Ο ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΗΣ ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΤΟ ΧΡΥΣΟ ΜΕΤΑΛΛΙΟ ΣΤΟ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟ

http://lefobserver.blogspot.gr/2008/04/10-1896.html?spref=fb

10 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1896 : Ο ΣΠΥΡΟΣ ΛΟΥΗΣ ΚΕΡΔΙΖΕΙ ΤΟ ΧΡΥΣΟ ΜΕΤΑΛΛΙΟ ΣΤΟ ΜΑΡΑΘΩΝΙΟ

Το χρυσό μετάλλιο του Σπύρου Λούη
Την πέμπτη μέρα των Α΄ Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας (1896) δέσποζε το αγώνισμα του Μαραθωνίου, ένα αγώνισμα που είχε εισηγηθεί ο γάλλος φιλόλογος Μισέλ Μπρεάλ, σε ανάμνηση της διαδρομής του Φειδιππίδη μετά τη μάχη του Μαραθώνα. Τη Παρασκευή 10 Απριλίου 1896 (29/03 με το παλιό ημερολόγιο), 17 αθλητές από 5 χώρες παρατάχθηκαν στην αφετηρία στη γέφυρα του Μαραθώνα για να διανύσουν τα 40 χιλιόμετρα της διαδρομής, μέχρι τον τερματισμό στο Παναθηναϊκό Στάδιο, όπου 100.000 κόσμου είχε συγκεντρωθεί για να αποθεώσει τους νικητές, πιστεύοντας ακράδαντα ότι κάποιος Έλληνας θα κόψει πρώτος το νήμα. Άλλωστε μόνο οι Έλληνες είχαν τρέξει μαραθώνιο και ο Ούγγρος Κέλνερ μια φορά στη Βουδαπέστη. Οι υπόλοιποι 3 ξένοι είχαν έλθει στην Αθήνα για τη περιπέτεια και τη χαρά της συμμετοχής. Ο ιταλός Κάρλο Αιρόλντι αποκλείστηκε απ’ τον αγώνα επειδή θεωρήθηκε επαγγελματίας. Όλοι στο στάδιο στοιχημάτιζαν ότι νικητής θα ήταν ο έμπειρος Χαρίλαος Βασιλάκος ή ο Ιωάννης Λαυρέντης που είχε το ρεκόρ διαδρομής με 3 ώρες 11 λεπτά και 27 δεύτερα. Η απόσταση του Μαραθωνίου εκείνη την εποχή ήταν 40 χλμ κι όχι 42 χλμ και 195 μέτρα, όπως είναι σήμερα και καθορίστηκε το 1908. Η εκκίνηση δόθηκε στις 2 το μεσημέρι από τον ταγματάρχη Παπαδιαμαντόπουλο. Τους αθλητές ακολουθούσαν γιατροί, νοσοκόμοι και κριτές πάνω σε ποδήλατα ή άμαξες. Ο γάλλος Αλμπέν Λερμιζιό οδήγησε τη κούρσα και έχοντας άγνοια της χωμάτινης διαδρομής, έδωσε γρήγορο ρυθμό και μέχρι το Πικέρμι είχε ξεφύγει κατά 2 χλμ. Μετά το Πικέρμι αρχίζουν οι μεγάλες ανηφόρες που δυσκολεύουν ακόμα και σήμερα τους αθλητές. Ο Λερμιζιό επιβράδυνε από τη κούραση αλλά πέρασε πρώτος απ’ τη Παλλήνη όπου οι χωρικοί του πρόσφεραν λουλούδια. Στο 32ο χλμ. Εγκατέλειψε και επικεφαλής τέθηκε ο αυστραλός Φλακ. Στο 34ο χλμ. Είπε σ’ ένα ποδηλάτη να τρέξει γρήγορα στο Στάδιο και να αναγγείλει τη νίκη του. Οι 100.000 με το άκουσμα πάγωσαν. Νωρίτερα είχαν δει στη δισκοβολία(ένα άθλημα καθαρά ελληνικό) να κερδίζει αμερικανός. Στο 37ο χλμ. ο