ΤΟ ΧΑΡΟΥΠΙ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΗ
Το
χαρούπι είναι αείφυλλο και μπορεί να φτάσει σε ύψος και τα 13 μέτρα,
βρίσκεται σε όχθες ποταμών και παράκτιες περιοχές της Μεσογείου.
Στατιστικές
έρευνες έχουν δείξει ότι από τους περίπου 15,000 τόνους χαρουπιών της
χώρας μας, το 80% παράγεται στην Κρήτη και κατανέμεται περίπου εξίσου
στους τέσσερις νομούς.
Πατρίδα της χαρουπιάς αναφέρεται και η Κρήτη, ενώ το όνομά της ceratonia προέρχεται από τη λέξη «κέρατον» ή ξυλοκέρατο εξαιτίας της μορφής του.
Ωστόσο, από
τη χαρουπιά προέρχεται και η λέξη «καράτι» γιατί το βάρος του σπόρου των
χαρουπιών ορίστηκε ως η πιο μικρή μονάδα μέτρησης για χρυσό και
πολύτιμους λίθους. Το βάρος του σπόρου της χαρουπιάς κυμαίνεται μεταξύ
189 και 205 χιλιοστών του γραμμαρίου και το σημερινό καράτι έχει επίσημα καθοριστεί στα 200 χιλιοστά του γραμμαρίου.
Τα χαρούπια
είναι μακριά, στριφτά και σκληρά πράσινου χρώματος όταν είναι άγουρα και
ξυλώδη εξωτερικά, καστανού χρώματος όταν είναι ώριμα. Η σάρκα τους έχει
ευχάριστη, γλυκιά γεύση και περιέχει πολλά και σκληρά σπόρια.
Είναι μια
τροφή που χρονολογείται από την αρχαϊκή περίοδο. Τα χαρούπια αποτελούσαν
για πάρα πολλά χρόνια αγαπημένη τροφή των Κρητικών. Είναι γνωστό ότι
τρώγονταν στην Τουρκοκρατία αλλά και σε άλλες δύσκολες εποχές όπως
ναζιστική κατοχή. Οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας θυμούνται πόσα
προϊόντα διατροφής έφτιαχναν με τα χαρούπια.
Παλαιότερα,
οι Κρητικοί έτρωγαν τα χαρούπια σαν γλυκό, ενώ ακόμη εξακολουθεί να
αποτελεί υγιεινό υποκατάστατο της σοκολάτας. Επιπλέον, χρησιμοποιούνται
ως ζωοτροφή και στη παρασκευή οινοπνευματωδών ποτών. Ακόμα
αλευροποιούνται και χρησιμοποιούνται στη παραγωγή ενός θρεπτικού
αλευριού, κατάλληλου για βρεφικούς κοιλόπονους και παιδικές
γαστρεντερίτιδες. Από τα σπόρια τους εξάγεται μια κολλώδης ουσία (κόμμι)
χρήσιμη στη χαρτοβιομηχανία καθώς και ως στερεωτικό σε διάφορα τρόφιμα
ενώ το ξύλο της χαρουπιάς χρησιμοποιείται σε ξύλινες διακοσμήσεις.
Η ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΑΡΟΥΠΙΟΥ ΣΗΜΕΡΑ
Χρήσιμα είναι όλα τα μέρη του δέντρου της χαρουπιάς. Πιο συγκεκριμένα:
Α)ΟΙ ΣΠΟΡΟΙ
Από το
ενδοσπέρμιο παράγεται είδος αλεύρου το οποίο είναι χρήσιμο σε πολλές
εφαρμογές. Έτσι, μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη βιομηχανία σαπουνιών και
αρωμάτων, στη βυρσοδεψία, στη φαρμακευτική, στην υφαντουργία, κ.α.
Ο σπόρος της χαρουπιάς αντικατέστησε παλιότερα ακόμη και τον καφέ όταν καβουρδίζεται μαζί με αμύγδαλα και ρεβίθια.
Β) ΤΟ ΣΑΡΚΩΔΕΣ ΤΜΗΜΑ (ΨΙΧΑ)
Η σάρκα του
χαρουπιού είναι αρκετά θρεπτική αφού περιέχει μεγάλο αριθμό αλάτων,
ιχνοστοιχείων, βιταμινών και πρωτεϊνών (ιδιαίτερα ασβέστιο σε τριπλάσια
αναλογία από το γάλα, επίσης φώσφορο, σίδηρο, κ.α).
Χρησιμοποιείται επίσης για την παρασκευή σακχαρούχου σιροπιού, αναψυκτικών, μαρμελάδων αλλά και οινοπνευματωδών ποτών.
ΧΑΡΟΥΠΙ- Η ΣΟΚΟΛΑΤΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
Επιπλέον, το χαρούπι μπορεί να αντικαταστήσει κάλλιστα τη σοκολάτα και το κακάο στην ζαχαροπλαστική και στην αρτοποιία.
Βράζοντας τα
χαρούπια παρασκευάζεται το χαρουπόμελο με γεύση όμοια με αυτή της
σοκολάτας, όμως υπερέχει αυτής σε θρεπτικά στοιχεία, καθώς περιέχει 52
φορές λιγότερο λίπος, δεν περιέχει αλλεργιογόνα και καφεΐνη και η
γλυκύτητά της οφείλεται σε φυσικά σάκχαρα.
