Τηγανητός μπακαλιάρος με αλεύρι ή με κουρκούτι

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση του χρήστη Κρήτη: Γαστρονομικός Περίπλους.

Έχετε βάλει μπακαλιάρο για ξαρμύρισμα;
Εδώ με δυο τρόπους τηγανίσματος. Παραδοσιακός με κουρκούτι, και ακόμη πιο παραδοσιακός με αλεύρι...
Καλά να περάσετε!

Τηγανητός μπακαλιάρος με αλεύρι ή με κουρκούτι

Παραδοσιακός και …λίγο πιο παραδοσιακός! Τι λέω θα μου πείτε. Θα εξηγήσω τι εννοώ. Παραδοσιακός είναι ούτως ή άλλως ο μπακαλιάρος και ειδικά για το τραπέζι της αυριανής μέρας θεωρείται εκ των…

cretangastronomy.gr

Παραδοσιακός και …λίγο πιο παραδοσιακός!


 
Τι λέω θα μου πείτε. Θα εξηγήσω τι εννοώ. Παραδοσιακός είναι ούτως ή άλλως ο μπακαλιάρος και ειδικά για το τραπέζι της αυριανής μέρας θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ… Όχι μόνο τηγανητός, αλλά με πολλούς και διάφορους τρόπους μαγειρεμένος.

 
Δεν ξέρω αν φτάνουμε τους Πορτογάλους που λέγεται ότι έχουν τουλάχιστον μια συνταγή για μπακαλιάρο για κάθε μέρα του χρόνου, δηλαδή τουλάχιστον 365 συνταγές, αλλά και οι δικές μας δεν πάνε πίσω. Ειδικά στην Κρήτη είναι ένα από τα ψάρια που συνδυάζουμε με πάρα πολλά υλικά και ένα μικρό δείγμα μπορείτε να δείτε σε πρόσφατη προηγούμενη ανάρτηση.

Νησί η Κρήτη, αλλά το ψάρι του βουνού, ο φτωχογιάννης όπως τον έλεγαν παλιότερα  έχει την τιμητική του. Όπως κι αν τον μαγειρέψουμε ο μπακαλιάρος είναι νόστιμος.  Αλλά για μένα δυο είναι οι κορυφαίοι τρόποι μαγειρέματός του. Με μάραθα και άλλα γιαχνερά (υπάρχει άραγε κάτι που να περιέχει μάραθα και να μη μ’ αρέσει;) και τηγανητός.


 
Για να τηγανίσουμε τον ξαρμυρισμένο μπακαλιάρο παραδοσιακά πρέπει να τον «τυλίξουμε» . Σε κουρκούτι στις μέρες μας, φτιαγμένο με πολλούς και διάφορους τρόπους. Αλλά παλιότερα ο μπακαλιάρος απλά αλευρωνόταν. Καλό πασπάλισμα με σκέτο αλεύρι, τίναγμα του περίσσιου, και τηγάνισμα σε μπόλικο και καλό ελαιόλαδο.


 
Κάθε τρόπος έχει τα συν του και τα πλην του και σε άλλους αρέσει έτσι, σ’ άλλους αλλιώς. Οι παραλλαγές με το κουρκούτι είναι πολλές. Υπάρχουν συνταγές με αυγά, με διάφορα υγρά, με προσθήκη διάφορων μπαχαρικών ή αρωματικών.


 
Η δική μου βασική συνταγή έχει δοθεί εδώ και χρόνια και είναι από τις δημοφιλείς της σελίδας γιατί είναι απλή και νηστίσιμη και φτιάχνεται με υλικά που έχουμε πάντα στο σπίτι. Γίνει τραγανή  και νόστιμη κάλυψη όχι μόνο στον μπακαλιάρο αλλά και σε τηγανητά λαχανικά, χωρίς να τα βαραίνει.  


 
Εδώ λοιπόν απλώς επισημαίνω ότι όταν τηγανίζω με κουρκούτι τον μπακαλιάρο, μου αρέσει καλύτερα όταν έχει αφαιρεθεί το δέρμα του και  τα αγκάθια του. Έτσι αυτός ο τρόπος είναι κατά τη γνώμη μου καλύτερος όταν πρόκειται να φάνε μπακαλιάρο και μικρά παιδιά. Μοιάζει με λουκουμαδάκια που τρώγονται με όρεξη ακόμη και από τα πιο δύσκολα παιδιά (για ακόμη πιο δύσκολα, υπάρχουν και οι …τηγανίτες μπακαλιάρου). 


 
Η γεύση όμως μοιράζεται. Η μισή νοστιμιά οφείλεται στο ζυμάρι και η άλλη μισή στο ψάρι. Ακόμη και με το δικό μου κουρκούτι που είναι πολύ απλό συμβαίνει αυτό. Όποιος θέλει τη μπουκιά του να είναι μπακαλιάρος-μπακαλιάρος, τον τηγανίζει με σκέτο αλεύρι, δεν βγάζει το δέρμα, ! Αν είναι καλής ποιότητας το ψάρι και το λάδι είναι άλλη γεύση!


