ΨΩΜΙ ΣΤΡΙΦΤΟ

ΨΩΜΙ ΣΤΡΙΦΤΟ

ΥΛΙΚΑ ΣΥΝΤΑΓΗΣ
Αλευρι μαλακο 700γρ
Αλευρι Κιτρινο 100γρ
Αλευρι Καλαμποκιου 100γρ
Αλευρι Ολικης Αλεσης 100γρ
Αλατι 20γρ
Νερο 700γρ
Μαγια 30γρ

ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΣΥΝΤΑΓΗΣ
Ζυμωνουμε ολα τα υλικα μαζι, 4λ στην πρωτη ταχυτητα
και 4λ στην δευτερη, μολις ζυμωθει ριχνουμε λιγες σταγονες
λαδι να ξεκολαει απο τον γιατι θα ειναι λιγο μαλακο.
Το βγαζουμε απο τον καδο, το βαζουμε σε μια λεκανη
το σκεπαζουμε με μια πετσετα και το αφηνουμε να γινει
για 50-60λ. Κατοπιν το κοβουμε σε κοματια και βαρος
που θελουμε και το στρβουμε χωρις να το πλασουμε και
στοφαρουμε για 45λ, ψηνουμε στους 200β για 45λ χωρις ατμο.
Καλη σας επιτυχια!!!

Καλλιέργεια και χρήσεις Βασιλικού

Καλλιέργεια και χρήσεις Βασιλικού

http://epistrofi-sti-fysi.blogspot.gr/2013/04/blog-post_3006.html

Καλλιέργεια και χρήσεις του βασιλικού

Καλλιέργεια και χρήσεις Βασιλικού

Η λέξη βασιλικός προέρχεται από την ελληνική βασιλεύς. 

Οι χριστιανοί τον θεωρούν ευλογημένο φυτό, καθώς η Ιερά Παράδοση αναφέρει ότι η Aγ. Ελένη ανακάλυψε τον Τίμιο Σταυρό από το άρωμα του βασιλικού που φύτρωσε στο μέρος που ήταν θαμμένος, γι’ αυτό ονομάζεται και σταυρολούλουδο.

Ο βασιλικός είναι πραγματικά ένα απίστευτο βότανο. Το απολαμβάνουμε για την πλούσια και πικάντικη, ελαφρώς πιπεράτη γεύση του με ένα ίχνος της μέντας και γαρίφαλου. Ο βασιλικός είναι ένα ετήσιο βότανο που ανήκει στην οικογένεια της μέντας, Lamiaceae (Labiatae) και όπως και άλλα σε αυτή την οικογένεια, ο βασιλικός μπορεί να προσδιοριστεί από τους πλατιούς, τριχωτούς μίσχους. Υπάρχουν πάνω από 40 γνωστές ποικιλίες του βασιλικού εκ των οποίων Ocimum basilicum ή Sweet Basil είναι η πιο γνωστές οι οποίες και καλλιεργούνται. Το άρωμα του απελευθερώνετε με το απαλό τρίψιμο των φύλλον του. Υπάρχουν ποικιλίες που μπορεί να φτάσουν 2 1/2 πόδια ύψος . Οι αποχρώσεις στο φύλλωμα κυμαίνονται από ανοιχτό έως βαθύ πράσινο, μοβ και έντονο μοβ ακόμη και κίτρινο φύλλωμα. Η υφή ποικίλλει από μεταξένια και λαμπερή μέχρι θαμπή και τσαλακωμένη. Τα λουλούδια είναι διαταγμένα σε χαλαρούς σπονδύλους και σχηματίζουν μασχαλιαίους στάχεις, χρώματος άσπρου, κόκκινου ή ιώδους, ανάλογα με την ποικιλία, είναι αρωματικά, πλούσια σε νέκταρ και προσελκύουν τις μέλισσες. Ο βασιλικός κατάγεται από τις τροπικές περιοχές της Ασίας και έχουν καλλιεργηθεί εκεί για περισσότερα από 5.000 χρόνια.

Καλλιέργεια

Ευδοκιμεί σε χωράφια μέσης σύστασης, πλούσια, σε ότι αφορά το κάλιο ποτιστικά με καλή αποστράγγιση. Ο βασιλικός είναι φυτό με μεγάλη βλαστητική ανάπτυξη γι αυτό έχει συνέχεια ανάγκη από λιπαντικά (κομπόστα) στοιχεία και υγρασία στο έδαφος. Ο βασιλικός θέλει πολύ ήλιο, για να αποκτήσει το γνωστό, χαρακτηριστικό του άρωμα (όσο περισσότερος ήλιος, τόσο πιο έντονο είναι το άρωμα). Συλλέγεται λίγο πριν την ανθοφορία ή ξεραίνεται ολόκληρο σε μέρος δροσερό και αεριζόμενο. 

Αν θα χρησιμοποιηθούν τα φύλλα τους σαν καρύκευμα, θα πρέπει να κόβονται λίγα φύλλα κάθε φορά, τα φυτά να κορυφολογούνται ώστε να αναπτύσσονται νέοι πλευρικοί βλαστοί και οι ανθοταξίες να κόβονται μόλις σχηματίζονται, για να παραταθεί η ζωή του φυτού. Με τον τρόπο αυτό τα φυτά μπορούν να αντέξουν μέχρι τα πρώτα κρύα του χειμώνα. Η καλλιέργεια βασιλικού είναι σχετικά εύκολη. 

