Ημέρα εορτασμού της μητρότητας

http://arxaia-ellinika.blogspot.gr/2013/05/oi-arxaioellhnikes-rizes-ths-eorths-ths-mhteras.html

Οι αρχαιοελληνικές ρίζες της εορτής της μητέρας

Ημέρα εορτασμού της μητρότητας

Η δεύτερη Κυριακή κάθε Μαΐου έχει καθιερωθεί από το 1914 ακόμα ως ημέρα εορτασμού της μητρότητας, αρχικά ως εθνική εορτή στις Ηνωμένες Πολιτείες, η οποία στη συνέχεια υιοθετήθηκε σταδιακά ως Παγκόσμια Ημέρα της Μητέρας. Οι πρώτες αναφορές στη «γιορτή της μητέρας» μάς έρχονται από την αρχαία Ελλάδα, όπου κάθε άνοιξη γινόταν μια μεγάλη εορτή αφιερωμένη στη θεά Γαία, την επονομαζόμενη «Μεγάλη Μητέρα».
Σήμερα, ο ρόλος της μητέρας είναι τόσο πολύπλοκος, αφού την ίδια στιγμή πρέπει να είναι γυναίκα, σύζυγος και επαγγελματίας, που αυτή η Παγκόσμια Ημέρα έρχεται να υπογραμμίσει το μεγαλείο της προσφοράς της.
Η Ελληνική κοινωνία παρά την κοινωνικοοικονομική κρίση που βιώνει - ίσως και λόγω αυτής - φαίνεται πως επαναπροσδιορίζει τη σημασία του παραδοσιακού αυτού ρόλου, όχι μόνο για την ανατροφή των παιδιών αλλά και για την συνοχή της οικογένειας. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με την ετήσια αναφορά του διεθνούς οργανισμού Save the Children για τη μητρότητα στον κόσμο, η Ελλάδα αναδείχθηκε ανάμεσα στις ιδανικότερες χώρες για να γίνει μια γυναίκα μητέρα. Συγκεκριμένα, η χώρα μας βρίσκεται στη 19η θέση, πάνω από την Ιρλανδία, τον Καναδά και τη Βρετανία, ενώ πρώτη στην κατάταξη έρχεται η Φινλανδία.
Σε πολύ καλή θέση βρmίσκεται η χώρα μας και σε σχέση με τη μητρική θνησιμότητα, η οποία σύμφωνα με την UNICEF παρουσιάζει σημαντική μείωση σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο δείκτης μητρικής θνησιμότητας στην Ελλάδα είναι μόλις 3, τη στιγμή που στην υποσαχάρια Αφρική εκτινάσσεται στο 500 και στη νότια Ασία στο 220. Επίσης, η αναλογία δια βίου κινδύνου θανάτου μιας μητέρας στην Ελλάδα είναι 1 στις 25.500, όταν για τη Γερμανία ο αντίστοιχος αριθμός είναι 1 στις 10.600, στην Αυστρία 1 στις 18.200 και στην Ιταλία 1 στις 20.300

ΠΗΓΗ

Τι να κάνετε για αστραφτερές κατσαρόλες

 
► Τι να κάνετε για αστραφτερές κατσαρόλες

Θέλετε κατσαρόλες που να αστράφτουν και να γυαλίζουν; Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να διαλύσετε λίγο μπέικιν πάουντερ σε νερό. Βάλτε το πανί να μουλιάσει στο διάλειμμα κι έπειτα αλείψτε το σκεύος και αφήστε το να δράσει για 5 λεπτά. Στην συνέχεια ξεβγάλετε το.

Extra tip: Αν το σκεύος έχει ισχυρούς λεκέδες που δεν λένε να φύγουν δοκιμάστε το εξής. Αναμείξτε ξύδι και μαγειρική σόδα και ακολουθήστε την ίδια διαδικασία.

myworld.gr

-------------------------------------------------------------------------
http://www.womenonly.gr/idanikospiti/kathariotita/arthro/astrafteres_katsaroles_tigania_sto_lepto-120029010/

Αστραφτερές κατσαρόλες & τηγάνια στο λεπτό!

Κράτα το

 

Αν στο τηγάνι ή στην κατσαρόλαέχει κολλήσει φαγητό, αυτό που ΔΕΝ πρέπει να κάνεις είναι να την τρίψεις με σκληρό σύρμα.

Όσο καλή μαγείρισσα είσαι, αποκλείεται να μην σου έχει καεί κάποια στιγμή του φαγητό! Ή να έχει απλά κολλήσει. Και αν δεν έχει συμβεί, περίμενε… Σίγουρα δεν αργεί η εμπειρία! Εσύ απλά φρόντισε να είσαι κατάλληλα προετοιμασμένη.

Όσο καλή μαγείρισσα είσαι, αποκλείεται να μην σου έχει καεί κάποια στιγμή του φαγητό!Ή να έχει απλά κολλήσει. Και αν δεν έχει συμβεί, περίμενε… Σίγουρα δεν αργεί η εμπειρία! Εσύ απλά φρόντισε να είσαι κατάλληλα προετοιμασμένη.

Βήμα πρώτο: Ξέπλυνε το σκεύος όσο καλύτερα γίνεται. Τα περισσότερα κατάλοιπα καθαρίζονται με ζεστό νερό εύκολα. Αν έχεις μαγειρέψει αβγά, σοκολάτα ή αμυλούχα τότε μάλλον θα σε βοηθήσει το κρύο νερό.
Βήμα δεύτερο:  Γέμισε τον πάτο του σκεύους με νερό και ρίξε λίγο υγρό πιάτων μέσα. Σιγόβρασε για 10 λεπτά και κλείσε το καπάκι. Άφησε να "μουλιάσει" για κανένα μισαωράκι και προχώρα στο επόμενο βήμα.
Βήμα τρίτο:  Πάρε μια ξύλινη κουτάλα ή σπάτουλα (θυμήσου πως οτιδήποτε μεταλλικό απαγορεύεται ρητά) και τρίψε καλά ό,τι βρεις ακόμη κολλημένο στον πάτο.

Σου κάηκε το φαγητό; Κανένα πρόβλημα! Τουλάχιστον όσον αφορά στο πλύσιμο του σκεύους γιατί για τα υπόλοιπα... εσύ ξέρεις!

Βήμα τέταρτο:  Ξέπλυνε καλά και αν χρειαστεί και άλλο τρίψιμο, μη χρησιμοποιήσεις σύρμα, αλλά απλό σφουγγάρι.
Βήμα πέμπτο: Σε περίπτωση που υπάρχουν ακόμη καμένες περιοχές κάλυψέ τες με μια γενναιόδωρη δόση σόδα μαγειρικής. Πρόσθεσε λίγο νερό, ίσα ίσα για να δημιουργηθεί μια κρεμώδης πάστα. Κάλυψε με αυτή όλο το εσωτερικό του σκεύους και άφησέ το στην άκρη για τουλάχιστον 4 ώρες. Ή ακόμη καλύτερα όλη τη νύχτα.
Βήμα έκτο: Χωρίς να ξεπλύνεις το σκεύος, πρόσθεσε τρία μέρη νερό και ένα μέρος ξύδι έτσι ώστε να καλυφθεί ο καμένος πάτος κατά 4-5 εκατοστά. Βράσε για περίπου 10 λεπτά και άφησέ το πάλι για μερικές ώρες.
Βήμα έβδομο:  Ανάλογα με το αποτέλεσμα μπορείς να επαναλάβεις τα βήματα δύο και έξι.
Προσοχή

 

Δεν θέλει κόπο, θέλει τρόπο ακόμη και το καθάρισμα των τηγανιών.

* Μην ξεχνάς ότι το σύρμα ή οποιοδήποτε άλλο μεταλλικό αντικείμενο θα προκαλέσει φθορές στο σκεύος, αφού είναι πιθανό να χαράξει ανεπανόρθωτα.
* Επίσης θυμήσου ότι αν αφήσεις τη σόδα μαγειρικής σε αλουμινένια ταψάκια για περισσότερο από μία ώρα μπορεί να προκαλέσει χημικές αντιδράσεις και κατά συνέπεια -εκτός από τις προφανείς μαυρίλες- ακόμη πιο σοβαρά προβλήματα στην υγεία. Επιμέλεια: Ζωή Κίττα
 

EΛΛΗΝΑΣ..

πηγή: http://filonoi.gr/ellhn-1500-xronia-apagoreyotan-me-poinh-thanatoy/

EΛΛΗΝΑΣ..

1500 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΝ ΑΥΤΗ Η ΛΕΞΗ ΜΕ ΠΟΙΝΗ ΘΑΝΑΤΟΥ.

