Εδώ θα βρείτε ένα μωσαϊκό θεμάτων . Κλείσαμε 10ετία και γι αυτό κάποιες αναρτήσεις έχουν αλλοιωθεί.
Οι σελίδες που αναφέρω είναι τα νέα μου ιστολόγια που αλληλοστηρίζονται με αυτό εδώ το παλιό ... Σας ευχαριστώ!
Η τηλεοπτική εκπομπή της ΕΤ-1 «Το Αλάτι της Γης» υποδέχεται στο Μουσείο Λαϊκών Οργάνων Φοίβου Ανωγειανάκη τον Βαγγέλη Βαρδάκη από την Ιεράπετρα, έναν από τους σημαντικότερους λαϊκούς βιολάτορες της Κρήτης.
Μιλάει για την παράδοση του βιολιού στην Ανατολική Κρήτη, για τις περίφημες «κοντυλιές του Καλογερίδη» πάνω στις οποίες συναγωνίζονται οι δεξιοτέχνες, για τις περίτεχνες μαντινάδες και τον Ερωτόκριτο, για τους ξεχωριστούς τοπικούς χορούς. Μαζί του ο Μανώλης Λιαπάκης στο λαούτο και ο Γιάννης Γενειατάκης στην κιθάρα.
Στο δεύτερο μέρος της εκπομπής συμμετέχουμε μαζί τους σ' ένα δυναμικό γλέντι, με μουσικές τραγούδια και χορούς από την Ανατολική Κρήτη, με την παρέα να μεγαλώνει γύρω από τα τραπέζια με συνοδεία από την απαραίτητη τσικουδιά και τα τοπικά εδέσματα.
Για την εκπομπή ταξίδεψαν από την Ιεράπετρα στην Αθήνα τα μέλη της τοπικής χορευτικής ομάδας (με την επιμέλεια του Νίκου Μεταξάκη), για να χορέψουν τους εντυπωσιακούς ντόπιους χορούς που δεν συναντάμε στην υπόλοιπη Κρήτη: αγκαλιαστό, ξενομπασάρη, στειακό πηδηχτό, κ.ά.
Στην ομάδα προστίθενται και τα τρία αδέρφια Βλάσση (ο Γιώργος, ο Γιάννης και η Μαρία) από τη Νεάπολη Λασιθίου, που με τη λύρα, το λαγούτο και το τραγούδι τους συνδέουν την Ανατολική Κρήτη με το παγκρήτιο ρεπερτόριο.
Επίσης, ο Δαμιανός Βασιλάκης φέρνει στο γλέντι και στο χορό τον ήχο από τα παλαιά λαϊκά πνευστά της Κρήτης, την ασκομαντούρα, τη μαντούρα και το θιαμπόλι, όργανα που στις μέρες μας απειλούνται με εξαφάνιση.
Παράλληλα, τη χορευτική ομάδα συμπληρώνουν και χορευτές από την Αθήνα, μέλη του χορευτικού συγκροτήματος «Δικταίοι-Καστρινοί» (επιμέλεια Γιώργος Φραγκάκης), του τμήματος παραδοσιακών χορών του Δήμου Αργυρούπολης και του πολιτιστικού συλλόγου «Ορειάδες εν χορώ» (επιμέλεια: Κώστας Πιπίνης).
Έρευνα-παρουσίαση: Λάμπρος Λιάβας
Σκηνοθεσία: Γιάννης Μαράκης
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Σοφία Σπυράτου
Χριστός Ανέστη Χρόνια πολλά Άγιε του θεού ΕΦΡΑΙΜ Πρέσβευε Υπέρ πάντων ημών. Άγιος Εφραίμ ο Μεγαλομάρτυρας και θαυματουργός Ημερομηνία εορτής: 05/05/2017 Άγιος Εφραίμ ο Μεγαλομάρτυρας και θαυματουργός Τύπος εορτής: Σταθερή. Εορτάζει στις 5 Μαΐου εκάστου έτους. Ιερά Λείψανα: Τα Λείψανα του Αγίου βρίσκονται στη Μονή Αμώμων (Ευαγγελισμού της Θεοτόκου), Νέας Μάκρης Αττικής. Άγιοι που εορτάζουν: Αγιος Εφραιμ Ο Μεγαλομαρτυρας Και Θαυματουργος (1384 - 1426) Βιογραφία
Ο Άγιος Εφραίμ, κατά κόσμο Κωνσταντίνος Μόρφης, γεννήθηκε στα Τρίκαλα
στις 14 Σεπτεμβρίου 1384 μ.Χ. σε ειδυλλιακή τοποθεσία , κοντά στον
Ληθαίο ποταμό. Έμεινε ορφανός από πατέρα σε μικρή ηλικία μαζί με τα άλλα
εφτά αδέλφια του, τη δε φροντίδα τους, μετά τον Θεό, ανέλαβε η ευσεβής
μητέρα του. Σε ηλικία 14 ετών, για να αποφύγει τον εξισλαμισμό και τα
γενιτσαρικά σώματα, εισήλθε στην ακμάζουσα τότε σταυροπηγιακή Ιερά Μονή
του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου του όρους των Άμωμων (Καθαρών)
της Αττικής. Ο Άγιος Εφραίμ ακολούθησε με ένθεο ζήλο τον Χριστό,
και διέπρεψε με την λαμπρότητα της ζωής του και τους πόνους της αθλήσεως
του στο ορός των Άμωμων Αττικής (Περιοχή Νέας Μάκρης). Αξιώθηκε ακόμα
να λάβει το μέγα Μυστήριο της Ιεροσύνης και το χάρισμα να υπηρετεί το
άγιο θυσιαστήριο, σαν άγγελος Θεού, με φόβο Θεού και πολλή κατάνυξη.
Το 1416 μ.Χ. οι Τούρκοι εισέβαλαν και λεηλάτησαν την Αττική και
ανάγκασαν το Δούκα των Αθηνών να δηλώσει υποταγή στο Σουλτάνο. Το 1424
μ.Χ. οι Τούρκοι εισέβαλαν βιαίως στη Μονή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου
και έσφαξαν όλους τους Πατέρες της Μονής. Ο Άγιος απουσίαζε στη σπηλιά
του πάνω στο βουνό για προσευχή και μόλις επέστρεψε αντίκρισε έντρομος
τα πτώματα των Πατέρων. Αφού τους έθαψε, ακολούθως θρήνησε γοερώς.
Τον επόμενο χρόνο, την 14η Σεπτεμβρίου 1425 μ.Χ., επανήλθαν οι βάρβαροι
και βρήκαν τον Άγιο. Τον συνέλαβαν και άρχισαν τα μαρτύρια του, που
τελείωσαν στις 5 Μαΐου 1426 μ.Χ. ήμερα Τρίτη και ώρα 9 το πρωί. Τον
κρέμασαν ανάποδα σ' ένα δένδρο, που σώζεται ακόμα, τον κάρφωσαν στα
πόδια και το κεφάλι, και τέλος το καταπληγωμένο και μαρτυρικό σώμα του
το διαπέρασαν με αναμμένο ξύλο και έτσι παρέδωσε την αγία του ψυχή στον
στεφανοδότη Χριστό. Μετά από μισή χιλιετία ευδόκησε ο φιλάνθρωπος
Θεός και φανερώθηκαν, ύστερα από πολλές εμφανίσεις του ιδίου του Αγίου
Εφραίμ και πολλών άλλων θαυμαστών γεγονότων, όλα όσα σήμερα γνωρίζουμε,
τα οποία επιβεβαιώθηκαν με την εύρεση των μαρτυρικών και χαριτόβρυτων
λειψάνων του Αγίου στις 3 Ιανουαρίου 1950 μ.Χ. Ο Άγιος Εφραίμ
γιορτάζεται δύο φορές το χρόνο, στις 3 Ιανουαρίου η εύρεση των τιμίων
λειψάνων του, και στις 5 Μαΐου το μαρτυρικό του τέλος. Στα Τρίκαλα πανηγυρίζεται από τον Ιερό Ναό Αγίου Στεφάνου, απέναντι του οποίου, κατά παράδοση, υπήρχε το πατρικό του σπίτι.
