ΣΩΤΗΡΙΑ ΒΑΣΙΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ -
ΦΩΤΕΙΝΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΔΥΝΑΜΗΣ ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΣΗΜΕΡΑ.
«Αν έχεις λείψει για ό,τι πρέπει,
θα ‘σαι πάντα μέσα σε όλα εκείνα που γι’ αυτά έχεις λείψει,
θα ‘σαι για πάντα μέσα σε όλο τον κόσμο».
Γιάννης Ρίτσος
Η Σωτηρία Βασιλακοπούλου, η “Σίσσυ”, γεννήθηκε στην Αθήνα στις 2 Ιούνη
του 1959. Μετά τις άριστες γυμνασιακές της σπουδές, πέρασε στην Πάντειο,
όπου και εκεί διακρίθηκε για την απόδοσή της. Οταν βρισκόταν στο
δεύτερο έτος των σπουδών της, το χειμώνα του 1978, πλησίασε την Οργάνωση
της ΚΝΕ από μόνη της και ζήτησε να γίνει μέλος της, όπως και έγινε.
Υπόδειγμα σεμνότητας και ανοιχτής καρδιάς. Ζούσε δραστήρια τη ζωή της
Οργάνωσης και του φοιτητικού συλλόγου της σχολής της. Ηξερε και
κατάφερνε να συνδυάζει σωστά την οργανωμένη ζωή, με τη μόρφωση, με τον
αγώνα. Η ίδια έγραφε στο ημερολόγιό της σχετικά με τη γνωριμία της με τη
ΚΝΕ:
«Ενιωσα τη φλογερή επιθυμία να ριχτώ κι εγώ στον ωραίο αγώνα
για μια Αθήνα πραγματικά νοικοκυρεμένη και δημοκρατική, φάρο πολιτισμού
και προπύργιο αγωνιστικότητας για ένα καλύτερο αύριο του λαού, της
πατρίδας μας…»
Δευτέρα 28 Ιούλη 1980. Στις 1.15 το μεσημέρι,
συνεργεία της Αχτίδας των ΑΕΙ της ΚΟΑ του ΚΚΕ πηγαίνουν στους
εργαζόμενους της ΕΤΜΑ για να μοιράσουν προκηρύξεις του ΚΚΕ, ενάντια στην
ανεργία, στις απολύσεις και στην ακρίβεια. Στον περίβολο της ΕΤΜΑ,
υπάρχουν δύο περιπολικά (ΑΠ-1432 και ΑΠ-1072) με άντρες του ΚΕ
Αστυνομικού Τμήματος και διοικητή τον Νίκο Χρηστάκο. Στις 2:00 αρχίζουν
να βγαίνουν μεμονωμένοι εργάτες και να παίρνουν τις προκηρύξεις παρά τις
απειλές των αστυνομικών. Οι υπόλοιποι εργάτες της βάρδιας μεταφέρονται
με πούλμαν από άλλη πύλη, προκειμένου να μη φτάσουν στα χέρια τους οι
προκηρύξεις. Ομως, σε κάθε πύλη υπάρχουν συνεργεία.
Ανάμεσα στους
ακούραστους νέους του αγώνα και η Σωτηρία Βασιλακοπούλου. Μαζί με τους
συντρόφους της και με όπλο την ακούραστη φωνή της καλούσε τους εργάτες
για ένα μέλλον που τους ανήκει. Αυτή τη φωνή που δεν αντέχουν τα
αφεντικά. Και δόθηκε η διαταγή: “Μακριά αυτή η φωνή από τα αυτιά των
εργατών. Γρήγορα στα πούλμαν. Μη δίνετε βάση στους συγκεντρωμένους
κομμουνιστές. Κλείστε τα παράθυρα να μην δώσουν την προκήρυξη”.
Μάταια όμως. Οι προκηρύξεις αλλάζουν χέρια, τα παράθυρα των πούλμαν
ανοίγουν διάπλατα, οι εργάτες ακούνε τους κομμουνιστές. Όμως ο
υπαστυνόμος Αλέξανδρος Γεωργατσώνας του ΚΕ ΑΤ είχε ήδη δώσει εντολή να
βγουν τα πούλμαν με ταχύτητα. Τα δύο από αυτά στρίβουν προς την Π. Ράλλη
και το υπ’ αριθμόν ΥΜ 1633 πούλμαν, με οδηγό τον Μάριο Χαρίτο, καθώς
στρίβει προς την Ιερά Οδό, χτυπάει τη φοιτήτρια της Παντείου, Σωτηρία
Βασιλακοπούλου, μέλος της ΚΝΕ. Ο οδηγός, παρά τις φωνές της ίδιας και
των συντρόφων της, δε φρενάρει. Η Σωτηρία απλώνει τελευταία φορά το χέρι
με την ανακοίνωση. Δεν προλαβαίνει. Το πούλμαν πέρασε πάνω από το σώμα
της, συνθλίβοντας τα 21 της χρόνια. Η πικέτα, τα γυαλιά της και λίγα
λουλούδια στη ματωμένη άσφαλτο.