Του Θωμά Ηλιόπουλου*

ΘΩΜΑΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ

• Η μεγαλύτερη καταστροφή του ελληνισμού –χωρίς αμφιβολία– έγινε κατά τη διάρκεια του 4ου μ.Χ. αιώνα. Από τότε και για τα επόμενα 1500 χρόνια ακόμη και το όνομα Έλληνας απαγορεύτηκε τελείως να χρησιμοποιείται. Στη διάρκεια αυτών των 1500 ετών ψάξτε να βρείτε το όνομα Έλληνας σε ό,τι έμεινε γραπτό στην eλληνική γλώσσα. Δεν υπάρχει. Έγινε καταπιεστικά Ρωμαίος ή Ρωμιός και η Ελλάδα και οι Έλληνες ξεχάστηκαν για πάντα. 
• Το όνομα Έλληνας ήταν απαγορευμένο επί ποινή ΘΑΝΑΤΟΥ.
• Συκοφαντήθηκε ανελέητα και κακόβουλα και έγινε συνώνυμο του ειδωλολάτρη, μία λέξη ειδικά κατασκευασμένη για τους έλληνες μόνο με «πνευματική» μανία.
• Κατά το υπόλοιπο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τα χρόνια του Βυζαντίου και κατά την τουρκοκρατία, ο ραγιάς Ρωμιός είχε ξεχάσει τελείως την Ελλάδα, την ελληνικότητά του και το ίδιο το όνομά του. Τον έκαναν να απεχθάνεται τον έλληνα και για αυτό έγινε ρωμιός και μάλιστα να είναι υπερήφανος για αυτό. Κανένας άλλος λαός στον κόσμο δεν πέταξε το όνομά του για να πάρει το όνομα του κατακτητή. Θλιβερό κατάντημά μας. Έμεινε, όμως, η ελληνική γλώσσα η οποία εξυπηρέτησε το εκάστοτε κατεστημένο, αλλά και αυτή αλλοιώθηκε βάναυσα να το υπηρετεί. Χιλιάδες λέξεις της πήραν άλλη σημασία που ήθελαν οι κατακτητές οι οποίοι ήξεραν ότι ένα λαό τον κατακτάς όταν όντως του αλλάζεις τη γλώσσα του.
• Η 25η Μαρτίου 1821 έφτασε σαν ένας εφιάλτης και τον ξύπνησε, γιατί στο βαθύ υποσυνείδητο όλοι οι σκλάβοι Ρωμιοί ήξεραν ότι ήταν «Έλληνοι». Ευτυχώς τους είχε μείνει και αυτό μέσα στη ρωμαίικη παράδοση. Τα δημοτικά μας τραγούδια και πάλι ευτυχώς κράτησαν κάτι από αυτή την καταστροφική ισοπέδωση. Αυτή ήταν η ζοφερή κατάσταση των Ελλήνων όταν ανέτειλε το 1821.
• Κατά την Αναγέννηση οι Ευρωπαίοι μάς «άνοιξαν» λίγο τα μάτια, αλλά η λάμψη της, δυστυχώς, δεν μπορούσε να φτάσει σε κάθε ελληνική γωνιά της Μεσογείου.
•  Εξάλλου ακολούθησαν και τα 400 χρόνια της μαύρης Τουρκοκρατίας. Μέχρι και το 1821 –και πολύ μετά από αυτό– η πραγματικότητα ήταν ότι όλος ο Ελληνισμός έμεινε πρώτα από όλα ανιστόρητος και συνεπώς ανελλήνιστος. Η ρωμιοσύνη τον κρατούσε απολίτιστο και κάτω από την εξουσία των δογμάτων και τον τυραννούσε πολιτικά, αλλά περισσότερο πνευματικά. 

• Ακόμη και μετά το 1821 η Ευρώπη φιλελληνικά προσπάθησε να μάς βοηθήσει, αλλά το ρωμαίικο έμεινε πάντοτε εναντίον της Ελλάδας και κάθε τι ελληνικό. Ακόμη και σήμερα ονομάζουμε τους προγόνους μας, τους φωτοδότες της ανθρωπότητας φευ, τους ιδεολάτρες που έσπειραν το σημερινό μας πολιτισμό, χλευαστικά τους υποβιβάζουμε και τους αποκαλούμε αηδιαστικά ειδωλολάτρες!
• Η ελληνικότητά μας ακόμη και σήμερα διαστρεβλώνεται, τις περισσότερες φορές αποκρύπτεται και αλλοιώνεται τόσο άδικα ώστε να την απωθούμε. Ο σημερινός έλληνας αγνοεί τελείως το παρελθόν του και τον εαυτό του. Με τη ρωμιοσύνη γίναμε ένας λαός σχιζοφρενής. Τι μέλλον μπορεί να έχει ένας λαός ο οποίος δεν γνωρίζει την ένδοξη ιστορία και το λαμπρό παρελθόν του το οποίο θα πρέπει να τον οδηγεί στο μέλλον για σημαντικότερα κατορθώματα;

• Οι Ευρωπαίοι ακόμη και σήμερα περιμένουν σπίθες αναλαμπής από τον ελληνισμό που δεν έρχονται. Ως ρωμιοί τι έχουμε δώσει στον κόσμο; Η Ευρώπη κατά την Αναγέννηση αναγεννήθηκε μέσα στο αρχαίο ελληνικό πνεύμα. Εμείς είμαστε αιώνες πίσω και ζούμε μέσα σε ένα δογματισμό και κρατικισμό που δεν είναι ελληνικά και αυτό ακριβώς μας απομονώνει από την Ευρώπη, αλλά περισσότερο εκμηδενίζει τις δημιουργικές δυνάμεις του Ελληνισμού. Με μία τόσο μακραίωνη ταπείνωση, ο σημερινός Έλληνας δεν γνωρίζει το χθες και είναι ανίκανος να προβλέψει και να βαδίσει στο ελληνικό του μέλλον. Αυτό μας έχει φέρει σε μία κατάσταση βαρβαρότητας που τη ζει σήμερα ο Έλληνας μέσα στη χρεοκοπία του.
• Το πιο σημαντικό πράγμα που μας έφερε τα ο 1821 –εκτός από την ελευθερία από τον τουρκικό ζυγό– είναι που ξαναέφερε στην επιφάνεια και ζωντάνεψε τα ονόματα Ελλάς και Έλληνες. Να, λοιπόν γιατί η γενναία Ελληνική Επανάσταση αφορίστηκε τόσο πανηγυρικά! Η ρωμιοσύνη μάς ήθελε ανιστόρητους, βάρβαρους και σκλάβους. Ποιος το αμφιβάλει αυτό;
• Εάν έχετε διαβάσει δύο-τρία βιβλία Ιστορίας, βάλτε το χέρι στην καρδιά σας και πέστε ότι όλα τα ανωτέρω είναι ψέματα. Η καρδιά που χτυπάει ελληνικά και βλέπει ελεύθερα και με πόνο την κατάντιά μας, θα ομολογήσει την αλήθεια που φαίνεται με γυμνό μάτι. Ας κοιτάξουμε λίγο γύρω μας.
• Είχε απόλυτο δίκιο ο ποιητής μας Κωστής Παλαμάς που διακήρυξε:

Αυτό το λόγο θα σας πω
δεν έχω άλλο κανένα,
Μεθύστε με το αθάνατο
κρασί του Εικοσιένα.

• Μόνο τότε θα ψάλλουμε με πολλή υπερηφάνεια τα αθάνατα λόγια του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού.

Απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη
Των ελλήνων τα ιερά
Και σαν πρώτα ανδρειωμένη
Χαίρε, ω χαίρε Ελευθεριά!

ΕΠΙΜΥΘΙΟ: Ας σκεφτούμε ΟΜΩΣ τι μας λένε και τι μας συμβουλεύουν τα λόγια αυτά!

*Ο ΘΩΜΑΣ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ είναι εκπαιδευτικός στη Μελβούρνη 

 και αρθρογράφος σε ομογενειακά και Ελληνικά έντυπα.

Pancakes

 

Pancakes μπανάνα

100 γρ. αλεύρι για όλες τις χρήσεις

25 γρ. ζάχαρη
50 γρ. φουντούκια, αλεσμένα στο μπλέντερ ή το μούλτι σε σκόνη

ελάχιστο αλάτι (στη μύτη του μικρού κουταλιού)
1 αυγό μεσαίου μεγέθους, κατά προτίμηση βιολογικό
50 γρ. βούτυρο αγελάδος, λιωμένο (προσοχή να μην καεί) + λίγο για το τηγάνι
140 γρ. γάλα φρέσκο, πλήρες
2 μπανάνες μεσαίου μεγέθους, κατά προτίμηση βιολογικές, πολτοποιημένες στο μπλέντερ σε πουρέ

Αναμειγνύουμε σε ένα μεγάλο μπολ το αλεύρι, τη ζάχαρη, τη σκόνη φουντουκιού και το αλάτι. Προσθέτουμε σταδιακά το αυγό, το λιωμένο βούτυρο, το γάλα και τον πουρέ μπανάνας, ανακατεύοντας παράλληλα πολύ καλά, με μια κουτάλα ή τον αυγοδάρτη, έως ότου έχουμε έναν ομοιογενή χυλό. Τον αφήνουμε να σταθεί για 10 - 15 λεπτά.

Βουτυρώνουμε ελαφρώς ένα αντικολλητικό τηγάνι μεσαίου μεγέθους και το τοποθετούμε σε χαμηλή φωτιά. Παίρνουμε με μια βαθιά κουτάλα τόσο χυλό ώστε μέσα στο τηγάνι να σχηματιστεί ένας δίσκος διαμέτρου περίπου 7 εκ. Ψήνουμε για 2 λεπτά από τη μία πλευρά, γυρίζουμε με σπάτουλα και ψήνουμε για άλλα 2 λεπτά από την άλλη.

