O
Δρ. Μάρτιν Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ (αγγλικά: Martin Luther King Jr.) (15
Ιανουαρίου 1929 - 4 Απριλίου 1968) ήταν Αμερικανός πολιτικός αγωνιστής,
ηγέτης των Αφροαμερικανών και εφημέριος, που πάλεψε ενάντια στο φυλετικό
ρατσισμόΟ Κινγκ γεννήθηκε στις 15 Ιανουαρίου του 1929,[1] στην Ατλάντα
της Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής,[3] ως Μάρτιν Κινγκ
Τζούνιορ. Η οικογένειά του ήταν της μεσοαστικής
τάξης και σχετιζόταν άμεσα με το μαύρο κλήρο των Νότιων Ηνωμένων
Πολιτειών, καθώς ο πατέρας και ο παππούς του ήταν Βαπτιστές ιεροκήρυκες.
Το Λούθερ προστέθηκε στο όνομα του Κινγκ, σε ηλικία πέντε ετών, προς
τιμήν του Λουθήρου. Σε μικρή ηλικία, βίωσε την πρώτη του ρατσιστική
εμπειρία, καθώς στις τραπεζαρίες των τραίνων εκείνης της εποχής,
χρησιμοποιούνταν κουρτίνες, για το διαχωρισμό των μαύρων και των λευκών
επιβατών.Στα 15 του πήγε να φοιτήσει στο Κολλέγιο Μόρχαουζ της Ατλάντα,
σε ειδικό πρόγραμμα για ταλαντούχους μαθητές. Ενδιαφερόταν για την
ιατρική και τη νομική, όμως εγκατέλειψε τις σπουδές του, λόγω των
επανειλημμένων πιέσεων του πατέρα του, για να γίνει κληρικός. Επί τρία
χρόνια, σπούδασε στο Θεολογικό Σεμινάριο του Κρόζερ, στο Τσέστερ της
Πενσυλβάνια.[1] Το 1948, σε ηλικία 19 ετών, χρίστηκε Βαπτιστής
πάστορας.[4] Αποφοίτησε, το 1961, παίρνοντας δίπλωμα θεολογίας. Τότε,
άρχισαν να επηρεάζουν τον τρόπο σκέψης του η φιλοσοφία της πολιτικής
ανυπακοής και της μη βίας, του Μαχάτμα Γκάντι και οι απόψεις των
σύγχρονων προτεσταντών θεολόγων. Ακολούθησε το Πανεπιστήμιο της
Βοστώνης, όπου έθεσε τις βάσεις για τις θρησκευτικές και ηθικές αρχές
του, στις οποίες στηρίχθηκε η διδακτορική διατριβή του, με τίτλο:
"Συγκριτική μελέτη των ιδεών περί Θεού στη σκέψη του Πάουλ Τίλιχ και του
Χένρι Νέλσον Βίμαν". Εκεί, επίσης, γνώρισε τη μετέπειτα σύζυγό του,
Κορέττα Σκοτ,[1] την οποία και παντρεύτηκε στις 18 Φεβρουαρίου του 1953.
Στις 31 Οκτωβρίου του 1954, μετακινήθηκε -με μεσολάβηση του πατέρα του-
στο Μοντγκόμερυ[4] της Αλαμπάμα και έγινε εφημέριοςτης εκκλησίας των
Βαπτιστών της Λεωφόρου Ντέξτερ.
