Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2015

Μέλι, το θαυματουργό

Το μέλι παράγεται από το νέκταρ που συλλέγουν οι μέλισσες από τα άνθη (ανθόμελο) και τις μελιτώδεις εκκρίσεις δασικών φυτών. Στην Ελλάδα τα βασικά του είδη είναι το θυμαρίσιο, το πευκόμελο, το ρεικόμελο, το βαμβακόμελο, της ελάτης, της καστανιάς, των εσπεριδοειδών και του ηλίανθου. Η αξία του ήταν αναγνωρισμένη από την αρχαιότητα. Για τους αρχαίους Έλληνες το μέλι αποτελούσε είδος κατανάλωσης, αλλά και προσφοράς στους θεούς, προκειμένου να εξασφαλιστεί η εύνοιά τους. Λόγω της πλούσιας χλωρίδας, το ελληνικό μέλι ποιοτικά και γευστικά συγκαταλέγεται στα καλύτερα παγκοσμίως.

Η διατροφική του αξία
Είναι πλούσιο σε υδατάνθρακες (γλυκόζη και φρουκτόζη), ενώ περιέχει πρωτεΐνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, αμινοξέα, ένζυμα, ιχνοστοιχεία (ασβέστιο, χαλκό, σίδηρο, μαγνήσιο, φώσφορο, κάλιο, ψευδάργυρο) και νερό. Όσον αφορά τη θερμιδική του αξία, μία κουταλιά, που ισοδυναμεί με περίπου 21 γρ., δίνει 64 θερμίδες, ενώ η αντίστοιχη ποσότητα ζάχαρης έχει 84 θερμίδες. Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί συμβουλεύουν να προτιμούμε το μέλι αντί για τη ζάχαρη.

Πώς μας ωφελεί
*Ιαματικό: Η θεραπευτική του δράση οφείλεται στην πλούσια περιεκτικότητά του σε φλαβονοειδή και φαινολικό οξύ. Έρευνα έχει δείξει ότι η ημερήσια κατανάλωση μελιού μειώνει τη διάρκεια του κοινού κρυολογήματος κατά δύο 24ωρα.
*Επουλωτικό: Έχει διαπιστωθεί ότι επιταχύνει την επούλωση των πληγών, ενώ δεν ευνοεί την ανάπτυξη μικροοργανισμών. Η ιδιότητα αυτή αποδίδεται στο γεγονός ότι είναι υγροσκοπικό, δηλαδή «ρουφάει» την υγρασία από τα μικρόβια, με αποτέλεσμα να τα αφυδατώνει και να τα σκοτώνει.
* Τονωτικό: Περιέχει απλούς υδατάνθρακες (γλυκόζη, φρουκτόζη), που παρέχουν άμεσα ενέργεια στον οργανισμό μας, ενώ παράλληλα ωφελούν τη μνήμη.
n Αφροδισιακό: Επειδή είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά στοιχεία, τα οποία συμβάλλουν στην καλή κυκλοφορία του αίματος, θεωρείται τροφή που αυξάνει την ερωτική επιθυμία. Τα καρύδια με μέλι, άλλωστε, έχουν τη φήμη του καλύτερου αφροδισιακού.
* Καλλυντικό: Λόγω της υψηλής θρεπτικής του αξίας και της ιδιότητάς του να απορροφά και να διατηρεί νερό στα μόριά του, το μέλι θεωρείται εξαιρετική τροφή για το δέρμα και ειδικά για τις ξηρές και αφυδατωμένες επιδερμίδες. Επιπλέον, τα αντιοξειδωτικά του συστατικά καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες, οι οποίες, μεταξύ άλλων, ευθύνονται για την πρόωρη γήρανση.
Προσοχή: Όσοι υποφέρουν από διαπιστωμένη αλλεργία σε διάφορα είδη γύρης, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με το ανθόμελο.

Όταν «ζαχαρώνει»
Η κρυστάλλωση των γλυκαντικών ουσιών είναι χαρακτηριστικό του ανθόμελου και δηλώνει αγνότητα. Πρόκειται για μια φυσική διαδικασία που σχετίζεται με την αναλογία φρουκτόζης και γλυκόζης στη σύνθεσή του. Τα μέλια που «ζαχαρώνουν» γρήγορα (1-3 μήνες) είναι της πορτοκαλιάς, του βαμβακιού, της ερείκης και του ηλίανθου, μεγαλύτερο χρόνο (8-18 μήνες) χρειάζονται της καστανιάς και του θυμαριού, ενώ της ελάτης και το πευκόμελο δεν κρυσταλλώνουν, λόγω της χαμηλής περιεκτικότητάς τους σε γλυκόζη. Για να ρευστοποιήσουμε το μέλι, αρκεί να το λιώσουμε σε μπεν μαρί, σε θερμοκρασία που δεν θα υπερβαίνει τους 45-50° C. Η σωστή διατήρησή του επιβάλλει την αποθήκευσή του σε γυάλινο ή μεταλλικό δοχείο, εκτός ψυγείου, σε χώρο δροσερό και σκοτεινό.

Στην κουζίνα
Εκτός από την παρασκευή γλυκών, το μέλι χρησιμοποιείται και στη μαγειρική και συνηθέστερα σε σάλτσες για κρέατα και θαλασσινά ή σε ντρέσινγκ για σαλάτες (π.χ. μαζί με μουστάρδα ή πορτοκάλι). Χρησιμοποιείται, επίσης, στα οινοπνευματώδη ποτά, όπως στο ρακόμελο.

Ακατάλληλο για τα βρέφη
Οι παιδίατροι απαγορεύουν την κατανάλωσή του από βρέφη που δεν έχουν συμπληρώσει τον πρώτο χρόνο ζωής τους, διότι υπάρχει ο κίνδυνος να πάθουν αλλαντίαση, μια τοξική δηλητηρίαση που οφείλεται σε ένα βακτήριο στο μέλι. Το βακτήριο αυτό αναπτύσσεται στο ανώριμο ακόμη γαστρεντερικό σύστημα του μωρού και αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα μπορεί να οδηγήσει στον θάνατο.

Τα γιατροσόφια της γιαγιάς
Κρυολόγημα: Για τον βήχα φτιάχνουμε φυσικό αντιμικροβιακό σιρόπι με λεμόνι και μέλι, που μαλακώνει τον λαιμό και σταματά το ενοχλητικό γαργάλημα. Σε ένα κατσαρολάκι με λίγο νερό, βράζουμε ένα λεμόνι με τη φλούδα του για περίπου 5΄. Κατόπιν, το βγάζουμε, το κόβουμε στη μέση και το στύβουμε. Όσο είναι ακόμα ζεστό, διαλύουμε στον χυμό του
3 κουταλιές μέλι, ανακατεύουμε καλά και το πίνουμε σε 2 δόσεις μέσα στην ημέρα.
Δυνατά και λαμπερά μαλλιά: Σε 4 φλιτζάνια ζεστό νερό, διαλύουμε 1 φλιτζανάκι μέλι και αφού λουστούμε κανονικά με το σαμπουάν μας και στεγνώσουμε ελαφρά τα μαλλιά με μια πετσέτα, απλώνουμε πάνω τους το διάλυμα του μελιού. Το αφήνουμε να δράσει για 10-15΄ και κατόπιν ξεβγάζουμε με άφθονο νερό. Επαναλαμβάνουμε ύστερα από κάθε λούσιμο για όσο διάστημα χρειαστεί.
Οστεοπόρωση: Πίνουμε πρωί και βράδυ, κατά προτίμηση ενδιάμεσα από τα γεύματα, ένα ποτήρι νερό στο οποίο έχουμε διαλύσει 2 κουταλάκια μηλόξιδο και 1 κουταλιά μέλι. Το ξίδι διευκολύνει την απορρόφηση του ασβεστίου από τον οργανισμό, ενώ το μέλι, εκτός από όλες τις άλλες δυναμωτικές ουσίες που παρέχει, περιέχει και ασβέστιο (4 mg/100 γρ.).


ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ τον κ. ΧΑΡΗ ΔΗΜΟΣΘΕΝΟΠΟΥΛΟ, MMedSci. SRD, κλινικό διαιτολόγο-βιολόγο, προϊστάμενο του Διαιτολογικού Τμήματος στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών «Λαϊκό» και μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας (www.dimosthenopoulos.gr), την κ. ΓΙΑΝΝΑ ΠΕΡΓΑΝΤΑ, φαρμακοποιό (www.perganda.gr), και την οικογένεια ΜΑΣΤΡΟΓΙΑΝΝΗ, επαγγελματίες παραγωγούς μελιού.

για να Μην Στάξουν Ποτέ Ξανά

http://spirossoulis.com/%CE%B2%CE%AC%CE%BB%CF%84%CE%B5-%CE%B1%CE%BB%CE%AC%CF%84%CE%B9-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%BA%CE%B5%CF%81%CE%AF-%CF%83%CE%B1%CF%82/

Το Απόλυτο Tip για να Μην Στάξουν Ποτέ Ξανά τα Κεριά σας

Το Απόλυτο Tip για να Μην Στάξουν Ποτέ Ξανά τα Κεριά σας

Ας σας αρέσει η ατμόσφαιρα που κάνουν τα κεριά και αγοράζετε συχνά, τότε σίγουρα σε κάποια από τις αγορές σας θα έχετε αντιμετωπίσει το πρόβλημα με τα κεριά που στάζουν. Τι μπορεί να κάνει κανείς από πριν ώστε να μη βρεθεί αντιμέτωπος με αυτό το αντιαισθητικό πρόβλημα;
Πόσες φορές σας έχει τύχει να λερωθείτε εσείς ή τα έπιπλά σας από κερί και να μην μπορείτε με τίποτα να βγάλετε το λεκέ; Εμείς, σας έχουμε τη λύση που θα σας απαλλάξει από κάθε λεκέ κεριού στο μέλλον. Το μόνο υλικό που θα χρειαστείτε είναι μπόλικο αλάτι.
Γεμίστε μια κατσαρόλα με νερό και ρίξτε μέσα πολύ αλάτι. Βουτήξτε τα καινούργια κεριά σας και αφήστε τα για τουλάχιστον δύο ώρες. Βγάλτε τα, σκουπίστε τα και είναι έτοιμα για κάψιμο χωρίς στάξιμο. Τόσο εύκολα! Αξίζει να σημειωθεί πως το αλάτι θα δώσει και λίγη παραπάνω διάρκεια στα κεριά σας.

«Ναι, Βιρτζίνια, υπάρχει Άγιος Βασίλης!»

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη φωτογραφία του χρήστη Εκδόσεις Καστανιώτη.

 
Εκδόσεις Καστανιώτη
«Ναι, Βιρτζίνια, υπάρχει Άγιος Βασίλης!» του Βασίλη Παπαθεοδώρου. http://ow.ly/Ggynt


Περίληψη

Το βιβλίο αυτό είναι βασισμένο στην αληθινή ιστορία της Βιρτζίνια Ο'Χάνλον και στο πιο πολυδιαβασμένο άρθρο εφημερίδας παγκοσμίως, που ενέπνευσε πλήθος βιβλίων, ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών, θεατρικών έργων. Πρόκειται για μια τρυφερή χριστουγεννιάτικη ιστορία που εκτυλίσσεται από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’70. Όλα αρχίζουν το 1897, όταν το οκτάχρονο κοριτσάκι στέλνει ένα γράμμα στη νεοϋορκέζικη εφημερίδα Σαν, την πιο αξιόπιστη της εποχής, ρωτώντας για την ύπαρξη του Αϊ-Βασίλη. Οι συντάκτες της εφημερίδας, έπειτα από πολλή σκέψη, αποφασίζουν να απαντήσουν στο ερώτημα που βασανίζει όλα τα παιδιά. Το γράμμα της Βιρτζίνια, αλλά και η απάντηση της εφημερίδας, μέσω του αρχισυντάκτη της Φράνσις Τσερτς, γίνονται ύμνος στην ξεγνοιασιά και την παιδικότητα που αποπνέουν τα Χριστούγεννα.
Οι μικροί αναγνώστες θα γνωρίσουν σημαντικές στιγμές από τη ζωή της ηρωί­δας, θα μοιραστούν την πίστη της στο πνεύμα και στο νόημα των γιορτών και θα ανακαλύψουν πώς ένα τέτοιο γράμμα μπορεί να αλλάξει τον κόσμο μας για πάντα. Ένα τρυφερό βιβλίο που αποδεικνύει στα παιδιά πως ο Άγιος Βασίλης υπάρχει, όχι μόνο τις μέρες των Χριστουγέννων, αλλά και όλη τη χρονιά, για να ζεσταίνει τις καρδιές τους. 

Τρίτη 1 Δεκεμβρίου 2015

Δεκέμβρης …ο καλύτερος μήνας του χρόνου!

http://www.cretalive.gr/opinions/view/dekembrhs-o-kaluteros-mhnas-tou-chronou/208790

Δεκέμβρης …ο καλύτερος μήνας του χρόνου!

Δεκέμβρης …ο καλύτερος μήνας του χρόνου!

Τον λένε Χιονιά ή Χριστουγεννιάτη ή Γιορτάρη ή Βρουμάλη από την αρχαία βυζαντινή γιορτή που ξεκινούσε στις 24 του Δεκέμβρη και κάθε μέρα γιόρταζε όποιος το όνομά του ξεκινούσε από το Α, την επόμενη από το Β κι έφταναν το μέτρημα μέχρι τις 17 του Γενάρη. Τον λένε επίσης Γιορτινό λόγω των πολλών θρησκευτικών γιορτών του , Αι Νικολιάτη , Παππού Νικόλα ή Κυρ Λευτέρη.

