Ο χρήστης Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση του χρήστη Κρήτη: Γαστρονομικός Περίπλους.
Το πιο χαρακτηριστικό σαρακοστιανό κρητικό πιάτο στη νέα ανάρτηση! Μυρωδάτο, νόστιμο γιαχνάκι, με ή χωρίς χοχλιούς.
Καλό σας βράδυ!
Καλό σας βράδυ!
cretangastronomy.gr
Για την πρώτη νηστίσιμη ανάρτηση της φετινής Σαρακοστής διάλεξα το πιο νόστιμο, το πιο αρωματικό γιαχνί της εποχής. Και σκέτο γιαχνάκι το λέμε στα μέρη μας. Άμα πεις ότι «ένα γιαχνάκι θα κάμω σήμερο» χωρίς άλλη διευκρίνιση, αυτό θα καταλάβουμε, με ή χωρίς χοχλιούς.
Τα αγριόχορτά στα καλύτερά τους, οι χοχλιοί ήδη σακασμένοι στο σακούλι τους και οι γειτονιές στο χωριό να μοσχοβολούνε από την μυρωδιά του μάραθου, της καυκαλήθρας και του αρχατζίκου. Λίγα απ’ όλα να γεμίσει το τσικάλι μα να μη καλύψει τόνα τα’ άλλο. Και οι πατάτες να σπάσουν και να δέσουν με το άμυλό τους τη σάλτσα.
Λεμονάτο ή με κόκκινη σάλτσα. Όχι φρέσκια ντομάτα! Πού να βρεθεί αυτή την εποχή φρέσκια ντομάτα παλιότερα! Μα και τώρα που αφθονούν, σ’ αυτό το φαγάκι και σε όλα τα γιαχνάκια του χειμώνα πάει πιο πολύ ο πελτές, η σπιτική σάλτσα ή η ντομάτα από κονσέρβα. Ούτε καν η κατεψυγμένη. Το νερώνουν κατά τη γνώμη μου.
Σιγομαγειρεμένο, μελωμένο και μαρουβισμένο στο τραπέζι. Με φρέσκο ψωμί, να μη μένει σταγόνα σάλτσα στο πιάτο από τη γλύκα και τη νοστιμιά. Δέκα διαφορετικά πράσινα μπήκανε στο τσικάλι μου- έντεκα με το κρεμμύδι- αυτή τη φορά μα τόχω κάμει και με παραπάνω.
Λαγουδόχορτο και αγριοπαπουλάκια λείπανε κι ένα-δυο άλλα πιο ασήμαντα
μα πεντανόστιμο έγινε. Εξάλλου μια από τις αιτίες που το κάνουνε τόσο
νόστιμο είναι ότι ποτέ δεν είναι ίδιο. Κάθε φορά κάτι αλλάζει, κάποιο
χορταράκι είναι πιο πολύ ή πιο λίγο!
1 κιλό γιαχνερά χόρτα (λάπαθα, αρχατζίκοι, καυκαλήθρες, βρούβες, αγριοσέλινα, τσόχους , αγριοπρασάκια, κλπ)
1 ματσάκι μάραθο
3 μέτριες πατάτες
1 ξερό κρεμμύδι
¾ κούπας ελαιόλαδο
¾ κούπας σάλτσα ντομάτας ή ½ κουτί κονκασέ ή 2 κουταλιές πελτέ διαλυμένο σε λίγο νερό
(Εναλλακτικά, μπορούμε να το φτιάξουμε με χυμό λεμονιού)
Αλάτι
Καθαρίζουμε και πλένουμε σχολαστικά τα χόρτα. Χωριστά τα μάραθα. Ετοιμάζουμε τους χοχλιούς: Τους πλένουμε και τους βράζουμε για 5 λεπτά σε αλατισμένο νερό. Τους ξαναπλένουμε και τους αφήνουμε στην άκρη. Αναλυτικά έχω γράψει εδώ τη διαδικασία.
