Δημήτρης Πικιώνης

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση του χρήστη Φρυκτωρίες.

Ο Δημήτρης Πικιώνης ήταν αρχιτέκτονας και ακαδημαϊκός, με πλούσιο ζωγραφικό, ποιητικό και συγγραφικό έργο http://www.nikosonline.gr/?p=33672

Άκρως πρωτοποριακός…

Είχα διαβάσει ότι σε μια παλαιότερη έρευνα για τις πολιτιστικές συνήθειες και γνώσεις των Ελλήνων, πως μόλις το 5% των ερωτηθέντων γνώριζαν σωστά την ιδιότητα του. Το 88% δεν τον είχε καν ακουστά, …

nikosonline.gr

http://www.nikosonline.gr/?p=33672
 

Είχα διαβάσει ότι σε μια παλαιότερη έρευνα για τις πολιτιστικές συνήθειες και γνώσεις των Ελλήνων, πως μόλις το 5% των ερωτηθέντων γνώριζαν σωστά την ιδιότητα του. Το 88% δεν τον είχε καν ακουστά, ενώ 6% τον γνώριζαν αλλά με λάθος ιδιότητα.

Ο Δημήτρης Πικιώνης ήταν αρχιτέκτονας και ακαδημαϊκός, με πλούσιο ζωγραφικό, ποιητικό και συγγραφικό έργο. Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1887 από Χιώτες γονείς, και ήταν πρώτος εξάδελφος του ποιητή Λάμπρου Πορφύρα και του δημοσιογράφου και συνιδρυτή της εφημερίδας Το Βήμα Γεωργίου Συριώτη. Ο πατέρας του από μικρός -όπως και ο ίδιος- είχε κλίση στη ζωγραφική. Ποίηση και ζωγραφική αποτέλεσαν λοιπόν, το πρώτο περιβάλλον για το Δημήτρη Πικιώνη. Το 1906 έγινε ο πρώτος (χρονολογικά) μαθητής του Κωνσταντίνου Παρθένη ενώ παράλληλα σπούδαζε στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Αθηνών, απ’ όπου το 1908 πήρε το δίπλωμα του Πολιτικού Μηχανικού. Συνέχισε τις σπουδές του στο Μόναχο και στη συνέχεια στο Παρίσι, όπου διδάχθηκε σχέδιο και ζωγραφική στην Académie de la grande Chaumière. Παράλληλα γράφτηκε στο εργαστήριο του αρχιτέκτονα Chifflot και παρακολούθησε τα μαθήματα των αρχιτεκτονικών συνθέσεων στην École des Beaux Arts.
Με απλά λόγια η αρχιτεκτονική φιλοσοφία του Δημήτρη Πικιώνη είναι ότι: Συνδυάζει μοντερνισμό και παράδοση, Συνδυάζει λειτουργικότητα και αισθητική, Αναζητά την απλότητα, Εμπνέεται από τη φύση, τη λαϊκή αρχιτεκτονική και τέχνη. Αναζητά μια εθνική ταυτότητα (συνδυάζοντας το σύγχρονο με στοιχεία του παρελθόντος, ειδικά βυζάντιο και λαϊκή τέχνη), Αξιοποιεί τα φυσικά υλικά (πέτρα-ξύλο) και το φυσικό μεσογειακό φως. Δίνει μεγάλη έμφαση στον περιβάλλοντα χώρο (αυλή, δέντρα και φυτά του τόπου μας) δημιουργώντας μια “φιλική προς το περιβάλλον” αρχιτεκτονική, και τέλος έχει κοινωνικό, αισθητικό και περιβαλλοντικό όραμα.

 

Κεντρική ιδέα στο έργο του είναι η πίστη ότι η φύση και κατ’ επέκταση το τοπίο και η αρχιτεκτονική είναι έμψυχες οντότητες που διέπονται από ιερότητα, προκαλούν δέος και εμπνέουν σεβασμό.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι έννοιες που σήμερα θεωρούμε “πρωτότυπες” και σύγχρονες”, όπως η “βιοκλιματική αρχιτεκτονική” και τα “πράσινα κτίρια”, στην εποχή του -όπου πρωταγωνιστούσε το μπετόν- ήταν ανύπαρκτες. Από αυτή την άποψη όλη η αρχιτεκτονική φιλοσοφία -και φιλοσοφία ζωής- του Πικιώνη είναι άκρως πρωτοποριακή και πολύ μπροστά από την εποχή της και αξίζει την προσοχή μας. Το έργο του ως αρχιτέκτονας ξεκίνησε με την οικία Μωραΐτου στις Τζιτζιφιές (1921-1923). Ήταν οικοδόμημα με χαρακτήρα αττικής λαϊκής αρχιτεκτονικής. Και συνέχισε με…..