Το 2011 μ.Χ. το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης με την
υπ’ αριθμ. 217/2-3-2011 Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη κατέταξε τον Όσιο
Εφραίμ στο επίσημο ορθόδοξο εορτολόγιο. ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΜΑΚΡΗΣ Από τις σφαγές των Τούρκων στην ανεύρεση του ιερού σκηνώματος του Αγίου
Η Μονή του Αγίου Εφραίμ στη Νέα Μάκρη είναι ένα από τα παλαιότερα
μοναστήρια. Πολλοί μοναχοί και ιερείς έμειναν εκεί και προσευχήθηκαν
στον Κύριο. Στα χρόνια της τουρκοκρατίας έγιναν μεγάλες και βάρβαρες
σφαγές, όπου ξεκληρίστηκε το μοναστήρι. Το 1945 μ.Χ. η μοναχή
τότε Μακαρία πήγε στα ερείπια της αρχαίας μονής του Ευαγγελισμού, άλλοτε
ονομαζόμενης ως Σταυροπηγιακής, του Όρους Αμωμών, στις βορειοανατολικές
υπώρειες του Πεντελικού. Απο θεία παρόρμηση, διαμόρφωσε ένα κελάκι εκεί
και άρχιζε να καθαρίζει τα ερείπια του παλαιού Ναού για να τον
ανακατασκευάσει. Εκεί πολλές φορές διαλογιζόταν ότι σε εκείνα τα χώματα
είχαν ζήσει κατά την πάροδο των αιώνων μοναχοί και προσευχόταν να
γνωρίσει ή να της φανερωθεί κάποιος από αυτούς. Μια φωνή, αρχικά σιγανή
αλλά με τον καιρό δυνατότερη στην ψυχή της, της έλεγε: «Σκάψε και θα
βρεις αυτό που επιθυμείς», μέχρι τη στιγμή που της είχε φανερωθεί ένα
σημείο στο προαύλιο του μοναστηριού. Έτσι στις 3 Ιανουαρίου 1950
μ.Χ. ανέθεσε σε εργάτη το σκάψιμο του συγκεκριμένου σημείου που της
υποδείκνυε η ίδια η ψυχή της. Αν και ο εργάτης ήταν αρνητικός και ήθελε
να σκάψει οπουδήποτε αλλού παρά σε αυτό το σημείο, τελικά, μετά από τις
εκκλήσεις και τις προσευχές, ο εργάτης πείστηκε και ξεκίνησε να σκάβει.
Το σημείο είχε ένα μισογκρεμισμένο τζάκι, τοίχο και πράγματα που
καταδείκνυαν ότι εκεί κάποτε υπήρχε κελί κάποιου μοναχού. Το πρώτο
εύρημα, ένα κεφάλι. Μάλιστα, ο χώρος ανέδυε μια ευωδιά. «Γονάτισα
με ευλάβεια και ασπάστηκα το σκήνωμα του Αγίου και αισθάνθηκα βαθιά την
έκταση του μαρτυρίου του. Η ψυχή μου γέμισε από αγαλλίαση, απέκτησα
μεγάλο θησαυρό, και παίρνοντας το χώμα με προσοχή έβλεπα την αρμονία του
σκηνώματός του, που, αν και τόσους αιώνες μέσα στη γη, δεν είχε
αλλοιωθεί», έγραψε η ηγουμένη Μακαρία περιγράφοντας τα όσα συνταρακτικά
τής συνέβησαν. Με προσοχή , η Ηγουμένη Μακαρία έβγαλε όλο το
σκήνωμα και το τοποθέτησε σε μία θυρίδα που ήταν πάνω από τον τάφο. Ήταν
φανερό ότι επρόκειτο για κληρικό καθώς το ράσο του είχε παραμείνει
άθικτο. Το βράδυ, διαβάζοντας τον εσπερινό, η Ηγουμένη άκουσε
βήματα. Ο ήχος ερχόταν από τον τάφο, αντηχώντας έως την πόρτα της
εκκλησίας. Εκεί τον πρωτοαντίκρισε. Ήταν ψηλός με μάτια μικρά στρογγυλά,
με μακριά μαύρα γένια που έφταναν στο λαιμό, ντυμένος με τη μοναχική
αμφίεση. Στο ένα χέρι είχε μία φλόγα και με το άλλο ευλογούσε. Ζήτησε να
τον βγάλουν από αυτήν τη θυρίδα που τον είχαν. Την επόμενη κιόλας μέρα η
Ηγουμένη καθάρισε τα οστά και τα τοποθέτησε σε μια θυρίδα στο Ιερό του
Ναού. Το ίδιο βράδυ ο Άγιος φανερώθηκε στον ύπνο της, την
ευχαρίστησε και της φανέρωσε και το όνομά του: Εφραίμ. Το λείψανο του
Αγίου Εφραίμ φυλάσσεται εκεί από τότε και καθημερινά εκατοντάδες πιστών
το επισκέπτονται ζητώντας από τον Άγιο την ευλογία και τη βοήθειά του. Ο
Άγιος με τη χάρη του Θεού έχει κάνει χιλιάδες θαύματα. Στον περίβολο
της Μονής, και προστατευμένη από κτίσμα που κτίστηκε γύρω της, υπάρχει η
μουριά πάνω στην οποία ο Άγιος Εφραίμ άφησε την τελευταία του πνοή. Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα) Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Ἐν ὄρει τῶν Ἀμώμων ὥσπερ ἥλιος ἔλαμψας, καί μαρτυρικῶς, θεοφόρε, πρός
Θεόν ἐξεδήμησας, βαρβάρων ὑποστάς ἐπιδρομάς, Ἐφραίμ Μεγαλομάρτυς τοῦ
Χριστοῦ· διά τοῦτο ἀναβλύζεις χάριν ἀεί, τοῖς εὐλαβῶς βοῶσι· δόξα τῷ
δεδωκότι σοι ἰσχύν, δόξα τῷ σέ θαυμαστώσαντι, δόξα τῷ ἐνεργοῦντι διά
σοῦ, πᾶσιν ἰάματα.
