Εδώ θα βρείτε ένα μωσαϊκό θεμάτων . Κλείσαμε 10ετία και γι αυτό κάποιες αναρτήσεις έχουν αλλοιωθεί. Οι σελίδες που αναφέρω είναι τα νέα μου ιστολόγια που αλληλοστηρίζονται με αυτό εδώ το παλιό ... Σας ευχαριστώ!
Σάββατο 9 Φεβρουαρίου 2013
Παρασκευή 8 Φεβρουαρίου 2013
Κομμώσεις «Οι ωραίες Καρυάτιδες»
Κομμώσεις «Οι ωραίες Καρυάτιδες»
Αμερικανίδες φοιτήτριες χτενίστηκαν όπως οι Κόρες της Ακρόπολης στο πλαίσιο διδασκαλίας της Ιστορίας της Τέχνης Είναι φοιτήτριες σε ένα πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ όπως εκατομμύρια
άλλες στη χώρα τους και σε όλον τον κόσμο. Μόνο που αυτές είχαν το
προνόμιο να γίνουν για λίγες ημέρες... Καρυάτιδες. Τα όμορφα νεανικά
κεφάλια τους στολίστηκαν με πλούσιους βοστρύχους και
πλεξίδες και η χάρη, η κομψότητα και η αγέρωχη θωριά μιας αρχαίας
Ελληνίδας, όπως ήταν αυτές που ενέπνευσαν τις Κόρες της Ακρόπολης ή τις
Καρυάτιδες του Ερεχθείου, μεταμόρφωσαν ως διά μαγείας τα κορίτσια τού
σήμερα σε εκλεπτυσμένα μοντέλα αρχαίων καλλιτεχνών.
Η Ιστορία κάνει κύκλους και η μόδα επίσης. Και ένα πανεπιστημιακό πρόγραμμα στο πλαίσιο διδασκαλίας της Ιστορίας της Τέχνης μπορεί να επαναφέρει στο προσκήνιο κοκεταρία χιλιετιών. «Δράστις» η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Φέρφιλντ δρ Κατρίν Σουάμπ, ειδικευμένη στην Ιστορία της Τέχνης της ελληνορωμαϊκής εποχής, η οποία θέλησε να ερευνήσει αν οι περίτεχνες κομμώσεις των αρχαίων αγαλμάτων- και συγκεκριμένα των Καρυατίδων- μπορούν να αναπαραχθούν στις γυναίκες σήμερα.
Το βασικό ερώτημα που ετέθη ήταν απλό: Ηταν αληθινές ή φανταστικές αυτές οι κομμώσεις; Ηταν, δηλαδή, κομμώσεις πραγματικών γυναικών ή μια καλλιτεχνική σύμβαση που είχαν εφεύρει οι γλύπτες; Ως συνεπής ερευνήτρια η κυρία Κατρίν Σουάμπ χρησιμοποίησε για την απάντησή του τη μέθοδο του πειράματος. Πέντε φοιτήτριες της Ιστορίας της Τέχνης και μία της Ψυχολογίας όσες και οι Καρυάτιδες-, επιλεγμένες με βάση το μήκος και την ποιότητα των μαλλιών τους, προσφέρθηκαν ως «εθελόντριες» για το πρόγραμμα.
Την εκτέλεση του έργου ανέλαβε ένα επαγγελματικό κομμωτήριο έχοντας ως πρότυπο φωτογραφίες των αληθινών Καρυατίδων. (Οπως λέει η δρ Σουάμπ, χρησιμοποιήθηκαν φωτογραφίες του Γκέστα Χέλνερ από τα αρχεία του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στην Αθήνα και υλικό από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα.) Το αποτέλεσμα δεν άργησε να έρθει. Ηταν η επιβεβαίωση ότι οι μαρμάρινες Καρυάτιδες είχαν εμπνευσθεί κατά κύριο λόγο από πραγματικές γυναίκες της αρχαίας Αθήνας.
Το πείραμα έγινε τον Απρίλιο του 2009 και εν συνεχεία δημιουργήθηκε ένα
DVD σε σκηνοθεσία της ίδιας της Κατρίν Σουάμπ στο οποίο καταγράφεται η
όλη διαδικασία αλλά και οι αντιδράσεις των φοιτητριών καθώς
μετατρέπονταν από γυναίκες του 21ου αιώνα σε αρχαίες Ελληνίδες. Η μόλις
15 λεπτών διάρκειά του όμως επ΄ ουδενί αντικατοπτρίζει τον πραγματικό
χρόνο που απαιτήθηκε για τις κομμώσεις. Αλλωστε και στην αρχαιότητα η
κόμμωση την οποία αναλάμβανε να πραγματοποιήσει η θεραπαινίδα της κυρίας
του οίκου διαρκούσε, παρά τη δεδομένη εμπειρία, αρκετή ώρα. Σίγουρα
όμως οι κομμώσεις αυτές αποτελούσαν ένα διακριτικό σύμβολο- μαζί με τα
κοσμήματατης ανώτερης τάξης στην οποία ανήκαν οι γυναίκες όταν
εμφανίζονταν σε μεγάλα δημόσια γεγονότα όπως ήταν οι θρησκευτικές
εορτές.
Οσον αφορά τις φοιτήτριες, εξάλλου, μπορεί αρχικώς να συμμετείχαν στο πρόγραμμα από περιέργεια, όπως είπαν, αλλά στη συνέχεια βίωσαν την εμπειρία ως μια διαφορετική προσέγγιση στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, τον οποίο αισθάνθηκαν πολύ κοντά τους. «Δεν έμοιαζε σε τίποτε με αρχαία ιστορία» δήλωσε χαρακτηριστικά μία από αυτές. Γι΄ αυτό άλλωστε και το πανεπιστήμιο προτίθεται να το χρησιμοποιήσει στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του.