Σε μια κατσαρόλα μαραίνουμε το κρεμμύδι ψιλοκομμένο στο ελαιόλαδο και προσθέτουμε τους χοχλιούς. Τους γυρίζουμε να λαδωθούν και να τσιγαριστούν 3-4 λεπτά με το κρεμμύδι και τους βγάζουμε σε ένα πιάτο. Στην κατσαρόλα έχει μείνει το λάδι με το κρεμμύδι. Από αρχίζουμε άλλωστε αν δεν βάλουμε χοχλιούς. Προσθέτουμε στην κατσαρόλα τα μάραθα κομμένα σε κομμάτια 5-6cm και λίγο νερό και σιγομαγειρεύουμε για 10-15 λεπτά (το έχουμε ξαναπεί: τα μάραθα και δη τα άγρια, θέλουν περισσότερο χρόνο από τα υπόλοιπα χόρτα).
Μετά προσθέτουμε και τα υπόλοιπα γιαχνερά, λίγο νερό αν χρειάζεται και λίγο αλάτι. Σιγοβράζουμε με σκεπασμένη την κατσαρόλα να χαμηλώσουν. Προσθέτουμε και τις πατάτες κομμένες κυδωνάτες και τη σάλτσα, αλατίζουμε πάλι λίγο, και συνεχίζουμε το μαγείρεμα σε μέτρια θερμοκρασία με σκεπασμένη την κατσαρόλα μέχρι να γίνουν όλα μας τα συστατικά. Ανακατεύουμε όσο γίνεται λιγότερο , προσθέτουμε λίγο λίγο νεράκι όποτε χρειάζεται.
Προσθέτουμε τα τελευταία 10 λεπτά και τους χοχλιούς στην κατσαρόλα και ολοκληρώνουμε το μαγείρεμα όταν το φαγητό μας έχει μείνει με το λαδάκι του στην κατσαρόλα, έχουν «σπάσει» 1-2 φέτες από τις πατάτες για να χυλώσουν τη σάλτσα και τα χόρτα έχουν μαλακώσει αλλά δεν έχουν λιώσει.
Το γιαχνάκι: γιαχνερά χόρτα με πατάτες και με ή χωρίς χοχλιούς
Το πιο χαρακτηριστικό σαρακοστιανό κρητικό πιάτο!
Για την πρώτη νηστίσιμη ανάρτηση της φετινής Σαρακοστής διάλεξα το πιο νόστιμο, το πιο αρωματικό γιαχνί της εποχής. Και σκέτο γιαχνάκι το λέμε στα μέρη μας. Άμα πεις ότι «ένα γιαχνάκι θα κάμω σήμερο» χωρίς άλλη διευκρίνιση, αυτό θα καταλάβουμε, με ή χωρίς χοχλιούς.
Τα αγριόχορτά στα καλύτερά τους, οι χοχλιοί ήδη σακασμένοι στο σακούλι τους και οι γειτονιές στο χωριό να μοσχοβολούνε από την μυρωδιά του μάραθου, της καυκαλήθρας και του αρχατζίκου. Λίγα απ’ όλα να γεμίσει το τσικάλι μα να μη καλύψει τόνα τα’ άλλο. Και οι πατάτες να σπάσουν και να δέσουν με το άμυλό τους τη σάλτσα.
Λεμονάτο ή με κόκκινη σάλτσα. Όχι φρέσκια ντομάτα! Πού να βρεθεί αυτή την εποχή φρέσκια ντομάτα παλιότερα! Μα και τώρα που αφθονούν, σ’ αυτό το φαγάκι και σε όλα τα γιαχνάκια του χειμώνα πάει πιο πολύ ο πελτές, η σπιτική σάλτσα ή η ντομάτα από κονσέρβα. Ούτε καν η κατεψυγμένη. Το νερώνουν κατά τη γνώμη μου.
Σιγομαγειρεμένο, μελωμένο και μαρουβισμένο στο τραπέζι. Με φρέσκο ψωμί, να μη μένει σταγόνα σάλτσα στο πιάτο από τη γλύκα και τη νοστιμιά. Δέκα διαφορετικά πράσινα μπήκανε στο τσικάλι μου- έντεκα με το κρεμμύδι- αυτή τη φορά μα τόχω κάμει και με παραπάνω.