Ο πολλαπλασιασμός του βασιλικού γίνεται με σπόρους, από τον Φεβρουάριο- Μάρτιο μέχρι την αρχή του καλοκαιριού, ανάλογα με το κλίμα της περιοχής όπου σπέρνεται. Η θερμοκρασία δεν πρέπει να είναι χαμηλότερη από τους 10-12 °C. Επίσης ο πολλαπλασιασμός μπορεί να γίνει και με παραφυάδες (τμήματα βλαστών 10 εκατοστών περίπου). Τα νεαρά φυτά φυτεύονται σε γραμμές που απέχουν 30 cm και έχουν απόσταση επί των γραμμών 25-30 cm. Όταν καλλιεργείται για το αιθέριο έλαιο τότε συγκομίζεται σε πλήρη άνθιση. Η συγκομιδή αυτή γίνεται με δύο τρόπους: Tα φυτά είτε κόβονται ολόκληρα σε ύψος 10-15 εκ. περίπου, ή συλλέγονται μόνον οι ταξιανθίες. Ο βασιλικός έχει μεγάλη και γρήγορη αναβλαστική ικανότητα. Στον πρώτο τρόπο, όπου συγκομίζονται ολόκληρα τα φυτά, γίνονται μέχρι 3 συγκομιδές, ενώ στο δεύτερο, που συλλέγονται μόνο ταξιανθίες, μέχρι 6. Στο δεύτερο τρόπο επιτυγχάνεται περισσότερη ποσότητα αιθέριου ελαίου, απαιτούνται όμως και περισσότερα ημερομίσθια συλλογής. To αιθέριο έλαιο του βασιλικού εξάγεται από ολόκληρο το φυτό, είναι σχεδόν διαφανές και έχει μυρωδιά που είναι γλυκιά και πικάντικη. 

Επηρεάζει σχεδόν όλα τα συστήματα του οργανισμού μας. Τονώνει το νευρικό σύστημα, καταπολεμά το στρες, το άγχος, την πνευματική κόπωση και βοηθά στην συγκέντρωση. Επιπλέον ανακουφίζει από τον βήχα, τη γρίπη και το κρύωμα, την κατάθλιψη και την ατονία και καταπραΰνει τα τσιμπήματα από τα έντομα και τα φίδια.

Χρήσεις

• Είναι ένα από τα παλαιότερα βότανα στον κόσμο

• Χρησιμοποιείται στο μαγείρεμα

• Έχει χρησιμοποιηθεί στην ιατρική

• Απωθεί τα κουνούπια (δηλαδή είναι δηλητηριώδη για τα κουνούπια)

• Χρησιμοποιείται σε θρησκευτικές τελετές.

Η ποικιλία του πλατύφυλλου βασιλικού (sweet basil) αναφέρεται μαζί με άλλα αρωματικά φυτά, μαϊντανό, άνηθο κ.ά., ως λαχανικό λόγω της ευρείας χρήσης του σε όλες τις κουζίνες του κόσμου και ιδίως την Ιταλική (σάλτσα pesto), ως αρτυματικό-λαχανικό φυτό, σε μορφή χλωρής ή ξηρής δρόγης. Το αιθέριο έλαιο των διαφόρων ποικιλιών βασιλικού χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, αρωματοθεραπεία και ως απωθητικό εντόμων. Βρίσκει επίσης πολλές χρήσεις ως φαρμακευτικό φυτό στην παραδοσιακή ιατρική (πονοκεφάλους, διάρροιες, βήχα, δυσλειτουργία νεφρών κ.λπ.), ενώ αναφέρεται ότι έχει και καρδιοτονωτική δράση. Πολλές ποικιλίες, ιδίως ο λεπτόφυλλος (Greek basil), χρησιμοποιούνται ως καλλωπιστικά φυτά.

Ιδιότητες: Αεραγωγό, Ανακουφιστικό, Αντιεμετικό, Αντικαταθλιπτικό, Αντιπυρετικό, Αντισηπτικό, Αντισπασμωδικό, Αποχρεμπτικό, Αφροδισιακό, Γαλακταγωγό, Διουρητικό, Εμμηναγωγό, Εντομοαπωθητικό, Θερμαντικό, Καταπραϋντικό, Νευροτονωτικό, Σπασμολυτικό, Στομαχικό, Τονωτικό, Χωνευτικό.

Προφυλάξεις: Να μην χρησιμοποιείται το αιθέριο έλαιο κατά την εγκυμοσύνη.

Η Βιολογική Καλλιέργεια είναι μια μέθοδος καλλιέργειας η οποία ελαχιστοποιεί ή αποφεύγει πλήρως τη χρήση συνθετικών λιπασμάτων και ζιζανιοκτόνων, ρυθμιστών ανάπτυξης των φυτών, ορμονών καθώς και πρόσθετων ουσιών στις ζωοτροφές

ΠΗΓΗ

ανοιξιάτικο ή καλοκαιρινό

Ordan Burdan

  
Excerp

Πολύ ωραία πρωτότυπη πλέξη για ανοιξιάτικο ή καλοκαιρινό μπλουζάκι, ζακετάκι, τοπ κ.λ.π.