Το Δημοτικό σχολείο, στα Πευκάκια Λυκαβηττού (1932)

Το σχολείο εντάσσεται στο πρόγραμμα ευρείας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και ανέγερσης σχολικών κτηρίων του ’30. Ανήκει στα έργα αναφοράς του ελληνικού μοντερνισμού, αν και ο Δημήτρης Πικιώνης το αποκήρυξε αμέσως μετά την κατασκευή του, γιατί διαπίστωσε πως δεν τον ικανοποιούσε το αποτέλεσμα, και έτσι άλλαξε τις αισθητικές του αντιλήψεις. Από το 1951 ως το 1957, ασχολήθηκε με πολλά έργα, ανάμεσά τους η διαμόρφωση του αρχαιολογικού χώρου γύρω από την Ακρόπολη και το λόφο Φιλοπάππου, που είναι ίσως το σημαντικότερο έργο του.

Διαμόρφωση του χώρου στην Ακρόπολη και στον λόφο του Φιλοπάππου (1954-1957)

Μετά από τα νεοκλασικά αρχιτεκτονικά έργα του 19^ου αιώνα και τη ρομαντική κηποτεχνία του Εθνικού Κήπου χρειάστηκε περίπου ένας αιώνας για να εμφανιστεί ένα έργο δημόσιου υπαίθριου χώρου τέτοιας σημασίας για την ευρύτερη νεώτερη Αθήνα. Το έργο περιλαμβάνει δύο κύριες σπειροειδείς διαδρομές, που ξεκινούν σχεδόν αντικριστά στη συμβολή Διονυσίου Αρεοπαγίτου και Αποστόλου Παύλου. Η μία ανεβαίνει βόρεια το λόφο της Ακρόπολης ως το ιερό της Αθηνάς. Η άλλη απομακρύνεται απ’ αυτόν δημιουργώντας δύο συνθήκες θέασής του: μια πρώτη στου Λουμπαρδιάρη, όπου ξεπροβάλλει για μοναδική φορά μετωπικά η κύρια όψη του Παρθενώνα, και μια δεύτερη στο Άνδηρο, όπου καταλήγει σε συστρεφόμενη διαδρομή.

Περπατώντας στου Φιλοπάππου νομίζεις ότι η αρχιτεκτονική του Πικιώνη βγαίνει κατ’ ευθείαν μέσα από τη γη. Σαν να υπήρχε πάντα εκεί….

Παιδικός κήπος στη Φιλοθέη (1961-1965)

Η παιδική χαρά της Φιλοθέης ανήκει στα έργα εκείνα του Δημήτρη Πικιώνη που εκφράζουν την αντίληψη ότι όλες οι κουλτούρες έχουν μια κοινή και αιώνια βάση: τα πάντα είναι διαφορετικές εκφάνσεις του ίδιου. Ακολουθεί λοιπόν περισσότερο μια φιλοσοφία ανατολίτικη. Στο περίπτερο και στην είσοδο του παιδικού κήπου είναι σαφείς και εμφανείς οι επιρροές από ιαπωνική αρχιτεκτονική -και δεν είναι η πρώτη φορά που παρουσιάζονται τέτοιες επιρροές στο έργο του. Η έρευνα του Δημήτρη Πικιώνη για τα παιδιά και το παιδικό παιχνίδι φαίνεται ιδιαίτερα στον εξοπλισμό που επέλεξε: μια ξεχαρβαλωμένη βάρκα, μια καλύβα σαρακατσάνικου τύπου, ένα γεφύρι σε μια μικρή λίμνη….

Σχεδίασε τον Παιδικό Κήπο της Φιλοθέης, με έναν εξοπλισμό… μυστηριακό, εξερευνητικό -όχι τυποποιημένο και βιομηχανικό

Ο Δημήτρης Πικιώνης με τα παιδιά του Ινώ, Ίωνα, Τάσο και Πέτρο στην Αίγινα (1937)

Στα πλακόστρωτα του, μοιάζει ότι συγκέντρωσε τα μαρμάρινα και πήλινα κομμάτια από την κατεδαφιζόμενη χωρίς συστολή Αθήνα του 19ου αιώνα, φτιάχνοντας ένα γιγάντιο πάζλ, από κάτι που χάνεται.

Το ξενοδοχείο Ξενία στους Δελφούς δια χειρός Πικιώνη (σχέδιο πάνω, σχεδόν έτοιμο κάτω)

Πέθανε στις 28 Αυγούστου του 1968 στην Αθήνα.