Θερμοῦ Μαρία
Ἀπὸ τὸ Βῆμα
http://www.tovima.gr/
Στέργιος Σπανάκης
Ο Στέργιος Σπανάκης ήταν συγγραφέας από την Κρήτη και ασχολήθηκε με τη μελέτη της Ιστορίας της Κρήτης κατά την Ενετοκρατία.
Γεννήθηκε το 1900 στο Τζερμιάδο . Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο
Αθηνών. Διετέλεσε έφορος της «Βικελαίας» Δημοτικής Βιβλιοθήκης Ηρακλείου
τα έτη 1926-1946. Δίδαξε μεταξύ άλλων Τουριστική Γεωγραφία Κρήτης στη
σχολή των Ξεναγών και στη Σχολή ταχύρρυθμης Εκπαίδευσης των Ξενοδοχοϋπαλλήλων.
Έλαβε μέρος σε πολλά κρητολογικά συνέδρια, με σημαντικότερα αυτά των ετών 1961, 1966 και 1971 , καθώς επίσης και στο 17ο Συνέδριο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων για θέματα Τουρισμού (FIJET).
Υπήρξε μέλος της Ένωσης Ελλήνων Συγγραφέων και Δημοσιογράφων Τουρισμού, τακτικό μέλος του Διεθνούς Οργανισμού Φωνολογίας και ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Κρητικών Ιστορικών Μελετών (μέλος του Δ. Σ, κατά τα πρώτα έτη).
Έλαβε μέρος σε πολλά κρητολογικά συνέδρια, με σημαντικότερα αυτά των ετών 1961, 1966 και 1971 , καθώς επίσης και στο 17ο Συνέδριο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Δημοσιογράφων για θέματα Τουρισμού (FIJET).
Υπήρξε μέλος της Ένωσης Ελλήνων Συγγραφέων και Δημοσιογράφων Τουρισμού, τακτικό μέλος του Διεθνούς Οργανισμού Φωνολογίας και ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Κρητικών Ιστορικών Μελετών (μέλος του Δ. Σ, κατά τα πρώτα έτη).
Η Λότζα του Ηρακλείου, περιοδικό Κρητικαί Σελίδες, τόμος Γ΄, 1939.
Μνημεία της Κρητικής Ιστορίας, τόμοι I, II, III, IV. V.
Συμβολή στην Ιστορία του Λασιθίου κατά τη Βενετοκρατία, έκδ. Εταιρεία Κρητικών Ιστορικών Μελετών.
Η Κρήτη, Τουριστικός-Ιστορικός-Αρχα
Υπόμνημα του Μοροζίνι προς το Λουδοβίκο ΙΔ΄ το 1669, Κρητ. Χρονικά, τόμος Α΄ , σελ. 74.
Άγιος Νικόλαος Μεραμπέλου, περιοδικό «Αμάλθεια», Α΄, σελ. 73.
Σητεία, η χώρα των Ετεοκρητών και του Κορνάρου, περιοδικό «Αμάλθεια», Β΄, σελ. 73.
Η Επανάσταση του 1770 και ο Δασκαλογιάννης.
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, ο μάγος του χρωστήρα.
Μαλακτικό ρούχων... !
Μαλακτικό ρούχων στα έπιπλα, στο σίδερο και ενάντια στον καπνό!
Στα έπιπλα!
Αραιώστε 1 κουταλιά της σούπας μαλακτικό ρούχων, σε ένα ποτήρι νερό και με το διάλυμα, περάστε τα έπιπλά σας. Θα γλιτώσετε από τη σκόνη για διπλάσιο διάστημα και η μυρωδιά θα διαρκέσει για μέρες!
Στο σίδερο!
Μια κουταλιά του γλυκού, μαλακτικό ρούχων στο δοχείο νερού, πριν σιδερώσετε και τα ρούχα σας θα ευωδιάζουν άρωμα! Εάν βρήκατε ωραία την ιδέα, τότε στα ράφια του σούπερ μάρκετ, θα βρείτε και έτοιμα αρωματικά προϊόντα για το σίδερο!
Αραιώστε 1 κουταλιά της σούπας μαλακτικό ρούχων, σε ένα ποτήρι νερό και με το διάλυμα, περάστε τα έπιπλά σας. Θα γλιτώσετε από τη σκόνη για διπλάσιο διάστημα και η μυρωδιά θα διαρκέσει για μέρες!
Στο σίδερο!
Μια κουταλιά του γλυκού, μαλακτικό ρούχων στο δοχείο νερού, πριν σιδερώσετε και τα ρούχα σας θα ευωδιάζουν άρωμα! Εάν βρήκατε ωραία την ιδέα, τότε στα ράφια του σούπερ μάρκετ, θα βρείτε και έτοιμα αρωματικά προϊόντα για το σίδερο!
Για τους καπνιστές
Χρησιμοποιήστε ένα παλιό δοχείο σπρέι και γεμίστε το με 1 κουταλιά σούπας μαλακτικό ρούχων και ένα ποτήρι νερό. Ένα ψέκασμα στις κουρτίνες μια φορά την εβδομάδα και το σπίτι σας δεν θα μυρίζει καπνό! Δοκιμάστε το επίσης, στα συρτάρια με τα ασπρόρουχα, στα καλύμματα του σαλονιού, στα καθίσματα του αυτοκινήτου και στις υφασμάτινες πολυθρόνες.