Ο Αιμιλιανός ("ποικίλη ιστορία") αναφέρει ότι "οι Κρήτες τους παίδας
μανθάνειν τους νόμους εκέλευον μετά τινος μελωδίας, ίνα εκ της μουσικής
ψυχαγωγούνται και ευκολώτερον τη μνήμη διαλαμβάνουσιν..." δηλ. οι Κρήτες
έδιναν εντολή τα παιδιά να μαθαίνουν τους νόμους με τη συνοδεία κάποιας
μελωδίας, αφενός για να ψυχαγωγούνται με τη μουσική και αφετέρου για να
εντυπώνουν (τους νόμους) καλύτερα στη μνήμη ... . Η μουσική παιδεία των
αρχαίων Κρητών αποκαλύπτεται από το γεγονός ότι όταν ο Κρητικός
νομοθέτης και μουσικός Θαλήτας από την Γόρτυνα κλήθηκε στη Σπάρτη τον 8ο
π.Χ. αιώνα, μεταλαμπάδευσε εκεί όλη τον μουσικό πλούτο της Κρήτης και
δημιούργησε, όπως αναφέρει ο Πλούταρχος ("περί μουσικής") την "δεύτερη
μουσική κατάσταση" στη Σπάρτη εισάγοντας τη χρήση του φρυγικού αυλού
(που είχαν φέρει στην Κρήτη οι Κορύβαντες και Κουρήτες) ώστε
συνδυάζοντάς τον με την κιθάρα της στεριανής Ελλάδας και διδάσκοντας την
"πυρρίχη", τον τεχνικότατο αυτό χορό της Κρήτης και τελειοποιώντας τα
υπορχήματα (μουσική-χορός-ποίηση) με κανόνες επέβαλλε τους Κρητικούς
ρυθμούς. Οι μελωδίες του Κρητικού Θαλήτα ακουγόνταν και μετά 200 χρόνια,
λέγεται ότι ο Πυθαγόρας ευχαριστιόταν να τις ακούει. Στους "Πυθίους
εναύλους αγώνας" πρώτος νικητής ήταν ο Κρητικός αυλητής Χρυσάνθεμις...
Αργότερα ο Αριστοφάνης κατηγορεί τον Ευρυπίδη ότι καθιέρωσε στις
τραγωδίες του Κρητικές μονωδίες. Μετά την κάθοδο των Δωριέων, οι αρχαίοι
απόγονοι των Μινωιτών περιορίσθηκαν στην Ανατολική Κρήτη, οι
επονομαζόμενοι Ετεόκρητες όπου διέσωσαν την αρχαία μουσική τους.....
Τα αρχέγονα όργανα της Κρήτης είναι τα πνευστά: το απλό ποιμενικό θιαμπόλι, είδος φλογέρας, η μαντούρα, είδος κλαρινέτου, και η ασκομαντούρα ή ασκομπαντούρα, κρητική παραλλαγή του άσκαυλου.
Στην ανατολική Κρήτη μέχρι και το 1960 συνυπήρχε η ασκομαντούρα και το
φιαμπόλι με το νταουλάκι ή τουμπάκι. Το βιολί με τη μορφή της βιολόλυρας
που ξέρουμε σήμερα εμφανίζεται τον 13o αιώνα χωρις όμως να εντάσσεται
πλήρως, μάλλον συμπληρωματικά και παραπληρωματικά. Με την πάροδο των
χρόνων, το βιολί, που το συναντάμε και με την ονομασία "βιόλα" και
"λύρα" -αφου για αρκετούς αιώνες οι έννοιες αυτες στη δύση ήταν σχεδον
ταυτόσημες (lira da gamba, viola da braccio κλπ)- και το λαούτο, που και
αυτο ήρθε απο τη δύση σαν εξέλιξη του αράβικου (la-)ud, εντάσσονται
γύρω στον 17ο αιώνα στη μουσική της Κρήτης. Το έπος του Ερωτόκριτου,
γραμμένο μεταξύ 1600-50 απο ένα Βενετσιάνικης καταγωγής ευγενή, σε
άπταιστη κρητική διάλεκτο, αναφέρει το λαούτο πολλές φορες. Το βιολί
όπως το ξέρουμε σήμερα, διαμορφώθηκε στην Ευρώπη περίπου την ίδια εποχή
και ξέρουμε απο Κισαμίτες ότι ήρθαν 3 βιολιά του Γκουαρνέρι στην Κίσαμο
το 1700....
Σήμερα ο "Ερωτόκριτος" έχει επικρατήσει να τραγουδιέται πάνω στη
διασκευή του Νίκου Ξυλούρη, άμετρα. Ομως οι παλιοι οργανοπαίκτες παίζανε
τον "Ερωτόκριτο" με μέτρα όπως οι κοντυλιές, σε μελωδία παρόμοια με
αυτη που είναι σήμερα γνωστος ο σκοπός. Υπάρχει ηχογράφηση του
Καλογερίδη το 1952 με εκτέλεση σαν κοντυλιές, η εκτέλεση του Ναύτη το
1994 όπως τον άκουσε στο Ηράκλειο στη δεκαετία του 1930 πάλι σαν
κοντυλιές και αυτη που διέσωσε ο λασηθιώτης Βαγγέλης Βαρδάκης πάλι σε
διαφορετική εκτέλεση, αλλα ρυθμικά είναι και πάλι σιγανός (κοντυλιές).
Λιγότερο ακούγεται η Ερωφίλη, η Βοσκοπούλα και η θυσία του Αβραάμ που αν
και προέρχονται από τη λόγια ποίηση, είχαν περάσει στη δημοτική
παράδοση....
Στο Νομό Λασιθίου εποχή άφησαν οι βιολάτορες Παντελής Μπαριταντωνάκης
και Γιάννης Δερμιτζάκης (Δερμιτζογιάννης) καθώς και οι Γιάννης
Παπαχατζάκης, Αρίστος Σπανακάκης κ.ά. ενώ ο σύγχρονος βιολάτορας
Βαγγέλης Βαρδάκης συνεχίζει την παράδοση. Στο Νομό Ηρακλείου άφησε εποχή
ο Λασιθιώτης βιολιστής Στρατής Καλογερίδης και συνέχισε ο γνωστός
Αβησσυνός. Στο νομό Λασιθίου τη λύρα ή το βιολί, τα συνόδευε η κιθάρα
(Μανόλης Δερμιτζάκης, Βασ. Σπανακάκης) και παλιότερα το νταουλάκι, ενώ
στις μέρες μας κυριαρχεί το λαούτο σαν συνοδευτικό όργανο του βιολιού ή
της λύρας...
Οι κοντυλιές είναι ένα
από τα βασικότερα είδη της κρητικής μουσικής, με μακραίωνη παράδοση και
ρίζες στην Ανατολική Κρήτη. Στην
ουσία πρόκειται για μουσικές φράσεις, από τις οποίες
συγκροτούνται οργανικές μελωδίες, τραγούδια ακόμα και χοροί. Περίφημες
είναι οι περίτεχνες κοντυλιές από τις επαρχίες Σητείας και
Iεράπετρας (που άλλοτε τραγουδιόνται και άλλοτε όχι, με γρήγορη ή
αργή ρυθμική αγωγή και οι οποίες ενίοτε χορεύονται). Παίρνουν διάφορες
ονομασίες: στειακές κοντυλιές, ιεραπετρίτικες κοντυλιές, κοντυλιές της
νύχτας, κοντυλιές Καλογερίδη, κοντυλιές του Αλή, και ανάλογα με την
τονικότητά τους κοντυλιές στη φα, κοντυλιές στη ντο, κοντυλιές στη ρε
κ.λπ.
