Η Ναυμαχία της Πρέβεζας 28 Σεπτεμβρίου 1538

Bigbook.gr.

Η Ναυμαχία της Πρέβεζας έλαβε χώρα στις 28 Σεπτεμβρίου 1538 στην Πρέβεζα (βορειοδυτική Ελλάδα) μεταξύ του Οθωμανικού στόλου, υπό τον Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα, κατόπιν εντολής του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς, και του ενωμένου στόλου της Χριστιανικής Συμμαχίας (Holy League), η οποία συστήθηκε από τον Πάπα Παύλο Γ΄, υπό τον Γενοβέζο ναύαρχο Αντρέα Ντόρια. Λόγω της νίκης των Οθωμανών στη ναυμαχία αυτή, παρά το ότι οι Δυτικοί είχαν ναυτική υπεροπλία, η σημερινή Τουρκία θεωρεί εθνική γιορτή την ημέρα της Ναυμαχίας της Πρέβεζας και η πόλη Πρέβεζα είναι διάσημη στον τουρκικό λαό, επειδή το γεγονός προβάλλεται ευρέως στα σχολικά εγχειρίδια ιστορίας. Είναι τέτοια η ιστορική σημασία της Ναυμαχίας της Πρέβεζας για τον Τουρκικό λαό, ώστε τα πλέον σύγχρονα τουρκικά υποβρύχια σήμερα αποτελούν σειρά με το όνομα Turkish Navy Submarines "Preveze". Ο ναύαρχος Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα θεωρείται εθνικός ήρωας και το Μαυσωλείο του βρίσκεται στο Ναυτικό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης. Εκεί επίσης βρίσκεται ο διάσημος πίνακας ζωγραφικής «H Ναυμαχία της Πρέβεζας» του ζωγράφου Οχάνες Ουμέντ Μπεχζάντ (1866).[1] Δεν θα πρέπει να γίνεται ιστορική σύγχυση της Ναυμαχίας της Πρέβεζας (1538 μ.Χ.) με τη διάσημη επίσης Ναυμαχία του Ακτίου (31 π.Χ.), η οποία απέχει χρονικώς και αφορά μια εμφύλια διαμάχη Ρωμαίων, του Αντωνίου και του Οκταβιανού. [2], [3]

Το έτος 1537, ο Διοικητής του μεγάλου Οθωμανικού στόλου, Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα Πασάς, κατέλαβε μία σειρά νησιών του Αιγαίου και του Ιονίου, νησιά που ανήκαν στη Δημοκρατία της Βενετίας, δηλαδή τη Σύρο, την Αίγινα, την Ίο, την Πάρο, την Τήνο, την Κάρπαθο, την Κάσο και τη Νάξο, προσάρτησε δε το Δουκάτο της Νάξου στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στη συνέχεια πολιόρκησε το Ενετικό φρούριο της Κέρκυρας και επίσης λεηλάτησε τις ισπανικές κατακτήσεις της Καλαβρίας στη νότια Ιταλία. [4]

Εν όψει αυτής της απειλής, ο Πάπας Παύλος Γ' πέτυχε το Φεβρουάριο του 1538 να συστήσει τη λεγόμενη «Ιερά Συμμαχία», η οποία περιλάμβανε τις Παπικές Πολιτείες, την Ισπανία, τη Δημοκρατία της Γένοβας, τη Δημοκρατία της Βενετίας και τους Ιππότες της Μάλτας, και δυνάμεις της Πορτογαλίας για να αντιμετωπίσουν τη ναυτική δύναμη του Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα Πασά. Επικεφαλής αυτής της μεγάλης αρμάδας ετέθη ο Γενοβέζος ναύαρχος Αντρέα Ντόρια.[5], [6]
Ο ναύαρχος Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα

Ο ναύαρχος Μπαρμπαρόσα γεννήθηκε το 1478 στη Μυτιλήνη και πέθανε στην Κωνσταντινούπολη στις 4 Ιουλίου 1546 από φυσικά αίτια. Το πραγματικό του όνομα είναι Γιακούπογλου Χιζίρ (Yakupoğlu Hızır). Στους Τούρκους είναι γνωστός ως Barbaros Ηayreddin Paşa ή Hızır Hayreddin Paşa, ή Hızır Reis Barbarossa Hayreddin Pasha. Θεωρείται ο μεγαλύτερος Οθωμανός ναυτικός πολεμιστής. Το όνομα Hayreddin είναι Αραβικό, Khair ad-Din (αραβικά خير الدين) σημαίνει “Η καλοσύνη της Θρησκείας, δηλαδή το Ισλάμ). Το παρατσούκλι Barbarossa το έδωσαν οι δυτικοί και σημαίνει κοκκινογένης, επειδή είχε κόκκινα γένια. Ο ίδιος και ο αδελφός του Oruc είχαν δραστηριοποιηθεί ως επιτυχημένοι εμποροπλοίαρχοι του εμπορικού ναυτικού αλλά και ως πειρατές κατά χριστιανικών στόχων μέχρι το 1512, όταν ο Σουλτάνος Σελίμ Α΄ ήρθε στην εξουσία. Ο γνωστός Πίρι Ρέις είναι ανιψιός του. Αρχικά, ο ίδιος και ο αδελφός του ένωσαν τις δυνάμεις τους με επιτυχία με το Σουλτάνο Σελίμ Α΄ τον Αμείλικτο το 1515, αλλά πραγματικά γνώρισε δόξα από τον Σουλτάνο το Σουλεϊμάν το Μεγαλοπρεπή, γιο του Σελίμ Α΄. [7] Η παρουσία του Μπαρμπαρόσα ήταν σχεδόν αδιάκοπη στη Μεσόγειο κατά την διάρκεια της οθωμανικής αυτοκρατορίας, αρχικά σε εμπορικό και πειρατικό επίπεδο, και στη συνέχεια ως Διοικητής του Στόλου (καπουδάν πασάς) μεταξύ περίπου των ετών 1515 έως 1544. [8],
Ναυτικές Δυνάμεις