Διαβάστε και για τον έτερο μεγάλο μας αρχιτέκτονα, πατώντας τον σύνδεσμο:

http://www.nikosonline.gr/?p=33933

——————————————–

Κάντε Like στην σελίδα «Άντρες παντού» / https://www.facebook.com/Άντρες-Παντού-279562219091843/

Ανακάλυψη της Αφροδίτης της Μήλου (1820)

Maria Dimitriou από Ιστορικοί Περίπατοι

 
8 Απριλίου-Ανακάλυψη της Αφροδίτης της Μήλου (1820) | Ιστορικοί Περίπατοι

8 Απριλίου-Ανακάλυψη της Αφροδίτης της Μήλου (1820) 08/04/2015Το γεγονός της ημέραςistorikos Ένα σημαντικό μνημείο της ελληνικής τέχνης ανακαλύπτεται στις 8 Απριλίου 1820. Πρόκειται για το περίφημο άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου, που απόκειται στην Αρχαιολογική Συλλογή του Λούβρου. Η Αφ…

istorikoiperipatoi.gr

   Ένα σημαντικό μνημείο της ελληνικής τέχνης ανακαλύπτεται στις 8 Απριλίου 1820. Πρόκειται για το περίφημο άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου, που απόκειται στην Αρχαιολογική Συλλογή του Λούβρου.

      Η Αφροδίτη της Μήλου είναι από Παριανό μάρμαρο και έχει ύψος 2,02 μ. Χρονολογείται γύρω στο 100 π.Χ. και παριστάνει ιστάμενη την θεά Αφροδίτη. Βρέθηκε ακρωτηριασμένο. Εικάζεται πως η θεά στο αριστερό της χέρι κρατούσε μήλο ή καθρέφτη ή ότι με τα δύο χέρια της κρατούσε την ασπίδα του Άρη. Για τα χέρια της υπάρχει ο μύθος ότι έσπασαν πάνω σε καβγά Γάλλων αρχαιολόγων και Ελλήνων κατά τη μεταφορά του αγάλματος, αλλά αυτό δεν ευσταθεί γιατί το έργο είχε βρεθεί εξαρχής δίχως τα χέρια. Εκείνο που πιθανόν αληθεύει είναι ότι τμήματα των χεριών είχαν βρεθεί σε διάφορα σημεία και ότι το αριστερό κρατούσε μήλο, αλλά χάθηκε κατά τη μεταφορά ή ότι επάνω στη συμπλοκή (η οποία όντως συνέβη για την απόκτησή της), κάποια από αυτά τα κομμάτια που συνόδευαν το γλυπτό (όπως το αριστερό χέρι) έπεσαν στη θάλασσα από τα βράχια και χάθηκαν για πάντα. Η Αφροδίτη της Μήλου θεωρείται ένα καταπληκτικό έργο της ελληνιστικής τέχνης, συνδυάζοντας αρμονικά τη γυναικεία ομορφιά και θηλυκότητα.
-----------------------------------------------------------------------
σχετικός σύνδεσμος
http://www.nikosonline.gr/%cf%80%cf%89%cf%82-%ce%b2%cf%81%ce%ad%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%b7-%ce%b1%cf%86%cf%81%ce%bf%ce%b4%ce%af%cf%84%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%bc%ce%ae%ce%bb%ce%bf%cf%85/ 

Πως βρέθηκε η Αφροδίτη της Μήλου.

O αγρότης Γιώργος Κεντρωτάς ανακάλυψε το 1820 το περίφημο άγαλμα της Αφροδίτης σκάβοντας στο κτήμα του στη Μήλο. Ο Γάλλος αρχαιολόγος Βουτιέ, αυτόπτης μάρτυρας, έψαχνε γι’ αρχαία. Γράφει λοιπόν, πως ο Έλληνας χωρικός έβγαζε πέτρες από κάτι ερείπια, πέτρες κατάλληλες για οικοδομή…

Σκάβοντας ο Κεντρωτάς βρέθηκε σε μια μαύρη τρύπα, σαν να ήταν κούφια. Σκύβει και βλέπει κάτι μάρμαρα να ασπρίζουν. Πίσω του όμως είναι οι τρεις Γάλλοι. Καταλαβαίνει πως αυτά που βρήκε έχουν αξία και θέλει να τα κρύψει σκεπάζοντας τα με χώματα.

 

η συνέχεια εδώ :
http://www.nikosonline.gr/%cf%80%cf%89%cf%82-%ce%b2%cf%81%ce%ad%ce%b8%ce%b7%ce%ba%ce%b5-%ce%b7-%ce%b1%cf%86%cf%81%ce%bf%ce%b4%ce%af%cf%84%ce%b7-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%bc%ce%ae%ce%bb%ce%bf%cf%85/

Ἡ ψυχικὴ αὐγή

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε μια παλιότερη δημοσίευση.