Είναι εύκολη αν πιστεύετε το αντίθετο.  Για βοήθεια σας λέω ότι κάθε χρώμα είναι και μια διαφορετική σειρά του πλεκτού.  

Πιο αναλυτικά : αρχίζουμε με απλό αλυσιδάκι  και όταν επιστρέψουμε για να αρχίσουμε το πλέξιμο με τα ποδαράκια,  αρχίζει να φαίνεται και το σχέδιο.

π.χ. τα 3 άσπρα (μπροστά μπροστά στην εικόνα) είναι η πρώτη σειρά , όταν επιστρέψουμε για την δεύτερη σειρά έχομε το άλλο χρώμα το ανοικτό μωβ και όταν ξαναεπιστρέψουμε για την τρίτη σειρά έχομε το σκούρο μωβ και ούτω καθεξής. 

Επίσης είναι επίλογή σας πόσα ποδαράκια θα έχετε ή πόσο αλυσιδάκι θα μεσολαβεί ενδιάμεσα σε κάθε διαφορετική επιλογή σας θα αλλάζει και το αποτέλεσμα.

Καλή Επιτυχία!!! 

Σήμερα...21/4

Ντολμαδάκια Γιαλαντζί

https://www.cretangastronomy.gr/2011/05/%ce%bd%cf%84%ce%bf%ce%bb%ce%bc

Ντολμάδες με αμπελόφυλλα

Posted on 2 Μάϊου 2011 by Vita in Αλμυρές, Αλμυρές, Κυρίως πιάτα, Κυρίως πιάτα, Λαχανικά, Νηστεία, Νηστίσιμες, Ορεκτικά, Ορεκτικά, Παραδοσιακές, Ρύζι, Χορτοφαγία, Χορτοφαγικές

 Του Μάη και της Άνοιξης! 

Μπακλαβάς, χαλβάς, μπουρέκι, ντολμάς, μπουγάτσα, πιλάφι, τζατζίκι, τι άλλο να πρωτοθυμηθώ από δικά μας καθημερινά φαγητά και γλυκά που έχουν τούρκικες ονομασίες.

Οι ερευνητές -τουλάχιστον όσοι είχα την ευκαιρία να διαβάσω κατά καιρούς- ισχυρίζονται ότι πολλά από τα εδέσματα αυτά έχουν ελληνική καταγωγή και πιθανόν άλλες ονομασίες αλλά μετά την περίοδο της τουρκοκρατίας πήραν τις ονομασίες με τις οποίες τα γνωρίζουμε σήμερα.

 

Το τελευταίο δημοσίευμα που διάβασα επί του θέματος είναι η πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Andrew Dalby στον Δημήτρη Ποταμιάνο, που δημοσιεύεται στο τελευταίο Gourmet της Ελευθεροτυπίας. Αναφέρεται στις εξωτερικές επιρροές στην ελληνική κουζίνα ,που να σημειωθεί ότι τη χαρακτηρίζει ως την αρχαιότερη της Ευρώπης, και λέει χαρακτηριστικά:

 

«Διαφαίνονται τριών ειδών επιρροές: Στις ονομασίες των πιάτων, στα νέα υλικά, και στους τρόπους μαγειρέματος. Πολύ γνωστό παράδειγμα οι ντολμάδες. Τουρκική ονομασία για μιαν αρχαία ελληνική ιδέα (το παλιό τους όνομα ήταν «θρία». Βλέπουμε εδώ πως οι επιρροές είναι διπλής κατευθύνσεως, καθώς έχουμε μιαν ελληνική ιδέα που υιοθετείται από τους Τούρκους ενώ οι Έλληνες πάλι «αντιδανείζονται» το νέο τουρκικό όνομά της»

Εξάλλου, στην «Κρητική κουζίνα» των Ν.και Μ. Ψιλάκη , οι δύο έγκριτοι ερευνητές της κουζίνας μας, σημειώνουν ότι η κρητική κουζίνα ελάχιστα επηρεάστηκε από την τουρκική παρά την μακρόχρονη παραμονή των Τούρκων στο νησί. Παρ’ όλα αυτά έδωσαν τούρκικες ονομασίες σε πολλά εδέσματα της κρητικής κουζίνας που υιοθέτησαν τελικά στην δική τους κουζίνα. Μάλιστα υποχρέωναν τους υπόδουλους να χρησιμοποιούν τις τούρκικες ονομασίες.