Σπύρος Λούης με αλλαγή ρυθμού προσπέρασε τον Φλακ ο οποίος κατέρρευσε κι εγκατέλειψε. Ο 23χρονος Σπυρίδων Λούης, νερουλάς στο επάγγελμα, είχε μπει τη τελευταία στιγμή στον μαραθώνιο (ως πέμπτος) με τη προτροπή του διοικητή του Παπαδιαμαντοπούλου. Ο νεαρός Μαρουσιώτης δεν εφάρμοσε κάποια συγκεκριμένη τακτική στον αγώνα. Απλώς έτρεχε αλλά με σταθερό ρυθμό κι αυτό ήταν τελικά που μέτρησε στη κούρσα. Με το που είδε τον Λούη στη κεφαλή της κούρσας 3 χλμ πριν τον τερματισμό, ο Παπαδιαμαντόπουλος μετέβη έφιππος κι ενημέρωσε αμέσως τον βασιλιά Γεώργιο Α΄. Η είδηση μεταδόθηκε από στόμα σε στόμα και μια κραυγή συγκλόνισε το στάδιο «Έλλην, Έλλην».
Πράγματι ο Λούης τερμάτισε πρώτος μέσα σε παραλήρημα με χρόνο 2 ώρες 58 λεπτά και 50 δεύτερα. Δεύτερος τερμάτισε ο Χαρίλαος Βασιλάκος σε 3 ώρες 6 λεπτά και 3 δεύτερα, καθώς έχασε πολύτιμο χρόνο συνδιαλεγόμενος με τους χιλιάδες θεατές που τον αποθέωναν κατά μήκος της διαδρομής. Τρίτος κατετάγη ο Σπυρίδων Μπελόκας ο οποίος ακυρώθηκε ύστερα από καταγγελία ότι είχε διανύσει μέρος της διαδρομής, πάνω σε κάρο! Έτσι τη τρίτη θέση πήρε ο Ούγγρος Γκιούλα Κέλνερ σε 3 ώρες 9 λεπτά και 35 δεύτερα, που πάντως δε βραβεύθηκε γιατί μετάλλια έπαιρναν οι δύο πρώτοι. Στον αγώνα ζήτησε να τρέξει και μια γυναίκα, η Σταμάτα Ρεβύθη. Οι κριτές δεν την άφησαν καθώς δεν προβλεπόταν συμμετοχή γυναικών. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας, η 30χρονη έτρεξε μόνη την επομένη ημέρα και διάνυσε τη διαδρομή σε 5 ώρες και 30 λεπτά.
Στη τελετή λήξης των αγώνων, έγινε η απονομή των μεταλλίων στους νικητές όλων των αγωνισμάτων. Ο Λούης, εν μέσω γενικής αποθέωσης στο κατάμεστο Παναθηναϊκό Στάδιο, έλαβε κλάδο ελιάς και το ασημένιο μετάλλιο (χρυσό δεν προβλεπόταν) και ο δεύτερος Βασιλάκος, ένα δάφνινο στεφάνι και ασημένιο μετάλλιο κι αυτός. Ο Λούης ήταν πλέον λαϊκός ήρωας. Όλοι ήθελαν να του προσφέρουν ένα δώρο και να κλέψουν λίγη απ’ τη δόξα του. Από τις εφημερίδες της εποχής, διαβάζουμε: « Ο κ. Κυπαρίσσης πρόεδρος της συντεχνίας αργυροχρυσοχόων, του προσέφερε μια χρυσή αλυσίδα, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου κ. Τζιβανόπουλος ένα δαχτυλίδι. Ο καφεπώλης Δημήτριος Μπαβέας δωρεάν καφέδες για ένα χρόνο, ο Παύλος Αθανασίου 100 οκάδες κρασί, η ξενοδόχος Δήμητρα Βιβή δωρεάν φαγητό εφόρου ζωής, οι Σιδηρόδρομοι Αττικής δωρεάν εισιτήριο εφόρου ζωής, ο Μιχαήλ Βόδας μια κυνηγετική καραμπίνα και η εταιρεία Σίνγκερ μια ραπτομηχανή».