Η Maria Dimitriou κοινοποίησε τη δημοσίευση του χρήστη Καλλιεργητικές Πρακτικές.
Οι
υψηλές θερμοκρασίες, ο καύσωνας και η έντονη ηλιοφάνεια του καλοκαιριού
είναι προβλήματα που ταλαιπωρούν κάθε αγρότη και κηπουρό, αν και τις…
share24.grΟι υψηλές θερμοκρασίες, ο καύσωνας και η
έντονη ηλιοφάνεια του καλοκαιριού είναι προβλήματα που ταλαιπωρούν κάθε
αγρότη και κηπουρό, αν και τις περισσότερες φορές οι επιπτώσεις τους
πάνω στην καλλιέργεια και τα φυτά είναι ύπουλες, μιας και δύσκολα
αναγνωρίζονται από κάποιο που δεν έχει πείρα πάνω σε αυτά.
share24.gr / Καλλιεργητικές Πρακτικές
Πώς επηρεάζονται τα φυτά από τις υψηλές θερμοκρασίες;
Όταν η θερμοκρασία ξεπεράσει τους 30℃
τα φυτά αρχίζουν να παρουσιάζουν έντονο στρες και η σοβαρότητα αυτού του
προβλήματος ποικίλει ανάλογα με τις ιδανικές θερμοκρασίας που
χρειάζεται κάθε φυτό για τη φυσιολογική του ανάπτυξη.
1.Προβλήματα στην ανάπτυξη
Το μαρούλι, το σπανάκι, το κουνουπίδι
και άλλα φυτά που καλλιεργούνται τους χειμερινούς μήνες επηρεάζονται πιο
εύκολα από τις υψηλές θερμοκρασίες. Τέτοια φυτά παρουσιάζουν προβλήματα
στη βλαστική τους ανάπτυξη και μένουν νάνα όταν εκτεθούν στη ζέστη. Οι
φυλλώδεις καλλιέργειες δεν αποδίδουν την παραγωγή που αναμέναμε.
2.Πτώση ανθέων και καρπών
Το φυτό όταν στρεσάρεται από τις
υψηλές θερμοκρασίες προσπαθεί να εξοικονομήσει ενέργεια και ο καλύτερος
τρόπος για να κάνει κάτι τέτοιο είναι να περιορίσει την καρποφορία του
μιας και αυτή το εξαντλεί.
Έτσι, φυτά όπως η μελιτζάνα και η
φασολιά δεν θα ανθήσουν ή θα ρίξουν γρήγορα τα άνθη τους για να μην
γονιμοποιηθούν. Επίσης, οι πιπεριές και οι ντομάτες θα δώσουν λιγότερα
άνθη ή θα τα ρίξουν για να καλύψουν άλλες ανάγκες.
3.Ηλιοεγκαύματα
Η έντονη ακτινοβολία του ηλίου
προκαλεί εγκαύματα στους καρπούς και στα φύλλα των φυτών, κυρίως μετά το
πότισμα, αν σταγόνες του ποτίσματος έχουν πέσει πάνω στο φυτό. Τα
εγκαύματα αυτά παρουσιάζονται σαν λευκές κηλιδώσεις πάνω σε καρπούς και
φύλλα και μερικές φορές μπορεί να τα συγχέουμε με τοξικότητα σε
ζιζανιοκτόνο.
4.Συστροφή φύλλων προς τα μέσα και εικόνα μαρασμού
Τα φυτά στην προσπάθειά τους να
αποφύγουν την έκθεση στην έντονη ακτινοβολία και στις υπεριώδεις ακτίνες
του ηλίου το μεσημέρι τείνουν να “κλείνουν” τα φύλλα τους προς τα μέσα,
ώστε να μειώσουν την επιφάνεια του ελάσματος που δέχεται την
ακτινοβολία. Αυτή η αντίδραση του φυτού γίνεται αντιληπτή σαν ένας
ελαφρύς μαρασμός, αλλά είναι κάτι φυσιολογικό που συμβαίνει στον καύσωνα
και δεν πρέπει να μας ανησυχεί.