Χρησιμοποιήστε ένα παλιό δοχείο σπρέι και γεμίστε το με 1 κουταλιά σούπας μαλακτικό ρούχων και ένα ποτήρι νερό. Ένα ψέκασμα στις κουρτίνες μια φορά την εβδομάδα και το σπίτι σας δεν θα μυρίζει καπνό! Δοκιμάστε το επίσης, στα συρτάρια με τα ασπρόρουχα, στα καλύμματα του σαλονιού, στα καθίσματα του αυτοκινήτου και στις υφασμάτινες πολυθρόνες.
Ο Αρχάγγελος της Κρήτης...
Πατήστε "Μου αρέσει!" στη Σελίδα · 8 Φεβρουαρίου 2012
Σαν
σήμερα, πριν 33 χρόνια έφυγε αυτός ο μεγάλος Έλληνας.....Ο Αρχάγγελος
της Κρήτης... αλλά τα τραγούδια του παραμένουν επίκαιρα και μας
συντροφεύουν αυτές τις δύσκολες μέρες που περνά η πατρίδα μας απο τους
προδότες που μας κυβερνούν................. .....
Στα Ανώγεια δεν πας σε καφενείο και ταβέρνα και να μην ακούσεις
αναφορές στο όνομά του. Ή να μη δεις μία φωτογραφία του σε κάποια γωνιά.
Δεν είναι τυχαίο. Ο Ψαρονίκος δεν ήταν
μόνο το αηδόνι της εποχής και της περιοχής. Ήταν και ο καλός φίλος. Ο
γλετζές. Ο άνθρωπος της παρέας.
Γεννήθηκε σε μία εποχή δύσκολη για την Κρήτη, στις 7 Ιουλίου του 1936 στα Ανώγεια. Οι γονείς του είχαν 6 παιδιά (τρία αγόρια και τρία κορίτσια). Ο Νίκος ήταν το τέταρτο κατά σειρά. Ήταν πέντε ετών, όταν το χωριό του κάηκε από τους Γερμανούς που μετέφεραν τα γυναικόπαιδα στο Μυλοπόταμο. Όλα τα παιδιά μπήκαν σε οικοτροφείο. Κι ο Νίκος μαζί. Γρήγορα το τραγούδι του, τον μετατρέπει σε ευνοούμενο όλων. Ο δάσκαλός του αναγνώρισε αμέσως το ταλέντο του και όταν αργότερα τελείωσε ο πόλεμος και όλοι επέστρεψαν στ’ Ανώγεια, έπεισε τον πατέρα του -ο οποίος έως τότε αρνιόταν - να του αγοράσει μια λύρα. Ο Νίκος επέμενε ότι ξέρει να παίζει λύρα. Χωρίς καν να την έχει πιάσει στα χέρια του. Από παιδί πήγαινε στα πανηγύρια του χωριού του, έστεκε δίπλα στον σπουδαίο λυράρη τον Μανώλη Πασπαράκη, παρατηρούσε τις κινήσεις του και μετά έπαιρνε ξύλα και έκανε πως έπαιζε λύρα. Φυσικά, έπαιζε λύρα με το στόμα του. Από ’κει έβγαινε η μουσική.
Σε ηλικία 17 ετών, ο Νίκος Ξυλούρης κατεβαίνει για πρώτη φορά να δουλέψει στο Ηράκλειο, όπως έλεγε αργότερα σε αφηγήσεις του ο ίδιος. Και εκεί τα βρίσκει στην αρχή "σκούρα".
«Εις τα ορεινά χωριά της Κρήτης δεν ημπορούσε να εισχωρήσει αυτό που εισχώρησε στις πόλεις. Εκεί χόρευαν ταγκά, βάλσα, ρούμπες, σάμπες, και είμαστε υποχρεωμένοι εμείς να τα μάθουμε αυτά τα τραγούδια, να τα παίζουμε στα πανηγύρια και στους γάμους, για να μπορούμε να ζήσουμε και να βγάζουμε τα έξοδά μας, και να τους κάνουμε σιγά - σιγά ν’ αλλάξουνε και ν’ αγαπήσουνε την Κρητική Μουσική!» έλεγε.
Αλλά ακόμη πιο χαρακτηριστική για την εποχή είναι η αφήγηση ενός άλλου καλού κρητικού: του προέδρου του Συλλόγου Κρητών του Λουξεμβούργου, του Γιώργου Αεράκη.
"Στη οδό Χάνδακος, απέναντι από τα τυπογραφεία της εφημερίδας "Μεσόγειος" σε ένα αρκετά μεγάλο υπόγειο, θα βρει διέξοδο η δίψα των κατοίκων του Ηρακλείου για παραδοσιακή διασκέδαση. Ο Κίμων Μανουράς και ο Νταρολευτέρης (κουνιάδος και γαμπρός) θα ρισκάρουν ο μεν πρώτος τις οικονομίες του από το καφενείο ο δε δεύτερος τα έσοδα από την πώληση 100 προβάτων και θα τολμήσουν να ανοίξουν τον "ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟ", το πρώτο οικογενειακό κέντρο κρητικής μουσικής στο Ηράκλειο. Ο καλλιτέχνης που θα κρατήσει το πρόγραμμα για την πρώτη σεζόν που ήταν το 1967 ήταν ο Νίκος Ξυλούρης με πασαδόρους τον αδελφό του τον Γιάννη, τον Γιάννη Σταυρακάκη και τον Στέλιο Αεράκη. Αυτό που γινόταν κάθε βράδυ στον Ερωτόκριτο, είναι δύσκολο να περιγραφεί. Οι έχοντες καταγωγή από τα χωριά της Κρήτης, θέλοντας να αναπαραγάγουν στην πόλη τους γνωστούς για αυτούς τρόπους διασκέδασης, θα προσέρχονται συν γυναιξί και τέκνοις για να ακούσουν κρητική μουσική. Στο ρεύμα αυτό θα συμπαρασυρθούν και οι ηρακλειώτες και η κρητική μουσική από ετοιμοθάνατη, θα αναρρώσει, θα βγάλει φτερά και θα γίνει με την πάροδο του χρόνου κύριος τρόπος διασκέδασης. Βέβαια καθώς η κρητική μουσική δεν έχει χορό όπου το αρσενικό μπορεί να ψιθυρίσει μυστικά, στο αυτί του αντικειμένου του πόθου του, (η σούστα δεν προσφέρεται και τόσο), οι καλλιτέχνες υποχρεώνονται εκ των πραγμάτων τις μικρές ώρες να κάνουν ένα διάλειμμα ευρωπαϊκό. Και ήταν μαγικό να ακούς τον Ψαρονίκο να τραγουδάει παίζοντας λύρα, το παθητικό ταγκό "η γυναίκα που ένιωσα ...".