Την 1η Δεκεμβρίου του 1955, η
μοδίστρα Ρόζα Παρκς, αρνούμενη να παραχωρήσει τη θέση της σε έναν λευκό
στο λεωφορείο -όπως όριζε ο νόμος- συνελήφθη. Έτσι, οι μαύροι της
περιοχής δημιούργησαν την "Ένωση για την Πρόοδο" του Μοντγκόμερυ, με
αρχηγό τον Κινγκ, για την καταπολέμηση των φυλετικών διακρίσεων.[1] Στις
26 Ιανουαρίου του 1956, ο Κινγκ συνελήφθη για υπέρβαση του ορίου
ταχύτητας και φυλακίστηκε, λόγω της προεδρίας του, στην Ένωση. Tέσσερις
ημέρες αργότερα (30 Ιανουαρίου), το σπίτι του δέχθηκε βομβιστική
επίθεση. Στις 21 Φεβρουαρίου, καταδικάστηκε με άλλους 88 μαύρους, λόγω
της στάσης τους απέναντι στο νόμο για τα λεωφορεία. Στις 20 Δεκεμβρίου
του 1956, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε αντισυνταγματικές τις φυλετικές
διακρίσεις στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Έτσι, το κίνημα του Κινγκ πήρε
την πρώτη του μεγάλη νίκη. Στις 8 Αυγούστου του 1957,[4] ο Κινγκ ίδρυσε
τη "Συνδιάσκεψη της Χριστιανικής Ηγεσίας των Πολιτειών του Νότου"[1] [3]
ή αλλιώς "Χριστιανική Διάσκεψη του Νότου", με επικεφαλής τον ίδιο.[4]
Οι μαύροι των Νότιων Πολιτειών τού συμπαραστάθηκαν ένθερμα και έτσι, ο
Κινγκ ξεκίνησε τις ανθρωπιστικές περιοδείες του, ανά το κράτος, υπέρ των
πολιτικών δικαιωμάτων των μαύρων και της μη βιας, διοργανώνοντας
καθιστικές διαμαρτυρίες και ειρηνικές πορείες. Επίσης, είχε συναντήσεις
με διάφορους ξένους ηγέτες.[1] Έτσι, στις 9 Σεπτεμβρίου του 1957, το
Κογκρέσο αναγνώρισε πολιτικά δικαιώματα και στους μαύρους. Στις 23
Ιουνίου του 1958, πραγματοποιήθηκε η ιστορική συνάντηση του Κινγκ με τον
Πρόεδρο Ντουάιτ Αϊζενχάουερ. Στις 20 Σεπτεμβρίου του 1958, ο Κινγκ
μαχαιρώθηκε στο θώρακα, στο κέντρο του Χάρλεμ, από την Αϊζόλα Κάρρυ. Από
το Φεβρουάριο μέχρι τον Μάρτιο του 1959, ταξίδεψε και έμεινε στην
Ινδία, ως προσκεκλημένος του Ινδού πρωθυπουργού, Νεχρού. Στις 24
Ιανουαρίου του 1960, ο Κινγκ μετακόμισε στην Ατλάντα και ορίστηκε
πάστορας, στην ίδια εκκλησία με τον πατέρα του. Στις 22 Ιουνίου του
ίδιου έτους, συναντήθηκε με τον υποψήφιο Πρόεδρο, Τζων Κέννεντυ. Στις 19
Οκτωβρίου του 1960, συνελήφθη για καθιστική διαμαρτυρία στην Ατλάντα
και φυλακίστηκε, αφού αρνήθηκε να πληρώσει εγγύηση. Στις 16 Δεκεμβρίου
του ίδιου έτους, συνελήφθη, κατά τη διάρκεια διαδήλωσης στο Ώλμπανυ, ενώ
στις 27 Φεβρουαρίου του 1962, καταδικάστηκε με την κατηγορία της
παράνομης διαδήλωσης. Στις 16 Οκτωβρίου της ίδιας χρονιάς, ο Κινγκ