Tης Ελένης Μπετεινάκη
Χθες βράδυ στολίσαμε το δέντρο και τα χαλιά κι ένα καραβάκι να αρμενίζει γεμάτο χρωματιστά λαμπιόνια. Μια μικρή φάτνη κάτω από το δέντρο, έτοιμη αγορασμένη από τα μαγαζιά μ ε έκανε να θυμηθώ εκείνα τα χρόνια τα καλύτερα, τα παιδικά μας. Τότε που όλοι αφιέρωναν πιο πολύ χρόνο για όλα. Αυτόν τον μήνα τον  αγαπώ  ιδιαίτερα γιατί  αν και χειμωνιάτικος έχει το πιο δυνατό …φως. Είναι γεμάτος μυρωδιές, αναμνήσεις, γιορτές , και …παραμύθια. Όλοι οι φίλοι μου, τα ξωτικά και τους καλικάντζαρους εννοώ, έρχονται να θυμηθούμε μαζί χίλιες δυο ιστορίες , να φτιάξουμε  καινούργιες, να ανακατευτούμε με τη ζάχαρη, το αλεύρι, το μέλι, τα καρύδια. Να κοιτάξουμε ξανά τον ξάστερο ουρανό μήπως κι εκείνο το μεγάλο φωτεινό αστέρι γεμίσει ξανά με ελπίδα την ψυχή μας. Όλα στολίζονται, όλα,  για χάρη της πιο μεγάλης της πιο αγαπημένης γιορτής, των Χριστουγέννων.  Και αν παραφράσω την γνωστή παροιμία εγώ θα ήθελα πάρα πολύ «… Δεκέμβρη μου καλέ μου μήνα, να ‘σουν  δυο φορές το χρόνο …!».
Δεν πρόλαβε να μπει η πρωτομηνιά κι άρχισα να σκέφτομαι, να θυμάμαι, να διηγούμαι στα παιδιά πως…«…Μέρες πριν την παραμονή των Χριστουγέννων, την πρώτη μέρα του Δεκέμβρη, κάθε χρόνο, στολίζαμε το χριστουγεννιάτικο δέντρο μας. Πράσινο με πολύχρωμες μπάλες που αν τις ακουμπούσαμε λίγο παραπάνω ράγιζαν και με φωτάκια πολύχρωμα και αραχνοΰφαντες κλωστές σαν το μαλλί της γριάς και χιόνι πλαστικό παντού. Εμένα μ΄ άρεσε πολύ να απλώνω βαμβάκι πάνω στα κλαδιά για να φαίνεται το παχύ χιόνι που θα΄θελα να πέφτει κείνες τις μέρες αλλά ποτέ δεν χιόνιζε στον τόπο μας...
Θυμάμαι όταν κατεβήκαμε μια χρονιά εκεί στις αρχές της δεκαετίας του ’70 , κάτω στο πλυσταριό της μαμάς και ανοίξαμε το σεντούκι με τους θησαυρούς μας. Ήταν ένα μεγάλο κουτί από φελιζόλ που μέσα μαζεύαμε φιγούρες από τα γλειφιτζούρια που αγοράζαμε ένα πενηνταράκι το καθένα από το περίπτερο του κυρ Νικήτα, με αγγελάκια, προβατάκια γαϊδουράκια , τον Ιωσήφ, την Μαρία , τους μάγους με τα δώρα, τους βοσκούς. Κείνη τη χρονιά είχαμε βρει ότι ακριβώς χρειαζόταν και πέσαμε με τα μούτρα στη δουλειά να φτιάξουμε την σπηλιά από γύψο με μπόλικους σταλακτίτες και σταλαγμίτες που είχε μάθει για αυτούς ο αδελφός μου στο σχολείο κι εγώ δεν καλοκαταλάβαινα τι ήταν. Στη πίσω μεριά βάλαμε ένα μεταλιζέ ασημί χαρτί και σαν πέτυχε όλο το καλούπι ρίξαμε λίγα άχυρα και στολίσαμε ένα μεγάλο αστέρι στην είσοδο της σπηλιάς. Κολλήσαμε τις φιγούρες και περιμέναμε δυο τρεις ώρες να στεγνώσει όλο το κομψοτέχνημα μας. Το βράδυ που όλα ήταν έτοιμα την βάλαμε κάτω από το δέντρο κι ένα κίτρινο φωτάκι τοποθετήθηκε ψηλά να φωτίζει το αστέρι. Ώρες περνούσα ξαπλωμένη στο χαλί , πιστεύοντας πως αυτή ήταν η αληθινή φάτνη της Βηθλεέμ και πως το μεγάλο θαύμα που όλοι μιλούσαν γι αυτό είχε συμβεί μόνο στο δικό μας σπίτι κι ο Χριστός είχε γεννηθεί εκεί ανάμεσα στις μικρές πλαστικές φιγούρες που στα μάτια μου φάνταζαν τεράστιες και πέρα για πέρα ζωντανές…»*
Δεκέμβριος λοιπόν, κι ένα σωρό τα προσωνύμια του .Τον λένε Χιονιά ή Χριστουγεννιάτη ή Γιορτάρη ή Βρουμάλη από την αρχαία βυζαντινή γιορτή που ξεκινούσε στις 24 του Δεκέμβρη και κάθε μέρα γιόρταζε όποιος το όνομά του ξεκινούσε από το Α, την επόμενη από το Β κι έφταναν το μέτρημα μέχρι τις  17 του Γενάρη. Τον λένε επίσης Γιορτινό λόγω των πολλών θρησκευτικών γιορτών του , Αι Νικολιάτη , Παππού Νικόλα ή Κυρ Λευτέρη. Σε άλλες περιοχές τον φωνάζουν Άσπρο ή  Ασπρομηνά ή και Χιονιά για το πυκνό του χιόνι, αλλά και Χριστινιάρη  ή Χριστουγεννά.
van Generalić

Στις αρχές του μήνα συναντάμε μαζεμένες τις γιορτές τα λεγόμενα Νικολοβάρβαρα. Στις 4 του Δεκέμβρη γιορτάζει η Αγία Βαρβάρα που λένε  πως προστάτευε τα παιδιά από την ευλογιά. Κι επειδή ήταν μια πολύ σοβαρή αρρώστια, για να την « καλοπιάσουν » και να φύγει,  της πρόσφεραν μελόπιτα ή κόλλυβα ή φτιάχνανε κολλυβοζούμι που το ονόμαζαν κι αυτό από το όνομά της,  Βαρβάρα. Άλλοτε πάλι έφτιαχναν προζύμι και κάνανε μια πίτα με αλεύρι, την έψηναν στο φούρνο και σαν ήταν έτοιμη την περιχύνανε με μέλι. Ύστερα την έβαζαν πάνω στο τραπέζι κι εκείνο το τοποθετούσαν σε ένα τριδρόμι. Εκεί πήγαινε ο παπάς, έκανε παράκληση και η νοικοκυρά έκοβε την πίτα και την μοίραζε σ’όλον τον κόσμο. Από το μέλι της έκαναν ένα σταυρό στην πόρτα κι όσο κρατούσε η επιδημία της ευλογιάς  ή ευλογημένης μοίραζαν παντού γλυκά. Κείνη τη μέρα οι γυναίκες δεν σκουπίζουν, μάλιστα κρύβουν τη σκούπα για τα παιδιά γιατί πιστεύουν πως έτσι διώχνουν το κακό.
Την επόμενη μέρα στις 5 του Δεκέμβρη, είναι  του αγίου Σάββα προστάτη της στεριάς και στην Κρήτη πίστευαν πως ήταν και των φυσικών καταστροφών και ιδιαίτερα των σεισμών. Λένε μάλιστα τη φράση : « ο Άγιος Σάββας στερεώνει τον κόσμο ». Επίσης θεωρείται και προστάτης των αιχμαλώτων με πολλές γνωστές ιστορίες ειδικά από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.
Στις 6 του μήνα γιορτάζει ο άγιος Νικόλαος. Είναι γιορτή που την συναντάμε και στους καθολικούς και σε πολλούς λαούς  ανά τον κόσμο αλλά με άλλους συμβολισμούς. Στους ορθόδοξους Χριστιανούς είναι ο προστάτης των Ναυτικών και κύριος των ανέμων και των τρικυμιών. Τρανός καραβοκύρης με γένια που στάζουν θαλασσινό νερό, ρούχα βρεγμένα από την άρμη και μέτωπο ιδρωμένο από την προσπάθεια να προφτάσει να βοηθήσει όλα τα καράβια που κινδυνεύουν. Είναι ο τιμονιέρης των ναυτικών που πάντα τους βοηθά και δεν αφήνει κανένα καράβι να  βυθιστεί. Στη Δύση πάλι είναι ο Saint Nikolas  κάτι σαν τον δικό μας Άγιο Βασίλη, ψαρομάλλης γέρος που έρχεται πάντα με χιόνια και δώρα φορτωμένος και είναι ιδιαίτερα αγαπητός στα παιδιά.
Συνεχίζοντας το καλαντάρι, στις 9 του μήνα γιορτάζει η Αγία Άννα που θεωρείται σαν η ημέρα της λατρευτικής αποθέωσης της έννοιας της γιαγιάς. Μην ξεχνάμε πως ήταν η μητέρα της Θεοτόκου και επίσης η χριστιανική παράδοση την θέλει στείρα που ωστόσο ύστερα από παρακλήσεις γεννά την  Μαριάμ ή Μαρία που αφιερώνεται στον Θεό. Κι επειδή οι μέρες όλο αυτό το διάστημα μίκραιναν λένε πως  είναι « η μέρα που παίρνει ανάσα » ο καιρός,  και του Αγίου Σπυρίδωνα στις 12  « η μέρα παίρνει ένα σπυρί » κι αυτό γιατί στις 22 του μήνα που έχουμε την χειμερινή ισημερία οι μέρες αρχίζουν σιγά σιγά να μεγαλώνουν. Ο Δεκέμβρης είναι ο μήνας με τις μικρότερες μέρες και τις μεγαλύτερες νύχτες γι  αυτό και η παροιμία : « του Δεκέμβρη η ημέρα καλημέρα …καλησπέρα…».
Ο Άγιος Σπυρίδωνας σύμφωνα με την παράδοση προστατεύει και καταδιώκει την πανώλη αλλά και τα σπυριά από  την ευλογιά (παρετυμολογία του ονόματός του ). Επίσης προστατεύει και από τον πόνο των αυτιών, καθώς και τους φτωχούς και απελπισμένους. Την παραμονή της γιορτής του έφτιαχναν λαλάγγια δηλαδή τηγανίτες ή χαλβά και τα πήγαιναν στην εκκλησιά, ο παπάς τα ευλογούσε και τα μοίραζε στα παιδιά.