Τα ντολμαδάκια μας λοιπόν παρά το τούρκικο όνομά τους είναι ελληνικό φαγητό. Παραλλαγές πολλές και από τόπο σε τόπο, και από σπίτι σε σπίτι. Τα κρητικά είναι λίγο παραπάνω διάσημα από τα υπόλοιπα, και δεν εννοώ  τα δικά μου… Μέχρι για συμμετοχή σε πολιτικές ίντριγκες έχουν κατηγορηθεί και για μέσο αποπλάνησης πολιτικών αν θυμάστε… Εκείνη βέβαια η συνταγή είναι μυστική…

Η αλήθεια είναι ότι αυτή την εποχή τα αμπέλια μας έχουν τόσο τρυφερά φυλλαράκια που τα ντολμαδάκια που φτιάχνουμε με την εμπλουτισμένη με χίλια δυό μυρωδικά γέμιση (του Μαγιού οι μυρωδιές βλέπετε ) , τα διαφοροποιεί από τα συνήθη γιαλαντζί. Όπως συνήθως, η κρητική κουζίνα ακολουθεί την εποχικότητα των πρώτων υλών. Έτσι αυτή την εποχή στη γέμιση θα βάλουμε μπόλικες αγκινάρες και άνιθο εκτός των άλλων, ενώ στους καλοκαιρινούς ντολμάδες θα ψιλοκόψουμε κολοκυθάκι και μελιτζάνα και περισσότερο μαϊντανό.
Κρητικά ντολμαδάκια λοιπόν με φρέσκα αμπελόφυλλα.
Υλικά (για μισό κιλό αμπελόφυλλα):
½ κιλό φρέσκα αμπελόφυλλα
2 κούπες ρύζι (συνήθως βάζω μισό νυχάκι -μισό καρολίνα)
2 μεγάλα ή 3 μέτρια ξερά κρεμμύδια τριμμένα στον τρίφτη ή ψιλοκομμένα στο χέρι(όχι αλεσμένα στο multi)
1 ματσάκι (5-6) πράσινα κρεμμυδάκια ψιλοκομμένα
1 κούπα ελαιόλαδο (η μισή στη γέμιση και η άλλη μισή στην κατσαρόλα)
1 μάτσο μαϊντανό ψιλοκομμένο (να βγει περίπου μια κούπα)
1 μάτσο άνηθο ψιλοκομμένο (να βγει περίπου μια κούπα ή λίγο λιγότερο)
1 μικρό μάτσο μάτσο αβάρσαμο (δυόσμο) (να βγει ½ κούπα ή λίγο παραπάνω)
1 μεγαλούτσικη ντομάτα τριμμένη .
2 αγκινάρες ψιλοκκομένες ( ή 1 κολοκύθι τριμμένο στον τρίφτη και μια μελιτζάνα ψιλοκομμένη)
Αλάτι
Πιπέρι
Το χυμό ενός λεμονιού για την κατσαρόλα και 1-2 λεμόνια για το σερβίρισμα.
Επί το έργον:

Ξεπλένουμε τα αμπελόφυλλα και κόβουμε τα κοτσανάκια τους. Τα κάνουμε ματσάκια. Βάζουμε σε κατσαρόλα νερό να βράσει, και τα βάζουμε λίγα λίγα (καμιά δεκαριά).

Τα σπρώχνουμε στο νερό και τα αναποδογυρίζουμε όλα μαζί να αλλάξουν χρώμα. Τα αμπελόφυλλα αυτής της εποχής είναι τόσο τρυφερά που θέλουν ελάχιστο ζεμάτισμα.

Αριστερά τα ζεματισμένα…

Ετοιμάζουμε τη γέμιση. Ψιλοκόβουμε τα κρεμμύδια , τα μυρωδικά ,τα λαχανικά και την ντομάτα , προσθέτουμε το αλατοπίπερο και τη μισή κούπα λάδι, και τα τρίβουμε λίγο με το χέρι να μαραθούν λίγο τα μυρωδικά και να αναμειχθούν οι μυρωδιές τους. Ακόμη θυμάμαι τη γιαγιά μου να βάζει σ’ ένα κουταλάκι λίγο από το ζουμί που άφηνε το μείγμα για να ελέγχει το αλατοπίπερο σ’ αυτή τη φάση.Προσθέτουμε το ρύζι.

Βάζουμε στην κατσαρόλα μια δυό κουταλιές λάδι και τη στρώνουμε με αμπελόφυλλα. Παίρνουμε ένα-ένα φυλλαράκι και βάζουμε λίγη γέμιση- ένα γεμάτο κουταλάκι περίπου- στη θέση που ήταν το κοτσάνι .

Τη σκεπάζουμε με το πάνω μέρος του φύλλου, γυρνάμε τα πλαϊνά και τα τυλίγουμε σαν μικρά μπουρεκάκια. Τα στρώνουμε με τάξη στην κατσαρόλα με το μέρος που έχει σταματήσει το τύλιγμα προς τα κάτω.

 Όταν τελειώσουμε , τα περιχύνουμε με το υπόλοιπο λάδι, λίγο αλάτι ακόμη ,και το χυμό του λεμονιού.Σκεπάζουμε πάλι με φύλλα, και από πάνω βάζουμε ένα βαρύ πιάτο. Προσθέτουμε νερό τόσο όσο να φτάσει περίπου στη μέση της τελευταίας σειράς.

