Συμβολισμοί στον Ερωτόκριτο

 

Συμβολισμοί στον Ερωτόκριτο

Αναδημοσίευση άρθρου από την Νέα Ακρόπολη

Συμβολισμοί στον Ερωτόκριτο

O ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ είναι ένα ποίημα ιδιαίτερα γνωστό όσο και αγαπητό. Γραμμένο από τον ενετο-κρητικής καταγωγής Βιτσέντζο Κορνάρο, υμνεί αξίες και αρετές αθάνατες αλλά και τόσο αναγνωρίσιμες από τις ιπποτικές Ψυχές.

Πριν γίνει αναφορά στην υπόθεση και στους συμβολισμούς που ενυπάρχουν στο έπος, είναι αρκετά σημαντικό να αναφερθούν κάποια στοιχεία σχετικά με τον κόσμο που παρουσιάζεται στο υπέροχο αυτό λογοτέχνημα.

Ο μυθικός, λοιπόν, κόσμος του Ερωτόκριτου είναι μια σύνθεση από διάφορες ιστορικές περιόδους. Έτσι, η υπόθεση εξυφαίνεται σε ένα ιπποτικό περιβάλλον εμποτισμένο από ενετικά χαρακτηριστικά παρότι οι Ενετοί δεν αναφέρονται. Αντιθέτως, ο φυσικός χώρος είναι η αρχαία Αθήνα που χαρακτηρίζεται ως «τση μάθησης η βρώσις και το θρονί της αφεντιάς κι ο ποταμός της γνώσης» (Α. 25-26). Όρκοι και υποσχέσεις, επικλήσεις για βοήθεια, περιγραφές ιπποτών και νταμών εμπνέονται και γίνονται με βάση τα άστρα, τον Ήλιο, το Φεγγάρι, τη γη και τον ουρανό, τις φυσικές δηλαδή αρχές και δυνάμεις, παρά το γεγονός ότι η ισχύουσα θρησκεία είναι ο Χριστιανισμός και κάθε αναφορά σε φιλοσοφίες, ιδεώδη ή «παγανισμούς» της αρχαιότητας τιμωρείται με τους πιο βάρβαρους τρόπους.

Επίσης, οι διαφορές μεταξύ ιπποτών αλλά και αντάξιων στρατών επιλύονται μέσα από το αίσθημα τιμής που έχουν και έτσι είναι σε θέση να σεβαστούν μεταξύ των συμφωνίες και να αναγνωρίσουν και να αποδεχτούν χωρίς μίση και εμπάθειες κάποιον ανώτερο από αυτούς.

Όλα αυτά τα στοιχεία, αλλά και μια πληθώρα από άλλα παρόμοια, δεν είναι τυχαία. Δεν «παντρεύονται» τυχαία η αρχαιότητα με την εποχή του ποιητή, ούτε η σύνθεση αξιών, τόπων, ονομάτων και τόσων άλλων στοιχείων γίνεται από άγνοια του ποιητή. Αντίθετα, ο Κορνάρος έχει λόγο να παρουσιάζει ως φυσικό και ενιαίο κόσμο αυτές τις ιστορικές και χρονικές «ανακρίβειες». Και ο λόγος είναι ότι το έργο αυτό μας έρχεται από πολύ μακριά, από ένα μακρινό παρελθόν που, ωστόσο, είναι πάντα παρόν μέσα στην κάθε μια ψυχή που αναζητά τις αξίες και τα ιδανικά γύρω από τα οποία αναπτύσσεται και δυναμώνει. Ο μυθικός χρόνος, η μίξη ιστορικών περιόδων είναι ξεκάθαρα δείγματα της διαχρονικότητας του ποιήματος. Ο συμβολικός και αλληγορικός του χαρακτήρας είναι το διδακτικό και μυητικό στοιχείο που αναγνωρίζει ο άνθρωπος μέσα του όσα χρόνια κι αν περάσουν από τη συγγραφή του και για αυτό ο Ερωτόκριτος είναι πάντα επίκαιρος.