Εδώ θα βρείτε ένα μωσαϊκό θεμάτων . Κλείσαμε 10ετία και γι αυτό κάποιες αναρτήσεις έχουν αλλοιωθεί.
Οι σελίδες που αναφέρω είναι τα νέα μου ιστολόγια που αλληλοστηρίζονται με αυτό εδώ το παλιό ... Σας ευχαριστώ!
Άγιος
Ντολμαδάς, Ιωάννης ο Θεολόγος Εορτάζει 8 Μαϊου Επιμέλεια: Βασιλική
Παπουτσάκη Ο Ιωάννης ο Θεολόγος σε πολλές περιοχές της Κρήτης είναι ο
προστάτης της αγροτικής παραγωγής και ιδιαίτερα των αμπελιών. Συνήθιζαν…
iscreta.gr
8 ΜαΪου του Αγίου Ντολμαδά
Άγιος Ντολμαδάς, Ιωάννης ο Θεολόγος Εορτάζει 8 Μαϊου Επιμέλεια: Βασιλική Παπουτσάκη Ο Ιωάννης ο Θεολόγος σε πολλές περιοχές της Κρήτης είναι ο προστάτης
της αγροτικής παραγωγής και ιδιαίτερα των αμπελιών. Συνήθιζαν να
στολίζουν την εικόνα του και με βλαστούς αμπελιών .
Ό Παύλος Βλαστός καταγράφει ότι στο χωριόΣελλί Ρεθύμνου,
όπου υπάρχει Ναός του Ιωάννη του Θεολόγου, τη μέρα της γιορτής του οι
κάτοικοι του χωριού μαγείρευαν με τα πρωτοφανίστικα αμπελόφυλλα τους
ντολμάδες και τους πρόσφεραν στους προσκυνητές. Ο Ιωάννης ο θεολόγος
ήταν γνωστός ως «Ντολμαδάς» Σήμερα δεν προσφέρουν ντολμάδες στους προσκυνητές αλλά τους Σελλιανούς εξαιτίας του «Ντολμαδά» Αγίου τους λένε Ντολμαδάδες.
Αν και το έθιμο έχει χάσει τον τελετουργικό του χαρακτήρα σε πολλές περιοχές εξακολουθούν να μαγειρεύουν αυτή τη μέρα ντολμάδες.
Αυτή είναι η Κρήτη !! Tales of Crete !! An amazing video about Crete !! Visit Crete.Eat sweet baklava in the morning and have a little Greek coffee,which you will
feel aroma before you get up.Take your loved one for a ride.Stop at the
place where you can smell the orange orchard.Get off the main road to a
place you can't see on the map.Open your eyes widely.Take a deep
breath.Delight yourself.Dance on the beach like nobody's watching.Write
on the sand something special.Name,date,your feelings,whatever.Break
away from reality.Forget about all the worries for a moment. Laugh,scream,go crazy and stand on your head.Look at the horizon from above the emerald water.Do not wake up from that dream.
Locations:Balos lagoon, Elafonisi beach, Topolia gorge, Preveli beach,
Triopetra beach, Agia Galini, Matala, Heraklion, Rethymno, Kournas lake,
Georgioupolis, Chania, Seitan Limania and many other small, unexpected
stunning places A video from Happiness Mode in cooperation with www.travelplanet.pl https://www.youtube.com/watch?v=vaLt1vWj1V0
Αυτή είναι η Κρήτη!! Ιστορίες της Κρήτης!! Ένα εκπληκτικό βίντεο για την Κρήτη!! Επίσκεψη στην Κρήτη. Φάτε γλυκό μπακλαβά το πρωί και έχω ένα μικρό
ελληνικό καφέ, που θα νιώσεις άρωμα πριν ξυπνήσεις. Πάρε την αγαπημένη
σου για μια βόλτα. Σταμάτα στο μέρος όπου μπορείς να μυρίσεις το
πορτοκαλί περιβόλι. Κατέβα από το κεντρικό δρόμο σε ένα μέρος που δεν
μπορείς να δεις στο χάρτη. Άνοιξε τα μάτια σου ευρέως. Πάρε μια βαθιά
ανάσα. Απόλαυση τον εαυτό σου. Χορός στην παραλία σαν να μη σε βλέπει
κανείς. Να γράψουμε στην άμμο, κάτι ξεχωριστό. Όνομα, ημερομηνία, τα
συναισθήματά σου, οτιδήποτε. Διάλειμμα μακριά από την πραγματικότητα.
