Συνέδριο - Βιβλίο

πηγή : άρθρο εφημερίδας ΝΕΑ - Οκτώβριος 2001

Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο

Και σχέσεις των Μινωιτών με το Αφγανιστάν!

Τι σχέση έχει η Κρήτη με το Αφγανιστάν; Στην αρχή της δεύτερης   π.Χ.  χιλιετίας Μινωίτες έμποροι διαπραγματεύονταν ,  μέσω διερμηνέων ,  κασσίτερο στους διαμετακομιστικούς σταθμούς της σημερινής Συρίας. Το μέταλλο απαραίτητο για την παρασκευή του χαλκού, ερχόταν με καραβάνια, περνώντας από τη Μεσοποταμία,  από το μακρινό Αφγανιστάν.  Στην αυγή των ιστορικών χρόνων,    ο έλεγχος των ανατολικών δρόμων του εμπορίου και ιδιαίτερα των θαλάσσιων δρόμων του Αιγαίου, εξασφάλιζε την παντοκρατορία των Μινωιτών.

Στην αυγή του 19ου αιώνα κρητικά καράβια διασχίζουν το Αιγαίο . Σκάφη τουρκοκρητικής πλοιοκτησίας με ελληνοκρήτες έμμισθους καπετάνιους μεταφέρουν το προϊόν της εντόπιας παραγωγής σαπουνιού στην πρωτεύουσα της  Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.  Η θαλάσσια αυτή διαδρομή βρίσκεται έξω από τους δρόμους του εμπορικού καπιταλισμού της εποχής , που είναι     προσανατολισμένοι στον άξονα Ανατολής - Δύσης .  Η  Κρήτη, εγκλωβισμένη στο σύστημα της       Οθωμανικής Αυτοκρατορίας  με επαχθέστερους όρους από ό,τι οι περισσότερες άλλες Ελληνικές περιοχές, αδυνατεί να ενταχθεί στην οικονομία των αγορών της Δύσης. Οι δύο αυτές , τόσο απόμακρες μεταξύ τους , όψεις ενός τόπου, σκιαγραφήθηκαν η πρώτη από τον Ε.Νίμαγερ, Διευθυντή του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου και η δεύτερη απο τον Β. Κρεμμυδά, καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών στο "Θ΄Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο στην Ελούντα 1-6 Οκτωβρίου 2001".

Πρόσθετα : Στο Συνέδριο αυτό ακούστηικε για πρώτη φορά,  ο Ύμνος των Πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων του 1896 έπειτα από 105 χρόνια. Το σπάνιο αυτό ηχητικό ντοκουμέντο, διάρκειας  5 λεπτών, παρουσίασε η  κ. Ζαχαρένια Σημανδηράκη, προϊσταμένη των Ιστορικών Αρχείων Κρήτης. Πρόκειται για την ηχογράφηση από το paper roll που έκρυβε μια πιανόλα, ιδιοκτησίας του Πρίγκηπα Γεωργίου, η οποία εκποιήθηκε το 1959 και βρίσκεται σήμερα του συλλέκτη κ.  Philips στην Καλιφόρνια  των ΗΠΑ. Η σύνθεση του Ύμνου είχε ανετεθεί στον Κερκυραίο ποιητή Σπύρο Σαμάρα, ενώ οι στίχοι ανήκουν στον Κωστή Παλαμά. Στις 25 Μαρτίου 1896 κατά την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων στο Καλλιμάρμαρο, ο Σπύρος Σαμάρας διευθύνει την Ορχήστρα που αποτελούν οι Φιλαρμονικές:των Αθηνών, της φρουράς του Ναυτικού , της Κέρκυρας , της Λευκάδας , της ζακύνθου , της Πάτρας  και του Λαυρίου. 