συναντήθηκε με τον Πρόεδρο, πλέον, Τζων Κέννεντυ, ζητώντας την άμεση
κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων.[4]
Το 1963, οργάνωσε
μαζικές ειρηνικές διαδηλώσεις,[3] κατά των φυλετικών διακρίσεων, στο
Μπέρμιγχαμ της Αλαμπάμα,[4] οι οποίες αντιμετωπίστηκαν με βία, σκύλους
και πυροσβεστικές αντλίες από την αστυνομία. Αποτέλεσμα των συρράξεων
αυτών ήταν η παγκόσμια ενασχόληση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, με το
θέμα των φυλετικών διακρίσεων στις Ηνωμένες Πολιτείες[3] και η σύλληψή
του, στις 16 Απριλίου. Στις 28 Αυγούστου του ίδιου έτους,[4] εκφώνησε
τον περίφημο λόγο του "Έχω ένα όνειρο", σε μια ειρηνική συγκέντρωση,
στην Ουάσινγκτον,[1] παρουσία 250,000 ανθρώπων[3] όλων των φυλών.[1] Το
Δεκέμβριο του 1964, του απονεμήθηκε Νόμπελ Ειρήνης,[4] ενώ ο αγώνας που
έδωσε, οδήγησε στην ψήφιση του Νόμου περί Πολιτικών Δικαιωμάτων, ο
οποίος εξουσιοδοτούσε την επιβολή της απάλειψης των φυλετικών διακρίσεων
σε δημόσιους χώρους, από την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών της
Αμερικής. Η ανυπακοή του νόμου αυτού θα επέφερε ποινική δίωξη στους
παραβάτες.[1]
Στις 2 Ιανουαρίου του 1965, ο Κινγκ ανήγγειλε την
έναρξη μιας καμπάνιας για τα διακαιώματα των μαύρων, με τίτλο:
"Πρόγραμμα Αλαμπάμα". Επίσης, μέσα στο 1965, οργάνωσε διαδήλωση στη
Σέλμα της Αλαμπάμα, για το δικαίωμα ψήφου στους μαύρους. Εκείνον τον
καιρό, μάλιστα, υποστήριξε ότι οι νόμοι των πολιτικών δικαιωμάτων είναι
άχρηστοι, αν δεν συνοδεύονται από αναγνώριση των δικαιωμάτων του
ανθρώπου, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών δικαιωμάτων. To Φεβρουάριο
του 1965, ο Κινγκ φυλακίστηκε στη Σέλμα, με τον Μάλκολμ Χ να τού
συμπαραστέκεται. Το Μάρτιο του ίδιου έτους, μαύροι και λευκοί διαδηλωτές
του κινήματός του, συγκρούστηκαν με την έφιππη αστυνομία, του
Μοντγκόμερυ. Μετά από εξέγερση μαύρων σε γκέτο του Λος Άντζελες, ο λόγος
του Κινγκ έγινε πολύ πιο σκληρός, κατακρίνοντας τους δημάρχους των
πόλεων των Βόρειων Πολιτειών και κατηγορώντας τους για τύφλωση και
βραδύνοια. Tον Ιούλιο του 1965, ο Κινγκ ξεκίνησε περιοδείες και
διαμαρτυρίες στα βόρεια της χώρας. Στις 6 Αυγούστου του 1965, υπογράφηκε
από τον Λύντον Τζόνσον νέος νόμος για τα πολιτικά δικαιώματα των
μαύρων. Επίσης, εκείνον τον καιρό τάχθηκε ανοιχτά κατά του πολέμου του
Βιετνάμ και του καθεστώτος της Νοτίου Αφρικής, ενώ συμμάχησε με τους
καταπιεζόμενους της Λατινικής Αμερικής, θέλοντας να πετύχει μια ριζική
αναδιάρθρωση της κοινωνίας.