Ξέχνα όλες τις στεναχώριες για μια στιγμή. Γέλα, ούρλιαξε, τρελαθεί
και να σταθείς στο κεφάλι σου. Κοίτα τον ορίζοντα από ψηλά το σμαράγδι
νερό. Μην ξυπνήσεις από το όνειρο. Locations:Balos λιμνοθάλασσα,
παραλια ελαφονησι, topolia φαράγγι, πρέβελη η παραλία της τριόπετρας,
γαλήνη, Μάταλα Ηρακλείου, Ρέθυμνο, λίμνη Κουρνά, γεωργιούπολη, Χανιά,
σεϊτάν limania και πολλές άλλες μικρές, απρόσμενα εκπληκτική μέρη Ένα βίντεο από ευτυχία mode σε συνεργασία με www.travelplanet.pl https://www.youtube.com/watch?v=vaLt1vWj1V0
6 ΜΑΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ. ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ. ΌΣΙΕ ΤΟΥ ΘΕΟΥ Γερβάσιε πρέσβευε υπέρ πάντων ημών. Αγίου Όσιος Γερβάσιος o εκ Γοματίου o Αθωνίτης και διά Χριστόν σαλός Ημερομηνία εορτής: 06/05/2017 Όσιος Γερβάσιος o εκ Γοματίου o Αθωνίτης και διά Χριστόν σαλός Τύπος εορτής: Ειδικός υπολογισμός. Εορτάζει το Σάββατο μεταξύ 1 και 7 Μαΐου εκάστου έτους. Άγιοι που εορτάζουν: Οσιος Γερβασιος O Εκ Γοματιου O Αθωνιτης Και Δια Χριστον σάλος Βιογραφία
Ο Όσιος Γερβάσιος γεννήθηκε στο Γομάτι της Χαλκιδικής, αλλά ασκήτευσε
ως μοναχός στην ιερά μονή Καρακάλλου του Αγίου Όρους. Έζησε περί τα τέλη
του 18ου και τις αρχές του 19ου αιώνος μ.Χ. και έλαβε από τον Θεό το
σπάνιο χάρισμα του διά Χριστόν σαλού. Έτσι περιερχόταν όλο το Άγιον
Όρος. Σε χειρόγραφο κώδικα του μακαριστού Δοσιθέου Κωνσταμονίτου του Λεσβίου το 1845 μ.Χ., αναφέρονται τα εξής·
«῎Ας ὑπάγωμεν καί εἰς τήν σεβασμίαν μονήν τοῦ Καρακάλλου. Καί ἐδῶ
εὑρίσκομεν τόν ῞Οσιον Γερβάσιον, ὅστις ἐκατάγετο ἀπό τά πλησιόχωρα χωρία
τοῦ ῾Αγίου ῎Ορους, ἀπό ἕνα χωρίον καλούμενον Γομάτι, ἐν ἐπαρχίᾳ τοῦ
ἁγίου ῾Ιερισσοῦ. Οὗτος λοιπόν ὁ Γερβάσιος, καταλιπών τόν κόσμον καί τά
ἐν τῷ κόσμῳ, πηγαίνει εὐθύς εἰς τήν ἄνωθεν Μονήν τοῦ Καρακάλλου, καί
κόπτει τάς τρίχας τῆς κεφαλῆς του, μέ τάς ὁποίας μαζί ἔκοψε καί ὅλα τά
κοσμικά φρονήματα, καί ἐκδυθείς τά κοσμικά φορέματα, ἐνεδύθη τό
᾿Αγγελικόν Σχῆμα τῶν Μοναχῶν, ὁ ὁποῖος καθώς ἔλαβεν αὐτό τό σχῆμα, δέν
ἐστάθη ἕως αὐτοῦ, καθώς κάμνουν τήν σήμερον οἱ περισσότεροι, ἀλλά καθώς
ἔλαβε τό σχῆμα τό ᾿Αγγελικόν, ἐσπούδαζε μέ κάθε τρόπον καί ἠγωνίζετο, νά
φυλάττῃ καί τά ἔργα τοῦ σχήματος. ῞Οθεν μιμούμενος τόν Συμεών καί
᾿Ανδρέαν τούς Σαλούς, ἔκαμε καί αὐτός τόν Σαλόν περιτριγυρίζοντας ὅλον
τό ῎Ορος, ὡσάν τρελλός. ῾Οπόταν δέ ἐκοιμήθη, τότε ἐγνώρισαν τήν ἁγιότητα
αὐτοῦ, ἀπό τήν θείαν χάριν καί εὐωδίαν ὁποῦ εἶχε τό ἅγιον καί σεβάσμιον
λείψανόν του». Η αναφορά αυτή του Δοσιθέου είναι μόνη πηγή από την οποία πληροφορούμεθα τα περί της ζωής του Οσίου Γερβασίου. Τής πρεσβείες τού οσίου Γεβρασίου σε όλο Τον κόσμο αμην Βοήθεια μάς.
Η μεγάλη απο τις δυό σαρκοφάγους της Ιεράπετρας όπως εκτίθεται στο Βρετανικό Μουσείο. Από το βιβλίο του Spratt: Travels and researches in Crete. Μετάφραση σελίδες 274 - 278 --------------------------
Είχε πέσει στήν αντίληψή μου ότι δύο γλυπτές σαρκοφάγοι είχαν βρεθεί
πρόσφατα κοντά στο θέατρο στήν Ιεράπετρα, και οι θεματοφύλακες του
Βρετανικού Μουσείου, μετά απο τη πληροφόρηση που τους έδωσα, αποφάσισαν
να τις αγοράσουν απο την οικογένεια στην ιδιοκτησία της οποίας είχαν
βρεθεί.
Αφού έγινε η αγορά, η μεταφορά τους έγινε επίσης απο
αξιωματικούς και πλήρωμα του "Medina" πρός το τέλος του Δεκεμβρίου 1860
και αρχές Ιανουαρίου 1861, αλλά με μεγάλη προσπάθεια δεδομένης της
εκτεθειμένης στο καιρό εκείνης της εποχής της θέσης του αγκυροβολίου της
Ιεράπετρας, αλλά και του μεγάλου βάρους και της κατάστασης των
σαρκοφάγων.
Καθώς η μεγαλύτερη απο τις δύο φαίνεται να ζυγίζει
περισσότερο απο επτά τόνους, έπρεπε να κατασκευασθεί μιά σημαντική
προβλήτα πάνω στην αμμώδη παραλία για να μπορέσουν να φορτωθούν. Πρίν
απ αυτό έπρεπε να μεταφερθύν σε μεγάλη απόσταση σε ανώμαλο έδαφος και
άμμο σε ένα πιό προστατευμένο μέρος του κόλπου, μιά δύσκολη και
κουραστική προσπάθεια.