Ο Χαϋρεντίν Μπαρμπαρόσα Πασάς το καλοκαίρι του 1538 είχε στόλο που αριθμούσε 122 γαλέρες και γαλιότες. Από την άλλη πλευρά, η «Ιερά Συμμαχία» περιλάμβανε ναυτική δύναμη από 302 πλοία (162 γαλέρες και γαλεόνια, 140 μπάρκα). Από αυτά, τα 55 ήταν γαλέρες από τη Βενετία, 49 από την Ισπανία, και 27 από τις Παπικές Πολιτείες και τους Μαλτέζους Ιππότες. Ο Γενοβέζος ναύαρχος Αντρέα Ντόρια ορίσθηκε Διοικητής όλων στην υπηρεσία του αυτοκράτορα Καρόλου του 5ου.[9], [10]
Η Ανάπτυξη των στόλων

Οι ναυτικές δυνάμεις της Ιεράς Συμμαχίας συναρμολογήθηκαν σε στόλο κοντά στο νησί της Κέρκυρας. Ο στόλος του Πάπα έπλευσε υπό τις διαταγές του Ναυάρχου Μάρκο Γκριμάνι και ο Ενετικός στόλος υπό το Βιντσέντζο Καπέλλο κατέπλευσαν πρώτοι. Ο Ντορία συναντήθηκε με την Ισπανική και Γενοβέζικη αρμάδα στις 22 Σεπτεμβρίου 1538. Πριν από την άφιξη του Ντορία, o Γκριμάνι επιχείρησε να αποβιβάσει στρατεύματα κοντά στο ενετικό Φρούριο της “Μπούκας” και στο Φρούριο του Αγίου Ανδρέα της Πρέβεζας, αλλά υποχώρησε στην Κέρκυρα μετά από απώλειες πού είχε σε συμπλοκές με τον Οθωμανικό Στόλο που συνάντησε στη ρότα του. Ο Χαϋρεντίν Μπαρμπαρόσα βρισκόταν ακόμη στο νησί της Κω στο Αιγαίο την εποχή εκείνη, αλλά σύντομα έφτασε στην Πρέβεζα με το υπόλοιπο του τουρκικού στόλου μετά την κατάκτηση της βενετσιάνικης Κεφαλονιάς στο δρόμο του. Ο Σινάν Ρέις, ένας από τους Οθωμανούς πλωτάρχες, πρότεινε στον Μπαρμπαρόσα να αποβιβάσουν στρατεύματα στο Άκτιο, απέναντι από την Πρέβεζα, μια ιδέα στην οποία αρχικά ήταν αντίθετος ο Μπαρμπαρόσα, αλλά που αργότερα αποδείχθηκε ότι ήταν σημαντική για τη διασφάλιση της τουρκικής νίκης. Με την εκμετάλλευση του φρουρίου του Ακτίου, το οποίο διασώζεται και σήμερα, οι Οθωμανοί θα μπορούσαν να υποστηρίξουν τη ναυτική δύναμη του Μπαρμπαρόσα, με βολές πυροβολικού από εκεί, ενώ ο Ντορία θα έπρεπε να κρατήσει τα πλοία του μακριά από την ακτή. Οι προσπάθειες αυτές του Ντορία απέτυχαν και οι Δυτικοί στρατιώτες απωθήθηκαν από τις Οθωμανικές δυνάμεις του Μουράτ Ρέις στις 25 και 26 Σεπτεμβρίου 1538. Καθώς τα πλοία του Ντορία κρατούσαν απόσταση από την ακτή, ένα μεγάλο μέρος της ανησυχίας του αφορούσε τους αντίθετους βορειοδυτικούς ανέμους που οδηγούσε τα πλοία του σε εχθρική ακτή, δηλαδή προς το Άκτιο. Ο Μπαρμπαρόσα είχε ήδη καταλάβει την εσωτερική αυτή πλεονεκτική θέση. Έτσι, τη νύχτα της 27ης/28ης Σεπτεμβρίου 1538, ο Ντορία έπλευσε 30 μίλια νότια και, όταν ηρέμησε ο άνεμος, αγκυροβόλησε στη θέση Σέσσολα κοντά στο νησί της Λευκάδας. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, ο ίδιος και το επιτελείο του αποφάσισαν ότι η καλύτερη λύση ήταν να πραγματοποιήσουν επίθεση στη Ναύπακτο και να αναγκάσουν έτσι το Μπαρμπαρόσα σε μια αναμέτρηση εκεί.[11] , [12]
Τα Φρούρια της Πρέβεζας

