Χίος - ένα μοναδικό νησί

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A7%CE%AF%CE%BF%CF%82

Ιστορία 

 Tετράδραχμο της Χίου,c.420–350 π.Χ. 

Το όνομα της Χίου πιθανόν προέρχεται από την κόρη του Οινοπίοντα, Χίων, σύμφωνα όμως με μια άλλη εκδοχή πρώτοι άποικοι του νησιού ήταν οι Πελασγοί. Αυτό αποδεικνύει για πολλούς και τις πολλές περιοχές του νησιού που φέρουν το όνομα τους. Σύμφωνα με μια τελευταία εκδοχή, το όνομα του νησιού προέρχεται από τους Σύρους, στη γλώσσα των οποίων σημαίνει μαστίχα. Στο νησί κατά καιρούς δόθηκαν και άλλα ονόματα, όπως Πιτυούσα, Αιθαλία, Μακρίς και Μαυρονήσι. Οι ανασκαφές που έχουν πραγματοποιηθεί σε διάφορα μέρη του νησιού, όπως ο Εμπορειός και το Άγιο Γάλας από Βρετανούς άλλα και Έλληνες αρχαιολόγους, έχουν  αποδείξει πως η Χίος ήταν κατοικήσιμη το λιγότερο από τη Νεολιθική περίοδο και την εποχή του χαλκού (6000-2000 π.Χ.). Σύμφωνα με την παράδοση, ο πρώτος κάτοικος και βασιλιάς του νησιού ήταν ο Οινοπίων, γιος του Διόνυσου και της Αριάδνης, ο οποίος ήρθε από την Κρήτη το 1500 π.Χ. στο νοτιότερο άκρο της Χίου και έμαθε στους κατοίκους του νησιού το εμπόριο, τη θάλασσα και το πώς να καλλιεργούν τα αμπέλια .                                                                                              

Ο πληθυσμός της Χίου αυξήθηκε πάνω από τους 120.000 κατοίκους κατά τον 5ο με 4ο αιώνα π.Χ., ενώ οι περισσότεροι έμεναν μάλλον στην κεντρική πόλη της Χίου. Ο Φοινικίδης γράφει ότι το νησί κατακτήθηκε από τους Λέλεγες, πρωτόγονους Έλληνες υπόδουλους των Μινώων, οι οποίοι απελάθηκαν από το βασιλιά Έκτορα. Η έναρξη του ιωνικού αποικισμού συμπίπτει με την καταστροφή του μυκηναϊκού. Γύρω στο 1100-1000 π.Χ. το νησί κατακτάται από τους Ίωνες, οι οποίοι κατάγονταν από τη Βοιωτία, οπότε και η Χίος αρχίζει να διαδραματίζει σημαντικό ιστορικό ρόλο. Εκτός της Χίου, οι Ίωνες είχαν κατακτήσει τη Σάμο και άλλες δέκα 10 πόλεις της Μικράς Ασίας, ιδρύοντας έτσι τη Δωδεκάπολη των Ιώνων. Σύντομα, οι πόλεις που είχαν κατακτηθεί από τους Ίωνες είχαν δημιουργήσει μια ομοσπονδία, ενώ έπαιξαν και σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του Ελληνικού πολιτισμού.

Η Χίος αναπτύχθηκε σε μια από τις σημαντικότερες πόλεις των αρχαίων χρόνων, με πληθυσμό 60-80.000 κατοίκους και ταυτόχρονα σε μια μεγάλη ναυτική δύναμη. Είναι χαρακτηριστικό πως έχουν βρεθεί χιώτικοι αμφορείς σε κάποια σημεία της Ρωσίας αλλά και της Βόρειας Αιγύπτου. Η Χίος εξελίχθηκε σε ένα από τα μεγαλύτερα σημεία εξαγωγής κρασιού, τον επονομαζόμενο Αριούσιο οίνο, ο οποίος ήταν γνωστός για την εξαιρετική του ποιότητα αλλά και για το ότι ήταν ένα από τα πιο ακριβά κρασιά της Ελλάδας εκείνη την εποχή. Το πολίτευμα που υπήρχε κατά την Ιωνική κυριαρχία θεωρείται δημοκρατία στα πρώτα βήματά της. Η περίοδος αυτή έφτασε στο τέλος της, όταν η Χίος κατακτήθηκε από τους Πέρσες το 493 π.Χ., μετά την αποτυχημένη αντίσταση που προέβαλαν οι Χιώτες. Οι Πέρσες κατέστρεψαν τους αμπελώνες του νησιού, έκαναν καταστροφές, ενώ έστειλαν και πολλούς αιχμαλώτους στον Πέρση βασιλιά. Το 479 π.Χ. οι Χιώτες επαναστάτησαν και μετά τη μάχη της Μυκάλης απέκτησαν την ανεξαρτησία τους, ενώ συμμετείχαν και στην Αθηναϊκή Συμμαχία.