Οι διαμαρτυρίες των μελών των
συνεργείων αναγκάζουν τον Γεωργατσώνα να «καταδιώξει» το πούλμαν. Μαζί
του, το καταδιώκουν και οι σύντροφοι της Σωτηρίας. Ο υπαστυνόμος, όταν
πλησιάζει τον οδηγό, αντί να τον συλλάβει, του λέει: «Φύγε γρήγορα, αυτά
συμβαίνουν»! Τα μέλη των συνεργείων φτιάχνουν ανθρώπινο φράγμα,
εμποδίζοντας το πούλμαν να φύγει. Το ασθενοφόρο έρχεται μετά από 20
λεπτά και η Αστυνομία δε διακόπτει καν την κυκλοφορία. Ο διοικητής και
εν χορώ οι υφιστάμενοί του αξιωματικοί παρουσιάζουν την εν ψυχρώ
δολοφονία ως «τροχαίο ατύχημα».
Το Συνδικάτο Κλωστοϋφαντουργών και η
Εργοστασιακή Επιτροπή της ΕΤΜΑ λίγη ώρα μετά το έγκλημα αποφασίζουν την
κήρυξη απεργίας, που ξεκινάει στις 10 το βράδυ. Η Αστυνομική Διεύθυνση
Αθήνας απαγορεύει στους συνδικαλιστές να έρθουν σε επαφή με τους
εργάτες, οι οποίοι δεν έχουν μάθει το τραγικό γεγονός μέχρι αργά, αφού ο
χώρος του εργοστασίου είναι τεράστιος. Χιλιάδες εργαζόμενοι και
φοιτητές φτάνουν από νωρίς το απόγευμα στον τόπο του εγκλήματος,
συγκροτώντας μαχητικές διαδηλώσεις. «Οχι άλλο αίμα για την εργοδοσία»,
είναι το σύνθημα που κυριαρχεί. Στο ίδιο σημείο βρίσκονται ισχυρές
αστυνομικές δυνάμεις, προκειμένου να «προστατευτούν οι εγκαταστάσεις της
ΕΤΜΑ» και στις 9:00 το ίδιο βράδυ χτυπούν τους συγκεντρωμένους,
τραυματίζοντας σοβαρά τέσσερις κοπέλες. Ολη τη νύχτα εργαζόμενοι
παραμένουν έξω από την ΕΤΜΑ. Στις 5 το πρωί, όταν φτάνει η πρωινή
βάρδια, δίνεται, για άλλη μια φορά, με επιτυχία η μάχη της απεργίας. Στη
διάρκεια της μέρας, από τα μεγάφωνα του εργοστασίου ασκούνται πιέσεις
στους εργαζόμενους: «Το εργοστάσιό σας (!) δεν απεργεί. Οσους σας
παρασύρουν να τους αναφέρετε στη Διεύθυνση»…
Ο φιλοκυβερνητικός
Τύπος και τα κρατικά ΜΜΕ καταγράφουν την είδηση της δολοφονίας, στο
άθροισμα των 11 νεκρών στα …τροχαία του Σαββατοκύριακου. Η «Καθημερινή»
γράφει την επόμενη μέρα: «Σοβαρά επεισόδια απειλήθηκαν εξ αφορμής ενός
θανατηφόρου τροχαίου» και η «Βραδυνή»: «Το δυστύχημα αυτό προσπαθούν να
το εκμεταλλευτούν αι κομμουνισταί, χαρακτηρίζοντάς το ως… δολοφονία».
Λίγες μέρες αργότερα, ο εισαγγελέας Θεοφανόπουλος ασκεί ποινική δίωξη
κατά του οδηγού του πούλμαν Μ. Χαρίτου, για «ανθρωποκτονία εξ αμελείας»…
Οι ηθικοί αυτουργοί του εγκλήματος παραμένουν ατιμώρητοι.
Η μορφή
της Σωτηρίας ολοζώντανη στις συνειδήσεις της εργατιάς, πλανιέται πάνω
από τη λαοθάλασσα, που ζητά ειρήνη και δουλειά. “Θα ζεις μέσα από τους
αγώνες μας”, υπόσχονται χιλιάδες εργαζόμενοι και φοιτητές στην κηδεία
της.