Το 1969 ηχογραφεί την «Ανυφαντού», ένα τραγούδι που κυριολεκτικά «σπάει ταμεία» μέσα στην παραδοσιακή δισκογραφία της εποχής. Το 1970 κατεβαίνει στ’ Ανώγεια, ο Γενικός Διευθυντής της COLUMBIA, Τάκης Λαμπρόπουλος, που ήδη οι δυνατότητες του κρητικού τραγουδιστή και λυράρη, τον έχουν εντυπωσιάσει. Τον ακούει να τραγουδά ζωντανά σ’ ένα γάμο και του ζητά συνεργασία. Ετσι, η φωνή του Νίκου Ξυλούρη, θα περάσει πλέον πέρα από τα παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης, στη σύγχρονη «έντεχνη» δημιουργία επώνυμων συνθετών (Ξαρχάκος, Μαρκόπουλος, Χάλαρης κ.α.), δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στη γνήσια κρητική έκφραση και το παραδοσιακό τραγούδι της Κρήτης, ν’ αποκτήσουν πανελλήνια εμβέλεια.
" Το 1969 -λέει σε μία σπάνια συνέντευξή της η σύντροφός του Ουρανία-ερχόμαστε για πρώτη φορά στην Αθήνα για εμφανίσεις στο κέντρο «Κονάκι», και τον Σεπτέμβριο γίνεται η μόνιμη εγκατάστασή μας στην πρωτεύουσα. Εχει ήδη φύγει από τα κρητικά μαγαζιά ο Νίκος, και τραγουδά σε μπουάτ της Πλάκας.
Με τον Γιάννη Μαρκόπουλο συνεργάζονται για πρώτη φορά στο «Χρονικό». Εξι μήνες μετά, κυκλοφορεί ο δίσκος αναφορά στα «Ριζίτικα» της Κρήτης. Τον Μάϊο του 1971, ξεκινούν κοινές εμφανίσεις στην μπουάτ «Λήδρα», στην Πλάκα, μέσα στην καρδιά της δικτατορίας. Η φωνή του Νίκου Ξυλούρη γίνεται σημαία αντίστασης. «Πότε θα κάνει ξαστεριά», «Αγρίμια και αγριμάκια μου...
Δύσκολα εκείνα τα χρόνια. Ο Νίκος κυνηγήθηκε. Ηταν απαγορευμένος και από το Ραδιόφωνο και από την Τηλεόραση.
Ακολουθούν δύο ακόμα κύκλοι τραγουδιών του Γιάννη Μαρκόπουλου, η «Ιθαγένεια» και ο «Στρατής ο Θαλασσινός». Ερχεται στη συνέχεια η συνεργασία του με τον Σταύρο Ξαρχάκο («Διόνυσε καλοκαίρι μας», «Συλλογή»), τον Χριστόδουλο Χάλαρη («Τροπικός της Παρθένου», «Ακολουθία»), και τον Χρήστο Λεοντή («Καπνισμένο Τσουκάλι»).
Και έπειτα το καλοκαίρι του 1973 το «Μεγάλο μας Τσίρκο». Η παράσταση που ανεβάζουν στο θέατρο «Αθήναιον», η Τζένη Καρέζη και ο Κώστας Καζάκος, με αντικείμενο την ιστορική διαδρομή της Ελλάδας στα νεότερα χρόνια. Ο Νίκος Ξυλούρης κρατά τον καθοριστικό ρόλο του τραγουδιστή στην παράσταση αυτή. Μια παράσταση - σταθμός στην καριέρα του. Τα μεταπολιτευτικά χρόνια τραγουδά κάποια ακόμα τραγούδια του Χρήστου Λεοντή, του Σταύρου Ξαρχάκου, του Δημήτρη Χριστοδούλου, του Λίνου Κόκοτου και του Ηλία Ανδριόπουλου. Τραγουδά όμως πάντα και παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης και κάποια λαϊκά του Στέλιου Βαμβακάρη.
Τα τραγούδια του τα μάθαινε στο πόδι. Δεν είχε χρόνο για πρόβες. Τα μάθαινε, ακούγοντας την κασέτα στο σπίτι, στο αυτοκίνητο. Τραγουδούσε μαζί και το μάθαινε. Μάλιστα, ο Ξαρχάκος, τον ήθελε πάντα στα τραγούδια του αυθεντικό, γι’ αυτό και τον καλούσε στο στούντιο για ηχογράφηση, συνήθως, χωρίς πρόβα. Ετσι έγινε και με το τραγούδι «Ητανε μια φορά». Το ηχογράφησε ο Νίκος χωρίς να το ξέρει. Χωρίς καμμία πρόβα".