Οι δυτικές Χριστιανικές δυνάμεις της Ιερής Συμμαχίας έκαναν προσπάθεια να καταλάβουν το Φρούριο του Ακτίου, το οποίο πιθανότατα θα ήταν αναγκαίο για να εξασφαλιστεί η επιτυχία, αλλά απέτυχαν. Ο Αντρέα Ντόρια (Andrea Doria) φοβόταν ότι θα είχε μια ήττα σε χερσαίο έδαφος, δεδομένου ότι μία αρχική προσπάθεια εξόδου του πολιορκημένου Γκριμάνι είχε απωθηθεί από τους Οθωμανούς. Η Ιερά Συμμαχία έκανε επίσης δύο αποτυχημένες προσπάθειες με τις χερσαίες δυνάμεις της να καταλάβει τα Ενετικά Φρούρια της Πρέβεζας, δηλαδή το Κάστρο της Μπούκας, το Κάστρο του Αγίου Ανδρέα και το Κάστρο του Αγίου Γεωργίου. Από αυτά τα τρία Φρούρια της Πρέβεζας, μόνο τα δύο σώζονται σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση. Δεν υφίσταται πλέον το Φρούριο της Μπούκας. Το Κάστρο της Μπούκας βρισκόταν στη σημερινή θέση “Παλιοσάραγα” (= Παλιό σαράι) της Πρέβεζας. [13]Η κατασκευή του πιθανόν άρχισε στα τέλη του 15ου αιώνα από τους Τούρκους και ολοκληρώθηκε στις πρώτες δεκαετίες του 16ου αιώνα από τους Βενετούς. Κατεδαφίσθηκε το 1701. Επρόκειτο για σημαντικό όσο και ισχυρό κάστρο. Έλεγχε το λιμάνι της Πρέβεζας και το στόμιο του Αμβρακικού κόλπου. Αποτελούσε τετράγωνο οχυρό με 4 ή 2 πολυγωνικούς πύργους στις γωνίες του. Λειτουργούσε ως βάση της στρατιωτικής διοίκησης και φρουράς της πόλης. Κατεδαφίστηκε από τους Βενετούς το 1699, ενώ αργότερα ο Αλή-Πασάς έχτισε ανάκτορο στα ερείπιά του που ονομάζεται "Παλιοσάραγα", το οποίο επίσης αργότερα γκρεμίστηκε και δεν υφίσταται. Το Φρούριο του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται δυτικά προς το Ιόνιο Πέλαγος, δυτικά της παραλίας Κυανή Ακτή, ενώ το Φρούριο του Αγίου Ανδρέα βρίσκεται ανατολικά στο στόμιο της Πρέβεζας με τον Αμβρακικό Κόλπο, δίπλα από το σημερινό κτίριο της Νομαρχίας. Την εποχή εκείνη το Φρούριο του Αγίου Ανδρέα ήταν σχεδόν παραθαλάσσιο, διότι δεν υπήρχε η σημερινή οδός Σπηλιάδου ούτε το Νέο Λιμάνι. Τόσο το κτίριο του Φρουρίου Αγίου Γεωργίου όσο και του Αγίου Ανδρέα, έλαβαν τη σημερινή τους μορφή μετά από επισκευές και επεκτάσεις που έκανε το 1810-1820 ο Αλή Πασάς Τεπελενλής.Την εποχή της ναυμαχίας της Πρέβεζας είχαν υποτυπώδη κτιριακή υποδομή.[14]
Η Ναυμαχία

Τα ξημερώματα της 28ης Σεπτεμβρίου 1538, ο Αντρέα Ντόρια με έκπληξη διαπίστωσε ότι οι Οθωμανοί έρχονταν κατευθείαν προς τα πλοία του. Ο Μπαρμπαρόσα είχε μετακινήσει το στόλο έξω από το αγκυροβόλιο και επιπλέον κινήθηκε νότια. Ο Τουργκούτ Ρέις ήταν ναυτική εμπροσθοφυλακή με έξι μεγάλα πλοία τύπου "φούστα" και η αριστερή πτέρυγα είχε περίπτυξη κοντά στην ακτή. Ο Ντορία δεν περίμενε μια τέτοια τολμηρή επιθετική κίνηση από την κατώτερη αριθμητικά δύναμη του τουρκικού στόλου και έτσι χρειάσθηκε τρεις ώρες, προκειμένου να δώσει εντολή να σηκώσουν άγκυρες για απόπλου και να προετοιμασθεί για ναυμαχία και μάλιστα πιέσθηκε από τους συνεργάτες του Γκριμάνι και Καπέλο. Τελικά, οι δύο στόλοι συνεπλάκησαν στις 28 Σεπτεμβρίου 1538 στον Αμβρακικό Κόλπο, ο οποίος στην ξένη βιβλιογραφία αναφέρεται ως "Κόλπος της Άρτας", δίπλα στην Πρέβεζα. Η έλλειψη ανέμου δεν ήταν προς όφελος του Ντορία. Η τεράστια ενετική ναυαρχίδα "Galeone di Venezia" με τα μεγάλα κανόνια της ακινητοποιήθηκε λόγω άπνοιας τέσσερα μίλια από την ξηρά και δέκα μίλια από τη θέση Σέσσολα. Τα χριστιανικά πλοία πάλευαν για να έρθουν σε βοήθεια, αλλά συντομότατα περιβάλλονταν από εχθρικές οθωμανικές γαλέρες. [15], [16]

Ακάθεκτες οι δυτικές δυνάμεις ενεπλάκησαν σε μια μάχη που διήρκεσε ώρες και έκανε αρκετή ζημιά στο οθωμανικό ναυτικό. Όταν ο άνεμος δυνάμωσε, ο χριστιανικός στόλος τελικά άρχισε δράση, αφού πρώτα ο Ντορία εκτέλεσε μια σειρά χειρισμών πλεύσης, με σκοπό να προσελκύσει τους Οθωμανούς προς την ανοικτή θάλασσα-στόχο. Ο Φεράντε Γκονζάγκα, αντιβασιλέας Διοικητής της Σικελίας, ήταν στην αριστερή πτέρυγα του συνδυασμένου στόλου, ενώ οι Ιππότες της Μάλτας ήταν στη δεξιά πτέρυγα. Ο Ντορία έθεσε τέσσερις από τις ταχύτερες γαλέρες του υπό τις διαταγές του ανιψιού του, Τζιοβάνι Αντρέα Ντορία, ο οποίος έλαβε θέση μπροστά στο κέντρο της ναυμαχίας, μεταξύ του Γκονζάγκα και των Μαλτέζων Ιπποτών. Οι γαλέρες του Ντορία σχημάτισαν μια μακριά γραμμή πίσω τους, μπροστά από τις παπικές και τις βενετσιάνικες γαλέρες των Γκριμάνι και Καπέλο. Ακριβώς από πίσω παρατάχθηκαν οι βενετσιάνικες γαλέρες του Αλεσάντρο Κονταλμιέρο και οι ανάμικτες ισπανικές, πορτογαλικές και γενοβέζικες γαλέρες υπό τις διαταγές του Φραντσέσκο Ντορία, μαζί με τις μπάρκες και τα πλοία ναυτικής υποστήριξης. [17] , [18]