Βγάζουμε το πάνκεϊκ και το ακουμπάμε σε μια πιατέλα. Συνεχίζουμε με τον ίδιο τρόπο μέχρι να τελειώσει όλος ο χυλός. Ανά 3 - 4 πάνκεϊκ, ξαναβουτυρώνουμε ελαφρώς το τηγάνι. Στοιβάζουμε το ένα πάνω από το άλλο και σκεπάζουμε με μια καθαρή πετσέτα, ώστε να διατηρηθούν ζεστά μέχρι το σερβίρισμα.

gastronomos.gr

Η χρήση κινητών επηρεάζει

 
 

Η χρήση κινητών πριν κοιμηθούμε 

                        επηρεάζει τον ύπνο

Και δεν είναι μόνο η χρήση κινητού, ομοίως διαταράσσει τη διαδικασία του ύπνου και η τηλεόραση, το κομπιούτερ και η χρήση τάμπλετ συσκευών. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι η χρήση τέτοιων συσκευών ακόμη και 2 ώρες πριν πέσουμε για ύπνο, μας στερούν έναν υγιή, ήρεμο και βαθύ ύπνο, ο οποίος είναι απαραίτητος για την ισορροπία του οργανισμού μας.

Περι σσότερο επηρεάζονται οι νέοι και οι έφηβοι. Η μελέτη έγινε από επιστήμονες του Lighting Research Center (LRC) στο Rensselaer Polytechnic Institute, και όπως διαπιστώθηκε, χρήση ενός κινητού, ή της τηλεόρασης πριν κοιμηθούμε, προκαλεί καταστολή της μελατονίνης. Μιας χημικής ουσίας που έχει άμεση σχέση με το βιολογικό ρολόι του οργανισμού μας.

«Η μελέτη, μας δείχνει ότι μια δίωρη έκθεση στο φως που εκπέμπουν οι φωτεινές ηλεκτρονικές οθόνες, μπορεί να καταστείλει τη μελατονίνη κατά περίπου 22 τοις εκατό», είπε η Mariana Figueiró, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Rensselaer και διευθύντρια “Φωτός” στο συγκεκριμένο πρόγραμμα Υγείας.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν πως η έκθεση σε ηλεκτρονικές οθόνες, τόσο των εφήβων που παίζουν κάποιο παιχνίδι, όσο και εκείνων που είτε μιλούν στο κινητό, είτε βλέπουν τηλεόραση, στα πρώτα 60 λεπτά δεν έχει επίπτωση στην μελατονίνη.
Αλλά μετά τα 60 λεπτά η μελατονίνη πέφτει δραματικά, με αποτέλεσμα όταν θα πάμε να κοιμηθούμε να βρίσκεται σε χαμηλότερα από το φυσιολογικό επίπεδα και ο ύπνος μας να μην είναι εκείνος που χρειάζεται ο οργανισμός.
Η ορμόνη μελατονίνη παράγεται τη νύχτα ενώ κοιμόμαστε, και παράγεται στον οργανισμό σε συνθήκες σκότους. Ακόμη και το παραμικρό φως, έστω και χαμηλής συχνότητας, ενώ κοιμόμαστε επηρεάζει την παραγωγή της. Αποτέλεσμα αυτού είναι να διακόπτεται ο ύπνος, ακόμη και δίχως εμείς να ξυπνήσουμε.

Τέχνη και Φιλοσοφία

πηγή: http://gerasimos-politis.blogspot.com/2012/03/blog-post_14.html#.UEZIBSL20yk

Τέχνη και Φιλοσοφία

Γεράσιμος Πολίτης 2012-03-14T23:11:00+02:00

 

Ό,τι ονομάζομε τέχνη και το θαυμάζομε ως ποικιλία μορφών μέσα στην ιστορία έχει ως πηγή του τη φαντασία του ανθρώπου. Τέχνη είναι κατά βάθος η δημιουργία μορφών, όπου μέσα ο άνθρωπος βάζει το νόημα της ζωής του. Τα έργα της τέχνης, αν και πηγή τους είναι η φαντασία, όμως είναι τόσο πραγματικά, όσον και τα άνθη, όπως λέγει ο Nietzsche.

Αρχικά η τέχνη μέσα στην ιστορία φαίνεται ότι υπηρετεί τη θρησκεία, δηλαδή εκφράζει το περιεχόμενο της θρησκείας. Έτσι η αρχαία ελληνική τέχνη παριστάνει κατ’ αρχήν τους θεούς των Ελλήνων, τα λατρευτά πρόσωπα των θεών. Στην περίοδο αυτήν η τέχνη διαπνέεται από τη γενική θρησκευτική συνείδηση και ο καλλιτέχνης ερμηνεύει με τη μορφή που πλάθει το γενικό θρησκευτικό συναίσθημα και συνήθως παραμένει άγνωστος, δεν γράφει το όνομά του.

Όμως σ’ αυτήν την περίοδο ο καλλιτέχνης είναι απόλυτα ελεύθερος, δηλαδή δίνει στο περιεχόμενο τού θρησκευτικού συναισθήματος που τον συνέχει τη μορφή που γεννάει αδέσμευτα η φαντασία του, αδέσμευτα από άλλα κριτήρια και μέτρα, εκτός από τα μέτρα και κριτήρια του κάλλους, της ομορφιάς. Έτσι ο Όμηρος πλάθει τις μορφές των θεών με τον λόγο, με την τέχνη του λόγου, έτσι οι αρχαϊκοί καλλιτέχνες πλάθουν τα πρόσωπα των Θεών με τη σμίλη επάνω στο μάρμαρο και αντικειμενοποιούν το θρησκευτικό συναίσθημα τόσο, ώστε ο Θεός να είναι παρών μπροστά στα μάτια των ανθρώπων. Ο θεός γίνεται απτός με την τέχνη και με την απτή του παρουσία γαληνεύει την ψυχή του ανθρώπου. Ό,τι ο απλός άνθρωπος μόνος του δεν μπορούσε να επιτύχει, τούτο το κατορθώνει ο καλλιτέχνης: να παρουσιάσει στα μάτια των ανθρώπων τον ίδιο τον θεό ενσώματο ως το επίκεντρο των μυστικών τάσεων της ψυχής του και ως τέρμα των μεταφυσικών του πόθων. Έτσι ο θεός που είναι αόρατος γίνεται τώρα ορατός. Έτσι το μυστήριο της ψυχής του ανθρώπου, όπου μέσα γεννιέται και ο θεός, εκφράζεται με το έργο της τέχνης και το έργο τής τέχνης συμβολίζει όλη την εσωτερικότητα αυτού του μυστηρίου.

Όμως, όχι μόνον η αρχαϊκή τέχνη αλλά και όλη η μεγάλη τέχνη είναι η ορατή και αισθητή όψη του μεταφυσικού πόνου του ανθρώπου. Δεν υπάρχει μεγάλη τέχνη δίχως μεγάλη μεταφυσική του ανθρώπου. Ο άνθρωπος δεν μένει εις αυτό που είναι, ούτε ικανοποιείται μ’ αυτό που υπάρχει γύρω του ως φύσις. Είναι το μόνον πλάσμα του θεού που δημιουργεί, δημιουργεί τον κόσμο του πνεύματος και μ’ αυτόν δημιουργεί τον εαυτό του, αλλάζει τον εαυτό του. Ο κόσμος του πνεύματος είναι μία δεύτερη παρουσία, μεταφυσική, ενώ ο κόσμος της φύσεως είναι η πρώτη παρουσία, η φυσική. Όλα τάλλα πλάσματα σταματούν σ’ αυτήν, τη φυσική παρουσία του κόσμου, η ζωή τους διαρρέει μέσα σ’ αυτήν και είναι πάντοτε τα ίδια. Μόνον ό άνθρωπος προχωρεί στη δεύτερη παρουσία, την παρουσία του πνεύματος, τη μεταφυσική παρουσία, όπου τίποτε δεν είναι το ίδιο, και γι’ αυτό εκεί δεν υπάρχει ανία, αλλά ζωή και. ενέργεια.

Αλλά και όταν η τέχνη αποδεσμεύεται απ’ τη θρησκεία και γίνεται και ως προς το περιεχόμενό της απόλυτα αυτόνομη, και τότε, και ίσως τότε περισσότερο από πριν, έχει η τέχνη μεταφυσική ρίζα, γιατί τότε ενσυνείδητα διεκδικεί, άλλο αν το κατορθώνει, και το έδαφος της θρησκείας. Ο Σαίκσπηρ είναι το παράδειγμα της απόλυτα αδέσμευτης τέχνης. Ο άνθρωπος και η φύσις μέσα στον Σαίκσπηρ φωτίζονται από μια απίθανη μεταφυσική πολυχρωμία, όπου το ένα χρώμα και το ένα φως διαπερνάει τ’ άλλο, χωρίς κανένα να χάνει τη χωριστή του υπόσταση, όπου όλα γίνονται ένα και το καθένα είναι χωριστό, όπου η ψυχή μεθάει, χωρίς καθόλου να χάνει τα λογικά της. Και όλα αυτά τα χρώματα τα φέρνει εις φως ο μεγάλος αυτός τεχνίτης με την τέχνη τού λόγου, με τη γλώσσα. Τίποτε δεν μένει ανέκφραστο μέσα σ’ αυτόν. Γιατί; Διότι έχει τη δύναμη να πλάθει όλα εξ αρχής και να τους δίνει δεύτερη παρουσία, να τα ανεβάζει στον κόσμο του πνεύματος· με άλλα λόγια γιατί βλέπει τον άνθρωπο και τον κόσμο από ένα μεταφυσικό βάθος, που μόνον αυτός μπορεί να εκφράσει, δηλαδή βάθος ανεπανάληπτο στο είδος του.