Ο Ψαρονίκος έφυγε από κοντά μας νωρίς. 8 Φλεβάρη του 1980. Ο τόπος του τον ξεπροβόδισε με μαντινάδες. 26 χρόνια μετά τον λέμε ακόμη "Αρχάγγελο της Κρήτης". Λίγοι θυμούνται γιατί.
Ήταν ένα στιχούργημα που έγραψε για αυτόν ο γνωστός Ηρακλειώτης δικηγόρος Γιώργης Τσικαλάς που περιέγραφε την εικόνα γλαφυρά. Και έλεγε:
Γεννήθηκε σε μία εποχή δύσκολη για την Κρήτη, στις 7 Ιουλίου του 1936 στα Ανώγεια. Οι γονείς του είχαν 6 παιδιά (τρία αγόρια και τρία κορίτσια). Ο Νίκος ήταν το τέταρτο κατά σειρά. Ήταν πέντε ετών, όταν το χωριό του κάηκε από τους Γερμανούς που μετέφεραν τα γυναικόπαιδα στο Μυλοπόταμο. Όλα τα παιδιά μπήκαν σε οικοτροφείο. Κι ο Νίκος μαζί. Γρήγορα το τραγούδι του, τον μετατρέπει σε ευνοούμενο όλων. Ο δάσκαλός του αναγνώρισε αμέσως το ταλέντο του και όταν αργότερα τελείωσε ο πόλεμος και όλοι επέστρεψαν στ’ Ανώγεια, έπεισε τον πατέρα του -ο οποίος έως τότε αρνιόταν - να του αγοράσει μια λύρα. Ο Νίκος επέμενε ότι ξέρει να παίζει λύρα. Χωρίς καν να την έχει πιάσει στα χέρια του. Από παιδί πήγαινε στα πανηγύρια του χωριού του, έστεκε δίπλα στον σπουδαίο λυράρη τον Μανώλη Πασπαράκη, παρατηρούσε τις κινήσεις του και μετά έπαιρνε ξύλα και έκανε πως έπαιζε λύρα. Φυσικά, έπαιζε λύρα με το στόμα του. Από ’κει έβγαινε η μουσική.
Σε ηλικία 17 ετών, ο Νίκος Ξυλούρης κατεβαίνει για πρώτη φορά να δουλέψει στο Ηράκλειο, όπως έλεγε αργότερα σε αφηγήσεις του ο ίδιος. Και εκεί τα βρίσκει στην αρχή "σκούρα".
«Εις τα ορεινά χωριά της Κρήτης δεν ημπορούσε να εισχωρήσει αυτό που εισχώρησε στις πόλεις. Εκεί χόρευαν ταγκά, βάλσα, ρούμπες, σάμπες, και είμαστε υποχρεωμένοι εμείς να τα μάθουμε αυτά τα τραγούδια, να τα παίζουμε στα πανηγύρια και στους γάμους, για να μπορούμε να ζήσουμε και να βγάζουμε τα έξοδά μας, και να τους κάνουμε σιγά - σιγά ν’ αλλάξουνε και ν’ αγαπήσουνε την Κρητική Μουσική!» έλεγε.
Αλλά ακόμη πιο χαρακτηριστική για την εποχή είναι η αφήγηση ενός άλλου καλού κρητικού: του προέδρου του Συλλόγου Κρητών του Λουξεμβούργου, του Γιώργου Αεράκη.
"Στη οδό Χάνδακος, απέναντι από τα τυπογραφεία της εφημερίδας "Μεσόγειος" σε ένα αρκετά μεγάλο υπόγειο, θα βρει διέξοδο η δίψα των κατοίκων του Ηρακλείου για παραδοσιακή διασκέδαση. Ο Κίμων Μανουράς και ο Νταρολευτέρης (κουνιάδος και γαμπρός) θα ρισκάρουν ο μεν πρώτος τις οικονομίες του από το καφενείο ο δε δεύτερος τα έσοδα από την πώληση 100 προβάτων και θα τολμήσουν να ανοίξουν τον "ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟ", το πρώτο οικογενειακό κέντρο κρητικής μουσικής στο Ηράκλειο. Ο καλλιτέχνης που θα κρατήσει το πρόγραμμα για την πρώτη σεζόν που ήταν το 1967 ήταν ο Νίκος Ξυλούρης με πασαδόρους τον αδελφό του τον Γιάννη, τον Γιάννη Σταυρακάκη και τον Στέλιο Αεράκη. Αυτό που γινόταν κάθε βράδυ στον Ερωτόκριτο, είναι δύσκολο να περιγραφεί. Οι έχοντες καταγωγή από τα χωριά της Κρήτης, θέλοντας να αναπαραγάγουν στην πόλη τους γνωστούς για αυτούς τρόπους διασκέδασης, θα προσέρχονται συν γυναιξί και τέκνοις για να ακούσουν κρητική μουσική. Στο ρεύμα αυτό θα συμπαρασυρθούν και οι ηρακλειώτες και η κρητική μουσική από ετοιμοθάνατη, θα αναρρώσει, θα βγάλει φτερά και θα γίνει με την πάροδο του χρόνου κύριος τρόπος διασκέδασης. Βέβαια καθώς η κρητική μουσική δεν έχει χορό όπου το αρσενικό μπορεί να ψιθυρίσει μυστικά, στο αυτί του αντικειμένου του πόθου του, (η σούστα δεν προσφέρεται και τόσο), οι καλλιτέχνες υποχρεώνονται εκ των πραγμάτων τις μικρές ώρες να κάνουν ένα διάλειμμα ευρωπαϊκό. Και ήταν μαγικό να ακούς τον Ψαρονίκο να τραγουδάει παίζοντας λύρα, το παθητικό ταγκό "η γυναίκα που ένιωσα ...".