                                          
Σχετικοί σύνδεσμοι : 

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%80%CF%85%CF%81%CE%AF%CE%B4%CF%89%CE%BD_%CE%A3%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%81%CE%B1%CF%82

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CE%BB%CF%85%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CF%8C%CF%82_%CE%8E%CE%BC%CE%BD%CE%BF%CF%82
                                                      

------------------------------------

 http://www.historical-museum.gr/html/synedria/th/th.html

Θ΄ ΔΙΕΘΝΕΣ ΚΡΗΤΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

          Το Θ΄ Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο ξεκινά τις εργασίες του το πρωί της Δευτέρας 1ης Οκτωβρίου 2001 στην Ελούντα. Μέχρι το μεσημέρι του Σαββάτου 6 Οκτωβρίου με τη συμμετοχή πεντακοσίων μελετητών της αρχαιολογίας, της ιστορίας, των γραμμάτων και του λαϊκού πολιτισμού της Κρήτης θα έχουν πραγματοποιηθεί, περισσότερες από 380 επιστημονικές ανακοινώσεις στα τρία τμήματα του Συνεδρίου, 15 διαλέξεις στην Ολομέλεια, επτά εκθέσεις έργου επιστημονικών φορέων και πέντε εργαστήρια σε θέματα ειδικότερου ενδιαφέροντος.           Το μεγάλο αυτό Συνέδριο (το μεγαλύτερο Κρητολογικό Συνέδριο που έγινε ποτέ από την ίδρυση του θεσμού στα 1961) συνιστά ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα στο χώρο των ιστορικών επιστημών σε παγκόσμια κλίμακα.
Το Συνέδριο οργανώνεται από τη Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών και τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και του Δήμου Αγίου Νικολάου. Για τους οργανωτές, που το προετοιμάζουν για περισσότερα από δύο χρόνια, αποτελεί ένα κρίσιμο στοίχημα, καθώς το Θ' Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο, διατηρώντας πολλά από τα παραδοσιακά στοιχεία της φυσιογνωμίας του, εγγράφεται εμφατικά στον αστερισμό της καινοτομίας.
Το Συνέδριο παραμένει ένα μεγάλο διεπιστημονικό forum, ένα ευρύ πεδίο συνάντησης ερευνητών όλων των περιόδων της Κρητικής προϊστορίας και ιστορίας, χωρίς περιορισμούς οπτικής και μεθόδου πέραν αυτών που επιβάλλει η επιστήμη. Επίσης, διατηρείται η παραδοσιακή διαίρεση του Συνεδρίου σε τρία τμήματα:

• Το τμήμα των Προϊστορικών και Αρχαίων χρόνων
• Το τμήμα των Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών χρόνων
• Το τμήμα των Νεώτερων χρόνων

          Από αυτά το μεγαλύτερο διεθνές ενδιαφέρον συγκεντρώνεται στο πρώτο τμήμα και ιδιαίτερα στην αρχαιολογία της Μινωικής Κρήτης. Η συμμετοχή στο τμήμα αυτό είναι τόση ώστε οι εργασίες του έχουν κατανεμηθεί σε δύο, και για ορισμένες ημέρες, σε τρεις παράλληλες συνεδρίες.
Οι καινοτόμες όψεις του Συνεδρίου σχεδιάστηκαν με κριτήριο την ανταπόκριση στις ανάγκες της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας και ιδιαίτερα στην ανάγκη να επιτευχθεί με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο η επιστημονική επικοινωνία μέσα σε έναν ωκεανό επιστημονικής πληροφορίας. Οι σημαντικότερες καινοτομίες είναι οι ακόλουθες:

• Καθιερώνονται ειδικές συνεδρίες για την παρουσίαση του ερευνητικού έργου των επιστημονικών φορέων. Στην πρόσκληση των οργανωτών ανταποκρίθηκαν η Αμερικανική και η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή, το INSTAPEC, το Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών, το Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Κρήτης, η ΚΕ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, η 13η Εφορεία Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων, και η 7η Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων. Οι παρουσιάσεις έργου υποστηρίζονται με ανηρτημένες ανακοινώσεις (posters) σε δύο ειδικούς χώρους.
• Οργανώνονται εργαστήρια (workshops) για τη συζήτηση με μεγαλύτερη άνεση χρόνου θεμάτων ειδικότερου ενδιαφέροντος (συνθετικά ζητήματα της προϊστορικής έρευνας που έχει συχνά αποσπασματικό χαρακτήρα, προβλήματα εκδόσεως των κρητικών αναγεννησιακών κειμένων και ιστορικών αρχείων, προβλήματα λεξικογραφίας της κρητικής διαλέκτου, κ.ά.)
• Για να ενισχυθεί η μελέτη της διαχρονίας και να επιτευχθεί η προσέγγιση ερευνητών διαφορετικών περιόδων, οργανώνονται συνεδρίες της ολομέλειας με σπονδυλωτές διαλέξεις που θα καλύψουν τα καίρια ζητήματα σε όλο το βάθος του χρόνου του Κρητικού παρελθόντος. Τα θέματα των Ολομελειών είναι τα ακόλουθα:
• Συνείδηση και ταυτότητα των κοινοτήτων στην Κρήτη. Εισηγητές: Ν. Φαράκλας (Παν/μιο Κρήτης), Α. Χανιώτης (Παν/μιο Χαϊδελβέργης), Δ. Τσουγκαράκης (Παν/μιο Αθηνών), Σ. Κακλαμάνης (Παν/μιο Κρήτης), Π. Κιτρομηλίδης (Παν/μιο Αθηνών).
• Διαχρονία της πολιτικής γεωγραφίας της Κρήτης. Δρόμοι επικοινωνίας στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Εισηγητές: W. Niemeier (Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών), Ε. Αγγελομάτη-Τσουγγαράκη (Ιόνιο Παν/μιο), Β. Κρεμμυδάς (Παν/μιο Αθηνών).
• Απολογισμός και προοπτικές των Κρητολογικών ερευνών. Εισηγητές: Στ. Αλεξίου (Παν/μιο Κρήτης), V. La Rosa (Παν/μιο Catania), Χ. Κριτζάς (Επιγραφικό Μουσείο Αθηνών), Θ. Δετοράκης (Παν/μιο Κρήτης), Στ. Παπαδάκη-Όκλαντ (Παν/μιο Κρήτης), Ο. Γκράτσιου (Παν/μιο Κρήτης), Ε. Γαρδίκα-Κατσιαδάκη (Κέντρο Ερεύνης Ακαδημίας Αθηνών), Ζ. Σημανδηράκη (Ιστορικό Αρχείο Κρήτης).
• Για να ενισχυθεί περαιτέρω η συνοχή των εργασιών του Συνεδρίου, η ομαδοποίηση των ανακοινώσεων σε συνεδρίες υποστηρίζεται, από μια ηλεκτρονική βάση δεδομένων πολλαπλού ευρετηριασμού. Η βάση αυτή βρίσκεται ήδη στο Διαδίκτυο και αποτελεί τον πυρήνα ενός ηλεκτρονικού κόμβου που κατασκευάζεται αυτή τη στιγμή από την Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών.

          Η Οργάνωση του Συνεδρίου οφείλει πάρα πολλά στους ανθρώπους του Λασιθίου, και η επιτυχία του θα είναι και δική τους επιτυχία. Η Ε.Κ.Ι.Μ. αναγνωρίζει την αποφασιστική συμπαράσταση του Δημάρχου Αγίου Νικολάου κ. Αντώνη Ζερβού, ενός από τους κύριους στυλοβάτες του Συνεδρίου, του Νομάρχη Λασιθίου κ. Γιάννη Παπατσάκωνα, του Μητροπολίτη Πέτρας και Χερρονήσου κ. Νεκτάριου, του Προϊσταμένου τη ΚΔ' Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων κ. Νίκου Παπαδάκη, του Προέδρου της ΤΕΔΚ Ν. Λασιθίου κ. Νίκου Κουρουπάκη, καθώς και του τ. δημάρχου Αγίου Νικολάου κ. Γιώργου Χατζηδάκη, Προέδρου της δυναμικής Εταιρίας Γραμμάτων και Τεχνών Ανατολικής Κρήτης.

          Μεγάλοι χορηγοί του Συνεδρίου είναι ο Δήμος Αγίου Νικολάου και το Υπουργείο Πολιτισμού του οποίου η Γενική Γραμματέας κυρία Λίνα Μενδώνη θα κηρύξει την έναρξη των επιστημονικών εργασιών. Η Οργάνωση του Συνεδρίου υποστηρίζεται επίσης από την Περιφέρεια Κρήτης, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Νομού Λασιθίου, τα Φιλανθρωπικά Ιδρύματα Ανδρέου & Μαρίας Καλοκαιρινού, την Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Νομού Λασιθίου και το Κέντρο Διαμεσογειακής Συνεργασίας.

