Αγροσελίδα: ΠΩΣ ΝΑ ΚΡΑΤΗΣΕΤΕ ΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΣΑΣ ΣΠΟΡΟΥΣ: Μαρούλια, αντίδια, ραδίκια, σέσκουλα, παντζάρια, καρότα, ραπάνια, γουλιά, λάχανα, κουνουπίδια, μπρόκολα, άνηθος, μάραθος, μαϊντανός...
Μαρούλια, αντίδια, ραδίκια, σέσκουλα, παντζάρια, καρότα, ραπάνια, γουλιά, λάχανα, κουνουπίδια, μπρόκολα, άνηθος, μάραθος, μαϊντανός, σέλινο, ρόκα, σπανάκι, πράσο, κ.λ.π.
Διαλέγουμε υγιή, εύρωστα φυτά από την φθινοπωρινή σπορά, και τα αφήνουμε να ανθίσουν και να σποριάσουν.
Μπορούμε να μεταφυτέψουμε τα φυτά που επιλέξαμε για σπόρο, νωρίς την άνοιξη, σε κατάλληλο μέρος ή να τα αφήσουμε όπως είναι αν δεν εμποδίζουν τον κήπο.
Όταν οι περισσότεροι σπόροι είναι ώριμοι, κόβουμε την κορφή του φυτού και το κρεμάμε ανάποδα σε ξηρό μέρος με ένα ταψί από κάτω, για να πέφτουν οι σπόροι.
Αργότερα τινάζουμε και τους υπόλοιπους σπόρους που δεν έχουν πέσει μόνοι τους και κοσκινίζουμε για να μείνει ο σπόρος καθαρός.
Ντομάτα
Σημαδεύουμε δένοντας κορδέλες, τους πιο εύρωστους καρπούς από όλη την καλλιεργητική περίοδο του φυτού.
Συλλέγουμε τις ντομάτες όταν είναι πολύ ώριμες, λίγο πριν σαπίσουν.
Κόβουμε οριζόντια τις ντομάτες και τις στύβουμε πάνω από ένα σουρωτό, για να πέσουν μόνο οι σπόροι.
Πλένουμε με άφθονο νερό ανακατεύοντας με το χέρι μας τους σπόρους μέσα στο σουρωτό.
Κατόπιν βάζουμε τους σπόρους σε ένα δοχείο με νερό και απομακρύνουμε ό,τι επιπλέει (ακατάλληλοι σπόροι, υπολείμματα σάρκας, φλούδας, κ.λ.π.).
Στραγγίζουμε τους σπόρους και τους τοποθετούμε σε λαδόκολλα για να ξεραθούν.
Μελιτζάνα
Διαλέγουμε υγιή φυτά και σημαδεύουμε με κορδέλα τον 2ο ή 3ο καρπό (ένα καρπό σε κάθε φυτό).
Αφήνουμε τον καρπό αυτόν να ωριμάσει τελείως, ώσπου να γίνει κίτρινος και σκληρός.
Παράλληλα φροντίζουμε να κόβουμε όλους τους υπόλοιπους καρπούς που παράγει το φυτό, πριν ωριμάσουν εντελώς.
Συλλέγουμε τους πολύ ώριμους καρπούς, και χαράζουμε ελαφρά με το μαχαίρι σε τρεις μεριές.
Βουτάμε για λίγα δευτερόλεπτα στο νερό τον χαραγμένο καρπό και αμέσως μετά τον αφήνουμε στον ήλιο.
Επαναλαμβάνουμε αυτήν τη διαδικασία για τρεις μέρες.
Αφήνουμε τις μελιτζάνες στον ήλιο για μερικές μέρες ακόμη, μέχρι να μαλακώσουν.
Κόβουμε τους καρπούς κατά μήκος στη μέση, πάνω από ένα σουρωτό.
Πιέζουμε με τα δάχτυλα και με τη βοήθεια του νερού για να βγουν οι σπόροι από τη σάρκα.
Πλένουμε και απομακρύνουμε τυχόν υπολείμματα.
Κατόπιν βάζουμε τους σπόρους σε ένα δοχείο με νερό και απομακρύνουμε ό,τι επιπλέει (ακατάλληλοι σπόροι, υπολείμματα σάρκας, φλούδας, κ.λ.π.).
Στραγγίζουμε τους σπόρους και τους τοποθετούμε σε λαδόκολλα για να ξεραθούν.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε περίπτωση πολλής υγρασίας και ζέστης, οι σπόροι κινδυνεύουν να φυτρώσουν και χρειάζεται να υποβοηθήσουμε και να επισπεύσουμε την διαδικασία ξήρανσης (π.χ. με έναν ανεμιστήρα).