Βάζουμε την κατσαρόλα να βράσει. Μόλις αρχίσει ο βρασμός, χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία και αφήνουμε να σιγοβράζει το φαγητό. Χρειάζεται να είναι χαμηλή η θερμοκρασία αφενός για να μην ξετυλίξουνε και αφετέρου για να μη πιάσουν και μας τσικνώσουν. Προσθέτουμε κατά διαστήματα νεράκι (κατά προτίμηση ζεστό) ως ότου ολοκληρωθεί το φαγητό μας (αυτή τη φορά πρόσθεσα 3 ή 4 κούπες ακόμη!).

 Κλείνουμε το μάτι και αφήνουμε σκεπασμένο το φαγητό μας να μαρουβίσει. Σερβίρουμε βγάζοντάς ένα ένα τα ντολμαδάκια μας και τα συνοδεύουμε με λεμόνι. Συνδυάζονται ιδανικά με γιαούρτι, με φέτα, με μικρά τηγανητά ψαράκια ή με χοχλιούς βραστούς ή μπουμπουριστούς. Για σαλάτα, αρκεί σκέτο αγγουράκι με λαδόξυδο.

Παρατηρήσεις:
1) Πιστεύω ότι η μεγάλη τέχνη στους ντολμάδες δεν είναι η γέμιση. Γέμιση νόστιμη υπάρχει σε πολλές εκδοχές. Η τέχνη τους είναι στο μαγείρεμα. Πρέπει το ρύζι να μαλακώσει χωρίς να λασπώσει. Δεν πρέπει να είναι ξεροί αλλά «βλασεροί» δηλαδή να είναι υγροί.
2) Ένα πολύ ιδιαίτερο υλικό που προσθέτουμε στη γέμιση στους ντολμάδες στην Κρήτη είναι ο χόντρος (το σπασμένο στάρι). Μπορούμε να αντικαταστήσουμε το ρύζι κατά ένα μέρος ή εξ ολοκλήρου με χόντρο. Η μητέρα μου λέει ότι στην κατοχή τους έφτιαχναν με σκέτο χόντρο. Είναι πολύ νόστιμοι κι έτσι.Επίσης όταν δεν νηστεύουμε βάζουμε μια χούφτα τριμμένο ξινόχοντρο.
3) Οι ντολμάδες με αμπελόφυλλα πολλές φορές «εμπλουτίζονται» και με άλλα γεμιστά λαχανικά στην κατσαρόλα ιδιαίτερα να υπάρχουν παιδιά στο σπίτι.

Πατάτες , ντομάτες, μελιτζάνες μπαίνουν μαζί με τους φυλλένιους στην κατσαρόλα και παίρνουν γεύση από τα αμπελόφυλλα. Το καλοκαίρι γεμίζονται και ανθοί κολοκυθιάς και έχουμε τους λεγόμενους αθουλένιους ντολμάδες.
4) Οι ντολμάδες μπορούν να αποτελέσουν κύριο πιάτο ή ορεκτικό. Αν τους κάνουμε για ορεκτικό τους κάνουμε συνήθως πιο μικρούς . Η μάνα μου έχει να λέει πως τους πιο «ψημιδευτούς» (δηλαδή καλοφτιαγμένους) ντολμάδες τους έχει φάει στο Σγουροκεφάλι του ν. Ηρακλείου στο σπίτι μιας θειάς της που την είχε για μεγάλη νοικοκυρά (έχουμε μια ρίζα κι από κει).Αν τα φύλλα είναι μεγάλα τα κόβουμε στα δύο. 

Σερβίρονται  όμορφα τοποθετημένοι όρθιοι με την βοήθεια ενός τσερκιού και φέτες λεμονιού.
5) Αν τα φύλλα είναι διατηρημένα σε άλμη προσέχουμε το αλάτι. Δεν αλατίζουμε καθόλου στην κατσαρόλα. Τα τελευταία χρόνια διατηρούμε τα φύλλα στην κατάψυξη και είναι πολύ καλύτερα από τα αλμυρά.
6) Αν περισσέψουνε φύλλα, γιατί έχει να κάνει και με πόση γέμιση βάζουμε, φυλάσσονται στην κατάψυξη. Αν περισσέψει γέμιση ανοίγουμε 1-2 ντομάτες και τις γεμίζουμε. Δεν μου αρέσει η γέμιση όταν μένει στην κατάψυξη…
7) Τις πληροφορίες τις πήρα από:
α) από το Gourmet της Ελευθεροτυπίας, τεύχος 89, Μάιος 2011, σελ.27. (Ο Αndrew Dalby είναι – εκτός των άλλων- συγγραφέας σειράς βιβλίων για την ιστορία του φαγητού και θα συμμετέχει στο συμπόσιο με θέμα «Αρχαία ελληνική και βυζαντινή γαστρονομία» που θα πραγματοποιηθεί στις 7 και 8 Μαΐου στο κτήμα Λαζαρίδη στο Καπανδρίτι Αττικής).
β) Από το βιβλίο «Κρητική παραδοσιακή κουζίνα» των Ν.και Μ. Ψιλάκη, σελ. 62, Ε΄ Έκδοση , Εκδόσεις Καρμάνωρ, Ηράκλειο 1997.
Καλό μήνα σε όλους!
Καλή δύναμη να αντέξουμε τις δυσκολίες που μας ετοιμάζουν!