Το 1969 ηχογραφεί την «Ανυφαντού», ένα τραγούδι που κυριολεκτικά «σπάει ταμεία» μέσα στην παραδοσιακή δισκογραφία της εποχής. Το 1970 κατεβαίνει στ’ Ανώγεια, ο Γενικός Διευθυντής της COLUMBIA, Τάκης Λαμπρόπουλος, που ήδη οι δυνατότητες του κρητικού τραγουδιστή και λυράρη, τον έχουν εντυπωσιάσει. Τον ακούει να τραγουδά ζωντανά σ’ ένα γάμο και του ζητά συνεργασία. Ετσι, η φωνή του Νίκου Ξυλούρη, θα περάσει πλέον πέρα από τα παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης, στη σύγχρονη «έντεχνη» δημιουργία επώνυμων συνθετών (Ξαρχάκος, Μαρκόπουλος, Χάλαρης κ.α.), δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στη γνήσια κρητική έκφραση και το παραδοσιακό τραγούδι της Κρήτης, ν’ αποκτήσουν πανελλήνια εμβέλεια.
" Το 1969 -λέει σε μία σπάνια συνέντευξή της η σύντροφός του Ουρανία-ερχόμαστε για πρώτη φορά στην Αθήνα για εμφανίσεις στο κέντρο «Κονάκι», και τον Σεπτέμβριο γίνεται η μόνιμη εγκατάστασή μας στην πρωτεύουσα. Εχει ήδη φύγει από τα κρητικά μαγαζιά ο Νίκος, και τραγουδά σε μπουάτ της Πλάκας.
Με τον Γιάννη Μαρκόπουλο συνεργάζονται για πρώτη φορά στο «Χρονικό». Εξι μήνες μετά, κυκλοφορεί ο δίσκος αναφορά στα «Ριζίτικα» της Κρήτης. Τον Μάϊο του 1971, ξεκινούν κοινές εμφανίσεις στην μπουάτ «Λήδρα», στην Πλάκα, μέσα στην καρδιά της δικτατορίας. Η φωνή του Νίκου Ξυλούρη γίνεται σημαία αντίστασης. «Πότε θα κάνει ξαστεριά», «Αγρίμια και αγριμάκια μου...
Δύσκολα εκείνα τα χρόνια. Ο Νίκος κυνηγήθηκε. Ηταν απαγορευμένος και από το Ραδιόφωνο και από την Τηλεόραση.
Ακολουθούν δύο ακόμα κύκλοι τραγουδιών του Γιάννη Μαρκόπουλου, η «Ιθαγένεια» και ο «Στρατής ο Θαλασσινός». Ερχεται στη συνέχεια η συνεργασία του με τον Σταύρο Ξαρχάκο («Διόνυσε καλοκαίρι μας», «Συλλογή»), τον Χριστόδουλο Χάλαρη («Τροπικός της Παρθένου», «Ακολουθία»), και τον Χρήστο Λεοντή («Καπνισμένο Τσουκάλι»).
Και έπειτα το καλοκαίρι του 1973 το «Μεγάλο μας Τσίρκο». Η παράσταση που ανεβάζουν στο θέατρο «Αθήναιον», η Τζένη Καρέζη και ο Κώστας Καζάκος, με αντικείμενο την ιστορική διαδρομή της Ελλάδας στα νεότερα χρόνια. Ο Νίκος Ξυλούρης κρατά τον καθοριστικό ρόλο του τραγουδιστή στην παράσταση αυτή. Μια παράσταση - σταθμός στην καριέρα του. Τα μεταπολιτευτικά χρόνια τραγουδά κάποια ακόμα τραγούδια του Χρήστου Λεοντή, του Σταύρου Ξαρχάκου, του Δημήτρη Χριστοδούλου, του Λίνου Κόκοτου και του Ηλία Ανδριόπουλου. Τραγουδά όμως πάντα και παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης και κάποια λαϊκά του Στέλιου Βαμβακάρη.
Τα τραγούδια του τα μάθαινε στο πόδι. Δεν είχε χρόνο για πρόβες. Τα μάθαινε, ακούγοντας την κασέτα στο σπίτι, στο αυτοκίνητο. Τραγουδούσε μαζί και το μάθαινε. Μάλιστα, ο Ξαρχάκος, τον ήθελε πάντα στα τραγούδια του αυθεντικό, γι’ αυτό και τον καλούσε στο στούντιο για ηχογράφηση, συνήθως, χωρίς πρόβα. Ετσι έγινε και με το τραγούδι «Ητανε μια φορά». Το ηχογράφησε ο Νίκος χωρίς να το ξέρει. Χωρίς καμμία πρόβα".
Ο Ψαρονίκος έφυγε από κοντά μας νωρίς. 8 Φλεβάρη του 1980. Ο τόπος του τον ξεπροβόδισε με μαντινάδες. 26 χρόνια μετά τον λέμε ακόμη "Αρχάγγελο της Κρήτης". Λίγοι θυμούνται γιατί.
