Το Λινάρι και οι χρήσεις του

http://www.back-to-nature.gr/2013/01/blog-post_25.html

Το Λινάρι και οι χρήσεις του

Το λινάρι είναι  ένα από τα αρχαιότερα  φυτά που καλλιέργησε ο άνθρωπος με σκοπό την κατασκευή  νημάτων για την παραγωγή υφασμάτων. Πέραν όμως από την χρήση του σαν κλωστικό φυτό,  έγινε ιδιαίτερα γνωστό και για τις θεραπευτικές ιδιότητες των σπόρων του. Η μεγάλη σημασία αυτού του αρχαίου ιατρικού φυτού φαίνεται άλλωστε και από την λατινική του ονομασία linus usitatissimus, που σημαίνει «λινάρι το χρησιμότατο». Η ελαφρά γλυκιά γεύση τους σε συνδυασμό με την υψηλή περιεκτικότητα τους σε ωφέλιμα για την υγεία θρεπτικά συστατικά καθιστούν τους σπόρους του λιναριού μια σύγχρονη θαυματουργή τροφή η οποία δεν θα πρέπει να λείπει από το σύγχρονο διαιτολόγιο του ανθρώπου.

Ο λιναρόσπορος και το λάδι που προκύπτει από την έκθλιψη του -το λιναρέλαιο- έχουν σημαντικές αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Ο λιναρόσπορος έχει μια ελαφρά γλυκιά γεύση και κυκλοφορεί σε τρεις τύπους: Ο σκούρος που είναι αυτός που παράγεται χωρίς καμία επεξεργασία, ο αποφλοιωμένος που διακρίνεται από το  ανοιχτό ξανθό του χρώμα και γενετικά τροποποιημένος που έχει  ένα πορτοκαλοκόκκινο χρώμα.

Το λινάρι  (Linum usitatissimum) είναι ένα φυτό που ανήκει στην οικογένεια  Linaceae. Καλλιεργούνται δύο τύποι λιναριού.

• Το λινάρι που καλλιεργείται για την παραγωγή σπόρου από τον οποίο παράγεται έλαιο. το είδος  αυτό είναι βραχύκορμο.
• Το λινάρι που καλλιεργείται για παραγωγή ινών. Το είδος αυτό είναι πιο υψηλόκορμο και με μικρότερο αριθμό διακλαδώσεων.

Το λινάρι είναι φυτό που κατάγεται από περιοχές της Ασίας και ίσως από  τις Ινδίες.

Η Ρωσία είναι η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα λιναριού στον κόσμο με 250-300.000 τόνους ετησίως που από τελεί το 25% της παγκοσμίου παραγωγής. Άλλες χώρες που καλλιεργούν λινάρι είναι η Γαλλία, οι Ινδίες, η Λιθουανία. Στην Ελλάδα η καλλιέργεια είναι μικρή και κυρίως καλλιεργείται στην Μεσσηνία κυρίως για παραγωγή λιναρόσπορου. Το κλίμα αν και δεν ευνοεί πολύ την παραγωγή πολύ καλής ποιότητας ίνας και για αυτό σήμερα δεν καλλιεργείται στην Ελλάδα το λινάρι που έχει σκοπό την παραγωγή ινών.

Η μορφολογία του φυτού

Το λινάρι είναι ένα ετήσιο ποώδες φυτό που όμως στις κλωστικές ποικιλίες μπορεί να φθάσει το 1,5 μέτρο.   Το ριζικό σύστημα του λιναριού μπορεί να επεκταθεί σε βάθος 1-1,2 μέτρα και έχει πολλές διακλαδώσεις.  Ο βλαστός του διακλαδίζεται επάνω από το έδαφος σε δύο ή τρεις βλαστούς. Οι τελευταίες διακλαδώσεις φέρουν φύλλα και καρποφόρα όργανα. Σε γενικές γραμμές δεν είναι επιθυμητές οι πολλές διακλαδώσεις στο λινάρι που καλλιεργείται για παραγωγή ινών.

Τα φύλλα του λιναριού είναι απλά, άμισχα, ακέραια, με σχήμα λογχοειδές. Τα άνθη του εμφανίζονται σε βότρεις που αναπτύσσονται στις άκρες των διακλαδώσεων. Είναι άνθη ερμαφρόδιτα τα οποία έχουν 5 πέταλα με χρώμα κυανό, 5 σέπαλα, 5 στήμονες και ένα ύπερο με 5 καρπόφυλλα.. ο καρπός του λιναριού είναι κάψα, που περιέχει 5 καρπόφυλλα και μέχρι 10 σπόρους.

Οι σπόροι του λιναριού περιέχουν έλαιο σε ποσοστό 35-45%  και πρωτεΐνη 20-25%. Οι σπόροι του έχουν σχήμα ελλειψοειδές με λεία και γυαλιστερή επιφάνεια. Το χρώμα του σπόρου ποικίλει ανάλογα με την περιεκτικότητα σε χρωστική που περιέχει. Οι σπόροι που χρησιμοποιούνται για παραγωγή ελαίου, έχουν μεγαλύτερες διαστάσεις.

Ο λιναρόσπορος είναι πλούσιος σε λίπη 30-40%, πρωτεΐνες 20-25%, ινώδεις ουσίες 20-25%, 4-8% υγρασία, τέφρα 3-4%.

Το έλαιο του λιναριού περιέχει βιταμίνες, Α, Β, D και Ε, ιχνοστοιχεία και αμινοξέα.

Το λινάρι πολλαπλασιάζεται με σπόρο.

Τα εδάφη στα οποία αναπτύσσεται το λινάρι είναι τα βαριά πηλώδη έως μέσης συστάσεως  που συγκρατούν υγρασία. Επειδή δεν έχει πολύ ανεπτυγμένο ριζικό σύστημα δεν αναπτύσσεται καλά σε αμμώδη εδάφη που δεν συγκρατούν αρκετή υγρασία. Χαρακτηριστικό του φυτού αυτού είναι ότι ανέχεται την αυξημένη αλατότητα του εδάφους. Γενικά αναπτύσσεται καλά σε εδάφη που έχουν καλή στράγγιση με ρΗ γύρω από 6.