Αυτό το καθήκον εκτελέστηκε με μεγάλο
ζήλο απο τους ναύτες και καθώς η μεγαλύτερη σαρκοφάγος αποτελούσε ένα
ενδιαφέρον και σημαντικό έργο τέχνης, παρ όλο που ήταν φθαρμένη και
ραγισμένη, μεγάλη ήταν η φροντίδα να διατηρηθεί οσο το δυνατόν καλλίτερα
και να προστατευθεί απο περισσότερη φθορά κατά τη μετακίνηση. Οπως και
για να προστατευθεί από παραπάνω φθορά από τοπικούς εχθρούς (υπήρχε μια
τοπική ομάδα που αντιδρούσε στη μεταφορά τού μνημείου), ο κύριος
Wilkinson θεώρησε σωστό να μείνει ο ίδιος μέσα στη σαρκοφάγο μέχρι να
μεταφερθεί μέσα στα τείχη της πόλης. Ομως, ακόμα και έτσι δε ξέφυγε
ολοκληρωτικά το κίνδυνο αφού κάποιο χέρι κατέστρεψε ότι είχε μείνει απο
το κεφάλι του Εκτωρα.
Ετσι λοιπόν, οι σαρκοφάγοι έφτασαν μερικά
μέτρα απο τη πύλη της ξηράς του τείχους της Ιεράπετρας, στη κορφή του
οποίου μια Τουρκική περίπολος περπατούσε κάθε νύχτα ατενίζοντας τις
σαρκοφάγους των νεκρών που μετά από χιλιάδες χρόνια ησυχίας,
μεταφέρονταν τώρα απο τα βάρβαρα χέρια ξένων.
Η μεγαλύτερη
σαρκοφάγος είναι πολύ ενδιαφέρουσα, στολισμένη με αναπαράσταση μερικών
απο τα πιο σημαντικά γεγονότα συνδεδεμένα με τη ζωή του Αχιλλέα, ήρωα
της πολιορκίας της Τροίας. Οι τρείς πλευρές ειναι στολισμένες με γλυπτά
ενώ η τέταρτη πλευρά φαίνεται ημιτελής. Δείχνει σαν να είχε φτιαχτεί να
στέκει κοντά σε κάποιο ναό η σε κάποιο ιερό διάδρομο.
Το είδος
της τέχνης είναι αναμφίβολα εξαιρετικό και καθώς είναι λίγα εκείνα που
ξέρωμε για τη πρώιμη Κρητική γλυπτική, πέρα απο το γεγονός ότι έχαιρε
μεγάλης υπόληψης, και ότι είχε σχολές απο τις οποίες είχαν βγεί αρκετοί
καλλιτέχνες, και χωρίς να υπολογίσωμε και το πατριάρχη Δαίδαλο, πρέπει
να θεωρήσωμε πώς αυτη η σαρκοφάγος ήταν προϊόν δημιουργίας κάποιων
μεγάλων μαστόρων της εποχής. Ας το αφήσωμε όμως στούς σύγχρονους
δασκάλους να υπολογίσουν την ακριβή ηλικία και να μας εκθειάσουν τη
τέχνη που μεταφέρει, όταν θα εκτεθεί στο Βρετανικό Μουσείο.
Ας
δούμε όμως και μιά ιστορία που αφορά στις εκσκαφές. Κάποιος με το όνομα
Χλουβεράκης, Ελληνας απο την Ιεράπετρα, μεταξύ θεάτρου και αμφιθεάτρου
στα ανατολικά όρια της πόλης είχε ανακαλυψει μέσα σε ενα θάλαμο θαμμένο
περίπου δύο μέτρα κάτω απο την επιφάνεια του εδάφους, γεμάτο με χώμα και
σκουπίδια τις δυό σαρκοφάγους με τα καλύματά τους μετακινημένα και
σπασμένα. Λίγο καιρό αργότερα ο Χλουβεράκης πέθανε και η οικογένεια του
αποδίδοντάς το θάνατο στά πνεύματα που απελευθερώθηκαν με την ανασκαφή
τίς εγκατέλειψε οδηγώντας τις σε περισσότερη φθορά που σε λίγο καιρό θα
τις κατέστρεφε εντελώς.
--------------------------
---------------------------------
Ο Ηρακλειώτης Ιάκωβος Καλοκαιρινός δίνει τη δική του εκδοχή στα
γεγονότα αναφέροντας οτι ο Χλουβεράκης είχε βρεί τις δυό σαρκοφάγους στο
χωράφι του. Αρκετά έξυπνος εδήλωνε οτι δεν είχε σκοπό να τις πουλήση σε
κανένα προκειμένου να αναγκάζει τους Ευρωπαίους αρχαιολόγους να
έρχονται στην Ιεράπετρα να τις δούν.
Λίγο αργότερα ο Χλουβεράκης πέθανε και οι κληρονόμοι του δεν ενδιαφέρθηκαν με τον ίδιο ζήλο για τις σαρκοφάγους.
Την ίδια εποχή ο πανίσχυρος Αγγλος πρέσβυς που είχε πληροφορηθεί την
ύπαρξη και τη σπουδαιότητά τους απέσπασε απο το Σουλτάνο φιρμάνι με το
οποίο απαγορευόταν η εξαγωγή των σαρκοφάγων εκτός αν επρόκειτο για την
Αγγλία.
Ετσι λοιπόν λίγο μετά το θάνατο του Χλουβεράκη ο πρόξενος
της Αγγλίας στο Ηράκλειο με εντολή του πρέσβη ερώτησε τους κληρονόμους
αν ηθελαν να πουλήσουν τις σαρκοφάγους. Αφου εκείνοι απάντησαν θετικά
στη πρόταση δόθηκε άμεσα εντολή στο "Medina" με τον Thomas Spratt να
καταπλεύση στην Ιεράπετρα προκειμένου να φορτώσει τις σαρκοφάγους και να
τις μεταφέρει στην Αγγλία.
Η τηλεοπτική εκπομπή της ΕΤ-1 «Το Αλάτι της Γης» υποδέχεται στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη τον Βαγγέλη Βαρδάκη από την Ιεράπετρα, έναν από τους σημαντικότερους λαϊκούς βιολάτορες της Κρήτης.