5 Τρόποι να μειώσουμε το στρες των φυτών κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα
1.Ποτίζουμε νωρίς το πρωί
Το πότισμα είναι πολύ βασικό να
γίνεται σωστά σε περιόδους καύσωνα. Τα φυτά αντλούν το νερό που
χρειάζονται από τις ρίζες και το αποβάλουν με την μορφή υδρατμών από τα
στόματα των φύλλων. Ένα φυτό λειτουργεί σαν μια μεγάλη αντλία ή ένα
καλαμάκι που πίνουμε τον φραπέ μας. Από τα ανοικτά στόματα των φύλλων το
νερό φεύγει στην ατμόσφαιρα, κάτι που προκαλεί πτώση του υδατικού
δυναμικού στις ρίζες και τις ωθεί να απορροφήσουν νερό από το έδαφος.
Αυτός είναι και ο λόγος που βρίσκουμε δροσιά κάτω από τα δέντρα τους
θερινούς μήνες.
Όταν επικρατεί καύσωνας, το φυτό έχει
το δίλημμα αν θα πρέπει να κρατήσει τα στόματα των φύλλων ανοικτά κατά
τη διάρκεια του μεσημεριού και το απόγευμα. Θέλει να απορροφήσει
διοξείδιο του άνθρακα για τη φωτοσύνθεση, αλλά ταυτόχρονα, όπως είπαμε
πιο πάνω, χάνει υγρασία. Επίσης, κατά τη διάρκεια της νύχτας τα στόματα
είναι έτσι κι αλλιώς κλειστά, αφού δεν μπορεί να γίνει φωτοσύνθεση
απουσία ήλιου.
Επομένως, ιδανικές ώρες για το φυτό να
έχει τα στόματα των φύλλων ανοικτά και να απορροφήσει ικανοποιητική
ποσότητα νερού πριν αυτό εξατμιστεί από το έδαφος είναι οι πολύ πρωινές
ώρες. Εδώ να πούμε πως το πρωινό πότισμα μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη
σήψεων και ασθενειών των ριζών.
2.Πυκνή φύτευση ή συγκαλλιέργεια με φυτά που ρίχνουν σκιά στο έδαφος
Πυκνή φύτευση, αλλά όχι υπερβολικά
πυκνή φύτευση που μπορεί να οδηγήσει σε μυκητολογικές ασθένειες. Αυτή
είναι μια μέθοδος κατάλληλη να εφαρμοστεί σε καλλιέργειες φυλλωδών
λαχανικών, όπως το μαρούλι, το σπανάκι, αλλά και σε φυτά όπως το
κολοκύθι, το πεπόνι. Το σκεπτικό αυτής της μεθόδου είναι πως τα πλατιά
φύλλα αυτών των φυτών θα ρίξουν σκιά στο έδαφος κατά τη διάρκεια της
μέρας, κι έτσι θα συγκρατήσουν την υγρασία στις ρίζες.
Το ίδιο αποτέλεσμα μπορούμε να έχουμε
και σε περιπτώσεις συγκαλλιέργειας με αυτά τα φυτά. Ένας εναλλακτικός
τρόπος να διατηρήσουμε την υγρασία του εδάφους γύρω από τις ρίζες, είναι
να εφαρμόσουμε εδαφοκάλυψη γύρω από τη βάση του στελέχους με ξερά
φύλλα, ροκανίδια ή άχυρα. Επίσης με την εδαφοκάλυψη δεν θα έχουμε μεγάλο
πρόβλημα με τα ζιζάνια.