Η καλλιέργεια του λιναριού συνήθως εντάσσεται σε μία αμειψισπορά μαζί με σιτηρά ή αραβόσιτο. Μεταξύ δύο διαδοχικών καλλιεργειών λιναριού στο ίδιο χωράφι πρέπει να περνάνε τουλάχιστον 3 χρόνια ώστε να μειώνονται οι κίνδυνοι  από διάφορες ασθένειες εδάφους, όπως είναι η ριζοκτόνια το φουζάριο, κλπ.

Πριν από την σπορά γίνεται ένα όργωμα σε βάθος 25-30 εκατοστά και ένα φρεζάρισμα ώστε να γίνει το έδαφος κατάλληλο για να δεχθεί την σπορά.

Η σπορά γίνεται όταν η θερμοκρασία του εδάφους είναι μεγαλύτερη των 8^ο C, που είναι  στα τέλη Απριλίου με τις αρχές Μαΐου. Η ποσότητα του σπόρου που χρησιμοποιείται είναι 3-4 κιλά το στρέμμα, το δε βάθος της σποράς είναι 2-3,5 εκατοστά.

Το λινάρι είναι μία καλλιέργεια που μπορεί να καλλιεργηθεί και χωρίς άρδευση εφόσον υπάρχει ικανοποιητική υγρασία στο έδαφος λόγω της κανονικής κατανομής των βροχοπτώσεων.  Σε περίπτωση περιοχών που επικρατεί ξηρασία πρέπει να γίνεται άρδευση, στην αρχή μετά το φύτρωμα, στην περίοδο της ανθήσεως και του γεμίσματος των καρπών.

Εφόσον υπάρχει η κατάλληλη ποσότητα αζώτου το λινάρι αναπτύσσεται κανονικά. Αντίθετα οι μεγάλες ποσότητες αζωτούχων λιπασμάτων ευνοούν το πλάγιασμα των φυτών και την ευαισθησία στις ασθένειες. Η βιολογική λίπανση με χλωρή λίπανση ψυχανθών είναι καλή λίπανση για το λινάρι.

Φωσφορική και καλιούχος λίπανση συνήθως δεν γίνεται  εκτός των περιπτώσεων που το έδαφος είναι πολύ ελλειμματικό.

Το λινάρι είναι ευαίσθητο στην έλλειψη  ψευδαργύρου και για αυτό τον λόγο γίνεται λίπανση με θειικό ψευδάργυρο.

Η συγκομιδή

Η συγκομιδή του λιναριού γίνεται όταν πέσουν τα φύλλα του ένα περίπου μήνα μετά την εμφάνιση των ανθέων του.

Ο χρόνος της συγκομιδής εξαρτάται  από τις καιρικές συνθήκες αλλά και από την τελική χρήση του προϊόντος. Σε γενικές γραμμές οι πρώιμες καλλιέργειες αφορούν καλλιέργειες για παραγωγή ινών. Γίνονται  σε περιόδους που οι σπόροι είναι ανώριμοι, ώστε να μεγιστοποιηθεί η παραγωγή των ινών.

Οι όψιμες καλλιέργειες αφορούν την παραγωγή σπόρων αλλά και ινών.

Το λινάρι συγκομίζεται με θερισμό όταν ωριμάσουν το 75% των καψών που αποκτούν ένα χαρακτηριστικό καφέ χρώμα και στην συνέχεια με μία αλωνιστική μηχανή λαμβάνεται ο σπόρος αφού βέβαια έχει μειωθεί η υγρασία ή γίνεται θεριζοαλωνισμός εφόσον η υγρασία των σπόρων έχει πέσει αρκετά.

Η καταπολέμηση των ζιζανίων μπορεί να γίνει με το κατάλληλο ζιζανιοκτόνο ή με μηχανικά μέσα.

Εχθροί και ασθένειες

Το λινάρι προσβάλλεται από διάφορες ασθένειες εδάφους. Οι περισσότερες  από τις νεότερες  ποικιλίες που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι ανθεκτικές στη φουζαρίωση και την σκωρίαση, ενώ σε μερικές ποικιλίες υπάρχει πρόβλημα από την ριζοκτόνια

Οι χρήσεις

Το λινάρι παλαιότερα  καλλιεργούνταν  στην Ελλάδα με στόχο την παραγωγή  αποκλειστικά   των ινών.

Σήμερα, ωστόσο, οι συνθήκες έχουν αλλάξει και η καλλιέργεια του λιναριού έρχεται σαν εναλλακτική καλλιέργεια  σε αντικατάσταση του βαμβακιού  που απαιτεί πολύ νερό αλλά και χημικά φυτοφάρμακα εξαιτίας των εχθρών και ασθενειών  που το προσβάλλουν. Επίσης , το λινάρι φαίνεται ότι τα τελευταία χρόνια έχει ζήτηση  στην παγκόσμια αγορά.
Το λινάρι μπορεί να αξιοποιηθεί με πολλούς τρόπους:

Α) Στην ανθρώπινη κατανάλωση

Από τα αρχαία χρόνια το λινάρι χρησιμοποιήθηκε σαν τρόφιμο αλά και σαν καθαρτικό. Τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ κυκλοφορούν 200 διαφορετικά προϊόντα που περιέχουν λινάρι ή συστατικά λιναριού.  Ο σπόρος του είναι πλούσιος σε δύο πολυακόρεστα λιπαρά οξέα το α-λινολενικό οξύ  (ω-3) και το λινελαικό οξύ (ω-6).

Β) σαν εδώδιμο έλαιο

Χρησιμοποιείται άμεσα σαν εδώδιμο έλαιο σε μικρές ποσότητες, επειδή  λόγω του ότι περιέχει μεγάλη ποσότητα από  πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, οξειδώνεται πολύ εύκολα και δεν μπορεί να διατηρηθεί πολύ. Εξαιρετικά ωφέλιμο, παράλληλα, αποδεικνύεται και το εδώδιμο λινέλαιο το οποίο έχει πολλές ευεργετικές ιδιότητες και βοηθά στην καταπολέμηση της κακής χοληστερίνης, γι’ αυτό και το βρίσκουμε σε όλα τα καταστήματα υγιεινής διατροφής.