Μιλάει για την παράδοση του βιολιού στην Ανατολική Κρήτη, για τις περίφημες «κοντυλιές του Καλογερίδη» πάνω στις οποίες συναγωνίζονται οι δεξιοτέχνες, για τις περίτεχνες μαντινάδες και τον Ερωτόκριτο, για τους ξεχωριστούς τοπικούς χορούς. Μαζί του ο Μανώλης Λιαπάκης στο λαούτο και ο Γιάννης Γενειατάκης στην κιθάρα.
Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής συμμετέχουμε μαζί τους σ' ένα δυναμικό γλέντι, με μουσικές τραγούδια και χορούς από την Ανατολική Κρήτη, με την παρέα να μεγαλώνει γύρω από τα τραπέζια με συνοδεία από την απαραίτητη τσικουδιά και τα τοπικά εδέσματα.
Για την εκπομπή ταξίδεψαν από την Ιεράπετρα στην Αθήνα τα μέλη της τοπικής χορευτικής ομάδας (με την επιμέλεια του Νίκου Μεταξάκη), για να χορέψουν τους εντυπωσιακούς ντόπιους χορούς που δεν συναντάμε στην υπόλοιπη Κρήτη: αγκαλιαστό, ξενομπασάρη, στειακό πηδηχτό, κ.ά.
Στην ομάδα προστίθενται και τα τρία αδέρφια Βλάσση (ο Γιώργος, ο Γιάννης και η Μαρία) από τη Νεάπολη Λασιθίου, που με τη λύρα, το λαγούτο και το τραγούδι τους συνδέουν την Ανατολική Κρήτη με το παγκρήτιο ρεπερτόριο.
Επίσης, ο Δαμιανός Βασιλάκης φέρνει στο γλέντι και στο χορό τον ήχο από τα παλαιά λαϊκά πνευστά της Κρήτης, την ασκομαντούρα, τη μαντούρα και το θιαμπόλι, όργανα που στις μέρες μας απειλούνται με εξαφάνιση.
Παράλληλα, τη χορευτική ομάδα συμπληρώνουν και χορευτές από την Αθήνα, μέλη του χορευτικού συγκροτήματος «Δικταίοι-Καστρινοί» (επιμέλεια Γιώργος Φραγκάκης), του τμήματος παραδοσιακών χορών του Δήμου Αργυρούπολης και του πολιτιστικού συλλόγου «Ορειάδες εν χορώ» (επιμέλεια: Κώστας Πιπίνης).
Έρευνα-παρουσίαση: Λάμπρος Λιάβας
Σκηνοθεσία: Γιάννης Μαράκης
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Σοφία Σπυράτου
Χριστός Ανέστη Χρόνια πολλά Άγιε του θεού ΕΦΡΑΙΜ Πρέσβευε Υπέρ πάντων ημών. Άγιος Εφραίμ ο Μεγαλομάρτυρας και θαυματουργός Ημερομηνία εορτής: 05/05/2017 Άγιος Εφραίμ ο Μεγαλομάρτυρας και θαυματουργός Τύπος εορτής: Σταθερή. Εορτάζει στις 5 Μαΐου εκάστου έτους. Ιερά Λείψανα: Τα Λείψανα του Αγίου βρίσκονται στη Μονή Αμώμων (Ευαγγελισμού της Θεοτόκου), Νέας Μάκρης Αττικής. Άγιοι που εορτάζουν: Αγιος Εφραιμ Ο Μεγαλομαρτυρας Και Θαυματουργος (1384 - 1426) Βιογραφία
Ο Άγιος Εφραίμ, κατά κόσμο Κωνσταντίνος Μόρφης, γεννήθηκε στα Τρίκαλα
στις 14 Σεπτεμβρίου 1384 μ.Χ. σε ειδυλλιακή τοποθεσία , κοντά στον
Ληθαίο ποταμό. Έμεινε ορφανός από πατέρα σε μικρή ηλικία μαζί με τα άλλα
εφτά αδέλφια του, τη δε φροντίδα τους, μετά τον Θεό, ανέλαβε η ευσεβής
μητέρα του. Σε ηλικία 14 ετών, για να αποφύγει τον εξισλαμισμό και τα
γενιτσαρικά σώματα, εισήλθε στην ακμάζουσα τότε σταυροπηγιακή Ιερά Μονή
του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου του όρους των Άμωμων (Καθαρών)
της Αττικής. Ο Άγιος Εφραίμ ακολούθησε με ένθεο ζήλο τον Χριστό,
και διέπρεψε με την λαμπρότητα της ζωής του και τους πόνους της αθλήσεως
του στο ορός των Άμωμων Αττικής (Περιοχή Νέας Μάκρης). Αξιώθηκε ακόμα
να λάβει το μέγα Μυστήριο της Ιεροσύνης και το χάρισμα να υπηρετεί το
άγιο θυσιαστήριο, σαν άγγελος Θεού, με φόβο Θεού και πολλή κατάνυξη.
Το 1416 μ.Χ. οι Τούρκοι εισέβαλαν και λεηλάτησαν την Αττική και
ανάγκασαν το Δούκα των Αθηνών να δηλώσει υποταγή στο Σουλτάνο. Το 1424
μ.Χ. οι Τούρκοι εισέβαλαν βιαίως στη Μονή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου
και έσφαξαν όλους τους Πατέρες της Μονής. Ο Άγιος απουσίαζε στη σπηλιά
του πάνω στο βουνό για προσευχή και μόλις επέστρεψε αντίκρισε έντρομος
τα πτώματα των Πατέρων. Αφού τους έθαψε, ακολούθως θρήνησε γοερώς.