          Όπως όλα δείχνουν, τα Πεπραγμένα του επόμενου Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου θα ξεπεράσουν κατά πολύ την επίδοση αυτών του Η΄ Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου (επτά τόμοι, 3.500 σελίδες, έκδοση της Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών Μελετών, Ηράκλειο 2001). Καθώς ο όγκος τού υπό παρουσίαση έργου εγείρει ζητήματα διαχείρισης της επιστημονικής πληροφορίας, η οργανώτρια Ε.Κ.Ι.Μ. προσανατολίζεται στον προγραμματισμό μιας εκδοτικής σειράς των Πεπραγμένων του Συνεδρίου σε θεματικούς τόμους με παράλληλη δημοσιοποίηση στον ηλεκτρονικό κόμβο. Όμως και η έκδοση σε βιβλίο, που κυκλοφόρησε μόλις, των περιλήψεων των επιστημονικών ανακοινώσεων θα αποτελέσει, μέχρι την έκδοση των Πεπραγμένων, ένα σημαντικό βοήθημα για τους ερευνητές.

Η ΤΡΙΤΗ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΟΥ Θ' ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΚΡΗΤΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Ι           Σημαντική ανακοίνωση του Βόλφ Ντίτριχ Νιμάιερ (W. D. Niemeyer), Διευθυντή του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, για τον αποικισμό της Μιλήτου της Μικράς Ασίας από Μινωίτες στις αρχές της 2ης π.Χ. χιλιετίας έρχεται να επιβεβαιώσει, κυρίως μέσα από ευρήματα κεραμεικής παραγωγής, την "Θαλασσοκρατορία του Μίνωα" που όπως όλα δείχνουν κατέρρευσε μετά από μια μεγάλη φυσική καταστροφή, την ηφαιστειακή έκρηξη της Θήρας. Είναι πολύ εντυπωσιακό ότι στρώματα τέφρας από την έκρηξη βρέθηκαν και στη Μίλητο. Ανάλογα ευρήματα ανακοίνωσε χθες στο Κρητολογικό Συνέδριο η ερευνητική ομάδα του Ζαν Ντρισέν (Jan Driessen) από τις ανασκαφές του Παλαικάστρου στην Ανατολική Κρήτη. Έτσι, για πρώτη φορά, τα ανασκαφικά ευρήματα έρχονται να συνδεθούν σαν τα κομμάτια ενός παζλ που τεκμηριώνουν την υπόθεση της ηφαιστειακής καταστροφής ενός ισχυρού και ακμαίου πολιτισμού. ΙΙ           Ο Ύμνος των Πρώτων Ολυμπιακών Αγώνων του 1896, ακούσθηκε χθες για πρώτη φορά μετά από 105 χρόνια. Το σπάνιο αυτό ηχητικό ντοκουμέντο, διάρκειας 5΄ παρουσίασε η κα Ζαχαρένια Σημανδηράκη Προϊσταμένη των Ιστορικών Αρχείων Κρήτης, χθες κατά την 3η ημέρα των εργασιών του Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου στην Ελούντα. Πρόκειται για την ηχογράφηση από το paper roll που έκρυβε μια πιανόλα, ιδιοκτησίας του Πρίγκιπα Γεωργίου, η οποία εκποιήθηκε το 1959 και βρίσκεται σήμερα στην κατοχή του συλλέκτη κ. Philipps, στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ. Αξίζει να σημειωθεί, ότι ο Πρίγκιπας Γεώργιος, που το 1898 ανέλαβε καθήκοντα ως Ύπατος Αρμοστής στην Κρήτη, ήταν Αντιπρόεδρος του 12μελούς Συμβουλίου των Ολυμπιακών Αγώνων και επί τρίμηνο αντικατέστησε τον Διάδοχο Κωνσταντίνο, στην Προεδρία του Συμβουλίου. Έτσι, κατά την κα. Σημανδηράκη, δικαιολογείται το πώς κατείχε στην πιανόλα του το paper roll με τον Ύμνο των Α΄ Ολυμπιακών Αγώνων.           