Ήταν ένα στιχούργημα που έγραψε για αυτόν ο γνωστός Ηρακλειώτης δικηγόρος Γιώργης Τσικαλάς που περιέγραφε την εικόνα γλαφυρά. Και έλεγε:
κατακλείδι τ’ ουρανού στο φόλι του Συμπάντου
κάθεται μπροσταρόκριγιος σ’ ανέφαλ’ ασημένιο
ο παντροκράτης Βασιλιάς π’ ούλα τα χαζιρεύγει
ψεύτη κι αθάνατο ντουνιά δίχως συμβουλατόρους
π’ ούλη την Πλάση συντηρά με στρουφιχτό αμάτι
πούχει πατούλιες άγγελους και στ’ όνομά του ψάλλουν
ύμνους από τα Χερουβίμ κι άσματα των ασμάτω!
Μα ιντά ’χει σήμερα ο Θεός, όχι θεόψυχά μου
κι εζήλεψε ντως τω θνητώ στσι καλοπέρασές τως;
Τραγούδια κι οργανά ’κουσε απού τον Ψηλορείτη
κι αμέσως τα αγγελικά λαρύγγια βουβάθηκαν
κουνιούνται τα συθέμελα τα ριζιμιά χαράκια
η σφαίρα η θεοτική του πέφτει απού τα χέρια
κι ανταριασμένος στρέφεται στσι δύο ντου Αρχαγγέλους:
- Ποιός είναι ο τραγουδιστής ποιός είναι ο παιχνιώτης
απού ’χει τρίδιπλες χορδές στη λύρα και στο στόμα,
και σαν τσι κρούσει τσι χορδές
ντροπιάζει τους αγγέλους
τ’ αηδόνια ξενιτεύγει τα και τα νερά παγώνει
καμπάνες αργυροχυτές ραΐζει και χαλά τσις
και τη δική μου την καρδιά την έχει ξεσηκώσει;
Τί Παντογνώστης είμ’ εγώ και δεν τόνε γνωρίζω;
Τί Παντοκράτης είμ’ εγώ και τόνε χαίρουντ’ άλλοι
οι δούλοι κι οι φαμέγοι μου απού τον κάτω Κόσμο;
- Ετούτος είναι κύριε των Κρητικών ο Μέγας.
Ο Νίκος ο Ψαρονίκος ο Νίκος ο Ξυλούρης.
που εσύ τονε μπεγιέντισες για τσι χορδές του μόνο,
μα ο Χάρος κάνει κάλεσμα για την αγνή Ψυχή του
π’ αξίζει περισσότερο απ’ ούλα σου τα έχη.
- Σύρτε φτερό Αρχάγγελοι δεξά μου φέρετέ τον
και τη φωνή και την ψυχή τα θέλω για δικού μου
και με τσ’ ανθρώπους τσι θνητούς
δεν κάνω εγώ παζάρια.
Γλακάτε να προκάμετε του Χάρου το δραπάνι
πριχού του πάρει την ψυχή και τηνε μαγαρίσει
να τηνε κάμω κόνισμα την ανθρωπιά να μάθω
και να μου γλυκοτραγουδεί τσι ταπεινές τσι χάρες.
Βαρά η καλογερική βαρά και η θεότη
κόπιασε φίλε Νικολή στο θεϊκό κονάκι.
- Πριχού να γίνει Κύριε η Θεία εντολή σου,
τάξε μας πω δα ’ναμαστε και μεις ζερβόδεξά ντου
οι δύο ντου λαουτάρηδες στο Θεϊκό το γλέντι.
Ετσά τον πήρεν ο Θεός εις τα δικά ντου Ανώγεια.
Ετσά τον πήρεν ο Θεός κι ο Χάρος τον εχάσε.
- Βάλε ταβερναρά κρασί να πιω με το Θεό μου
να ζαλιστεί να μεθυστεί να τόνε καταφέρω
μπάε και κάμει το μιστό για το καλό της Κρήτης.
Για τους αμύητους στην διάλεκτο: κατακλείδι: άκρη
φόλι: μέση χαζιρεύγει: ελέγχει στρουφιχτό: δύσκολο πατούλιες: παρέες,
μπεγιέντισες: εκτίμησες γλακάτε: τρέξτε μιστό: καλό......{X}
κάθεται μπροσταρόκριγιος σ’ ανέφαλ’ ασημένιο
ο παντροκράτης Βασιλιάς π’ ούλα τα χαζιρεύγει
ψεύτη κι αθάνατο ντουνιά δίχως συμβουλατόρους
π’ ούλη την Πλάση συντηρά με στρουφιχτό αμάτι
πούχει πατούλιες άγγελους και στ’ όνομά του ψάλλουν
ύμνους από τα Χερουβίμ κι άσματα των ασμάτω!
Μα ιντά ’χει σήμερα ο Θεός, όχι θεόψυχά μου
κι εζήλεψε ντως τω θνητώ στσι καλοπέρασές τως;
Τραγούδια κι οργανά ’κουσε απού τον Ψηλορείτη
κι αμέσως τα αγγελικά λαρύγγια βουβάθηκαν
κουνιούνται τα συθέμελα τα ριζιμιά χαράκια
η σφαίρα η θεοτική του πέφτει απού τα χέρια
κι ανταριασμένος στρέφεται στσι δύο ντου Αρχαγγέλους:
- Ποιός είναι ο τραγουδιστής ποιός είναι ο παιχνιώτης
απού ’χει τρίδιπλες χορδές στη λύρα και στο στόμα,
και σαν τσι κρούσει τσι χορδές
ντροπιάζει τους αγγέλους
τ’ αηδόνια ξενιτεύγει τα και τα νερά παγώνει
καμπάνες αργυροχυτές ραΐζει και χαλά τσις
και τη δική μου την καρδιά την έχει ξεσηκώσει;
Τί Παντογνώστης είμ’ εγώ και δεν τόνε γνωρίζω;
Τί Παντοκράτης είμ’ εγώ και τόνε χαίρουντ’ άλλοι
οι δούλοι κι οι φαμέγοι μου απού τον κάτω Κόσμο;
- Ετούτος είναι κύριε των Κρητικών ο Μέγας.