Γ) για παραγωγή ινών

Από τα αρχαία χρόνια το λινάρι χρησιμοποιείται για την παραγωγή των ινών. Τα  νεώτερα χρόνια αποτελεί επίσης ένα βασικό φυτό στην ανάπτυξη της κλωστοϋφαντουργίας.  Οι ίνες του παράγονται με επεξεργασία των στελεχών των φυτών με παραμονή τους στο νερό για 10-12 ημέρες.  Στην συνέχεια αποξηραίνονται και με ειδικές μηχανές γίνεται ο αποχωρισμός των ινών από τους βλαστούς. Οι ίνες αποτελούν το 10-20% των βλαστών. Τα νεώτερα χρόνια αναπτύχθηκαν νέες μέθοδοι για τον αποχωρισμό των ινών με την χρήση των κατάλληλων ενζύμων. Οι ίνες του λιναριού διακρίνονται σε κοντές και μακριές. Η μακριά ίνα χρησιμοποιείται για την κατασκευή υψηλής αξίας προϊόντων ενώ η κοντή  χρησιμοποιείται για την κατασκευή προϊόντων μικρότερης αξίας, όπως καλύμματα, στρώματα, τάπητες, κλπ.

Δ) σαν ζωοτροφή

Χρησιμοποιούνται οι σπόροι ολόκληροι ή τα συμπληρώματα λαδιού ή η πίτα από το λινάρι  σαν ζωοτροφές από τα μηρυκαστικά αλλά και από τα κατοικίδια  ζώα (σκυλιά, γάτες). Χρησιμοποιείται σαν ζωοτροφή το έλαιο αναμεμιγμένο με διάφορα άλευρα σιτηρών και δίνεται σαν πρόσθετο του σιτηρεσίου επειδή είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία.

Ε) για βιομηχανική χρήση

Τα έλαια του λιναριού μετά από μία διαδικασία που ονομάζεται «ξήρανση» χρησιμοποιούνται στην παραγωγή βερνικιών, λαδόπανων, μελανιών για εκτυπωτές,  κλπ. Το έλαιο του λιναριού χρησιμοποιείται σαν πρόσθετο σε χρώματα ζωγραφικής. Επίσης χρησιμοποιείται για το λουστράρισμα επίπλων δίνοντας τους στιλπνή και λαμπερή επιφάνεια. Το λινέλαιο χρησιμοποιείται στην παραγωγή υλικών για κάλυψη των δαπέδων.

Παραδοσιακή ιατρική

Αν και σήμερα στην πράξη πολύ λίγο χρησιμοποιείται ο λιναρόσπορος για θεραπευτικούς σκοπούς, κατά το παρελθόν η χρήση του ήταν αρκετά διαδεδομένη. Η παραδοσιακή  ιατρική, χρησιμοποιούσε τους λιναρόσπορους επειδή είχαν γίνει γνωστές οι  φαρμακευτικές ιδιότητες του λιναρόσπορου. Τα τελευταία χρόνια έγιναν πολλές επιστημονικές εργασίες από την  σύγχρονη ιατρική, καθώς και από τη διατροφική έρευνα. Οι έρευνες αυτές κατέδειξαν  την μεγάλη αξία του  λιναρόσπορου και των προϊόντων του ως πολύτιμα διατροφικά-φαρμακευτικά προϊόντα που δικαιώνουν την παραδοσιακή ιατρική. Η  χρήση του λιναρόσπορου σε πυώδη σπυριά υπό μορφή καταπλάσματος ήταν από τις πιο συνηθισμένες φαρμακευτικές του χρήσεις. Σαν υπακτικό, οι σπόροι έχουν και θεραπευτική επίδραση διότι ρυθμίζουν και τακτοποιούν τις κενώσεις. Το αφέψημα κάνει καλό στα βρογχικά, στην πνευμονία, στις πέτρες της χολής, στους ρευματικούς πόνους, καθώς και σε κάθε είδος φλεγμονές.

Οικονομικά στοιχεία

Το κόστος εγκατάστασης είναι γύρω στα 80- 100€ το στρέμμα. Οι αποδόσεις των ποικιλιών του λιναριού που κυκλοφορούν στην αγορά, σήμερα είναι πολύ ικανοποιητικές, φθάνουν τα 200 κιλά σπόρου ανά στρέμμα και οι τιμές που μπορούν να πετύχουν οι καλλιεργητές του είναι ικανοποιητικές.

Σε περίπτωση βιολογικής καλλιέργειας οι τιμές του σπόρου μπορεί να φθάσουν και τα 4€ το κιλό.

Η τιμή του λιναρέλαιου είναι  5 – 7 ευρώ  το λίτρο  για βιομηχανική χρήση και 10 – 15 ευρώ το λίτρο το εδώδιμο λιναρέλαιο.

Από Κάσσανδρος  Γάτσιος

Γεωπόνος-Σύμβουλος Επιχειρήσεων

Εταιρεία SYMAGRO

Μωσαϊκό: Αρκάδι

Μωσαϊκό: Αρκάδι: http://to-perivoli-tis-kritis.gr/content/%CE%B1%CF%81%CE%BA%CE%AC%CE%B4%CE%B9 Kλικ στη φωτογραφία για περισσότερα Αρκάδι ...

Μωσαϊκό: Λικέρ μούρα

Μωσαϊκό: Λικέρ μούρα:   Λικέρ μούρα 1 λιτρο ρακι η κονιακ 1 κιλό μουρα 500 γρ. ζαχαρη 2 ξυλα κανελλας 2 γαρύφαλα 1 μοσχοκαρυδο- Βαζουμε το φρουτο την ζαχ...

Μωσαϊκό: Ι Π Π Ο Φ Α Ε Σ (Η Καλλιέργεια)

Μωσαϊκό: Ι Π Π Ο Φ Α Ε Σ (Η Καλλιέργεια): http://www.back-to-nature.gr/2012/11/blog-post_9136.html Ι Π Π Ο Φ Α Ε Σ (Η Καλλιέργεια)     Το ιπποφαές (Hippophae rha...