Οι Χιώτες ξανάχτισαν την πόλη και παρουσίασαν μεγάλη πρόοδο στη ναυτιλία, το εμπόριο, τη βιομηχανία και την παραγωγή κρασιού. Το νησί απέκτησε πλούτο ο οποίος εξασφάλισε ανέσεις στους κατοίκους. Χαρακτηριστικά αυτής της εποχής είναι οι φράσεις χιώτικη χαρά και χιώτικη ζωή. Η περίοδος αυτή κράτησε για μισό αιώνα, μέχρι την έναρξη δηλαδή του Πελοποννησιακού Πολέμου. Κατά τον Πελοποννησιακό πόλεμο, οι Χιώτες πολέμησαν στο πλευρό των Αθηναίων, έως και την καταστροφική ήττα τους στη Σικελία, οπότε και συμμάχησαν με τους Σπαρτιάτες. Μετά την υπογραφή της Ανταλκιδείου Ειρήνης όμως, η Χίος επιστρέφει στο πλευρό των Αθηναίων. Όταν ο Μέγας Αλέξανδρος κυριάρχησε, στη Χίο υπήρχε μακεδονική φρουρά. Όταν πέθανε, το νησί βρέθηκε σε περίοδο παρακμής και πέρασε στα χέρια των Ρωμαίων.

Οι Χιώτες συμμάχησαν με τους Ρωμαίους και αρχικά απολάμβαναν κάποια προνόμια. Οι Ρωμαίοι, όμως, με το πέρασμα των χρόνων αφαίρεσαν πολλά έργα τέχνης από το νησί, ενώ επακολούθησαν και κάποιοι καταστρεπτικοί σεισμοί. Μετά την πτώση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και την εξάπλωση του Χριστιανισμού, η Χίος ήταν για πολλούς αιώνες υπό την διακυβέρνηση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, εκτός από κάποιες σύντομες χρονικές περιόδους που λεηλατήθηκε από τους Σαρακηνούς. Όταν η Βυζαντινή αυτοκρατορία ξαναπήρε τον έλεγχο της Χίου, αναγνώρισε τη σημαντική στρατηγική θέση του νησιού. Έτσι, ξεκίνησε η οχύρωσή της τον 11ο αιώνα και η κατασκευή του Κάστρου της Χίου. Το 1042 μ.Χ., ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Μονομάχος ξεκίνησε το κτίσιμο της Νέας Μονής στο σημείο που είχε βρεθεί η εικόνα της Παρθένου.                                                      

Ευγένιος Ντελακρουά,              "Η σφαγή της Χίου".