Στις μέρες μας,
η λέξη κοντυλιά δεν είναι αποκλειστικά ταυτισμένη με τις μελωδίες τις
Ανατολικής Κρήτης. Για τους περισσότερους, έχει τη σημασία της μουσικής
που αποδίδει η λύρα ή το βιολί, δηλαδή τη δοξαριά, με τον ίδιο τρόπο που
η λέξη πενιά σημαίνει τη μουσική του λαγούτου, του μπουζουκιού ή του
μαντολίνου. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο ονομάζονται κοντυλιές
και άλλοι εξαίρετοι σκοποί, που διαμορφώθηκαν στην Κεντρική Κρήτη, στους
νομούς Ρεθύμνου και Ηρακλείου, πάνω στις μελωδίες των οποίων αποδίδονται
ενίοτε μαντινάδες ή πολύστιχα αφηγηματικά τραγούδια, καθώς και η μουσική
του σιγανού χορού, με την πιο αργή ρυθμική αγωγή, όπως αυτός αποδίδεται
σε διάφορες περιοχές του νομού Ρεθύμνου.
Οι περισσότερες κοντυλιές θεωρούνται
παραδοσιακές, δηλαδή παλαιές, που αγνοούμε το πώς και από ποιον ή ποιους
δημιουργήθηκαν. Υπάρχουν, όμως, και αρκετές οι οποίες αποτελούν
προσωπικές δημιουργίες ή διασκευές, όπως οι κοντυλιές
Kαλογερίδη και οι κοντυλιές του Αλή στο νομό
Λασιθίου και οι κοντυλιές του Καραβίτη στην
επαρχία Aγ. BασιλείουPεθύμνης.
Σύμφωνα με τη γνώμη του μουσικού Γιάννη Nτεληβασίλη,
την οποία κατέγραψε η εξαίρετη λαογράφος Μαρία
Λιουδάκη, ο όρος κοντυλιά έχει την εξής αρχή: “Στα παλιά τα
χρόνια μουσικό όργανο στην Kρήτη ήταν ο αυλός (χαμπιόλι ή μ(π)αντούρα),
φτιαγμένος από καλάμι. Στο καλάμιτο αναμεταξύ στα γόνατα μέρος λέγεται
κόντυλας. Έτσι, μια που η μουσική των
μαντινάδων παιζόταν πάνω στον κόντυλα (αφού
εκεί ανοίγονται οι τρύπες), πήρε από ’κει τ’ όνομα κοντυλιά.”
Άφησα τελευταίο για να κλείσω με τον συντοπίτη μου Βαγγέλη Βαρδάκη - άξιο συνεχιστή της μουσικής παράδοσης της Κρήτης και ιδιαιτέρως της Ανατολικής όπου και η γενέτειρα Ιεράπετρα.Μας παρουσιάζει τον περίφημο σκοπό του Αλή μια μελωδία που έρχεται από την εποχή της τουρκοκρατίας στη Κρήτη.
Αλή Σουμάνης - Ο Τουρκοκρητικός βιολάτορας που άφησε πίσω του μια αξεπέραστη φήμη και μια υπέροχη μελωδία!
4 ΜΑΙΟΥ ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ. ΑΓΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ Πελαγία πρέσβευε υπέρ πάντων ημών. Χρόνια Πολλά. Αγία Πελαγία Ημερομηνία εορτής: 04/05/2017 Αγία Πελαγία Τύπος εορτής: Σταθερή. Εορτάζει στις 4 Μαΐου εκάστου έτους.
Ιερά Λείψανα: Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου της Αγίας φυλάσσονται στις
Μονές Μεγ. Λαύρας Αγίου Όρους, Προυσού Ευρυτανίας και Νταού Πεντέλης
και στό Ναό του Αγίου Γεωργίου των Ελλήνων Βενετίας. Άγιοι που εορτάζουν: Αγία Πελαγία. Βοὸς τὸ χαλκούργημα πῦρ φανὲν φλέγον, Βληθεῖσαν ἔνδον τὴν Πελαγίαν φλέγει. Ἀμφὶ τετάρτῃ Πελαγίη καύθη βοῒ χαλκῷ. Βιογραφία
Η Αγία Πελαγία γεννήθηκε στην πόλη Ταρσό της Κιλκισίας και έζησε στη
Ρώμη στα χρόνια του αυτοκράτορα Διοκλητιανού. Μεγάλωσε σε ειδωλολατρικό
περιβάλλον, όμως σε νεαρή ηλικία είδε σε όραμα τον Επίσκοπο της Ρώμης, ο
οποίος την προέτρεπε να βαπτισθεί. Όταν ξύπνησε και συνήλθε ζήτησε
άδεια από τη μητέρα της και με το πρόσχημα ότι θα μεταβεί στην τροφό
της, πού ζούσε σε άλλη πόλη, πήγε στον Επίσκοπο, ο οποίος τη βάπτισε
χριστιανή. Η χαρά της ήταν μεγάλη. Αφού παρέδωσε τα πολυτελή της
ενδύματα στον Επίσκοπο για να τα πουλήσει και να διαθέσει τα χρήματα
στους πτωχούς και αδύνατους, ντύθηκε τη στολή του βαπτίσματος και εν
συνεχεία πήγε στην τροφό της η οποία όμως όταν την είδε έτσι ντυμένη
έγινε έξαλλη από θυμό και την έδιωξε. Αποφάσισε τότε να επιστρέψει στη
μητέρα της, ελπίζοντας στη μητρική κατανόηση και στοργή. Όταν όμως και η
μητέρα της αντίκρισε αυτή της την ενδυμασία αναστατώθηκε και πέφτοντας
στο πόδια της, την ικέτευσε να επανέλθει στην αρχική της πίστη. Η
Πελαγία απογοητεύτηκε, στενοχωρήθηκε αλλά της δήλωσε ότι η απόφασή της
ήταν οριστική και αμετάκλητη. Όταν όμως πληροφορήθηκε το γεγονός ο γιος
του Διοκλητιανού, ο οποίος ήταν αρραβωνιαστικός της Πελαγίας, από τη
θλίψη του αυτοκτόνησε. Όταν ο αυτοκράτορας ανακάλυψε την αιτία θανάτου
του γιου του κάλεσε την Πελαγία και τη διέταξε να θυσιάσει στο είδωλα. Η
Αγία με παρρησία αρνήθηκε, λέγοντάς του ότι γνώρισε τον αληθινό Θεό.