Μωσαϊκό: Κρέμα για τις πανάδες από λεμόνι!!!

Μωσαϊκό: Κρέμα για τις πανάδες από λεμόνι!!!: http://www.newsitamea.gr Κρέμα για τις πανάδες από λεμόνι!!! Οι πανάδες που δημιουργούνται στο πρόσωπο μετά το καλοκαίρι ταλαιπωρούν π...

πλεκτές κασσετίνες

Maria Dimitriou

14 Ιανουαρίου 2018 · 

 

https://www.facebook.com/maria.dimitriou.5/posts/1550357605061016 

 

 

 

+11

Ο χρήστης Örgü İşleri πρόσθεσε 13 φωτογραφίες και ένα βίντεο στο άλμπουμ .

5 Ιανουαρίου 2018 ·

Τριαντάφυλλος Σερμέτης: «Απελπισία»!

Maria Dimitriou

10 Μαΐου ·

Τριαντάφυλλος Σερμέτης-Συγγραφέας

4 Μαΐου ·

ΝΕΟ! Τριαντάφυλλος Σερμέτης: «Απελπισία»! 
Η υπαρκτική αστοχία του ανθρώπου να Είναι. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΡΜΟΣ.
''Παρόλη την πολιτιστική εξέλιξη και πρόοδο κατά τους τελευταίους αιώνες, ο άνθρωπος παραμένει μια απελπισμένη ύπαρξη που επιζητεί την αυτοδικαίωσή της. Όσο δεν εστιάζει στην αυθυπέρβασή του και δεν κατανοεί ότι ετούτη διαπερνάται από το πνεύμα του, τόσο η αντιανθρώπινη υπόσταση θα κυριαρχεί εξαιτίας της έλλειψης αρχών και αξιών. Η απόσταση που έχει να διανύσει για να προσεγγίσει την Ανθρωπινότητά του παραμένει τεράστια.''

Αγροσελίδα: Λάχανο: καλλιέργεια και θεραπευτικές ιδιότητες

Αγροσελίδα: Λάχανο: καλλιέργεια και θεραπευτικές ιδιότητες: Το λάχανο  Brassica oleracea var. capitata , ανήκει στην ίδια οικογένεια με το  κουνουπίδι   και το μπρόκολο (οικογ. Cruciferae). Κ...

Λάχανο: καλλιέργεια και θεραπευτικές ιδιότητες

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Το λάχανο Brassica oleracea var. capitata, ανήκει στην ίδια οικογένεια με το κουνουπίδι και το μπρόκολο (οικογ. Cruciferae).

Καλλιεργείται για τη φυλλώδη κεφαλή του, για την ακρίβεια το σφαιρικό σύμπλεγμα από ανώριμα φύλλα, η οποία είναι φαγώσιμη. Η φυλλώδης κεφαλή, ανάλογα με την ποικιλία έχει χρώμα λευκό, κόκκινο ή γκριζοπράσινο. Το λάχανο είναι στενός συγγενής με το μπρόκολο και το κουνουπίδι.

Στην Ελλάδα το λάχανο ευδοκιμεί καλύτερα τη φθινοπωρινή-χειμερινή περίοδο και την άνοιξη. Είναι όμως δυνατό να καλλιεργηθεί και το καλοκαίρι αν επιλέξετε κατάλληλο υβρίδιο.

—Ποικιλίες λάχανου
Υπάρχουν πολλοί τύποι λάχανου που διαφέρουν ως προς:
1) το μέγεθος, το σχήμα και το χρώμα της κεφαλής,
2) τη διάρκεια του βιολογικού κύκλου και άλλα χαρακτηριστικά.
Ως προς τη διάρκεια του βιολογικού κύκλου, δηλαδή του απαιτούμενου χρόνου από τη μεταφύτευση μέχρι την ωρίμανση, υπάρχουν οι εξής κατηγορίες:

Υπερπρώιμα: ωριμάζουν σε 55-–60 ημέρες από τη μεταφύτευση και είναι συνήθως μικρού μεγέθους. Χρησιμοποιούνται για ανοιξιάτικη καλλιέργεια.

Πρώιμα: ωριμάζουν σε 90 ημέρες και χρησιμοποιούνται κυρίως για καλοκαιρινή καλλιέργεια.

Μεσοπρώιμα και μεσόψιμα: ωριμάζουν σε 120 ημέρες και είναι κατάλληλα για φθινοπωρινή καλλιέργεια.

Όψιμα ή χειμωνιάτικα: κατάλληλα για χειμερινή καλλιέργεια.

Ως προς το σχήμα και το χρώμα της κεφαλής υπάρχουν οι εξής κατηγορίες:

Άσπρα λάχανα: έχουν συμπαγή ή αφράτη κεφαλή με χρωματισμό ανοιχτό πράσινο και σχήμα κωνικό ή σφαιρικό.
Κόκκινα λάχανα.
Τύπου Σαβοΐας (Savoy): γκριζοπράσινα με σγουρά φύλλα.

Εκτός από τις ποικιλίες, όλοι οι τύποι λάχανου είναι διαθέσιμοι σήμερα σε υβρίδια. Τα υβρίδια έχουν σοβαρά πλεονεκτήματα έναντι των ποικιλιών γιατί δίνουν πιο εύρωστα φυτά τα οποία είναι πιο ανθεκτικά στις ασθένειες και έχουν ομοιόμορφη και συγκεντρωμένη παραγωγή.

—Κατάλληλο κλίμα για την καλλιέργεια του λάχανου

Το λάχανο είναι φυτό περισσότερο ανθεκτικό στις χαμηλές παρά στις υψηλές θερμοκρασίες.
Η άριστη θερμοκρασία για την ανάπτυξή του είναι 15– με 18 βαθμούς Κελσίου. Παρά το γεγονός ότι αντέχει τόσο σε παγετούς όσο και σε θερμοκρασίες μέχρι 3 έως 8 βαθμούς Κελσίου, σε πολλές ποικιλίες διαταράσσεται ο παραγωγικός κύκλος αν επικρατήσουν για μακρά περίοδο θερμοκρασίες κάτω από 10 βαθμούς Κελσίου ή πάνω από 25 βαθμούς Κελσίου.