Μετά από μια σειρά επιδρομών, όπως αυτή των Ενετών, η Χίος καταλαμβάνεται από τους Γενουάτες το 1346, οι οποίοι ήταν μια ανερχόμενη δύναμη. Για δύο ολόκληρους αιώνες το νησί παρουσίαζε πρόοδο. Οι Γενουάτες, αν και καταπίεζαν τους ντόπιους, οργάνωσαν το εμπόριο μαστίχας και έφεραν στη Χίο την καλλιέργεια των εσπεριδοειδών, ενώ οι Γενουάτες κατάφεραν να κρατήσουν τους Τούρκους μακριά από τη Χίο μέχρι το 1566, οπότε και οι Τούρκοι κατακτούν το νησί. Η καταπίεση του λαού συνεχίζεται, αλλά οι νησιώτες κρατούν τα προνόμιά τους χάρη στην παραγωγή μαστίχας. Κατά την τουρκοκρατία, υπήρξε σφαγή των νησιωτών μετά από μια εξέγερση το 1822, η οποία έχει απεικονιστεί από τον Ευγένιο Ντελακρουά. Ο τουρκικός στόλος έκαιγε και κατέστρεφε τα πάντα για 40 μέρες, προσπαθώντας να παραδειγματίσει τους υπόλοιπους Έλληνες. Μερικά στοιχεία από το ιστορικό της μεγαλύτερης σφαγής που έχει καταγραφεί ποτέ σε Ελληνικό έδαφος είναι:1)Απριλης 1821 καταφθάνει ο Ναύαρχος Τομπάζης με στόλο 26 πλοίων για να απελευθερώσει το νησί. Οι πρόκριτοι του νησιού αντιδρούν σκεπτόμενοι την αντίδραση των Τούρκων και τα προνόμια τα οποία είχαν. Μαθαίνουν οι Τούρκοι την άφιξη Τομπάζη και φυλακίζουν πρόκριτους στο νησί, καθώς επίσης στέλνουν και τρεις πρόκριτους να φυλακιστούν στην Πολη ως ενέχυρα. 2) Γράφει ο ιστορικός Μαμουκας.... σε έγγραφο του Φόρεϊν Όφις διάβασα όπως και οι Άγγλοι τον είχαν ενημερώσει (το Σουλτανο) ότι οι Χίοι ετοιμάζονταν για επανάσταση, περίπου έξι μήνες πριν από την έκρηξή της(δηλ 10/1821 μα καλα για ποια επανασταση μιλουσαν αφου ειχαν διωξει το στολο του Τομπαζη και δεν ειχαν ουτε οπλα και εκπαιδευση???).3)Τόσο ο Μάμουκας όσο και ο Καστάνης κατηγορούν ως συναυτουργό των Σαμίων, τον Αντώνιο Μπουρνιά.«Ήταν κρίμα», γράφει ο Καστάνης, «να βλέπεις μια κοινωνία εκατόν ογδόντα χιλιάδων ψυχών να κινδυνεύει από διακοσίους τολμητίες».... Εξάλλου ο Σπηλιάδης γράφει ότι ο μεν Μπουρνιάς «δεν ανεγνώριζε τον Λυκούργον ως αρχηγόν, ο δε Λυκούργος μετεχειρίζετο τους Χίους ως κατακεκτημένους και τους εζήτει χρήματα».....«Ατυχώς, 40 σαμιακά πλοία( βρίκια και 30 σακολέβες ) ήταν αραγμένα στο Κοντάρι και το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης έφυγον όσον τάχιστα, μ’ όσους επρόφθασαν να λάβουν εντοπίους τους, μη θελήσαντες να δεχθούν κανέναν Χίον, μαζί τους.Οι δύο αρχηγοί της επανάστασης, φιλονικώντας, διεκδικούσαν τα πρωτεία, εγκατέλειψαν την εκστρατεία και κατέστρεψαν τόσους ανθρώπους.Υπολογίζεται ότι κατέφθασαν 40.000 Τούρκοι άτακτοι αυτήν την περίοδο.Ο Λογοθέτης και ο Μπουρνιάς αποχώρησαν λέγοντας το σύνθημα « ο σώζων εαυτό σωθήτω». Ταυτόχρονα ο Βαχήτ Πασάς αναγγέλλει τη διαταγή του σουλτάνου να θανατώνονται βρέφη έως 3 ετών , αγόρια και άνδρες άνω των 12 ετών , γυναίκες άνω των 40 ετών , να αιχμαλωτίζονται κορίτσια και γυναίκες από 3 έως 40 ετών και αγόρια από 3 έως 12 ετών.Ο Βαχήτ Πασάς είχε εκδώσει επίσεις διαταγή ότι όσες γλώσσες και αυτιά του πήγαιναν , τόσα περισσότερα κέρδη θα είχαν. Για να προλάβουν την απάτη, έκοβαν τα αυτιά από τα κεφάλια και κατόπιν τα διατηρούσαν στην άλμη και τα τοποθετούσαν σε βαρέλια. Τα έστελναν στον σουλτάνο ως απόδειξη της υποταγής τους ή ως δελτία της επιτυχίας τους.Ιδιαίτερη τιμή δινόταν αν τα κεφάλια ανήκαν σε διακεκριμένους αρχιεπισκόπους, άρχοντες ή κληρικούς... Χίλια διακόσια κεφάλια είχαν ήδη καταγραφεί στην ιστορία της αμοιβής που δόθηκε για τον καθ’ ένα. ο Ανδρέας Μάμουκας, αναφέρει: «...κατ’ ακρίβειαν ποτέ κανείς δεν ήθελέ σε την ιστορήση, μόνος την εννοείς εάν συλλογισθής, ότι εκεί η γη και ο ουρανός είδον να πράττωνται επάνω εις την ανθρωπότητα θηριωδέστερα των όσα εις τίγρεις, παρδάλεις και σ’ άλλα αιμοβόρα θηρία της Αφρικής υπαγορεύει η άλογος μανία κατά των ομοφύλων τους ζώων...». Οι Τούρκοι, βοηθούμενοι από μηχανικούς της Δύσης, ασκήθηκαν στο πυροβολικό, Μουσουλμάνοι και πολιτισμένοι Ευρωπαίοι ενωμένοι έδωσαν ένα δείγμα της μοχθηρίας τους.Ο μόνος ξένος Πρόξενος που βοήθησε τους Χιώτες ήταν ο Δανός, τον οποίο οι Οθωμανοί τον ανασκολόπισαν. Εβραίοι, Αρμένιοι, Φράγκοι, ενέπαιζαν τους δυστυχείς Χίους συμπράττοντες με τους Οθωμανούς και λέγοντας χλευαστικά στους άτυχους Έλληνας: “Ελευθερία, ελευθερία, πάρε την ελευθερία σου από το γιαταγάνι”»Οι Εβραίοι βοηθούν τους Τούρκους στην ανακάλυψη και στη σφαγή των αθώων Χίων. Μερικοί αιχμάλωτοι διατηρούνται για να λειτουργούν σαν οδηγοί υπό την απειλή του θανάτου.Οι Εβραίοι προθυμοποιήθηκαν να σύρουν τα πτώματα στη θάλασσα με κάθε περιφρόνηση. Στην ακροθαλασσιά ανακαλύπτονταν πολλοί φυγάδες να κείτονται πολλές ημέρες βυθισμένοι εν μέρει στο νερό. Αυτή ήταν η νίκη των Εβραίων επί των εχθρών τους.Γονατίζοντας ο κάθε μάρτυρας αναφωνούσε: “Μνήσθητί μου, Κύριε”Τότε ο Τούρκος έφερε ψυχρά το σπαθί στα χείλη του, σκουπίζοντας το αίμα με το στόμα του». Οι Τούρκοι έχασαν περίπου 600 άνδρες, ενώ αναφέρθηκαν και θύματα μεταξύ των Εβραίων, που διεκπεραιώθηκαν από τη Μικρασιατική ακτή στο νησί, για να πλιατσικολογήσουν και επόπτευαν το δουλεμπόριο...... Στην ιστορία έχει μείνει η καταστροφή της τουρκικής ναυαρχίδας από τον Κανάρη. Λίγοι Χιώτες επέζησαν της λεηλασίας και έκαναν προσπάθεια να ξαναχτίσουν το νησί το 1832.