Μέσα στην ιστορία του πνεύματος η τέχνη εμφανίζεται πριν από τη φιλοσοφία. Ο άνθρωπος στον αγώνα που κάνει να πάει πάρα πέρα απ’ εκεί που ευρέθηκε—και αυτό το ευρέθηκε σημαίνει εδημιουργήθηκε, γιατί ο άνθρωπος είναι δημιούργημα—πρώτα δουλεύει με την παραστατική, εποπτική του δύναμη, πρώτα κάνει τέχνη, και έπειτα φιλοσοφία. Μεγάλη λοιπόν τέχνη υπάρχει ιστορικώς και πριν από τη φιλοσοφία. Όμως η Τέχνη απελευθερώνεται απόλυτα και φθάνει σε πλήρη άνεση των εκφράσεων της, όταν αρχίσει ο άνθρωπος να φιλοσοφεί, δηλαδή όταν συλλάβει τη μεταφυσική του καταγωγή, όχι μόνον με την εποπτεία του, αλλά και με τον νου του. Τότε το πνεύμα της φιλοσοφίας αντανακλά και στην τέχνη και της δίνει κίνηση και βάθος που δεν το εγνώριζε πριν. Ο Πλάτων είναι ο μεγάλος, ίσως ο μοναδικός άνθρωπος, που συνδυάζει φιλοσοφία και τέχνη, ώστε μόνον να μην περιορίζει κανένα απ’ αυτά τα δύο, αλλά να γονιμοποιεί τόσο το να ένα από το άλλο, ώστε μέσα του να φθάνουν και. τα δύο στην ακμή τους. Τόσον ελεύθερη τέχνη, όση έχομε στον Πλάτωνα, δύσκολα ευρίσκομε αλλού. Ο διάλογος και ως τέχνη και ως φιλοσοφία είναι το ύψιστο σημείο, ο ύψιστος αναβαθμός του πνεύματος. Από τάλλο μέρος παρατηρούμε ότι, όταν η θρησκεία και η φιλοσοφία παρακμάζουν, τότε αρχίζει και η τέχνη να αδειάζει, να γίνεται απλή τεχνική και απλό τέχνασμα.

Θρησκεία, τέχνη και φιλοσοφία αποτελούν κατά τον Έγελο το απόλυτο πνεύμα· και τούτο σημαίνει ότι με τους τρεις αυτούς τρόπους ο άνθρωπος ανακαλύπτει τον μεταφυσικό πυρήνα του είναι του, τη μεταφυσική του καταγωγή και καταβολή. Όμως τούτο δεν σημαίνει ότι το να ένα δεν διαφέρει από το άλλο. Η διαφορά του ενός από το άλλο όχι μόνον υπάρχει αλλά και αποτελεί το δικαίωμα ζωής του καθενός και κανένα από τα τρία αυτά είδη του πνεύματος δεν μπορεί να αντικαταστήσει το άλλο. Η θρησκεία δουλεύει με το συναίσθημα και σπανίως ομιλεί, και όταν ομιλεί, ομιλεί ως αποκάλυψη, η οποία χωρίς το συναίσθημα είναι απρόσιτη στον άνθρωπο. Η σιωπή, η οποία είναι σιωπή που σκεπάζει ένα αμέτρητο βάθος, χαρακτηρίζει τον θρησκευτικό άνθρωπο. Η τέχνη δουλεύει με εικόνες, είναι πάντοτε παραστατική, καλεί τον άνθρωπο να ιδεί ή ν’ ακούσει, να συλλάβει οπτικώς ή ακουστικώς εικόνες, όπου μέσα περιέχεται το νόημα της ζωής του. Είτε κτίσματα αρχιτεκτονικά, είτε πλαστικά σώματα και σύνολα, είτε ζωγραφικά πλάσματα, είτε λογοτεχνήματα, είτε μουσικά έργα προσφέρει η τέχνη στον άνθρωπο, θέλει με αυτά να δείξει το είναι της ζωής εποπτικά, να παραστήσει το μυστικό της ζωής με εικόνες. Γι’ αυτό δεν υπάρχει τέχνη χωρίς εικόνες και χωρίς μορφές. Γι’ αυτό και το περιεχόμενο της θρησκείας για να παρασταθεί από την τέχνη πρέπει να γίνει μορφή, εικόνα. Αντίθετα η φιλοσοφία δεν παριστάνει τα νοήματά της με εικόνες, αλλά απευθύνεται στη λογική, στον νου του ανθρώπου, και καλεί τον άνθρωπο να σκεφθεί και να κρίνει. Το περιεχόμενό της είναι καθαρώς νοητό και ποτέ παραστατό. Η τέχνη δουλεύει λοιπόν πάντα έμμεσα, ενώ η φιλοσοφία άμεσα. Το μέσο της τέχνης είναι η εικόνα η παράσταση, και η εικόνα ποτέ δεν μπορεί να μεταφρασθή σε νοήματα, γιατί τότε θα έχανε εξ ολοκλήρου το είναι της, θα έπαυε να είναι τέχνη και θα γίνονταν κακή φιλοσοφία, όπως συμβαίνει τούτο συνήθως με πολλές αναλύσεις καλλιτεχνημάτων από τους κριτικούς. Αν έχει κανείς την υπομονή να παρακολουθήσει π.χ. έναν κριτικό του θεάτρου ή της ζωγραφικής ή της μουσικής, θα είναι σπάνιο να μη τον συλλάβει επαναλαμβανόμενο, δηλαδή να μεταχειρίζεται τις ίδιες έννοιες για έργα όλως διόλου διάφορα. Γι’ αυτό η πραγματική κριτική τής τέχνης είναι το σπανιότερον είδος λόγου. Κατ’ ουσίαν η τέχνη ως εικόνα ερμηνεύεται μόνον με μια άλλη εικόνα, όχι με διανοήματα. Γι’ αυτό ο κριτικός της τέχνης πρέπει να είναι περισσότερο καλλιτέχνης παρά διανοητικός.

Η τέχνη φαίνεται ότι είναι πιο προσιτή στον άνθρωπο από την θρησκεία και τη φιλοσοφία επειδή ακριβώς η τέχνη φαίνεται. Δεν υπάρχει τέχνη που να μη φαίνεται, αλλά και ό,τι φαίνεται ως τέχνη δεν είναι οπωσδήποτε τέχνη. Όταν λέμε ότι η τέχνη φαίνεται, εννοούμε ότι το έργο της τέχνης υποπίπτει στην όραση ή στην ακοή ή τέλος στην εσωτερική εποπτεία του ανθρώπου και έχει πάντοτε σαφή όρια. Εννοούμε ακόμα ότι το έργο της τέχνης πάντοτε παριστάνει, δίχως να γίνεται ποτέ αλληγορία, γιατί η αλληγορία δεν είναι τέχνη, αλλά τεχνική και τέχνασμα. Η αλληγορία είναι ο εχθρός με τον οποίον παλεύει η σύγχρονη λεγομένη αφηρημένη τέχνη. Γι’ αυτό η λεγομένη αφηρημένη τέχνη μόνον όταν παύει να είναι αλληγορία ή αλληθώρισμα είναι τέχνη. Το γεγονός ότι η τέχνη φαίνεται δεν σημαίνει ότι γι’ αυτό είναι και περισσότερο προσιτή στον άνθρωπο, ότι είναι ευκολότερο να την αντιληφθεί η μάλλον να την ζήσει ο άνθρωπος. Το γεγονός ότι η τέχνη φαίνεται σημαίνει ότι δεν υπάρχει τέχνη που να μη φαίνεται. Δεν υπάρχει αμφιβολία, ότι, επειδή η τέχνη φαίνεται, ο κίνδυνος να πλανεύσει απλώς τον άνθρωπο είναι μεγαλύτερος. Αυτό οδήγησε τον Πλάτωνα νά εξορίσει από την πολιτεία του την απλώς μιμητική τέχνη, την τέχνη η οποία μιμείται τα πάθη των ανθρώπων και κατά βάθος τα κολακεύει.

Τέχνη και φιλοσοφία θέτουν στον άνθρωπο τη μεγάλη απαίτηση να συλλάβει το είναι του ή να εκφράσει τον μεταφυσικό πυρήνα της ζωής του· η τέχνη έμμεσα, δηλαδή με εικόνες, η φιλοσοφία άμεσα, δηλαδή με τον καθαρό λόγο.

Να φιλοσοφήσει ο άνθρωπος δεν σημαίνει τίποτε άλλο παρά νά συλλάβει με τον νου του, με την καθαρή λογική την αλήθεια το τι είναι ο ίδιος στην ουσία του. Θέλει να φύγει με τη φιλοσοφία από την αναλήθεια και να φθάσει στην αλήθεια, να γυρίσει από το σκόρπισμά του μέσα στα πράγματα, να γυρίσει στην ενότητα του εαυτού του, από το φαίνεσθε να προχωρήσει στο είναι του. Η στροφή αυτή γίνεται στη φιλοσοφία με τη σκέψη, με τον συστηματικό λογισμό, και χωρίς αυτόν δεν υπάρχει φιλοσοφία.

Όμως η φιλοσοφία, ενώ ανοίγει τον δρόμο της αλήθειας, δεν φθάνει ποτέ στο τέρμα της, γιατί ο λογισμός δεν έχει τέρμα. Η αλήθεια της φιλοσοφίας είναι περισσότερο κατεύθυνση παρά απόκτημα, περισσότερο κίνηση από την άγνοια προς τη γνώση, περισσότερο έρως της αλήθειας παρά τελική απόκτηση της. Η τέχνη κλείνει το κάλλος μέσα οστά σαφή όρια το έργου της, η τέχνη τελειώνει το έργο της, ενώ η φιλοσοφία ανοίγει ένα δρόμο που δεν τελειώνει ποτέ. Δένει και η φιλοσοφία την αλήθεια μέσα στις κρίσεις, στους λογισμούς της, αλλά ο ένας λογισμός φέρνει τον άλλον, ο λογισμός είναι δρόμος ατερμάτιστος, ενώ το έργο της τέχνης είναι πάντοτε δεμένο με μια ύλη, η οποία πρέπει να έχει και έχει πάντοτε σαφή όρια. Και αυτό σημαίνει ότι η τέχνη φαίνεται, αλλά η φιλοσοφία δεν φαίνεται, αλλά νοείται. Μόνον η πηγή της τέχνης δεν φαίνεται, είναι υπερβατική, μεταφυσική, εφ’ όσον βέβαια η τέχνη δεν γίνεται τέχνασμα· τα έργα όμως τής τέχνης φαίνονται.