Τον επόμενο χρόνο, την 14η Σεπτεμβρίου 1425 μ.Χ., επανήλθαν οι βάρβαροι
και βρήκαν τον Άγιο. Τον συνέλαβαν και άρχισαν τα μαρτύρια του, που
τελείωσαν στις 5 Μαΐου 1426 μ.Χ. ήμερα Τρίτη και ώρα 9 το πρωί. Τον
κρέμασαν ανάποδα σ' ένα δένδρο, που σώζεται ακόμα, τον κάρφωσαν στα
πόδια και το κεφάλι, και τέλος το καταπληγωμένο και μαρτυρικό σώμα του
το διαπέρασαν με αναμμένο ξύλο και έτσι παρέδωσε την αγία του ψυχή στον
στεφανοδότη Χριστό. Μετά από μισή χιλιετία ευδόκησε ο φιλάνθρωπος
Θεός και φανερώθηκαν, ύστερα από πολλές εμφανίσεις του ιδίου του Αγίου
Εφραίμ και πολλών άλλων θαυμαστών γεγονότων, όλα όσα σήμερα γνωρίζουμε,
τα οποία επιβεβαιώθηκαν με την εύρεση των μαρτυρικών και χαριτόβρυτων
λειψάνων του Αγίου στις 3 Ιανουαρίου 1950 μ.Χ. Ο Άγιος Εφραίμ
γιορτάζεται δύο φορές το χρόνο, στις 3 Ιανουαρίου η εύρεση των τιμίων
λειψάνων του, και στις 5 Μαΐου το μαρτυρικό του τέλος. Στα Τρίκαλα πανηγυρίζεται από τον Ιερό Ναό Αγίου Στεφάνου, απέναντι του οποίου, κατά παράδοση, υπήρχε το πατρικό του σπίτι.
Το 2011 μ.Χ. το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης με την
υπ’ αριθμ. 217/2-3-2011 Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη κατέταξε τον Όσιο
Εφραίμ στο επίσημο ορθόδοξο εορτολόγιο. ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΑΚΡΗΣ Από τις σφαγές των Τούρκων στην ανεύρεση του ιερού σκηνώματος του Αγίου
Η Μονή του Αγίου Εφραίμ στη Νέα Μάκρη είναι ένα από τα παλαιότερα
μοναστήρια. Πολλοί μοναχοί και ιερείς έμειναν εκεί και προσευχήθηκαν
στον Κύριο. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας έγιναν μεγάλες και βάρβαρες
σφαγές, όπου ξεκληρίστηκε το μοναστήρι. Το 1945 μ.Χ. η μοναχή
τότε Μακαρία πήγε στα ερείπια της αρχαίας μονής του Ευαγγελισμού, άλλοτε
ονομαζόμενης ως Σταυροπηγιακής, του Όρους Αμωμών, στις βορειοανατολικές
υπώρειες του Πεντελικού. Απο θεία παρόρμηση, διαμόρφωσε ένα κελάκι εκεί
και άρχιζε να καθαρίζει τα ερείπια του παλαιού Ναού για να τον
ανακατασκευάσει. Εκεί πολλές φορές διαλογιζόταν ότι σε εκείνα τα χώματα
είχαν ζήσει κατά την πάροδο των αιώνων μοναχοί και προσευχόταν να
γνωρίσει ή να της φανερωθεί κάποιος από αυτούς. Μια φωνή, αρχικά σιγανή
αλλά με τον καιρό δυνατότερη στην ψυχή της, της έλεγε: «Σκάψε και θα
βρεις αυτό που επιθυμείς», μέχρι τη στιγμή που της είχε φανερωθεί ένα
σημείο στο προαύλιο του μοναστηριού. Έτσι στις 3 Ιανουαρίου 1950
μ.Χ. ανέθεσε σε εργάτη το σκάψιμο του συγκεκριμένου σημείου που της
υποδείκνυε η ίδια η ψυχή της. Αν και ο εργάτης ήταν αρνητικός και ήθελε
να σκάψει οπουδήποτε αλλού παρά σε αυτό το σημείο, τελικά, μετά από τις
εκκλήσεις και τις προσευχές, ο εργάτης πείστηκε και ξεκίνησε να σκάβει.
Το σημείο είχε ένα μισογκρεμισμένο τζάκι, τοίχο και πράγματα που
καταδείκνυαν ότι εκεί κάποτε υπήρχε κελί κάποιου μοναχού. Το πρώτο
εύρημα, ένα κεφάλι. Μάλιστα, ο χώρος ανέδυε μια ευωδιά. «Γονάτισα
με ευλάβεια και ασπάστηκα το σκήνωμα του Αγίου και αισθάνθηκα βαθιά την
έκταση του μαρτυρίου του. Η ψυχή μου γέμισε από αγαλλίαση, απέκτησα
μεγάλο θησαυρό, και παίρνοντας το χώμα με προσοχή έβλεπα την αρμονία του
σκηνώματός του, που, αν και τόσους αιώνες μέσα στη γη, δεν είχε
αλλοιωθεί», έγραψε η ηγουμένη Μακαρία περιγράφοντας τα όσα συνταρακτικά
τής συνέβησαν. Με προσοχή , η Ηγουμένη Μακαρία έβγαλε όλο το
σκήνωμα και το τοποθέτησε σε μία θυρίδα που ήταν πάνω από τον τάφο. Ήταν
φανερό ότι επρόκειτο για κληρικό καθώς το ράσο του είχε παραμείνει
άθικτο. Το βράδυ, διαβάζοντας τον εσπερινό, η Ηγουμένη άκουσε
βήματα. Ο ήχος ερχόταν από τον τάφο, αντηχώντας έως την πόρτα της
εκκλησίας. Εκεί τον πρωτοαντίκρισε. Ήταν ψηλός με μάτια μικρά στρογγυλά,
με μακριά μαύρα γένια που έφταναν στο λαιμό, ντυμένος με τη μοναχική
αμφίεση. Στο ένα χέρι είχε μία φλόγα και με το άλλο ευλογούσε. Ζήτησε να
τον βγάλουν από αυτήν τη θυρίδα που τον είχαν. Την επόμενη κιόλας μέρα η
Ηγουμένη καθάρισε τα οστά και τα τοποθέτησε σε μια θυρίδα στο Ιερό του
Ναού. Το ίδιο βράδυ ο Άγιος φανερώθηκε στον ύπνο της, την
ευχαρίστησε και της φανέρωσε και το όνομά του: Εφραίμ. Το λείψανο του
Αγίου Εφραίμ φυλάσσεται εκεί από τότε και καθημερινά εκατοντάδες πιστών
το επισκέπτονται ζητώντας από τον Άγιο την ευλογία και τη βοήθειά του. Ο
Άγιος με τη χάρη του Θεού έχει κάνει χιλιάδες θαύματα. Στον περίβολο
της Μονής, και προστατευμένη από κτίσμα που κτίστηκε γύρω της, υπάρχει η
μουριά πάνω στην οποία ο Άγιος Εφραίμ άφησε την τελευταία του πνοή. Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα) Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἐν ὄρει τῶν Ἀμώμων ὥσπερ ἥλιος ἔλαμψας, καί μαρτυρικῶς, θεοφόρε, πρός
Θεόν ἐξεδήμησας, βαρβάρων ὑποστάς ἐπιδρομάς, Ἐφραίμ Μεγαλομάρτυς τοῦ
Χριστοῦ· διά τοῦτο ἀναβλύζεις χάριν ἀεί, τοῖς εὐλαβῶς βοῶσι· δόξα τῷ
δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σέ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διά
σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.