H σύνθεση του Ύμνου, ανετέθη στον Κερκυραίο ποιητή Σπύρο Σαμάρα. Οι στίχοι είναι του Κωστή Παλαμά. Στις 25/3/1896, κατά την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων, στο Καλλιμάρμαρο, ο Σ. Σαμάρας, διευθύνει την Ορχήστρα που αποτελούν οι Φιλαρμονικές των Αθηνών, της Φρουράς, του Ναυτικού, της Κέρκυρας, της Λευκάδας, της Ζακύνθου, της Πάτρας και του Λαυρίου. Τους στίχους του Κ. Παλαμά, ερμηνεύουν 350 χορωδοί. III Σύνοψη της Δεύτερης Ολομέλειας με θέμα "Διαχρονία της Πολιτικής Γεωγραφίας. Δρόμοι επικοινωνίας στο εσωτερικό και στο εξωτερικό"   Κυρίαρχη σχέση στο γεωγραφικό χώρο της ΝΑ Μεσογείου, κατέχει η Κρήτη κατά την Μεσο-Μινωική Περίοδο Ι και ΙΙ. Όπως ανακοίνωσε κατά την τρίτη (χθεσινή) ημέρα των εργασιών του Θ΄ Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου ο Wolf Dietrich Niemeier, Διευθυντής του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στην Αθήνα, πίσω από την παράδοση του θαλασσοκράτορα Μίνωα, υπάρχει μια ιστορική πραγματικότητα σύμφωνα με την οποία, η υιοθέτηση της ναυσιπλοΐας από την Μινωική Κρήτη της επέτρεψαν να έχει τον έλεγχο του διαμετακομιστικού εμπορίου στην περιοχή.            Η οικιακή κεραμική-μινωικής τεχνοτροπίας- στο Καστρί Κυθήρων, στην Κάρπαθο, στην Μίλητο, στο σύμπλεγμα των Κυκλάδων, στην Πελοπόννησο, τη Θάσο, είναι οι αποδείξεις του συστήματος διακίνησης, ενώ υπάρχουν ενδείξεις που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι λίγο μετά την έναρξη της Παλαιοανακτορικής περιόδου πόλεις στο σύμπλεγμα των Κυκλάδων, αλώθηκαν βίαια από τους Μινωίτες. Η ανάγκη για απόκτηση χαλκού, μολύβδου, χρυσού και κασσίτερου - που δεν υπάρχουν στην Κρήτη - προκαλεί την οργάνωση δικτύων εμπορίας που απλώνονται μέχρι την Ανατολία που είναι πλούσια σε μεταλλεύματα. Οι Μινωίτες με τους διερμηνείς τους αγοράζουν κασσίτερο από διαμετακομιστικούς σταθμούς της Εγγύς Ανατολής. Ο κασσίτερος ερχόταν με καραβάνια, που περνούσαν από τη Μεσοποταμία, από το Αφγανιστάν. Στο εσωτερικό, η Κρήτη κατά την Μεσομινωική Ι και ΙΙ περίοδο, έχει λιθόστρωτο οδικό δίκτυο και σύστημα φυλακίων για τα απομακρυσμένα οδικά σημεία της ενδοχώρας.Στα χρόνια της Βενετοκρατίας, οι δρόμοι επικοινωνίας τόσο στο εξωτερικό όσο και εσωτερικό του νησιού, ανακοίνωσε η κα Ε. Αγγελομάτη-Τσουγκαράκη, καθηγήτρια του Ιονίου Πανεπιστημίου, είναι κυρίως θαλάσσιοι και όχι οδικοί. Οι δρόμοι που οδηγούν από την Δαμάστα και την Γόρτυνα στο Χάνδακα, από τη Σούδα στα Χανιά, είναι έργα που αποδίδονται στους Βενετούς. Οι αρχές φροντίζουν με πολλές κατασκευές και ανακατασκευές για την καλή κατάσταση των λιμανιών του νησιού. Δεν μπορούν να ελέγξουν όμως την πειρατεία και το λαθρεμπόριο που ανθεί στην  Ανατολική και Νότια Κρήτη. Ο Χάνδακας είναι το κέντρο διαμετακομιστικού εμπορίου της Κρήτης, τα Χανιά και το Ρέθυμνο, κέντρα υποδοχής προϊόντων και προώθησής τους στην ενδοχώρα του νησιού. Παράλληλα με το κρατικό αρχίζει το ιδιωτικό εμπόριο. Από την Ιεράπετρα, την Παχειά Άμμο προς τον Χάνδακα, τη Μεσσαρά και την Κίσσαμο. Από τον Χάνδακα προς τη Βενετία και την Ευρώπη.