Τον δρόμο τον οποίον έχει ανοίξει η φιλοσοφία από την αρχαιότητα ως σήμερα, όποιος αρχίζει να φιλοσοφεί είναι υποχρεωμένος να τον ξανακάμει. Τούτο όμως δεν σημαίνει ότι αυτός θα παραλάβει τίποτε έτοιμο, μια έτοιμη γνώση, αλλά σημαίνει ότι θα βάλει σε ενέργεια τον νου του, ώστε πράγματι να κατανοήσει ό,τι έγινε ως τώρα. Ό,τι έπραξε ως τώρα ο νους του ανθρώπου μέσα στην φιλοσοφία, πρέπει να το ξαναπράξει Κι ο δικός του νους, αλλιώς δεν μπορεί να φιλοσοφήσει. Δεν υπάρχει φιλοσοφία δίχως την ιστορία της, δίχως την αφομοίωση της ιστορικής της πορείας.

Ούτε όμως υπάρχει πραγματική φιλοσοφία δίχως να πάει κανείς πέρα από τα παραδομένα. Δρόμος είναι η φιλοσοφία ποτέ δεν τελειώνει ποτέ. Αντίθετα ή τέχνη με το έργο της, το οποίον, όπως είδαμε, είναι πάντοτε εικόνα ευσύνοπτη, μας αναγκάζει να σταθούμε. Μας σταματάει η τέχνη για να το ιδούμε ή να το ακούσομε, να το θεασθούμε και να το χαρούμε. Η τέχνη μάς αιφνιδιάζει με το έργο της, με την εικόνα της, μας εντοπίζει, θραύει την συνήθη ροή της ζωής, μας αποσπά από τη λεγομένη πραγματικότητα, η οποία μας φαίνεται από τη σκοπιά του έργου της τέχνης γεμάτη ατέλεια, αποσπασματική, μάλλον ένα μη είναι παρά ένα είναι, γιατί τώρα που έχομε μπροστά μας το έργο της τέχνης μας αποκαλύπτεται μια άλλη πραγματικότης, όπου μέσα ανακαλύπτομε τον εαυτό μας, το είναι μας. Το ξάφνιασμα που μας προκαλεί το έργο της τέχνης και το σκίρτημα που μας γεννάει, και που κακώς ονομάζεται λύτρωση, γιατί λύτρωση υπάρχει μόνον στη θρησκεία, μας αποδεσμεύει από τις έγνοιες και τους σκοπούς, από τις ηδονές και τα βάσανα, και μας χαρίζει προς στιγμήν μια ευδαιμονία, που δεν μετριέται με κανένα κοινό μέτρο και που έρχεται από μέσα, όπως και το έργο της τέχνης, έρχεται από μέσα. Ευδαιμονεί προς στιγμήν ο άνθρωπος καθώς θεάζεται το έργο της τέχνης, όπως ακριβώς ευδαιμονούσε και ο δημιουργός του κατά τη στιγμή της δημιουργίας. Ευδαιμονούμε σημαίνει ότι τάχομε καλά με κάποιον δαίμονα, ότι ισορροπούμε μέσα μας κάποιον δαίμονα, Κάποια ανησυχία, κάποια λαχτάρα που έρχεται από τα έγκατα της ψυχής μας, γιατί μόνον στα έγκατα της ψυχής υπάρχει αυτός ο δαίμων. Έτσι εξηγείται το ξάφνιασμα και το σκίρτημά μας από το έργο της τέχνης.

Και ο φιλόσοφος και ο καλλιτέχνης ζητούν να δώσουν ένα σύνολο, ένα όλον. Ο φιλόσοφος θέλει να ζώσει τον κόσμο με τη σκέψη του, ο καλλιτέχνης θέλει να δώσει μορφή σε ορισμένα κίνητρα της ψυχής του. Ο φιλόσοφος όμως δεν φθάνει ποτέ στον τελικό σκοπό· είναι ένας οδοιπόρος, που βλέπει καθαρά τον σκοπό του, αλλά όσο προχωρεί προς αυτόν τόσον αυτός απομακρύνεται. Ο φιλόσοφος αγωνίζεται να δώσει ένα σύστημα σκέψεων και στοχασμών, όπου να ερμηνεύονται όλα όσα υπάρχουν. Το σύστημα τούτο, όσο τέλειο κι’ αν είναι, Παραμένει πάντοτε ένα μεγαλόπνοο απόσπασμα ή καλύτερα ένα σχέδιο που στηρίζεται στη λογική αλλά και στη φαντασία. Ο καλλιτέχνης ολοκληρώνει το έργο του ή μάλλον τα έργα του. Κάθε έργο που τελειώνει το αφήνει πίσω του για ν’ αρχίσει ένα άλλο. Το καθένα όμως είναι χωριστή ύπαρξη, έχει αυτοτέλεια, είναι μια εντελέχεια. Όσο τέλειο όμως κι’ αν είναι το συγκεκριμένο καλλιτέχνημα, γίνεται αφορμή στον δημιουργό του για να δημιουργήσει άλλο καινούργιο. Θα έλεγε κανείς ότι το τελειωμένο έργο προκαλεί τον δημιουργό του να το ξεπεράσει.

Εκτός από τη ριζική διαφορά που χωρίζει την τέχνη από τη φιλοσοφία, και η οποία προέρχεται από το ότι η μεν τέχνη έχει ως κυρία πηγή της τη φαντασία, η δε φιλοσοφία την νόηση, υπάρχουν ορισμένα κοινά γνωρίσματα μεταξύ της τέχνης και της φιλοσοφίας. Το πρώτο κοινό γνώρισμα αναφέρεται στον τρόπο της δημιουργίας και του καλλιτεχνήματος και του φιλοσοφήματος. Η φιλοσοφία εφ’ όσον γίνεται έργο, δηλαδή φιλοσόφημα, σύστημα λόγου, αποχωρίζεται από την πηγή της, για να σταθεί ως αντικειμενικό σύνολο, ως σύστημα νοημάτων. Όπως το καλλιτέχνημα το έχομε ως κάτι συγκεκριμένο ενώπιον μας, έτσι και το φιλοσόφημα είναι ένα αντικειμενικό σύνολο νοημάτων. Και όπως το καλλιτέχνημα ήλθε εις φως από μια πρώτη ενόραση το δημιουργό του, έτσι και το φιλοσόφημα είναι η αντικειμενική μορφή μις εσωτερικής θέας, η οποία ποτέ δεν εξαντλείται με τη λογική.

Η προβολή του έργου, του δημιουργήματος, και στην τέχνη και στη φιλοσοφία γίνεται κατά τον ίδιο τρόπο, δηλαδή εξαίφνης, έξαφνα και ο καλλιτέχνης και ο φιλόσοφος συλλαμβάνει τον πυρήνα του έργου του. Στον καλλιτέχνη η πρώτη σύλληψη είναι ένα σχέδιο, στον φιλόσοφο είναι ένα σχήμα, μια αφαίρεση λογική. Από τον πυρήνα προχωρούν τώρα και οι δυο στο όλον. Η επεξεργασία του όλου απαιτεί συστηματικό μόχθο. Ως προς την σύλληψη του πυρίνος μόνον ισχύει η έμπνευση, η φώτιση, το εξαίφνης, και για το καλλιτέχνημα και για το φιλοσόφημα. Από εκεί και πέρα αρχίζει η συστηματική επεξεργασία. Το ίδιο ισχύει και για το διάστημα πριν από τη στιγμή του εξαίφνης. Το εξαίφνης είναι μια θεία στιγμή, μια καλή ώρα, είναι ό καιρός. Τότε γίνεται έξαφνα η σύλληψη του καλλιτεχνήματος και του φιλοσοφήματος. Πριν από την σύλληψη και μετά την σύλληψη υπάρχει και για τον καλλιτέχνη και για τον φιλόσοφο ο μόχθος. Δίχως μόχθο δεν υπάρχει ούτε τέχνη ούτε φιλοσοφία. Αλλά ούτε και δίχως αυτήν την μεγάλη ώρα υπάρχει τέχνη και η φιλοσοφία. Η γνώμη συνεπώς ότι η τέχνη είναι μόνον έμπνευση δεν ευσταθεί και διαψεύδεται από τα πράγματα. «Όσο μεγαλύτερο τάλαντο έχει κανείς, τόσο περισσότερο είναι υποχρεωμένος να δουλεύει» λέγει ο Γκαίτε, για να φθάσει στο σκοπό του. Ούτε η φιλοσοφία είναι μόνον λογικός μόχθος, αλλά είναι και ενόραση ή φιλοσοφική φαντασία.

