Ο Έλληνας Μακεδόνας βασιλιάς της Βακτριανής Μένανδρος μας δίνει τα «φώτα του» για το Μνημείο της Αμφιπόλεως.
Φίλες και φίλοι,
Η αρχαιολογική έρευνα ανασύρει ευρήματα από τα σκοτεινά σπλάχνα της
μάνας γης, που φωτίζουν την ιστορία μα και τον τρόπο σκέψης μας.
Μετά το θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, οι επίγονοί του έμειναν στη
Βακτριανή, όπου δημιούργησαν το δικό τους ελληνιστικό βασίλειο.
Οι
Μακεδόνες βασιλιάδες Ευκρατίδης, Στράτων, Ερμαίος και Μένανδρος
μετέδωσαν τον ελληνικό πολιτισμό, σεβόμενοι την επικρατούσα θρησκεία του
Βουδισμού, την οποία βοήθησαν στην εξάπλωσή της.
Το «Μιλίντα
Πάνια» αποτελεί ένα από τα ιερά βιβλία των Βουδιστών και αναφέρεται στα
ερωτήματα του Μιλίντα, δηλαδή του Μένανδρου (κατά πάσα πιθανότητα
βασίλεψε τα έτη 155-130 π.Χ.).
Στα νομίσματα της Βακτριανής, εκεί
μακριά στην Ινδία, διαβάζεις τα ονόματα των Μακεδόνων βασιλέων, με
ελληνικά και ινδικά γράμματα.
Ο Καβάφης, που τα μελέτησε, κλείνει το ποίημά του «Νομίσματα» ως εξής:
«… Πώς συγκινείται όμως ο Γραικός,
όταν γυρίσει τα νομίσματα απ’ την καλή πλευρά τους
και διαβάσει ελληνικά ονόματα,
Ευκρατίδης, Στράτων, Μένανδρος, Ερμαίος».
Ο Πλούταρχος αναφερόμενος στον Μένανδρο σημειώνει ότι μετά το θάνατό
του: «… ἐποιήσαντο κηδείαν κατὰ τὸ κοινὸν αἱ πόλεις, περὶ δὲ τῶν
λειψάνων αὐτοῦ καταστάντες εἰς ἀγῶνα μόλις συνέβησαν, ὥστε νειμάμενοι
μέρος ἴσον τῆς τέφρας ἀπελθεῖν, καὶ γενέσθαι μνημεῖα παρὰ πᾶσι τοῦ
ἀνδρός” (Πολιτικά Παραγγέλματα, 28, 6).
Παρατηρώντας τα μνημεία
που ανεγέρθησαν προς τιμήν του Μένανδρου, εκεί στα μέρη της Ινδίας,
βλέπουμε σημαντικότατες ομοιότητες (την κυκλικότητα του μνημείου, τον
τετραγωνισμό και την απόσταση από την πόλη της Αμφιπόλεως, τις σφίγγες
…) με το μνημείο της Αμφιπόλεως που ερευνούν τώρα οι αρχαιολόγοι.
Νομίζω πως καλό είναι να τα λάβουν υπ’ όψιν τους οι ερευνητές, γι αυτό
κοινοποιήστε το, μήπως τους βοηθήσουμε με αυτά τα στοιχεία!
