π.Χ. -- μ.Χ.
Το κοσμοϊστορικό γεγονός της Γέννησης και η βάση της χρονολόγησης
Στον αρχαίο κόσμο, όπως είναι γνωστό, υπήρχαν διάφορα γεγονότα, τα
οποία χρησιμοποιούνταν ως βάση χρονολόγησης. Στην αρχαία Ελλάδα
χρησιμοποιούσαν ως επί το πλείστον, ως βάση χρονολόγησης το έτος της
έναρξης των ολυμπιακών αγώνων, οι οποίοι υποτίθεται, ότι είχαν αρχίσει
το 776 π.Χ. Οι Ρωμαίοι είχαν ως βάση το έτος κτίσεως της Ρώμης, η
οποία, υποτίθεται ότι συνέβη το750 π.Χ. Στα χρόνια του Χριστού και ως
τον 6ο μ.Χ. αιώνα ίσχυε το ρωμαϊκό σύστημα χρονολόγησης.
Η
Εκκλησία, ακολουθούσε τυπικά το ισχύον ρωμαϊκό σύστημα, μη έχοντας τη
δυνατότητα να χρησιμοποιήσει δικό της σύστημα με βάση την χρονολόγηση
του έτους Γεννήσεως του Χριστού. Το έτος 532 μ.Χ. ένας λόγιος μοναχός
στο Βυζάντιο, ο Διονύσιος ο Μικρός, κατά διαταγή του αυτοκράτορα
Ιουστινιανού και τη σύμφωνη γνώμη του Πατριάρχη Ιωάννη Α΄ ανέλαβε το
εγχείρημα να συντάξει νέο σύστημα με βάση το έτος της Γεννήσεως του
Χριστού.
Δεν ήταν εύκολη υπόθεση με τα μέσα της εποχής
εκείνης.Έπρεπε να μετατρέψει όλα τα έως τότε γεγονότα της ιστορίας από
τα πολλά ισχύοντα συστήματα χρονολόγησης με βάση το έτος Γεννήσεως του
Χριστού. Ευνόητο ήταν να κάνει σοβαρά λάθη. Το σημαντικότερο λάθος του
ήταν να ορίσει ως χρονολογία της κτίσεως της Ρώμης το έτος 754 π.Χ. και
όχι το 750. Σήμερα, γνωρίζουμε ότι ο Ηρώδης (στη διάρκεια της βασιλείας
του γεννήθηκε ο Χριστός), πέθανε το 4π.Χ. Οι Ιστορικοί και οι Αστρονόμοι
υπολογίζουν ότι ο Χριστός γεννήθηκε ανάμεσα στο 7 – 4 π.Χ. (αν
ακολουθήσουμε το ισχύον ημερολόγιο ). Επίσης το έτος της Γεννήσεως του
Χριστού ο Διονύσιος ο Μικρός το εξέλαβε ως έτος 1 μ.Χ. και όχι ως έτος
0, όπως έπρεπε να θεωρηθεί.
Το νέο σύστημα χρονολόγησης καθιερώθηκε
στο εξής ως το ισχύον σύστημα, τόσο στο Βυζάντιο, όσο και στους άλλους
λαούς. Οι μετέπειτα ειδικοί διαπίστωσαν το σημαντικό λάθος του
Διονυσίου, αλλά το δέχτηκαν ως είχε, διότι εάν επιχειρούσαν νέα
διόρθωση, θα δημιουργούνταν μεγάλη αναστάτωση στην χρονολόγηση της
παγκόσμιας ιστορίας. Έτσι ενώ γνωρίζουμε, ότι η Γέννηση του Χριστού
έγινε περίπου το 4-6 π.Χ. δεχόμαστε συμβατικά το έτος 1μ.Χ. ως
χρονολογία της Γεννήσεώς Του.
Γιατί καθιερώθηκε η 25η Δεκεμβρίου;
Το ότι ο Χριστός γεννήθηκε 25 Δεκεμβρίου, το είχαν αποφασίσει, ήδη, από
το 336 μ.Χ και ο λόγος ήταν ότι έπρεπε να αντικατασταθεί μια σημαντική
γιορτή. Οι πιστοί της προηγούμενης θρησκείας, γιόρταζαν τις ημέρες
εκείνες τη μεγάλη γιορτή της γέννησης του Ήλιου (Dies Solis Invectis
Natalis). Κατά την αστρονομία 23 – 25 Δεκεμβρίου είναι οι μέρες του
χειμερινού ηλιοστάσιου. Μέχρι τον 7ο – 8ο αιώνα δημιουργούνταν
προβλήματα με την ημερομηνία αυτή. Για παράδειγμα: ο Επιφάνιος (315 –
403) είχε προτείνει την 6η Ιανουαρίου ως ημέρα γέννησης του Χριστού, ενώ
ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς (ο μεγαλύτερος θεολόγος του β΄αιων.) είχε
προτείνει τη 18η Νοεμβρίου.
Εικόνα: H Γέννηση του Xριστού. Nαός της Παντάνασσας στο Mυστρά (1428).