Υλικά:
30-35 χοντροί σακασμένοι χοχλιοί (αν βάλουμε)1 κιλό γιαχνερά χόρτα (λάπαθα, αρχατζίκοι, καυκαλήθρες, βρούβες, αγριοσέλινα, τσόχους , αγριοπρασάκια, κλπ)
1 ματσάκι μάραθο
3 μέτριες πατάτες
1 ξερό κρεμμύδι
¾ κούπας ελαιόλαδο
¾ κούπας σάλτσα ντομάτας ή ½ κουτί κονκασέ ή 2 κουταλιές πελτέ διαλυμένο σε λίγο νερό
(Εναλλακτικά, μπορούμε να το φτιάξουμε με χυμό λεμονιού)
Αλάτι
Επί το έργον:
Καθαρίζουμε και πλένουμε σχολαστικά τα χόρτα. Χωριστά τα μάραθα. Ετοιμάζουμε τους χοχλιούς: Τους πλένουμε και τους βράζουμε για 5 λεπτά σε αλατισμένο νερό. Τους ξαναπλένουμε και τους αφήνουμε στην άκρη. Αναλυτικά έχω γράψει εδώ τη διαδικασία.
Σε μια κατσαρόλα μαραίνουμε το κρεμμύδι ψιλοκομμένο στο ελαιόλαδο και προσθέτουμε τους χοχλιούς. Τους γυρίζουμε να λαδωθούν και να τσιγαριστούν 3-4 λεπτά με το κρεμμύδι και τους βγάζουμε σε ένα πιάτο. Στην κατσαρόλα έχει μείνει το λάδι με το κρεμμύδι. Από αρχίζουμε άλλωστε αν δεν βάλουμε χοχλιούς. Προσθέτουμε στην κατσαρόλα τα μάραθα κομμένα σε κομμάτια 5-6cm και λίγο νερό και σιγομαγειρεύουμε για 10-15 λεπτά (το έχουμε ξαναπεί: τα μάραθα και δη τα άγρια, θέλουν περισσότερο χρόνο από τα υπόλοιπα χόρτα).
Μετά προσθέτουμε και τα υπόλοιπα γιαχνερά, λίγο νερό αν χρειάζεται και λίγο αλάτι. Σιγοβράζουμε με σκεπασμένη την κατσαρόλα να χαμηλώσουν. Προσθέτουμε και τις πατάτες κομμένες κυδωνάτες και τη σάλτσα, αλατίζουμε πάλι λίγο, και συνεχίζουμε το μαγείρεμα σε μέτρια θερμοκρασία με σκεπασμένη την κατσαρόλα μέχρι να γίνουν όλα μας τα συστατικά. Ανακατεύουμε όσο γίνεται λιγότερο , προσθέτουμε λίγο λίγο νεράκι όποτε χρειάζεται.
Προσθέτουμε τα τελευταία 10 λεπτά και τους χοχλιούς στην κατσαρόλα και ολοκληρώνουμε το μαγείρεμα όταν το φαγητό μας έχει μείνει με το λαδάκι του στην κατσαρόλα, έχουν «σπάσει» 1-2 φέτες από τις πατάτες για να χυλώσουν τη σάλτσα και τα χόρτα έχουν μαλακώσει αλλά δεν έχουν λιώσει.
Παρατηρήσεις:
- Αυτή την εποχή οι χοχλιοί είναι «συρτοί» δηλαδή θέλουν οπωσδήποτε να σακάσουν πριν τους καταναλώσουμε. Η διαδικασία περιγράφεται αναλυτικά εδώ και η προετοιμασία τους για το μαγείρεμα εδώ.
- Το φαγητό γίνεται και χωρίς χοχλιούς και είναι επίσης πολύ νόστιμο! Πολλές φορές προσθέτουμε και λίγο κουνουπίδι.
- Αν δεν το θέλουμε κόκκινο αφήνουμε να μαγειρευτεί και στο τέλος προσθέτουμε το χυμό 1-2 λεμονιών.
- Το φαγητό είναι από εκείνα που νοστιμίζουν από το μεσημέρι μέχρι το βράδυ. Μη σας πω πως και την επομένη είναι ακόμη πιο νόστιμο… Η χαρά της εργαζόμενης!