3.Αποφύγετε τη χρήση λιπασμάτων
Σε περιόδους καύσωνα και ενώ
παρατηρείτε ότι τα φυτά σας στρεσάρονται από την υπερβολική θερμοκρασία
και ρίχνουν τα άνθη τους, ίσως να θεωρήσετε ότι χρειάζονται λίπασμα για
να συνέλθουν. Αυτή είναι μια τελείως λανθασμένη σκέψη. Τα φυτά εκείνη τη
στιγμή θέλουν να μειώσουν τις βιολογικές τους διεργασίες και το
μεταβολισμό τους. Η βλαστική ανάπτυξη θα τα εξουθενώσει, κι έτσι αν
εφαρμόσετε λίπανση με άζωτο ή με ιχνοστοιχεία αυτό που θα κάνετε είναι
να τα πιέσετε και να τα στρεσάρετε περισσότερο.
Για μια ισορροπημένη λίπανση,
παρακολουθείστε το δελτίο καιρού και προγραμματίστε να κάνετε την
εργασία αυτή σε μέρες που η θερμοκρασία θα είναι πιο ήπια. Αυτό θα
βοηθήσει αρκετά τα φυτά σας να χρησιμοποιήσουν τους θρεπτικούς πόρους
πιο αποτελεσματικά κι εσάς να εξοικονομήσετε χρήματα χωρίς να προβαίνετε
σε σπάταλες ενέργειες που δε θα έχουν αποτέλεσμα.
4.Μαζέψτε τους ώριμους καρπούς πριν τον καύσωνα
Κάτι το οποίο θα βοηθήσει τρομερά τα
φυτά της καλλιέργειάς σας είναι να συγκομίσετε τους ώριμους καρπούς λίγο
πριν έρθει ο καύσωνας. Αν έχει έρθει η ώρα να μαζέψετε το επόμενο χέρι
και βλέπετε στο δελτίο καιρού πως επίκειται καύσωνας σε λίγες μέρες,
κάντε το γρήγορα. Όταν οι ώριμοι καρποί μένουν πάνω στο φυτό
καταναλώνουν ενέργεια και θρεπτικούς πόρους από αυτό στρεσάροντάς το
περισσότερο και καθυστερώντας την επόμενη ανθοφορία, όπως στην πιπεριά,
τη ντομάτα, τα κολοκυθάκια, τη μελιτζάνα.
Οι σπόροι των ώριμων καρπών τείνουν να
πάρουν την τελική τους μορφή κι εκκρίνουν ουσίες που επηρεάζουν το φυτό
να στέλνει τα θρεπτικά συστατικά της φωτοσύνθεσης σε αυτούς και στους
καρπούς. Όταν μαζέψετε τους καρπούς πριν τον καύσωνα το φυτό θα
ανακουφιστεί από την αποφυγή μιας τεράστιας σπατάλης πόρων και θα
εξοικονομήσει τέσσερις φορές την ενέργεια που θα χρησιμοποιούσε σε
αντίθετη περίπτωση.
5.Χρησιμοποιήστε ένα δίχτυ προστασίας από τον ήλιο
Αγοράστε ένα δίχτυ προστασίας από τον
ήλιο για τα φυτά σας. Ταυτόχρονα θα τα προστατεύσει και από τον άνεμο,
τα πουλιά κι από άλλες καταστροφικές γι΄ αυτά συνθήκες που μπορεί να
αντιμετωπίσουν. Ένα τέτοιο δίχτυ θα εμποδίσει την υπεριώδη ακτινοβολία
του ηλίου να φτάσει στα φυτά σας και να τους προκαλέσει εγκαύματα, χωρίς
να επηρεάσει την ικανότητά τους να φωτοσυνθέσουν.
Στην αγορά μπορείτε να βρείτε τέτοια
δίχτυα με μεγάλη ποικιλία σε πυκνότητα ύφανσης που μπορούν να ρίχνουν
από 15% έως 90% σκιά στα φυτά σας τις μέρες του καύσωνα.
Του Θανάση Αργυρόπουλου (Γεωπόνος ΑΠΘ)