Ο Οθωμανικός στόλος είχε διαμορφωθεί σε διάταξη σχήματος Ύψιλον . Ο Μπαρμπαρόσα μαζί με το γιο του, Χασάν Ρέις, αργότερα Χασάν Πασά, τον Σινάν Ρέις, τον Καφέρ Ρέις και τον Σαμπάν Ρέις, παρατάχθηκαν στο κέντρο. Ο Σεΐντι Αλί Ρέις διοικούσε την αριστερή πτέρυγα. Ο Σαλίχ Ρέις διοικούσε τη δεξιά πτέρυγα. Ο Τουργκούτ Ρέις, με τη συνεργασία του Μουράτ Ρέις, του Γκιουζελτσέ Μεχμέτ Ρέις και του Σαντίκ Ρέις, διοικούσε την οπίσθια πτέρυγα. Οι Οθωμανοί γρήγορα ενεπλάκησαν με τα ενετικά, τα παπικά και τα μαλτέζικα πλοία, αλλά ο Αντρέα Ντορία δίστασε να μεταφέρει το κέντρο των δυνάμεών του κατά μέτωπο προς τον Μπαρμπαρόσα. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να γίνονται πολλές κινήσεις (χειρισμοί πλεύσης) και πολύ λιγότερες πολεμικές αψιμαχίες. Ο Μπαρμπαρόσα ήθελε να επωφεληθεί από την έλλειψη ανέμου, η οποία ακινητοποίησε τα μεγαλύτερα σε μέγεθος χριστιανικά πλοία (barques), τα οποία αντιπροσώπευαν στο μεγαλύτερο μέρος την αριθμητική διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών. Αυτές οι barques έπεσαν ως εύκολη λεία στα χέρια των Οθωμανών, οι οποίοι επιβιβάστηκαν σε αυτές και τις κατέλαβαν από τις δικές τους πιο ευέλικτες γαλέρες και γαλιότες. [19] , [20]

Ο Αντρέα Ντορία προσπάθησε να παγιδεύσει τα οθωμανικά πλοία ανάμεσα σε βολές των κανονιών του από τις μπάρκες και τις γαλέρες του, αλλά απέτυχε. Στο τέλος της ημέρας, οι Οθωμανοί είχαν βυθίσει 10 χριστιανικά πλοία, έκαψαν 3 άλλα, αιχμαλώτισαν 36 και συνέλαβαν αιχμαλώτους 3000 ναύτες. Οι Οθωμανοί δεν αναφέρουν καθόλου απώλειες σε πλοία. Αναφέρουν όμως 400 νεκρούς και 800 τραυματίες. Είναι βέβαιο ότι ένας μεγάλος αριθμός οθωμανικών πλοίων υπέστη μεγάλες ζημιές από τις βολές κανονιών της ναυαρχίδας "Galeone Di Venezia" που διοικούνταν από τον Αλεσάντρο Κονταλμιέρο. Το επόμενο πρωί, παρά τον ευνοϊκό άνεμο, μη θέλοντας να διακινδυνεύσει την ισπανική και γενοβέζικη αρμάδα, ο Ντορία εγκατέλειψε το πεδίο της μάχης και διέταξε πλεύση προς Κέρκυρα, κωφεύοντας στις εκκλήσεις των Ενετών, των Μαλτέζων και των Παπικών Διοικητών συνεχίσουν τον αγώνα. Πάντως στη σημερινή Ιταλία ο Ντορία εκτιμάται ιδιαίτερα ως ιστορικό πρόσωπο, κεντρική δε λεωφόρος της Ρώμης φέρει το όνομά του.[21]
Επακόλουθα της Ναυμαχίας της Πρέβεζας

Είναι ευρέως αποδεκτή η υπεκφυγή του Αντρέα Ντορία στη Ναυμαχία της Πρέβεζας, όπως και η έλλειψη ζήλου του. Αυτά οφειλόταν πιθανότατα στην απροθυμία του να ριψοκινδυνεύσει την ασφάλεια των δικών του πλοίων. Ο ίδιος ο Ντορία, Γενοβέζος, ήταν ιδιοκτήτης ενός υποτυπώδους αριθμού πλοίων της ισπανικής και γενοβέζικης αρμάδας. Πέραν αυτού είχε και μια μακροχρόνια εχθρότητα προς τη Βενετία. Η ίδια η πόλη του, η Γένοβα, ήταν σκληρός αντίπαλος της Βενετίας, την ανταγωνιζόταν λυσσαλέα, και στο κάτω - κάτω, θεωρούσε ότι ο οθωμανικός στόλος τη Βενετία είχε ως στόχο της επιθετικότητάς του. Το επόμενο έτος 1539, ο Μπαρμπαρόσα επέστρεψε και κατέλαβε σχεδόν όλες τις εναπομείνασες βενετσιάνικες κτήσεις στο Ιόνιο και το Αιγαίο Πέλαγος.[22] Τελικά, τον Οκτώβριο του 1540, υπογράφηκε Συνθήκη Ειρήνης μεταξύ της Δημοκρατίας της Βενετίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με βάση την οποία οι Οθωμανοί ανέλαβαν τον έλεγχο των ενετικών κτήσεων του Μωρέως (Πελοπόννησος) και της Δαλματίας και των πρώην Βενετικών νησιών του Αιγαίου, του Ιονίου και τις ανατολικές Αδριατικές ακτές. [23]Επίσης βάσει της Συνθήκης, η Βενετία υποχρεώθηκε να πληρώσει πολεμική αποζημίωση στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ίση με 300.000 χρυσά δουκάτα. Μετά τη νίκη της στη Ναυμαχία της Πρέβεζας και την επακόλουθη νίκη στη μάχη της Τζέρμπα στην Τυνησία το 1560, η Οθωμανική Αυτοκρατορία απέκρουσε με επιτυχία τις προσπάθειες της Βενετίας και της Ισπανίας, τις δύο δηλαδή επικρατούσες ναυτικές δυνάμεις της Μεσογείου, να σταματήσουν την αντίστοιχη Οθωμανική προσπάθεια εξόδου στην τεράστια θάλασσα. Αυτό άλλαξε μόνο με τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571.
Φωτ.:«H Ναυμαχία της Πρέβεζας» του ζωγράφου Ohannes Umed Behzad (1866), Ναυτικό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης

http://el.wikipedia.org/wiki/Ναυμαχία_της_Πρέβεζας

Τι έχουν να προσφέρουν οι χριστιανοί

http://www.antifono.gr/portal/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82/%CE%98%CE%B5%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CE%98%CF%81%CE%B7%CF%83%CE%BA%CE%B5%CE%B9%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1/videos/4544-p-eyaggelos-gkana3a-ti-exoyn-na-prosferoyn-oi-xristianoi-sti-syzitisi-gia-ti-dikaiosyni3b.html

Τι έχουν να προσφέρουν οι χριστιανοί στη συζήτηση για τη δικαιοσύνη;

Σάββατο, 28 Σεπτέμβριος 2013 07:30ΒΙΝΤΕΟθήκη

inShare

Το γραφείο νεότητας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών στα πλαίσια ομιλιών: Το Ευαγγέλιο στον σύγχρονο κόσμο: συναντήσεις με χριστιανούς και θύραθεν στοχαστές, διοργάνωσε εκδήλωση με θέμα:
Οι χριστιανοί απέναντι στο πρόβλημα της κοινωνικής ανισότητας και το αίτημα της δικαιοσύνης.
Tην Τετάρτη 22 Μαΐου 2013,ο π. Ευάγγελος Γκανάς, (εφημέριος Ι.Ν. Αγίου Μελετίου Σεπολίων) μίλησε με θέμα :
Τι έχουν να προσφέρουν οι χριστιανοί στη συζήτηση για τη δικαιοσύνη;

Μαρτσέλλο Μαστρογιάννι

Bigbook.gr.

Ο Μαρτσέλλο Μαστρογιάννι (ιταλικά: Marcello Mastroianni, 28 Σεπτεμβρίου 1924 - 19 Δεκεμβρίου 1996) υπήρξε Ιταλος ηθοποιός του κινηματογράφου.

Ο Μαστρογιάνι μεγάλωσε στο Τορίνο και την Ρώμη. Πολλές φορές ειχε δηλώσει οτι η καταγωγή του ηταν ελληνική . Ήταν ανιψιός του φημισμένου Ιταλού γλύπτη Ουμπέρτο Μαστρογιάννι (1910 - 1998). Η διεθνής καριέρα του Μαστρογιάννι καθιερώθηκε με την κινηματογραφική ταινία Γλυκιά ζωή του Φελίνι.

  

"Κόκκινα φανάρια (Το καλντερίμι)" - Πόλυ Πάνου (1963)

dylan18869·36 βίντεο

Μεταφορτώθηκε στις 30 Μάρ 2011

Μουσική : Σταύρος Ξαρχάκος
Στίχοι : Αλέκος Γαλανός
Α' Εκτέλεση : Πόλυ Πάνου

"Του λιμανιού το καλντερίμι όσοι δε ζήσαν
να που δεν ξέρουν τι 'ναι πόνος και καημός,
πώς κλαίει ο άνθρωπος που τα όνειρά του τώρα σβήσαν,
πόσο πικρός του κόσμου ο κατατρεγμός.

Πνιχτές ανάσες και βρισιές,
βαμμένα χείλια παγωμένα στις γωνιές.
Κι είναι θάνατος αργός
του πεζοδρόμιου ο νόμος ο σκληρός.

Πληρωμένες αγκαλιές,
ιστορίες τραγικές
γράφονται μέσ' στις κρύες φτωχογειτονιές.
Το τραγούδι σπαραγμός,
η ζωή κατατρεγμός,
το καλντερίμι ένας ατέλειωτος καημός.

Του λιμανιού το καλντερίμι όσοι δε ζήσαν,
να που δεν ξέρουν τι 'ναι πόνος και καημός.
Πώς κλαίει ο άνθρωπος που τα όνειρά του τώρα σβήσαν,
πόσο πικρός του κόσμου ο κατατρεγμός.

Σβήσαν τα φώτα στα στενά,
του λιμανιού τα καλντερίμια σκοτεινά
και σταμάτησε η ζωή
το ψέμα το φτασιδωμένο της να ζει."