—Τι χώμα χρειάζεται το λάχανο

Το λάχανο μπορεί να αναπτυχθεί σε όλους τους τύπους των εδαφών. Υποφέρει μόνο σε όξινα εδάφη (το pH πρέπει να είναι πάνω από 5,5). Για τα πρώιμα λάχανα προτιμώνται αμμουδερά, ζεστά εδάφη. Για τα οψιμότερα προτιμώνται βαρύτερα εδάφη που είναι στραγγερά και πλούσια σε οργανική ουσία.

—Απαιτήσεις του λάχανου σε λίπασμα

Το λάχανο είναι απαιτητικό σε θρεπτικά στοιχεία, ιδιαίτερα σε άζωτο και κάλιο. Είναι επίσης απαραίτητο να υπάρχουν τα στοιχεία σε σχετική ισορροπία γιατί είναι γνωστό ότι περίσσεια του αζώτου ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την κακή ποιότητα, τη μικρή διατηρησιμότητα και το σκάσιμο του λάχανου.

Γενικά συνιστάται σχέση αζώτου προς κάλιο 1:1,5 και σχέση αζώτου προς φωσφόρο 1:0,5 ή 1:0,4.

Προσοχή επίσης να μην υπάρχει έλλειψη μαγνησίου και έλλειψη βορίου (το διαθέσιμο βόριο στο έδαφος να μην είναι λιγότερο από 0,5 ppm). Το λάχανο είναι επίσης απαιτητικό σε θείο, γι’ αυτό το καλιούχο λίπασμα θα πρέπει να χορηγείται σε μορφή θειικού καλίου, αλλιώς να προστίθενται θειάφι στο χώμα κατά τη βασική λίπανση.

Τα πρώιμα λάχανα, τα οποία έχουν γενικά μικρότερη ανάπτυξη από τα μεσοπρώιμα και τα όψιμα, χρειάζονται λιγότερη ποσότητα λιπασμάτων.

Ενδεικτικά συνιστάται:

Προσθήκη κοπριάς ή κομπόστ μερικούς μήνες πριν τη μεταφύτευση. Για τα πρώιμα λάχανα 3 κιλά ανά τετραγωνικό μέτρο. Για τα μεσοπρώιμα–-όψιμα 4 έως –5 κιλά ανά τετραγωνικό μέτρο.

Προσθήκη αζώτου σε ποσότητα 10–-15 μονάδες λίπανσης για τα πρώιμα και 15–-20 μονάδες λίπανσης για τα όψιμα. Ένα μέρος της ποσότητας αυτής να χορηγείται στη βασική λίπανση και ένα μέρος με επιφανειακή λίπανση. Στα πρώιμα είναι αρκετή μια επιφανειακή λίπανση, ενώ τα όψιμα χρειάζονται δύο.

Προσθήκη καλίου κατά τη βασική λίπανση σύμφωνα με τις παραπάνω σχέσεις: Για τα πρώιμα, 15-22,5 μονάδες λίπανσης και για τα όψιμα 22,5-30 μονάδες λίπανσης.

Προσθήκη φωσφόρου κατά τη βασική λίπανση σύμφωνα με τις παραπάνω σχέσεις: Για τα πρώιμα, 5-7,5 μονάδες λίπανσης και για τα όψιμα 7,5-10 μονάδες λίπανσης.

—Στάδια ανάπτυξης λάχανου

Πώς και πότε σπέρνουμε λάχανα

Ξεκινούμε την καλλιέργεια λάχανου, σπέρνοντας σπόρους σε σπορείο. Το πότε θα γίνει η σπορά, εξαρτάται από την καλλιέργεια που θέλουμε να επιτύχουμε και το πότε θέλουμε να έχουμε συγκομιδή.

Για φθινοπωρινή καλλιέργεια, σπέρνουμε το Μάιο ή τον Ιούνιο σε υπαίθριο σπορείο.

Για χειμερινή ή ανοιξιάτικη καλλιέργεια, σπέρνουμε από τον Αύγουστο έως τον Οκτώβριο σε υπαίθριο σπορείο.

Για υπερπρώιμη ανοιξιάτικη καλλιέργεια σπέρνουμε από τον Ιανουάριο– έως το Φεβρουάριο σε θερμαινόμενο σπορείο.

Το βάθος σποράς είναι 1,5 εκατοστά.

Οι καλύτερες θερμοκρασίες για το φύτρωμα του σπόρου και την ανάπτυξη των φυτών είναι 10-–20 βαθμοί Κελσίου. Στις θερμοκρασίες αυτές το φύτρωμα ολοκληρώνεται σε 10 περίπου ημέρες και τα φυτά είναι έτοιμα για μεταφύτευση σε 45 περίπου ημέρες (όταν βγάλουν το 4ο ή 5ο πραγματικό φύλλο).

Δίνουμε στα φυτά στο σπορείο, αρκετό νερό και λίπανση. Όχι όμως πολύ, γιατί τότε αναπτύσσεται μεγάλο υπέργειο μέρος με αδύναμη ρίζα.

Πριν τη μεταφύτευση, θα πρέπει να φροντίσετε για τη σκληραγώγηση των φυτών (να τα βλέπει ο ήλιος για 1 με 2 ώρες κάθε ημέρα).

Τα λάχανα φυτεύονται σε σειρές. Κάθε σειρά απέχει 60 με 90 εκατοστά. Κάθε φυτό στην ίδια σειρά, απέχει 30 με 60 εκατοστά.
Γίνονται τακτικά ποτίσματα και λίπανση σύμφωνα με όσα είπαμε παραπάνω.

Το λάχανο είναι πολύ απαιτητικό σε νερό.