Ο Αιμιλιανός ("ποικίλη ιστορία") αναφέρει ότι "οι Κρήτες τους παίδας
μανθάνειν τους νόμους εκέλευον μετά τινος μελωδίας, ίνα εκ της μουσικής
ψυχαγωγούνται και ευκολώτερον τη μνήμη διαλαμβάνουσιν..." δηλ. οι Κρήτες
έδιναν εντολή τα παιδιά να μαθαίνουν τους νόμους με τη συνοδεία κάποιας
μελωδίας, αφενός για να ψυχαγωγούνται με τη μουσική και αφετέρου για να
εντυπώνουν (τους νόμους) καλύτερα στη μνήμη ... . Η μουσική παιδεία των
αρχαίων Κρητών αποκαλύπτεται από το γεγονός ότι όταν ο Κρητικός
νομοθέτης και μουσικός Θαλήτας από την Γόρτυνα κλήθηκε στη Σπάρτη τον 8ο
π.Χ. αιώνα, μεταλαμπάδευσε εκεί όλη τον μουσικό πλούτο της Κρήτης και
δημιούργησε, όπως αναφέρει ο Πλούταρχος ("περί μουσικής") την "δεύτερη
μουσική κατάσταση" στη Σπάρτη εισάγοντας τη χρήση του φρυγικού αυλού
(που είχαν φέρει στην Κρήτη οι Κορύβαντες και Κουρήτες) ώστε
συνδυάζοντάς τον με την κιθάρα της στεριανής Ελλάδας και διδάσκοντας την
"πυρρίχη", τον τεχνικότατο αυτό χορό της Κρήτης και τελειοποιώντας τα
υπορχήματα (μουσική-χορός-ποίηση) με κανόνες επέβαλλε τους Κρητικούς
ρυθμούς. Οι μελωδίες του Κρητικού Θαλήτα ακουγόνταν και μετά 200 χρόνια,
λέγεται ότι ο Πυθαγόρας ευχαριστιόταν να τις ακούει. Στους "Πυθίους
εναύλους αγώνας" πρώτος νικητής ήταν ο Κρητικός αυλητής Χρυσάνθεμις...
Αργότερα ο Αριστοφάνης κατηγορεί τον Ευρυπίδη ότι καθιέρωσε στις
τραγωδίες του Κρητικές μονωδίες. Μετά την κάθοδο των Δωριέων, οι αρχαίοι
απόγονοι των Μινωιτών περιορίσθηκαν στην Ανατολική Κρήτη, οι
επονομαζόμενοι Ετεόκρητες όπου διέσωσαν την αρχαία μουσική τους.....
Τα αρχέγονα όργανα της Κρήτης είναι τα πνευστά: το απλό ποιμενικό θιαμπόλι, είδος φλογέρας, η μαντούρα, είδος κλαρινέτου, και η ασκομαντούρα ή ασκομπαντούρα, κρητική παραλλαγή του άσκαυλου.
Στην ανατολική Κρήτη μέχρι και το 1960 συνυπήρχε η ασκομαντούρα και το
φιαμπόλι με το νταουλάκι ή τουμπάκι. Το βιολί με τη μορφή της βιολόλυρας
που ξέρουμε σήμερα εμφανίζεται τον 13o αιώνα χωρις όμως να εντάσσεται
πλήρως, μάλλον συμπληρωματικά και παραπληρωματικά. Με την πάροδο των
χρόνων, το βιολί, που το συναντάμε και με την ονομασία "βιόλα" και
"λύρα" -αφου για αρκετούς αιώνες οι έννοιες αυτες στη δύση ήταν σχεδον
ταυτόσημες (lira da gamba, viola da braccio κλπ)- και το λαούτο, που και
αυτο ήρθε απο τη δύση σαν εξέλιξη του αράβικου (la-)ud, εντάσσονται
γύρω στον 17ο αιώνα στη μουσική της Κρήτης. Το έπος του Ερωτόκριτου,
γραμμένο μεταξύ 1600-50 απο ένα Βενετσιάνικης καταγωγής ευγενή, σε
άπταιστη κρητική διάλεκτο, αναφέρει το λαούτο πολλές φορες. Το βιολί
όπως το ξέρουμε σήμερα, διαμορφώθηκε στην Ευρώπη περίπου την ίδια εποχή
και ξέρουμε απο Κισαμίτες ότι ήρθαν 3 βιολιά του Γκουαρνέρι στην Κίσαμο
το 1700....
