Ο Άγιος Τίτος ο Απόστολος

Άγιος Τίτος ο Απόστολος - Επίσκοπος Κρήτης

πηγή : http://www.enoriaka.gr/index.php?option=content&task=view&id=710&Itemid=2

Ο Άγιος Τίτος ο Απόστολος

Ο Τίτος ήταν Έλληνας στην καταγωγή και μάλιστα από τους διακεκριμένους, όσον αφορά τη μόρφωση και το γένος. Έγινε χριστιανός από τον απόστολο Παύλο, με τον οποίο και συνεργάστηκε για τη διάδοση της Ευαγγελίου. Ακολούθησε τον απόστολο Παύλο στη δεύτερη άνοδό του στην Ιερουσαλήμ και κατόπιν επιφορτίστηκε με αποστολή στην Κόρινθο, για να δει από κοντά την κατάσταση της εκεί Εκκλησίας. Όταν επέστρεψε, συνάντησε τον απόστολο Παύλο στη Μακεδονία. Έπειτα μαζί του, περίπου το έτος 58, πήγαν στην Κρήτη, όπου ο απόστολος Παύλος κατέστησε τον Τίτο επίσκοπο για να κηρύξει το λόγο του Θεού και να εγκαταστήσει σ’ όλο το νησί πρεσβυτέρους. Από τη δεύτερη προς Τιμόθεον επιστολή μαθαίνουμε ότι ο Τίτος πήγε και στη Δαλματία, άγνωστο για ποιο σκοπό. Ο Παύλος έστειλε και τη γνωστή προς Τίτον επιστολή, από την οποία μαθαίνουμε ότι ο Έλληνας μαθητής του τιτλοφορείται απ’ αυτόν «τέκνον του γνήσιον». Από την επιστολή αυτή μαθαίνουμε, επίσης, ότι ο Τίτος είχε λαμπρούς συνεργάτες στην Κρήτη, το Ζηνά το νομικό και τον περίφημο Απολλώ. Ο Τίτος πέθανε στην Κρήτη κατά το έτος 105. Η Εκκλησία τιμά τη μνήμη του την 25η Αυγούστου. Απολυτίκιο Του Παύλου δειχθείς συνόμιλος Απόστολε, συν τούτω ημίν τον λόγον προκατήγγειλας την ενθέου χάριτος, μυστολέκτα Τίτε μακάριε. δια τούτο βοώμεν σοι, μη παύση πρεσβεύων υπέρ πάντων ημών.

                           ---------------------------------------------

πηγή : http://www.explorecrete.com/Heraklion/GR13-Heraklion-saint-titus.html

 

Ο Αγιος Τίτος, ή πιο σωστά ο ναός του Αγίου Τίτου στο Ηράκλειο, είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία στο κέντρο της πόλης, στην οδό 25ης Αυγούστου. Γύρω του απλώνεται μια όμορφη πλατεία με μερικά καφέ και μπαρ, η πλατεία Αγίου Τίτου.

Το 961 ο Νικηφόρος Φωκάς έδιωξε τους Άραβες από την Κρήτη κάνοντάς την εκ νέου τμήμα της κραταιάς Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Τότε πρέπει να χτίστηκε ο πρώτος ορθόδοξος ναός του Αγ. Τίτου, ώστε να αναζωπυρωθεί η χριστιανική πίστη και παράδοση στην Κρήτη, που είχε πέσει σε ύφεση λόγω της κατάκτησης από τους Αραβες πειρατές.

Ο Άγιος Τίτος ήταν μαθητής του Αποστόλου Παύλου και πρώτος επίσκοπος Κρήτης. Η πρώτη εκκλησία αφιερωμένη στο όνομά του ήταν αυτή στην παλιά πρωτεύουσα Γόρτυνα, που στέγαζε και τη μητρόπολη του νησιού μέχρι την καταστροφή της από σεισμό και τη μεταφορά της πρωτεύουσας από τους Άραβες (828) από τη Γόρτυνα στο Χάνδακα (Ηράκλειο).

 

Στο νέο ναό μετέφεραν την κάρα του Αγίου Τίτου, τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Μεσοπαντίτισσας και άλλα ιερά κειμήλια από το ναό της Γόρτυνας. Όλα αυτά με την πτώση του Ηρακλείου στους Τούρκους μεταφέρθηκαν στη Βενετία, όπου υπάρχουν και σήμερα, με εξαίρεση την κάρα του Αγίου Τίτου που επιστράφηκε στο Ηράκλειο και βρίσκεται σήμερα στο ναό.