Στις 13 του Δεκέμβρη γιορτάζει η  Αγιά Λουκία που είναι προστάτιδα των ματιών και είναι ιδιαίτερα αγαπητή  στους Καθολικούς.  Συμβολίζει κι αυτή μιας και είναι άρρηκτα δεμένη η λατρεία της με το φως , με το ελάχιστο ελπιδοφόρο μεγάλωμα της ημέρας.
Στις 15 του Δεκέμβρη γιορτάζει ο Άγιος Ελευθέριος προστάτης κι αυτός των εγκύων γυναικών που τις βοηθά να έχουν « καλή λευτεριά ».
Στις  18 του μήνα είναι του Αγίου Μόδεστου που λατρευόταν θερμά από τους γεωργούς. Τότε « γιορτάζουν τα βόδια » και τα λειτουργούν προσφέροντας κόλλυβα στην εκκλησία και μαζί με αγιασμό τα ρίχνουν στην ταγή τους, ειδικά αυτά που έχουν για να κάνουν το όργωμα. Ότι μένει από τον αγιασμό αυτό τον πάνε στα χωράφια , τα ραντίζουν κι έτσι τα γλιτώνουν από τις ακρίδες , τις αρρώστιες και το κακό μάτι.
Στις 20 του Δεκέμβρη είναι του Αγίου Ιγνατίου που λαογραφικά παρετυμολογείται το όνομά του ,αισιόδοξα, και τον φωνάζουν Άγιο Αγνάντιο μιας και οι άνθρωποι α γ ν α ν τ ε ύ ο υ ν  τα Χριστούγεννα που έρχονται, αλλά και το αργό μεγάλωμα της ημέρας.
Στις 22 είναι της Αγίας  Αναστασίας της Φαρμακολύτριας και στις 23 γιορτάζουν οι Άγιοι Δέκα της Κρήτης, ακολουθεί στις 24 η Αγία Ευγενία και λίγο μετά τη μεγάλη γιορτή των Χριστουγέννων  στις 27 ο Άγιος Στέφανος.
 Το τελευταίο δεκαήμερο του Δεκέμβρη είναι και το πιο σημαντικό. Είναι χαραγμένο στις ψυχές όλων μας από την παιδική μας ηλικία σαν το πιο γιορτινό όλου του χρόνου. Είναι γεμάτο έθιμα, παραδόσεις και δοξασίες που θα τα αναφέρουμε καθ όλη  την διάρκεια αυτού του μήνα. Ωστόσο μένουμε λίγο στο Δωδεκαήμερο που ξεκινά την παραμονή των Χριστουγέννων και είναι  συνδεδεμένο με την εμφάνιση των καλικαντζάρων ως και την ημέρα των Φώτων. Είναι εκείνα τα μαύρα, άσχημα ,τριχωτά και κοκκινομάτικα πλάσματα, τα παγανά, που ζουν κάτω από τη γη κι όλο το χρόνο προσπαθούν με τα τσεκούρια τους να κόψουν το δέντρο που τη στηρίζει, όμως καθώς πλησιάζει η στιγμή που θα το κόψουν τελείως γεννάται ο Χριστός και το δέντρο ξαναγίνεται. Οργισμένα και αυτά ορμούν πάνω στη γη και πειράζουν τους ανθρώπους. Εκείνοι πάλι ανάβουν φωτιές στα τζάκια τους ή τοποθετούν κόσκινα μπροστά στην πόρτα του σπιτιού ώστε μέχρι να μετρήσουν τις τρύπες τους λαλεί ο πετεινός και τρέχουν να εξαφανιστούν μιας και δεν κυκλοφορούν στο φως της μέρας.
Τα Χριστούγεννα στις 25 του Δεκέμβρη είναι πια η πιο μεγάλη γιορτή. Συνδεδεμένη με τη γέννηση του Χριστού και με αμέτρητα έθιμα με κυριότερα εκείνο του δέντρου ή του καραβιού στολισμένων με λαμπιόνια , των κουραμπιέδων, του μελομακάρονου και των ξεροτήγανων. Των καλάντων που λέγονται την παραμονή, του χοίρου που πρέπει να είναι το κατεξοχήν κρέας των Χριστουγέννων, έθιμο που έχει τις ρίζες του στα αρχαία ακόμη χρόνια. Για το έθιμο αυτό έχουν δοθεί διάφορες ερμηνείες. Μια από αυτές θέλει την Παναγία και τον Ιωσήφ να πηγαίνουν στην Αίγυπτο με το Θείο Βρέφος για να μην το βρει ο Ηρώδης  και τα γουρούνια που ακολουθούσαν πίσω από το γαϊδουράκι να χαλούν τον κόσμο με τις φωνές και τα χνάρια τους. Σαν τιμωρία λοιπόν από τότε κάθε τέτοια μέρα τα σφάζουν. Άλλη παράδοση λέει πως όταν ο Ηρώδης έσφαξε τα παιδιά στη Βηθλεέμ , τα γουρούνια μούγκριζαν σαν παιδιά που   σφάζονταν και κάποιοι από τους δήμιους δεν πλησίαζαν σε κείνες τις περιοχές. Έτσι σώθηκαν κάποια παιδιά και γι αυτό κράτησαν το έθιμο να είναι το πρώτο κρέας που τρώγεται την ημέρα των Χριστουγέννων κι ύστερα από την μεγάλη σαρακοστή.
Κι ο Δεκέμβριος κλείνει με την περίφημη παραμονή της πρωτοχρονιάς  με την κοπή της Βασιλόπιτας που ετοιμάζεται από νωρίς είτε σαν ψωμί είτε σαν ζυμωτό γλύκισμα. Και στις δύο περιπτώσεις το τελετουργικό κόψιμό της, το βράδυ της παραμονής , αποτελεί συμβολική πράξη μετάβασης από τον παλιό χρόνο στον καινούργιο. Στις αγροτικές κοινωνίες, το βράδυ αυτό ταΐζουν πιο φροντισμένα τα ζώα τους , στο στάβλο ή στο μαντρί γιατί πιστεύουν πως θα περάσει τη νύχτα ο Αι Βασίλης να τα ρωτήσει.
Καλό μήνα !

ΠΗΓΕΣ:
Ελληνικές Γιορτές και έθιμα λαϊκής Λατρείας, Γ.Α. Μέγας, εκδ Εστία, 2012
Το Δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων, Κώστα Καραπατάκη
Νεοελληνικές αιματηρές συνήθειες, Γ.Ν. Αικατερινίδη
Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη, Νίκος Ψιλάκης, εκδ. Καρμανωρ
Χριστουγεννιάτικα και των γιορτών, Δημ. Σ. Λουκάτος, εκδ. Φιλιππότη, 1997
Συμπληρωματικά του Χειμώνα και της Άνοιξης, Δημ. Λουκάτος, εκδ. Φιλιππότη, 1985
*« Λόγια του αέρα», Συλλογή Διηγημάτων, Μπετεινάκη Ελένη, 2013 
http://zhtunteanagnostes.blogspot.gr

1η Δεκεμβρίου του 1913 η Κρήτη ενσωματώθηκε

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε ένα σύνδεσμο.

Την 1η Δεκεμβρίου του 1913 η Κρήτη ενσωματώθηκε και επίσημα στο ελληνικό κράτος. Ακριβώς ένα μήνα νωρίτερα (1 Νοεμβρίου 1913), ο σουλτάνος Μεχμέτ ο 5ος είχε…
iscreta.gr
http://iscreta.gr/2015/11/%CF%84%CE%B7%CE%BD-1%CE%B7-%CE%B4%CE%B5%CE%BA%CE%B5%CE%BC%CE%B2%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CF%84%CE%BF%CF%85-1913-%CE%B7-%CE%BA%CF%81%CE%AE%CF%84%CE%B7-%CE%B5%CE%BD%CF%83%CF%89%CE%BC%CE%B1%CF%84%CF%8E/


1

Την 1η Δεκεμβρίου του 1913 η Κρήτη ενσωματώθηκε και επίσημα στο ελληνικό κράτος.