Σήμερα ο "Ερωτόκριτος" έχει επικρατήσει να τραγουδιέται πάνω στη
διασκευή του Νίκου Ξυλούρη, άμετρα. Ομως οι παλιοι οργανοπαίκτες παίζανε
τον "Ερωτόκριτο" με μέτρα όπως οι κοντυλιές, σε μελωδία παρόμοια με
αυτη που είναι σήμερα γνωστος ο σκοπός. Υπάρχει ηχογράφηση του
Καλογερίδη το 1952 με εκτέλεση σαν κοντυλιές, η εκτέλεση του Ναύτη το
1994 όπως τον άκουσε στο Ηράκλειο στη δεκαετία του 1930 πάλι σαν
κοντυλιές και αυτη που διέσωσε ο λασηθιώτης Βαγγέλης Βαρδάκης πάλι σε
διαφορετική εκτέλεση, αλλα ρυθμικά είναι και πάλι σιγανός (κοντυλιές).
Λιγότερο ακούγεται η Ερωφίλη, η Βοσκοπούλα και η θυσία του Αβραάμ που αν
και προέρχονται από τη λόγια ποίηση, είχαν περάσει στη δημοτική
παράδοση....
Στο Νομό Λασιθίου εποχή άφησαν οι βιολάτορες Παντελής Μπαριταντωνάκης
και Γιάννης Δερμιτζάκης (Δερμιτζογιάννης) καθώς και οι Γιάννης
Παπαχατζάκης, Αρίστος Σπανακάκης κ.ά. ενώ ο σύγχρονος βιολάτορας
Βαγγέλης Βαρδάκης συνεχίζει την παράδοση. Στο Νομό Ηρακλείου άφησε εποχή
ο Λασιθιώτης βιολιστής Στρατής Καλογερίδης και συνέχισε ο γνωστός
Αβησσυνός. Στο νομό Λασιθίου τη λύρα ή το βιολί, τα συνόδευε η κιθάρα
(Μανόλης Δερμιτζάκης, Βασ. Σπανακάκης) και παλιότερα το νταουλάκι, ενώ
στις μέρες μας κυριαρχεί το λαούτο σαν συνοδευτικό όργανο του βιολιού ή
της λύρας...
Οι κοντυλιές είναι ένα
από τα βασικότερα είδη της κρητικής μουσικής, με μακραίωνη παράδοση και
ρίζες στην Ανατολική Κρήτη. Στην
ουσία πρόκειται για μουσικές φράσεις, από τις οποίες
συγκροτούνται οργανικές μελωδίες, τραγούδια ακόμα και χοροί. Περίφημες
είναι οι περίτεχνες κοντυλιές από τις επαρχίες Σητείας και
Iεράπετρας (που άλλοτε τραγουδιόνται και άλλοτε όχι, με γρήγορη ή
αργή ρυθμική αγωγή και οι οποίες ενίοτε χορεύονται). Παίρνουν διάφορες
ονομασίες: στειακές κοντυλιές, ιεραπετρίτικες κοντυλιές, κοντυλιές της
νύχτας, κοντυλιές Καλογερίδη, κοντυλιές του Αλή, και ανάλογα με την
τονικότητά τους κοντυλιές στη φα, κοντυλιές στη ντο, κοντυλιές στη ρε
κ.λπ.
Στις μέρες μας,
η λέξη κοντυλιά δεν είναι αποκλειστικά ταυτισμένη με τις μελωδίες τις
Ανατολικής Κρήτης. Για τους περισσότερους, έχει τη σημασία της μουσικής
που αποδίδει η λύρα ή το βιολί, δηλαδή τη δοξαριά, με τον ίδιο τρόπο που
η λέξη πενιά σημαίνει τη μουσική του λαγούτου, του μπουζουκιού ή του
μαντολίνου. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ονομάζονται κοντυλιές
και άλλοι εξαίρετοι σκοποί, που διαμορφώθηκαν στην Κεντρική Κρήτη, στους
νομούς Ρεθύμνου και Ηρακλείου, πάνω στις μελωδίες των οποίων αποδίδονται
ενίοτε μαντινάδες ή πολύστιχα αφηγηματικά τραγούδια, καθώς και η μουσική
του σιγανού χορού, με την πιο αργή ρυθμική αγωγή, όπως αυτός αποδίδεται
σε διάφορες περιοχές του νομού Ρεθύμνου.
Οι περισσότερες κοντυλιές θεωρούνται
παραδοσιακές, δηλαδή παλαιές, που αγνοούμε το πώς και από ποιον ή ποιους
δημιουργήθηκαν. Υπάρχουν, όμως, και αρκετές οι οποίες αποτελούν
προσωπικές δημιουργίες ή διασκευές, όπως οι κοντυλιές
Kαλογερίδη και οι κοντυλιές του Αλή στο νομό
Λασιθίου και οι κοντυλιές του Καραβίτη στην
επαρχία Aγ. BασιλείουPεθύμνης.
Σύμφωνα με τη γνώμη του μουσικού Γιάννη Nτεληβασίλη,
την οποία κατέγραψε η εξαίρετη λαογράφος Μαρία
Λιουδάκη, ο όρος κοντυλιά έχει την εξής αρχή: “Στα παλιά τα
χρόνια μουσικό όργανο στην Kρήτη ήταν ο αυλός (χαμπιόλι ή μ(π)αντούρα),
φτιαγμένος από καλάμι. Στο καλάμιτο αναμεταξύ στα γόνατα μέρος λέγεται
κόντυλας. Έτσι, μια που η μουσική των
μαντινάδων παιζόταν πάνω στον κόντυλα (αφού
εκεί ανοίγονται οι τρύπες), πήρε από ’κει τ’ όνομα κοντυλιά.”