 
Πιο παραδοσιακός λοιπόν  είναι ο τηγανισμένος με αλεύρι. Τουλάχιστον για τους κρητικούς, το κουρκούτι στο τηγάνισμα του μπακαλιάρου είναι νεωτερισμός, ίσως όχι πολύ πρόσφατος, αλλά πάντως νεωτερισμός! Πολλές ηλικιωμένες μαγείρισσες τηγανίζουν ακόμη τον μπακαλιάρο με αλεύρι, με το δέρμα και με το κεντρικό ψαροκόκαλο στη θέση του!


 
Έχουμε και λέμε λοιπόν:

Τηγανητός μπακαλιάρος με αλεύρι

Υλικά:
1 φύλλο μπακαλιάρος περίπου 700gr.
1 περίπου κούπα αλεύρι 
Ελαιόλαδο
Επί το έργον:
Ετοιμάζουμε και ξαρμυρίζουμε το μπακαλιάρο όπως περιγράφεται στην προηγούμενη ανάρτηση.


 
Βάζουμε το ελαιόλαδο να κάψει και πριν αρχίσει να καπνίζει  βάζουμε τα κομμάτια του μπακαλιάρου αλευρωμένα καλά απ’ όλες τις πλευρές.


 
Τηγανίζουμε μέχρι να χρυσίσουν απ’ όλες τις πλευρές και τα βγάζουμε σε χαρτοπετσέτες.


 
Σερβίρουμε ζεστό το φρεσκοτηγανισμένο μπακαλιάρο.

Τηγανητός μπακαλιάρος με κουρκούτι

Υλικά:
Για ένα φύλλο μπακαλιάρου περίπου 700 gr
1 δόση κουρκούτι
Ελαιόλαδο για το τηγάνισμα
Επί το έργον:
Προετοιμάζουμε τον μπακαλιάρο από την προηγούμενη όπως περιγράψαμε στην προηγούμενη ανάρτηση.


 
Μισή ώρα πριν από το τηγάνισμα ετοιμάζουμε το κουρκούτι και το αφήνουμε να περιμένει. Βάζουμε τα κομμάτια του μπακαλιάρου αφού στραγγίξουν καλά (για να μην αραιώσει με τα υγρά τους ο χυλός)  μέσα στο μπολ με το κουρκούτι.


 
Βάζουμε το ελαιόλαδο να κάψει και προσθέτουμε πριν κάψει τα κομμάτια του μπακαλιάρου που τα έχει τυλίξει καλά καλά το κουρκούτι. Όταν τηγανιστούν  και χρυσίσουν  και από τις δυο πλευρές τα βγάζουμε σε χαρτοπετσέτες. Σερβίρουμε ζεστά, με χυμό λεμονιού.


 
Παρατηρήσεις:
1)Με όποια συνταγή κι αν φτιάξουμε το κουρκούτι, προσθέτουμε λίγο ελαιόλαδο και το αφήνουμε  να περιμένει ένα μισάωρο πριν το χρησιμοποιήσουμε. Αυτά βοηθούν να κολλήσει στον μπακαλιάρο ή σε ό,τι άλλο θέλουμε να τηγανίσουμε.
2)Αν περισσέψει κουρκούτι το τηγανίζουμε και φτιάχνουμε κουταλίτες. Ταιριάζουν πολύ με τον τηγανητό μπακαλιάρο.
3)Με όποια συνταγή κι αν φτιάξουμε τον μπακαλιάρο είναι καλύτερος ζεστός.
4)Όταν τηγανίζω τον μπακαλιάρο με αλεύρι  δεν βγάζω το δέρμα αλλά ούτε και το κεντρικό ψαροκόκαλο αν έχω πάρει ολόκληρο χνάρι. Επί πλέον τον κόβω  σε μεγαλύτερα κομμάτια από όταν τον τηγανίζω με κουρκούτι.  Είπαμε, αυτός είναι τρόπος για μεγάλους…
5)Από την μια στην άλλη τηγανιά, προσθέτω ελάχιστο ελαιόλαδο στο τηγάνι για να πέσει λίγο η θερμοκρασία και να μην αρπάξουν και καούν αμέσως τα νέα κομμάτια.
Καλά να περάσετε ! Χρόνια Πολλά σε όλους και ιδιαίτερα στους εορτάζοντες! 

\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\

Τι συμβολίζει η παραδοσιακή μας φορεσιά;

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση του χρήστη Τι λες τώρα;.

Όλοι μας πρέπει να το γνωρίζουμε.