Αλλεργία και πρόληψη.....

Χορηγά Σωτηρία.

Αλλεργία και πρόληψη.....Οι αλλεργίες είναι παθήσεις που παρουσίασαν σημαντική αύξηση κατά το δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα στις βιομηχανοποιημένες κοινωνίες. Ενδεικτικά στις ΗΠΑ, η επίπτωση του άσθματος αυξήθηκε κατά 75% από το 1980-1994. Ένας αυξανόμενος αριθμός ατόμων κάθε χρόνο πεθαίνει από θανατηφόρες αλλεργικές αντιδράσεις. Η παγκόσμια ημέρα, στις 8 Ιουλίου, αποσκοπεί στην υιοθέτηση αποτελεσματικών μέτρων πρόληψης.

Στην αλλεργία, παθολογικές καταστάσεις όπως το άσθμα, η ρινίτιδα, η κνίδωση, η αναφυλαξία, εκδηλώνονται ως αποτέλεσμα υπερευαισθησίας του οργανισμού σε ουσίες του περιβάλλοντος που ονομάζονται αλλεργιογόνα.

Οι αλλεργίες, αναλόγως συμπτωμάτων, διαιρούνται σε δερματικές αλλεργίες (κνίδωση και αγγειοίδημα, έκζεμα αλλεργικής βάσης), άσθμα, αλλεργική ρινίτιδα, επιπεφυκίτιδα, αλλεργίες του γαστρεντερικού συστήματος, αναφυλαξία.

Αλλεργική κνίδωση, αγγειοίδημα, αλλεργικό έκζεμα: Η αλλεργική κνίδωση και το αγγειοίδημα, είναι δερματικές αλλεργικές καταστάσεις που μπορεί να εμφανιστούν μαζί ή ξεχωριστά. Τα συμπτώματα είναι αλλοιώσεις του δέρματος με εξανθήματα.

Άσθμα: Το αλλεργικό άσθμα σχετίζεται συχνά με ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό αλλεργικών νοσημάτων (π.χ. ρινίτιδα, κνίδωση, έκζεμα), θετικές δερματοαντιδράσεις, αυξημένα επίπεδα ανοσοσφαιρίνης Ε, θετικές αντιδράσεις πρόκλησης κατά την εισπνοή ειδικού αντιγόνου. Τα συμπτώματα είναι δυσχέρεια αναπνοής, βρογχόσπασμος. Τα περισσότερα αλλεργιογόνα που προκαλούν άσθμα είναι αερογενή. Συχνοί παράγοντες που υπάρχουν στον αέρα είναι τα ακάρεα που βρίσκονται στην οικιακή σκόνη, η εποχιακή γύρη, τα πούπουλα, το τρίχωμα ζώων, οι σπόροι μυκήτων.

Αλλεργική ρινίτιδα: Η αλλεργική ρινίτιδα χαρακτηρίζεται από φτάρνισμα, μπούκωμα, έκκριση από τη μύτη, φαγούρα και δακρύρροια. Εμφανίζεται συχνά σε ατοπικά άτομα, δηλαδή άτομα με οικογενειακό ιστορικό σχετικών αλλεργιών. Η εποχική εαρινή αλλεργική ρινίτιδα, έχει εποχικό χαρακτήρα και οφείλεται σε αλλεργιογόνα που αφορούν συγκεκριμένη εποχή, όπως είναι η αλλεργική ρινίτιδα που προκαλείται από τη γύρη κατά την περίοδο της ανθοφορίας την Άνοιξη. Η χρόνια αλλεργική ρινίτιδα εμφανίζεται όλο τον χρόνο και οφείλεται σε αλλεργιογόνα που επιδρούν ανεξαρτήτως εποχής, όπως είναι τα ακάρεα της σκόνης και τα απολεπιζόμενα επιθηλιακά κύτταρα του δέρματος των ζώων. Η τροφική αλλεργία είναι ασυνήθης αιτία αλλεργικής ρινίτιδας. Η αλλεργική ρινίτιδα μπορεί να επιπλακεί και με μικροβιακές ή ιογενείς επιμολύνσεις.

Αλλεργική επιπεφυκίτιδα: Εμφανίζεται με πρήξιμο, ερυθρότητα, φαγούρα στο μάτι.

Αλλεργίες του γαστρεντερικού σωλήνα: Πρόκειται για ανώμαλη αντίδραση του γαστρεντερικού σωλήνα σε αλλεργιογόνα που εισέρχονται σε αυτόν με την τροφή ή με την εισπνοή, με αποτέλεσμα την εκδήλωση συμπτωμάτων, όπως εσωτερικού κνησμού, κοιλιακού πόνου, διάρροιας, φουσκώματος. Μία ποικιλία χημικών συντηρητικών και προσθέτων των τροφών προκαλεί σημαντική αλλεργική αντίδραση του γαστρεντερικού σωλήνα. Μεταξύ των πιο κοινών φυσικών τροφίμων που ερεθίζουν το έντερο προκαλώντας αλλεργικές αντιδράσεις συγκαταλέγονται το γάλα, τα φουντούκια, τα φιστίκια, το σιτάρι, η σόγια, το μήλο, το χοιρινό, το ψάρι, τα οστρακοειδή, το γάλα, οι φράουλες.