Την άνοιξη του 1966, ο Κινγκ
περιόδευσε στην Αλαμπάμα, για την ενίσχυση των μαύρων υποψηφίων. Στις 16
Μαΐου, ο Κινγκ έκανε αντιπολεμική ομιλία, στην Ουάσινγκτον. Στις 10
Ιουλίου του ίδιου έτους, εγκαινιάστηκε καμπάνια για την ελεύθερη
εγκατάσταση των μαύρων, στο Σικάγο. Στις 5 Αυγούστου του 1966, σε πορεία
του κινήματός του, διαμέσου των συνοικιών των λευκών του Σικάγο, ο
Κινγκ χτυπήθηκε από πέτρα, με τον ίδιο να δηλώνει ότι δεν είχε
συναντήσει πουθενά πιο εχθρική ατμόσφαιρα από αυτήν.[4] Στις 4 Απριλίου
του 1967, εκφώνησε το λόγο Πέρα από το Βιετνάμ, στην εκκλησία Ρίβερσαϊντ
της Νέας Υόρκης, αποκάλώντας τις Η.Π.Α., "μεγαλύτερο προαγωγό βίας στον
κόσμο[2] και λέγοντας σε όσους θα τόν αποκαλούσαν προδότη, μετά από
αυτήν την ομιλία ότι θα ήταν προδοσία να μη μιλήσει. Το περιοδικό Τάιμ
κατέκρινε την ομιλία του, ονομάζοντάς την "δημαγωγική συκοφαντία που
ηχεί σαν εκπομπή του Ράδιο Ανόι", ενώ η Washington Post έγραψε: "ο Κινγκ
ξεστόμισε πικρές και βλαπτικές καταγγελίες, τις οποίες δεν μπόρεσε (και
δεν θα μπορούσε) να τεκμηριώσει. Με την ομιλία προσέβαλε τους φυσικούς
του συμμάχους. Πολλοί που μέχρι σήμερα τον άκουγαν με σεβασμό δεν θα του
δείξουν ποτέ πια την ίδια εμπιστοσύνη. O Κινγκ ακύρωσε τη χρησιμότητά
του, για τον αγώνα, τη χώρα και το λαό του.".
Στις 12 Μαρτίου
του 1967, η πολιτεία της Αλαμπάμα αναγκάστηκε να μετατρέψει όλα τα
δημόσια σχολεία, σε μεικτά. Στις 25 του ίδιου μήνα, ο Κινγκ σε ομιλία
του στο Σικάγο καταδίκασε την αμερικανική εξωτερική πολιτική για τον
Πόλεμο του Βιετνάμ, ενώ στις 4 Απριλίου, στη Νέα Υόρκη, έθιξε το ίδιο
ακριβώς θέμα. Το καλοκαίρι του 1967, η εξέγερση των μαύρων εξαπλώθηκε σε
150 πόλεις. Για να αντιμετωπίσει την πρωτοφανή κινητοποίηση, η
κυβέρνηση του Λύντον Τζόνσον έστειλε στρατό και τανκς, στο Ντιτρόιτ,
όπου συνέβαιναν οι σημαντικότερες ταραχές (23 - 30 Ιουλίου), με
αποτέλεσμα να σκοτωθούν 43 άνθρωποι. Την επομένη, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ
έστειλε τηλεγράφημα καταγγελίας στον Πρόεδρο. Στα τέλη του 1967, ο Κινγκ
προσπάθησε να πάρει μαζί του ανθρώπους από όλες τις φυλές, κυρίως, των
κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων,[4] ιδρύοντας την Εκστρατεία των
Φτωχών[2] ή αλλιώς Καμπάνια του Φτωχού Λαού. Με αυτόν τον τρόπο, η μη
βία, έδωσε τη θέση της στη μαζική ανυπακοή. Στις 30 Οκτωβρίου του ίδιου
έτους, ο Κινγκ φυλακίστηκε, ως υπεύθυνος των διαδηλώσεων του Μπέρμιγχαμ.