Πετιμέζι: Ιδιότητες και συνταγή

http://www.agrotikabook.gr/%CF%80%CE%B5%CF%84%CE%B9%CE%BC%CE%AD%CE%B6

Πετιμέζι: Ιδιότητες και συνταγή

Τετ, 2013-07-24 22:15

Παχύρρευστο σιρόπι που φτιάχνεται βράζοντας τον μούστο. Πλούσιο σε ενέργεια, σίδηρο και ασβέστιο. Δεν περιέχει συντηρητικά, χρωστικές, ζάχαρη. Διατηρείται για πολύ καιρό εκτός ψυγείου. Συγκεντρώνει τα περισσότερα θεραπευτικά συστατικά του σταφυλιού και συνήθως χρησιμοποιείται :

• αυτούσιο όπως είναι σε μικρά “πρωινά σφηνάκια” για άμεση ενεργειακή ενδυνάμωση : άριστη πηγή σιδήρου (αναιμίες) καταπραϋντικές ιδιότητες λαιμού, αντικαταθλιπτικό
• για μαριναρίσματα στην μαγειρική, ιδιαίτερα με ξύδι σε γλυκόξυνες σάλτσες και γιά βαλσάμικες σαλάτες
• στην ζαχαροπλαστική ως γλυκαντική ουσία σε ροφήματα, γιαούρτι, μουστοκούλουρα και ιδιαίτερα σιρόπι σε σπιτικές τηγανίτες

Θρεπτική αξία (% ανά 100 γρ.) / Υδατάνθρακες 80.9 / Λιπαρά 0.4 / Πρωτεΐνες 0,9 / Θερμίδες 33 / Ασβέστιο 74mg / Φωσφόρος 40 mg / Σίδηρος 1,2mg

Το σκούρο αυτό παχύρρευστο ελιξίριο γλυκαίνει τον ουρανίσκο του ανθρώπου εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Σήμερα, το πετιμέζι, το κολλώδες σιρόπι που φτιάχνεται βράζοντας και ξαφρίζοντας τον μούστο (τον χυμό των πατημένων σταφυλιών πριν αρχίσει η διαδικασία της ζύμωσης), το βρίσκουμε σε περιοχές και σε χωριά σε όλη την Ελλάδα όπου οι κάτοικοι παράγουν το δικό τους κρασί και σε επιλεγμένα ράφια ορισμένων καταστημάτων στις πόλεις. Οι αρχαίοι Έλληνες είχαν δημιουργήσει ένα είδος αξιολογικής κλίμακας για τον μούστο που διαφοροποιούσε το γλυκαντικό από το πόσο είχε βράσει και πήξει. Υπήρχε ο γλεύκος που εκτιμάται ότι ήταν κάτι που έμοιαζε με τον φρέσκο μούστο από υπερβολικά ώριμα σταφύλια. Το έψημα ήταν συμπυκνωμένος χυμός σταφυλιών με την πυκνότητα του μελιού, που συχνά αντικαθιστούσε το τελευταίο. Ο εψετός ήταν λίγο λιγότερο πυκνός.

Στη σύγχρονη κουζίνα, το αρχαίο αυτό γλυκαντικό βλέπει μια κάποια αναγέννηση, οι χρήσεις του επεκτείνονται πέρα από τη σφαίρα της ζαχαροπλαστικής και προστίθεται σε πιάτα με κρέατα, ψάρια και λαχανικά, σε σάλτσες και ντρέσινγκ προκειμένου να ικανοποιηθούν οι ορέξεις των σύγχρονων Ελλήνων γαστρίμαργων για κάτι παραδοσιακό, αλλά και καινούργιο. Το πετιμέζι δρα και ως συντηρητικό στη χωριάτικη κουζίνα, ιδίως στα γλυκά του κουταλιού με μελιτζάνα και κολοκύθα. Το πετιμέζι περιχύνεται πάνω σε ψημένο ψωμί, σε τσαλέτια (τηγανίτες από μπομπότα- γλυκός χυλός με βάση το αλεύρι- ένα παλιό πιάτο από τη Σάμο), σε μικρές χορτόπιτες από την Τήνο όπως η φεσκλόπιτα, σε περισσότερα πιάτα στην παραδοσιακή κουζίνα και τουλάχιστον σε ένα γλυκόξινο πιάτο με ψάρι, το σαβόρο, σε διάφορες εκδοχές από τις Κυκλάδες.

Για να φτιάξουμε δύο λίτρα πετιμέζι, χρειαζόμαστε με 5 λίτρα φρέσκου μούστου και 2 κύβους 5 εκ. από μπαγιάτικο ψωμί. Ρίχνουμε τον μούστο σε μια μεγάλη κατσαρόλα μαζί με το ψωμί. Τα ζεσταίνουμε σε πολύ χαμηλή φωτιά. Μόλις αρχίζει να σιγοβράζει, ξαφρίζουμε την επιφάνεια με ένα μεγάλο κουτάλι. Πετάμε τον αφρό. Το κάνουμε συνεχώς, καθώς σιγοβράζει ο μούστος. Μαγειρεύουμε μέχρι να μειωθούν τα 5 λίτρα σε περίπου 2. Θα γίνει ένα παχύρρευστο και κολλώδες μείγμα, με πυκνότητα περίπου ανάμεσα σε αυτή του λαδιού και του μελιού. Το αφήνουμε να κρυώσει στην κατσαρόλα και το αποθηκεύουμε σε ένα καθαρό βάζο σε δροσερό, σκοτεινό μέρος.

enallaktikidrasi.com

ΑΣΠΡΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ

http://kritipoliskaihoria.blogspot.gr/2013/09/blog-post_1304.html?spref=fb

ΑΣΠΡΟΣ ΠΟΤΑΜΟΣ - Ο ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΞΩΜΑΧΩΝ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΠΕΥΚΩΝ ΝΟΜΟΥ ΛΑΣΙΘΙΟΥ

Η ελιά ήταν πάντα στο επίκεντρο της ζωής στην Κρήτη. Οι κάτοικοι του χωριού Πεύκοι (7 χλμ. από τον Μακρύγιαλο) κατέβαιναν το φθινόπωρο στο φαράγγι για να μαζέψουν τις ελιές. Εκεί είχαν το μικρό σπιτάκι τους για να ξωμένουν. 