Τι συμβολίζει η παραδοσιακή μας φορεσιά;

Κάθε 25η Μαρτίου βλέπουμε τους εύζωνες να παρελαύνουν ή ντύνουμε τα παιδιά μας τσολιαδάκια για την παρέλαση του σχολείου. Τι συμβολίζει όμως η ευζωνική ή αλλιώς τσολιαδίστικη στολή που κάθε χρόνο την 25η Μαρτίου έχει…

www.tilestwra.com

\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\

ΜΟΥΝΙΧΙΩΝ (29 ΗΜΕΡΕΣ) 24 ΜΑΡΤΙΟΥ – 22 ΑΠΡΙΛΙΟΥ

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε μια παλιότερη δημοσίευση.

-)(-ΜΟΥΝΙΧΙΩΝ (29 ΗΜΕΡΕΣ) 24 ΜΑΡΤΙΟΥ – 22 ΑΠΡΙΛΙΟΥ.
Ο Μουνιχιών είναι ο 10-ος μήνας στο αττικό ημερολόγιο.
Είναι αφιερωμένος στη θεά Άρτεμη και αντιστοιχεί στο χρονικό διάστημα 24 Μαρτίου-22 Απριλίου.

Ομώνυμη γιορτή προς τιμή της Μουνιχίας Αρτέμιδος τελούνταν την 16η ημέρα του μήνα στον ιερό της ναό στο λόφο της Μουνιχίας στον Πειραιά.
Άλλες σημαντικές γιορτές που πραγματοποιούνταν κατά το μήνα αυτό ήταν η γιορτή προς τιμήν του θεού Έρωτα την 4η ημέρα στο “Εν κήποις” ιερό της θεάς Αφροδίτης στην Ακρόπολη, τα Βραυρώνια ανήμερα της πανσελήνου, τα Ολυμπιεία τη 19η ημέρα και η Δελφινίου Πομπή, εις ανάμνησιν της ικεσίας του Θησέα και των συντρόφων του στο ιερό του Δελφινίου Απόλλωνα πριν πλεύσουν για την Κρήτη και το λαβύρινθο του βασιλιά Μίνωα.
Η γιορτή των Μουνιχίων ετελείτο με μεγαλοπρέπεια στο ιερό της θεάς, πάνω στον λόφο της Μουνιχίας στον Πειραιά.
Πιθανότατα εκεί που βρίσκεται σήμερα είτε η εκκλησία του προφήτη Ηλία ή ο Ναυτικός Όμιλος.
Τα Μουνίχια καθιερώθηκαν λόγω της θρησκευτικής πίστης των Αθηναίων ότι η θεά Αρτέμις, θεά της Σελήνης, τους φώτιζε με τη μορφή της πανσελήνου, στη νικηφόρα ναυμαχία της Σαλαμίνας εναντίον των Περσών.
Οι πιστοί προσέφεραν στη θεά τυρόπλαστους πλακούντες, που ονομάζονταν «αμφιφώντες», γιατί τοποθετούνταν μεταξύ δύο κεριών που αλληγορικά έδειχναν την ανατολή και τη δύση της Σελήνης.
Την 6ηΙκέτιδες, κρατώντας τις ικετηρίες, δηλαδή κλαδιά ελιάς στολισμένα με μαλλιά, πήγαιναν με πομπή στο Δελφίνιο, τον ναό του θεού στον Ιλισσό (Πλουτ. Θησ. ΙΗ’).
Εκεί τις κατέθεταν στον βωμό, σε ένδειξη των ικεσιών τους, γι’ αυτό και έλεγαν τη φράση «ικετηρίαν τιθένα» (Ηρδ. Ε’, 51 -Δημσθ).
Η γιορτή ανάγεται στον Θησέα, ο οποίος πήρε μαζί του τους νέους και τις νέες που είχαν κληρωθεί για τον φόρο αίματος της Αθήνας στον Μινώταυρο, και πήγε, την 6η Μουνιχιώνα, στο Δελφίνιο, αφιερώνοντας γι’ αυτόν και τους συντρόφους του, ικετηρίαν -κλαδί από την ιερή ελιά στολισμένο με λευκό μαλλί.
Αφού έγινε η δέηση, κατέβηκαν όλοι μαζί στην ακτή και απέπλευσαν για την Κρήτη, απ’ όπου, ως γνωστόν, επέστρεψαν σώοι.
Στη γιορτή των Δελφίνιων, οι Αθηναίοι -εκτός από τον Απόλλωνα- τιμούσαν και την αδελφή του, τη Δελφίνια Άρτεμη. Την 6η του μηνός Μουνιχιώνα εγκαινιαζόταν η αρχή των θαλασσίων ταξιδιών μετά τη χειμερινή διακοπή τους.
Στην κοντινή Αίγινα ετελείτο η ίδια γιορτή τον μήνα Δελφίνιο, αντίστοιχο του αττικού μήνα Μουνιχιώνα.
Εκεί η γιορτή πανηγυριζόταν με αγώνες οι οποίοι ονομάζονταν Υδροφόρια, σε ανάμνηση της προσέγγισης των Αργοναυτών στην Αίγινα, κατά την επιστροφή τους από την Αία της Κολχίδας, όπου προμηθεύτηκαν πόσιμο νερό για να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς την Ιωλκό.
Την 19η Μουνιχιώνα τελούνταν στην Αθήνα τα Ολύμπια προς τιμήν του Ολυμπίου Διός.
Ιδρύθηκαν από τον Πεισίστρατο, όταν θεμελίωσε τον ναό του Ολυμπίου Διός (Ολυμπιείον) στις όχθες του Ιλισού το 530 π.Χ.
Τα αθηναϊκά Ολύμπια τελούνταν στον περίβολο του ναού και με την πάροδο του χρόνου παράκμασαν.