ΤΑ ΡΑΝΤΙΣΜΕΝΑ(Ομάδα καλλιτεχνικών, λογοτεχνικών, αναζητήσεων)

9 Απριλίου 2014 · 

ΣΑΡΛ ΜΠΩΝΤΛΑΙΡ (9 Απριλίου 1821 - 31 Αυγούστου 1867)
ΠΙΝΑΚΑΣ - G. Courbet, Μπωντλαίρ
Ἡ ψυχικὴ αὐγή
Ὅταν τὸ φῶς της ρίχνει ἡ αὐγὴ τὸ λευκορροδισμένο
στοὺς γλεντοκήπους καὶ γροικοῦν σὰν τύψη τὸ Ἰδεῶδες,
κάτι τὸ ἐκδικητικὸ καὶ τὸ μυστηριῶδες,
ἕν᾿ ἄγγελο στὸ κτῆνος τους, ξυπνᾷ, τὸ ναρκωμένο.
Τῶν ψυχικῶν τότε οὐρανῶν τ᾿ ἄφθαστο γαλανό,
γιὰ κεῖνον ποὺ ρεμβάζει ὠχρὸς καὶ ποὺ ὑποφέρει ἀκόμα,
ἀνοίγεται καὶ τὸν τραβᾷ καθὼς βαράθρου στόμα.
Ἔτσι, γλυκιὰ Θεά μου, ἁγνὸ Πλάσμα καὶ φωτεινό,
στὰ καπνισμένα ἐρείπια τῶν ἠλιθίων γλεντιῶν,
πιὸ φωτεινή, πιὸ ρόδινη, πιὸ ὡραία ἡ θυμησή σου,
ἀδιάκοπα στὰ ἐκστατικὰ μάτια μου φτερουγίζει.
Ὁ ἥλιος ἐσκοτείνιασε τὴ φλόγα τῶν κεριῶν·
ἔτσι νικήτρα πάντοτε, μοιάζει ἡ σκιὰ ἡ δική σου
μὲ τὸν ἀθάνατο ἥλιον, ὦ ψυχή, ποὺ φῶς σκορπίζει!

ΠΗΓΗ -http://users.uoa.gr/…/a…/poetry/charles_baudelaire_poems.htm

Η Γεωργία Βασιλειάδου (1897-1980)

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε μια παλιότερη δημοσίευση.

80s ta kala paidia

Η Γεωργία Βασιλειάδου (1897-1980) γεννήθηκε στην Αθήνα. Το πραγματικό της όνομα ήταν Γεωργία Αθανασίου. Υποχρεώθηκε να αφήσει νωρίς το σχολείο για να εργαστεί σε κατάστημα και να βοηθήσει την πολυμελή οικογένειά της, μετά τον αιφνίδιο θάνατο του πατέρα της από πτώση αλόγου, ο οποίος ήταν αξιωματικός του ιππικού .
Την πρώτη της καλλιτεχνική εμφάνισή έκανε το 1918 μάλλον συμπτωματικά οπότε και ξεκίνησε τις σπουδές της στην Γεννάδειο Σχολή το 1923 και κατόπιν εμφανίστηκε σε διάφορες όπερες. Εργάστηκε σε μεγάλα θεατρικά σχήματα της εποχής με τους Κυβέλη, Μαρίκα Κοτοπούλη, Δημήτρη Μυράτ, ερμηνεύοντας ποικίλους ρόλους.
Στα μέσα του 1930 αποφάσισε να σταματήσει, μετά από ένα γάμο της που υπήρξε όμως ατυχής. Στη συνέχεια γνώρισε την Σοφία Βεμπο η οποία και της υποσχέθηκε να τη βοηθήσει. Την εποχή εκείνη αντιλαμβανόμενος πρώτος ο Αλέκος Σακελλάριος το έμφυτο ταλέντο της στη μιμητική της προσέφερε ένα ρόλο το 1939 στα Κορίτσια της παντριάς που έγινε η αφορμή για το ξεκίνημα μιας δεύτερης, αλλά περισσότερο γνωστής καριέρας - αυτή τη φορά ως κοσμαγάπητης κωμικού, της "ομορφότερης άσχημης" του ελληνικού κινηματογράφου, όπως χαρακτηρίστηκε. Στην εταιρεία της Φίνος Φίλμ έγιναν οι μεγάλες της επιτυχίες όπως: « Η ωραία των Αθηνών», «Η θεία απ’ το Σικάγο», «Ο Κλέαρχος η Μαρίνα και ο κοντός», και πολλές άλλες. Η Γεωργία Βασιλειάδου παραμένει ακόμα αξιαγάπητη χάρη στις ταινίες της.