Τελικά, η Χίος ελευθερώθηκε το 1912 και έγινε κομμάτι της ανεξάρτητης Ελλάδας. Κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο οι Χιώτες πολέμησαν κατά των Γερμανών, ενώ το νησί απελευθερώθηκε μαζί με την υπόλοιπη Ελλάδα το 1944.

                              ----------------------------------------------------------

http://epam-prevezas.blogspot.com/2012/02/100-1912.html

Φέτος κλείνουν 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Χίου και την προσάρτησή της στο νεοελληνικό κράτος.

Μέσα σε αυτό τον αιώνα κρατικής ελληνικότητας, το νησί έζησε δύο λοιμούς (1915-18 και 1941-44) και έχει διαφανεί ήδη ο επερχόμενος τρίτος, δύο παγκοσμίους πολέμους και πάει  ...    Πηγή :makridakis.wordpress.com

Η Βολισσός











 http://www.tripadvisor.com.gr/LocationPhotos-g189476-w5-Chios_Northeast_Aegean_Islands.html

 


Νέα Μονή

                                                                                                                        Πυργί

   Το κάστρο της Χίου


 τουλίπες      http://skouliki-skoulikia.blogspot.com/2011/04/blog-post_611.html
                       

  Ολύμποι






                                                                      http://www.angellastudio.gr/chios_gr.asp
                            
















 http://www.travelstyle.gr/portal/gr/destination_articles.php?dest_id=370&id=2575












http://www.sunrisetours.gr/?VIEW=PAGE&ID=24&LANG=EL






Ανάβατος

Μαύρα Βόλια





http://www.chios4u.gr/



http://aggeliki-sirri.pblogs.gr/tags/drimata-gr.html
                                                                                           http://www.chiosonline.gr/limenasmeston_gr.asp