Την 1η Δεκεμβρίου  του 1913 η Κρήτη ενσωματώθηκε και επίσημα στο ελληνικό κράτος. Ακριβώς ένα μήνα νωρίτερα (1 Νοεμβρίου 1913), ο σουλτάνος Μεχμέτ ο 5ος είχε παραιτηθεί από κάθε δικαίωμα επικυριαρχίας επί της μεγαλονήσου. Αιώνες αιμάτων και δακρύων στη μαρτυρική Κρήτη έβρισκαν επιτέλους την ιστορική τους δικαίωση.
Η επίσημη ανακήρυξη της ένωσης έγινε στα ηλιόλουστα Χανιά την Κυριακή 1η Δεκεμβρίου 1913, παρουσία του βασιλιά Κωνσταντίνου και του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου, μέσα σε ιδιαίτερα πανηγυρικό κλίμα. «Η πόλις ηγρύπνησε στολιζομένη. Εορτάζει δε ο ουρανός, αποκατασταθείσης από της νυκτός της γαλήνης και ανατείλαντος εαρινού ηλίου. Οι δρόμοι παρουσιάζουν όψιν λειμώνων ευωδιαζόντων από τας μυρσίνας. Παντού είναι ανηρτημέναι Βυζαντιναί σημαίαι μεταξύ των κυανολεύκων. Συνωστίζονται παντού χωρικοί υψηλόκορμοι ζώσαι εικόνες του Θεοτοκοπούλου.
Τα Κρητικόπουλα εις σμήνη κυκλοφορούν με τις φουφουλίτσες των. Από του Νικηφόρου Φωκά του εκδιώξαντος εκ Κρήτης τους Άραβας πρώτην φοράν Έλλην βασιλεύς αποβιβάζεται εις την νήσον» γράφει σε ανταπόκρισή της από τα Χανιά η αθηναϊκή εφημερίδα «Εστία».
Οι εκδηλώσεις κορυφώθηκαν στις 11:50 το πρωί, όταν οι γηραιοί αγωνιστές Αναγνώστης Μάντακας, 94 ετών, και Χατζημιχάλης Γιάνναρης, 88 ετών, ύψωσαν την ελληνική σημαία στο φρούριο Φιρκά, ενώ την ίδια ώρα ερρίπτοντο 101 κανονιοβολισμοί από τα ναυλοχούντα ελληνικά πολεμικά πλοία.

Η τελετή ανακήρυξης της ένωσης

Η τελετή ανακήρυξης της ένωσης
Η Κρήτη περιήλθε ολοκληρωτικά στην Οθωμανική Αυτοκρατορία στις 4 Οκτωβρίου του 1669, όταν ο μέγας Βεζύρης Κιοπρουλής εισήλθε πανηγυρικά στον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο), θέτοντας τέλος στην Ενετοκρατία στο νησί, που κράτησε 465 χρόνια (1204-1669). Παρά τη φυγή πολλών κατοίκων και την πληθυσμιακή αλλοίωση από τους νέους κατακτητές, οι Κρήτες ποτέ δεν έσκυψαν το κεφάλι στους Οθωμανούς. Το μαρτυρούν οι εξεγέρσεις του 1692 («Κίνημα του 1692») και του 1770 («Επανάσταση του Δασκαλογιάννη»).
Το 1821, οι Κρήτες συμμετείχαν στον εθνικό ξεσηκωμό, αλλά οι προσπάθειές τους δεν ευοδώθηκαν, εξαιτίας του μεγάλου αριθμού Τούρκων και Τουρκοκρητικών στο νησί και της έλλειψης εφοδίων. Οι εξεγέρσεις κατά του κατακτητή συνεχίστηκαν με αμείωτη ένταση και πυκνότητα, το 1833 («Κίνημα των Μουρνιών»), το 1841 («Επανάσταση των Χαιρέτη και Βασιλογεώργη»), το 1858 («Κίνημα του Μαυρογένη»), την τριετία 1866-1869 («Μεγάλη Κρητική Επανάσταση»), το 1878 («Επανάσταση του 1878»), το1889 («Επανάσταση του 1889») και τη διετία 1897-1898 («Επανάσταση του 1897-1898»), οπότε η Κρήτη κέρδισε την αυτονομία της υπό τις ευλογίες των Μεγάλων Δυνάμεων, μετά τις απίστευτες ωμότητες που διέπραξαν οι βαζιβουζούκοι (Τούρκοι άτακτοι) στο Ηράκλειο στις 25 Αυγούστου του 1898. Στις 2 Νοεμβρίου του ίδιου χρόνου και ο τελευταίος τούρκος στρατιώτης εγκατέλειπε το κρητικό έδαφος.
Η Κρήτη τέθηκε υπό την προστασία των Μεγάλων Δυνάμεων και την υψηλή μόνο επικυριαρχία του σουλτάνου. Από το 1898 έως το 1913 δημιουργήθηκε η Κρητική Πολιτεία, με αρμοστή τον έλληνα βασιλόπαιδα Γεώργιο και κυβέρνηση αποτελούμενη από πέντε χριστιανούς και ένα μουσουλμάνο (Οι μουσουλμάνοι αντιπροσώπευαν περίπου το 25% των κατοίκων της Κρήτης το 1900). Δεσπόζουσα μορφή εκείνης της περιόδου αναδείχθηκε ο νεαρός δικηγόρος Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος γρήγορα ήλθε σε σύγκρουση με τον Γεώργιο, εξαιτίας των υπερεξουσιών του. Η «Επανάσταση στον Θέρισο» (10 Μαρτίου 1905), που οργάνωσε ο Βενιζέλος ανάγκασε τον Γεώργιο σε παραίτηση και την ανάληψη της ύπατης αρμοστείας από τον ελλαδίτη πολιτικό Αλέξανδρεο Ζαίμη. Κύριο αίτημα των εξεγερμένων ήταν η άμεση ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.
Η νικηφόρα έκβαση των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913) για την Ελλάδα, εξαιτίας και της διορατικής πολιτικής του Έλληνα πρωθυπουργού Ελευθέριου Βενιζέλου, επιτάχυνε τις εξελίξεις. Στις 30 Μαίου 1913 ο παραπαίων σουλτάνος παραιτήθηκε όλων των δικαιωμάτων του στην  Κρήτη με τη Συνθήκη του Λονδίνου (άρθρο 4), ενώ με ιδιαίτερη συνθήκη παραιτήθηκε και από την επικυριαρχία του στο νησί (1 Νοεμβρίου 1913). Η Κρήτη ήταν ελεύθερη και η ένωσή της με την Ελλάδα είχε πραγματοποιηθεί. Το Κρητικό Ζήτημα, που απασχόλησε επί μακρόν τη διεθνή πολιτική, είχε επιλυθεί.
Το 1923 με την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας έφυγαν και οι τελευταίοι μουσουλμάνοι από την Κρήτη, οι περισσότεροι από τους οποίους εγκαταστάθηκαν στα παράλια της Μικράς Ασίας. Από τα μέσα της πρώτης δεκαετίας της νέας χιλιετίας, άρχισε να διαδίδεται μια φημολογία, κυρίως μέσω διαδικτύου, ότι το 2013 οι κάτοικοι της Κρήτης θα κληθούν να αποφανθούν με δημοψήφισμα εάν επιθυμούν το νησί να παραμείνει στην Ελλάδα ή να ανεξαρτητοποιηθεί, βάσει ενός μυστικού πρωτοκόλλου των συνθηκών παραχώρησής του στην Ελλάδα το 1913. Οι ειδικοί διαβεβαιώνουν και ο χρόνος έδειξε ότι επρόκειτο περί αστειότητος ή ευσεβούς πόθου κάποιων κύκλων.

πηγή

Δεκέμβρης …

Δεκέμβρης …ο καλύτερος μήνας του χρόνου!


Δεκέμβρης …ο καλύτερος μήνας του χρόνου!



Τον λένε Χιονιά ή Χριστουγεννιάτη ή Γιορτάρη ή Βρουμάλη από την αρχαία βυζαντινή γιορτή που ξεκινούσε στις 24 του Δεκέμβρη και κάθε μέρα γιόρταζε όποιος το όνομά του ξεκινούσε από το Α, την επόμενη από το Β κι έφταναν το μέτρημα μέχρι τις 17 του Γενάρη. Τον λένε επίσης Γιορτινό λόγω των πολλών θρησκευτικών γιορτών του , Αι Νικολιάτη , Παππού Νικόλα ή Κυρ Λευτέρη.