Ανανεώθηκαν από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό, επ’ ευκαιρία της συμπλήρωσης και τελειοποίησης του Ολυμπιείου το 129 μ.Χ. Κατά τους ελληνιστικούς χρόνους (30’7 π.Χ.), ο Δημήτριος ο Πολιορκητής, προστάτης της πόλης των Αθηνών και των πατροπαράδοτων δημοκρατικών της πολιτικών θεσμών, ελευθέρωσε την Αθήνα από τον Κάσσανδρο και έγινε δεκτός στην πόλη με θεϊκές τιμές.
Οι Αθηναίοι, για να κολακεύσουν τη ματαιοδοξία του, ονόμασαν αυτόν και τον πατέρα του, τον
Αντίγονο, «Σωτήρες» και τους αφιέρωσαν βωμούς.
Επίσης μετονόμασαν τον μήνα Μουνιχιώνα σε Δημητριώνα (Πλουτ. Δημ. 12) και τη γιορτή των Διονυσίων σε Δημήτρια.
Τέλος, αποφάσισαν τη δημιουργία δύο νέων αττικών φυλών, που θα ονομάζονταν Αντιγονίδα και Δημητριάδα.
του μηνός Μουνιχιώνα ετελείτο στην Αθήνα η γιορτή του Δελφινίου Απόλλωνα, του προστάτη της ναυσιπλοΐας.
Κατά τη διάρκεια της γιορτής, παρθένες, οι Ικέτιδες, κρατώντας τις ικετηρίες, δηλαδή κλαδιά ελιάς στολισμένα με μαλλιά, πήγαιναν με πομπή στο Δελφίνιο, τον ναό του θεού στον Ιλισσό (Πλουτ. Θησ. ΙΗ’). Εκεί τις κατέθεταν στον βωμό, σε ένδειξη των ικεσιών τους, γι’ αυτό και έλεγαν τη φράση «ικετηρίαν τιθένα» (Ηρδ. Ε’, 51 -Δημσθ).
Η γιορτή ανάγεται στον Θησέα, ο οποίος πήρε μαζί του τους νέους και τις νέες που είχαν κληρωθεί για τον φόρο αίματος της Αθήνας στον Μινώταυρο, και πήγε, την 6η Μουνιχιώνα, στο Δελφίνιο, αφιερώνοντας γι’ αυτόν και τους συντρόφους του, ικετηρίαν -κλαδί από την ιερή ελιά στολισμένο με λευκό μαλλί.
Αφού έγινε η δέηση, κατέβηκαν όλοι μαζί στην ακτή και απέπλευσαν για την Κρήτη, απ’ όπου, ως γνωστόν, επέστρεψαν σώοι.
Στη γιορτή των Δελφίνιων, οι Αθηναίοι -εκτός από τον Απόλλωνα- τιμούσαν και την αδελφή του, τη Δελφίνια Άρτεμη.
Την 6η του μηνός Μουνιχιώνα εγκαινιαζόταν η αρχή των θαλασσίων ταξιδιών μετά τη χειμερινή διακοπή τους.
Στην κοντινή Αίγινα ετελείτο η ίδια γιορτή τον μήνα Δελφίνιο, αντίστοιχο του αττικού μήνα Μουνιχιώνα.
Εκεί η γιορτή πανηγυριζόταν με αγώνες οι οποίοι ονομάζονταν Υδροφόρια, σε ανάμνηση της προσέγγισης των Αργοναυτών στην Αίγινα, κατά την επιστροφή τους από την Αία της Κολχίδας, όπου προμηθεύτηκαν πόσιμο νερό για να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς την Ιωλκό.
Την 19η Μουνιχιώνα τελούνταν στην Αθήνα τα Ολύμπια προς τιμήν του Ολυμπίου Διός. Ιδρύθηκαν από τον Πεισίστρατο, όταν θεμελίωσε τον ναό του Ολυμπίου Διός (Ολυμπιείον) στις όχθες του Ιλισού το 530 π.Χ.
Τα αθηναϊκά Ολύμπια τελούνταν στον περίβολο του ναού και με την πάροδο του χρόνου παράκμασαν.
Ανανεώθηκαν από τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αδριανό, επ’ ευκαιρία της συμπλήρωσης και τελειοποίησης του Ολυμπιείου το 129 μ.Χ. Κατά τους ελληνιστικούς χρόνους (30’7 π.Χ.), ο Δημήτριος ο Πολιορκητής, προστάτης της πόλης των Αθηνών και των πατροπαράδοτων δημοκρατικών της πολιτικών θεσμών, ελευθέρωσε την Αθήνα από τον Κάσσανδρο και έγινε δεκτός στην πόλη με θεϊκές τιμές.
Οι Αθηναίοι, για να κολακεύσουν τη ματαιοδοξία του, ονόμασαν αυτόν και τον πατέρα του, τον Αντίγονο, «Σωτήρες» και τους αφιέρωσαν βωμούς.
Επίσης μετονόμασαν τον μήνα Μουνιχιώνα σε Δημητριώνα (Πλουτ. Δημ. 12) και τη γιορτή των Διονυσίων σε Δημήτρια.
Τέλος, αποφάσισαν τη δημιουργία δύο νέων αττικών φυλών, που θα ονομάζονταν Αντιγονίδα και Δημητριάδα.
—————————————————————————————————————
Πηγές
•«Η Οδύσσεια των Ημερολογίων, τόμος Α’ – αναζητώντας τις ρίζες», εκδόσεις ΔΙΑΥΛΟΣ, εκδοθέν υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Αθηνών.
ΠΗΓΗ http://eleysis69.wordpress.com/