Έξαλλος ο Διοκλητιανός, διέταξε να πυρώσουν ένα χάλκινο βόδι και να την
τοποθετήσουν εντός του, χαρίζοντάς της την ουράνια δόξα. Ἀπολυτίκιον (Κατέβασμα) Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας πίστεως, τὴ ἐπιγνώσει, ζόφον ἔλιπες, τῆς ἀγνωσίας, Πελαγία
Χριστοῦ, καλλιπάρθενε. Οὐ τὴν ἀείζωον δρόσον πλουτήσασα, διὰ πυρὸς τὸν
ἀγῶνα ἐτέλεσας. Μάρτυς ἔνδοξε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμὶν
Τής πρεσβείες τής Αγίας Πελαγίας σε όλους μάς αμήν
Στίχοι: Ιωάννα Αντωνοπούλου Μουσική: Πόλυς Πελέλης Πρώτη εκτέλεση: Γλυκερία
Αδύνατον τα όνειρα να βγουν αληθινά Κουράστηκα να βλέπω τη ζωή να προσπερνά Ξημέρωσε και δεν με περιμένεις πουθενά Οι δρόμοι ερημώνουνε καθώς τους περπατώ Στα χέρια μου το τίποτα κρατώ Κι εγώ που σ' αγαπάω φοβάμαι μη μου πεις Πως τώρα τελειώσαμε εμείς
Εγώ για χάρη σου Θα ανάβω κάθε νύχτα το φεγγάρι σου Αγγέλους θα κεντώ στο μαξιλάρι σου Στον ίσκιο σου επάνω θα πατώ
Εγώ για χάρη σου Σα γράμμα ξεχασμένο στο συρτάρι σου Ψυχούλα μου σηκώνω όλα τα βάρη σου Κι αντάλλαγμα ποτέ δε σου ζητώ
Αδύνατον να μπω στην κλειδωμένη σου καρδιά Στα μάτια σου σβησμένη της αγάπης η φωτιά Θυμήθηκες πως έχεις κάποια χρέη από παλιά Στις τσέπες σου σκισμένα της ζωής μας τα χαρτιά Στο μέτωπο του χρόνου η χαρακιά Κι εγώ που σ' αγαπάω φοβάμαι μη μου πεις Πως τώρα τελειώσαμε εμείς
Καλημέρα
φίλες φίλοι και φιλαράκια καλή και ευλογημένη εβδομάδα καλή Δευτέρα
καλή Πρωτομαγιά και καλό σας μήνας να ήσαστε όλοι καλά. Καλή και
Ευλογημένη να είναι η μέρα σας . !!!! Αγία Μαρία η Μεθυμοπούλα....... Τύπος εορτής: Σταθερή. Εορτάζει στις 1 Μαΐου
Βιογραφία
Η καλλιπάρθενος Νεομάρτυς της πίστεως Μαρία, η επονομαζόμενη
Μεθυμοπούλα, γεννήθηκε στην Κάτω Φουρνή Μεραμβέλλου Κρήτης από γονείς
ευσεβείς και φιλόθεους. Την Αγία αγάπησε ένας Τουρκαλβανός χωροφύλακας, ο
οποίος κατέβαλε κάθε προσπάθεια να την προσελκύσει στο μιαρό έρωτά του.
Όσο όμως αυτός προσπαθούσε, τόσο η μακαρία Μαρία τον αποστρεφόταν. Έτσι
ο ασεβής αυτός άνδρας αποφάσισε να φονεύσει την Αγία. Αφού την βρήκε
μία ημέρα να συλλέγει φύλλα για την διατροφή των μεταξοσκωλήκων,
επιτέθηκε εναντίον της και την έπληξε θανάσιμα στην καρδιά. Έτσι έλαβε η
πάγκαλος νύμφη του Κυρίου το στέφανο της αθλήσεως. Η Αγία Νεομάρτυς Μαρία φέρεται ότι μαρτύρησε κατά το 1826 μ.Χ.
------------------------------------------------------------------ Άγιοι Ακάκιος ο Οσιομάρτυρας από το Νεοχώρι Θεσσαλονίκης, Ευθύμιος ο Πελοποννήσιος και Ιγνάτιος ο νέος Οσιομάρτυρας......
Τύπος εορτής: Σταθερή. Εορτάζει στις 1 Μαΐου Βιογραφία
Ο Άγιος Οσιομάρτυρας Ακάκιος, κατά κόσμον Αθανάσιος, καταγόταν από το
Νεοχώρι, σημερινό Ασβεστοχώρι Θεσσαλονίκης και γεννήθηκε το 1792 μ.Χ. Οι
γονείς του είχαν αναγκασθεί για βιοποριστικούς λόγους να μετακομίσουν
το 1805 μ.Χ. στις Σέρρες, όπου παρέδωσαν τον εννιάχρονο Αθανάσιο σε
κάποιον υποδηματοποιό, για να του διδάξει την τέχνη του. Όμως η σκληρή
συμπεριφορά του και η κακομεταχείριση, εξώθησαν τον Αθανάσιο σε άρνηση
της πίστης του, για να απαλλαγεί από τα βάσανα. Στην πράξη του αυτή τον
προέτρεψαν και δύο Οθωμανές, οι οποίες παρακολουθούσαν την απάνθρωπη
συμπεριφορά του αφεντικού του και υποσχόμενες μια καλύτερη ζωή στον
μικρό Αθανάσιο, τον έπεισαν την ημέρα της Μεγάλης Παρασκευής να
αλλαξοπιστήσει. Μωαμεθανός, πλέον, ο Αθανάσιος δέχθηκε την πονηρή
επίθεση της μητριάς του, η οποία, καθώς έβλεπε τον Αθανάσιο να μεγαλώνει
και να ανδρώνεται, τον ερωτεύθηκε, όπως στην Παλαιά Διαθήκη ερωτεύθηκε
τον Ιωσήφ η γυναίκα του Πετεφρή. Επειδή όμως αυτός δεν υποχώρησε και δεν
υπέκυψε στο πάθος της μητριάς του, συκοφαντήθηκε από αυτήν στον θετό
πατέρα του, με αποτέλεσμα να εκδιωχθεί από αυτόν. Εκμεταλλευόμενος αυτήν
την ευκαιρία κατέφυγε στην Θεσσαλονίκη κοντά στους γονείς του, οι
οποίοι είχαν εγκαταλείψει τις Σέρρες, μόλις πληροφορήθηκαν την
αρνησιθρησκεία του. Στην συνέχεια, ακολουθώντας τις συμβουλές των
γονέων του, μετέβη στο Άγιον Όρος, όπου, αφού περιπλανήθηκε σε αρκετές
μονές, κατέληξε τελικά στην Σκήτη του Τιμίου Προδρόμου, στην συνοδεία
του Γέροντα Νικηφόρου, ο οποίος τον παρέδωσε ως υποτακτικό στον Γέροντα
Ακάκιο, για να τον προετοιμάσει για το μαρτύριο, όπως είχε κάνει και
προηγουμένως με τους Οσιομάρτυρες Ευθύμιο και Ιγνάτιο. Μετά από
ένα διάστημα συνεχούς ασκήσεως και αδιάλειπτης προσευχής, ο Αθανάσιος, ο
οποίος εκάρη μοναχός και μετονομάσθηκε Ακάκιος, έχοντας τις ευλογίες
των λοιπών γερόντων ξεκίνησε, συνοδευόμενος από τον μοναχό Γρηγόριο, ο
οποίος είχε συνοδεύσει νωρίτερα και τους δύο παραπάνω Οσιομάρτυρες, για
την Κωνσταντινούπολη στις 10 Απριλίου. Ο Άγιος βάδιζε με χαρά προς το
μαρτύριο. Λίγο πριν την αναχώρησή του, πλήρης Πνεύματος Αγίου, έγραψε την ακόλουθη επιστολή προς τον γέροντα και τους αδελφούς μοναχούς: «Πανοσιώτατε μοι καὶ πνευματικέ μου πάτερ δουλικῶς σοῦ προσκυνῶ καὶ τὴν ἁγίαν δεξιάν σου ἀσπάζομαι.
Τὸ παρόν μου ταπεινὸ γράμμα δὲν εἰν’ εἰς ἄλλο τί εἰ μὴ εἰς τὸ νὰ ζητήσω
τὴν εὐχήν σας καὶ διὰ νὰ μάθετε καὶ τὸ καλό μας κατεβώδιο μὲ τὴν χάριν
τοῦ Ἁγίου Θεοῦ καὶ μὲ τὶς ἐδικές σας ἁγίες εὐχές. Κατευωδωθήκαμεν εἰς
τὴν βασιλεύουσαν τὴ 24η τοῦ Ἀπριλίου μηνὸς [καὶ ἐμπήκαμεν μαζὶ μὲ τὸν
γέροντά μου εἰς τὰ ἐργαστήρια τὰ χαβιαρτζίδικα, ὅπου καὶ ἄλλην φορὰ
ἐμπῆκεν ὁ γέροντάς μου], καὶ ἐλπίζω μὲ τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Θεοῦ καὶ τῆς
Κυρίας μου Βασίλισσας καὶ μὲ τὶς ἐδικές σου θερμὲς δεήσεις πρὸς τὸν
Κύριον καὶ τῶν συναδέλφων μου νὰ λάβη τέλος κι ἡ ὑπόθεσίς μας.