Η Κρήτη γίνεται η πιο σημαντική βάση της Βενετίας στη ΝΑ Μεσόγειο. Κατά την πολιορκία του Χάνδακα, η δράση των λιμανιών μειώνεται αλλά η επικοινωνία και οι εμπορικές σχέσεις με τα λιμάνια περιοχών που έχουν κατακτηθεί από τους Οθωμανούς συνεχίστηκε. Ωστόσο, η μεγάλη αλλαγή, συντελείται κατά την αμέσως επόμενη (Οθωμανική) περίοδο. Οι δρόμοι της Κρήτης και της Μεσογείου, ο χαρακτήρας του εμπορίου και της οικονομίας κατά τον αι. 1750-1850, συνιστούν ένα "αδύνατο ζεύγμα" κατά τον κ. Β. Κρεμμυδά, καθηγητή στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών.  Οι νέοι δρόμοι επικοινωνίας οργανώνονται βορειότερα από τους παλιούς, για να εντάξουν και την Οθωμανική Αυτοκρατορία (επομένως και την Ελλάδα) στους Ευρωπαϊκούς δρόμους του εμπορικού καπιταλισμού. Σ' αυτούς, δεν εντάσσεται η Κρήτη. Η κατάκτησή της, έχει ως αποτέλεσμα την αναστάτωση στις καλλιέργειες, και την απονεύρωση της οικονομίας, που εντάσσεται πλέον κι εξυπηρετεί μόνον τις διοικητικές ανάγκες και δομές, όχι όμως και το εμπόριο.  Η μονοκαλλιέργεια της αμπέλου, αντικαταστάθηκε από την μονοκαλλιέργεια τη ελιάς και η εργοστασιακή παραγωγή προσανατολίζεται στην σαπωνοποιία.  Στο νησί οργανώνονται 45 μονάδες που απορροφούν ετησίως 2.200.000 οκάδες λάδι. Στα Σφακιά αρχίζει η κατασκευή πλοίων 150-170 τόνων για την κάλυψη της μεταφοράς του σαπουνιού στην Κων/πολη, τη Θεσσαλονίκη, τη Σμύρνη κα τη Συρία.Το παραγόμενο προϊόν, κακής ποιότητας, λόγω προμήθειας δεύτερης ποιότητας βοηθητικών υλών για την παραγωγή του, είναι -όταν ταξιδεύει στη Δύση- πρώτη ύλη για τις σαπωνοποιίες που έχουν κέρδος 25-30%.            Κυρίως όμως, η Κρήτη αδυνατεί να ενταχθεί στη 'μοντέρνα' οικονομία της Δύσης. Τόσο η γη όσο και η βιομηχανία (κυρίως σαπωνοποιεία) και το εμπόριο ανήκουν κατά συντριπτικό μέρος στους Οθωμανούς που λειτουργούν μέσα στο προστατευτικό προκαπιταλιστικό σύστημα της Αυτοκρατορίας. Οι Έλληνες Κρητικοί είναι κατά το πλείστον "υπάλληλοι" αυτών των Οθωμανών. Η κατάσταση αυτή θα ανατραπεί με την εκπλήρωση της νέας εθνικής συνείδησης και την ένταξη της Κρήτης στον Ελληνικό κορμό.   ΛΗΞΗ ΤΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ Με την Kαταληκτήρια Συνεδρία το μεσημέρι του Σαββάτου 6 Οκτωβρίου έπεσε η αυλαία του 9ου Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου. Στη σύντομη αυτή τελετή μίλησε με πολύ θερμά λόγια εκ μέρους των συνέδρων ο καθηγητής Gerald Cadogan Διευθυντής της Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής. Το καταληκτήριο λόγο εξεφώνησε ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου καθηγητής Θεοχάρης Δετοράκης. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο Πρόεδρος, πραγματοποιήθηκαν στο Συνέδριο 339 προφορικές εισηγήσεις στα Τμήματά του (περισσότερο από 90% των προγραμματισθεισών), όλες οι εισηγήσεις στην Ολομέλεια, όλα τα εργαστήρια και οι επτά από τις οκτώ προγραμματισμένες παρουσιάσεις έργου επιστημονικών φορέων. Χαιρετισμό απηύθυνε ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας κ. Δημήτρης Αποστολάκης. Ο Ειδικός Γραμματέας του Συνεδρίου κ. Αλέξης Καλοκαιρινός ενημέρωσε τους Συνέδρους για τον τρόπο με τον οποίο η διοργανώτρια του Συνεδρίου Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών αποφάσισε να χειρισθεί το μεγάλο έργο της έκδοσης των Πεπραγμένων του Συνεδρίου που προβλέπεται να υπερβούν σε όγκο εκείνα του προηγουμένου Συνεδρίου κατά 30-50%, φτάνοντας ενδεχομένως τις 5.000 σελίδες. Σύμφωνα με την απόφαση της Ε.Κ.Ι.Μ. το υλικό θα διαταχθεί σε μεγάλες θεματικές και χρονολογικές ενότητες καθεμιά από τις οποίες μπορεί να απαρτίζει έναν ή περισσότερους τόμους. Οι τόμοι αυτοί θα εκδίδονται αυτοτελώς, με την ολοκλήρωση της συγκρότησης και της τυπογραφικής προετοιμασίας τους. Με τον τρόπο αυτό κάθε τόμος θα είναι συνεκτικότερος και η συνολική έκδοση ευχρηστότερη. Επιπλέον, οι πρώτοι τόμοι των Πεπραγμένων θα καταστεί δυνατό να κυκλοφορήσουν εντός του έτους 2002.            Πριν από την Καταληκτήρια Συνεδρία πραγματοποιήθηκε η τελευταία Ολομέλεια του Συνεδρίου με θέμα "Απολογισμός και προοπτικές των Κρητολογικών ερευνών". Η Ολομέλεια έγινε με τη μορφή τριών διαδοχικών πάνελ εισηγητών, ένα για κάθε Τμήμα του Συνεδρίου, σε αντιστοιχία με τις μεγάλες περιόδους της Κρητικής ιστορίας:            Για την κατάσταση και τις προοπτικές των ερευνών στην περιοχή των προϊστορικών και αρχαίων ελληνικών χρόνων μίλησαν οι καθηγητές κ. Στυλιανός Αλεξίου και Antonino di Vita, καθώς και ο διευθυντής του Επιγραφικού Μουσείου κ. Χαράλαμπος Κριτζάς. Το πάνελ των μέσων χρόνων απαρτίσθηκε από τους καθηγητές κ. Θεοχάρη Δετοράκη, Όλγα Γκράτσιου, και Στέλλα Παπαδάκη-Όκλαντ. Για τους νεώτερους χρόνους μίλησαν η προϊσταμένη των Γενικών Αρχείων του Κράτους κα. Ζαχαρένια Σημανδηράκη και η ερευνήτρια της Ακαδημίας Αθηνών κα. Ελένη Γαρδίκα-Κατσιαδάκη.            Η Ολομέλεια του Συνεδρίου κατά την Καταληκτήρια Συνεδρία ενέκρινε ψήφισμα για τη συγγραφή λεξικού της κρητικής διαλέκτου καθώς και δύο ψηφίσματα με τα οποία εκφράζεται ανησυχία για τους κινδύνους που διατρέχουν οι αρχαιολογικοί χώροι της Κρήτης από την αυθαίρετη δόμηση. Τα ψηφίσματα αυτά έχουν ως εξής: "Η Ολομέλεια του Θ΄ Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου εκφράζει την ανησυχία της για την αυθαίρετη δόμηση στην Κρήτη και όλως ιδιαιτέρως στην αρχαιολογική ζώνη της Κνωσού και στους λοιπούς αρχαιολογικούς χώρους της Κρήτης. Η Ολομέλεια του συνεδρίου καλεί την Πολιτεία να αποκαταστήσει τις περιοχές των αρχαιολογικών χώρων εφαρμόζοντας την κείμενη νομοθεσία. Η Ολομέλεια αντιτίθεται σε κάθε νομιμοποιητική της αυθαιρεσίας ενέργεια." "Η Ολομέλεια του Θ΄ Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου εκφράζει την ανησυχία της για την αλλοίωση του άμεσου χώρου προστασίας του σημαντικού Μεσοβυζαντινού Φρουρίου Κάστελος, Βαρυπέτρου Χανίων και της πρώτης ζώνης του ομώνυμου αρχαιολογικού χώρου. Η Ολομέλεια καλεί το αρμόδιο Υπουργείο Πολιτισμού να επανεξετάσει την επιχειρούμενη νομιμοποίηση των εκτεταμένων αυθαιρέτων επεκτάσεων οικοδομικού συγκροτήματος, που ανεγείρεται με μεγάλη υπέρβαση της εγκεκριμένης άδειας."           