Ο παραλληλισμός όμως αυτός του καλλιτεχνήματος και του φιλοσοφήματος δεν είναι απόλυτος, αλλά σχετικός, δηλαδή ισχύει μόνον ως ένα σημείο. Το φιλοσόφημα διαφέρει κατά τούτο από το έργο της τέχνης, ότι δεν αποπερατώνεται ποτέ, ενώ το έργο της τέχνης αποπερατώνεται. Η φιλοσοφική σκέψη κατά βάθος ανοίγει ερωτήματα, προβλήματα, θέλει να αφυπνίσει τον &άνθρωπο από τον λήθαργο της άγνοιας. Όταν μελετούμε ένα φιλοσοφικό έργο, ο νους μας δεν αναπαύεται, αλλά παρακινείται να συλλάβει το είναι του, την ενέργειά του μέσω των νοημάτων που περιέχονται στο φιλοσοφικό έργο. Αντίθετα, όταν ο νους μας θεάζεται ένα έργο τέχνης, αναπαύεται μέσα σ’ αυτό, δεν αισθάνεται την ανάγκη να προχωρήσει πέρα απ’ αυτό. Η θέα αυτή μας χαρίζει μια γαλήνη επιφανείας και βάθους συνάμα, ενώ η φιλοσοφική σκέψη στην ουσία της είναι πάντα ανήσυχη, προχωρεί ακατάπαυστα από το ένα σημεία στο άλλο, μεταβάλλει πάντοτε το απόκτημα σε ερώτημα και έτσι κινείται συνεχώς.

Το δεύτερο κοινό γνώρισμα της τέχνης και της φιλοσοφίας ή μάλλον του καλλιτεχνήματος και του φιλοσοφήματος είναι ότι και το καλλιτέχνημα και το φιλοσόφημα είναι μοναδικά και ανεπανάληπτα. Ένα έργο τέχνης, π.χ. μια τραγωδία του Σοφοκλέους, όπως και ένα φιλοσόφημα, π.χ. το φιλοσόφημα του Ηρακλείτου, είναι κάτι το ανεπανάληπτο και μοναδικό. Τη θέση τους μέσα στον κόσμο του πνεύματος δεν μπορεί να την πάρει κανένα άλλο έργο, δεν μπορούν ν’ αντικατασταθούν από κανένα άλλο έργο, δηλαδή η αξία τους είναι απόλυτη. Και ο ίδιος ο καλλιτέχνης δεν μπορεί να άρει την αξία ενός έργου του με την δημιουργία ενός άλλου έργου. Ούτε ο ίδιος ο φιλόσοφος μπορεί να άρει την αξία ενός έργου του με την δημιουργία ενός άλλου έργου. Η αξία που έχει το Τρίτο Κοντσέρτο του Beethoven δεν αίρεται με την αξία που έχει το Τέταρτο Κοντσέρτο όσο κι’ αν το Τέταρτο θεωρείται πληρέστερο από το Τρίτο, δηλαδή το Τρίτο έχει αξία καθ’ εαυτό, αποτελεί πλήρωμα, είναι απόλυτο. Το αυτό ισχύει και για τα έργα της φιλοσοφίας. Ο Φαίδρος π.χ. του Πλάτωνος δεν άρει τη φιλοσοφική αξία του Συμποσίου, όσο κι’ αν θεωρείται ότι ό Φαίδρος είναι έργο συνθετότερο και βαθύτερο, δηλαδή το Συμπόσιον κρατάει οπωσδήποτε την Θέση του.

Το γεγονός τούτο, ότι το καλλιτέχνημα και το φιλοσόφημα είναι μοναδικά και αναντικατάστατα μας οδηγεί σ’ ένα τρίτο κοινό γνώρισμα της φιλοσοφίας και της τέχνης. Το τρίτο τούτο κοινό γνώρισμα είναι ότι ούτε στην τέχνη ούτε στην φιλοσοφία εφαρμόζεται η έννοια τής προόδου. Η έννοια της προόδου σημαίνει ότι μέσα σε μια σειρά έργων του ανθρωπίνου πνεύματος τα μεταγενέστερα έργα είναι κατ’ ανάγκην ανώτερα, αξιότερα από τα προγενέστερα, Πράγμα που σημαίνει ότι οι μεταγενέστεροι αιώνες της ιστορίας του πνεύματος κατέχουν ανώτερη θέση από τους προγενεστέρους. Σύμφωνα με αυτήν την έννοια η ρωμαϊκή τέχνη και η ρωμαϊκή φιλοσοφία θα πρέπει να είναι ανώτερες από την ελληνική τέχνη και την ελληνική φιλοσοφία. Μόνον όμως από παχυλή άγνοια των πραγμάτων θα ήταν δυνατόν να ειπωθεί παρόμοιος λόγος. Και όμως υπάρχει πρόοδος, αλλά όχι στην τέχνη και στην φιλοσοφία, υπάρχει πρόοδος στην φυσική επιστήμη και στο παράγωγό της, δηλαδή στην τεχνική. Και εδώ όμως ισχύει η έννοια της προόδου μόνον μέσα σ’ ένα ορισμένο κύκλο πολιτισμού. Παραδείγματος χάριν μέσα στον κύκλο του νεοτέρου ευρωπαϊκού πολιτισμού κάθε μεταγενέστερο στάδιο της φυσικής επιστήμης, καθώς και της τεχνικής η οποία στηρίζεται σ’ αυτήν είναι ανώτερο απ’ το προγενέστερο. Η σημερινή φυσική επιστήμη και η τεχνική είναι ανώτερες από τη φυσική επιστήμη και τεχνική των προηγουμένων γενεών. Δεν είναι δυνατόν όμως να ισχυρισθεί κανείς το ίδιο ούτε για την τέχνη ούτε για την φιλοσοφία. Τα έργα της τέχνης και τα φιλοσοφικά συστήματα αποτελούν αυτοτελή σύνολα και έχουν καθ’ αυτά αξία. Το μεταγενέστερο στάδιο της τέχνης και της φιλοσοφίας δεν είναι κατ’ άνάγκην ανώτερο από το προγενέστερο, αλλά είναι απλώς διαφορετικό από το προγενέστερο. Ο Αριστοτέλης δεν είναι ανώτερος από τον Πλάτωνα επειδή έρχεται έπειτα από αυτόν, ούτε ο Μοzart είναι ανώτερος από τον Bach. Το κάθε έργο τέχνης και το κάθε φιλοσόφημα αποτελεί αξία καθ’ εαυτό. Εδώ τα μεταγενέστερα δεν απαξιώνουν τα προγενέστερα, ακόμη και όταν η αξία των είναι αναμφισβήτητη.

Ο λόγος του Nietzeche ότι «έχομε τη γνώση για να μη χαντακωθούμε από τη γνώση», έχει βαθύ νόημα και σημαίνει ότι η ζωή δίχως τέχνη χάνει την ομορφιά της. Αλλά και ο λόγος του Σωκράτους, ότι «το γνώθι αυτόν» είναι εντολή του Θεού και συνεπώς η φιλοσοφία είναι λατρεία Θεού, έχει ακόμη βαθύτερο νόημα. Δεν μπορούμε να χαρούμε την ομορφιά της ζωής δίχως τη γνώση. Ο σύνθετος όμως λόγος του Εγέλου περιέχει και τα δυο. Ο Έγελος λέγει ότι: «Και τα δύο, τέχνη και φιλοσοφία, είναι στην ουσία τους λατρεία θεού, είναι υπηρεσία προς τον Θεό». Ό,τι δεν μπορεί να κάμει ή μια το κάνει η άλλη. Η τέχνη παριστάνει πάντοτε την ιδέα της ζωής με τη μορφή, με την αισθητή εικόνα. Η τέχνη χρειάζεται πάντοτε ένα δεδομένο υλικό για να εκφράσει το πνεύμα της. Έτσι για να εκφράσει την ιδέα του ανθρώπου χρειάζεται το σώμα του ανθρώπου.

Εξ άλλου με τη φιλοσοφία το πνεύμα του ανθρώπου χωρίζεται ολωσδιόλου από τα αισθητά και τις εικόνες και ζητεί να επιστρέψει στον εαυτό του, γιατί δίχως αύτόν τον χωρισμό το πνεύμα δεν φθάνει ποτέ στην αυτοσυνειδησία του. Είναι πράγματι δραματικός ο αγών τον οποίον διεξάγει το πνεύμα στην κάθε εποχή για να φθάσει σ’ αυτήν την αυτοσυνειδησία. Και επειδή καμιά εποχή δεν παραδίδει στην άλλη τον βαθμό της αυτοσυνειδησίας της, και επειδή ποτέ μια εποχή δεν αντλεί από την άλλη, την προηγούμενη, την αυτοσυνειδησία της, γι’ αυτό η φιλοσοφία αρχίζει σε κάθε εποχή από την αρχή, χωρίς όμως να αγνοεί την ιστορία της. Και κατά βάθος η φιλοσοφία μιας εποχής είναι υποχρεωμένη από τα πράγματα ό,τι ύφανε προηγούμενη ιστορία της να το ξυφάνει και να υφάνει εξ αρχής τον δικό της ιστό. Κατά τούτο το έργο της φιλοσοφίας μοιάζει με το έργο της Πηνελόπης. Μνηστήρες της φιλοσοφίας είναι τα μικρά πνεύματα, οι μικροδαίμονες κάθε εποχής, που για να σταθούν και να προβάλουν την ασημαντότητά τους, χρειάζονται τον μανδύα της φιλοσοφίας, ενώ ο Οδυσσεύς είναι το ένα και πολύμοχθο πνεύμα του ανθρώπου που έπειτα από την περιπλάνησή του μέσα στα άπειρα πράγματα ζητεί να γυρίσει στην πατρίδα του, όπου καίει το ακοίμητο πυρ του λόγου.