                                                          http://www.chiosonline.gr/limenasmeston_gr.asp                          http://nature-greec.blogspot.com
 /2009_12_01_archive.html


http://photohellas-plogs-gr.pblogs.gr/2010/10/fwtografizontas-sthn-hio-mesta-pyrgi-chios-photos-mesta-pyrgi.html                                      

                                                                      http://manosbee.blogspot.com/2009/10/blog-post_5689.html
                                                   ---------------------------------------

πηγή: εφημερίδα Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ - Κυριακή 2-9-2007

Άνετα μπορείτε να της αφιερώσετε τις διακοπές σας Με όμορφες παραλίες, αξιοθέατα και πολλές, διαφορετικές μεταξύ τους όψεις, από τα αρχοντικά του Πύργου μέχρι τα μεσαιωνικά καστροχώρια της μαστιχοπαραγωγής, η Χίος ξέρει να σαγηνεύει τον επισκέπτη της.

Κείμενο : Ντίνος Κιούσης

Είναι νησί ιδιαίτερο η Χίος. Όχι μόνον επειδή έχει όμορφες θάλασσες, αμμουδιές και φυσικές ομορφιές, αλλά επειδή εκεί υπάρχουν πράγματα μοναδικά στον Ελλαδικό χώρο: έχει την καστροπολιτεία του Ανάβατου, τον Κάμπο, τη Δασκαλόπτερα, τη μοναδική μαστίχα, τα Μαστιχοχώρια και τα μεσαιωνικά χωριά. Έχει μέρη πολύβουα και μέρη ερημικά, έχει μοναστήρια και ερημιές για να εξερευνήσετε  Η Χίος είναι το πέμπτο σε μέγεθος Ελληνικό νησί με έκταση 807 τετρ.  χιλιόμετρα. Το βόρρειο μέρος του νησιού είναι ορεινό και οι ψηλότερες κορυφές είναι οι δυο του Πεληναίου όρους με ύψος 1297 μ. και 1240 μ. αντίστοιχα. Το νότιο τμήμα της έχει πεδιάδες και λόφους, ο υψηλότερος εκ των οποίων δεν υπερβαίνει τα 500 μέτρα. Μαζί με τα Ψαρά και τις Οινούσες αποτελούν τον Νομό Χίου με 55.000 κατοίκους περίπου.

Χώρα

Η πόλη της Χίου, η Χώρα όπως την αποκαλούν οι ντόπιοι , αρχιτεκτονικά δεν είναι άσχημη αλλά κι εδώ συνέβη  ό,τι και σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδος, κατά την περίοδο της χούντας όπου ολόκληρη η χώρα είχα μεταβληθεί, κατά τα Ελληνικά Επίκαιρα, σε  "ένα απέραντο εργοτάξιο". Έτσι,

καταστράφηκαν πολλά αρχοντικά για να γίνουν πολυκατοικίες και μαγαζιά. Κατά τ΄άλλα θα βρείτε μια πόλη που σφίζειαπό ζωή και κίνηση. Ταγραφικότερα σημεία της είναι η "Απλωταριά", πλάι από την πλατεία Βουνακίου που ονομάστηκε έτσι επειδή εκεί οι έμποροι άπλωναν την πραμάτεια τους κι έχει γύρω γύρω διάφορα γραφικά καλντερίμια, καθώς και η παραλία με τις καφετέριες, που είναι η περιοχή της βόλτας.

Κάμπος

Λίγο νοτιότερα της Χώρας βρίσκεται ο Κάμπος, μια περιοχή μοναδική. Είναι κατάφυτος με πορτοκαλιές, λεμονιές, μανταρινιές και νερατζιές και είναι χωρισμένος σε ιδιοκτησίες που περιβάλλονται από υψηλούς μαντρότοιχους. Αυτές οι ιδιοκτησίες ήταν παλαιότερα περίπου 200 και η κάθε μια είχε το διώροφο ή τριώροφο αρχοντικό, τα βοηθητικά οικήματα και το μαγγανοπήγαδο από όπου ποτιζόταν όλο το κτήμα. Τον Κάμπο είχαν επιλέξει οι Γενοβέζοι κατά τον 14ο και 15ο αιώνα για να χτίσουν τις επαύλεις τους και τον ίδιο τόπο διάλεξαν και οι ντόπιοι αριστοκράτες τα μετέπειτα χρόνια.Σίγουρα, πάντως, το θέαμα που θα αντικρίσετε δεν θα σας θυμίζει κανένα άλλο μέρος της Ελλάδος.