Πιπεριά
Διαλέγουμε υγιή φυτά και σημαδεύουμε με κορδέλα τον 2ο ή 3ο καρπό (ένα καρπό σε κάθε φυτό).
Αφήνουμε να ωριμάσουν πολύ, έως ότου κοκκινίσουν και ζαρώσουν.
Παράλληλα φροντίζουμε να κόβουμε όλους τους υπόλοιπους καρπούς που παράγει το φυτό, πριν ωριμάσουν εντελώς.
Αφαιρούμε τους σπόρους από την ψίχα της πιπεριάς.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Φοράμε πάντα γάντια όταν πρόκειται για καυτερές πιπεριές.
Κολοκύθια- αγγούρια
Διαλέγουμε υγιή φυτά και σημαδεύουμε χαράζοντας ελαφρά ένα Χ με μαχαίρι τον 2ο ή 3ο καρπό.
Φροντίζουμε να κόβουμε τους επόμενους καρπούς όταν είναι πολύ μικροί.
Όταν ο καρπός γίνει κίτρινος και σκληρός και σταματήσει να μεγαλώνει, τον αφήνουμε άλλες δέκα μέρες πάνω στο φυτό και μετά τον κόβουμε.
Κόβουμε κατά μήκος προσεκτικά να μην τραυματίσουμε τους σπόρους.
Πιέζουμε τους σπόρους με τα δάχτυλά μας και με τη βοήθεια του νερού, ώστε να ξεκολλήσουν από τη σάρκα και να πέσουν σε ένα σουρωτό.
Πλένουμε καλά και απομακρύνουμε τυχόν υπολείμματα.
Στραγγίζουμε τους σπόρους και τους τοποθετούμε σε λαδόκολλα για να ξεραθούν.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Για τις μεγάλες κίτρινες κολοκύθες δεν ισχύουν τα παραπάνω.
Τις αφήνουμε να ωριμάσουν όλες πάνω στο φυτό και όταν τις κόψουμε για φαγητό, μπορούμε να κρατήσουμε το σπόρο τους.
Φασόλια, αρακά, κουκιά
Διαλέγουμε τα πιο εύρωστα φυτά και αφήνουμε τον 2ο ή 3ο καρπό αμάζευτο σε κάθε φυτό.
Συλλέγουμε τους υπόλοιπους καρπούς αν θέλουμε.
Αφήνουμε το φυτό να ξεραθεί εντελώς.
Παίρνουμε τους ξερούς καρπούς και αφαιρούμε το σπόρο.
Καλαμπόκι
Σημαδεύουμε τα υγιή και εύρωστα φυτά και συλλέγουμε όλους τους καρπούς όταν το φυτό ξεραθεί. (Οι ώριμοι καρποί γέρνουν προς τα κάτω).
Είναι καλύτερα να διαλέγουμε τους σπόρους που βρίσκονται στην μέση και όχι στην κορυφή ή στην βάση κάθε ρόκας καλαμποκιού.
Καρπούζια, πεπόνια
Διαλέγουμε τους πιο ωραίους και μεγάλους καρπούς από υγιή φυτά και τους σημαδεύουμε χαράζοντας επιφανειακά ένα Χ.
Αφήνουμε να ωριμάσουν πολύ καλά. Τα πεπόνια είναι ώριμα όταν αποκολλιούνται εύκολα από το φυτό. Τα καρπούζια είναι ώριμα όταν ξεραθεί το φύλλο και ο έλικας που βρίσκονται στην άκρη του μίσχου τους. Οι καρποί πρέπει να βρίσκονται στο στάδιο λίγο πριν σαπίσουν.
Αφαιρούμε τους σπόρους, πλένουμε καλά για να απομακρύνουμε υπολείμματα και άδειους σπόρους.
Στραγγίζουμε τους σπόρους και τους τοποθετούμε σε λαδόκολλα για να ξεραθούν.
ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ- ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ
Όλοι οι σπόροι πρέπει να ξεραίνονται σε σκιερό και καλά αεριζόμενο μέρος.
Οι σπόροι μπορούν να αποθηκευτούν με ασφάλεια ΜΟΝΟ όταν είναι εντελώς ξεροί.
Μπορούμε να τους συσκευάσουμε σε χάρτινα ή υφασμάτινα σακουλάκια, είτε σε γυάλινα βαζάκια. Σε κάθε περίπτωση τους προφυλάττουμε από προσβολές τρωκτικών και εντόμων.