Αρχικά, η άρδευση είναι απαραίτητη για να βοηθήσει στην εγκατάσταση των νεαρών φυτών μετά τη μεταφύτευση. Στη συνέχεια, λόγω της μεγάλης επιφάνειας που αναπτύσσει έχει μεγάλες απώλειες νερού (εξατμισοδιαπνοή) ο οποίες πρέπει να αντισταθμίζονται με τον απαραίτητο αριθμό αρδεύσεων ανάλογα με τον τύπο του εδάφους και τις καιρικές συνθήκες. Ανεξάρτητα από τις ανάγκες σε νερό, χρειάζεται και καλή στράγγιση του εδάφους, ώστε να εξασφαλίζεται καλός αερισμός των ριζών.

—Τι πρέπει να προσέξουμε

Τα λάχανα θέλουν τακτικό πότισμα.

Οι κεφαλές του λάχανου συγκομίζονται όταν έχουν πάρει το κανονικό μέγεθός τους και ενώ είναι ακόμα συμπαγείς. Ο καλλιεργητής έχει κάποια ελαστικότητα και μπορεί να καθυστερήσει λίγο την κοπή για να κερδίσει σε βάρος. Η μεγάλη όμως καθυστέρηση στη συγκομιδή, αυξάνει τον κίνδυνο του σκισίματος και των σήψεων. Το κόψιμο πολύ νωρίς δίνει λιγότερο συμπαγείς κεφαλές.

Είναι δυνατή η διατήρηση των λάχανων για αρκετούς μήνες. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει τα λάχανα να μην έχουν σήψεις, να μην είναι μωλωπισμένα και να τοποθετηθούν στο ψυγείο με θερμοκρασία 0-–2ο C και σχετική υγρασία 90–-95%.

Γενικά, τα χαλαρά (“αφράτα”) λάχανα έχουν μικρότερη διατηρησιμότητα η οποία στις καλύτερες συνθήκες μπορεί να φτάσει μέχρι 3 μήνες. Αντίθετα, τα συμπαγή, άσπρα και κόκκινα λάχανα, έχουν πολύ καλή διατηρησιμότητα που μπορεί να φτάσει και τους 8 μήνες.

—Θρεπτική αξία λάχανου

Το λάχανο είναι καλή πηγή βιταμίνης C.

Το λάχανο περιέχει σημαντικές ποσότητες γλουταμίνης, ενός αμινοξέος που έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Λόγω των χαμηλών λιπαρών, το λάχανο χρησιμοποιείται συχνά ως τρόφιμο σε δίαιτες.

Όπως και το μπρόκολο, αποτελεί πηγή Indole-3-carbinol, ενός χημικού που ενισχύει την επιδιόρθωση του DNA και δρα ως ανταγωνιστής οιστρογόνων, καθυστερώντας την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων.

Θα πρέπει όμως να γνωρίζετε ότι το βράσιμο, μειώνει τα επίπεδα αυτών των ουσιών.

Λάχανο για υγεία και καλό ύπνο! Μπορεί οι περισσότεροι να αγαπάμε το λάχανο για τη γεύση του, αλλά υπάρχουν και άλλοι λόγοι που το κάνουν πολύτιμο, όπως τα σημαντικά του οφέλη στην υγεία μας.

Θεραπευτικές ιδιότητες
Το λάχανο, σε οποιαδήποτε ποικιλία και αν ανήκει (άσπρο, κόκκινο κ.λπ.), είτε είναι ωμό είτε βρασμένο, είναι ιδιαίτερα πολύτιμο για την υγεία μας αφού περιέχει: βιταμίνες Α και C, φολικό οξύ, φώσφορο, θείο, ιώδιο, κάλιο, νάτριο, μαγνήσιο και μαγγάνιο. Συνιστάται μάλιστα σε άτομα που υποφέρουν από άσθμα, βρογχίτιδα, βραχνάδα, ρευματισμούς, ουρική αρθρίτιδα και ισχιαλγίες αλλά και σε περιπτώσεις νευρικών διαταραχών, αϋπνίας, μελαγχολίας και χρόνιας κούρασης.
Το κινέζικο λάχανο, που είναι επίσης δημοφιλές στη χώρα μας, είναι πλούσιο σε βήτα-καροτίνη, βιταμίνη C, κάλιο και ασβέστιο, ενώ περιέχει και τα φυτοχημικά ινδόλες, που πιστεύεται ότι απενεργοποιούν τα οιστρογόνα, τα οποία φαίνεται ότι διεγείρουν την ανάπτυξη όγκων, ιδιαίτερα στο μαστό. Επίσης πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι τα άτομα που καταναλώνουν λάχανο διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του προστάτη, του παχέος εντέρου και του πνεύμονα.

Για τα εγκαύματα και τα τσιμπήματα
Αν καήκατε ή σας τσίμπησε μέλισσα, σφήκα ή αράχνη, μπορείτε να ανακουφιστείτε τοποθετώντας ωμά λαχανόφυλλα στο σημείο που πονάει. Φροντίστε να τα αλλάζετε κάθε 3-4 ώρες ξεπλένοντας την πληγή με ζουμί από κοπανισμένα λαχανόφυλλα.

Στην κουζίνα
Το λάχανο, είτε ωμό είτε βρασμένο, πρωταγωνιστεί σε πολλές σαλάτες ενώ είναι και βασικό συστατικό των πατροπαράδοτων λαχανοντολμάδων. Επίσης γίνεται σούπα αλλά και τουρσί.

Μάθετε ότι...
• Ένα φλιτζάνι λάχανο περιέχει την ίδια ποσότητα ασβεστίου με μισό φλιτζάνι γάλα.
• Το ζουμί από βρασμένο λάχανο είναι διουρητικό.
• Τα επιθέματα από ψημένα λαχανόφυλλα αλειμμένα με λάδι ανακουφίζουν από τις αιμορροΐδες.
• Η κατανάλωση ωμού λάχανου βοηθάει να αντιμετωπίσουμε τις δυσάρεστες συνέπειες από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
• Τα ζεστά φύλλα λάχανου (μπορούμε να τα σιδερώσουμε ελαφρά ή να τα αφήσουμε για λίγο στο φούρνο) ανακουφίζουν από τους πόνους στις κλειδώσεις.

Tip
Αν έχετε βραχνιάσει, πιείτε ένα ρόφημα που θα φτιάξετε από ζεστό ζουμί φρέσκου λάχανου ανακατεμένο με λίγο μέλι.

 Πηγές

  kalliergo.gr

 .myworld.gr

Αγροσελίδα: ΠΩΣ ΝΑ ΚΡΑΤΗΣΕΤΕ ΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΣΑΣ ΣΠΟΡΟΥΣ

Αγροσελίδα: ΠΩΣ ΝΑ ΚΡΑΤΗΣΕΤΕ ΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΣΑΣ ΣΠΟΡΟΥΣ: Μαρούλια, αντίδια, ραδίκια, σέσκουλα, παντζάρια, καρότα, ραπάνια, γουλιά, λάχανα, κουνουπίδια, μπρόκολα, άνηθος, μάραθος, μαϊντανός...

ΠΩΣ ΝΑ ΚΡΑΤΗΣΕΤΕ ΤΟΥΣ ΔΙΚΟΥΣ ΣΑΣ ΣΠΟΡΟΥΣ

Μαρούλια, αντίδια, ραδίκια, σέσκουλα, παντζάρια, καρότα, ραπάνια, γουλιά, λάχανα, κουνουπίδια, μπρόκολα, άνηθος, μάραθος, μαϊντανός, σέλινο, ρόκα, σπανάκι, πράσο, κ.λ.π.
Διαλέγουμε υγιή, εύρωστα φυτά από την φθινοπωρινή σπορά, και τα  αφήνουμε να ανθίσουν και να σποριάσουν.

Μπορούμε να μεταφυτέψουμε τα φυτά που επιλέξαμε για σπόρο, νωρίς την άνοιξη, σε κατάλληλο μέρος ή να τα αφήσουμε όπως είναι αν δεν εμποδίζουν τον κήπο.

Όταν οι περισσότεροι σπόροι είναι ώριμοι, κόβουμε την κορφή του φυτού και το κρεμάμε ανάποδα σε ξηρό μέρος με ένα ταψί από κάτω, για να πέφτουν οι σπόροι.

Αργότερα τινάζουμε και τους υπόλοιπους σπόρους που δεν έχουν πέσει μόνοι τους και κοσκινίζουμε για να μείνει ο σπόρος καθαρός.

Ντομάτα
Σημαδεύουμε δένοντας κορδέλες, τους πιο εύρωστους καρπούς από όλη την καλλιεργητική περίοδο του φυτού.

Συλλέγουμε τις ντομάτες όταν είναι πολύ ώριμες, λίγο πριν σαπίσουν.

Κόβουμε οριζόντια τις ντομάτες και τις στύβουμε πάνω από ένα σουρωτό, για να πέσουν μόνο οι σπόροι.

Πλένουμε με άφθονο νερό ανακατεύοντας με το χέρι μας τους σπόρους μέσα στο σουρωτό.

Κατόπιν βάζουμε τους σπόρους σε ένα δοχείο με νερό και απομακρύνουμε ό,τι επιπλέει (ακατάλληλοι σπόροι, υπολείμματα σάρκας, φλούδας, κ.λ.π.).

Στραγγίζουμε τους σπόρους και τους τοποθετούμε σε λαδόκολλα για να ξεραθούν.

Μελιτζάνα
Διαλέγουμε υγιή φυτά και σημαδεύουμε με κορδέλα τον 2ο ή 3ο καρπό   (ένα καρπό σε κάθε φυτό).

Αφήνουμε τον καρπό αυτόν να ωριμάσει τελείως, ώσπου να γίνει κίτρινος και σκληρός.

Παράλληλα φροντίζουμε να κόβουμε όλους τους υπόλοιπους καρπούς που παράγει το φυτό, πριν ωριμάσουν εντελώς.

Συλλέγουμε τους πολύ ώριμους καρπούς, και χαράζουμε ελαφρά με το μαχαίρι σε τρεις μεριές.

Βουτάμε για λίγα δευτερόλεπτα στο νερό τον χαραγμένο καρπό και αμέσως μετά τον αφήνουμε στον ήλιο.

Επαναλαμβάνουμε αυτήν τη διαδικασία για τρεις μέρες.

Αφήνουμε τις μελιτζάνες στον ήλιο για μερικές μέρες ακόμη, μέχρι να μαλακώσουν.

Κόβουμε τους καρπούς κατά μήκος στη μέση, πάνω από ένα σουρωτό.

Πιέζουμε με τα δάχτυλα και με τη βοήθεια του νερού για να βγουν οι σπόροι από τη σάρκα.

Πλένουμε και απομακρύνουμε τυχόν υπολείμματα.

Κατόπιν βάζουμε τους σπόρους σε ένα δοχείο με νερό και απομακρύνουμε ό,τι επιπλέει (ακατάλληλοι σπόροι, υπολείμματα σάρκας, φλούδας, κ.λ.π.).

Στραγγίζουμε τους σπόρους και τους τοποθετούμε σε λαδόκολλα για να ξεραθούν.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε περίπτωση πολλής υγρασίας και ζέστης, οι σπόροι κινδυνεύουν να φυτρώσουν και χρειάζεται να υποβοηθήσουμε και να επισπεύσουμε την διαδικασία ξήρανσης (π.χ. με έναν ανεμιστήρα).

Πιπεριά
Διαλέγουμε υγιή φυτά και σημαδεύουμε με κορδέλα τον 2ο ή 3ο καρπό (ένα καρπό σε κάθε φυτό).

Αφήνουμε να ωριμάσουν πολύ, έως ότου κοκκινίσουν και ζαρώσουν.

Παράλληλα φροντίζουμε να κόβουμε όλους τους υπόλοιπους καρπούς που παράγει το φυτό, πριν ωριμάσουν εντελώς.

Αφαιρούμε τους σπόρους από την ψίχα της πιπεριάς.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Φοράμε πάντα γάντια όταν πρόκειται για καυτερές πιπεριές.

Κολοκύθια- αγγούρια
Διαλέγουμε υγιή φυτά και σημαδεύουμε χαράζοντας ελαφρά ένα Χ με μαχαίρι τον 2ο ή 3ο καρπό.

