Α. ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ " Αναδυομένη"

Α. ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ " Αναδυομένη"

Στο ρόδινα μάκαριο φως, να με, ανεβαίνω της αυγής,
με σηκωμένα χέρια,
η θεία γαλήνη με καλεί του πέλαου, έτσι για να βγω
προς τα γαλάζια αιθέρια,
μα ω άξαφνες πνοές της γης που μες στα στήθια μου χυμάν
κι ακέρια με κλονίζουν!
Ω Δία, το πέλαγο είν' βαρύ και τα λυτά μου τα μαλλιά
σα πέτρες με βυθίζουν!
Αύρες τρεχάτε -ω Κυμοθόη, ω Γλαύκη,- ελάτε πιάστε μου
τα χέρια απ' τη μασκάλη.
Δε πρόσμενα έτσι μονομιάς παραδομένη να βρεθώ
μες στου ήλιου την αγκάλη...

Το ποίημα έγραψε ο Άγγελος Σικελιανός το 1915 .
   Ο Άγγελος Σικελιανός γεννήθηκε στη Λευκάδα το 1884, από πατέρα Κεφαλλονίτη, δάσκαλο της Γαλλικής και μητέρα την πανέμορφη και μορφωμένη Χαρίκλεια, ηπειρωτικής καταγωγής. . Αφού τελείωσε το γυμνάσιο ήρθε στην Αθήνα να σπουδάσει νομικά και διακρίθηκε στους λογοτεχνικούς κύκλους με την μεγάλη του μόρφωση, με την τέλεια στιχουργική του και με το επιβλητικό του παράστημα. Γνωρίζεται με την Αμερικανίδα αρχαιολόγο Εύα Πάλμερ που μοιράζεται τις ιδέες του για την αρχαιότητα και το αρχαίο ελληνικό πνεύμα. Ο γάμος τους θα του προσφέρει την οικονομική άνεση ώστε να αφοσιωθεί στη ποίηση και τους οραματισμούς του. Ταξιδεύει στη έρημο σαχάρα και απομονώνεται για να γράψει το πρώτο ολοκληρωμένο έργο του τον «Αλαφροΐσκιωτο» που εκδίδεται το 1907 και προκαλεί αίσθηση. Μοιράζει το χρόνο του ανάμεσα στην ποίηση ,στα ταξίδια και σε διαλέξεις για την αρχαία Ελλάδα που τόσο λατρεύει.  Το 1927 και το 1930 οργάνωσαν με την γυναίκα του τις δελφικές γιορτές στο πλαίσιο της ιδέας τους για την αναβίωση των πανανθρώπινων ιδανικών της αρχαίας Ελλάδας και της αναβίωσης των αρχαίων ελληνικών πνευματικών κέντρων.  Θέλησαν με τη γυναίκα του  να γίνουν οι Δελφοί ένα παγκόσμιο πολιτιστικό κέντρο συναδέλφωσης. Στο αρχαίο θεάτρου των Δελφών έγιναν για πρώτη φορά παραστάσεις αρχαίου δράματος στην σύγχρονη εποχή. Ο Σικελιανός από μαθητής ακόμα του Γυμνασίου έγραφε πολύ όμορφους στίχους και έδειχνε ότι θα γίνει σπουδαίος ποιητής. Ο γάμος του με την Εύα Πάλμερ έδωσε τεράστιον «αέρα» στη μετέπειτα ζωή και καριέρα του, γιατί εκείνη υπήρξε σοβαρή, αγαπημένη, αφοσιωμένη σύζυγος και μούσα του, αλλά ακόμη και χρηματοδότης του στις δύσκολες και στις εύκολες στιγμές.
. Το ζεύγος, λόγω της έμφυτης φυσιολατρείας του, έμεινε κατά καιρούς σε διάφορα μέρη, όπως: Λευκάδα, Συκιά Κορινθίας, Σαλαμίνα, Κηφισιά και Δελφούς. Ο θάνατός του στις 19 Ιούνη 1951, σ’ ηλικία 67 ετών, έδωσε ευκαιρία σε θερμότατη και πληθωρική αρθρογραφία και μετά ένα χρόνο πέθανε στους Δελφούς και η πρώην σύζυγός του, ακολουθώντας τον στο στερνό του ταξίδι.

Το ποίημα Η Αναδυομένη είναι εμπνευσμένο από τη γέννησή της θεάς της ομορφιάς και του έρωτα, της Αφροδίτης. Υπάρχουν πολλές εκδοχές αναφορικά με τη γέννηση της Αφροδίτης. Η επικρατέστερη την αναφέρει ως κόρη του Ουρανού, αλλά χωρίς μητέρα. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή ο Κρόνος έκοψε με ένα δρεπάνι, που του έδωσε η μητέρα του Γαία, τα γεννητικά όργανα του πατέρα του Ουρανού και τα πέταξε στη θάλασσα. Το κύμα αγκάλιασε στοργικά το γεμάτο σπέρμα γενεσιουργό μόριο του Ουρανού, το κυοφόρησε για εννέα μήνες και όταν ήλθε η ώρα  στις ακτές των Κυθήρων ή της Κύπρου έφερε στο φως το ομορφότερο πλάσμα στον πλανήτη, που με την ομορφιά της έγινε η διαχρονική πηγή έμπνευσης όλων των καλλιτεχνών της ανθρωπότητας. Ζωγράφοι, μουσικοί, ποιητές, πεζογράφοι ερωτεύτηκαν την Αφροδίτη και την ύμνησαν με χίλιους τρόπους.
Έτσι και ο ποιητής μας, γνωστός για την αγάπη του προς το αρχαίο ελληνικό μεγαλείο, εμπνεύστηκε και έγραψε ένα ποίημα για τη γέννηση της Αφροδίτης ως  αναδυομένης από τα κύματα. Την οραματίζεται στο ρόδινο φως της αυγής να ανεβαίνει  με τα χέρια ψηλά  στη στάση της δέησης προς στον ουρανό, στα αιθέρια. Η επαφή όμως με τη γήινη πραγματικότητα τη συγκλονίζει. Ζητάει βοήθεια από το Δία, πατέρα θεών και ανθρώπων, να τη βοηθήσει σε αυτή τη νέα διάσταση της ζωής της. Από το πνεύμα μετάβαση στην ύλη. Σκληρή μεταστοιχείωση. Τα μακριά της τα μαλλιά τη γυρίζουν πίσω στο υγρό της σπίτι, τον ωκεανό. Ζητάει βοήθεια από τις Αύρες Κυμοθόη (τα κύματα που τρέχουν) και Γλαύκη (το γαλάζιο της θάλασσας κάτω από τον καταγάλανο ουρανό της Ελλάδας) να την κρατήσουν από τις μασχάλες και να τη βοηθήσουν να ανέβει στον Όλυμπο, όπου η θέση της.
Ποίημα γεμάτο ποιητικούς χυμούς και δύναμη τεχνικής, που αμέσως με τη ζωντανή περιγραφή του σε πηγαίνει αλλού, σε μεταφέρει σε άλλη διάσταση και σε κάνει μάρτυρα μιας  θεϊκής γέννησης.