Την περίοδο της τουρκικής κατάκτησης, ο ναός του Αγίου Τίτου παραχωρήθηκε στον βεζίρη Φαζίλ Αχμέτ Κιοπρουλή, ο οποίος τον μετέτρεψε σε τζαμί, γνωστό με το όνομα Βεζίρ τζαμί. Με το μεγάλο σεισμό του 1856 ο ναός καταστράφηκε εκ θεμελίων και ξαναχτίστηκε στη σημερινή του μορφή ως οθωμανικό τέμενος από τον αρχιτέκτονα Αθανάσιο Μούση. Ο ίδιος σχεδίασε και τον ορθόδοξο ναό του Αγίου Μηνά και τους στρατώνες στην πλατεία Ελευθερίας.

Ο μιναρές του Αγίου Τίτου κατεδαφίστηκε τη δεκαετία του 1920, όταν αποχώρησαν από το Ηράκλειο οι τελευταίοι μουσουλμάνοι με την ανταλλαγή των πληθυσμών ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία. Σήμερα ο ναός λειτουργεί κάτω από το ορθόδοξο δόγμα και είναι αφιερωμένος στον ισαπόστολο Τίτο, μετά από εργασίες ανάπλασης το 1925 από την Εκκλησία της Κρήτης. 

                                                 -----------------------------------------------

πηγή :  http://52dim-irakl.ira.sch.gr/perivallontika.files/irakliocity/agios%20titos.html

 Ο Ναός του Αγίου Τίτου είναι ένα από τα σημαντικότερα μνημεία και βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, στην οδό 25ης Αυγούστου.

Ύστερα από την ανάκτηση της Κρήτης το 961 από το Νικηφόρο Φωκά αποκαταστάθηκε η Εκκλησία της Κρήτης. Το 961 ο αραβικός Χάντακας κατερειπώθηκε από τον ίδιο τον Νικηφόρο Φωκά. Εκκλησία φυσικά δεν υπήρχε. Τότε χτίστηκε ο ναός που καθιερώθηκε στο όνομα του Ισαπόστολου Τίτου για να συνεχιστεί η παλαιά θρησκευτική παράδοση, ύστερα από την καταστροφή της Γόρτυνας και του πρώτου ναού του Αγίου Τίτου από τους ’ραβες. Στο νέο ναό κατάθεσαν και την Κάρα του Αγίου Τίτου, τη θαυματουργό εικόνα της Μεσοπαντίτισσας και άλλα λείψανα και κειμήλια, που είχαν σώσει Χριστιανοί από το ναό της Γόρτυνας. Κατά την παράδοση του Χάντακα στους Τούρκους το 1669 όλα αυτά μεταφέρθηκαν στη Βενετία.

     Ο ναός φαίνεται έπαθε μεγάλες καταστροφές από σεισμό και ανακαινίστηκε στα μέσα του 15ου αιώνα (1446) από το Λατίνο αρχιεπίσκοπο Φαντίνο Ντάντολο. Στο μεγάλο βωμό τοποθετήθηκε η κάρα του Αγίου Στεφάνου, του Αγίου Μαρτίνου και της Αγίας Φωτεινής. Και στο σεισμό του 1508 έπαθε μεγάλες ζημιές αλλά δεν έχασε την αρχική της αξιοπρέπεια. Το 1544 μεγάλη πυρκαγιά προξένησε σοβαρές ζημιές. Το 1557 ξαναχτίστηκε από τα θεμέλια και είναι η αρχαιότατη βασιλική ωραιότατη. Είχε σχήμα βασιλικής σχεδόν τετράγωνο με τρούλο στη μέση. Το κωδωνοστάσιο ήταν στη ΝΔ γωνία του ναού, όπου αργότερα χτίστηκε ο μιναρές των Τούρκων. Στη δυτική του πρόσοψη είχε τρείς πόρτες. Στον περίβολο του ναού έθαβαν τους αρχιεπισκόπους και τους στρατηγούς τη βυζαντινή περίοδο. Το έθιμο διατηρήθηκε και στη Βενετοκρατία αλλά και κατά την Τουρκοκρατία, όποτε παραχωρήθηκε ο ναός στον βεζίρη Φαζίλ Αχμέτ Κιοπρούλη, ο οποίος το μετέτρεψε σε τζαμί με το όνομα Βεζίρ τζαμί.

     Ο μεγάλος σεισμός του 1856 το κατάστρεψε και ξαναχτίστηκε από τα θεμέλια, σε σχέδιο του μηχανικού Μούση ο οποίος σχεδίασε τον ’Αγιο Μηνά. Ο πανύψηλος μιναρές του με τους δυο <<σεριφέδες>> που κατεδαφίστηκε. Ύστερα από την ανταλλαγή των πληθυσμών η εκκλησία Κρήτης παρέλαβε το ναό, τον επισκεύασε και το 1925 καθιερώθηκε και πάλι μετά από 256 χρόνια στον Ισαπόστολο Τίτο.

Γιανναδάκη Γεωργία
Κακουλάκη Ελένη