Tης Ελένης Μπετεινάκη
Χθες βράδυ στολίσαμε το δέντρο και τα χαλιά κι ένα καραβάκι να αρμενίζει γεμάτο χρωματιστά λαμπιόνια. Μια μικρή φάτνη κάτω από το δέντρο, έτοιμη αγορασμένη από τα μαγαζιά μ ε έκανε να θυμηθώ εκείνα τα χρόνια τα καλύτερα, τα παιδικά μας. Τότε που όλοι αφιέρωναν πιο πολύ χρόνο για όλα. Αυτόν τον μήνα τον  αγαπώ  ιδιαίτερα γιατί  αν και χειμωνιάτικος έχει το πιο δυνατό …φως. Είναι γεμάτος μυρωδιές, αναμνήσεις, γιορτές , και …παραμύθια. Όλοι οι φίλοι μου, τα ξωτικά και τους καλικάντζαρους εννοώ, έρχονται να θυμηθούμε μαζί χίλιες δυο ιστορίες , να φτιάξουμε  καινούργιες, να ανακατευτούμε με τη ζάχαρη, το αλεύρι, το μέλι, τα καρύδια. Να κοιτάξουμε ξανά τον ξάστερο ουρανό μήπως κι εκείνο το μεγάλο φωτεινό αστέρι γεμίσει ξανά με ελπίδα την ψυχή μας. Όλα στολίζονται, όλα,  για χάρη της πιο μεγάλης της πιο αγαπημένης γιορτής, των Χριστουγέννων.  Και αν παραφράσω την γνωστή παροιμία εγώ θα ήθελα πάρα πολύ «… Δεκέμβρη μου καλέ μου μήνα, να ‘σουν  δυο φορές το χρόνο …!».
Δεν πρόλαβε να μπει η πρωτομηνιά κι άρχισα να σκέφτομαι, να θυμάμαι, να διηγούμαι στα παιδιά πως…«…Μέρες πριν την παραμονή των Χριστουγέννων, την πρώτη μέρα του Δεκέμβρη, κάθε χρόνο, στολίζαμε το χριστουγεννιάτικο δέντρο μας. Πράσινο με πολύχρωμες μπάλες που αν τις ακουμπούσαμε λίγο παραπάνω ράγιζαν και με φωτάκια πολύχρωμα και αραχνοΰφαντες κλωστές σαν το μαλλί της γριάς και χιόνι πλαστικό παντού. Εμένα μ΄ άρεσε πολύ να απλώνω βαμβάκι πάνω στα κλαδιά για να φαίνεται το παχύ χιόνι που θα΄θελα να πέφτει κείνες τις μέρες αλλά ποτέ δεν χιόνιζε στον τόπο μας...
Θυμάμαι όταν κατεβήκαμε μια χρονιά εκεί στις αρχές της δεκαετίας του ’70 , κάτω στο πλυσταριό της μαμάς και ανοίξαμε το σεντούκι με τους θησαυρούς μας. Ήταν ένα μεγάλο κουτί από φελιζόλ που μέσα μαζεύαμε φιγούρες από τα γλειφιτζούρια που αγοράζαμε ένα πενηνταράκι το καθένα από το περίπτερο του κυρ Νικήτα, με αγγελάκια, προβατάκια γαϊδουράκια , τον Ιωσήφ, την Μαρία , τους μάγους με τα δώρα, τους βοσκούς. Κείνη τη χρονιά είχαμε βρει ότι ακριβώς χρειαζόταν και πέσαμε με τα μούτρα στη δουλειά να φτιάξουμε την σπηλιά από γύψο με μπόλικους σταλακτίτες και σταλαγμίτες που είχε μάθει για αυτούς ο αδελφός μου στο σχολείο κι εγώ δεν καλοκαταλάβαινα τι ήταν. Στη πίσω μεριά βάλαμε ένα μεταλιζέ ασημί χαρτί και σαν πέτυχε όλο το καλούπι ρίξαμε λίγα άχυρα και στολίσαμε ένα μεγάλο αστέρι στην είσοδο της σπηλιάς. Κολλήσαμε τις φιγούρες και περιμέναμε δυο τρεις ώρες να στεγνώσει όλο το κομψοτέχνημα μας. Το βράδυ που όλα ήταν έτοιμα την βάλαμε κάτω από το δέντρο κι ένα κίτρινο φωτάκι τοποθετήθηκε ψηλά να φωτίζει το αστέρι. Ώρες περνούσα ξαπλωμένη στο χαλί , πιστεύοντας πως αυτή ήταν η αληθινή φάτνη της Βηθλεέμ και πως το μεγάλο θαύμα που όλοι μιλούσαν γι αυτό είχε συμβεί μόνο στο δικό μας σπίτι κι ο Χριστός είχε γεννηθεί εκεί ανάμεσα στις μικρές πλαστικές φιγούρες που στα μάτια μου φάνταζαν τεράστιες και πέρα για πέρα ζωντανές…»*
Δεκέμβριος λοιπόν, κι ένα σωρό τα προσωνύμια του .Τον λένε Χιονιά ή Χριστουγεννιάτη ή Γιορτάρη ή Βρουμάλη από την αρχαία βυζαντινή γιορτή που ξεκινούσε στις 24 του Δεκέμβρη και κάθε μέρα γιόρταζε όποιος το όνομά του ξεκινούσε από το Α, την επόμενη από το Β κι έφταναν το μέτρημα μέχρι τις  17 του Γενάρη. Τον λένε επίσης Γιορτινό λόγω των πολλών θρησκευτικών γιορτών του , Αι Νικολιάτη , Παππού Νικόλα ή Κυρ Λευτέρη. Σε άλλες περιοχές τον φωνάζουν Άσπρο ή  Ασπρομηνά ή και Χιονιά για το πυκνό του χιόνι, αλλά και Χριστινιάρη  ή Χριστουγεννά.
van Generalić