Τοὺς συναδέλφους μου πολὺ τοὺς παρακαλῶ καὶ τοὺς χαιρετῶ, νὰ μὴν μὲ
λησμονήσουν καὶ ἀκούγοντας τὸ μακάριόν μου τέλος νὰ εὐχαριστήσετε τὸν
Κύριον ἠμῶν Ἰησοῦν Χριστὸν καὶ τὴν Κυρίαν μου Βασίλισσα καὶ νὰ
δοξολογήσετε καὶ νὰ καταλύσετε ὅλη τὴν ἑβδομάδα ἐν χαρᾷ καὶ ἀγαλλιάσει
ψυχῆς. Διὰ τοὺς κόπους ποὺ ἐδοκιμάσατε δι’ ἐμὲ μέχρι σήμερα ἐγὼ δὲν
εἶμαι ἱκανὸς νὰ σᾶς εὐχαριστήσω, μόνον ὁ ἐπουράνιος βασιλεύς μου νὰ σᾶς
ἀντιβραβεύση ἐν τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν καὶ νὰ μᾶς ἀξιώση ὁ Κύριος νὰ
συγκατοικήσουμε ὁμού. Καὶ ὅσοι ἀκόμη συνέδραμαν καὶ βοήθησαν εἰς αὐτὸ τὸ
ἔργο ἂς λάβουν τὸν μισθό τους ἀπὸ τὸν ἐπουράνιον βασιλέα μου.
Ἀκόμη ὅλους τοὺς ἁγίους πατέρας τῆς ἱερᾶς σκήτεώς μας εὐλαβῶς τοὺς
προσκυνῶ, τὸν διδάσκαλό μου, τὸν γέροντα Ὀνούφριον τὸν ἀσπάζομαι, καὶ
τοὺς συναδέλφους μου γέροντες, Ἀκάκιον, Ἰάκωβον καὶ Καλλίνικον.
Χαιρετίσματα καὶ εἰς τὸν διδάσκαλον Γαβριήλ. Προσκυνήματα καὶ εἰς τὸν
παπὰ Ἀγαθάγγελον, ἀσπάζομαι τὴν δεξιάν του. Τὸν παπὰ Δοσίθεον μετὰ τοῦ
γέροντός του καὶ τῆς συνοδίας του προσκυνῶ, ὡς καὶ τὸν γείτονά μας τὸν
Νεόφυτον μὲ τὴν συνοδία του. Ἀσπάζομαι ὁμοίως καὶ τὸν γέροντα Μιχαὴλ καὶ
τὴν συνοδίαν του. Ταῦτα γράφω ἐν συντομίᾳ γέροντά μου καὶ πνευματικέ
μου. Αὔριο λοιπὸν Παρασκευὴ 28 Ἀπριλίου μέλλω νὰ κινήσω εἰς τὸν δρόμον
τῆς ἀθλήσεως καὶ εἴθε οἱ ἅγιες εὐχές σας νὰ μὲ βοηθήσουν. Ἀμήν». Ο
πλοίαρχος, άνθρωπος ευλαβής, όταν έμαθε τον σκοπό του ταξιδιού του
Ακακίου, υποσχέθηκε στον Γρηγόριο να μεριμνήσει για την εξαγορά του
λειψάνου του μετά το μαρτυρικό του τέλος και να το επανακομίσει ο ίδιος
στο Άγιον Όρος. Ύστερα από δεκατρείς ημέρες έφθασαν στην
Κωνσταντινούπολη, όπου φιλοξενήθηκαν από κάποιον παντοπώλη, γνώριμο του
Γρηγορίου. Το Σάββατο 29 Απριλίου, ο Άγιος Ακάκιος, αφού προετοιμάσθηκε
κατάλληλα λαμβάνοντας τα Άχραντα Μυστήρια, ενδύθηκε με ρούχα τουρκικά
και με την καθοδήγηση του αδελφού του καπετάνιου έφθασε στο κριτήριο,
όπου ομολόγησε ενώπιον όλων των παρισταμένων την επάνοδό του στην πατρώα
πίστη. Εξαιτίας αυτής του της ομολογίας κλείσθηκε φυλακή. Καθ' όλη την
διάρκεια της φυλακίσεώς του προσπάθησαν επανειλημμένα είτε με κολακείες
και υποσχέσεις, είτε με βασανιστήρια και εκφοβισμούς να τον μεταπείσουν.
Όλα αυτά όμως δεν κατάφεραν να τον κλονίσουν. Ιδιαίτερα μάλιστα
ενισχύθηκε και προετοιμάσθηκε για να αντιμετωπίσει το μαρτύριο, όταν
έλαβε τη Θεία Κοινωνία που του μετέφερε κρυφά στην φυλακή ο αδελφός του
καπετάνιου με την ευλογία του μοναχού Γρηγορίου από το ναό της Παναγίας
της Καταφιανής. Οι Τούρκοι προύχοντες, βλέποντας το σταθερό φρόνημα του
Ακακίου, κατάλαβαν πως μάταια κοπιάζουν, γι' αυτό και αποφάσισαν την
θανάτωσή του. Έτσι,«εἰς τόπον καλούμενον Δακτυλόπορταν», ο Άγιος
Νεομάρτυρας Ακάκιος παρέδωσε το πνεύμα του διά του ξίφους το 1816 μ.Χ.
Την τρίτη ημέρα, σύμφωνα με την επικρατούσα συνήθεια, ο μοναχός
Γρηγόριος εξαγόρασε το λείψανο του Μάρτυρος με χρήματα που συγκέντρωσε
από τους παντοπώλες του Γαλατά και το μετέφερε στη νήσο Πρίγκηπο, όπου
επιβιβάστηκαν στο πλοίο με το οποίο είχαν έλθει στην Κωνσταντινούπολη,
με προορισμό το Άγιον Όρος. Στις 9 Μαΐου αποβιβάσθηκαν στο λιμενίσκο της
μονής Ιβήρων και από εκεί μετέφεραν το τίμιο λείψανο στην Καλύβη του
Αγίου Νικολάου, όπου το ενταφίασαν στο παρεκκλήσι των οσιομαρτύρων
Ευθυμίου και Ιγνατίου μπροστά στην εικόνα της Παναγίας, σύμφωνα με την
επιθυμία του Οσιομάρτυρα. Μαρτύριο του Αγίου συνέγραψε ο
Καισαρείας Μελέτιος. Ακολουθία κοινή με τους συνασκητές του Αγίου,
δηλαδή τον Ευθύμιο από τη Δημητσάνα και τον Ιγνάτιο από την παλαιά
Ζαγορά, που μαρτύρησαν στην Κωνσταντινούπολη το 1814 μ.Χ., συνέγραψε ο
Ιβηρίτης Ονούφριος, που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1862 μ.Χ. Η μνήμη των
τριών αυτών Νεομαρτύρων τελείται στη Σκήτη του Τιμίου Προδρόμου την 1η
Μαΐου. Ιερά Λείψανα: Η Κάρα του Αγίου Ακακίου βρίσκεται στην Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος Αγίου Όρους. Μέρος των Λειψάνων του Αγίου Ακακίου βρίσκονται στη Σκήτη Τιμίου Προδρόμου Αγίου Όρους. Η Κάρα του Αγίου Ιγναντίου βρίσκεται στην Ιερά Μονή Αγίου Παντελεήμονος Αγίου Όρους. Μέρος των Λειψάνων του Αγίου Ιγναντίου βρίσκονται στη Σκήτη Τιμίου Προδρόμου Αγίου Όρους.
