Ο
Μίμης (Δημήτρης) Φωτόπουλος του Νικολάου (20 Απριλίου 1913 - 29
Οκτωβρίου 1986) υπήρξε ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα του ελληνικού
κινηματογράφου.
Γεννήθηκε στη Ζάτουνα Γορτυνίας και ήταν γιος
του Νικολάου Φωτόπουλου από τη Ζάτουνα της Αρκαδίας και της Άννας
Παπαδοπούλου από το Αίγιο. Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού
Θεάτρου και παρακολούθησε μαθήματα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (μέχρι το β' έτος, 1933).
Εργάσθηκε ως ηθοποιός - θιασάρχης από το 1952 και σκηνοθέτης από το
1960. Έγραψε 7 βιβλία (4 ποιητικές συλλογές: «Μπουλούκια» 1940,
«Ημιτόνια» 1960, «Σκληρά τριολέτα» 1961 και ο «θάνατος των ημερών» 1976)
και 3 αυτοβιογραφικά («25 χρόνια θέατρο» 1958, «Το ποτάμι της ζωής μου»
και «Ελ Ντάμπα - Όμηρος των Εγγλέζων» 1965) και 2 θεατρικά έργα («Ένα
κορίτσι στο παράθυρο» 1966 και «Πελοπίδας ο καλός πολίτης» 1976) που
έχουν παιχτεί. Οργάνωσε 5 εκθέσεις ζωγραφικής (ιδιότυπης τεχνικής κολάζ
γραμματοσήμων).
Υπήρξε μέλος του Δ.Σ. του Σωματείου Ελλήνων
Ηθοποιών, μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Ελευθέρου Θεάτρου και Πρόεδρος
του Δ. Σ. Άρματος Θέσπιδος. Έκανε θεατρικές περιοδείες στην Αμερική,
Γερμανία, Αίγυπτο, Τουρκία και Κύπρο. Τιμήθηκε με τα παράσημα Χρυσό
Σταυρό του Γεωργίου Α' και Σταυρό του Αποστόλου Μάρκου Πατριαρχείου
Αλεξανδρείας.
Ο Μίμης Φωτόπουλος ασχολήθηκε για πολλά χρόνια
και με αξιοσημείωτη επιτυχία με την τεχνική του κολάζ και μάλιστα με
έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο, τη χρήση «ψηφίδων» από γραμματόσημα με τις
οποίες έφτιαξε μεγάλο αριθμό ζωγραφικών πινάκων.
Σημαντικότερες
συμμετοχές του ήταν στο «Βυσσινόκηπο» του Τσέχωφ, στις «Αγριόπαπιες»
του Ίψεν στο θέατρο Τέχνης, στο «Όνειρο καλοκαιρινής νύκτας» του Σαίξπηρ
στο θέατρο του Βασιλικού Κήπου (1956) και για πολλά χρόνια συνεργάστηκε
με τον Ντίνο Ηλιόπουλο. Εμφανίστηκε σε δεκάδες κωμωδίες φάρσες αλλά και
δραματικούς ρόλους. Χαρακτηριστικές ερμηνείες στο «Ο καλός στρατιώτης
Σβέικ» και «Δον Καμίλλο». Επίσης σε περισσότερες από 100 ταινίες με
κωμικούς ρόλους όπως «Η Κάλπικη λίρα», «Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο»,
«Τα κίτρινα γάντια», «Το σωφεράκι», «Ο Εμίρης και ο Κακομοίρης» (στην
ταινία αυτή η Ελένη Προκοπίου αποτέλεσε την κινηματογραφική του κόρη),
«Ο γρουσούζης» κ.ά.
Χαρακτηριστική του κινηματογραφική ατάκα: «Και μετά θα κάααθεσαι!»
Πέθανε στην Αθήνα στις 29 Οκτωβρίου 1986.
Συγγραφικό έργο
"Το ποτάμι της ζωής μου" εκδ. Καστανιώτη : Αυτοβιογραφία όπου ο Μ.