Πηγή - Διάλεξη του Ι. Ν. Θεοδωρακόπουλου που δόθηκε στο Εθνικό Θέατρο ανάμεσα στις 16 Ιανουαρίου 1961 και 17 Απριλίου.

Αναρτήθηκε από: 
Τρέλα είναι απλά μια άλλη μορφή της συνείδησης 

Σλημερα ...12/5

  

Σολωμός Διονύσιος "Η Ελληνίδα μητέρα"

 

Σολωμός Διονύσιος "Η Ελληνίδα μητέρα"

Κρέμεται το σπαθί κοντά στην κούνια σου, καλό μου,
αλλά το χέρι δεν είναι που το ’σφιγγε στη νίκη.
Μακρύς ο λάκκος π’ άνοιξε και κλει το γίγαντά μου.
Κάμπους, βουνά, χωρίς αυτόν μάχης καπνοί σκεπάζουν.
αλλ’ αυτό τώρα που κουνώ τ’ αμέριμνο κορμάκι
αύριο θα γίνει δύναμη που ο λογισμός κινάει,
και στήθι αντρίκειο θα σταθεί στες σαϊτιές της μοίρας.
Βρέχει τα βέλη της αυτή στα ύψη των ανδρείων,
που εκεί στημένοι στερεοί λάμπουν στη μάχη θείοι.
Χαρές και πλούτη να χαθούν, και τα βασίλεια, κι όλα,
τίποτε δεν είναι, αν στητή μέν’ η ψυχή κι ολόρθη.
Όλα τα ερείπια γύρω της κοιτά χαμογελώντας,
κι ανθοί σ’ αυτά, παντού κι αργά, βλασταίνουν ως τον τάφο.
φυτρώνει και στο σκότος του του Παραδείσου τ’ άνθι.
Του κόρφου συ, της αγκαλιάς αγαπημένο βάρος,
σπούδαξε, μην αργοπορείς βάρος να γίνεις τρόμου
εκεί που οι χείμαρροι του εχθρού τρομαχτικά βρυχίζουν.
Αλλά το χέρι σου ζωστό πλια στο λαιμό μου γύρω
δε θα ’ναι τότε, αλλά σ’ αυτό τ’ ολεθροφόρο ξίφος.
Της Μοίρας έτσ’ οι δύναμες, όσο τρανές κι αν είναι,
κι αν πέσεις συ στον πόλεμο, μένουν εκείνες, όπως
της κούνιας τα κινήματα που τώρα σε κοιμίζουν.
Μεγάλωσε, μεγάλωσε, μη δίχως μάνα μείνεις.
Θα ζώσει εκείνη το σπαθί μες στο βυζί αποκάτου,
κι εμπρός ! σημαία και σπαθί, ψυχή, ψυχή, και νίκη !
Την ψυχή μέσα μου γρικώ του ποθητού πατρός σου,
και χίλιες, χίλιες γύρω μου ξαστράφτουν Αμαζόνες.
Άντρες, γυναίκες είν’, κανείς δε θα ρωτά στη μάχη.
Κοίτα τους λάκκους ! – αλλά τι μπορείς συ να κοιτάξεις;
Άπειρους λάκκους, άπειρους γεμίζουν οι νεκροί μας.
πέφτουμ’ εμείς, το έργο μας για την πατρίδα μένει,
και σ’ όλα ζει τα στήθη μας τούτ’ η πνοή και μόνη,
που φλόγα γίνεται φριχτή καθολικού πολέμου,
που κάθε γη και θάλασσα παντού περιλαβαίνει,
που ζώνει εσέ και σκίρτημα και της κουνιάς σου δίνει.
Σκίρτα, κουνιά, μ’ ευχή χαράς για το καλό που θα ’ρθει !
Γλυκά κι η τύχη μού γελά, γιατί η στιγμή ’ναι τούτη
που τ’ ακριβά σου βλέφαρα σηκώνονται κι αφήνουν
το χαμογέλιο της ματιάς να λάμψει, σ’ όλα τ’ άλλα
αβέβαιο και τρεμάμενο, αλλ’ όχι και σ’ εμένα.
Έλα σ’ εμέ, των σπλάχνων μου γλυκό βλαστάρι. θέλω
για μια στιγμή γοργά ’π’ αυτό το σπίτι να μακρύνω.
θέλω το μέτωπ’ ο καπνός της μάχης να σου ’γγίξει,
πλατιά το στήθος σου, βαθιά, να πνέξει ολέθρου φλόγα.

Μετάφραση Γεωργίου Καλοσγούρου (1849-1902), «Διονυσίου Σολωμού τα Ιταλικά ποιήματα», Εκδ. Ελευθερουδάκη, Αθήνα 1921 – Γ. Καλαματιανού, Μ. Σταθοπούλου-Χριστοφέλλη, Ν. Κοντόπουλου, Ευ. Φωτιάδη, Ηλ. Μηνιάτη «Νεοελληνικά Αναγνώσματα Β΄ Λυκείου»,Ο.Ε.Δ.Β., Αθήνα 1978, σ. 95-96)
Από http://paleochori-lesvos.blogspot.gr/2013_02_01_archive.html

Η μάχη του Βαλτετσίου - 12 Μαΐου του 1821

http://arxaia-ellinika.blogspot.gr/2013/05/h-maxh-tou-valtetsiou-maios-1821.html

Η μάχη του Βαλτετσίου - 12 Μαΐου του 1821

Η πρώτη μεγάλη νίκη της Ελληνικής Επανάστασης

Η μάχη του Βαλτετσίου (12-13 Μαΐου 1821) θεωρείται ως μία από τις πιο αποφασιστικές μάχες της επανάστασης του 1821, που οδήγησε στην Άλωση της Τρίπολης. Κατά την διάρκεια της πολιορκίας της Τρίπολης ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης οργανώνει διαφορα στρατόπεδα στα υψώματα γύρω από την πόλη. Έτσι στις 16 Απριλίου 1821 διατάσσει την οχύρωση τεσσάρων λόφων δίπλα στο χωριό Βαλτέτσι.
Ταυτόχρνα, οι τουρκοι, που ήταν κλεισμένοι στην Τρίπολη, με αγωνία περίμεναν βοήθεια από τον Χουρσίτ,που βρισκόταν στα Γιάννενα και πολεμούσε τον Αλή Πασά.Ο Χουρσίτ έστειλε ισχυρό στράτευμα με επικεφλής τον Κιοσέ Μεχμέτ, ο οποίος το χωρίζει σε δύο τμήματα. Στο πρώτο ηγείται ο ίδιος με τον Ομέρ Βρυώνη με πεζικό 8.000 και 1.000 ιππείς και κατευθύνεται ανατολικά. Το δεύτερο που αποτελείτο από 3.500 Αλβανούς, κατευθύνεται προς τη δυτική Ελλάδα υπό την ηγεσία του Κεχαγιάμπεη.
Ο στρατός του Κεχαγιάμπεη περνά το Αντίρριο χωρίς απώλειες. Περνάει από την Πάτρα, πυρπολεί την Βοστίτσα (Αίγιο) και στη συνέχεια λύνει τις Ελληνικές πολιορκίες σε Κόρινθο και Άργος. Στις 6 Μαΐου μπαίνει θριαμβευτικά στην Τρίπολη.
Στις 24 Απριλίου, ο Κεχαγιάμπεης βγαίνει από την Τρίπολη με 4.000 άνδρες και επιτίθεται στο Βαλτέτσι. Οι ολιγάριθμοι υπερασπισές του υποχωρούν, χάνοντας ζώα και προμήθειες. Η μάχη συνεχίστηκε βόρεια του χωριού όπου ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης είχε βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση. Σε βοήθειά του σπεύδει ο Δημήτρης Πλαπούτας χτυπώντας τους Τούρκους από τα νώτα. Οι Τούρκοι αναγκάστηκαν σε υποχώρηση και ο Κολοκοτρώνης τους κυνήγησε μέχρι το χωριό Μάκρη.
Μετά τη μάχη, το στρατόπεδο ανασυγκροτείται ταχύτατα με φρουρά 1.000 ανδρών και επικεφαλής τον Κυριακούλη Μαυρομιχάλη. Τα ταμπούρια οχυρώνονται εκ νέου ενώ καταφθάνουν ενισχύσεις. Στο πρώτο ταμπούρι βρίσκονται ο Ηλίας και ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης με όλους τους Μανιάτες. Στο δεύτερο ο Μητροπέτροβας, ο Παπατσώνης, ο Κεφάλας, ο Γιάννης Μαυρομιχάλης, ο Παναγιώτης Κατριβάνος από το Ίσαρι Μεγαλόπολης και ο Θανάσης Δαγρές από τη Βρωμόβρυση Καλαμάτας, με τους στρατιώτες τους. Στο τρίτο ο Ηλίας και ο Νικήτας Φλέσσας, ο Σιώρης, ο Νικηταράς και πολλοί Λιονταρίτες και Γορτύνιοι.
Τα χαράματα της 12 Μαΐου, ο Κεχαγιάμπεης εξέρχεται από την Τρίπολη με 12.000 Τουρκαλβανούς. Οι Έλληνες ειδοποιούν το στρατόπεδο στο Βαλτέτσι με φωτιές. Το κύριο σώμα των Τούρκων με αρχηγό τον Ρουμπή ύστερα από άκαρπες διαπραγματέυσεις επιτίθεται στο ταμπούρι του Μητροπέτροβα. Καταφέρνει να κυκλώσει τα ταμπούρια και να καταλάβει τα πηγάδια του χωριού. Ύστερα διατάσσει γενική επίθεση διασπώντας τους Έλληνες.
Τότε καταφτάνει ο Κολοκοτρώνης με 700 άνδρες. Ο Ρουμπής, που βρίσκεται πλέον περικυκλωμένος, ζητά ενίσχυση από τον Κεχαγιάμπεη που μέχρι τότε παρακολουθούσε τη μάχη επικεφαλής 3.000 ιππέων. Το απόγευμα φτάνει ο Πλαπούτας με 800 άνδρες, ο Κανέλλος Δεληγιάννης και ο Δημητρακόπουλος. Τη νύχτα η μάχη συνεχίζεται χωρίς να υποχωρεί καμία πλευρά. Τα ξημερώματα της 13ης Μαΐου, οι Τούρκοι ξεκινούν νέα επίθεση και χρησιμοποιούν τα 4 κανόνια τους χωρίς επιτυχία.
Μετά από 23 ώρες μάχης και ενώ ο Ρουμπής κινδύνευε, ο Κεχαγιάμπεης διατάσσει υποχώρηση. Βλέποντας αυτήν την κίνηση, ο Κολοκοτρώνης ξεκινά γενική αντεπίθεση. Έτσι οι Τούρκοι τρέπονται σε άτακτη φυγή πετώντας τα όπλα τους.Συνολικά οι Τούρκοι υπέστησαν 514 απώλειες ενώ οι Έλληνες μόλις 7. Ανάμεσα στα λάφυρα των επαναστατών ήταν 4.000 τουφέκια, 4 πεδινά κανόνια και 18 σημαίες. Η μάχη υπήρξε καθοριστική για την πορεία της επανάστασης αλλά και για την Άλωση της Τρίπολης αφού οι Τούρκοι δεν επιχείρησαν άλλη έξοδο.