Πρωτομαγιά 2017:
Ο Μάιος στην ιστορία. Κατά τον Πλούταρχο (Βίος Νουμά 19) η ονομασία
του Μήνα (Maja) προήλθε από το όνομα της νύμφης Μαίας που ήταν η
ομορφότερη από τις Πλειάδες τις επτά κόρες του Άτλαντα (Ατλαντίδες) και
της Πλειόνης και μητέρα του θεού Ερμή στον οποίο ο μήνας αυτός ήταν
αφιερωμένος. Από άλλους υποστηρίζεται ότι αυτό το όνομα είναι
προσδιοριστικό πρεσβύτερης ηλικίας εκ του major (μεγαλύτερος): «Μαϊώρεις
γαρ οι πρεσβύτεροι» (Πλούταρχος), ο δε Οβίδιος παράγει το όνομα του
μήνα από το Majestas (Μεγαλειότης) που έχει αποδεχθεί και ο τεκτονισμός.
Στην αρχαία Ρώμη κατά τον μήνα Μάιο τελούνταν γιορτές προς τιμή της
πηγαίας Νύμφης Ηγερίας, στο άλσος της, προς ανάμνηση των συμβουλών της,
που παρέσχε στον Νουμά για τις θρησκευτικές αρχές που εισήγαγε στη Ρώμη.
Κατά δε την 1η (Μπόνα Ντέα) και 2η Μαΐου συνεχιζόντουσαν τα από 28
Απριλίου αρχόμενα Φλοράλια, εορτές προς τιμή της θεάς της βλάστησης της
Χλωρίδας (Flora). Επίσης κατά τον ίδιο μήνα οι Ρωμαίοι τελούσαν τα
«Lemuria» Μειλίχια που ήταν εορτές προς ιλασμό των ψυχών των νεκρών. Στη
τέχνη τον μήνα Μάιο οι Ρωμαίοι τον παρίσταναν με μορφή μεσήλικου άνδρα
που έφερε πλατύ χιτώνα με μεγάλες περιχειρίδες (σαν το σημερινό ράσο)
και έχοντας στη κεφαλή το κάνιστρο γεμάτο άνθη ενώ στα πόδια του υπήρχε
ένα παγώνι (ταώς) με ανοιγμένα τα φτερά. Ο Μάιος συνδέεται επίσης και με την όλη πορεία της Βασιλεύουσας πόλης
του Μεγάλου Κωνσταντίνου του οποίου τη μνήμη γιορτάζουμε στις 21 του
μήνα. Δέκα ημέρες νωρίτερα γιορτάζονται τα γενέθλια ή εγκαίνια της
Κωνσταντινούπολης κατά το έτος 330 μ.Χ., ενώ στις 29 η μνήμη μας γυρνάει
πίσω στην Άλωσή της (1453). Η απόφαση του Κωνσταντίνου να μεταφέρει την
πρωτεύουσα της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στη θέση του αρχαίου Βυζαντίου
πάρθηκε το έτος 324. Σύμφωνα με την παράδοση ο ίδιος ο Κωνσταντίνος ,
κρατώντας ένα ακόντιο, χάραξε τα σύνορα της πόλης που φάνηκαν πολύ
μεγάλα στους συμβούλους του. Έτσι τον ρώτησαν πόσο θα προχωρήσει ακόμη,
κι εκείνος τους απάντησε: «Θα προχωρήσω μέχρις ότου σταματήσει αυτός που
προχωρεί εμπρός μου». Ο Μάιος στην Ελληνική λαογραφία
Παρ’ όλο που γενικά ο Μάιος θεωρείται ως ο τελευταίος μήνας της Άνοιξης,
είναι στην ουσία το μέσο της ανθοφόρας αυτής εποχής αφού το Καλοκαίρι
δεν αρχίζει παρά δύο δεκαήμερα μετά το τέλος του, στις 21 Ιουνίου. Ο
Μάιος, είναι πράγματι «μήνας χαράς και λατρείας της βλάστησης, με
δοξασίες και έθιμα διαχρονικού χαρακτήρα», όπως το παραδοσιακό έθιμο με
το πρωτομαγιάτικο στεφάνι το οποίο στολίζει την πόρτα του σπιτιού μέχρι
τις 24 Ιουνίου οπότε καίγεται στις φωτιές του Αϊ-Γιάννη. Οι λαϊκές
προλήψεις θεωρούν τον Μάιο «μαγεμένο» γι’ αυτό αποφεύγονται οι γάμοι και
οι σοβαρές εργασίες στη διάρκειά του, εξ ου και η παροιμία «Στον
καταραμένο τόπο, τον Μάη μήνα βρέχει». Όλοι οι λαοί, πάντως, την
Πρωτομαγιά γιόρταζαν την ανθοφορία της Φύσης και την απαρχή των «καλών
καιρών». Κι ενώ οι λαϊκές παροιμίες, όπως, «Μάη μου, Μάη δροσερέ κι
Απρίλη λουλουδάτε» και «ο Μάης έχει τ’ όνομα κι ο Απρίλης τα λουλούδια»,
προσπαθούν να μας επαναφέρουν στην τάξη, οι παιδικές αναμνήσεις δεν μας
το επιτρέπουν. Κι έτσι συνεχίζουμε να τραγουδάμε: «Ο Μάιος μας
έφτασε/εμπρός βήμα ταχύ/να τον προϋπαντήσουμε/παιδιά στην εξοχή». Πρωτομαγιά
Η 1 Μαΐου έχει χαρακτηρισθεί σχεδόν παγκόσμια ημέρα αργίας (αν και δεν
είναι αργία, είν’ απεργία) και διατυπώσεων των διεκδικήσεων των
εργαζομένων, αφού είναι συνδεδεμένη με το εργατικό κίνημα όταν το 1886
έγιναν οι μεγάλες διαδηλώσεις στο Σικάγο με αίτημα τα τρία οχτάρια: οχτώ
ώρες εργασίας, οχτώ ψυχαγωγία και οχτώ ύπνος. Στην Ελλάδα, η απεργία
των καπνεργατών του 1936 στη Θεσσαλονίκη βάφτηκε με αίμα που
καταγράφηκε, στις εφημερίδες της άλλης ημέρας, με μια χαρακτηριστική
φωτογραφία η οποία έδειχνε μια μάνα να οδύρεται πάνω από το σκοτωμένο
της παιδί. Η φωτογραφία εκείνη ενέπνευσε τον Γιάννη Ρίτσο να γράψει τον
«Επιτάφιο»: «Μέρα Μαγιού μου μίσεψες/μέρα Μαγιού σε χάνω…». Στο παλιό Ιαπωνικό ημερολόγιο, ο μήνας καλείται Σατσούκι (ιαπωνικά:
皐月). Είναι επίσης ένα κοινό όνομα για τις γυναίκες. Στην Ιαπωνία,
υπάρχει η αποκαλούμενη ασθένεια του Μάη, ένα είδος ασθένειας όπου οι
νέοι σπουδαστές ή οι εργαζόμενοι αρχίζουν να βαριούνται το σχολείο ή την
εργασία τους. Οφείλεται σε μια ιαπωνική συνήθεια που όλα τα σχολικά έτη
και τα οικονομικά έτη αρχίζουν την 1η Απριλίου. Στα Φινλανδικά, ο μήνας καλείται toukokuu, που σημαίνει «ο μήνας της
σποράς». Στα Σλοβένικα, καλείται veliki traven, που σημαίνει «ο μήνας
της υψηλής χλόης». Με πληροφορίες από wikipedia Εργατική Πρωτομαγιά: Το ιστορικό από το 1880 έως σήμερα Πρωτομαγιά 2017: γιατί φτιάχνουμε στεφάνι με λουλούδια
Πρωτομαγιά 2017: γιατί φτιάχνουμε στεφάνι με λουλούδια
Σύμφωνα με μελέτες η Πρωτομαγιά
έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα, τότε που οι εκδηλώσεις είχαν σκοπό
να γιορτάσει ο κόσμος τη γονιμότητα των αγρών, την καρποφορία της γης,
την άνθιση της φύσης, το οριστικό τέλος του χειμώνα και τον ερχομό του
καλοκαιριού.