\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\





                         

Μέρα περηφάνιας - Κάποιοι αγρυπνούν...

Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση της Μαρία Τσουκαλά.

Δίκοπο καυτό μαχαίρι η αυριανή επέτειος!Μέρα περηφάνιας -μέρα ντροπής για εμάς τους νεοέλληνες που επιτρέψαμε το ξεπούλημα της πατρίδας!
Μα ο Γέρος εγραψε κάποτε ''Μόνο ενας Ελληνας να μείνει ,πάντα θα πολεμούμε...''.Και λέω ,δεν μπορεί,υπάρχει ακόμα ζωντανό αιμα ,υπάρχει μαγιά ..Και αν μας τα παρουν ολα εχουμε χερια και δόντια και η μνήμη δε σβήνεται ..

Έλληνες ψηλά το Κεφάλι...Γιατί εμείς φυλάμε ακόμη εδώ! (Video Αφιέρωμα στις Ε.Δ) |veteranos...

Έλληνες ψηλά το Κεφάλι…Γιατί εμείς φυλάμε ακόμη εδώ! (Video Αφιέρωμα στις Ε.Δ) Χρόνια Πολλά Πατριώτες …Εμείς φυλάμε ακόμη εδώ για κοιμούνται ήσυχα…

veteranos.gr

Έλληνες ψηλά το Κεφάλι…Γιατί εμείς φυλάμε ακόμη εδώ! (Video Αφιέρωμα στις Ε.Δ)

 

Χρόνια Πολλά Πατριώτες… Εμείς φυλάμε ακόμη εδώ για κοιμούνται ήσυχα και ειρηνικά οι Έλληνες στα σπίτια τους περιμένοντας  την Ανάσταση και της  δικής μας Πατρίδας! 

Παντού απόψε το βράδυ σαν κάθε βράδυ υπάρχουν τα παιδιά μας, τα παιδιά της Ελλάδος, Άνδρες και Γυναίκες , Αξιωματικοί,Υπαξιωματικοί,Οπλίτες και Εθνοφύλακες που αγρυπνούν με το αυτί στητό και το χέρι στο ντουφέκι !

Κάποιοι αγρυπνούν στα RADAR  και στις κονσόλες ,στα περάσματα και τις ενέδρες κάπου στο Ποτάμι ,στο λασπόχωμα  ,στα βούρλα περιμένοντας τον  Τούρκο  που θα χτυπήσει μπαμπέσικα ανήμερα μιας μεγάλης γιορτής των Ελλήνων και της Χριστιανοσύνης, όπως έκανε στον Αττίλα ΙΙ στην  βασανισμένη Κύπρο μας ανήμερα της Παναγιάς !

\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\

Η μέτρηση του χρόνου στην αρχαία Ελλάδα

http://arxaia-ellinika.blogspot.gr/2013/03/metrhsh-tou-xronou-sthn-arxaia-Ellada.html