Το ευμετάβλητο του ανθρώπου ..

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση της Μαίρη Σαλούπη.

 

Μαίρη Σαλούπη

6 Απριλίου στις 4:05 μ.μ. ·

" ΩΣΑΝΝΑ "
"ΣΤΑΥΡΩΣΟΝ ΑΥΤΟΝ "
Το ευμετάβλητο του ανθρώπου ..
Το θέαμα ήταν εντυπωσιακό !! Πλήθος κόσμου προπορεύεται και ακολουθεί τον τόσο ταπεινό ,καθήμενον " επί πώλου όνου " ,Μεσσία Χριστό.
Μια ανθρωποθάλασσα γεμάτη ενθουσιασμό Τον υποδέχεται ζητοκραυγάζοντας :: " Ωσαννά ,ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου " ,βασιλεύς του Ισραήλ.
Μεγαλοπρεπής και επιβλητική η υποδοχή, η ένδοξη αυτή είσοδος στην Ιερουσαλήμ ,όπως αρμόζει σε Βασιλιά, τόσο,ώστε '' εσείσθη πάσα η πόλις" ~ Ματθ. Κα' 10~ Σχολιάζει μάλιστα ο ιερός Χρυσόστομος,πως τα βαϊα των φοινίκων που κρατούσαν οι άνθρωποι ,του έδειχναν πως τον θεωρούσαν ανώτερο προφήτη :: " Μείζονα ή προφήτου δόξαν είχον περί αυτού"
Όμως ο Χριστός γνωρίζει πόσο θολές είναι οι πηγές του ενθουσιασμού του όχλου ,πόσο επιφανειακά είναι τα αισθήματά του.
Τα γεγονότα που ακολούθησαν δείχνουν την τραγική, αλλοπρόσαλλη και εγωπαθή στάση του όχλου. Όταν είδαν πως τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως τα περίμεναν,ότι ο Ιησούς δεν ανακηρύχθηκε βασιλιάς, ο ενθουσιασμός μετατράπηκε σε αγνωμοσύνη και περιφρόνηση.
Οι περισσότεροι τον εγκατέλειψαν,αρκετοί ένωσαν τις φωνές τους με τους φανατικούς εχθρούς Του μπροστά στον Πιλάτο :: " Άρον ,άρον σταύρωσον αυτόν" Ιω. Ιθ' 15 .
Αυτή η ευμετάβλητη στάση δεν υπήρξε αποκλειστικότητα μόνο των Εβραίων. Χαρακτηρίζει και σήμερα ,λαούς και πρόσωπα.Τραγικές αλλαγές ταλαιπωρούν την ψυχή του ανθρώπου και σε πολλές φάσεις της θρησκευτικής ζωής.
Όταν από τη μια μεριά δοξάζουμε το Θεό κι έπειτα πάνω στη δουλειά μας, καταπατούμε τον νόμο Του ,άραγε δεν βαδίζουμε πάνω στα ίχνη του Ιουδαϊκού όχλου ;
Όταν από την μια υμνούμε την αγάπη Του και συγχρόνως αφήνουμε να μας κατευθύνουν οι εχθροί Του -το πείσμα ,το μίσος ,ο εγωισμός - άραγε δεν κάνουμε το ίδιο ;
Όταν σήμερα στρέφουμε το βλέμμα μας ικετευτικά στον Νυμφίο και αύριο εκτοξεύουμε ( λόγια καρφιά) ,λόγια γεμάτα φλόγες οργής εναντίον των αδελφών μας ,που είναι αδελφοί του Χριστού ,μέλη του μυστικού Σώματός Του, στην ουσία δεν κα
άνουμε κάτι παρόμοιο;;
Όταν από την μια το χέρι μας κρατάει πανηγυρίζοντας τα βάγια ,και την λαμπάδα της Ανατάσεως ,και από την άλλη στην καθημερινή μας ζωή παίρνει την πέννα της συκοφαντίας για να μουντζουρώσει την υπόληψη του άλλου δεν μιμούμαστε τη στάση του Εβραϊκού όχλου;;
Ακόμα κι αυτοί που πιστά ακολούθησαν το Χριστό οι μαθητές,οι Απόστολοι Του παρουσίασαν πτώσεις. Λύγισαν ο Πέτρος και ο Θωμάς προς στιγμήν, αλλά οι πτώσεις αυτές δεν ήταν μια μόνιμη πτώση .!Σε στιγμές κρίσιμες επεμβαίνει η άπειρη Αγάπη.και τους βοηθά να συναισθανθούν, να συνέλθουν ,..
Θα κάνει το ίδιο και με εμάς , όταν η αγάπη μας και η εμπιστοσύνη μας είναι σ Αυτόν και όχι στα όνειρα του συμφεροντολόγου εαυτού μας.
Πρότυπο μίμησης ο ευγνώμονας ληστής που πρώτος άνοιξε τον Παράδεισο , βάζοντας ως κλειδί του ,το ...
" Μνήσθη τι μου Κύριε .. '' και πήρε την βασιλική απάντηση :: '' Σήμερον μετ' εμού έση εν τω παραδείσω ''
Εύχομαι μέσα από την καρδιά μου , ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ !!!
μ.σ μ, κ ...

