά φυλαχτά της εποχής η Εκκλησία απάντησε δυναμικά με το σύμβολο του σταυρού» λέει η αρχαιολόγος κυρία Νατάσα Ψαρολογάκη. «Σταυροί τοποθετούνταν σε τοίχους,πόρτες,παράθυρα ιδιωτικών και δημόσιων κτιρίωνπροκειμένουνα τα καταστήσουν απρόσβλητα από τους δαίμονες.Το ίδιο και οι άνθρωποι,που έκαναν το σημείο του σταυρού με το χέρι, κρεμούσαν σταυρούς στο στήθος ή τους χρησιμοποιούσαν ως κοσμήματα» προσθέτει η ίδια. Ιδιαίτερη κατηγορία φυλαχτών, τέλος, είναι αυτά στα οποία εικονίζονται ο Μέγας Κωνσταντίνος και η μητέρα του Αγία Ελένη εκατέρωθεν σταυρού, μια σκηνή που αναπαριστά την τελετή των γενεθλίων της νέας πρωτεύουσας και έφθασε ως και τον 20ό αιώνα.

Δημοφιλείς αναρτήσεις