Η μέτρηση του χρόνου στην αρχαία Ελλάδα

Σε αντίθεση με τις σύγχρονες αντιλήψεις καταγραφής του ετήσιου χρόνου και εφαρμογής του ημερολογίου, οι αρχαίοι Έλληνες δεν έκαναν χρήση ενός πανελλήνιου ετήσιου λειτουργικού κειμένου, το οποίο να ρυθμίζει την καθημερινή θρησκευτική και πολιτικοκοινωνική ζωή στο σύνολό της.
Η διάρθρωση του ετήσιου χρόνου στην αρχαία Ελλάδα χαρακτηρίζεται από την εφαρμογή κοινών μεταξύ των πόλεων πρακτικών (υιοθέτηση του σεληνο-ηλιακού ημερολογίου, εφαρμογή εμβόλιμων μηνών) που εξασφάλιζαν, κατά τον Πλάτωνα, τη διευθέτηση της "τάξης" - δηλαδή της τακτοποίησης "των ημερών σε μήνες και των μηνών σε χρόνια"- με σκοπό κυρίως την εξίσωση του εορτασμού των λατρευτικών πράξεων με συγκεκριμένες εποχές του έτους.
Αυτά επισήμανε η κ. Σοφία Κραβαρίτου, αρχαιολόγος - διδάκτωρ Θρησκευτικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου της Σορβόννης και διδάκτωρ της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας του Πανεπιστημίου της Λωζάννης, η οποία εργάζεται σήμερα στο Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Θεσσαλικών Σπουδών (με έδρα στο Βόλο), με αφορμή διάλεξή της στο πλαίσιο εκδήλωσης του Φιλολογικού, Ιστορικού, Λογοτεχνικού Συνδέσμου "Φ.Ι.Λ.Ο.Σ.".
Μάλιστα, σύμφωνα με την ίδια, η οργάνωση της καθημερινής θρησκευτικής και πολιτικής πραγματικότητας στην αρχαία Ελλάδα χαρακτηρίζεται από δύο παραμέτρους:
α) τη διαφοροποίηση των ονομάτων των μηνών από πόλη σε πόλη, την ύπαρξη ενός μεγάλου αριθμού τοπικών εορτών με αναφορά σε τοπικούς ήρωες και τοπικά ιστορικά γεγονότα που μέσω της ετήσιας ανακύκλωσής τους τονίζουν την ιδιαιτερότητα κάθε πόλης ή κοινότητας
β) τις διαρκείς αλλαγές και εμβολές νέων δεδομένων ανάλογα με την εκάστοτε ιστορική περίοδο. Σε αυτά προστίθενται, επίσης, ανορθόδοξες παρεμβολές στην κανονική ροή του χρόνου που επιβάλλονταν από τις εκάστοτε κοινωνικοπολιτικές συνθήκες.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει η κ.Κραβαρίτου, οι Έλληνες υιοθέτησαν το σεληνο-ηλιακό "ημερολόγιο" και έκαναν χρήση διαφόρων συστημάτων πρόσθεσης εμβόλιμων μηνών στη διάρκεια ενός κανονικού έτους (διητερίς, τετραετηρίς ή πενταετηρίς, οκταετηρίς και εννεακαιδεκαετηρίς), για να πετύχουν την αντιστοιχία των 12 σεληνιακών μηνών με ένα ηλιακό έτος (365, 242 ημέρες) ή με ένα πλήρη κύκλο των εποχών.
H σταθεροποίηση αυτής της αντιστοιχίας θα εξασφάλιζε κατ' επέκταση τη σταθερή σχέση των εορτών με τις εποχές.
Συνολικά, γνωρίζουμε πάνω από 130 τοπικά ονόματα μηνών και επιπλέον τις διαλεκτικές παραλλαγές τους, που συνήθως αποτελούσαν παράγωγα των ονομάτων των εορτών ή των θεϊκών επιθέτων και αντιστοιχούσαν σε ξεχωριστές πόλεις.
Oι εμβόλιμοι μήνες έπαιρναν συνήθως ένα από τα υπόλοιπα ονόματα με την πρόσθετη ένδειξη- "δεύτερος", "ύστερος" ή, όπως συμβαίνει στη Θεσσαλία, με την ένδειξη "εμβόλιμος".
Όπως επισημαίνει η κ.Κραβαρίτου, ο πρώτος μήνας κάθε έτους συνέπιπτε με το θερινό (π.χ. Aθήνα) ή το χειμερινό ηλιοστάσιο (π.χ. Δήλος), και με την εαρινή (π.χ. Δελφοί) ή τη φθινοπωρινή ισημερία (π.χ.΄Aργος).