Φροντίζουμε να κόβουμε τους επόμενους καρπούς όταν είναι πολύ μικροί.

 Όταν ο καρπός γίνει κίτρινος και σκληρός και σταματήσει να μεγαλώνει, τον αφήνουμε άλλες δέκα μέρες πάνω στο φυτό και μετά τον κόβουμε.

Κόβουμε κατά μήκος προσεκτικά να μην τραυματίσουμε τους σπόρους.

Πιέζουμε τους σπόρους με τα δάχτυλά μας και με τη βοήθεια του νερού, ώστε να ξεκολλήσουν από τη σάρκα και να πέσουν σε ένα σουρωτό.

Πλένουμε καλά και απομακρύνουμε τυχόν υπολείμματα.

Στραγγίζουμε τους σπόρους και τους τοποθετούμε σε λαδόκολλα για να ξεραθούν.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Για τις μεγάλες κίτρινες κολοκύθες δεν ισχύουν τα παραπάνω.

Τις αφήνουμε να ωριμάσουν όλες πάνω στο φυτό και όταν τις κόψουμε για φαγητό, μπορούμε να κρατήσουμε το σπόρο τους.



Φασόλια, αρακά, κουκιά
Διαλέγουμε τα πιο εύρωστα φυτά και αφήνουμε τον 2ο ή 3ο καρπό αμάζευτο σε κάθε φυτό.

Συλλέγουμε τους υπόλοιπους καρπούς αν θέλουμε.

Αφήνουμε το φυτό να ξεραθεί εντελώς.

 Παίρνουμε τους ξερούς καρπούς και αφαιρούμε το σπόρο.

Καλαμπόκι
 Σημαδεύουμε τα υγιή και εύρωστα φυτά και συλλέγουμε όλους τους καρπούς όταν το φυτό ξεραθεί. (Οι ώριμοι καρποί γέρνουν προς τα κάτω).

 Είναι καλύτερα να διαλέγουμε τους σπόρους που βρίσκονται στην μέση και όχι στην κορυφή ή στην βάση κάθε ρόκας καλαμποκιού.

Καρπούζια, πεπόνια
 Διαλέγουμε τους πιο ωραίους και μεγάλους καρπούς από υγιή φυτά και τους σημαδεύουμε χαράζοντας επιφανειακά ένα Χ.

 Αφήνουμε να ωριμάσουν πολύ καλά. Τα πεπόνια είναι ώριμα όταν αποκολλιούνται εύκολα από το φυτό. Τα καρπούζια είναι ώριμα όταν ξεραθεί το φύλλο και ο έλικας που βρίσκονται στην άκρη του μίσχου τους. Οι καρποί πρέπει να βρίσκονται στο στάδιο λίγο πριν σαπίσουν.

Αφαιρούμε τους σπόρους, πλένουμε καλά για να απομακρύνουμε υπολείμματα και άδειους σπόρους.

    Στραγγίζουμε τους σπόρους και τους τοποθετούμε σε λαδόκολλα για να ξεραθούν.

     ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ- ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ

Όλοι οι σπόροι πρέπει να ξεραίνονται σε σκιερό και καλά αεριζόμενο μέρος.

Οι σπόροι μπορούν να αποθηκευτούν με ασφάλεια ΜΟΝΟ όταν είναι εντελώς ξεροί.

Μπορούμε να τους συσκευάσουμε σε χάρτινα ή υφασμάτινα σακουλάκια, είτε σε γυάλινα βαζάκια. Σε κάθε περίπτωση τους προφυλάττουμε από προσβολές τρωκτικών και εντόμων.

Βάζουμε ετικέτα με πληροφορίες για το είδος και το σπόρο σε κάθε συσκευασία (ημερομηνία συγκομιδής, χαρακτηριστικά του φυτού, κ.λ.π.).

Οι σπόροι διατηρούνται σε καθαρό, σκιερό, δροσερό και ξηρό μέρος για τουλάχιστον 3-5 χρόνια.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν χρησιμοποιούμε ΠΟΤΕ όλη την παρακαταθήκη των σπόρων μας. Κρατάμε πάντα στην άκρη λίγο σπόρο, για την περίπτωση καταστροφής ή απώλειας, ώστε να εξασφαλίσουμε την επιβίωση της ποικιλίας.

Ο Δεκάλογος των σπόρων

1. Οι σπόροι είναι η βάση του κύκλου της ζωής.
2. Η γη είναι η τροφή των σπόρων. Υγιής γη, υγιείς σπόροι, υγιείς άνθρωποι.
3. Το τι είμαστε εξαρτάται από το τι τρώμε. Το τι τρώμε εξαρτάται από το τι σπέρνουμε.
4. Ένα ισχυρό οικοσύστημα είναι συνάρτηση της αφθονίας και της εξασφάλισης της διαφορετικότητας των σπόρων.
5. Ο ζωντανός θησαυρός κάθε περιοχής και η διατροφική κληρονομιά της είναι το γενετικό υλικό και οι σπόροι της.
6. Η προσαρμογή στο περιβάλλον είναι απαραίτητη για την διαιώνιση της ζωής, το ίδιο ισχύει για τους ανθρώπους, τα ζώα, τα φυτά και τους σπόρους τους!
7. Ο σπόρος από κάθε είδος, αν καταφέρει να προσαρμοστεί σε νέο περιβάλλον, γίνεται και τοπικός.
8. Η διακίνηση ιδιοπαραγώμενων* σπόρων αποτελεί το βασικό συστατικό επιβίωσης του ανθρώπου και γι αυτό είναι αναφαίρετο δικαίωμα του καθενός. Η ελεύθερη πρόσβαση στους ιδιοπαραγώμενους σπόρους είναι συστατικό της δημοκρατίας.
9. Είναι υποχρέωση κάθε κοινωνίας να διατηρήσει το απόθεμα των ιδιοπαραγώμενων σπόρων για τις επόμενες γενιές.
10. Ο σπόρος είναι οικουμενικό αγαθό. Δεν ανήκει σε κάποιους αλλά σε όλους.

Πηγές>
http://www.peliti.gr/
organizationearth.org