Το Δεκέμβριο του 1967, ο Κινγκ δήλωσε: "Πρέπει να σας ομολογήσω σήμερα,
ότι, λίγο καιρό μετά την ομιλία μου εκείνη στην Ουάσιγκτον ("Εχω ένα
όνειρο"), άρχισα να βλέπω ότι το όνειρο είχε μεταβληθεί σε εφιάλτη. Ηταν
όταν τέσσερα όμορφα, ανυπεράσπιστα, αθώα, μαύρα κορίτσια δολοφονήθηκαν
σε μια εκκλησία του Μπέρμιγγχαμ της Αλαμπάμα.". Η προπαγάνδα εναντίον
αυτού και του κινήματός του κλιμακώθηκε, όταν ο τύπος ξεκίνησε να
προειδοποιεί για την "ένοπλη εξέγερση" που ετοίμαζε ο Κινγκ. Στις 28
Μαρτίου του 1968, ο Κινγκ πήγε στο Μέμφις, για να συμπαρασταθεί σε
απεργούς. Κατά τη διάρκεια της διαδήλωσης, δημιουργήθηκαν επεισόδια,
κατά τα οποία ένας μαύρος έφηβος δολοφονήθηκε.[4] Στις 3 Απριλίου του
1968 (μια ημέρα πριν από το θάνατό του) έδωσε τον τελευταίο του λόγο:
Έφθασα στην Κορυφή του Όρους.[2] Μέχρι και εκείνη την ημέρα, ο Μάρτιν
Λούθερ Κινγκ αποτελούσε τον "πιο επικίνδυνο νέγρο της χώρας" για τη CIA
και το FBI.
Παρακολούθηση από το FBI
Ο -ανοιχτά ρατσιστής-
αρχηγός του FBI, Έντγκαρ Χούβερ πίστευε πως, ο Κινγκ ήταν όργανο υπόπτων
κομμουνιστών. Ο Χούβερ προσπάθησε μέσω κοριών να τόν παγιδεύσει
αποδεικνύοντας ότι, ο Κινγκ ήταν προδότης των Ηνωμένων Πολιτειών. Το
1963, ο Τέυλορ Μπραντς έγραψε σε μελέτη του, για το κίνημα των πολιτικών
δικαιωμάτων ότι ο Χούβερ ήταν τόσο σίγουρος για την ενοχή του Κινγκ,
ώστε το FBI δεν τόν ειδοποιούσε καν για τις απειλές της ζωής του.
Ωστόσο, το μόνο που κατάφεραν να ανακαλύψουν ήταν ερωτικές εξωσυζυγικές
σχέσεις του Κινγκ, των οποίων μαγνητοφωνημένο υλικό έστειλαν στη γυναίκα
του, προς το τέλος του 1964, με σκοπό να οδηγήσουν τον ίδιο στην
αυτοκτονία, ενώ στην οικία των Κινγκ στέλνονταν και πολλές απειλητικές
επιστολές. Λέγεται ότι για να τά καταφέρει όλα αυτά ο Χούβερ είχε την
πλήρη κάλυψη του Γενικού Εισαγγελέα, Ρόμπερτ Κέννεντυ, καθώς, στις 10
Οκτωβρίου τού 1963 επέτρεψε την παγίδευση του τηλεφώνου του Κινγκ. Πολλά
χρόνια αργότερα ο Καρλ Ρόουαν, ο οποίος είχε υπηρετήσει στις
κυβερνήσεις Κέννεντυ και Τζόνσον, ισχυρίστηκε πως, αμφότεροι οι Πρόεδροι
των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής γνώριζαν για τις δράσεις του
Χούβερ.[4]
Θρησκευτικές πεποιθήσεις
Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ αντιλαμβανόταν το Θεό ως μια εμπρόσωπη οντότητα, η οποία οδηγεί τον άνθρωπο.
Θάνατος
Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ δολοφονήθηκε στις 4 Απριλίου του 1968 στο Μέμφις
του Τεννεσσί, ενώ βρισκόταν στο μπαλκόνι[1] του πανδοχείου Λωρέιν,[2]
στο οποίο βρισκόταν μαζί με τους συνεργάτες του.[1] Ο θάνατός του
διαπιστώθηκε, στο Νοσοκομείο Σαιντ Τζόζεφς. Στις 9 Απριλίου, ο Κινγκ
κηδεύτηκε στην Ατλάντα.[4] Σχεδόν ένα χρόνο μετά, στις 10 Μαρτίου του
1969, ο Τζέιμς Ερλ Ρέυ, ομολόγησε τη δολοφονία του Κινγκ και
καταδικάστηκε σε κάθειρξη 99 ετών.[1]
Αριστείδης Δαμαλάς
