Με
το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Παύλος Νιρβάνας είναι γνωστός ο μεγάλος
Έλληνας λογοτέχνης Πέτρος Κ. Αποστολίδης. Ο πατέρας του, έμπορος
Κωνσταντίνος Αποστόλου Κουμιώτης, ήταν από την Σκόπελο και η μητέρα του,
Μαριέττα Ιωάννου Ράλλη, από τη Χίο[1]. Γεννήθηκε στην Μαριούπολη της
Ρωσίας (νυν στην Ουκρανία) το έτος 1866 και πέθανε στην Αθήνα στις 28
Νοεμβρίου 1937.
Σε μικρή ηλικία επιστρέφει στην Ελλάδα,
στον Πειραιά, οπότε τελικά σπουδάζει στην ιατρική σχολή του
Πανεπιστημίου Αθηνών (1883-1890). Το έτος 1890 κατατάσσεται στο Βασιλικό
Ναυτικό, από όπου και παραιτείται με τον βαθμό του γενικού αρχιάτρου το
1922, έχοντας διατελέσει πρόεδρος της Ανώτατης Υγειονομικής Επιτροπής
του Ναυτικού και τμηματάρχης του Υπουργείου Ναυτικών επί Ελευθερίου
Βενιζέλου.
Ο Παύλος Νιρβάνας εξέδωσε πολλές ποιητικές συλλογές και δημοσίευσε πολλά χρονογραφήματα σε εφημερίδες. Διατηρούσε στενούς δεσμούς με αρκετούς λογοτέχνες της εποχής του και συνέβαλε στην ανάδειξη νεότερων λογοτεχνών π.χ. Ιωάννης Κονδυλάκης, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Νίκος Καββαδίας[2]. Τον συνέδεε αδελφική φιλία με τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.
Ο Παύλος Νιρβάνας εξέδωσε πολλές ποιητικές συλλογές και δημοσίευσε πολλά χρονογραφήματα σε εφημερίδες. Διατηρούσε στενούς δεσμούς με αρκετούς λογοτέχνες της εποχής του και συνέβαλε στην ανάδειξη νεότερων λογοτεχνών π.χ. Ιωάννης Κονδυλάκης, Γρηγόριος Ξενόπουλος, Νίκος Καββαδίας[2]. Τον συνέδεε αδελφική φιλία με τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.
Λογοτεχνικά, τοποθετείται στον κύκλο του Κωστή
Παλαμά. Επηρεάζεται από τον αισθητισμό και το συμβολισμό, καθώς και από
το φιλόσοφο Νίτσε. Η πεζογραφία του διέπεται από ηθογραφικά και
ψυχογραφικά στοιχεία, ενώ γλωσσικά ξεκίνησε από καθαρεύουσα και κατέληξε
στη δημοτική γλώσσα. Ο Τέλος Άγρας έγραψε πως "η ηθογραφία του είναι
τραγική και αποκλίνει προς το ζωηρό λυρισμό, όταν δεν τρέπεται προς τον
πραγματικό σαρκασμό", ενώ ο Κώστας Ουράνης ανέφερε πως "ακόμη και το
χιούμορ του το χρησιμοποιεί για να προκαλέσει μειδίαμα και όχι για να
καυτηριάσει [3].
Το 1923, βραβεύτηκε για το λογοτεχνικό του
έργο με το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών, ενώ το 1928 έγινε μέλος της
Ακαδημίας Αθηνών. Πέθανε από βρογχοπνευμονία στο Μαρούσι το 1937.
Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1884, όταν εξέδωσε την πρώτη ποιητική του συλλογή και άρχισε να δημοσιεύει χρονογραφήματα στις εφημερίδες Άστυ, Ακρόπολη και από το 1905 στην Εστία με το ψευδώνυμο Κύριος Άσοφος[1]. Πήρε επίσης μέρος στην έκδοση του σατιρικού περιοδικού Αθήναι.
Ασχολήθηκε με πολλά είδη γραπτού λόγου, όπως διηγήματα, ποιήματα, μυθιστορήματα, δράματα, κριτικές μελέτες, δοκίμια, θεατρικά έργα, χρονογραφήματα και τη «Γλωσσική Αυτοβιογραφία», ενώ ασχολήθηκε και με τη μετάφραση.
Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1884, όταν εξέδωσε την πρώτη ποιητική του συλλογή και άρχισε να δημοσιεύει χρονογραφήματα στις εφημερίδες Άστυ, Ακρόπολη και από το 1905 στην Εστία με το ψευδώνυμο Κύριος Άσοφος[1]. Πήρε επίσης μέρος στην έκδοση του σατιρικού περιοδικού Αθήναι.
Ασχολήθηκε με πολλά είδη γραπτού λόγου, όπως διηγήματα, ποιήματα, μυθιστορήματα, δράματα, κριτικές μελέτες, δοκίμια, θεατρικά έργα, χρονογραφήματα και τη «Γλωσσική Αυτοβιογραφία», ενώ ασχολήθηκε και με τη μετάφραση.
Δάφναι εις την 25ην Μαρτίου 1821 (1884)
Η φιλοσοφία του Νίτσε (1898)
Γλωσσική Αυτοβιογραφία (1905)
Παγά Λαλέουσα (1907)
Ο αρχιτέκτων Μάρθας (1907)
Το χελιδόνι (1908)
Μαρία Πενταγιώτισσα (1909)
Όταν σπάση τα δεσμά του (1910)
Το συναξάρι του παπα-Παρθένη (1915)
Αριστοτέλης Βαλαωρίτης (1916)
Η ηθική επίδρασις της επαναστάσεως (1923)
Το αγριολούλουδο (1924)
Ξενιτιά (1925)
Το έγκλημα του Ψυχικού (1928)
Εκλεκτές Ιστορίες (1930)
Ένας ίσκιος στη νύχτα (1934)
Η φιλοσοφία του Νίτσε (1898)
Γλωσσική Αυτοβιογραφία (1905)
Παγά Λαλέουσα (1907)
Ο αρχιτέκτων Μάρθας (1907)
Το χελιδόνι (1908)
Μαρία Πενταγιώτισσα (1909)
Όταν σπάση τα δεσμά του (1910)
Το συναξάρι του παπα-Παρθένη (1915)
Αριστοτέλης Βαλαωρίτης (1916)
Η ηθική επίδρασις της επαναστάσεως (1923)
Το αγριολούλουδο (1924)
Ξενιτιά (1925)
Το έγκλημα του Ψυχικού (1928)
Εκλεκτές Ιστορίες (1930)
Ένας ίσκιος στη νύχτα (1934)
http://el.wikipedia.org/