Βάζουμε ετικέτα με πληροφορίες για το είδος και το σπόρο σε κάθε συσκευασία (ημερομηνία συγκομιδής, χαρακτηριστικά του φυτού, κ.λ.π.).
Οι σπόροι διατηρούνται σε καθαρό, σκιερό, δροσερό και ξηρό μέρος για τουλάχιστον 3-5 χρόνια.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν χρησιμοποιούμε ΠΟΤΕ όλη την παρακαταθήκη των σπόρων μας. Κρατάμε πάντα στην άκρη λίγο σπόρο, για την περίπτωση καταστροφής ή απώλειας, ώστε να εξασφαλίσουμε την επιβίωση της ποικιλίας.
Ο Δεκάλογος των σπόρων
Πηγές>
http://www.peliti.gr/
organizationearth.org
ΠΩΣ ΝΑ ΚΡΑΤΗΣΕΤΕ ΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΣΑΣ ΣΠΟΡΟΥΣ
Μαρούλια, αντίδια, ραδίκια, σέσκουλα, παντζάρια, καρότα, ραπάνια, γουλιά, λάχανα, κουνουπίδια, μπρόκολα, άνηθος, μάραθος, μαϊντανός, σέλινο, ρόκα, σπανάκι, πράσο, κ.λ.π.
Διαλέγουμε υγιή, εύρωστα φυτά από την φθινοπωρινή σπορά, και τα αφήνουμε να ανθίσουν και να σποριάσουν.
Μπορούμε να μεταφυτέψουμε τα φυτά που επιλέξαμε για σπόρο, νωρίς την άνοιξη, σε κατάλληλο μέρος ή να τα αφήσουμε όπως είναι αν δεν εμποδίζουν τον κήπο.
Όταν οι περισσότεροι σπόροι είναι ώριμοι, κόβουμε την κορφή του φυτού και το κρεμάμε ανάποδα σε ξηρό μέρος με ένα ταψί από κάτω, για να πέφτουν οι σπόροι.
Αργότερα τινάζουμε και τους υπόλοιπους σπόρους που δεν έχουν πέσει μόνοι τους και κοσκινίζουμε για να μείνει ο σπόρος καθαρός.
Ντομάτα
Σημαδεύουμε δένοντας κορδέλες, τους πιο εύρωστους καρπούς από όλη την καλλιεργητική περίοδο του φυτού.
Συλλέγουμε τις ντομάτες όταν είναι πολύ ώριμες, λίγο πριν σαπίσουν.
Κόβουμε οριζόντια τις ντομάτες και τις στύβουμε πάνω από ένα σουρωτό, για να πέσουν μόνο οι σπόροι.
Πλένουμε με άφθονο νερό ανακατεύοντας με το χέρι μας τους σπόρους μέσα στο σουρωτό.
Κατόπιν βάζουμε τους σπόρους σε ένα δοχείο με νερό και απομακρύνουμε ό,τι επιπλέει (ακατάλληλοι σπόροι, υπολείμματα σάρκας, φλούδας, κ.λ.π.).
Στραγγίζουμε τους σπόρους και τους τοποθετούμε σε λαδόκολλα για να ξεραθούν.
Μελιτζάνα
Διαλέγουμε υγιή φυτά και σημαδεύουμε με κορδέλα τον 2ο ή 3ο καρπό (ένα καρπό σε κάθε φυτό).
Αφήνουμε τον καρπό αυτόν να ωριμάσει τελείως, ώσπου να γίνει κίτρινος και σκληρός.
Παράλληλα φροντίζουμε να κόβουμε όλους τους υπόλοιπους καρπούς που παράγει το φυτό, πριν ωριμάσουν εντελώς.
Συλλέγουμε τους πολύ ώριμους καρπούς, και χαράζουμε ελαφρά με το μαχαίρι σε τρεις μεριές.
Βουτάμε για λίγα δευτερόλεπτα στο νερό τον χαραγμένο καρπό και αμέσως μετά τον αφήνουμε στον ήλιο.
Επαναλαμβάνουμε αυτήν τη διαδικασία για τρεις μέρες.
Αφήνουμε τις μελιτζάνες στον ήλιο για μερικές μέρες ακόμη, μέχρι να μαλακώσουν.
Κόβουμε τους καρπούς κατά μήκος στη μέση, πάνω από ένα σουρωτό.
Πιέζουμε με τα δάχτυλα και με τη βοήθεια του νερού για να βγουν οι σπόροι από τη σάρκα.
Πλένουμε και απομακρύνουμε τυχόν υπολείμματα.
Κατόπιν βάζουμε τους σπόρους σε ένα δοχείο με νερό και απομακρύνουμε ό,τι επιπλέει (ακατάλληλοι σπόροι, υπολείμματα σάρκας, φλούδας, κ.λ.π.).