Τέλος, μέσα σε ατμόσφαιρα συγκίνησης η σκυτάλη για την οργάνωση του επόμενου Κρητολογικού Συνεδρίου, που θα γίνει το 2006 στα Χανιά, πέρασε στα χέρια του Φιλολογικού Συλλόγου "Χρυσόστομος" που έχει οργανώσει με επιτυχία το 2ο και 6ο Συνέδριο (1966 και 1986, αντιστοίχως). Την ανάθεση της οργάνωσης αποδέχθηκε από το βήμα του Συνεδρίου ο Πρόεδρος του Συλλόγου κ. Αντώνης Πετρουλάκης.           Όπως έλεγαν στα πηγαδάκια των Συνέδρων μετά τη λήξη των εργασιών ορισμένοι από τους διαπρεπέστερους ερευνητές, όπως ο βρετανός καθηγητής Peter Warren και ο βέλγος καθηγητής Yves Duhoux, που συμμετέχουν ανελλιπώς στα Κρητολογικά Συνέδρια από το 1966 ο πρώτος, και από το 1971 ο δεύτερος, το 9ο Κρητολογικό Συνέδριο ήταν ξεκάθαρα το καλύτερο τόσο από την άποψη της οργάνωσης, όσο και από την άποψη της ποιότητας των επιστημονικών εργασιών. Η γενική εντύπωση από το 9ο Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο φαίνεται να δικαιώνει τις επιλογές των οργανωτών να καινοτομήσουν χωρίς να μεταβάλουν τον ανοιχτό διεπιστημονικό χαρακτήρα του Συνεδρίου. Οι σπονδυλωτές Ολομέλειες, τα εργαστήρια, οι ανηρτημένες ανακοινώσεις, οι παρουσιάσεις έργου των επιστημονικών φορέων έδωσαν ένα νέο στίγμα που θα δημιουργήσει τη δική του παράδοση εμπλουτίζοντας την έκφραση της επιστημονικής μελέτης του κρητικού παρελθόντος. Τα Πεπραγμένα του Συνεδρίου θα αποτυπώσουν τα βήματα αυτής της έρευνας προσθέτοντας ένα νέο μεγάλο κεφάλαιο στην γνώση και στον προβληματισμό μας.                                                                                       Από το Γραφείο Τύπου του Θ΄ Διεθνούς Κρητολογικού Συνεδρίου   Παρουσίες Η Λένα Ψηλομανουσάκη - Πιλατάκη  πτυχιούχος της Ανωτέρας Σχολής Ραδιοτηλεγραφητών έλαβε μέρος ώς εισηγήτρια ανακοίνωσης στο Θ΄ Διεθνές Κρητολογικό Συνέδριο το οποίο οργάνωσε η Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών και το οποίο πραγματοποιήθηκε στην Ελούντα του Αγίου Νικολάου στις 1 - 6 Οκτωβρίου 2001. Το θέμα της ανακοίνωσης που εισηγήθηκε είναι "Ίδρυση του Αεροδρομίου Ηρακλείου (1928 - 1939).Συγγραφέας του βιβλίου ΕΠΙ ΠΤΕΡΥΓΩΝ ΑΝΕΜΩΝ το οποίο αναφέρεται στην ιστορία του Κρατικού Αερολιμένα Ηρακλείου "ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ" και στην συμβολή του στην τουριστική και οικονομική ανάπτυξη της Κρήτης. Το εν λόγω βιβλίο κάνει μια σύντομη αναφορά στις ελληνικές και ξένες αεροπλοϊκές και αεροπορικές εταιρείες που κατά καιρούς αφίχθηκαν στο φιλόξενο Νησί της Κρήτης. Το βιβλίο καλύπτει την χρονική περίοδο (1928 - 2001) και χωρίζεται σε 20 κεφάλαια. Προϊσταμένη στο τμήμα τηλεπικοινωνιών του   Κρατικού Αερολιμένα Ηρακλείου "ΝΙΚΟΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ"