"....Τη δόξα σου γονατιστός να ζητιανεύω..." 3 Αυγούστου 1953 ".... Νίκος Πλουμπίδης

"....Τη δόξα σου γονατιστός να ζητιανεύω..."

Στις 3 Αυγούστου 1953, το ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ, Νίκος Πλουμπίδης καταδικάζεται σε θάνατο για κατασκοπεία και λίγες μέρες αργότερα οδηγείται στο εκτελεστικό απόσπασμα.

Ο Πλουμπίδης στην γραμμή υπεράσπισής του θα αποδείξει ακόμα για μια φορά το μεγαλείο της ψυχής του. Για το κόμμα του θα πει " Η τιμή είναι η τιμή του Κόμματός μου, ότι πιστεύω ότι είναι σωστό το εφαρμόζω εγώ πρώτος". Αργότερα θα ερωτηθεί γιατί εξακολουθεί να υποστηρίζει ένα κόμμα που τον θεωρεί χαφιέ και πράκτορα. Εκεί ο Πλουμπίδης θα απαντήσει : " Το κόμμα μου κάνει λάθος και με τον καιρό θα το καταλάβει".
Όντως, το κόμμα του το κατάλαβε, αν και τότε ο Πλουμπίδης δεν ήταν στην ζωή.
«Υπήρξα τίμιος αγωνιστής, πάλεψα για το καλό του λαού και για το κόμμα μου. Και αφήνω στο γιο μου φεύγοντας ένα τίμιο όνομα. Νάστε πάντα καλά. Βλέπετε, εγώ σε λίγο φεύγω με ψεύτικες και άδικες κατηγορίες. Το κόμμα μου, το ξέρω, θα βρει την αλήθεια και θα με δικαιώσει. Γεια χαρά παιδιά. Ζήτω το ΚΚΕ».

Νίκος Πλουμπίδης
Στίχοι: Μάνος Ελευθερίου
Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος
Πρώτη εκτέλεση: Μαρία Δημητριάδη
Δίσκος: "Τροπάρια για Φονιάδες"

Σε τούτη την πατρίδα τί γυρεύω,
με μισθοφόρους και πραιτωριανούς,
τη δόξα σου γονατιστός να ζητιανεύω,
και να χτυπώ την πόρτα σου στους ουρανούς,

Σαν ψίχουλα είναι τούτα τα στιχάκια,
από συμπόσια και ξενύχτια ποιητών,
τα ψιθυρίζουν οι χαφιέδες στα σοκάκια,
εκεί που πάω σαν το ψάρι να πιαστώ,

Κινήσαμε για μακρινό ταξίδι
κι η νύχτα φαρμακώνει τα φιλιά
ποιος κόσμος μας κρατάει και ποιο σανίδι
απόψε που δικάζουν τον Πλουμπίδη.
οι λύκοι αγκαλιά με τα σκυλιά

Σε τούτη την πατρίδα τί γυρεύω,
με μισθοφόρους και πραιτωριανούς.

Σαν σήμερα 3 Αυγούστου 1770 Ο Λάμπρος Κατσώνης...

Σαν σήμερα 3 Αυγούστου 1770

Ο Λάμπρος Κατσώνης, πλοίαρχος Α’ Τάξεως και Ιππότης του Στρατιωτικού Παρασήμου του Αγ. Γεωργίου Δ’ Τάξεως, πλήττει τον τουρκικό στόλο έξω από την Ύδρα.

Ήταν παντρεμένος με την Αγγελίνα-Μαρία Σοφιανού. Είχε τρία παιδιά, από τα οποία ο πρώτος δολοφονήθηκε στη Τζια από τους Τούρκους, ο δεύτερος, ο Λυκούργος (1790 – 1863), πραγματοποίησε λαμπρή σταδιοδρομία στο ρωσικό στρατό φτάνοντας έως τον βαθμό του χιλιάρχου, ενώ ανήκε και στην τάξη των ευγενών, και ο τρίτος ο Αλέξανδρος, ο οποίος γεννήθηκε στην Κριμαία, έφτασε έως τον βαθμό του υπολοχαγού και αργότερα εκλέχτηκε αρχηγός των Ευγενών όλου του Νομού της Ταυρίδας. Επίσης εγγονός του Λυκούργου ήταν ο Σπυρίδων Αλεξάνδρου Κατσώνης, ο οποίος διέπρεψε ως συγγραφέας στην Ρωσία. Σημερινός απόγονος του Λάμπρου Κατσώνη είναι ο Ανατόλι Νικολάεβιτς Κατσώνης, κάτοικος Μόσχας.

Απεβίωσε το 1804, ή κατά άλλους στις αρχές του 1806, στη Κριμαία. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Λάμπρος Κατσώνης ήταν πνευματικός πατέρας του Οδυσσέα Ανδρούτσου.

Ανδρέας Εμπειρίκος

Ο Ανδρέας Εμπειρίκος (2 Σεπτεμβρίου 1901 - 3 Αυγούστου 1975) ήταν Έλληνας ποιητής, πεζογράφος, φωτογράφος και ψυχαναλυτής. Γεννημένος στη Μπράιλα της Ρουμανίας, εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα το 1902 και αργότερα παρακολούθησε μαθήματα φιλοσοφίας και αγγλικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο King's College του Λονδίνου. Την περίοδο 1926-1931 έζησε στο Παρίσι, όπου συνδέθηκε με τον κύκλο των υπερρεαλιστών και ασχολήθηκε ενεργά με την ψυχανάλυση, κοντά στον ιδρυτή της Ψυχαναλυτικής Εταιρείας του Παρισιού, Ρενέ Λαφόργκ. Το 1931 εγκαταστάθηκε οριστικά στην Ελλάδα, πραγματοποιώντας την πρώτη εμφάνισή του στα ελληνικά γράμματα το 1935.

Ως λογοτέχνης ανήκει στη Γενιά του '30 και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ελληνικού υπερρεαλισμού. Ο Εμπειρίκος υπήρξε εισηγητής του υπερρεαλισμού στην Ελλάδα, καθώς και ο πρώτος που άσκησε την ψυχανάλυση στον ελληνικό χώρο, ασκώντας την ψυχαναλυτική πρακτική κατά την περίοδο 1935-1951. Χαρακτηρίζεται ως ένας από τους κατεξοχήν «οραματιστές ποιητές»[1], κατέχοντας περίοπτη θέση στον ελληνικό λογοτεχνικό κανόνα, παρά τη δυσπιστία με την οποία αντιμετωπίστηκε αρχικά το έργο του[2]. Από το σύνολο του έργου του ξεχωρίζει η πρώτη ποιητική συλλογή του, με τίτλο Υψικάμινος, ως το πρώτο αμιγώς υπερρεαλιστικό κείμενο στην Ελλάδα, ενώ ανάμεσα στα πεζά έργα του διακρίνεται το τολμηρό ερωτογράφημα Ο Μέγας Ανατολικός, που προκάλεσε αντιδράσεις για την ελευθεροστομία και το ερωτικό περιεχόμενό του. Σημαντικό τμήμα του έργου του εκδόθηκε μετά τον θάνατό του.
http://el.wikipedia.org/wiki/Ανδρέας_Εμπειρίκος

Henri Cartier-Bresson...Φωτογράφος (22-8-1908 έως 3 - 8- 2004)

https://www.facebook.com/media/set/?set=a.610079795693398.1073741865.108511895850193&type=1

Henri Cartier-Bresson...Φωτογράφος (22-8-1908 έως 3 - 8- 2004)

Ο Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν (Henri Cartier-Bresson, 22 Αυγούστου 1908 - 3 Αυγούστου 2004) ήταν Γάλλος φωτογράφος. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους φωτογράφους του 20ού αιώνα και ειδικότερα ένας από τους «πατέρες» της φωτοδημοσιογραφίας. Το έργο του έχει κερδίσει καθολική αναγνώριση σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ο Μπρεσόν ανήκε σε μια από τις πλουσιότερες οικογένειες της Γαλλίας. Σπούδασε ζωγραφική την δεκαετία του 1920 και ασχολήθηκε με τη φωτογραφία την δεκαετία του 1930. Επισκέφθηκε την Ισπανία το 1937 κατά την διάρκεια του εμφυλίου πολέμου στην χώρα και το 1940 συνελήφθη από τους Γερμανούς και φυλακίστηκε για 3 χρόνια. Δραπετεύει το 1943, φθάνει στη Γαλλία και μπαίνει στην αντίσταση, όπου συμμετέχει σε φωτογραφικά επιτελεία και καθοδηγεί την κινηματογράφηση και φωτογράφηση της κατοχής και της απελευθέρωσης του Παρισιού. Παράλληλα, κάνει τα φωτογραφικά πορτραίτα διαφόρων καλλιτεχνών. Το 1946 ο Μπρεσόν επέστρεψε στις Η.Π.Α για να πραγματοποιήσει έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης (Museum of Modern Art). Το 1947 υπήρξε συνιδρυτής με τους Ρόμπερτ Κάπα και Ντέιβιντ Σέιμουρ, στο διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Μάγκνουμ (Magnum), στο οποίο παρέμεινε μέλος του ως το 1966.

Πέθανε στο σπίτι του στο Παρίσι σε ηλικία 96 ετών.

Ο Καρτιέ Μπρεσόν γεννήθηκε στο Σαντελού-αν-Μπρι (Chanteloup-en-Brie) στο διαμέρισμα Σεν-ε-Μαρν (Seine-et-Marne) της Γαλλίας και ήταν ο μεγαλύτερος από τα πέντε αδέρφια του. Ο πατέρας του ήταν ένας πλούσιος παραγωγός κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, του οποίου τα νήματα ήταν παρόντα σε κάθε γαλλικό σετ ραπτικής. Οι οικογένεια από την μεριά της μητέρας του ήταν έμποροι βαμβακιού και γαιοκτήμονες από την Νορμανδία, όπου και πέρασε κομμάτι των παιδικών του χρόνων. Η οικογένεια Καρτιέ Μπρεσόν κατοικούσε σε μία συνοικία της αστικής τάξης στο Παρίσι, κοντά στην Πον ντε λ'Ερόπ (Pont de l' Europe) και του παρείχε οικονομική ενίσχυση για να αναπτύξει το ενδιαφέρον του για την φωτογραφία με έναν πιο ανεξάρτητο τρόπο απ' ότι άλλοι σύγχρονοί του. Επίσης, στον ελεύθερό του χρόνο, σκίτσαρε. Ο ίδιος περιέγραφε την οικογένεια του ως "Καθολικούς σοσιαλιστές".

Όταν ήταν μικρό παιδί, ο Καρτιέ Μπρεσόν, διέθετε μια φωτογραφική μηχανή Box Brownie, που χρησιμοποιούσε για να παίρνει φωτογραφίες στις διακοπές, ενώ αργότερα πειραματιζόταν με μία view camera 3x4 ιντσών. Μεγάλωσε με τον παραδοσιακό γαλλικό αστικό τρόπο και μιλούσε στους γονείς του στον πληθυντικό. Ο πατέρας του ήταν σίγουρος ότι ο γιος του θα συνέχιζε την οικογενειακή επιχείρηση αλλά ο ίδιος ήταν ισχυρογνώμων και απωθούνταν από αυτή την προοπτική.
Τα πρώτα χρόνια

Ο Καρτιέ Μπρεσόν φοίτησε στο Παρίσι στην Εκόλ Φενελόν (École Fénelon), ένα Καθολικό σχολείο. Μετά από αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες να μάθει μουσική, ο θείος του Λουί, ένας ταλαντούχος ζωγράφος, τον εισήγαγε στην ελαιογραφία. «Η ζωγραφική έγινε η εμμονή μου από τότε που ο "Μυθικός μου πατέρας", ο αδερφός του πατέρα μου, με οδήγησε στο στουντιό του στις διακοπές των Χριστουγέννων του 1913, όταν ήμουν 5 ετών. Εκεί έζησα στην ατμόσφαιρα της ζωγραφικής, εισέπνευσα τους καμβάδες». Τα μαθήματα ζωγραφικής του θείου Λουί, όμως, κόπηκαν σύντομα όταν αυτός πέθανε στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το 1927, σε ηλικία 19 ετών, ο Καρτιέ Μπρεσόν μπήκε σε μία ιδιωτική σχολή καλών τεχνών και στην Lhote Academy, το Παριζιάνικο στούντιο του κυβιστή ζωγράφου και γλύπτη Αντρέ Λοτ (André Lhote). Η φιλοδοξία του Lhote ήταν να συνενώσει την κυβιστική άποψη της πραγματικότητας με τις μορφές της κλασσικής τέχνης και να συνδέσει την κλασσική Γαλλική παράδοσης των Νικολά Πουσέν και Ζακ-Λουί Νταβίντ με τον Μοντερνισμό. Ο Καρτιέ Μπρεσόν σπούδασε επίσης ζωγραφική με τον Jacques Émile Blanche, που έκανε πορτέτα κοινωνικών και πολιτικών προσώπων. Την ίδια περίοδο διάβαζε Ντοστογιέφσκι, Σοπενάουερ, Ρεμπώ, Νίτσε, Μαλλαρμέ, Φρόιντ, Προυστ, Τζόις, Χέγκελ, Ένγκελς και Μαρξ. Ο Lhote έπαιρνε τους μαθητές του και επισκέπτονταν το Μουσείο του Λούβρου για να μελετήσουν κλασσική τέχνη και Παριζιάνικες γκαλερί για να δουν καινοτόμα μοντέρνα τέχνη. Το ενδιαφέρον του Καρτιέ Μπρεσόν για την μοντέρνα τέχνη συνδυαζόταν με το θαυμασμό του για τα έργα της Αναγέννησης - όπως τα αριστουργήματα των Γιαν βαν Άικ, Πάολο Ουτσέλλο (Paolo Uccello), Μαζάτσο (Masaccio) και Πιέρο ντελλα Φραντσέσκα (Piero della Francesca). Ο Καρτιέ Μπρεσόν θεωρούσε πολλές φορές τον Lhote ως τον καθηγητή φωτογραφίας του, χωρίς φωτογραφική μηχανή.

Κάρολος Ντίκενς

Bigbook.gr

3 Αυγούστου 1861 : 

Ο Κάρολος Ντίκενς δημοσιεύει το τελευταίο μέρος του μυθιστορήματός του Μεγάλες Προσδοκίες στη λογοτεχνική εφημερίδα που ο ίδιος επιμελείται.

Διαβάστε περισσότερα:  




http://www.sansimera.gr/almanac/0308#ixzz2at2o0xen

Αργύρης Εφταλιώτης

Bigbook.gr

Αργύρης Εφταλιώτης, φιλολογικό ψευδώνυμο του Κλεάνθη Μιχαηλίδη, επιχειρηματίας, ποιητής και συγγραφέας από το Μόλυβο της Λέσβου. (Μανόλης ο Ντελμπεντέρης, Μαζώχτρα) (Γεν. 1/7/1849 , Πεθαίνει στις 3 Αυγούστου 1923)


Το έργο του Αργύρη Εφταλιώτη προσέφερε συνολικά θετικά στη νεοελληνική λογοτεχνία, στα χρόνια που ζητούσε να βρει τον δρόμο της και να ξεφύγει από το αδιέξοδο που την είχε οδηγήσει ο λογιωτατισμός. Παρότι σήμερα δε χρησιμοποιούνται οι γλωσσικές ακρότητες της μαχητικής τριανδρίας του δημοτικισμού (Ψυχάρης-Πάλλης-Εφταλιώτης), κανένας δεν μπορεί να αρνηθεί την εντιμότητα των επιδιώξεών της. Ο Εφταλιώτης εργάσθηκε με αφοσίωση και συνέπεια για τη γλωσσική ενοποίηση του έθνους και προσέφερε και με τα αναμφισβήτητα λογοτεχνικά του προσόντα. Η ποίηση, η πεζογραφία του και η δημιουργική μεταφραστική του εργασία χάραξαν μία βαθύτατη τομή στη λογοτεχνία μας και βοήθησαν τους νεότερους να δουν καλύτερα τις επιτακτικές της ανάγκες. Στα ελληνικά γράμματα η θέση του είναι εξασφαλισμένη: Μία θέση κορυφαίου και καινοτόμου δημιουργού.

— Μανώλης Γιαλουράκης

Το Αργύρης Εφταλιώτης (1 Ιουλίου 1849 – 25 Ιουλίου 1923) είναι το φιλολογικό ψευδώνυμο του Έλληνα λογοτέχνη (ποιητή και πεζογράφου) Κλεάνθη Μιχαηλίδη.

Πίνακας περιεχομένων

• 1 Βιογραφία
• 2 Έργο
  • 2.1 Ποίηση
  • 2.2 Πεζογραφία
  • 2.3 Υπόλοιπο πρωτότυπο έργο
  • 2.4 Μεταφράσεις
• 3 Υποδοχή
• 4 Πηγές
• 5 Σημειώσεις και παραπομπές
• 6 Αναφορές
• 7 Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Βιογραφία

Ο Μιχαηλίδης γεννήθηκε στην κωμόπολη Μήθυμνα Λέσβου, όπου και διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα από τον πατέρα του Κωνσταντίνο, ο οποίος είχε ιδρύσει και διατηρούσε εκεί ιδιωτικό σχολείο. Το 1866 όμως ο πατέρας του πέθανε, οπότε τον διαδέχθηκε ο ίδιος σε ηλικία 17 ετών ως δάσκαλος στο σχολείο.
Αργότερα, ο Μιχαηλίδης πήγε να εργασθεί ως έμπορος, πρώτα στην Κωνσταντινούπολη, κοντά στον εκεί εγκατεστημένο θείο του Κέπετζη. Ο θείος του στη συνέχεια τον έστειλε στο Μάντσεστερ, όπου είχε υποκατάστημα τού εμπορικού οίκου του. Στην πόλη αυτή, το εμπορικό δαιμόνιο του μελλοντικού λογοτέχνη τον ώθησε να ανοίξει δική του εμπορική επιχείρηση. Μη μπορώντας να ανταγωνισθεί τελικώς το μεγάλο κεφάλαιο, κατέληξε ως υπάλληλος στον οίκο των Ράλληδων.
Στο μεταξύ ο Εφταλιώτης είχε γνωρισθεί στο Μάντσεστερ με τον Αλέξανδρο Πάλλη, του οποίου οι θέσεις πάνω στο γλωσσικό ζήτημα κλόνισαν και επηρέασαν αποφασιστικά τις αρχικές δικές του ιδέες, την πνευματική του εξέλιξη και τις πνευματικές του πεποιθήσεις από τον ακμαίο τότε λογιοτατισμό τον οποίο και πρέσβευε ο Πάλλης. Νυμφεύτηκε με την Elisa Graham. Από το Μάντσεστερ, ο Εφταλιώτης μετατέθηκε στο κατάστημα του Λίβερπουλ, και έπειτα στη Βομβάη της Ινδίας, όπου ήδη είχε μετατεθεί ο Πάλλης. Εκεί έμεναν στο ίδιο σπίτι και μπορούσαν έτσι να ανταλλάσσουν συχνά απόψεις για τα πνευματικά και λογοτεχνικά θέματα που τους απασχολούσαν, ιδίως για το γλωσσικό. Στη Βομβάη έμαθαν για το γλωσσικό κίνημα τού δημοτικισμού τού Γιάννη Ψυχάρη, στο οποίο προσχώρησαν με ενθουσιασμό για να αποτελέσουν τη μαχητική ηγεσία του μαζί με τον Ψυχάρη. Η πίστη τού Εφταλιώτη στον δημοτικισμό ενέπνευσε όλα σχεδόν τα κείμενά του.
Η πρώτη εμφάνιση του Εφταλιώτη στα γράμματα σημειώνεται με τη συμμετοχή του στον «Φιλαδέλφειο Διαγωνισμό» του 1889, όπου η ποιητική συλλογή του «Τραγούδια του ξενητεμένου» βραβεύθηκε και απέσπασε τον έπαινο της κριτικής επιτροπής, αφού το πρώτο βραβείο το κέρδισε ο Κωστής Παλαμάς με το ποίημα «Ύμνος εις την Αθηνάν». Τα λυρικά ποιήματα αυτής της συλλογής είναι διαποτισμένα με έντονη νοσταλγία της πατρικής γης και με τη λαϊκή παράδοση. Το ψευδώνυμο του ποιητή είναι απόρροια της νοσταλγίας του: Προέρχεται από την Εφταλού', παραθαλάσσια τοποθεσία και σήμερα οικισμό στις βορειότερες ακτές της Λέσβου (το όνομα προέρχεται από το «Ευθαλού» = ευ + θάλλω, δηλαδή «πρασινίζω καλά»). Μάλιστα, στην Ευθαλού αγόρασε αργότερα, επηρεασμένος, ένα κτήμα για να ηρεμεί ο Ηλίας Βενέζης.
Ο Αργύρης Εφταλιώτης πέθανε στις 25 Ιουλίου του 1923,^[6], στην πόλη Αντίμπ (Antibes) της νότιας Γαλλίας, όπου είχε εγκατασταθεί αναζητώντας κατάλληλο κλίμα για την κλονισμένη υγεία του. Καθώς φαίνεται από τις επιστολές του, διατήρησε ως το τέλος της ζωής του την έντονη ανάμνηση του νησιού του, που το επισκέφθηκε συνολικά 5 φορές μετά την εγκατάστασή του στο εξωτερικό.
Στο σπίτι όπου έζησε ο Αργύρης Εφταλιώτης, σε ένα από τα πιο κεντρικά σημεία του Μολύβου, λειτουργεί η Δημοτική Πινακοθήκη Μήθυμνας, στο προαύλιο της οποίας βρίσκεται η προτομή του λογοτέχνη.

Στοματικό διάλυμα με δυόσμο

http://www.agrotikabook.gr/

Στοματικό διάλυμα με δυόσμο

Για υγιή και περιποιημένα δόντια και ούλα, πρέπει να καταπολεμήσετε τα βακτήρια που αναπτύσσονται στη στοματική κοιλότητα. Αν όμως δε θέλετε να χρησιμοποιείτε στοματικά διαλύματα αγνώστων συστατικών που κυκλοφορούν στην αγορά, σας προτείνουμε να φτιάξετε μόνη σας στο σπίτι με απλά και φυσικά υλικά ένα στοματικό διάλυμα με βάση τον δυόσμο για φρέσκια αναπνοή.

Υλικά που θα χρειαστείτε:
2 κουταλιές της σούπας μαϊντανό
2 κουταλιές της σούπας δυόσμο
1 φλιτζάνι νερό
1 κουταλιά της σούπας βότκα
Τρόπος παρασκευής και χρήσης:
Αναμείξτε όλα τα υλικά στο μπλέντερ για δύο λεπτά. Σουρώστε το υγρό και τοποθετήστε το σε ένα καθαρό γυάλινο μπουκαλάκι. Χρησιμοποιήστε το όπως τα στοματικά διαλύματα του εμπορίου, πρωί και βράδυ αφού πλύνετε τα δόντια σας, βάλτε 3 κουταλιές της σούπας σε ένα ποτήρι και με αυτή την ποσότητα κάντε στοματικές πλύσεις για περίπου 30 δευτερόλεπτα.

Πηγή:beautetinkyriaki

Ποια ήταν η «Ψωροκώσταινα»

http://troktiko.eu/2013/07/poia-itan-i-psorokwstaina/

Ποια ήταν η «Ψωροκώσταινα»

• 
  
• 
  
• 
  

Συγκινητική, πραγματική ιστορία… Στην εποχή που κυβερνούσε την Ελλάδα ο Καποδίστριας ζούσε στο Ναύπλιο μια… ζητιάνα, που την έλεγαν «Ψωροκώσταινα». Σε μια λοιπόν συνεδρίαση της Συνέλευσης, κάποιος θέλοντας να πει για τη φτώχεια του Ελληνικού Δημοσίου το παρομοίασε με την πασίγνωστη ζητιάνα. Από τότε η λέξη επαναλήφθηκε στις συζητήσεις και τελικά επικράτησε. Μόνο που, όταν λέγεται τώρα δεν εννοεί το Ελληνικό Δημόσιο, αλλά ολόκληρη την χώρα… Η όλη ιστορία της Ψωροκώσταινας (Ευ. Δαδιώτης, «Αιγαιοπελαγίτικα» τεύχος 13) είναι η εξής: «Δεν έχω τίποτα άλλο από αυτό το ασημένιο δαχτυλίδι κι αυτό το γρόσι. Αυτά τα τιποτένια προσφέρω στο μαρτυρικό Μεσολόγγι», είπε περήφανα η γριά πλύστρα Χατζηκώσταινα και τα άφησε πάνω στο τραπέζι που είχε στήσει στην πλατεία του Ναυπλίου η ερανική επιτροπή, εκείνη την Κυριακή του 1826. Ύστερα από αυτή την απρόσμενη χειρονομία, κάποιος από το πλήθος φώναξε: «Για δείτε, η πλύστρα η Ψωροκώσταινα πρώτη πρόσφερε τον οβολό της.» Κι αμέσως το φιλότιμο πήρε και έδωσε. Βροχή πέφταν πάνω στο τραπέζι λίρες, γρόσια και ασημικά. Αυτή ήταν η συνέχεια της φτωχής προσφοράς της πλύστρας Χατζηκώσταινας, που από εκείνη τη στιγμή αποθανατίστηκε με το παρατσούκλι «Ψωροκώσταινα». Και το παρανόμι αυτό κόλλησε έπειτα στην Ελλάδα. Αλλά, ποια ήταν αυτή η «Ψωροκώσταινα»; Ήταν η κάποτε αρχόντισσα των Κυδωνιών, του Αϊβαλιού, Πανωραία Χατζηκώστα, σύζυγος πάμπλουτου Αϊβαλιώτη εμπόρου, που φημιζότανε όχι μόνο για τα πλούτη του άνδρα της, μα και για τα πολλά δικά της κι ακόμα για την ομορφιά της. Όταν αργότερα οι Τούρκοι πυρπόλησαν την πολιτεία του Αϊβαλί, και έσφαξαν άνδρες και γυναικόπαιδα, ανάμεσα σε αυτούς που σώθηκαν ήταν και η αρχόντισσα Πανωραία Χατζηκώστα, που είδε να σφάζουν οι Τούρκοι τον άνδρα της και τα παιδιά της. Κατά καλή της τύχη ένας ναύτης την βοήθησε και μαζί με άλλους την ανέβασε σε ένα καράβι που ξεμπάρκαρε στα Ψαρά. Εκεί αναγνωρίστηκε από τον ομοιοπαθή της Βενιαμίν τον Λέσβιο, την προστάτεψε και τον ακολούθησε στην Πελοπόννησο. Στο Ναύπλιο, ο Βενιαμίν παρέδιδε μαθήματα για να ζήσει και η Πανωραία, για να ζήσει, άρχισε να ξενοπλένει και αργότερα, με σαλεμένα σχεδόν τα λογικά της, ζητιάνευε στους δρόμους του Ναυπλίου. Έπειτα από το περιστατικό του εράνου στο Ναύπλιο, όταν έφτασε ο Καποδίστριας στην Ελλάδα, τη συμμάζεψε κι όταν ίδρυσε το ορφανοτροφείο, η Πανωραία, που τώρα έγινε γνωστή με το παρανόμι «Ψωροκώσταινα», προσφέρθηκε να πλένει τα ρούχα των ορφανών χωρίς καμιά πληρωμή.
 prisonplanet.gr

Πέτα με ψηλά

wullaskandali·342 βίντεο

Σαν σήμερα 2 Αυγούστου 1903

ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ!!!

2 Αυγούστου

Σαν σήμερα 2 Αυγούστου 1903

Η επανάσταση του Ίλιντεν (της «ημέρας του Αϊ-Λιά»). Εξέγερση αυτονομιστών στη Μακεδονία, καταλήγει σε σφαγή και Ελλήνων από τους Τούρκους και γίνεται αφορμή να ξεκινήσει ο Μακεδονικός Αγώνας.
 
http://el.wikipedia.org/wiki/Μακεδονικός_Αγώνας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Πήδηση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Μακεδονικός Αγώνας
Γερμανικός εθνογραφικός χάρτης της Μακεδονίας (1892).
Χρονολογία	1904–1908
Τόπος	Μακεδονία
Έκβαση	Οι συγκρούσεις σταμάτησαν μετά την επανάσταση των Νεοτούρκων
Αντιμαχόμενοι
Ελληνομακεδονικό Κομιτάτο (Μακεδονομάχοι) Οικουμενικό Πατριαρχείο Εθνική Εταιρεία ΕΜΕΟ (Κομιτατζήδες) Ανωτάτη Μακεδονο-Αδριανουπολική Επιτροπή Βουλγαρική Εξαρχία Οθωμανική Αυτοκρατορία Στρατός Βασιβουζούκοι (άτακτοι)
Ηγετικά πρόσωπα
Ίων Δραγούμης Γεώργιος Κατεχάκης Λάμπρος Κορομηλάς Κωνσταντίνος Μαζαράκης Κώττας Χρήστου Χρίστο Τατάρτσεφ Αμπντούλ Χαμίτ Β΄ Χιλμή πασάς
Δυνάμεις
2.000 ένοπλοι (στην ακμή) (η συντριπτική πλειοψηφία τους Μακεδόνες)[1] Δεν υπάρχει σαφής εκτίμηση, αλλά πάνω από 20.000 (4.000 κομιτατζήδες μόνο στις περιοχές Δοϊράνης - Γευγελής)[2]
Απολογισμός
Νεκροί: 700 ένοπλοι 1.250 άμαχοι[1]

Ο Μακεδονικός Αγώνας ήταν η Ελληνική ένοπλη αντεπίθεση στις αρχές του 20ού αιώνα που διήρκεσε περίπου 4 χρόνια (1904-1908) και διεξήχθη στη Μακεδονία (τότε μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας), εναντίον κυρίως των Βουλγάρων κομιτατζήδων και δευτερευόντως Ρουμάνων και Σέρβων, απαντώντας έτσι σε μια σταδιακά αυξανόμενη οργανωμένη βία από τη βουλγαρική πλευρά, που ξεκίνησε ήδη από την ίδρυση της Βουλγαρικής Εξαρχίας το 1870 και είχε ως σκοπό τη βουλγαροποίηση των χριστιανικών πληθυσμών και την αλλοίωση της εθνικής τους φυσιογνωμίας προς όφελος των βουλγαρικών διεκδικήσεων.^[3]

Πίνακας περιεχομένων

• 1 Σύνοψη
• 2 Η κατάσταση στη Μακεδονία
• 3 Μακεδονομάχοι
• 4 Κομιτατζήδες
• 5 Μάχες την άνοιξη του 1905
• 6 Κατάσταση τα επόμενα χρόνια
• 7 Αποτίμηση
• 8 Χρονικό
• 9 Εικόνες
• 10 Δείτε επίσης
• 11 Σημειώσεις
• 12 Παραπομπές
• 13 Βιβλιογραφία
• 14 Διαβάστε επίσης
• 15 Εξωτερικοί σύνδεσμοι
  • 15.1 Βίντεο

Σύνοψη

Ένα από τα διατάγματα ίδρυσης της Βουλγαρικής Εξαρχίας ήταν, και το πλέον επίμαχο σημείο, ο τελευταίος όρος που επέτρεπε την επέκταση της Εξαρχίας για δημιουργία επισκοπικών περιφερειών εφόσον «το όλον, ή τουλάχιστον τα δύο τρίτα των ορθοδόξων κατοίκων, θέλουν να υπόκεινται εις την βουλγαρικήν εξαρχίαν».^[4]α[›]Αυτός ο όρος ήταν τελικά η αιτία να ακολουθήσουν στη συνέχεια βουλγαρικές θηριωδίες σε βάρος ομόθρησκων λαών, Ελλήνων και Σέρβων, ειδικότερα σε χωριά της Μακεδονίας, στην προσπάθειά τους ν΄ αποσπάσουν δηλώσεις των δύο τρίτων των κατοίκων ότι είναι «Εξαρχικοί», αλλοιώνοντας με τον τρόπο αυτό το φρόνημα των κατοίκων, φθάνοντας έτσι στον Μακεδονικό Αγώνα και όχι μόνο.
Η εντεινόμενη βουλγαρική τρομοκρατία οδήγησε την περιοχή της Μακεδονίας να τεθεί υπό διεθνή Επιτροπεία μετά τη Συνθήκη του Βερολίνου (1878), και Γάλλοι, Ρώσοι και Αυστριακοί στρατιωτικοί ανέλαβαν καθήκοντα παράλληλης διοίκησης με τους Οθωμανούς. Οι Γάλλοι και Αυστριακοί προωθούσαν τις ουνιτικές ιεραποστολές στην Κεντρική Μακεδονία εποφθαλμιώντας τη Θεσσαλονίκη, ο καθένας για λογαριασμό του, ενώ οι Ρώσοι υποστήριζαν φανερά τις βουλγαρικές ένοπλες ομάδες. Η Υψηλή Πύλη αδυνατούσε να παρέμβει δραστικά στις ένοπλες συγκρούσεις μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων. Οι Βούλγαροι την περίοδο εκείνη προσπαθούσαν αφενός να στρέφουν τις ευρωπαϊκές και οθωμανικές στρατιωτικές διοικήσεις κατά των αντιπάλων τους, και αφετέρου να συνεργάζονται με όποιες απ' αυτές ήταν δυνατό, ενώ παράλληλα το Ηνωμένο Βασίλειο υπέσκαπτε με κάθε τρόπο την ενδεχόμενη ελληνο-βουλγαρική συνεργασία, φοβούμενη την εκμετάλλευσή της από τη Ρωσία.

Στιγμιότυπο από το συλλαλητήριο στον προαύλιο χώρο της Μητρόπολης Καστοριάς το Μάιο του 1904 κατά την άφιξη του εξαρχικού επισκόπου Γρηγόριου, που τελικά φυγαδεύθηκε συνοδεία Τούρκων μετά από λίγες ημέρες. Ο Γερμανός Καραβαγγέλης απευθυνόμενος στους συγκεντρωθέντες μεταξύ των άλλων είπε: «άνευ βουλγαρικής κοινότητος εις Καστορίαν».

Στα ορεινά και στις πιο απομονωμένες περιοχές υπήρχαν ελεύθερα χωριά, φτωχά και με άγονη γη. Πλήρωναν μόνο φόρους στους Οθωμανούς και ήταν στο έλεος ληστρικών συμμοριών όταν δεν ανέθεταν την ασφάλειά τους σε τοπικούς λήσταρχους. Οι πιο δραστήριοι ήταν εποχιακοί εργάτες, καρβουνιάρηδες ή ξυλοκόποι, ενώ άλλοι αναγκάζονταν να στραφούν στη ληστεία, επάγγελμα αρκετά αποδοτικό εκείνη την εποχή.^[5] Τόπος χωρίς οδικό δίκτυο και με περιοχές τελείως απομονωμένες η μια από την άλλη με έλλειψη ασφάλειας, σύντομα θα υποστεί τη βουλγαρική προπαγάνδα που θα κυριαρχήσει με την τρομοκρατία.^[6] Έτσι αναδεικνύονται πρωτοκλασάτα στελέχη, αρχικά της ΕΜΕΟ ο Τσακαλάρωφ στο Σμαρδέσι, ο Μήτρε Βλάχος στο Μακροχώρι Καστοριάς και ο Λαζάρ Ποπτράϊκωφ στο Δενδροχώρι.
Ενόψει της προετοιμασίας της Εξέγερσης του Ίλιντεν (20 Ιουλίου 1903) χρίζονται οι τοπικοί ηγέτες^[7] και τέλος του Αυγούστου 1902 πραγματοποιείται στο Σιδηροχώρι Καστοριάς συνάντηση του απεσταλμένου του Τσόντσεφ από το περιβάλλον της βουλγαρικής ανωτάτης αρχής Γιάγκωφ με τους τοπικούς ηγέτες, που δηλώνουν ότι δεν είναι έτοιμοι για μια τέτοια εξέγερση, αντιδρώντας μερικοί και στη βουλγαρική πρωτοβουλία.^[8] Ένα μήνα περίπου μετά την εξέγερση καίγονται τα περισσότερα χωριά από τους Οθωμανούς, μερικά ολοσχερώς και τον Οκτώβριο του 1904 σκοτώνεται στη Στάτιστα ο Παύλος Μελάς. Με το κίνημα των Νεότουρκων το 1908 αναστέλλεται^[9] κάθε εμπόλεμη δραστηριότητα μέχρι τους Βαλκανικούς πολέμους 1912-1913.
Ο Μακεδονικός Αγώνας ξεκίνησε από την περιοχή της Καστοριάς (ειδικότερα στα Κορέστεια) και περί το τέλος του είχε επεκταθεί σ΄ όλη τη σημερινή Μακεδονία, μέχρι και των περιοχών του Μοναστηρίου, Γευγελής, Δοϊράνης κ.λ.π. Σκοπός των αντιπάλων ήταν ο εκφοβισμός ή η εξόντωση των αντίθετων στοιχείων και ο προσεταιρισμός του πληθυσμού προς την Βουλγαρική και την Ελληνική Εκκλησία και εθνικό φρόνημα, δράση η οποία γρήγορα εξελίχθηκε σε αγώνα αλληλοεξόντωσης των εκατέρωθεν ενόπλων τμημάτων.

Η κατάσταση στη Μακεδονία

Ο αγώνας για την ανεξαρτησία της Μακεδονίας είχε αρχίσει συγχρόνως με την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Οι εξεγέρσεις όμως του Εμμανουήλ Παπά στη Χαλκιδική, της Νάουσας με το Ζαφειράκη Θεοδοσίου το 1822 καθώς και η αποτυχημένη Επανάσταση του Λιτοχώρου το 1878 είχαν καταπνιγεί από τους Τούρκους.^[10] Με την ίδρυση του μικρού Ελληνικού Βασιλείου, μόνιμη επιδίωξη των Ελλήνων ήταν η τύχη των υπόδουλων που ήταν υπό τον οθωμανικό ζυγό.

"Ο Σουλτάνος τελικά έδινε δικαίωμα στη νέα Εκκλησία, εφόσον είχε στο εκκλησίασμα την πλειοψηφία των 2/3 να ιδρύσει Μητρόπολη και αν είχε το 1/3 τουλάχιστον να κατέχει μια εκκλησία....[11] «Ἀν αὐτό ληφθῇ ὡς πρόσχημα διά τήν ἐνσπορᾶ διχόνοιας καί ἀναταραχής μεταξύ τὢν κατοίκων, οἱ ἔνοχοι τέτοιων ἐνεργειών θά τιμωρηθούν, σύμφωνα μέ τό νόμο».

Όμως για δεκαετίες παρέμενε αποκομμένη από το ελληνικό βασίλειο.^α[›] Το Ελληνικό κράτος είχε να αντιμετωπίσει μια σειρά από εμπόδια:
α) τη γεωγραφική απόσταση
β) την αρνητική διπλωματική συγκυρία : οι επαναστατικές κινήσεις των ετών 1839-1840, 1854 και 1866 ναυάγησαν επειδή η ελληνική πλευρά πίστευε πως θα εκβίαζε την ενσωμάτωση της Μακεδονίας αν την ενέτασσε στις διεθνείς κρίσεις της περιόδου: Τουρκοαιγυπτιακός πόλεμος (1839–41), Κριμαϊκός πόλεμος, Κρητική Επανάσταση, με σύμμαχο την ομόδοξη Ρωσία.
Το 1893 ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη η οργάνωση Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση (ΕΜΕΟ) με επίσημο σκοπό το συντονισμό των προσπαθειών των χριστιανικών πληθυσμών της Μακεδονίας για την απελευθέρωσή τους από τον οθωμανικό ζυγό. Η οργάνωση αναφερόταν γενικά στα δικαιώματα του "Μακεδονικού λαού" χωρίς εθνικές ή δογματικές διακρίσεις, δηλώνοντας "σταθερά ενωτική" και "μαχητικά αντισωβινιστική".
Στην πραγματικότητα ήταν μία βουλγαρική εθνικιστική οργάνωση με μυστική ατζέντα τον εκβουλγαρισμό της Μακεδονίας και την απόσχισή της από την Οθωμανική Αυτοκρατορία ως ενδιάμεσο στάδιο πριν την τελική ένωσή της με τη Βουλγαρία. Η διαδικασία του εκβουλγαρισμού ήταν μεθοδική και είχε προσεκτικά σχεδιαστεί ώστε να κλιμακωθεί σταδιακά, με πρώτο στάδιο τον εξαναγκασμό του συνόλου του ρευστής εθνικής συνείδησης χριστιανικού πληθυσμού να εκκλησιάζεται σε εκκλησίες που θα υπάγονταν στην Βουλγαρική Εξαρχία αντί στις υπάρχουσες, οι οποίες υπάγονταν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Για το σκοπό αυτό ιδρύθηκαν σε όλη τη Μακεδονία πολυάριθμες εξαρχικές εκκλησίες. Σ' αυτές, ο εκκλησιασμός γινόταν στη βουλγαρική γλώσσα και τα ονόματα των βαπτιζομένων ήταν βουλγαρικά. Σε δεύτερη φάση το κομιτάτο άρχισε να ιδρύει πολυάριθμα σχολεία στα οποία τα παιδιά θα διδάσκονταν τη βουλγαρική γλώσσα και θα κατηχούνταν πλέον εθνικά.

Η τσέτα του Μπoρίς Σαράφωφ πυρπολώντας και σέρνοντας άμαχους αιχμαλώτους^β[›]

Η δράση του κομιτάτου αρχικά είχε κάποια επιτυχία αλλά σύντομα έγιναν αντιληπτά τα πραγματικά του κίνητρα, όταν ένοπλες ομάδες του (κομιτατζήδες) άρχισαν να εκτελούν και να βασανίζουν ιερείς, δασκάλους, τοπικές προσωπικότητες, αλλά και απλούς πολίτες που αρνούνταν το συγκεκαλυμμένο αυτό εκβουλγαρισμό, που εντάθηκε κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας (1902-1903)^γ[›] για την Εξέγερση του Ίλιντεν. Αυτό αφύπνισε την κοινή γνώμη στην Ελλάδα. Κατόπιν δραματικών εκκλήσεων του μητροπολίτη Καστοριάς Γερμανού, ο οποίος είχε αρχίσει ήδη να οργανώνει τοπικά τμήματα αυτοάμυνας σε Καστοριά και Φλώρινα, ιδρύθηκε στην Αθήνα το Μακεδονικό Κομιτάτο^[12] υπό τον δημοσιογράφο Δημήτριο Καλαποθάκη. Ενδεικτικό των συνθηκών είναι ότι ίδιος ο μητροπολίτης είχε αναγκαστεί να περιέρχεται τους ναούς των χωριών της περιφέρειάς του και να εκκλησιάζει με το όπλο του παρά πόδα (λόγω των αλλεπάλληλων απειλών κατά της ζωής του), σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να τονώσει το ηθικό των τρομοκρατημένων πιστών. Ακολούθησαν κάποιες αποστολές ελληνικών ένοπλων σωμάτων (κατά κύριο λόγο Κρητών και Μανιατών εθελοντών) στη Μακεδονία. Η επίσημη εμπλοκή του Ελληνικού κράτους στα Μακεδονικά πράγματα πραγματοποιήθηκε μετά τον Ιανουάριο του 1904, όταν ο οπλαρχηγός Κώττας Χρήστου, επικεφαλής αντιπροσωπείας των Κορεστείων, συναντήθηκε με το διάδοχο Κωνσταντίνο.^[13] Αλλά οι εθελοντές και συνεπακόλουθα τα τμήματα πολλαπλασιάστηκαν θεαματικά μετά την πανελλήνια συγκίνηση που προκάλεσε ο θάνατος του Παύλου Μελά το 1904.
Χαρακτηριστικό της εποχής είναι το ακόλουθο δημοτικό τραγούδι της επαρχίας Παιονίας στο σλαβογενές τοπικό ιδίωμα:^[14][15]

Να Γκραντάτς πούκαϊα, να Γκουμέντσα σλούσαϊα. Γκ'ρτσοι αντάρτσοι φ'ρλια, Μπουγκάρτσκι κούτσινια πάγκιατ. Μόμιτε σε σμέια πισκέσιε να Γκ'ρτσιτε. Γκ'ρτσιτε σε μόλια: Μπουγκάριν ντα ζακόλια, Μπουγκάριν ντα ζακόλια, Κρ'φτα ντα μα πία, Κρ'φτα ντα μα πία, ζέμια Γκ'ρτσια ντα ισμία.

Στο Γκαντάτσι (κορυφή του Πάικου) πυροβολούσαν, στη Γουμένισσα ακούγαν. Έλληνες αντάρτες ρίχναν, Βουλγάρικα σκυλιά πέφταν. Τα κορίτσια κουβαλούσαν δώρα στους Έλληνες. Τους Έλληνες (αντάρτες) παρακαλούσαν: Βούλγαρο να σφάζαν, Βούλγαρο να σφάζαν, το αίμα του να πίναν, το αίμα του να πίναν, την Ελληνική γη να καθαρίζαν.

«Όλες οι παρατάξεις που διαφιλονικούν τη Μακεδονία, ανασυγκροτούν με τη σειρά τους η καθεμιά, την ιστορία τής χώρας αυτής και αντλούν απ΄αυτήν την αναντίρρητη απόδειξη δικαιωμάτων τους συσκοτίζοντας τις παρελθούσες βασιλείες των ανταγωνιστών τους και φωτίζοντας μονάχα την επέκταση του δικού τους λαού. Σχόλια από τον Βικτόρ Μπεράρ για το βιβλίο του Γκόπτσεβιτς (Goptechewitch) «Makedonien und Alt Serbien, Βιέννη, Scidul 1889».

Μακεδονομάχοι

Κύριο λήμμα: Μακεδονομάχοι

Σφραγίδα του Ελληνομακεδονικού Κομιτάτου

Η σημαία του τμήματος του οπλαρχηγού Δεληγιαννάκη

Ο Παύλος Μελάς, ελαιογραφία του Γεωργίου Ιακωβίδη

Η ιστορία του Μακεδονικού Αγώνα, που αποτελεί μέρος οργανικό της εθνικής ιστορίας της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, αφορά κυρίως στον επηρεασμό και τη στήριξη του φρονήματος των σλαβοφώνων υπέρ της Ελλάδας ή της Βουλγαρίας.^[16] Οι σλαβόφωνοι, οι οποίοι εκτός από τη μητρική τους γλώσσα ομιλούσαν πολλοί και την ελληνική ή και την τουρκική, περισσότερο οι άνδρες, και ήσαν έως τότε προσηλωμένοι στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, την πηγή των στοιχείων που συνιστούσαν την ταυτότητά τους, βρέθηκαν στο επίκεντρο σκληρών εθνικών συγκρούσεων που αποσκοπούσαν στην ένταξή τους στη μια ή την άλλη πλευρά.^[17]
Υπό τις συνθήκες αυτές πολυάριθμοι κυρίως νεαροί, Έλληνες αξιωματικοί προσφέρθηκαν παραιτούμενοι από τον Ελληνικό Στρατό να τεθούν επικεφαλής των ανταρτικών ομάδων και των επαναστατικών σωμάτων για την προστασία του ελληνικού πληθυσμού. Τον αγώνα τους συντόνισαν ο μητροπολίτης Καστοριάς Γερμανός Καραβαγγέλης, ο μητροπολίτης Δράμας Χρυσόστομος Καλαφάτης, ο Ίων Δραγούμης από το προξενείο της Ελλάδας στο Μοναστήρι, ο Λάμπρος Κορομηλάς από το προξενείο της Θεσσαλονίκης και ο δημοσιογράφος Δημήτριος Καλαποθάκης από την Αθήνα.
Άλλοι σημαντικοί Μακεδονομάχοι οπλαρχηγοί ήταν οι: Άρμεν Κούπτσιος, Τέλλος Άγρας, καπετάν Αμύντας (κατά κόσμον Νικόλαος Δουμπιώτης), Μιχαήλ Σιωνίδης, Λουκάς Κόκκινος, Κωνσταντίνος Ρίζος, Γεώργιος Μόδης, Γεώργιος Γιώτας, Κωνσταντίνος Χρήστου, Ευάγγελος Νάτσης, Φιλόλαος Πηχεών, Ιωάννης Ράλλης, Σταύρος Ρήγας, Δούκας Γαϊτατζής, Θεοχάρης Κούγκας, Μανώλης Ξυλούρης-Τζιτζής, Κωνσταντίνος Μαζαράκης, Κωνσταντίνος Γαρέφης, Γεώργιος Παπαστεφάνου, Λαμπρινός Βρανάς, Στέφανος Παπαγάλος, Γεώργιος Δικώνυμος, Χρήστος Βέσκος, Νικόλαος Τσοτάκος, Γεώργιος Ζουρίδης, Χρήστος Δρεμλής, Γεώργιος Σεϊμένης, Αριστείδης Μαργαρίτης, Ζαχαρίας Παπαδάς, Παύλος Κύρου, Γεώργιος Γιαγκλής, Γεώργιος Στρατινάκης, Αριστείδης Κιτράκης, Γεώργιος Κακουλίδης, Νικόλαος Ρόκας, Χρυσόστομος Χρυσομαλλίδης κ.ά.
Όχι μόνον από την Κρήτη αλλά και από τη Μάνη είχε συγκροτηθεί σώμα από μερικές δεκάδες εθελοντές υπό τον Αντώνιο Βλαχάκη (Καπετάν Λίτσα) με οπλαρχηγούς, μεταξύ άλλων, τον Ευάγγελο Μπαϊρακταρέα (Καπετάν Ακίλλα) και τους εξαδέλφους Λεωνίδα και Παναγιώτη Πετροπουλάκη από το Γύθειο. Οι τρεις αυτοί μαζί με άλλους εννέα αγωνιστές είχαν ηρωικό θάνατο σε μάχη κατά Τούρκων και Βουλγάρων στο χωριό Οσνίτσανη (Καστανόφυτο). Σχετικά με αυτή τη μάχη υπάρχει το εξής τραγούδι σε ύφος δημώδες:^[18]

Σάββατο βράδυ είμαστε κοντά σε μοναστήρι
Κι’ ο Λίτσας ήταν σκεφτικός κι’ όλο συλλογισμένος
Τους αρχηγούς εκάλεσε και τον Πετροπουλάκη.
Να ετοιμαστούνε τα παιδιά στον πόλεμο να πάμε,
Βουργάρους για να κάψουμε, ταμπούρια για να φάμε.
Τη χαραυγή κινήσαμε και πάμε στην Οσνίτσα,
Άϊντε Λίτσα μου καημένε και στον κόσμο παινεμένε...

Ο Μακεδονικός Αγώνας ήταν κατά πολύ και ένας αγώνας πρακτόρων. Το Γενικό Κέντρο Αμύνης έστειλε σε διάφορα μέρη ριψοκίνδυνους αξιωματικούς που οργάνωσαν τον αγώνα κατά του Βουλγαρισμού και λειτούργησαν είτε κρυφά ως πράκτορες είτε φανερά ως υπάλληλοι του Ελληνικού Προξενείου. Στην περιοχή της Καβάλας στάλθηκαν ο Στυλιανός Μαυρομιχάλης (Μαυρομάτης), ο Κωνσταντίνος Τυπάλδος, ο υπολοχαγός Αθανάσιος Μάρκου και ο Μανιάτης ανθυπολοχαγός Λεωνίδας Μπεχράκης (καπετάν Νικήτας).
Σημαντική συνεισφορά στο Μακεδονικό Αγώνα είχαν και πρόσωπα που υπηρετούσαν σε κομβικές θέσεις, όπως ο μικρασιατικής καταγωγής πρωτοσύγκελλος της Μητρόπολης Θεσσαλονίκης Αιμιλιανός Λαζαρίδης.^[19]
Από το Σεπτέμβριο του 1904, την αρχηγία των ελληνικών σωμάτων ανέλαβε ο Παύλος Μελάς. Ο θάνατος του Παύλου Μελά σε συμπλοκή με τουρκικό απόσπασμα στο χωριό Στάτιστα της Δυτικής Μακεδονίας, στις 13 Οκτωβρίου του 1904, συνετάραξε ολόκληρο το Έθνος και από τότε η σωτηρία της Μακεδονίας έγινε υπόθεση ολόκληρου του Ελληνισμού.^[20]
Μετά το θάνατό του, οι Έλληνες άρχισαν να επικρατούν σε όλη σχεδόν τη Μακεδονία συμπεριλαμβανομένων και των περιοχών στις οποίες η βουλγαρική επιρροή προηγουμένως ήταν τόσο έντονη ώστε να έχει εξελιχθεί σε κράτος εν κράτει (Καστοριά, Φλώρινα και Έδεσσα-Γιαννιτσά).

"Ορκίζομαι εις το όνομα της Αγίας Τριάδος ότι θα διαφυλάξω το μυστικό. Ότι θα εργάζομαι με όλην την ψυχήν μου και την καρδίαν μου προς εξόντωση των Βουλγάρων κακούργων και προς επιτυχίαν της ελευθερίας της Πατρίδος μου Μακεδονίας. Είς τους εχθρούς της πατρίδος μου δεν μαρτυρύσω το παραμικρόν ακόμη και αν μου βάλουν το μαχαίρι στον λαιμόν. Αν παραβώ τον όρκο μου ο θεός ας με τιμωρήσει και οι ελευθερωταί της πατρίδος μου ας με κομματιάσουν και η αμαρτία να είναι στον λαιμό".

Όρκος του Μακεδονομάχου

Στις μνήμες των περισσότερων ο Μακεδονικός Αγώνας συνδέεται με τον αγώνα του Τέλλου Άγρα στη Λίμνη των Γιαννιτσών μέσα από τις συγκλονιστικές αφηγήσεις της Πηνελόπης Δέλτα στο βιβλίο της «Στα Μυστικά του Βάλτου».
Ο Αγώνας των Μακεδονομάχων κράτησε έως το 1908 οδηγώντας σε αποτυχία τα βουλγαρικά σχέδια για το βίαιο εκβουλγαρισμό της Μακεδονίας. Το τέλος του Αγώνα στην τουρκοκρατούμενη Μακεδονία συνδέθηκε με την επικράτηση των Νεότουρκων οι οποίοι αρχικά φάνηκαν να καταβάλλουν προσπάθειες εκσυχρονισμού και εκδημοκρατισμού της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και συγχρόνως απέτρεψαν με αυστηρότητα το αντάρτικο μεταξύ Βουλγάρων και Ελλήνων.

Κομιτατζήδες

Κύριο λήμμα: Κομιτατζής

Σφραγίδα της Δεύτερης Επαναστατικής Περιφέρειας Μπίτολα (ΕΜΕΟ).

O Αποστόλ Πέτκωφ

Κύριοι αντίπαλοι των ελληνικών ενόπλων σωμάτων ήταν οι Βούλγαροι κομιτατζήδες. Το «Μακεδονικό Κομιτάτο» είχε από νωρίς οργανώσει ένα δίκτυο από παραστρατιωτικές ομάδες, οι άντρες των οποίων είχαν επιδοθεί σε ένα όργιο βίας και τρομοκρατίας του ελληνικού και όχι μόνο στοιχείου της Μακεδονίας (ενδεικτικά το 1903, μόνο στη Θεσσαλονίκη είχαν προβεί σε βομβιστικές επιθέσεις κατά της Μητρόπολης και άλλων κτηρίων ελληνικών ιδιοκτησιών, αλλά και στην ανατίναξη του γαλλικού πλοίου Γκουανταλκιβίρ και της Οθωμανικής Τράπεζας).
Ο όρος κομιτατζήδες στη Μακεδονία χρησιμοποιούταν για να χαρακτηρίσει τους εξαρχικούς ελληνικής καταγωγής που μεταστράφηκαν και υπηρετούσαν τους σκοπούς της Βουλγαρίας, διαχωρίζοντάς τους έτσι από τους καθαυτό Βούλγαρους.^[21]
Σημαντικά στελέχη των Κομιτατζήδων ήταν ο ιδρυτής τους Γκότσε Ντέλτσεφ (ετιμάτο ως εθνικός ήρωας στη Βουλγαρία μέχρι το 1946 όταν με την αλλαγή της πολιτικής της Βουλγαρίας στο Μακεδονικό, το μουσείο του έκλεισε και τα περιεχόμενα του μαζί με τα οστά του μεταφέρθηκαν στα Σκόπια της νεοϊδρυθείσας ΓΔΜ), ο Αποστόλ Πέτκωφ, ο Νίκολα Κάρεφ, ο Γιάνε Σαντάνσκι κ.α.
Οι Κομιτατζήδες διατήρησαν μια υποτυπώδη δραστηριότητα μετά το 1908 αλλά επανεμφανίστηκαν δυναμικά κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους ως παραστρατιωτικές ομάδες υποστηρίζοντας το Βουλγαρικό Στρατό στις επιχειρήσεις του. Κατά τη διάρκεια της ολιγόμηνης βουλγαρικής κατοχής της ανατολικής Μακεδονίας προέβησαν σε νέες θηριωδίες κατά του ελληνικού πληθυσμού της περιοχής υπό την πλήρη ανοχή των επίσημων βουλγαρικών αρχών και του τακτικού βουλγαρικού στρατού, ο οποίος και τις εξόπλιζε, όπως η καταστροφή των Σερρών και του Δοξάτου (ήταν η πρώτη φορά). Επισήμως, ενώ ο Βουλγαρικός Στρατός γενικά χρέωσε στο κομιτάτο τις σφαγές, ως ενέργειες άτακτων σωμάτων, λίγο αργότερα, κατά τη διάρκεια του Β' Βαλκανικού Πολέμου, ενσωμάτωσε τις μονάδες αυτές αυτούσιες στον τακτικό βουλγαρικό στρατό. Αυτό ήταν και το ενδεικτικό τέλος της ιστορίας των ενόπλων τμημάτων της «Εσωτερικής Μακεδονικής Επαναστατικής Οργάνωσης» (ΕΜΕΟ).
Ως απάντηση στο Βουλγαρικό Μακεδονικό Κομιτάτο δημιουργήθηκε στην Αθήνα το Ελληνικό Μακεδονικό Κομιτάτο. Υπό την προεδρία του Δημητρίου Καλαποθάκη, διευθυντού της εφημερίδας "Εμπρός", και με τη συμμετοχή του Στέφανου Δραγούμη, στρατολογούσε εθελοντές για την υπεράσπιση της Μακεδονίας. Έτσι στα μακεδονικά βουνά παρουσιάστηκαν Έλληνες αγωνιστές απ' όλα τα μέρη της τότε Ελλάδας για την υπεράσπιση του ελληνικού μακεδονικού πληθυσμού.^[22]

Μάχες την άνοιξη του 1905

Φωτογραφία της 26ης Μαρτίου 1905 που πρoβλήθηκε διεθνώς από τη Βουλγαρία ως αποτέλεσμα της επίθεσης της Ζαγορίτσανης. Η Ζαγορίτσανη όμως ήταν ήδη κατεστραμμένη την περίοδο του Ίλιντεν.
«Οι κάτοικοι της Ζαγορίτσανης συμμετείχαν μαζικά στην επανάσταση του Ίλιντεν. Προχωρώντας σε αντίποινα εναντίον του χωριού, ο Οθωμανικός Στρατός έκαψε όλα τα σπίτια του [Documents and Materials]. Η πράξη αυτή σημειώθηκε στις 15 Αυγούστου 1903. Σύμφωνα με τον Σιλιανόφ το ασκέρι έκαψε 630 σπίτια και 30 παιδιά που βρέθηκαν μέσα σε αυτά». [Силянов Α, 422].

-Μπράτιμ! μπράτιμ! Άκουες δεξιά και αριστερά από γυναίκες ξεμαλλιασμένες μέσα στους δρόμους και παιδιά που έτρεμαν σαν φύλλα. -Αδελφέ! αδελφέ! εφώναζαν όσοι άφηναν το πείσμα μπροστά στο θάνατο και ωμιλούσαν ελληνικά για να σωθούν.[23]

Η Ζαγορίτσανη (σημ. Βασιλειάδα Καστοριάς) στις αρχές του 20ού αιώνα ήταν μια κωμόπολη με περισότερους από 3.500 κατοίκους.^[24] Γενέτειρα του Αναστάς Γιάγκωφ, απόστρατου συνταγματάρχη του βουλγαρικού στρατού, έγινε κέντρο εξορμήσεων και αποθήκη πολεμικού υλικού που έπαιξε πρωταρχικό ρόλο στην προετοιμασία της Eξέγερσης του Ίλιντεν. Μετά τη διάψευση όμως των ελπίδων για την αναγνώριση από τις ευρωπαϊκές δυνάμεις μιας αυτόνομης Μακεδονίας ή μιας μεγαλύτερης Βουλγαρίας, που ήταν ο αρχικός αλλά και ο τελικός σκοπός, στην περιοχή της Καστοριάς είχε παραμείνει μόνο το σώμα του Μήτρε Βλάχου (Ντίμιταρ Παντζούρωφ), βλάχικης καταγωγής.
Έτσι την άνοιξη του 1905 επαναμφανίζονται στην περιοχή οι βουλγαρόφρονες κομιτατζήδες, καταφθάνουν τα σώματα των Βασίλ Τσακαλάρωφ, Ιβάν Ποπώφ και Μιχαήλωφ, ενώ αναπτύσσουν εντονότερη δράση αυτά του Μήτρου Βλάχου, Ατανάς Κερσάκωφ από την Ιεροπηγή Καστοριάς (τότε Κοστενέτσι) και Κόλε Αντρέεφ (μεθερμηνευόμενον Νικόλαος Ανδρέου) από το Βαρικό Φλώρινας (τότε Μόκρενη). Στη βουλγαρική βιβλιογραφία η επίθεση στη Ζαγορίτσανη αναφέρεται ως η «Σφαγή της Ζαγορίτσανης» βουλγ. (Загоричанско клане) που αποδίδεται στην αγριότητα Ελλήνων αξιωματικών και Κρητών εθελοντών, χωρίς όμως να γίνεται οποιαδήποτε διασύνδεση με προγενέστερα συμβάντα, όπως:

• Στις 21 Φεβρουαρίου 1905 πυρπολήθηκε η Μονή Αγίου Νικολάου Κορομηλιάς από τους Μήτρο Βλάχο και Κόλε Αντρέεφ και δολοφονούνται ο ηγούμενός της, Άνθιμος Γιοβανόπουλος, και οι εγκαταβιώντες μοναχοί.^[25]
• Στις 24 Φεβρουαρίου πυρπολείται η Μονή Αγίου Νικολάου Τσιριλόβου, σημαντικό κέντρο του Μακεδονικού Αγώνα, από τον Κόλε Αντρέεφ.
• Στις 15 Μαρτίου 1905 δολοφονείται άγρια από τσέτα της Ζαγορίτσανης^[26] ο Καστοριανός δάσκαλος Βασίλειος Μελεγκάνος που είχε ορισθεί από τον Στέφανο Δραγούμη δάσκαλος στο πλησιέστερο χωριό, το Κεφαλάρι Καστοριάς, απ΄ όπου υδροδοτείτο και η πόλη της Καστοριάς.

Στις 18 Μαρτίου δέχεται επίθεση η Μονή Αγίου Αθανασίου Ζηκοβίστης και στις 21 Μαρτίου καταφθάνει στο Σισάνι το πολυπληθές σώμα του Στέφανου Δούκα (Καπετάν Μάλλιος) και συναντάται με τον Βάρδα. Μαζί με τα σώματα των Καούδη, Γύπαρη, Δικώνυμου Μακρή, Καραβίτη, Γκούσα και Πουλάκα, συγκεντρώνει ένα πολυπληθές σώμα περίπου 200 οπλιτών, ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονται οι σλαβόφωνοι Σταύρος Τσίλης από το Μαυρόκαμπο Καστοριάς ως οπλίτης, ο Θωμάς Χρήστου (Ρώμπακας) ομαδάρχης του Τσόντου Βάρδα από τη Βυσσινιά Καστοριάς, ο Θανάσκας (Παπαδημητρίου) Φώτιος από τον Απόσκεπο Καστοριάς, ο Ζηκούλης Αχιλλέας (Κοκοφύνας) κ.α., που συναντώνται στη Μονή Αγίων Αναργύρων Μελισσοτόπου, όπου και αποφασίζεται να επιτεθούν στην κωμόπολη της Βασιλειάδας εξαιτίας του γεγονότος ότι πολλοί κάτοικοί της συμμετείχαν στην πυρπόληση της Μονής Τσιριλόβου πριν ένα μήνα.
Το ξημέρωμα της 25ης Μαρτίου δόθηκε το σύνθημα για την επίθεση που δεν έπρεπε να διαρκέσει περισσότερο από μιάμιση ώρα γιατί ήταν βέβαιο ότι θα κατέφθανε τουρκικό απόσπασμα από τη διπλανή Κλεισούρα Καστοριάς και τη Λιθιά Καστοριάς. Οι αμυνόμενοι κάνανε χρήση του οπλισμού τους μέσα από τα παράθυρα των σπιτιών τους. Κατά την αποχώρηση, όταν άρχισε να φθάνει το τουρκικό απόσπασμα, οι νεκροί ήτανε 42, μεταξύ των οποίων 6 γυναίκες, δύο παιδιά και μερικοί πατριαρχικοί, για να προστεθούν λίγο αργότερα άλλοι 18 αιχμάλωτοι που εκτελέσθηκαν.^[27] Οι νεκροί παρέμειναν στον τόπο για αρκετές ημέρες γιατί αναμενόταν η έλευση ευρωπαϊκής επιτροπής για να εκτιμήσει την κατάσταση. Η αναμονή αυτή αλλοίωσε τα νεκρά σώματα αλλά και προσέφερε τη δυνατότητα για κάθε είδους πράξη, όπως του λογχισμένου πολλαπλώς νεκρού παιδιού.

Κατάσταση τα επόμενα χρόνια

Ο Καπετάν Άγρας και η ομάδα του στη λίμνη των Γιαννιτσών.

Οι αψιμαχίες μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων αλλά και του καθενός ξεχωριστά με τους Νεότουρκους συνεχίστηκαν σε πολύ μικρότερη ένταση αλλά και πάλι με θύματα. Ενδεικτική είναι η δολοφονία του μητροπολίτη Γρεβενών Αιμιλιανού, που αποτελούσε στυλοβάτη του Ελληνισμού προασπίζοντας την ταυτότητα των κατοίκων της περιοχής των Γρεβενών. Ο Αιμιλιανός αποτέλεσε στόχο των Νεότουρκων και των Κομιτατζήδων και ο φόνος του έγινε σε δάσος και εν κρυπτώ την 1η Οκτωβρίου 1911, ενώ ο μητροπολίτης μετέβαινε στο χωριό Γκριντάδες (σήμερα Αιμιλιανός) για να λειτουργήσει.^[28]
Το 1912, μετά την επιτυχία της Αλβανικής Eξέγερσης, οι Σέρβοι, επειγόμενοι να προλάβουν τη δημιουργία μίας Μεγάλης Αλβανίας, υποχώρησαν στις μαξιμαλιστικές βουλγαρικές απαιτήσεις επί της διανομής της Μακεδονίας και προχώρησαν από κοινού στη δημιουργία της Βαλκανικής Συμμαχίας (Λίγκας). Η επιτακτική ανάγκη παρουσίας στόλου στο Αιγαίο οδήγησε λίγο αργότερα και στην εισδοχή της Ελλάδας στη συμμαχία ολοκληρώνοντας έτσι το σκηνικό του Α' Βαλκανικού Πολέμου. Με την έκρηξή του ένα μεγάλο μέρος της Μακεδονίας μαζί με τη Θεσσαλονίκη απελευθερώθηκε από τον Ελληνικό Στρατό. Το 1913 οι Βούλγαροι, αν και υποτιθέμενα σύμμαχοι, επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά και χωρίς προηγούμενη κήρυξη πολέμου κατά των Ελλήνων και των Σέρβων προσπαθώντας να καταλάβουν για λογαριασμό τους τα μόλις απελευθερωθέντα από αυτούς εδάφη της Μακεδονίας, αλλά απωθήθηκαν (Β' Βαλκανικός Πόλεμος). Μετά την συντριβή που ακολούθησε, η Βουλγαρία αναγκάστηκε να παραχωρήσει και το ανατολικό τμήμα (Σέρρες, Δράμα και Καβάλα) στην Ελλάδα, η οποία ολοκλήρωσε με αυτό το τρόπο τους εθνικούς της στόχους στη Μακεδονία.

Αποτίμηση

Η επικράτηση των ελληνικών αντάρτικων σωμάτων δεν επέφερε ως άμεσο κέρδος τη Μακεδονία επειδή μεσολάβησε το Νεοτουρκικό κίνημα του 1908, το οποίο μετά την επικράτησή του οδήγησε στην απώλεια πολλών κεκτημένων των μειονοτήτων, εμπόδισε όμως να χαθούν οι περιοχές^[29] που αποτέλεσαν αργότερα την ελληνική Μακεδονία. Η χαμένη αυτοπεποίθηση των Ελλήνων αξιωματικών από τον πόλεμο του 1897 ανακτήθηκε.^[30]
Ο ευρωπαϊκός τύπος, όπως η Γενική Εφημερίδα της Βιέννης (Wiener Allgemeine Zeitung), εγκωμίασε τους Μακεδόνες που κατάφεραν να περιφρουρήσουν τη Μακεδονία με τις δικές τους δυνάμεις, και μέσω των Ελληνομακεδονικών ενόπλων ομάδων, απελευθέρωσαν τα χωριά από τη βουλγαρική τυραννία των κομιτατζήδων.^[31]

Χρονικό

Οπλαρχηγοί του Μακεδονικού Αγώνα

Το σώμα του Μακεδονομάχου καπετάν Γκόνου Γιώτα ...

...και του κομιτατζή της ΕΜΕΟ βοεβόδα Αποστόλ Πέτκωφ.

• 1900: Ενθρόνιση του επισκόπου Γερμανού Καραβαγγέλη στη Μητρόπολη Καστοριάς, όπου και δραστηριοποιείται στην περιοχή.
• 22 Ιουλίου 1902 Ενθρόνιση Χρυσοστόμου Καλαφάτη ως Μητροπολίτη Δράμας, με κομβική δράση στην Ανατολική Μακεδονία.
• 19 Αυγούστου 1902 Μάχη στο Τριγωνικό της Κοζάνης.
• 1902 Ο Ίων Δραγούμης τοποθετείται υποπρόξενος στο Μοναστήρι, όπου και προωθεί τα ελληνικά συμφέροντα στη περιοχή.
• 11 Ιουλίου 1903 Μάχη στο Πισοδέριο της Φλώρινας
• 1903 Οργανώνεται στην Αθήνα το Μακεδονικό Κομιτάτο υπό τον δημοσιογράφο Δημήτριο Καλαποθάκη κατόπιν εκκλήσεων του Μητροπολίτη Γερμανού. Κρητικοί εθελοντές στη Μακεδονία. Πρώτος νεκρός του Αγώνα ο κρητικός οπλαρχηγός Γεώργιος Σεϊμένης στο Λέχοβο που κατακρεουργείται αν και καθηλωμένος στο κρεβάτι από τους κομιτατζήδες.
• 19 Σεπτεμβρίου 1904, Μάχη στο Πολυπόταμο, το αντάρτικο άγημα έχει αρχηγό τον Μίκη Ζέζα.
• 1904 ο Λάμπρος Κορομηλάς τοποθετείται πρόξενος στη Θεσσαλονίκη με νέες προβολές των ελληνικών επιδιώξεων.
• 13 Οκτωβρίου 1904, Σκοτώνεται σε μάχη στη Στάτιστα (σημερινό όνομα "Μελάς") των Κορεστίων ο Παύλος Μελάς. Ελληνικό στρατιωτικό τμήμα διέρχεται τη μεθόριο. Οι ελληνικές αρχές της Θεσσαλονίκης ενισχύουν και εξοπλίζουν τα ελληνικά ανταρτικά σώματα.
• 7 Νοεμβρίου 1904 Μάχη στο Σκλήθρο,
• 2 Δεκεμβρίου Μάχη στο Ανταρτικό,
• 1905 τα ελληνικά σώματα αποκρούουν σθεναρά βουλγαρικές επιθέσεις ακολουθώντας την τακτική των κλεφτών.
• 19 Φεβρουαρίου 1905: Μάχη Μοριχόβου,
• 24 Φεβρουαρίου 1905: μάχη Λεχόβου,
• 25 Μαρτίου 1905: μάχη στη Ζαγορίτσιανη,
• 11 Απριλίου 1905: μάχη Σουμπανίστης,
• 8 Μαϊου 1905: μάχη του Ζελόβου,
• 22 Αυγούστου 1905: μάχη στο Γυμνοτόπι,
• 5 Σεπτεμβρίου 1905: μάχη στο Στρυμονικό,
• 14 Σεπτεμβρίου 1905: ο εικοσάχρονος Μακεδονομάχος Άρμεν Κούπτσιος εκτελείται με απαγχονισμό από τους Τούρκους στον πλάτανο της πλατείας της πόλης της Δράμας.
• 1906: ο Κορομηλάς επιζητεί την επίσημη συμμετοχή της Ελλάδας με αποστολή στρατού. Τέσσερα ελληνικά ανταρτικά σώματα σε σύγκρουση με τον οθωμανικό στρατό διαλύονται.
• 6 Αυγούστου 1906: μάχη στη λίμνη Γιαννιτσών,
• 7 Αυγούστου 1906: μάχη στο Καστανόφυτο.
• 14 Σεπτεμβρίου 1906: μάχη στο Μορίχοβο.
• 23 Σεπτεμβρίου 1906 μάχη στο Μελισσότοπο.
• 21 Δεκεμβρίου 1906: μάχη στη λίμνη Γιαννιτσών.
• 1907: η Αγγλία ασκεί πολιτική πίεση απαιτώντας την περιστολή των ελληνικών δράσεων στη περιοχή. Η Ελληνική Κυβέρνηση σε δίλημμα. Η Τουρκία απαιτεί την απομάκρυνση του Λ. Κορομηλά από το Προξενείο της Θεσσαλονίκης. Απομακρύνεται, αλλά το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών τον διορίζει Γενικό Επιθεωρητή των προξενείων της διευκολύνοντας με αυτό τον τρόπο ακόμα περισσότερο τη δράση του.
• 4 Γενάρη 1907: μάχη σε Άθυρα και Κουφάλια.
• 27 Φεβρουαρίου 1907: μάχη της Νικόκλειας.
• 13 Μαρτίου 1907: μάχη της Πέτρας.
• 8 Μαϊου 1907: μάχη στο Παλαιοχώρι Κορεστείων.
• 15 Ιουλίου 1907: Μάχη στο Καλογερικό.
• 10 Σεπτεμβρίου: μάχη της Παπαδιάς.
• 18-19 Γενάρη 1908: μάχη στον Άγιο Ιωάννη Καστανιάς.
• 18 Μαρτίου 1908: μάχη στη Ζούζουλη.
• 26 Μαρτίου 1908: μάχη της Βίτσιανης.
• 10 Μαϊου 1908: μάχη στο Κωστενέτσι.
• 6 Ιουνίου 1908: μάχη στη Δόγιαννη.
• 1908: Με την επανάσταση των Νεοτούρκων το Οθωμανικό Κράτος παραχωρεί σύνταγμα και ίσα δικαιώματα σε όλους τους πολίτες. Ολοκληρώνεται ο Μακεδονικός Αγώνας με επιτυχία καταφέρνοντας να διατηρήσει τη συνοχή του Ελληνισμού της Μακεδονίας.