Λαζαρίνες και «λαζαράκια»

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση του χρήστη IScreta.gr.

«Όποιος ζυμώσει και δε με πλάσει, το φαρμάκι μου να πάρει…»

Σάββατο του Λαζάρου: Έθιμα, Κάλαντα, Λαζαρίνες και «λαζαράκια»

Το Σάββατο του Λαζάρου, το έχει περιβάλει ο λαός μας με όμορφα έθιμα. Εξ αυτών τα κάλαντα τραγουδούν μόνο κορίτσια, οι λεγόμενες «Λαζαρίνες». Από την…

iscreta.gr

http://iscreta.gr/2017/04/%CF%83%CE%AC%CE%B2%CE%B2%CE%B1%CF%84%CE%BF-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%BB%CE%B1%CE%B6%CE%AC%CF%81%CE%BF%CF%85-%CE%AD%CE%B8%CE%B9%CE%BC%CE%B1-%CE%BA%CE%AC%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B1-%CE%BB%CE%B1%CE%B6/

Το Σάββατο του Λαζάρου, το έχει περιβάλει ο λαός μας με όμορφα έθιμα. Εξ αυτών τα κάλαντα τραγουδούν μόνο κορίτσια, οι λεγόμενες «Λαζαρίνες». Από την προηγούμενη ημέρα έχουν συλλέξει άνθη και με αυτά έχουν στολίσει καλαθάκια με τα οποία γυρνούν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούν.

Το Σάββατο του Λαζάρου θεωρείται μέρα του θανάτου και της ζωής. Σε κάποια χωριά μάλιστα οι αγρότες δεν μαζεύουν τη σοδιά τους γιατί φοβούνται ότι οι καρποί της γης φέρουν τον θάνατο μέσα τους.
O Λάζαρος είναι μια μορφή που εμπνέει σεβασμό στον ελληνικό λαό.
Παλιότερα οι εκδηλώσεις εορτασμού ήταν πολλές και ποικίλες, ωστόσο σήμερα έχουν λησμονηθεί ως επί το πλείστον.
Για παράδειγμα τα κάλαντα για το Σάββατο του Λαζάρου τραγουδιούνται σε ελάχιστες περιοχές, ενώ παλιότερα ήταν από τα πιο ζωντανά έθιμα και έδιναν ιδιαίτερο τόνο στις μικρές κοινωνίες.
Τα κάλαντα του Λαζάρου ήταν αποκλειστικά σχεδόν γυναικεία και τα τραγουδούσαν κοπέλες διαφόρων ηλικιών ακόμα και κορίτσια τις παντρειάς που ονομάζονταν «Λαζαρίνες».
Την παραμονή της γιορτής, οι Λαζαρίνες ξεχύνονταν στα χωράφια έξω από τα χωριά για να μαζέψουν λουλούδια που με αυτά θα στόλιζαν το καλαθάκι τους την άλλη μέρα ντυμένες με τοπικές ενδυμασίες φορώντας ειδική στολή.
Γύριζαν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας το Λάζαρο και εισέπρατταν μικρό φιλοδώρημα, χρήματα, αυγά, φρούτα ή άλλα φαγώσιμα.
Σε πολύ λίγες περιοχές της χώρας τραγουδιούνται σήμερα τα Λαζαριάτικα κάλαντα. Τα λόγια του τραγουδιού άλλοτε αναφέρονται στην ανάσταση του Λαζάρου και είναι συνήθως μέτρια στιχουργήματα και άλλοτε πάλι αποτελούν παινέματα προσώπων που αγγίζουν τα όρια υψηλής ποιητικής δημιουργίας.
Τα έθιμα του Λαζάρου στα χρόνια της σκλαβιάς είχαν κοινωνική σκοπιμότητα.
Στις γυναίκες και ιδίως στα νέα κορίτσια που δεν έβγαιναν συχνά έξω από το σπίτι επειδή τα ήθη της εποχής και ο φόβος της αρπαγής τους από τους Τούρκους τις περιόριζαν, δίνονταν κάποιες ελευθερίες: γίνονταν αλληλογνωριμίες και νυφοδιαλέγματα και σε λίγο καιρό ακολουθούσαν τα προξενιά, τα αρραβωνιάσματα και οι γάμοι.