Στις αρχές του μήνα συναντάμε μαζεμένες τις γιορτές τα λεγόμενα Νικολοβάρβαρα. Στις 4 του Δεκέμβρη γιορτάζει η Αγία Βαρβάρα που λένε  πως προστάτευε τα παιδιά από την ευλογιά. Κι επειδή ήταν μια πολύ σοβαρή αρρώστια, για να την « καλοπιάσουν » και να φύγει,  της πρόσφεραν μελόπιτα ή κόλλυβα ή φτιάχνανε κολλυβοζούμι που το ονόμαζαν κι αυτό από το όνομά της,  Βαρβάρα. Άλλοτε πάλι έφτιαχναν προζύμι και κάνανε μια πίτα με αλεύρι, την έψηναν στο φούρνο και σαν ήταν έτοιμη την περιχύνανε με μέλι. Ύστερα την έβαζαν πάνω στο τραπέζι κι εκείνο το τοποθετούσαν σε ένα τριδρόμι. Εκεί πήγαινε ο παπάς, έκανε παράκληση και η νοικοκυρά έκοβε την πίτα και την μοίραζε σ’όλον τον κόσμο. Από το μέλι της έκαναν ένα σταυρό στην πόρτα κι όσο κρατούσε η επιδημία της ευλογιάς  ή ευλογημένης μοίραζαν παντού γλυκά. Κείνη τη μέρα οι γυναίκες δεν σκουπίζουν, μάλιστα κρύβουν τη σκούπα για τα παιδιά γιατί πιστεύουν πως έτσι διώχνουν το κακό.
Την επόμενη μέρα στις 5 του Δεκέμβρη, είναι  του αγίου Σάββα προστάτη της στεριάς και στην Κρήτη πίστευαν πως ήταν και των φυσικών καταστροφών και ιδιαίτερα των σεισμών. Λένε μάλιστα τη φράση : « ο Άγιος Σάββας στερεώνει τον κόσμο ». Επίσης θεωρείται και προστάτης των αιχμαλώτων με πολλές γνωστές ιστορίες ειδικά από τα χρόνια της Τουρκοκρατίας.
Στις 6 του μήνα γιορτάζει ο άγιος Νικόλαος. Είναι γιορτή που την συναντάμε και στους καθολικούς και σε πολλούς λαούς  ανά τον κόσμο αλλά με άλλους συμβολισμούς. Στους ορθόδοξους Χριστιανούς είναι ο προστάτης των Ναυτικών και κύριος των ανέμων και των τρικυμιών. Τρανός καραβοκύρης με γένια που στάζουν θαλασσινό νερό, ρούχα βρεγμένα από την άρμη και μέτωπο ιδρωμένο από την προσπάθεια να προφτάσει να βοηθήσει όλα τα καράβια που κινδυνεύουν. Είναι ο τιμονιέρης των ναυτικών που πάντα τους βοηθά και δεν αφήνει κανένα καράβι να  βυθιστεί. Στη Δύση πάλι είναι ο Saint Nikolas  κάτι σαν τον δικό μας Άγιο Βασίλη, ψαρομάλλης γέρος που έρχεται πάντα με χιόνια και δώρα φορτωμένος και είναι ιδιαίτερα αγαπητός στα παιδιά.
Συνεχίζοντας το καλαντάρι, στις 9 του μήνα γιορτάζει η Αγία Άννα που θεωρείται σαν η ημέρα της λατρευτικής αποθέωσης της έννοιας της γιαγιάς. Μην ξεχνάμε πως ήταν η μητέρα της Θεοτόκου και επίσης η χριστιανική παράδοση την θέλει στείρα που ωστόσο ύστερα από παρακλήσεις γεννά την  Μαριάμ ή Μαρία που αφιερώνεται στον Θεό. Κι επειδή οι μέρες όλο αυτό το διάστημα μίκραιναν λένε πως  είναι « η μέρα που παίρνει ανάσα » ο καιρός,  και του Αγίου Σπυρίδωνα στις 12  « η μέρα παίρνει ένα σπυρί » κι αυτό γιατί στις 22 του μήνα που έχουμε την χειμερινή ισημερία οι μέρες αρχίζουν σιγά σιγά να μεγαλώνουν. Ο Δεκέμβρης είναι ο μήνας με τις μικρότερες μέρες και τις μεγαλύτερες νύχτες γι  αυτό και η παροιμία : « του Δεκέμβρη η ημέρα καλημέρα …καλησπέρα…».
Ο Άγιος Σπυρίδωνας σύμφωνα με την παράδοση προστατεύει και καταδιώκει την πανώλη αλλά και τα σπυριά από  την ευλογιά (παρετυμολογία του ονόματός του ). Επίσης προστατεύει και από τον πόνο των αυτιών, καθώς και τους φτωχούς και απελπισμένους. Την παραμονή της γιορτής του έφτιαχναν λαλάγγια δηλαδή τηγανίτες ή χαλβά και τα πήγαιναν στην εκκλησιά, ο παπάς τα ευλογούσε και τα μοίραζε στα παιδιά.

 
Στις 13 του Δεκέμβρη γιορτάζει η  Αγιά Λουκία που είναι προστάτιδα των ματιών και είναι ιδιαίτερα αγαπητή  στους Καθολικούς.  Συμβολίζει κι αυτή μιας και είναι άρρηκτα δεμένη η λατρεία της με το φως , με το ελάχιστο ελπιδοφόρο μεγάλωμα της ημέρας.
Στις 15 του Δεκέμβρη γιορτάζει ο Άγιος Ελευθέριος προστάτης κι αυτός των εγκύων γυναικών που τις βοηθά να έχουν « καλή λευτεριά ».
Στις  18 του μήνα είναι του Αγίου Μόδεστου που λατρευόταν θερμά από τους γεωργούς. Τότε « γιορτάζουν τα βόδια » και τα λειτουργούν προσφέροντας κόλλυβα στην εκκλησία και μαζί με αγιασμό τα ρίχνουν στην ταγή τους, ειδικά αυτά που έχουν για να κάνουν το όργωμα. Ότι μένει από τον αγιασμό αυτό τον πάνε στα χωράφια , τα ραντίζουν κι έτσι τα γλιτώνουν από τις ακρίδες , τις αρρώστιες και το κακό μάτι.
Στις 20 του Δεκέμβρη είναι του Αγίου Ιγνατίου που λαογραφικά παρετυμολογείται το όνομά του ,αισιόδοξα, και τον φωνάζουν Άγιο Αγνάντιο μιας και οι άνθρωποι α γ ν α ν τ ε ύ ο υ ν  τα Χριστούγεννα που έρχονται, αλλά και το αργό μεγάλωμα της ημέρας.
Στις 22 είναι της Αγίας  Αναστασίας της Φαρμακολύτριας και στις 23 γιορτάζουν οι Άγιοι Δέκα της Κρήτης, ακολουθεί στις 24 η Αγία Ευγενία και λίγο μετά τη μεγάλη γιορτή των Χριστουγέννων  στις 27 ο Άγιος Στέφανος.
 Το τελευταίο δεκαήμερο του Δεκέμβρη είναι και το πιο σημαντικό. Είναι χαραγμένο στις ψυχές όλων μας από την παιδική μας ηλικία σαν το πιο γιορτινό όλου του χρόνου. Είναι γεμάτο έθιμα, παραδόσεις και δοξασίες που θα τα αναφέρουμε καθ όλη  την διάρκεια αυτού του μήνα. Ωστόσο μένουμε λίγο στο Δωδεκαήμερο που ξεκινά την παραμονή των Χριστουγέννων και είναι  συνδεδεμένο με την εμφάνιση των καλικαντζάρων ως και την ημέρα των Φώτων. Είναι εκείνα τα μαύρα, άσχημα ,τριχωτά και κοκκινομάτικα πλάσματα, τα παγανά, που ζουν κάτω από τη γη κι όλο το χρόνο προσπαθούν με τα τσεκούρια τους να κόψουν το δέντρο που τη στηρίζει, όμως καθώς πλησιάζει η στιγμή που θα το κόψουν τελείως γεννάται ο Χριστός και το δέντρο ξαναγίνεται. Οργισμένα και αυτά ορμούν πάνω στη γη και πειράζουν τους ανθρώπους. Εκείνοι πάλι ανάβουν φωτιές στα τζάκια τους ή τοποθετούν κόσκινα μπροστά στην πόρτα του σπιτιού ώστε μέχρι να μετρήσουν τις τρύπες τους λαλεί ο πετεινός και τρέχουν να εξαφανιστούν μιας και δεν κυκλοφορούν στο φως της μέρας.
Τα Χριστούγεννα στις 25 του Δεκέμβρη είναι πια η πιο μεγάλη γιορτή. Συνδεδεμένη με τη γέννηση του Χριστού και με αμέτρητα έθιμα με κυριότερα εκείνο του δέντρου ή του καραβιού στολισμένων με λαμπιόνια , των κουραμπιέδων, του μελομακάρονου και των ξεροτήγανων. Των καλάντων που λέγονται την παραμονή, του χοίρου που πρέπει να είναι το κατεξοχήν κρέας των Χριστουγέννων, έθιμο που έχει τις ρίζες του στα αρχαία ακόμη χρόνια. Για το έθιμο αυτό έχουν δοθεί διάφορες ερμηνείες. Μια από αυτές θέλει την Παναγία και τον Ιωσήφ να πηγαίνουν στην Αίγυπτο με το Θείο Βρέφος για να μην το βρει ο Ηρώδης  και τα γουρούνια που ακολουθούσαν πίσω από το γαϊδουράκι να χαλούν τον κόσμο με τις φωνές και τα χνάρια τους. Σαν τιμωρία λοιπόν από τότε κάθε τέτοια μέρα τα σφάζουν. Άλλη παράδοση λέει πως όταν ο Ηρώδης έσφαξε τα παιδιά στη Βηθλεέμ , τα γουρούνια μούγκριζαν σαν παιδιά που   σφάζονταν και κάποιοι από τους δήμιους δεν πλησίαζαν σε κείνες τις περιοχές. Έτσι σώθηκαν κάποια παιδιά και γι αυτό κράτησαν το έθιμο να είναι το πρώτο κρέας που τρώγεται την ημέρα των Χριστουγέννων κι ύστερα από την μεγάλη σαρακοστή.
Κι ο Δεκέμβριος κλείνει με την περίφημη παραμονή της πρωτοχρονιάς  με την κοπή της Βασιλόπιτας που ετοιμάζεται από νωρίς είτε σαν ψωμί είτε σαν ζυμωτό γλύκισμα. Και στις δύο περιπτώσεις το τελετουργικό κόψιμό της, το βράδυ της παραμονής , αποτελεί συμβολική πράξη μετάβασης από τον παλιό χρόνο στον καινούργιο. Στις αγροτικές κοινωνίες, το βράδυ αυτό ταΐζουν πιο φροντισμένα τα ζώα τους , στο στάβλο ή στο μαντρί γιατί πιστεύουν πως θα περάσει τη νύχτα ο Αι Βασίλης να τα ρωτήσει.
Καλό μήνα !