Τα πιο πολλά από αυτά τα σπιτάκια είναι μαζεμένα στην πλαγιά του φαραγγιού και είναι αυτά που αποτελούν ένα πολύ ιδιαίτερο κατάλυμα, από τα πιο ιδιαίτερα που έχουμε ζήσει, τον ξενώνα «Ασπρος Ποταμός». Σπιτάκια στο χρώμα του κεραμιδιού, το ένα σφιχτά δεμένο με το άλλο και ενσωματωμένα στον βράχο, με τις παραδοσιακές καμινάδες τους και τη μικρή αυλή μπροστά τους, αποπνέουν χωρίς δυσκολία την αίσθηση εκείνων των καιρών που τα κατοικούσαν οι ξωμάχοι. 

Το ίδιο και μέσα. Ολα, και οι τοίχοι και οι βράχοι, έχουν ασπριστεί και τα στρώματα ακολουθούν το σχήμα του βράχου και συχνά κοιμάσαι σε μια εσοχή τους. Τα δωμάτια δεν έχουν ηλεκτρικό φωτισμό, μόνο δυο μικρά «λεντ» πάνω από τα διπλά κρεβάτια και ένα μεγαλύτερο στο μπάνιο. Στην παραδοσιακή κουζίνα υπάρχουν όμως ηλεκτρικό ψυγείο και εστία γκαζιού. 

Το βράδυ ήλθαν ξανά στη μνήμη μας οι λάμπες πετρελαίου. Στη ρεσεψιόν, όπου σερβίρεται και το πρωινό, υπάρχουν πρίζες για να φορτίζουν οι ένοικοι τις ηλεκτρικές τους συσκευές. Η ενθουσιώδης Μυρτώ Μπότσαρη ήθελε να δημιουργήσει ένα μοναδικό κατάλυμα και το έχει καταφέρει. Ο ξενώνας «Ασπρος Ποταμός» (τηλ. 28430 51694, www.asprospotamos.gr) είναι ενταγμένος στο δίκτυο Guest Inn.

Οι Πεύκοι είναι από τα πιο παραδοσιακά χωριά του Λασιθίου. Βρίσκεται ψηλά, κοντά στα 1.000 μ. υψόμετρο, και τα σπίτια είναι αμφιθεατρικά χτισμένα στην πλαγιά. Στη μέση του χωριού υπάρχει η απίθανη «Πιπεριά». Ενα δένδρο περίπου 80 ετών που βγάζει το κόκκινο πιπέρι και από κάτω, στο μπαλκόνι του χωριού, τα τραπέζια του εστιατορίου του Φάνη Εικοσιπεντάκη, που κι αυτός ήθελε να δημιουργήσει κάτι ιδιαίτερο και το πέτυχε: φάβα με σαρδέλες παστές, ελίδια, στάκα, σπαράγγια, ανθοί γεμιστοί με ανθότυρο, φέτα και δυόσμο, χοχλιοί μπουμπουριστοί, ασκορδουλάκοι, πιτάκια με χόρτα του βουνού, κρίταμο, ξύγαλο, σαλάτα με απάκι, γιαλοράδικο και αντικριστό αρνί.

ΧΩΡΙΟ ΠΕΥΚΟΙ - ΝΟΜΟΣ ΛΑΣΙΘΙΟΥ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ - http://kritipoliskaihoria.blogspot.gr/2013/07/300.html

http://www.tovima.gr

Έλλη Αλεξίου ( 22 Μαϊου 1894 - 28 Σεπτεμβρίου 1988)

Bigbook.gr.

Έλλη Αλεξίου ( 22 Μαϊου 1894 - 28 Σεπτεμβρίου 1988)
Η Έλλη Αλεξίου γεννήθηκε στις 22 Μαΐου του 1894 στο Ηράκλειο Κρήτης. Σπούδασε στο Διδασκαλείο Ηρακλείου και για έξι χρόνια υπηρέτησε ως δασκάλα στο Γ' Χριστιανικό Παρθεναγωγείο και στη "Στέγη Μικρών Αδελφών". Το 1920 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα μετά το γάμο της με το Βασίλη Δασκαλάκη. Ακολούθησε σπουδές Παιδαγωγικών και Φιλολογίας, όπου και διορίστηκε καθηγήτρια Μέσης Εκπαίδευσης διδάσκοντας 19 χρόνια. Συμμετείχε στην Εθνική Αντίσταση (ΕΑΜ Λογοτεχνών). Το 1945 μετέβη για σπουδές στη Σορβόνη, απ΄ όπου έλαβε δίπλωμα φωνητικής και γαλλικής, ενώ παράλληλα δίδασκε σε σχολεία της ελληνικής παροικίας[1] αλλά της αφαιρέθηκε η ελληνική ιθαγένεια και δεν μπόρεσε να επιστρέψει στην Ελλάδα. Από το 1949 μέχρι το 1962 διορίστηκε εκπαιδευτικός σύμβουλος για τα ελληνικά σχολεία των σοσιαλιστικών χωρών. Μετά από αναγκαστική προσφυγιά, λόγω των επανειλημμένων διώξεων που υπέστη από την ανάμιξή της σε προοδευτικά κινήματα, επέστρεψε στην Ελλάδα το 1962. Αργότερα όμως συνελήφθη και το 1965 βρέθηκε στις φυλακές Αβέρωφ. Στη συνέχεια ελευθερώθηκε και μετέβη στη Ρουμανία ως το 1966, οπότε και επέστρεψε οριστικά στην Ελλάδα. Με την επιστροφή της συνελήφθη με βάση βούλευμα εναντίον της που είχε εκδοθεί το 1952, δικάστηκε και απαλλάχθηκε. Έκτοτε και μέχρι το θάνατό της, στις 28 Σεπτεμβρίου του 1988, αφιερώθηκε στη λογοτεχνία. Τα έργα της διακρίνονται για τον ποιητικό ρεαλισμό του ύφους[2] καθώς και για τον κοινωνικοπολιτικό προβληματισμό τους.