Δασκαλόπετρα

Έξι χιλιόμετρα περίπουβορειότερα της Χώρας βρίσκεται η Δασκαλόπετρα, ελάχιστα βορειότερα του Βροντάδου. Σύμφωνα με την παράδοση, εδώ άφησαν οι ναύτες τον τυφλό Όμηρο,μεταφέροντάς τον από την Ερυθραία. Ο βράχος είναι επίπεδος στην επάνω επιφάνεια με ίχνη από εδώλια στην περιφέρεια
και μια σκαλιστή έξαρση με πόδια λιονταριού στη μέση Πρόκειται για ναόσχημο άγαλμα της Κυβέλης,

φρυγικής Θεάς που η λατρεία της μεταφέρθηκε στο νησί από την απέναντι ακτή της Ιωνίας. Η λαϊκή παράδοση θέλει αυτό το βράχο σχολείο όπου ο Όμηρος δίδασκε τα ποιήματά του. Ο λαός την αποκαλεί "Δασκαλειό" και οι Ευρωπαίοι περιηγητές την ονόμασαν "Πέτρα του Ομήρου"


Μαστιχοχώρια
Βρίσκονται  στα νότια του νησιού και πρόκειται για 24 χωριά και οικισμούς που παράγουν τη μαστίχα. Κάποια είναι καστροχώρια ήδη από το Μεσαίωνα, όταν οι Γενοβέζοι θέλησαν να λύσουν το πρόβλημα της άμυνας και περιφρούρησης του πολύτιμου προϊόντος αυτών των χωριών από τις διάφορες πειρατικές επιδρομές. Στο κέντρο κάθε χωριού υπάρχει ο αμυντικός πύργος στον οποίο κατέφευγαν οι κάτοικοι σε περίπτωση επιδρομής. Οι δρόμοι των μεσαιωνικών οικισμών είναι στενοί, λιθόστρωτοι και συνδέονται με την κεντρική πλατεία του χωριού. Κατά διαστήματα σκεπάζονται από καμάρες (βότες) Το Πυργί και τα Μεστά  αποτελούν τα πιο χαρακτηριστικά δείγματα οχυρωματικής αρχιτεκτονικής της εποχής εκείνης. 
Το Πυργί γνωστό και σαν "ζωγραφιστό χωριό" είναι το μεγαλύτερο από τα μεσαιωνικά χωριά της Χίου και ίσως το πιο ενδιαφέρον αρχιτεκτονικά και λαογραφικά.
Τα Μεστά είναι το πιο καλοδιατηρημένο από τα μεσαιωνικά χωριά, αλλά και το πιο απομακρυσμένο. Για το χωριό υπάρχει μοναχά μια έξοδος και μια είσοδος.
Οι Ολύμποι είναι ένα άλλο καστροχώρι, όπου τα ακραία σπίτια του, ενωμένα το ένα με το άλλο, αποτελούσαν το τείχος του. Οι δρόμοι είναι στενοί με πλέτος 2-3 μέτρα , όσο ακριβώς χρειάζεται για να περάσει ένα φορτωμένο ζώο. Σε πολλά σημεία θα δείτε θολωτά πέτρινα τόξα να συνδέουν τη μια πλευρά με την άλλη κι ένας λόγος γι αυτό είναι η αντισεισμική προστασία.
Να επισκεφτείτε οπωσδήποτε το Σπήλαιο της Συκιάς που βρίσκεται στα νότια του χωριού. Πρόκειται για ένα σπηλαιοβάραθρο μέσα σε ασβεστόλιθο με εξαιρετικά πλούσιο σταλακτιτικό διάκοσμο. Για την αξιοποίηση του σπηλαίου κι επειδή η είσοδος από την οροφή ήταν εξαιρετικά επικίνδυνη, δημιουργήθηκε νέα προσβαση, διαφρομή στο εσωτερικό του, καθώς κι ένα μικρό αναψυκτήριο που βρίσκεται σε μικρή απόσταση από την όμορφη παραλία της Αγίας Δύναμης.
Στα Αρμόλια θα βρείτε πως οι κάτοικοι ασχολούνται πολύ με την αγγειοπλαστική. Δυτικά, στον απέναντι λόφο θα δείτε το κάστρο των Απολίχνων. Φαίνεται πως εκεί έμενε η φρουρά για την προστασία της ευρύτερης περιοχής. Σύμφωνα με την επιγραφή που υπάρχει κτίστηκε το 1440 από τον Νικόλα Μπάνκα Ιουστινιάνι.
Ως προς τα υπόλοιπα Μαστιχοχώρια, στον παραθαλάσσιο οικισμό του Εμπορειού θα βρείτε ένα
γραφικότατο λιμανάκι και μια πολύ καλή παραλία για μπάνιο. Από τον λόφο του Προφήτη Ηλία, κοιτώντας προς τη θάλασσα, βλέπουμε αριστερά ένα άλλο λόφο που είναι το σβησμένο ηφαίστειο Ψάρωνας Σε μια έκρηξη τα πολύ παλιά χρόνια σκέπασε  τα βότσαλα της πλαϊνής με το Εμπορείο ακρογιαλιάς με αποτέλεσμα αυτά να μαυρίσουν και να ονομαστεί η παραλία αυτή Μαύρα Βότσαλα
 Αυτά τα μαύρα βότσαλα συνδυασμένα με άσπρα δίνουν τα Χιακής νοοτροπίας μωσαϊκά δάπεδα (βοτσαλωτά) σε αυλές σπιτιών και εκκλησιών.
Από τα χωριά του Νότου αξίζει ακόμα να επισκεφτείτε τα Θυμιανά, τον Καρφά, την Καλλιμασιά και την Καλαμωτή