Στραγγίζουμε τους σπόρους και τους τοποθετούμε σε λαδόκολλα για να ξεραθούν.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε περίπτωση πολλής υγρασίας και ζέστης, οι σπόροι κινδυνεύουν να φυτρώσουν και χρειάζεται να υποβοηθήσουμε και να επισπεύσουμε την διαδικασία ξήρανσης (π.χ. με έναν ανεμιστήρα).
Πιπεριά
Διαλέγουμε υγιή φυτά και σημαδεύουμε με κορδέλα τον 2ο ή 3ο καρπό (ένα καρπό σε κάθε φυτό).
Αφήνουμε να ωριμάσουν πολύ, έως ότου κοκκινίσουν και ζαρώσουν.
Παράλληλα φροντίζουμε να κόβουμε όλους τους υπόλοιπους καρπούς που παράγει το φυτό, πριν ωριμάσουν εντελώς.
Αφαιρούμε τους σπόρους από την ψίχα της πιπεριάς.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Φοράμε πάντα γάντια όταν πρόκειται για καυτερές πιπεριές.
Κολοκύθια- αγγούρια
Διαλέγουμε υγιή φυτά και σημαδεύουμε χαράζοντας ελαφρά ένα Χ με μαχαίρι τον 2ο ή 3ο καρπό.
Φροντίζουμε να κόβουμε τους επόμενους καρπούς όταν είναι πολύ μικροί.
Όταν ο καρπός γίνει κίτρινος και σκληρός και σταματήσει να μεγαλώνει, τον αφήνουμε άλλες δέκα μέρες πάνω στο φυτό και μετά τον κόβουμε.
Κόβουμε κατά μήκος προσεκτικά να μην τραυματίσουμε τους σπόρους.
Πιέζουμε τους σπόρους με τα δάχτυλά μας και με τη βοήθεια του νερού, ώστε να ξεκολλήσουν από τη σάρκα και να πέσουν σε ένα σουρωτό.
Πλένουμε καλά και απομακρύνουμε τυχόν υπολείμματα.
Στραγγίζουμε τους σπόρους και τους τοποθετούμε σε λαδόκολλα για να ξεραθούν.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Για τις μεγάλες κίτρινες κολοκύθες δεν ισχύουν τα παραπάνω.
Τις αφήνουμε να ωριμάσουν όλες πάνω στο φυτό και όταν τις κόψουμε για φαγητό, μπορούμε να κρατήσουμε το σπόρο τους.
Φασόλια, αρακά, κουκιά
Διαλέγουμε τα πιο εύρωστα φυτά και αφήνουμε τον 2ο ή 3ο καρπό αμάζευτο σε κάθε φυτό.
Συλλέγουμε τους υπόλοιπους καρπούς αν θέλουμε.
Αφήνουμε το φυτό να ξεραθεί εντελώς.
Παίρνουμε τους ξερούς καρπούς και αφαιρούμε το σπόρο.
Καλαμπόκι
Σημαδεύουμε τα υγιή και εύρωστα φυτά και συλλέγουμε όλους τους καρπούς όταν το φυτό ξεραθεί. (Οι ώριμοι καρποί γέρνουν προς τα κάτω).
Είναι καλύτερα να διαλέγουμε τους σπόρους που βρίσκονται στην μέση και όχι στην κορυφή ή στην βάση κάθε ρόκας καλαμποκιού.
Καρπούζια, πεπόνια
Διαλέγουμε τους πιο ωραίους και μεγάλους καρπούς από υγιή φυτά και τους σημαδεύουμε χαράζοντας επιφανειακά ένα Χ.
Αφήνουμε να ωριμάσουν πολύ καλά. Τα πεπόνια είναι ώριμα όταν αποκολλιούνται εύκολα από το φυτό. Τα καρπούζια είναι ώριμα όταν ξεραθεί το φύλλο και ο έλικας που βρίσκονται στην άκρη του μίσχου τους. Οι καρποί πρέπει να βρίσκονται στο στάδιο λίγο πριν σαπίσουν.
Αφαιρούμε τους σπόρους, πλένουμε καλά για να απομακρύνουμε υπολείμματα και άδειους σπόρους.
Στραγγίζουμε τους σπόρους και τους τοποθετούμε σε λαδόκολλα για να ξεραθούν.
ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ- ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ
Όλοι οι σπόροι πρέπει να ξεραίνονται σε σκιερό και καλά αεριζόμενο μέρος.