Στην Ελλάδα το πιο διαδεδομένο έθιμο είναι η δημιουργία του πρωτομαγιάτικου στεφανιού από λουλούδια κομμένα από τους αγρούς. Η παράδοση
θέλει τους αγρότες να φτιάχνουν από μόνοι τους τα πρωτομαγιάτικα
στεφάνια με κάπως διαφορετικό τρόπο από αυτόν που έχουμε συνηθίσει. Στη Σέριφο, ήδη από το βράδυ της πρωτομαγιάς, κρεμούν στην πόρτα του
σπιτιού τους ένα στεφάνι από λουλούδια, προσθέτοντας όμως και
τσουκνίδες, κριθάρι και σκόρδο. Στην Αγιάσο της Λέσβου, φτιάχνουν στεφάνια από όλα τα λουλούδια και
βάζουν μέσα «δαιμοναριά», άγριο χόρτο με πλατιά φύλλα και κίτρινα
λουλούδια για να δαιμονίζονται οι γαμπροί. Στα μέρη της Μικράς Ασίας σε κάθε στεφάνι έβαζαν, εκτός από
λουλούδια, ένα σκόρδο για τη βασκανία, ένα αγκάθι για τον εχθρό κι ένα
στάχυ για την καλή σοδειά. Το μαγιάτικο στεφάνι στόλιζε τις πόρτες των σπιτιών ως τις 23
Ιουνίου, του Αϊ – Γιαννιού του Θεριστή και τότε, το καίγανε στις φωτιές
του αγίου. Εκτός από το μαγιάτικο στεφάνι, σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας
αναβιώνουν ακόμα και στις μέρες μας κάποια ενδιαφέροντα έθιμα που έχουν
λυτρωτικές, εξαγνιστικές ιδιότητες και κυρίως έχουν να κάνουν με την
καλοτυχία και την υγεία. Στην Κέρκυρα, ένα νησί που φημίζεται για τις ξεχωριστές της
παραδόσεις και για τους ανθρώπους της που παραμένουν πιστοί σε αυτές, το
Μαγιόξυλο έχει την τιμητική του. Οι κάτοικοι περιφέρουν έναν κορμό κυπαρισσιού, σκεπασμένο με κίτρινες μαργαρίτες που γύρω του έχει ένα στεφάνι με χλωρά κλαδιά. Με το μαγιόξυλο αυτό, οι νέοι εργάτες ντυμένοι με κάτασπρα παντελόνια
και πουκάμισα και κόκκινα μαντήλια στο λαιμό βγαίνουν στους δρόμους,
τραγουδώντας το Μάη. Στη σύγχρονη εποχή, απαλλαγμένοι από τέτοιου είδους συμβολισμούς, το
στεφάνι της Πρωτομαγιάς αποτελεί περισσότερο μία ευχάριστη δραστηριότητα
για τα παιδιά. Πρωτομαγιά 2017- Απεργία ΜΜΜ στάση εργασίας λεωφορεία και τρόλεϊ Πρωτομαγιά 2017: Έθιμα και ιδέες για το μαγιάτικο στεφάνι
Το νέο μυθιστόρημα της Μαίρης Κόντζογλου έρχεται στις 11 Μαΐου!
Εξασφαλίστε το δικό σας αντίτυπο στο βιβλιοπωλείο της περιοχής σας και
αποκτήστε το την πρώτη ημέρα της κυκλοφορίας του με την υπογραφή της
συγγραφέα. Διαβάστε τις πρώτες σελίδες: http://bit.ly/incantadas-flipbook
Στο βιβλίο υπάρχει τυπωμένο ένα qr code με πλούσιο πραγματολογικό υλικό για το ιστορικό υπόβαθρο της αφήγησης.
Θεσσαλονίκη, στα βάθη των αιώνων: Μια βασίλισσα ερωτευµένη παράφορα µε
τον Μεγαλέξανδρο τρέχει µες στη νύχτα να συναντήσει τον εραστή της. Τα
µάγια του απατηµένου συζύγου της όµως θα µαρµαρώσουν αυτή και τη
συνοδεία της. Οι µορφές τους θα µείνουν για πάντα στη Στοά των Ειδώλων.
Περίπου χίλια οχτακόσια χρόνια αργότερα, στην ίδια πόλη, που οι κάτοικοί
της λατρεύουν τρεις θεούς και µιλάνε αµέτρητες γλώσσες, ο παλαιογράφος
Εµµανουέλ Μιλλέρ επιχειρεί, µε τη συγκατάθεση του Σουλτάνου, να
ξεριζώσει το αρχαίο µνηµείο των «Μαγεµένων» και να τις πάει στη Γαλλία,
να κοσµήσουν τα ανάκτορα και τα σπίτια των ευγενών.
Στην προσπάθειά του όµως αυτή, θα βρεθεί αντιµέτωπος µε µια χούφτα
ξεχωριστούς ανθρώπους: Τη Χάννα και τον Νικόλα, δυο ερωτευµένα παιδιά,
που αγωνίζονται για τη µαταίωση της αρπαγής του µνηµείου, ενώ παλεύουν
για το δικαίωµά τους στην αγάπη. Τον γλύπτη Αλέξανδρο ∆ηµητριάδη, που
εµπνέεται από τους νεαρούς του φίλους, και ρίχνεται στη µάχη µε
αυτοθυσία. Και τον Νταβίντ εφέντη, τον αρχαιολάτρη Εβραίο, που δίνει τον
δικό του αγώνα ενάντια στην εποχή, τη φυλή του και την κοινωνία,
προσπαθώντας να κρατήσει κοντά τους τις «Μαγεµένες» και να αποτρέψει την
επανάληψη µελλοντικών διωγµών.
Μια σαγηνευτική ιστορία, βασισµένη σε αληθινά γεγονότα, που σκαλίζεται
µε έρωτα και αίµα στα βυζαντινά τείχη, στα υγρά λιθόστρωτα, στις
συναγωγές, στα παζάρια και στα γεµάτα θρύλους και ατµούς χαµάµ της
Σαλονίκης.