Παράλληλα με το σεληνιακό μήνα, που χαρακτηρίζεται από τα επιγραφικά κείμενα ως "μήν κατά θεόν" ή "μήν κατά Σελήνην", η οργάνωση του ετήσιου χρόνου γινόταν επίσης με βάση τη θητεία των πολιτικών αρχόντων (π.χ. αττική οργάνωση και διαίρεση του ετήσιου χρόνου σε πρυτανείες) και σε αυτή την περίπτωση ο μήνας ονομάζονταν "μήν κατ' άρχονταν".
Tα διαφορετικά δε αυτά συστήματα ονομασίας και οργάνωσης του ετήσιου χρόνου λειτουργούσαν παράλληλα στην καθημερινή πραγματικότητα κάθε πόλης, όπως παράλληλα λειτουργούσε και η θρησκευτική με την πολιτική της έκφραση.
Ωστόσο, σύμφωνα με την Ελληνίδα επιστήμονα, τα παραπάνω στοιχεία που αντιπροσωπεύουν την "τάξη" με την οποία διευθετούνταν κατά τον Πλάτωνα ο κυκλικός θρησκευτικός χρόνος στην Αρχαία Ελλάδα, έρχονται σε αντίθεση με τον Aριστοφάνη, ο οποίος επικαλείται δυσαρέσκεια των θεών -μεταξύ των οποίων και της Σελήνης- λόγω της άτακτης οργάνωσης των εορτών.
Η ίδια σημειώνει πως διέφερε στην αρχαιότητα και η αντιστοιχία μεταξύ ομώνυμων μηνών διαφορετικών πόλεων. Για παράδειγμα, εάν στον 5ο αι. π.X. ο αττικός Eλαφηβολιών (Mάρτιος/Aπρίλιος) αντιστοιχούσε στον σπαρτιατικό Aρτεμίσιο, ο Aρτεμισιώνας της Δήλου αντιστοιχούσε στον αττικό Mουνυχιώνα (Aπρίλιο/Mάϊο).
Όμως, παρ' όλη την αναντιστοιχεία, παρατηρείται ότι και οι δύο ομώνυμοι μήνες Aρτεμίσιος και Aρτεμισιών αποτελούν ανοιξιάτικους μήνες, γεγονός που δικαιολογεί και την πρόταση του Θουκυδίδη.
Kατά την Ελληνιστική όμως εποχή και έπειτα από άπειρες αλλαγές της ροής του κυκλικού χρόνου, οι ομώνυμοι μήνες διαφορετικών πόλεων μπορούσαν να ανήκουν σε διαφορετικές εποχές του έτους.
Η κ.Κραβαρίτου δεν παραλείπει να αναφέρει πως η οργάνωση του αρχαίου κυκλικού χρόνου-που βρισκόταν σε στενή συνάρτηση με το γεωγραφικό χώρο, αλλά και με το ιστορικό του πλαίσιο- επηρεαζόταν σαφέστατα από τα κοινωνικο-πολιτικά γεγονότα κάθε περιοχής.
Πολιτικοκοινωνικά φαινόμενα επηρέαζαν εμφανώς τον εορτασμό κάποιων εορτών, αλλά και τη σχέση τους με τα πρωταρχικά γεγονότα σε ανάμνηση των οποίων τελούνταν.
Πολλά από τα πρωταρχικά αυτά γεγονότα, επισημαίνει, χάνονταν στο παρελθόν, στις αρχές δηλαδή της ιστορίας κάθε κοινότητας και ο ετήσιος εορτασμός τους ή η κατάργησή τους συνέβαλαν στη διαφύλαξη ή στη διατάραξη της ιστορικής μνήμης των τοπικών πληθυσμών.
Ο συνοικισμός, για παράδειγμα, των πόλεων της Μυκόνου έγινε τον 2ο αιώνα π.X., χωρίς παρεμβολή ξένης δύναμης και χωρίς να αλλάξουν τα ονόματα των μηνών, ούτε οι τοπικές λατρείες ηρώων και αρχηγετών, που παρέπεμπαν σε μυθικά γεγονότα του παρελθόντος, τα οποία συντηρούσαν την ιστορική μνήμη αυτών των φιλικά διακείμενων μεταξύ τους πόλεων.
Αντίθετα, ο τύραννος Διόνυσος των Συρακουσών, όταν κατέλαβε τον 4ο αιώνα π.X. τη Σικελική Νάξο άλλαξε τα Ιονικά ονόματα των μηνών σε Δωρικά, και μετονόμασε την πόλη σε Ταυρομένιο, προσπαθώντας να ανακατευθύνει την ιστορική της μνήμη.
Aλλά και οι Mακεδόνες, στο θεσσαλικό χώρο, αφού άλλαξαν ριζικά τα ονόματα των μηνών των μαγνητικών πόλεων, αφενός διατήρησαν και εξωράισαν παλιές λατρείες που ευνοούσαν τη συνοχή του συνοικισμένου πληθυσμού, αφετέρου δε ίδρυσαν τη λατρεία των νέων αρχηγετών και κτιστών του συνοικισμού, γεγονός στο οποίο αντιτίθεται με ψήφισμά του ο μαγνητικός δήμος των Ιωλκίων, αποδεικνύοντας περίτρανα το ρόλο του "ημερολογίου" στη δημιουργία αλλά και στη διαφύλαξη της ιστορικής συνείδησης, καταλήγει η αρχαιολόγος.