Ανηψιός της ήταν ο Παύλος Σιδηρόπουλος, ενώ η ίδια ήταν αδελφή της Γαλάτειας Καζαντζάκη. Για πολλά χρόνια συζούσε με τον ποιητή Μάρκο Αυγέρη.

Η Έλλη Αλεξίου είχε λάβει μέρος στο Α' και Β' Συνέδριο της Ειρήνης, στο Παρίσι (1947) και Βαρσοβία (1950) αντίστοιχα, καθώς και στα Συνέδρια: των Διανοουμένων, στο Βρότσλαβ Πολωνίας (1948), για το Παιδί στη Βιέννη (1952), για τη Γυναίκα, στη Κοπεγχάγη (1953) κ.ά. όπως και της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Βερολίνο 1957). Υπήρξε μέλος του Συλλόγου Γυναικών Επιστημόνων, της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Πανελλήνιας Κίνησης για την Ύφεση και την Ειρήνη κ.ά. Μιλούσε επίσης γαλλικά, γερμανικά και ρωσικά. Ήταν μόνιμος κάτοικος Αθηνών (Λ. Αλεξάνδρας).

http://el.wikipedia.org/wiki/Έλλη_Αλεξίου

ΚΡΗΤΗ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΑ: ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ 2013 - 2014 ΚΑΙ ΣΤΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ

ΚΡΗΤΗ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΑ: ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ 2013 - 2014 ΚΑΙ ΣΤΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ:  

Σας ενημερώνουμε ότι η έναρξη λειτουργίας των τμημάτων της Ακαδημίας των Πολιτών σε όλη την Ελλάδα θα πραγματοποιηθεί άμεσα. Η θεματολογία ...

ΤΟΥ ΓΑΖΕΠΗ Ο ΜΥΛΟΣ

ΚΡΗΤΗ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΧΩΡΙΑ: ... ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΠΑΠΟΥΤΣΑΚΗ - ΤΟΥ ΓΑΖΕΠΗ Ο ΜΥΛΟΣ:

Ο «Μύλος του Γαζέπη », ο οποίος βρίσκεται στη διακλάδωση του επαρχιακού οδικού δικτύου, στην είσοδο του οικισμού. Ο μύλος έχει κηρυ...

Από το βιβλίο »Λούμπεν« της Έλλης Αλεξίου (1894-28/9/1988)

ΤΑ ΡΑΝΤΙΣΜΕΝΑ(Ομάδα καλλιτεχνικών, λογοτεχνικών, αναζητήσεων).

πριν από μία ώρα περίπου

«- Η μητέρα μου πάλι “λεγε αλλιώς. Οι ανθρώποι, λέει, μόλις γεννηθούνε άντρες και γυναίκες, ζούνε πάνω στη λεμονιά του Θεού. Γίνονται ανθοί της λεμονιάς. Μα άλλους ανθούς τους κρατάει η λεμονιά και τους δένει, κι άλλους τους πετάει…
Η θειά Λένη αναστέναξε:
- Γιατί τους ρίχνει τους μισούς; Γιατί δεν τους κρατάει όλους τους ανθούς της; Τη ρωτάμε΄απόκριση δε δίνει…Μόλις κρατηθεί ο ανθός, αρχίζει να δένει. Να φουσκώνει. Να μεγαλώνει…Μα δεν περνάει ποτές από του κηπουρού το μυαλό, που φύτεψε τη λεμονιά, πώς ένας άντρας μπορεί να ζήσει δίχως γυναίκα, η μια γυναίκα δίχως άντρα. Ευτύς από την αρχή ελογάριασε κι είπε, πως το κάθε λεμόνι κρύβει ένα ταιριαστό ζευγάρι. Ένα ευλογημένο αντρόγυνο. Να ζήσουνε μαζί – μαζί. Να σογεράσουνε. Να γεννοβολήσουνε. Να κάμουνε καινούργιες λεμονιές…Μα οι άνθρωποι δεν έχουνε νου. Μόλις καμωθεί το λεμόνι, παίρνουν το μαχαίρι και το κόβουν στα δυο! Χωρίζουν τα ταιριασμένα ζευγάρια!

Γεμίζει χάμω η λεμονιά. Γεμίζει ο κόσμος όλος από μοιρασμένα λεμόνια, που ψάχνουνε μ’ορθάνοιχτα τα μάτια τους, που αγωνίζουνται μέσα στην ανακατωσούρα ν’ανακαλύψουνε τα ταιρια τους!…Δεν είναι εύκολο! Μα και δεν απελπίζουνται…Αυτό είναι το χειρότερο απ’όλα. Γιατί ξέρουνε στα σίγουρα, πως κει μέσα βρίσκεται το ταίρι τους. Καμία φορά, παραζαλισμένα από το ψάξιμο, ξεγελιούνται. Θαρρούνε πως το πέτυχαν! Βλέπουν πως το μπόι τους έρχεται ανάλογο΄πως το χρώμα δεν παραλλάσσει και βαριεστημένοι από την τόση κούραση, τ’αρπάζουν και το κάνουν ταίρι τους. Μα τι να κάμει το μπόι; Τι να σου κάμει το χρώμα; Αφού οι καρδιές δε μοιάζουν; Αφού τα σκελίδια δε συμφώνει ; Αφού οι ψυχές δεν συνταιριάζουν; Έπρεπε πρώτα να κοιτάξουν να δουν σοφυλλιάζουνται τα μέσα; Ύστερα να κοιτάξουν τα έξω. Μα είμαστε λιγόμυαλοι. Ξετάζουμε τις φιγούρες. Δυστυχισμένε άνθρωποι, με τις φλούδες θα φτιάξεις σπίτι; Με τις φλούδες θα περάσεις τη ζήση σου ή με την καρδιά;»

Από το βιβλίο »Λούμπεν« της Έλλης Αλεξίου (1894-28/9/1988)