Φωτόπουλος μιλάει για το ελληνικό θέατρο και τον κινηματογράφο της
εποχής του, καθώς και για άλλες του επιδόσεις στις τέχνες, παράλληλα με
τις διάφορες σχέσεις του με τους ανθρώπους. "Γεννήθηκα", γράφει,
"ανήμερα Κυριακής των Βαΐων, σημαδιακή μέρα στη Ζάτουνα, χωριό που έγινε
γνωστό όχι από μένα φυσικά, αλλά από τον Μίκη Θεοδωράκη που τον εξόρισε
εκεί η εφταετία". Στο ποτάμι της ζωής του γράφουν επίσης οι Λάκης
Λαζόπουλος, Γιάννης Σιδέρης, Κ. Γεωργουσόπουλος, Έλενα Ακρίτα, Μαρία
Ρεζάν, Χρ. Βαλαβανίδης και Γιάννης Ξανθούλης. Το έργο συμπληρώνεται με
πλούσια εικονογράφηση με έλλειψη όμως χρονολογίου στοιχείων φιλμογραφίας
και θεατρικών παραστάσεων.
Πολιτική δράση και εξορία
Στη διάρκεια της κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση στις τάξεις
του ΕΑΜ, θα συμμετάσχει στα Δεκεμβριανά όπου θα συλληφθεί από τις
Βρετανικές μονάδες και θα εκτοπιστεί στο στρατόπεδο της Ελ Ντάμπα, από
όπου θα επιστρέψει τον Μάρτη του 1945 [1]
Φιλμογραφία
Εν πλω (1985)
Ένας πρωτάρης στο κολλέγιο (1984)
Ο γλυκοψεύτης (1984) (V)
Μήτσος ο ρεζίλης (1984)
Ρόδα τσάντα και κοπάνα No 3 (1984)... Χαβαλές
Χίλια κυβικά τρέλα (1983)
Ρόδα τσάντα και κοπάνα Νο 2 (1983)
Θα σε κλέψω, μ' ακούς; (1983)... Φραντζέσκο Μπερπερίνι, Ιταλός αρχαιοκάπηλος
Αλλαγή... και το λουρί της μάνας (1982)
Και... ο πρώτος ματάκιας (1982)... ξενοδόχος
Καμικάζι τσαντάκιας (1982)
Κέρατο στο κέρατο (1982)
Κομάντος και μανούλια (1982)
Ο περίεργος (1982)
Ρόδα, τσάντα και κοπάνα (1982)... Χαβαλές
Τροχονόμος Βαρβάρα (1981)... Πάτροκλος Αρχοντάκης
Γεύση από Ελλάδα! (1980)
Τα παιδιά της πιάτσας (1979)
Περιπλάνηση (1979)
Ο Πατούχας (1972)
Ο καουμπόι του Μεταξουργείου (1971)
Μια νταντά και τέζα όλοι (1971) (και σεναριογράφος)
Τι κάνει ο άνθρωπος για να ζήσει (1971)...Τρύφωνας
Αριστοτέλης ο επιπόλαιος (1970 .... Ορέστης Μπαρμπούτογλου
Ο ντιρλαντάς (1970)
Δυο έξυπνα κορόιδα (1970)
Δυο τρελλοί και ο ατσίδας (1970)
Έμπαινε με Μανολιό (1970)... Καπετάν Νικόλας
Ένας χίππης με τσαρούχια (1970) ... Ερμής
Οι τέσσερις άσσοι (1970)
Κακός, ψυχρός κι ανάποδος (1968) ... Βασίλης
Κίτσος, μίνι και σουβλάκια (1968)
Συννεφιασμένοι ορίζοντες (1968)... Κώτσος
Τα δολλάρια της Ασπασίας (1967)... Λαλάκης
Για μια τρύπια δραχμή (1967)... Αλέξης, θείος απ' τη Νότια Αφρική
Ο χαζομπαμπάς (1967) ... διευθυντής
Κολωνάκι διαγωγή μηδέν (1967) .... Διαμαντής Καρανάμπασης
Πέντε γυναίκες για έναν άνδρα (1967)... Παντελής Δεληγιώργης
Το πλοίο της χαράς (1967) ... Στέλιος
Πράκτωρ Κίτσος καλεί.. Γαστούνη (1967)
Ένα καράβι Παπαδόπουλοι (1966)
Απόκληροι της κοινωνίας (1965)... Λεωνίδας