\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\

Θεόφιλος Χατζημιχαήλ

Ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ ή Θεόφιλος Κεφαλάς ή Κεφάλας[, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα (Βαρειά Μυτιλήνης, 1870; – Βαρειά Μυτιλήνης, 22 ή 24 Μαρτίου; 1934), γνωστός απλά και ως Θεόφιλος, ήταν μείζων λαϊκός ζωγράφος της νεοελληνικής τέχνης. Κυρίαρχο στοιχείο του έργου του είναι η ελληνικότητά του και η εικονογράφηση της ελληνικής λαϊκής παράδοσης και ιστορίας.

Η ακριβής χρονολογία γέννησης του Θεόφιλου δεν είναι γνωστή. Ωστόσο θεωρείται πως γεννήθηκε κατά το διάστημα 1867–1870 στην Βαρειά της Μυτιλήνης. Ο πατέρας του, Γαβριήλ Κεφαλάς (ή Κεφάλας), ήταν τσαγκάρης ενώ η μητέρα του, Πηνελόπη Χατζημιχαήλ, ήταν κόρη αγιογράφου. Σε νεαρή ηλικία επέδειξε μέτριες σχολικές επιδόσεις, αλλά και ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ζωγραφική, πάνω στην οποία απέκτησε βασικές γνώσεις δίπλα στον παππού του.

Η ζωή του ήταν πολύ δύσκολη εξαιτίας του κόσμου που τον χλεύαζε, επειδή κυκλοφορούσε φορώντας την παραδοσιακή φουστανέλα. Σε ηλικία περίπου δεκαοκτώ ετών εγκατέλειψε το οικογενειακό του περιβάλλον και εργάστηκε ως θυροφύλακας («Καβάσης») στο Ελληνικό Προξενείο της Σμύρνης. Εκεί έμεινε για μερικά χρόνια, πριν εγκατασταθεί στην πόλη του Βόλου, περίπου το 1897, αναζητώντας ευκαιριακές δουλειές και ζωγραφίζοντας σε σπίτια και μαγαζιά της περιοχής ενώ σήμερα σώζονται τοιχογραφίες που πραγματοποίησε εκεί. Τα περισσότερα χρόνια της ζωής του τα πέρασε στο Πήλιο. Προστάτης του εκείνη την περίοδο, στάθηκε ο κτηματίας Γιάννης Κοντός, για λογαριασμό του οποίου, ο Θεόφιλος πραγματοποίησε αρκετά έργα. Η οικία Κοντού αποτελεί σήμερα το Μουσείο Θεόφιλου. Εκτός από την ζωγραφική του δραστηριότητα, ο Θεόφιλος συμμετείχε στην διοργάνωση λαϊκών θεατρικών παραστάσεων στις εθνικές γιορτές και την περίοδο της Αποκριάς, όπου κρατούσε τον πρωταγωνιστικό ρόλο, άλλοτε ντυμένος σαν Μεγαλέξανδρος, με τους μαθητές σε παράταξη μακεδονικής φάλαγγας, και άλλοτε σαν ήρωας της Ελληνικής Επανάστασης, με εξοπλισμό και κουστού­μια που έφτιαχνε ο ίδιος.

Το 1927 επέστρεψε στη Μυτιλήνη. Εικάζεται πως αφορ­μή για την αναχώρηση του από τον Βόλο, ήταν ένα επει­σόδιο σε ένα καφενείο, όταν κάποιος — για να διασκε­δάσει τους παρευρισκόμενους — έριξε τον Θεόφιλο από μία σκάλα όπου ήταν ανεβασμένος και ζωγράφιζε.

Στην Μυτιλήνη, παρά τις κοροϊδίες και τα πειράγματα του κόσμου, συνεχίζει να ζωγραφίζει, πραγματοποιώντας αρκετές τοιχογραφίες σε χωριά, έναντι ευτελούς αμοιβής, συνήθως για ένα πιάτο φαγητό και λίγο κρασί. Πολλά από τα έργα του αυτής της περιόδου έχουν χαθεί, είτε από φυσική φθορά είτε εξαιτίας καταστροφής τους από κατόχους τους. Στην Μυτιλήνη, τον συνάντησε ο καταξιωμένος τεχνοκριτικός και εκδότης Στρατής Ελευθεριάδης (Tériade), ο οποίος διέμενε στο Παρίσι. Στον Ελευθεριάδη οφείλεται σε μεγάλο βαθμό η αναγνώριση της αξίας του έργου του Θεόφιλου αλλά και η διεθνής προβολή του, που ωστόσο σημειώθηκε μετά το θάνατό του. Με έξοδα του Ελευθεριάδη ανεγέρθηκε επίσης το 1964 το Μουσείο Θεοφίλου στην Βαρειά. Τα έργα του υπέγραφε συνήθως χρησιμοποιώντας το επώνυμο της μητέρας του, ενώ το μοναδικό έργο που φέρει το κατά κόσμον όνομά του, έχει υπογραφή «Έργο Θεόφιλου Γαβριήλ Κεφαλά» και είναι μια εικόνα των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στο σκευοφυλάκιο του Ιερού Ναού Ταξιαρχών στις Μηλιές Πηλίου[1]

Ο Θεόφιλος πέθανε τον Μάρτιο του 1934, παραμονές του Ευαγγελισμού, πιθανότατα από τροφική δηλητηρίαση. Ένα χρόνο αργότερα, έργα του εκτέθηκαν στο Μουσείο του Λούβρου ως δείγματα της δουλειάς ενός γνησίου λαϊκού (ναΐφ) ζωγράφου της Ελλάδας.

http://el.wikipedia.org/wiki/Θεόφιλος_Χατζημιχαήλ

\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\