Άφησα τελευταίο για να κλείσω με τον συντοπίτη μου Βαγγέλη Βαρδάκη - άξιο συνεχιστή της μουσικής παράδοσης της Κρήτης και ιδιαιτέρως της Ανατολικής όπου και η γενέτειρα Ιεράπετρα.Μας παρουσιάζει τον περίφημο σκοπό του Αλή μια μελωδία που έρχεται από την εποχή της τουρκοκρατίας στη Κρήτη.
Αλή Σουμάνης - Ο Τουρκοκρητικός βιολάτορας που άφησε πίσω του μια αξεπέραστη φήμη και μια υπέροχη μελωδία!
4 ΜΑΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ. ΑΓΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ Πελαγία πρέσβευε υπέρ πάντων ημών. Χρόνια Πολλά. Αγία Πελαγία Ημερομηνία εορτής: 04/05/2017 Αγία Πελαγία Τύπος εορτής: Σταθερή. Εορτάζει στις 4 Μαΐου εκάστου έτους.
Ιερά Λείψανα: Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου της Αγίας φυλάσσονται στις
Μονές Μεγ. Λαύρας Αγίου Όρους, Προυσού Ευρυτανίας και Νταού Πεντέλης
και στό Ναό του Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων Βενετίας. Άγιοι που εορτάζουν: Αγία Πελαγία. Βοὸς τὸ χαλκούργημα πῦρ φανὲν φλέγον, Βληθεῖσαν ἔνδον τὴν Πελαγίαν φλέγει. Ἀμφὶ τετάρτῃ Πελαγίη καύθη βοῒ χαλκῷ. Βιογραφία
Η Αγία Πελαγία γεννήθηκε στην πόλη Ταρσό της Κιλκισίας και έζησε στη
Ρώμη στα χρόνια του αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Μεγάλωσε σε ειδωλολατρικό
περιβάλλον, όμως σε νεαρή ηλικία είδε σε όραμα τον Επίσκοπο της Ρώμης, ο
οποίος την προέτρεπε να βαπτισθεί. Όταν ξύπνησε και συνήλθε ζήτησε
άδεια από τη μητέρα της και με το πρόσχημα ότι θα μεταβεί στην τροφό
της, πού ζούσε σε άλλη πόλη, πήγε στον Επίσκοπο, ο οποίος τη βάπτισε
χριστιανή. Η χαρά της ήταν μεγάλη. Αφού παρέδωσε τα πολυτελή της
ενδύματα στον Επίσκοπο για να τα πουλήσει και να διαθέσει τα χρήματα
στους πτωχούς και αδύνατους, ντύθηκε τη στολή του βαπτίσματος και εν
συνεχεία πήγε στην τροφό της η οποία όμως όταν την είδε έτσι ντυμένη
έγινε έξαλλη από θυμό και την έδιωξε. Αποφάσισε τότε να επιστρέψει στη
μητέρα της, ελπίζοντας στη μητρική κατανόηση και στοργή. Όταν όμως και η
μητέρα της αντίκρισε αυτή της την ενδυμασία αναστατώθηκε και πέφτοντας
στο πόδια της, την ικέτευσε να επανέλθει στην αρχική της πίστη. Η
Πελαγία απογοητεύτηκε, στενοχωρήθηκε αλλά της δήλωσε ότι η απόφασή της
ήταν οριστική και αμετάκλητη. Όταν όμως πληροφορήθηκε το γεγονός ο γιος
του Διοκλητιανού, ο οποίος ήταν αρραβωνιαστικός της Πελαγίας, από τη
θλίψη του αυτοκτόνησε. Όταν ο αυτοκράτορας ανακάλυψε την αιτία θανάτου
του γιου του κάλεσε την Πελαγία και τη διέταξε να θυσιάσει στο είδωλα. Η
Αγία με παρρησία αρνήθηκε, λέγοντάς του ότι γνώρισε τον αληθινό Θεό.
Έξαλλος ο Διοκλητιανός, διέταξε να πυρώσουν ένα χάλκινο βόδι και να την
τοποθετήσουν εντός του, χαρίζοντάς της την ουράνια δόξα. Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα) Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας πίστεως, τὴ ἐπιγνώσει, ζόφον ἔλιπες, τῆς ἀγνωσίας, Πελαγία
Χριστοῦ, καλλιπάρθενε. Οὐ τὴν ἀείζωον δρόσον πλουτήσασα, διὰ πυρὸς τὸν
ἀγῶνα ἐτέλεσας. Μάρτυς ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν
Τής πρεσβείες τής Αγίας Πελαγίας σε όλους μάς αμήν
Στίχοι: Ιωάννα Αντωνοπούλου Μουσική: Πόλυς Πελέλης Πρώτη εκτέλεση: Γλυκερία
Αδύνατον τα όνειρα να βγουν αληθινά Κουράστηκα να βλέπω τη ζωή να προσπερνά Ξημέρωσε και δεν με περιμένεις πουθενά Οι δρόμοι ερημώνουνε καθώς τους περπατώ Στα χέρια μου το τίποτα κρατώ Κι εγώ που σ' αγαπάω φοβάμαι μη μου πεις Πως τώρα τελειώσαμε εμείς
Εγώ για χάρη σου Θα ανάβω κάθε νύχτα το φεγγάρι σου Αγγέλους θα κεντώ στο μαξιλάρι σου Στον ίσκιο σου επάνω θα πατώ
Εγώ για χάρη σου Σα γράμμα ξεχασμένο στο συρτάρι σου Ψυχούλα μου σηκώνω όλα τα βάρη σου Κι αντάλλαγμα ποτέ δε σου ζητώ
Αδύνατον να μπω στην κλειδωμένη σου καρδιά Στα μάτια σου σβησμένη της αγάπης η φωτιά Θυμήθηκες πως έχεις κάποια χρέη από παλιά Στις τσέπες σου σκισμένα της ζωής μας τα χαρτιά Στο μέτωπο του χρόνου η χαρακιά Κι εγώ που σ' αγαπάω φοβάμαι μη μου πεις Πως τώρα τελειώσαμε εμείς