Έθιμα από διαφορετικά μέρη της Ελλάδας

0 λαός γιορτάζει την πρώτη Λαμπρή, την «Έγερση» του φίλου του Χριστού, του «αγέλαστου» Λάζαρου.
Ο φόβος και ο τρόμος για όσα γνώρισε στον άλλο κόσμο άφησαν τόσο βαθιά σημάδια στην ψυχή του Λάζαρου που, λέει η παράδοση, μετά την Ανάσταση του δε γέλασε παρά μόνο μια φορά.
Είδε κάποιον χωρικό στο παζάρι να κλέβει μια στάμνα και να φεύγει κρυφά.
«Βρε τον ταλαίπωρο, είπε. Για ιδές τον πώς φεύγει με το κλεμμένο σταμνί.
Ξεχνάει ότι κι αυτός είναι ένα κομμάτι χώμα, όπως και το σταμνί. Το ‘να χώμα κλέβει τ’ άλλο. Μα δεν είναι να γελούν οι πικραμένοι;» και χαμογέλασε.
Στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας για να απεικονίσουν την Ανάσταση του Λάζαρου, να συμβολίσουν δηλαδή τη Νίκη του Χριστού απέναντι στο θάνατο, αλλά παράλληλα και για να υποδηλώσουν την ανάσταση της φύσης, έφτιαχναν ένα ομοίωμα του Λάζαρου. Την παραμονή της γιορτής ή, σε πολλά μέρη, ανήμερα την «πρώτη Λαμπρή», τα παιδιά, κρατώντας το «Λάζαρο», έκαναν τους αγερμούς τους. Γύριζαν στα σπίτια και τραγουδούσαν τα «λαζαρικά», για να διηγηθούν την ιστορία του αναστημένου φίλου του Χριστού και να πουν παινέματα στους νοικοκυραίους. Στην Ήπειρο μάλιστα, στις κτηνοτροφικές περιοχές, χτύπαγαν ταυτόχρονα και μεγαλοκούδουνα.
Σήμερον έρχεται ο Χριστός
ο επουράνιος θεός.
Εν τη πόλει Βηθανία
Μάρθα κλάει και Μαρία.
Λάζαρο τον αδελφό της
τον γλυκύ και καρδιακόν της.
Τον μοιρολογούν και λένε
τον μοιρολογούν και κλαίνε.
Τρεις ημέρες τον θρηνούσαν
και τον εμοιρολογούσαν
Και τη μέρα την Τετάρτη
κίνησε ο Χριστός για να ‘ρθει.
Τότε εβγήκε η Μαρία
έξω από τη Βηθανία
και εμπρός του γονατίζει
και τα πόδια του φιλεί.
-Αν εδώ ήσουν, Χριστέ μου
δεν θα πέθαιν’ ο αδελφός μου.
Μα και πάλιν εγώ πιστεύω
και καλότατα ηξεύρω
ότι δύνασαι αν θελήσεις
και νεκρούς να αναστήσεις.
Τότε ο Χριστός δακρύζει
και τον Άδη φοβερίζει.!
Δεύρο έξω Λάζαρέ μου
φίλε και αγαπητέ μου.
Παρευθύς επελυτρώθη
ανεστήθη κι εσηκώθη
Τότε τον Θεόν δοξάζουν
και τον Λάζαρο εξετάζουν.
Πες μας, Λάζαρε, τι είδες
εις τον Άδην απού πήγες;
Είδα φόβους, είδα τρόμους,
είδα βάσανα και πόνους,
Δώστε μου νερό λιγάκι
να ξεπλύνω το φαρμάκι
της καρδιάς και των χειλέων
και μην μ’ ερωτάτε πλέον.
Του χρόνου πάλι να ‘ρθουμε,
με υγεία να σας βρούμε,
και ο νοικοκύρης του σπιτιού
χρόνια πολλά να ζήσει,
να ζήσει χρόνια εκατό
και να τα ξεπεράσει.
Αυτό είναι τα κάλαντα-τραγούδι του Λάζαρου, που θα θυμούνται σίγουρα οι πιο μεγάλοι και οι πιο νέοι δεν θα έχουν ξανακούσει ποτέ….ξεχασμένο και αυτό με πολλά άλλα δυστυχώς…
Τα «λαζαρικά» από τόπο σε τόπο έχουν πολλές παραλλαγές.
Στη Στερεά Ελλάδα, τη Μακεδονία και τη Θράκη στο έθιμο έπαιρναν μέρος μόνο κορίτσια, οι «Λαζαρίνες» ή «Λαζαρίτσες», έτσι έβρισκαν την ευκαιρία να γίνουν γνωστές και σαν υποψήφιες νύφες.