Οι σπόροι μπορούν να αποθηκευτούν με ασφάλεια ΜΟΝΟ όταν είναι εντελώς ξεροί.
Μπορούμε να τους συσκευάσουμε σε χάρτινα ή υφασμάτινα σακουλάκια, είτε σε γυάλινα βαζάκια. Σε κάθε περίπτωση τους προφυλάττουμε από προσβολές τρωκτικών και εντόμων.
Βάζουμε ετικέτα με πληροφορίες για το είδος και το σπόρο σε κάθε συσκευασία (ημερομηνία συγκομιδής, χαρακτηριστικά του φυτού, κ.λ.π.).
Οι σπόροι διατηρούνται σε καθαρό, σκιερό, δροσερό και ξηρό μέρος για τουλάχιστον 3-5 χρόνια.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν χρησιμοποιούμε ΠΟΤΕ όλη την παρακαταθήκη των σπόρων μας. Κρατάμε πάντα στην άκρη λίγο σπόρο, για την περίπτωση καταστροφής ή απώλειας, ώστε να εξασφαλίσουμε την επιβίωση της ποικιλίας.
Ο Δεκάλογος των σπόρων
1. Οι σπόροι είναι η βάση του κύκλου της ζωής.
2. Η γη είναι η τροφή των σπόρων. Υγιής γη, υγιείς σπόροι, υγιείς άνθρωποι.
3. Το τι είμαστε εξαρτάται από το τι τρώμε. Το τι τρώμε εξαρτάται από το τι σπέρνουμε.
4. Ένα ισχυρό οικοσύστημα είναι συνάρτηση της αφθονίας και της εξασφάλισης της διαφορετικότητας των σπόρων.
5. Ο ζωντανός θησαυρός κάθε περιοχής και η διατροφική κληρονομιά της είναι το γενετικό υλικό και οι σπόροι της.
6. Η προσαρμογή στο περιβάλλον είναι απαραίτητη για την διαιώνιση της ζωής, το ίδιο ισχύει για τους ανθρώπους, τα ζώα, τα φυτά και τους σπόρους τους!
7. Ο σπόρος από κάθε είδος, αν καταφέρει να προσαρμοστεί σε νέο περιβάλλον, γίνεται και τοπικός.
8. Η διακίνηση ιδιοπαραγώμενων* σπόρων αποτελεί το βασικό συστατικό επιβίωσης του ανθρώπου και γι αυτό είναι αναφαίρετο δικαίωμα του καθενός. Η ελεύθερη πρόσβαση στους ιδιοπαραγώμενους σπόρους είναι συστατικό της δημοκρατίας.
9. Είναι υποχρέωση κάθε κοινωνίας να διατηρήσει το απόθεμα των ιδιοπαραγώμενων σπόρων για τις επόμενες γενιές.
10. Ο σπόρος είναι οικουμενικό αγαθό. Δεν ανήκει σε κάποιους αλλά σε όλους.
2. Η γη είναι η τροφή των σπόρων. Υγιής γη, υγιείς σπόροι, υγιείς άνθρωποι.
3. Το τι είμαστε εξαρτάται από το τι τρώμε. Το τι τρώμε εξαρτάται από το τι σπέρνουμε.
4. Ένα ισχυρό οικοσύστημα είναι συνάρτηση της αφθονίας και της εξασφάλισης της διαφορετικότητας των σπόρων.
5. Ο ζωντανός θησαυρός κάθε περιοχής και η διατροφική κληρονομιά της είναι το γενετικό υλικό και οι σπόροι της.
6. Η προσαρμογή στο περιβάλλον είναι απαραίτητη για την διαιώνιση της ζωής, το ίδιο ισχύει για τους ανθρώπους, τα ζώα, τα φυτά και τους σπόρους τους!
7. Ο σπόρος από κάθε είδος, αν καταφέρει να προσαρμοστεί σε νέο περιβάλλον, γίνεται και τοπικός.
8. Η διακίνηση ιδιοπαραγώμενων* σπόρων αποτελεί το βασικό συστατικό επιβίωσης του ανθρώπου και γι αυτό είναι αναφαίρετο δικαίωμα του καθενός. Η ελεύθερη πρόσβαση στους ιδιοπαραγώμενους σπόρους είναι συστατικό της δημοκρατίας.
9. Είναι υποχρέωση κάθε κοινωνίας να διατηρήσει το απόθεμα των ιδιοπαραγώμενων σπόρων για τις επόμενες γενιές.
10. Ο σπόρος είναι οικουμενικό αγαθό. Δεν ανήκει σε κάποιους αλλά σε όλους.
Πηγές>
http://www.peliti.gr/
organizationearth.org