ΠΗΓΗ

Νίκος Γκάτσος

Ο Νίκος Γκάτσος (8 Δεκεμβρίου 1911 - 12 Μαΐου 1992) ήταν σημαντικός Έλληνας ποιητής, μεταφραστής και στιχουργός.

Ο Νίκος Γκάτσος γεννήθηκε στην Ασέα Αρκαδίας από τους αγρότες Γεώργιο Γκάτσο και Βασιλική Βασιλοπούλου. Σε ηλικία πέντε ετών έμεινε ορφανός από πατέρα, ο οποίος, από τους πρώτους μετανάστες στην Αμερική, πέθανε στο πλοίο και τον πέταξαν στον Ατλαντικό.

Τέλειωσε το Δημοτικό στην Ασέα και το Γυμνάσιο στην κοντινή Τρίπολη, όπου γνώρισε τα λογοτεχνικά βιβλία, τις μεθόδους αυτοδιδασκαλίας ξένων γλωσσών, το θέατρο και τον κινηματογράφο. Έτσι, όταν το 1930 μετέβη στην Αθήνα για να εγγραφεί στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών (διέκοψε μετά το δεύτερο έτος), ήξερε αρκετά καλά Αγγλικά και Γαλλικά, είχε μελετήσει τον Παλαμά, τον Σολωμό και το δημοτικό τραγούδι και παρακολουθούσε τις νεωτεριστικές τάσεις στην ποίηση της Ευρώπης.

Στην Αθήνα εγκαταστάθηκε με τη μητέρα του και την αδερφή του και άρχισε να έρχεται σε επαφή με τους λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής. Πρωτοδημοσίευσε ποιήματά του, μικρά σε έκταση και με κλασικό ύφος, στα περιοδικά "Νέα Εστία" (1931-32) και "Ρυθμός" (1933). Την ίδια περίοδο δημοσίευσε κριτικά σημειώματα στα περιοδικά "Μακεδονικές Ημέρες", "Ρυθμός" και "Τα Νέα Γράμματα" (για τον Κωστή Μπαστιά, την Μυρτιώτισσα και τον Θράσο Καστανάκη αντίστοιχα), ενώ αργότερα συνεργάστηκε με τα "Καλλιτεχνικά Νέα" και τα "Φιλολογικά χρονικά". Καθοριστική υπήρξε η γνωριμία του με τον Οδυσσέα Ελύτη το 1936. Συνδέθηκε με το ρεύμα του ελληνικού υπερρεαλισμού.

Το μοναδικό βιβλίο που εξέδωσε όσο ζούσε είναι η ποιητική σύνθεση "Αμοργός" (Αετός, 1943), η οποία θεωρείται κορυφαία δημιουργία του ελληνικού υπερρεαλισμού με τεράστια επίδραση στους νεότερους ποιητές. (Δες: Δημοσθένης Κούρτοβικ, Έλληνες Μεταπολεμικοί Συγγραφείς, Εκδ. Πατάκη,1995). Έκτοτε δημοσίευσε τρία ακόμη ποιήματα: το "Ελεγείο" (1946, περ. Φιλολογικά Χρονικά) και το "Ο ιππότης κι ο θάνατος" (1947, περ. Μικρό Τετράδιο), που από το 1969 και μετά περιέχονται στο βιβλίο "Αμοργός", και το "Τραγούδι του παλιού καιρού" (1963, περ. Ο Ταχυδρόμος), αφιερωμένο στον Γιώργο Σεφέρη.

Ο Γκάτσος ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη μετάφραση θεατρικών έργων, κυρίως για λογαριασμό του Εθνικού Θεάτρου, του Θεάτρου Τέχνης και του Λαϊκού Θεάτρου. Αφορμή υπήρξε το έργο "Ματωμένος γάμος" του Ισπανού ποιητή Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, που το μετέφρασε το 1943, εκδόθηκε από τον Ίκαρο το 1945 και ανέβηκε από τον Κάρολο Κουν στο Θέατρο Τέχνης το 1948. Μετέφρασε δύο ακόμη θεατρικά έργα του Λόρκα, "Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα" (1954) και "Ο Περλιμπλίν και η Μπελίσα" (1959), και όλα μαζί με τις μεταφράσεις των ποιημάτων "Θρήνος για τον Ιγνάθιο Σάντσιεθ Μεχίας" και "Παραλογή του μισούπνου" από το 1990 και μετά εκδίδονται συγκεντρωμένα στον τόμο: Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, "Θέατρο και ποίηση", απόδοση Νίκου Γκάτσου. Μετέφρασε, επίσης, επτά μονόπρακτα του Τεννεσσή Ουίλλιαμς (1955-59), τη "Φουέντε Οβεχούνα" του Λόπε δε Βέγα (1959), τον "Ιώβ" του Άρτσιμπαλντ Μακ Λης (1959), τον "Πατέρα" του Αυγούστου Στρίντμπεργκ (1962), το "Ταξίδι μιας μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα" του Ευγένιου Ο΄Νηλ (1965) και άλλα που εκδίδονται σταδιακά από τις Εκδόσεις Πατάκη. Παράλληλα και για βιοποριστικούς λόγους συνεργάστηκε με την "Αγγλοελληνική επιθεώρηση" ως μεταφραστής και με την Ελληνική Ραδιοφωνία ως μεταφραστής, διασκευαστής και ραδιοσκηνοθέτης.

Η μεγάλη συνεισφορά του Γκάτσου, ωστόσο, είναι στο τραγούδι ως στιχουργού. Έφερε την ποίηση στον στίχο και κατάφερε να δώσει, κυρίως μέσω της συνεργασίας του με τον Μάνο Χατζιδάκι, τον κανόνα του ποιητικού τραγουδιού. Συνεργάστηκε, επίσης, με τον Μίκη Θεοδωράκη, τον Σταύρο Ξαρχάκο, τον Δήμο Μούτση, τον Λουκιανό Κηλαηδόνη, τον Χριστόδουλο Χάλαρη, καθώς και με νεώτερους συνθέτες. Γράφοντας συνήθως πάνω στη μελωδία, με πρώτο το "Χάρτινο το φεγγαράκι", μίλησαν στις καρδιές του κόσμου πολλά μεμονωμένα τραγούδια του, καθώς κυκλοφορούσαν σε δισκάκια 45 στροφών, αλλά και ως αυτούσιοι κύκλοι όπως η "Μυθολογία" (1965), το "Ένα μεσημέρι" (1966), η "Επιστροφή" (1970), το "Σπίτι μου σπιτάκι μου" (1972), οι "Δροσουλίτες" 1975, η "Αθανασία" (1976), "Τα παράλογα" (1976), το "Ρεμπέτικο" (1983), η "Ενδεκάτη εντολή" (1985) ή οι "Αντικατοπτρισμοί" (1993). Το σύνολο του στιχουργικού του έργου βρίσκεται συγκεντρωμένο στον τόμο "Όλα τα τραγούδια" (εκδ. Πατάκη, 1999).

Ποιήματα και στίχοι του έχουν μεταφραστεί στα Αγγλικά, Γαλλικά, Δανέζικα, Ισπανικά, Ιταλικά, Καταλανικά, Κορεατικά, Σουηδικά, Τουρκικά, Φινλανδικά.

Το 1987 τιμήθηκε με το Βραβείο του Δήμου Αθηναίων για το σύνολο του έργου του, ενώ το 1991 του απονεμήθηκε ο τίτλος του Αντεπιστέλλοντος Μέλους της Βασιλικής Ακαδημίας Καλών Γραμμάτων της Βαρκελώνης για τη συμβολή του στη διάδοση της ισπανικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα.

http://el.wikipedia.org/wiki/Νίκος_Γκάτσος