Ο Νίκος ο Ψαρονίκος ο Νίκος ο Ξυλούρης.
που εσύ τονε μπεγιέντισες για τσι χορδές του μόνο,
μα ο Χάρος κάνει κάλεσμα για την αγνή Ψυχή του
π’ αξίζει περισσότερο απ’ ούλα σου τα έχη.
- Σύρτε φτερό Αρχάγγελοι δεξά μου φέρετέ τον
και τη φωνή και την ψυχή τα θέλω για δικού μου
και με τσ’ ανθρώπους τσι θνητούς
δεν κάνω εγώ παζάρια.
Γλακάτε να προκάμετε του Χάρου το δραπάνι
πριχού του πάρει την ψυχή και τηνε μαγαρίσει
να τηνε κάμω κόνισμα την ανθρωπιά να μάθω
και να μου γλυκοτραγουδεί τσι ταπεινές τσι χάρες.
Βαρά η καλογερική βαρά και η θεότη
κόπιασε φίλε Νικολή στο θεϊκό κονάκι.
- Πριχού να γίνει Κύριε η Θεία εντολή σου,
τάξε μας πω δα ’ναμαστε και μεις ζερβόδεξά ντου
οι δύο ντου λαουτάρηδες στο Θεϊκό το γλέντι.
Ετσά τον πήρεν ο Θεός εις τα δικά ντου Ανώγεια.
Ετσά τον πήρεν ο Θεός κι ο Χάρος τον εχάσε.
- Βάλε ταβερναρά κρασί να πιω με το Θεό μου
να ζαλιστεί να μεθυστεί να τόνε καταφέρω
μπάε και κάμει το μιστό για το καλό της Κρήτης.
Για τους αμύητους στην διάλεκτο: κατακλείδι: άκρη
φόλι: μέση χαζιρεύγει: ελέγχει στρουφιχτό: δύσκολο πατούλιες: παρέες,
μπεγιέντισες: εκτίμησες γλακάτε: τρέξτε μιστό: καλό......{X}
Μους Στρατσιατέλλα
Μους Στρατσιατέλλα
Αγοράστε μια συσκευασία σαντιγί, ένα ζαχαρούχο γάλα και μια σοκολάτα κουβερτούρα.
Χτυπήστε τη σαντιγί με το γάλα τουλάχιστον για ένα τέταρτο με μίξερ, κάνοντας στάσεις για να μην σας καεί το μηχάνημα!
Μόλις το μείγμα φουσκώσει ρίξτε μέσα την κουβερτούρα που έχετε κόψει σε χονδροκομμένα κομμάτια…
Μόλις το βγάλετε απ΄ το ψυγείο, κάνα δύωρο μετά….θα τα δείτε όλα!!!
Σοφία Στάμου
Chef
magirevomesofia.gr
Αγοράστε μια συσκευασία σαντιγί, ένα ζαχαρούχο γάλα και μια σοκολάτα κουβερτούρα.
Χτυπήστε τη σαντιγί με το γάλα τουλάχιστον για ένα τέταρτο με μίξερ, κάνοντας στάσεις για να μην σας καεί το μηχάνημα!
Μόλις το μείγμα φουσκώσει ρίξτε μέσα την κουβερτούρα που έχετε κόψει σε χονδροκομμένα κομμάτια…
Μόλις το βγάλετε απ΄ το ψυγείο, κάνα δύωρο μετά….θα τα δείτε όλα!!!
Σοφία Στάμου
Chef
magirevomesofia.gr
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Δημοφιλείς αναρτήσεις
-
Maria Dimitriou 1 Απριλίου στις 3:51 μ.μ. · exypnes-idees.gr 7 Μοναδικά φυτά εσωτερικού χώρου που δεν χρε...
-
Ο χρήστης Maria Dimitriou κοινοποίησε μια δημοσίευση . 17 Ιουλίου 2017 · Η Anna Nikolaidou κοινοποίησε ένα βίντεο σ...
-
Ο Σταφυλίνακας Kλικ στη φωτογραφία για περισσότερα http://toperivoli.com/content/%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%86%CF%85%CE%BB%CE%...
-
http://share24.gr/9-tropi-gia-na-antidrasis-otan-kapios-se-pligosi/ 9 Τρόποι για να Αντιδράσεις Όταν Κάποιος σε Πληγώσει - share24.gr...
-
Η Maria Dimitriou κοινοποίησε ένα σύνδεσμο . 4 σημάδια-καμπανάκια ότι ο μεταβολισμός σας είναι στα κόκκινα και κιν...
-
Maria Dimitriou κοινοποίησε μια δημοσίευση του George Styl Όταν ήμουν μικρός η γιαγιά μου τα έβαζε στο καντήλι για φυτίλι !!! Ξε...
-
Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση του χρήστη Bossnews.gr . · Πως να απαλλαγείτε από το νύχι που μπαίνει μέσα στο δέρμ...
-
Maria Dimitriou 22 Αυγούστου στις 12:22 π.μ. · olympospress.blogspot.com Γιατί οι Δελφοί έστειλαν τους Σ...
-
Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση της Dimitra Nikolaou . Η αρμπαρόριζα η θαυματουργή για τα νεύρα ...
-
Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση του χρήστη Διατροφη Υγεια . Αγιόκλημα: Ένα θαυματουργό φαρμακευτικό φυτό που πρέπει να...