ΠΗΓΕΣ:
Ελληνικές Γιορτές και έθιμα λαϊκής Λατρείας, Γ.Α. Μέγας, εκδ Εστία, 2012
Το Δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων, Κώστα Καραπατάκη
Νεοελληνικές αιματηρές συνήθειες, Γ.Ν. Αικατερινίδη
Λαϊκές τελετουργίες στην Κρήτη, Νίκος Ψιλάκης, εκδ. Καρμανωρ
Χριστουγεννιάτικα και των γιορτών, Δημ. Σ. Λουκάτος, εκδ. Φιλιππότη, 1997
Συμπληρωματικά του Χειμώνα και της Άνοιξης, Δημ. Λουκάτος, εκδ. Φιλιππότη, 1985
*« Λόγια του αέρα», Συλλογή Διηγημάτων, Μπετεινάκη Ελένη, 2013 
http://zhtunteanagnostes.blogspot.gr

http://www.cretalive.gr/opinions/view/dekembrhs-o-kaluteros-mhnas-tou-chronou/208790

Το κλάδεμα της τριανταφυλλιάς το χειμώνα

Το κλάδεμα της τριανταφυλλιάς το χειμώνα


Τίς τριανταφυλλίες τις κλαδεύουμε, μία φορά το χρόνο, το χειμώνα μετά τις μεγάλες παγωνιές και γενικά πριν το ξεκίνημα της νέας ανοιξιάτικης βλάστησης, δηλαδή, από τον Ιανουάριο μέχρι μέσα Φεβρουαρίου για τις νότιες και ζεστές περιοχές και τον Φεβρουάριο έως τα τέλη Μαρτίου για τις πιο κρύες βόρειες περιοχές. Δέν κλαδέυουμε τις ημέρες που βρέχει ή όταν έχει δυνατούς αέρηδες. Επίσης αποφέυγουμε το κλάδεμα μετά από χιόνι διότι δημιουργήτε παγετός και είναι επικίνδυνο για τα φυτά. Για το κλαδεμα θα χρειαστούμε ένα κάλο κλαδευτήρι και ένα μικρό πριόνι με δόντια διπλής όψης.
Το κλάδεμα μιας τριανταφυλλίας γίνεται απλά και εύκολα εάν ακολουθύσουμε τις παρακάτω οδηγίες:
1. Για τις θαμνώδεις τριανταφυλλιές
 α) Αφαιρούμε από τη βάση τους όλα τα ξερά, τα αδύνατα, τα στραβά και τα πολύ γερασμένα κλαδιά.
 β) Κοντένουμε στο 1/3 του μήκους τους τα κανονικά γερά κλαδιά αφαιρώντας τα υπόλοιπα 2/3.
 γ) Κόβουμε τα μικρά κλαδιά που βρίσκονται στο κέντρο, ώστε να δημιουργηθεί ένα σχήμα κύπελου.
 δ) Οι τομές κλαδέματος γίνονται πλάγια με κλίση 45 μοίρες (όχι κάθετα στο βλαστό), κοντά στο τελευταίο μάτι που θέλουμε να πετάξει.
 ε) Απομακρύνουμε όλα τους κλαδεμένους βλάστους γύρω απο την τριανταφυλλιά.
 στ) Μπορούμε να κάνουμε και πιο ελαφρύ κλάδεμα αλλά πιθανόν να χάσουμε μέρος από την επόμενη ανοιξιάτικη ανθοφορία.


2. Για τις χαμηλές μίνι τριανταφυλλιές:
 α) Αφαιρούμε τις άκρες και τα λουλούδια που άνθισαν και καθαρίζουμε τα μικρά αδύνατα και ξερά κλαδιά.
 β) Αφήνουμε τελικό ύψος κλαδέματος 10-15 cm.
 γ) Οταν είναι σε μπορντούρες μπορούμε να κλαδέψούμε με την ψαλίδα κουρέματος αλλά φροντίζούμε η ψαλίδα να μην μασάει τα κλαδιά.
 δ) Για τις τριανταφυλλιές εδαφοκάλυψης μπορούμε να κάνουμε ένα απλό κούρεμα, αφαιρώντας τα 2/3 του ύψους. Δεν είναι όμως  απαραίτητο να κλαδέυόυμε κάθε χρόνο.
3. Δενδρώδεις και Μίνι-δενδρώδεις τριανταφυλλιές:
 α) Ισχύει το ίδιο κλάδεμα με τις θαμνώδεις, αλλά πάνω από την διασταύρωση.
 β) Καθαρίζουμε όλα τα άγρια και τα λαίμαργα που βγαίνουν από τον κορμό
 γ) Δημιουργούμε σχήμα κύπελου για καλύτερο αερισμό του φυτού.
4. Αναρριχώμενες τριανταφυλλιές για ψηλές αναρριχήσεις:
 α) Αφαιρούμε πρώτα από τη βάση τους τα ξερά και παλιά κλαδιά.
 β) Στη συνέχεια κόβουμε τους ανθοφόρους βλαστούς που είχαν λουλούδια, αφήνοντας 3-5 cm. από το κλαδί οδηγό.
 γ) Λυγίζουμε τα χρήσιμα κλαδιά-οδηγούς αφού κόψουμε λίγο τις άκρες και τα δένουμε στα υποστηρίγματά τους, εκεί που θέλουμε να πάνε. Η στήριξη αυτή είναι απαραίτητη και ευνοεί την επόμενη ανθοφορία.
 δ) Καθαρίζουμε όλα τα άρωστα φύλλα και τους ξέρους καρπούς από τα περσινά τριαντάφυλλα.
 ε) Για τριανταφυλλιές με χαμηλή αναρρίχηση ακολουθούμε το ίδιο κλάδευμα όπως παραπάνω.
Στο τέλος του κλαδέματος απολυμένουμε τα εργαλεία και απομακρύνουμε και καίμε τα υπολείμματα, κλαδιά και φύλλα. Μ 'αυτό τον τρόπο θα καταστρέψουμε τα σπόρια των ασθενειών, τα παράσιτα και τους εχθρούς της τριανταφυλλιάς.
Οι τριανταφυλλιές όμως χρειάζονται και θερινά κλαδέματα με την αφαίρεση των απανθισμένων τριαντάφυλλων. Είναι καλό να αφαιρούνται τα απανθισμένα τριαντάφυλλα συχνά όχι μόνο για την όμορφη ενφάνιση των φυτών αλλά και για να βοηθηθεί και να επιταχυνθεί η επανάληψη της ανθοφορίας.
Στο τέλος του φθινοπώρου επίσης φροντίζουμε να αφαιρέσουμε τα ξερά τριαντάφυλλα και τις ξερές κορυφές. Προσοχή όμως μόνο τις κορυφές, γιατί αν κλαδευτεί πιο χαμηλά η τριαντάφυλλιά κινδυνεύει να ξεκινήσει νέα φρέσκα βλαστάρια τα οποία είναι πιθανόν να ταλαιπωρηθούν από τα κρύα του χειμώνα. Με τον κλαδοκάθαρο του φθινοπώρου δίνουμε μια πιο περιποιημένη όψη στα παρτέρια μας. Έτσι οι τριανταφυλλιές μας θα περάσουν το βαρύ χειμώνα και θα είναι έτοιμες για το κανονικό χειμωνιάτικό τους κλάδεμα.
ΣΥΜΒΟΥΛΗ. Μετά απο κάθε κλαδεμα οι τριανταφυλλιές χρειάζονται λίπασμα για να έχουμε ζωηρή ανάπτυξη και μεγάλη παρατεταμένη ανθοφορία.
 
Το διαβάσαμε στο geoponiko-parko.gr

Δημοφιλείς αναρτήσεις