Μπετόβεν και μπουζούκι (1965)
Η Εύα δεν αμάρτησε (1965)... Ξενοφώντας
Καημοί στη φτωχογειτονιά (1965)
Κάλλιο πέντε και στο χέρι (1965) .... Πυθαγόρας Κωνσταντέας
Ο ουρανοκατέβατος (1965)... Περικλής Μπιρμπιλόπουλος, πρώην δικαστικός, μακαρίτης
Άλλος για το εκατομμύριο (1964) .... Σάββας
Ο εμίρης και ο κακομοίρης (1964)... εμίρης Αμπουραχμάν
Νυχτοπερπατήματα (1964)
Τα παλικαράκια της παντρειάς (1963)
Τρελοί πολυτελείας (1963) .... Kυριάκος
Ζητείται τίμιος (1963)
Οι γυναίκες θέλουν ξύλο (1962)
Ο χρυσός και ο τενεκές (1962) ... Πάτροκλος Μπαρατέλας
Ο Θόδωρος και το δίκαννο (1962) .... Θόδωρος
Οι αετονύχιδες (1962)
Μη βαράτε όλοι μαζί (1962)
Ο μαγκούφης (1962) ... Βασιλάκης
Ο Σταμάτης κι ο Γρηγόρης (1962) ... Σταμάτης Μπάστακας
Φτωχαδάκια και λεφτάδες (1961) .... Φώντας Μπαρδούσης
Οι χαραμοφάηδες (1961)... Έξαρχος
Ο καλός μας άγγελος (1961)... Αντώνης Χαρής
Η Χιονάτη και τα 7 γεροντοπαλίκαρα (1960)... Βρασίδας Αλεξάνδρου, άνεργος
Τα κίτρινα γάντια (1960) .... Λέανδρος
Το μεγάλο κόλπο (1960)
Η Νάνσυ την ψώνισε (1960) .... Mελέτης
Νταντά με το ζόρι (1959)... Αλέκος Λαζάνης
Διακοπές στην Κολοπετινίτσα (1959)
Να ζήσουν τα φτωχόπαιδα (1959)... Θανάσης Μπατζίνιος
Μια Ιταλίδα στην Ελλάδα (1958)... Κωνσταντίνος Μακρυγιάννης
Ο μισογύνης (1958)
Ο Φανούρης και το σόι του (1957) .... Φανούρης Σκαρβέτσος
Λατέρνα, φτώχεια και γαρίφαλο (1957) .... Πετράκης
Ο μεγαλοκαρχαρίας (1957)
Η καφετζού (1956) .... Σπύρος Τσαρδής
Η άγνωστος (1956)
Η κάλπικη λίρα (1955) .... αόμματος
Ούτε γάτα ούτε ζημιά (1955) .... Στέλιος Μολφέτας, σταθμάρχης
Γκόλφω (1955)
Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο (1955) .... Πετράκης
Ο μαγκούφης (1955)
Μαγική πόλις (1954)
Η Ωραία των Αθηνών (1954) .... Nότης Δούρος
Η άγνωστος (1954) .... Δημητράκης
Γκολ στον έρωτα (1954)... Παντελής Κόντρας
Το ποντικάκι (1954)... Ταξιδιωτικός πράκτορας, αλλά... και χαρτοκλέφτης
Ρωμέικη καρδιά (1953)
Το σωφεράκι (1953) .... Βάγγος Τσιρίκος
Άγγελος με χειροπέδες (1952)
Δυο κωθώνια στο ναυτικό (1952)
Ο φαταούλας (1952)
Ο γρουσούζης (1952) .... Κουτσομπόλης
Ο πύργος των Ιπποτών (1952)... Σωτήρης
Ο βαφτιστικός (1952)... Μενέλαος Καραπιστόλης, Συνταγματάρχης
Ματωμένα Χριστούγεννα (1951)
Μια νύχτα στον παράδεισο (1951)... Αντώνης
Προπαντός ψυχραιμία (1951) (και σεναριογράφος, σκηνοθέτης)
Τα τέσσερα σκαλοπάτια (1951)... Βρασίδας, μάγγας της κατοχής
Οι Απάχηδες των Αθηνών (1950)... Καρκαλέτσος
Έλα στο θείο (1950)... Φώτης Γιορές
Θύελλα στο φάρο (1950)
100.000 λίρες (1948)... Κλεομένης
Οι Γερμανοί ξανάρχονται (1948)... Νίκος
Χαμένοι Άγγελοι (1948)
Μαντάμ Σουσού (1948)
