ΜΙΚΡΗ ΑΓΙΑ ΖΩΝΗ
Πρόκειται γιὰ τὴ μικρὴ σταυροειδοῦς ρυθμοῦ μὲ τροῦλο ἐκκλησία
ποὺ βρίσκεται πίσω ἀπὸ τὴν ὁμώνυμη μεγάλη ἐκκλησία, παρὰ τὴν ὁδὸ Κύπρου
(πλατεία Ἀμερικῆς).
Προεπαναστατικὰ στὸν χῶρο ὑπῆρχε μικρὸ ἐκκλησάκι, ποὺ ὅμως
καταστράφηκε κατὰ τὰ ἐπαναστατικὰ γεγονότα τοῦ 1821-1827, δεδομένου ὅτι
στὴ γύρω περιοχὴ τὸ 1826 εἶχε τὸ στρατόπεδό του ὁ Κιουταχής.
Τὴν ἀναστήλωσαν, προκειμένου νὰ ἐκκλησιάζονται οἰκογενειακά, ὁ
πρεσβευτὴς τῆς Ρωσίας στὴν Ἑλλάδα Ἀλέξανδρος Πέτρου Ὀζερὼφ καὶ ἡ σύζυγός
του Ὄλγα, ποὺ ἔμεναν στὴν ἔπαυλη (εἶναι τὸ σημερινὸ Διοικητήριο τοῦ
γειτονικοῦ Ἄσυλου Ἀνιάτων), ἄνθρωποι φιλέλληνες καὶ εὐσεβεῖς, δεδομένου
μάλιστα ὅτι στὴν ὁμόδοξη Ρωσία ἡ Ἁγία Ζώνη τῆς Θεοτόκου τιμᾶται
ἰδιαίτερα.
Οἱ οἰκοδομικὲς ἐργασίες ἄρχισαν τὸ 1843 καὶ περατώθηκαν μετὰ τὸ 1857,
ἐνῶ ὁ ἀναγκαῖος ἐξοπλισμὸς σὲ ἱερὰ σκεύη κ.λ.π. ἦρθε ἀπὸ τὴ Ρωσία. Τὴν
ὅλη ἐποπτεία τοῦ ἔργου εἶχε ὁ περίφημος Ρῶσος ἀρχιμανδρίτης Ἀντωνῖνος, ὁ
γνωστὸς γιὰ τὴν περίφημη ἀνοικοδόμηση τῆς ρωσικῆς ἐκκλησίας τῆς ὁδοῦ
Φιλελλήνων. Ἀργότερα προστέθηκε στὴν ἐκκλησία καὶ ἐξωνάρθηκας.
Σχετικὰ μὲ τὴν πανήγυρη τῆς Ἁγίας Ζώνης τοῦ 1862 ἔγραψε ἡ ἐκδιδόμενη
τότε στὴν Ἀθήνα ἐφημερίδα «Ὁ Ἐθνοφύλαξ», κατὰ τὴν ὁποία «ὁ
μουσικολογιώτατος ἐφημέριος τῆς εἰρημένης ἐκκλησίας ἡδέως ἔψαλεν ρωσιστὶ
καὶ ἑλληνιστὶ τὸ δόξα σοι ὁ Θεὸς ἡμῶν δόξα σοι». Πρόκειται γιὰ τὸν
σπουδαῖο ἁγιογράφο Γεννάδιο Παπαδόπουλο, ὁ ὁποῖος εἶχε σπουδάσει
ζωγραφικὴ στὴ Μόσχα καὶ στὸ Ἅγιον Ὅρος καὶ ἀπὸ τὸ 1850 μόναζε στὴ Μονὴ
Πετράκη. Ὁ ἱερομάναχος αὐτὸς ζωγράφισε τὶς τέσσερις εἰκόνες τοῦ τέμπλου
τῆς ἐκκλησίας (οἱ ὁποῖες ἀργότερα «διορθώθηκαν» καὶ ἔτσι ἔχασαν τὴν ἀξία
τους), ἀναφέρεται μάλιστα ὅτι τὴν ἐργασία του παρακολουθοῦσε ὅλη ἡ
οἰκογένεια Ὀζερὼφ καί, ὅταν σὲ μία φάση τοῦ ζήτησαν τὴ λύση κάποιας
ἀπορίας, ὁ Γεννάδιος ἀπάντησε στὰ ρωσικὰ καὶ ἀπὸ τότε διορίσθηκε
ἐφημέριος τοῦ ναοῦ, μισθοδοτούμενος ἀπὸ τὸν πρεσβευτή. Ἀπεβίωσε τὸ 1864
καὶ ἐτάφη στὸ προαύλιο τῆς ἐκκλησίας. Λίγο χρόνο μετὰ τὴν ὁλοκλήρωσή της
ἡ ἐκκλησία ἔγινε ἐνοριακή.
Μετὰ τὴν ἀνέγερση τοῦ νέου ναοῦ τῆς Ἁγίας Ζώνης (θεμελίωση τὸ 1921 καὶ
ἐγκαίνια τὸ 1927), ποὺ ἑορτάζει στὶς 31 Αὐγούστου (μνήμη τῆς Καταθέσεως
τῆς τιμίας Ζώνης τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἐν τῷ ἐν Κωνσταντινουπόλει
σεβασμίῳ οἴκῳ αὐτῆς, τῶν ὄντι ἐν τοῖς Χαλκοπρατείοις), ἡ παλαιὰ μικρὴ
ἐκκλησία πανηγυρίζει στὶς 2 Ἰουλίου (μνήμη τῆς Καταθέσεως τῆς τιμίας
Ἐσθῆτοςτῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου ἐν Βλαχέρναις τὸ 473).
Δίπλα καὶ βόρεια ἀπὸ τὴν παλαιὰ ἐκκλησία ὑπάρχει μαρμάρινος
τάφος, μὲ τὴν ἐπιγραφὴ : « Ἀλέξανδρος Ὀζερώφ, πρέσβης Ρωσίας 1843,
συλλέξας ἀπέθετο ὀστᾶ Ἑλλήνων ἡρώων μαχητῶν 1821-1829 πεσόντων εἰς μάχας
ἐν Γαλατσίῳ Ἀττικῆς ὑπὲρ πίστεως καὶ πατρίδος ».