Για «Λάζαρο» βαστούσαν έναν ξύλινο κόπανο για τα ρούχα, τυλιγμένο με παρδαλά κομμάτια από πανιά, ίδιο μωρό. Σε άλλα μέρη πάλι έντυναν με χτυπητά πολύχρωμα υφάσματα μια ρόκα, μια κούκλα, έναν καλαμένιο σταυρό και τα στόλιζαν με κορδέλες και λουλούδια. Στη Σκύρο έπαιρναν την τρυπητή κουτάλα, «τη σιδεροχουλιάρα». Έβαζαν σε κάθε τρύπα και από ένα άσπροπούλι -άσπρη μαργαρίτα- ένα κόκκινο γαρίφαλο για στόμα και σχημάτιζαν το πρόσωπο. Έδεναν σταυρωτά πάνω στην κουτάλα ένα ξύλο, για να κάνουν τα χέρια, της φορούσαν και ένα πουκαμισάκι ή ένα μωρουδίστικο ρούχο και ο «Λάζαρος» ήταν έτοιμος.
Γύριζαν τα παιδιά από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας και οι νοικοκυρές τους έδιναν αυγά, λεφτά ή ό,τι άλλο είχαν. Πάντα όλοι κάτι έβρισκαν να δώσουν. Κι όταν θέλαν για κάποιον να πούνε πως ήταν τσιγκούνης έλεγαν: «Ποτέ του αυγό δεν έδωσε, ούτε τ’ αγίου Λαζάρου!» Στα Τρίκαλα τα αυγά που συγκέντρωναν οι Λαζαρίνες, οι μητέρες τους τα έβαφαν κόκκινα και τα κρατούσαν σε ξεχωριστό μέρος. Όταν ήθελαν να περιποιηθούν έναν επισκέπτη από αυτά τα αυγά του έδιναν, του Λαζάρου.
Σε μερικά μέρη τη θέση του «Λάζαρου» έπαιρνε ένα καλάθι στολισμένο με λουλούδια και με πολύχρωμες κορδέλες. Στην Κρήτη έκαναν έναν ξύλινο σταυρό και τον στόλιζαν με ορμαθούς από λεμονανθούς και αγριόχορτα με κόκκινα λουλούδια, τις μαχαιρίτσες.
Στην Κύπρο συναντάμε το έθιμο της αναπαράστασης, στην αρχαιότερη μορφή του. Ο θεός πεθαίνει στην ακμή της νιότης του και αμέσως ανασταίνεται, όπως ο Άδωνης στους αρχαίους Έλληνες. Έντυναν ένα παιδί με κίτρινα λουλούδια, έτσι ώστε ούτε το πρόσωπο του δε φαινόταν. Σε κάθε σπίτι που πήγαιναν, όταν άρχιζαν τα άλλα παιδιά να τραγουδούν, ξάπλωνε και υποκρινόταν το νεκρό, όταν όμως έλεγαν το «Λάζαρε δεύρο έξω» σηκωνόταν.
Το ίδιο έθιμο συναντάμε και στην Κω. Το παιδί που αναπαριστούσε το Λάζαρο, τυλιγμένο σε ένα σεντόνι, ήταν και αυτό στολισμένο με κίτρινα λουλούδια. Αμοιβή της παρέας για την αναπαράσταση τα αυγά για το δάσκαλο. Τα πιο μεγάλα παιδιά, οι «πρωτόσχολοι», έπαιρναν την εικόνα του Λάζαρου, την έβαζαν πάνω σε μια ειδική κατασκευή που στόλιζαν με δεντρολίβανο -ήταν, λέει, η Βηθανία, η πατρίδα του- και γύριζαν στις στάνες. Οι βοσκοί τους φίλευαν αυγά, τυριά και μυζήθρες για τις λαμπρόπιτες.
Για την ψυχή του Λάζαρου οι γυναίκες ζύμωναν ανήμερα το πρωί ειδικά κουλούρια, τους «λαζάρηδες», τα «λαζαρούδια» ή και «λαζαράκια». «Λάζαρο αν δεν πλάσεις, ψωμί δεν θα χορτάσεις» έλεγαν, μια και ο αναστημένος φίλος του Χριστού πίστευαν πως είχε παραγγείλει: «Όποιος ζυμώσει και δε με πλάσει, το φαρμάκι μου να πάρει…»

dogma.gr