 Ανάβατος
Ο "Μυστράς του Αιγαίου"  απέχει 25 χιλιόμ. απο τη Χώρα. Κτίστηκε (κατά την πιθανότερη εκδοχή) από τους ίδιους Μαστόρους που έκτισαν το μοναστήρι της Νέας Μονής, κατά παραγγελία του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Θ΄ του Μονομάχου. Είναι ένα χάρμα οφθαλμών αυτή η καστροπολιτεία
όλες τις ώρες της ημέρας. Κατά τ΄άλλα, να έχετε κατά νούν ότι λίγο πριν από τον Ανάβατο θα συναντήσετε το Αυγώνυμα, έναν παραδοσιακό μεσαιωνικό οικισμό με ενοικιαζόμενα δωμάτια και ταβερνούλες . Εκεί μπορείτε να απολαύσετε υπέροχο ηλιοβασίλεμα.


 Βολισσός
Είναι η "πρωτεύουσα"  των βορειοχώρων (βορινής Χίου) και απέχει 40 χιλιομ. από τη Χώρα. Είναι κτισμένη στη ρίζα ενός λόφου , ενώ στην κορυφή του βρίσκεται ένα βυζαντινό κάστρο που σώζεται σε καλή κατάσταση. Θα την βρείτε εξαιρετικά γραφική και ήσυχη την Βολισσό. Στα σύν της περιοχής είναι το γραφικότατο λιμανάκι Λημνιά, το επίνειο της Βολισσού, και οι εξαίρετες παραλίες Μάναγρος , Μαγεμένα,  Λήμνος,  Λευκάθια και Αγία Μαρκέλλα. Στην τελευταία, που είναι και ο τόπος του μαρτυρίου της, υπάρχει ο ομώνυμος ναός, όπου κάθε 22 Ιουλίου γίνεται μεγάλο πανηγύρι.
Από την Βολισσό , μπορείτε επίσης, να συνεχίσετε για την πιο "πρωτόγονη" Χίο. Και αν αντέχετε "συγκινήσεις"  εσείς και το αυτοκίνητό σας, μπορείτε να περάσετε μέσα από βουνά, λαγκάδια, εγκαταλελειμμένα χωριά και μέσω Ποταμιάς, Σπαρτούντας, να φτάσετε στο Βίκη. Σε αυτές τις
ερημιές θα δείτε πολλά αρπακτικά, σκατζόχοιρους και αγριοκούνελα. Αυτό όμως που χαρακτηρίζει την Χίο είναι οι τουλίπες την εποχή τους. Θεωρείται βέβαιο ότι από εδώ την πήραν οι Ολλανδοί και την έκαναν το εθνικό λουλούδι της χώρας τους.

σημ. Αν δεν ανοίγουν οι σύνδεσμοι κάντε τους μαρκάρισμα, αντιγραφή, επικόλληση πάνω