Το
χαρουπόμελο που παράγεται από το άλεσμα της ψίχας δίνει μια
χαρακτηριστική γεύση στα κέικ, στα μπισκότα και στο ψωμί και τα
απαλλάσσει από τη γλουτένη του σιτάλευρου.
ΕΡΕΥΝΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΧΑΡΟΥΠΙ
Έρευνες έχουν δείξει ότι μελλοντικά, το χαρούπι θα έχει θετικά αποτελέσματα σε διάφορους τομείς της ζωής μας.
Οι
γαλακτομαννάνες είναι συστατικά του σπόρου της χαρουπιάς και φαίνεται να
ωφελούν στην υγεία και ιδιαίτερα στη προστασία χρόνιων παθήσεων, στο
καρκίνο, στα καρδιαγγειακά νοσήματα, κ.α.
Επίσης,
βοηθούν στη φυσιολογική λειτουργία του πεπτικού συστήματος (μειώνουν τον
ερεθισμό του εντέρου και τη δυσκοιλιότητα) και μειώνουν τα επίπεδα LOL χοληστερίνης
στο αίμα. Οι γαλακτομαννάνες συντελούν στη πιο αποτελεσματική ρύθμιση
των επιπέδων γλυκόζης και της ινσουλίνης στο αίμα.
Ωστόσο,
έρευνες δείχνουν ότι το χαρούπι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν
υποκατάστατο της βενζίνης στην κίνηση των οχημάτων, δηλαδή στην παραγωγή
βιοαιθανόλης. Τα σάκχαρα του χαρουπιού μπορούν να ζυμωθούν με ζύμη
αρτοποιείου σε οινόπνευμα κατάλληλο για το σκοπό αυτό.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΧΑΡΟΥΠΙ
ΧΑΡΟΥΠΑΛΕΥΡΟ
Το
Χαρουπάλευρο είναι ένα υγιεινό αλεύρι που χρησιμοποιείται αντί της
σκόνης κακάο και της σοκολάτας. Μπορεί ακόμη να χρησιμοποιηθεί για την
παρασκευή ψωμιού και αρτοσκευασμάτων. Τα φασόλια χαρουπιού τα οποία
προέρχονται από την χαρουπιά είναι εκ φύσεως γλυκά και δεν περιέχουν
καφεΐνη, έχουν μεγ άλη περιεκτικότητα σε κάλσιο και βιταμίνη Ε.
Το
χαρουπάλευρο αποθηκεύεται σε αεροστεγείς και αδιαφανείς συσκευασίες σε
δροσερό, ξηρό και σκοτεινό μέρος για ένα χρόνο. Τα περικάρπιά του πρέπει
να φροντίσετε να είναι σκούρα καφέ και γυαλιστερά χωρίς τρύπες, σχισμές
ή μούχλα πριν χρησιμοποιηθούν.
Θα Χρειαστείτε:
Φασόλια Χαρουπιού
Τανάλια
Πέτρινο Γουδί & Γουδοχέρι ή Μύλο Καφέ ή Μπλέντερ
Α’ ΤΡΟΠΟΣ
- Ανοίξτε τα φασόλια με μια πένσα και αφαιρέστε τους σπόρους.
-
Τοποθετήστε τους άδειους σάκους από τα φασόλια (αυτούς κρατάμε) στο
φούρνο, ανοίξτε τον στην χαμηλότερη θερμοκρασία και αφήστε τους σάκους
να αποξηρανθούν όλη την νύχτα .Εναλλακτικά αποξηράνετέ τους στον
αποξηραντή σας (αν διαθέτετε).
- Την επόμενη μέρα χτυπήστε τους στο πέτρινο γουδί μέχρι να γίνουν σκόνη.
Εναλλακτικά τρίψτε τους στον μύλο του καφέ ή στο μπλέντερ.
Β’ ΤΡΟΠΟΣ
Ακολουθούμε ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ σε περίπτωση που θέλουμε να φτιάξουμε και Χαρουπόμελο.
-
Βράζουμε τα φασόλια χαρουπιού (τα οποία κόβουμε σε πιο μεγάλα κομμάτια)
για να πάρουμε τα υγρά τους για την παρασκευή χαρουπόμελου.
-
Όταν σουρώνουμε το υγρό δεν πετάμε τα φασόλια που έβρασαν. Τα
ξεφλουδίζουμε (ξεφλουδίζονται εύκολα λόγω του βρασμού), πετάμε τους
σπόρους, στεγνώνουμε τελείως τους κάλυκες (που κρατάμε για το αλεύρι
μας) απλώνοντάς τους πάνω σε βαμβακερές πετσέτες κουζίνας σε σκιά και
ξηρό αέρα.
- Τους τρίβουμε στο μπλέντερ.
Αποθηκεύστε
το αλεύρι σας σε αεροστεγή συσκευασία. Χρησιμοποιήστε το για την
παρασκευή μερέντας, σοκολάτας υγείας, σοκολάτας ρόφημα, ψωμί, κέικ
κ.ο.κ.
ΠΗΓΕΣ: www.cretan-nutrition.gr
cretangastronomy.blogspot.gr