Αναφυλαξία: Οι αναφυλακτικές αντιδράσεις είναι επικίνδυνες αλλεργικές αντιδράσεις που εμφανίζονται άμεσα μετά τη χορήγηση του αλλεργιογόνου, συνήθως με ένεση και σπανιότερα μετά από κατάποση και εκδηλώνονται με την ανάπτυξη αναπνευστικής δυσχέρειας, οιδήματος λάρυγγα, βρογχόσπασμου, δερματικών εξανθημάτων ακολουθούμενων συχνά από αγγειακή κατάρρευση, φαινόμενα που μπορεί να οδηγήσουν γρήγορα, εντός λεπτών ή ωρών στον θάνατο. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν βήχα, βράχνιασμα, βάρος στον θώρακα, γαστρεντερικές εκδηλώσεις (όπως ναυτία, έμετο, διάρροια, κοιλιακό πόνο).

Η μελέτη των αλλεργιών γίνεται με ειδικές εξετάσεις. Σε αρκετές περιπτώσεις δεν δύναται να εντοπιστεί το υπεύθυνο αλλεργιογόνο. Η φαρμακευτική θεραπεία περιλαμβάνει κορτικοειδή, αντιισταμινικά, β αδρενεργικά φάρμακα, θεοφυλλίνη, αντιχολινεργικά, το cromolin sodium, τους ανταγωνιστές λευκοτριενίου, το μονοκλωνικό αντι Ε αντίσωμα (omalizumab). H ανοσοθεραπεία επιφυλάσσεται σε ειδικές περιπτώσεις. Σήμερα τα περισσότερα από αυτά τα φάρμακα, χορηγούνται μέσω εισπνεόμενων ή τοπικών σκευασμάτων στον οργανισμό, για να ελαχιστοποιούνται οι παρενέργειες της συστηματικής χορήγησης. Σε αναφυλαξία η θεραπεία επιβάλλει την άμεση εφαρμογή ειδικής ενέσιμης θεραπείας, ενδοφλέβιου καθετήρα, χορήγηση οξυγόνου.

Η αυξανόμενη σοβαρότητα των αλλεργικών αντιδράσεων σε συνδυασμό με την ανυπαρξία κλασικών θεραπευτικών παρεμβάσεων με πλήρη απουσία παρενεργειών, καθιστά σημαντική την αναγκαιότητα τήρησης αποτελεσματικών μέτρων πρόληψης.

Πρωτογενής πρόληψη

Η πρωτογενής πρόληψη αφορά την πρόληψη εμφάνισης αλλεργίας σε μη αλλεργικά άτομα. Παρά το γεγονός ότι η προδιάθεση για αλλεργία κληρονομείται, σημαντικός είναι ο ρόλος του περιβάλλοντος.

Πολλαπλά γονίδια αλληλεπιδρούν με περιβαλλοντικούς παράγοντες, με αποτέλεσμα την εμφάνιση αλλεργικών φαινοτύπων. Σύμφωνα με μελέτες η αυξανόμενη ανώμαλη αλλεργική αντίδραση του ανοσοποιητικού του σύγχρονου ανθρώπου σε πολλές κυκλοφορούμενες ουσίες, είναι το τίμημα της κακής διατροφής και της αύξησης των χημικών και ερεθιστικών παραγόντων που η βιομηχανοποίηση άθροισε στο περιβάλλον, σε συνδυασμό με τη μειωμένη εκγύμναση του ανοσοποιητικού συστήματος από τη γέννηση απέναντι σε φυσικά αλλεργιογόνα λόγω της τεχνητής διαμόρφωσης ενός υπερπροστατευτικού αποστειρωμένου από μικρόβια περιβάλλοντος στην οικογένεια και στον κοινωνικό μικρόκοσμο του βρέφους. Η βρεφική και παιδική ηλικία είναι καθοριστικής σημασίας, σύμφωνα με μελέτες, για την εγκαθίδρυση μιας υγιούς ανοσολογικής απάντησης στον αναπτυσσόμενο οργανισμό.

Συγκεκριμένα, μητέρες που καπνίζουν, κάνουν χρήση φαρμάκων ή αντιβιοτικών κατά την κύηση έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να κάνουν παιδιά με αλλεργικές παθήσεις. Η πλούσια σε λιπαρά διατροφή, με χαμηλή περιεκτικότητα σε φρούτα, λαχανικά, φυσικά αντιοξειδωτικά και βιταμίνη Ε, κατά την κύηση, έχει συνδεθεί με μεγαλύτερη επίπτωση αλλεργιών στα βρέφη και παιδιά. Ο μητρικός θηλασμός ασκεί προστατευτική επίδραση.

Η έκθεση σε απλούς ιούς και μικρόβια, κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας στην οποία το ανοσοποιητικό σύστημα διαμορφώνεται, είναι κρίσιμη για την εγκατάσταση ομαλής ανοσοποιητικής απάντησης που θα συνοδεύει τον άνθρωπο σε όλη του τη ζωή. Οι βακτηριακές φλεγμονές επάγουν την παραγωγή της ιντερλευκίνης 12, που είναι σημαντική για την ανάπτυξη υγιούς ανοσοποιητικού. Η μικρότερη επίπτωση αλλεργιών που παρατηρείται σε πολύτεκνες οικογένειες, ιδιαίτερα στα μικρότερα παιδιά, έχει αποδοθεί στην αυξημένη έκθεσή τους σε κοινούς ιούς και απλά μικρόβια από τα μεγαλύτερα αδέλφια. Ο τρόπος δόμησης της σύγχρονης κατοικίας αύξησε αφύσικα τη συγκέντρωση ορισμένων αλλεργιογόνων στο εσωτερικό περιβάλλον.

Τέτοιες αλλαγές στη σύγχρονη κατοικία που ενοχοποιούνται για την αυξημένη εμφάνιση αλλεργιών είναι η αυξημένη χρήση συνθετικών υλικών, καθώς και η ευρεία χρησιμοποίηση μοκετών και βαριάς επίπλωσης, που ελκύουν αλλεργιογόνα. Ιδιαίτερης σημασίας, είναι σύμφωνα με μελέτες, η αυξημένη συγκέντρωση των αλλεργιογόνων αυτών στο υπνοδωμάτιο. Η υιοθέτηση της συνήθειας από πολλές αστικές κυρίως οικογένειες να παίρνουν τα κατοικίδια στα υπνοδωμάτια κατά τη νύχτα, έχει σχετιστεί με την αύξηση των αλλεργιών. Κατοικίες με αυξημένη υγρασία, αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης άσθματος. Η αποφυγή των συνθετικών υλικών, των μοκετών, των χαλιών και της βαριάς επίπλωσης, ιδιαίτερα στα υπνοδωμάτια, καθώς και η αποφυγή της υγρασίας, μειώνει την πιθανότητα αλλεργιών. Η χρήση εσωρούχων από καθαρό βαμβάκι (pure cotton), μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης δερματικών αλλεργιών.

Η παχυσαρκία και το κάπνισμα συνδέονται με μεγαλύτερα ποσοστά αλλεργικών παθήσεων. Η απώλεια του υπερβάλλοντος βάρους βελτιώνει το αλλεργικό άσθμα στους ήδη πάσχοντες. Η τυποποιημένη διατροφή πλούσια σε συντηρητικά και χρωστικές, η κατάχρηση κρέατος, η αυξημένη πρόσληψη ζωϊκού λίπους, η μικρή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών αυξάνει την πιθανότητα να εμφανιστούν αλλεργικές παθήσεις.

Δευτεροπαθής πρόληψη

Η δευτεροπαθής πρόληψη αφορά την πρόληψη εμφάνισης αλλεργικών συμπτωμάτων σε εγκατεστημένη αλλεργία. Στην περίπτωση αυτή, είναι σημαντικό να γίνει σωστή ιατρική μελέτη, ώστε να εντοπιστεί το είδος του αλλεργιογόνου, για το οποίο, καταρτίζεται στη συνέχεια πρόγραμμα εξατομικευμένης παρέμβασης στην καθημερινότητα, ώστε το αλλεργιογόνο αυτό να αποσυρθεί δραματικά. Εάν το υπεύθυνο αλλεργιογόνο, δεν δύναται να εντοπιστεί, ανάλογα με το είδος, την ένταση της αλλεργικής αντίδρασης και τα ευρήματα του εργαστηριακού ελέγχου, καθορίζονται εξατομικευμένες θεραπευτικές παρεμβάσεις.

Ταξίδια και πρόληψη επικίνδυνων αλλεργικών αναφυλακτικών αντιδράσεων

Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών, τα άτομα επισκέπτονται ασυνήθιστους τόπους, διαμένουν συχνότερα στην ύπαιθρο, υιοθετούν νέες συνήθειες, ενώ σημαντικές ιατρικές υποδομές συχνά απουσιάζουν. Οι παράγοντες αυτοί αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης σοβαρών αναφυλακτικών αντιδράσεων, ιδιαίτερα σε αλλεργικά άτομα.

Μέτρα πρόληψης:

Μην περπατάτε χωρίς υποδήματα
Μην χρησιμοποιείτε αρώματα, αρωματικά γαλακτώματα σώματος ή αντηλιακά με άρωμα. Οι έντονες οσμές κινδυνεύουν να προσελκύσουν ορισμένα έντομα και υμενόπτερα
Δεν πρέπει να εκτίθενται τα τρόφιμα στον αέρα. Η πρακτική αυτή προσελκύει επικίνδυνα έντομα (πχ. σφήκες)
Δραστηριότητες όπως κλάδεμα, κόψιμο χόρτων, αποκομιδή σκουπιδιών πεσμένων φρούτων δεν πρέπει να γίνονται από αλλεργικά άτομα
Τα ευαίσθητα άτομα πρέπει να έχουν μαζί τους φάρμακα αμέσου ανάγκης κατά τις εκδρομές.