Οι γελωτοποιοί του μεσαίωνα

πηγή : http://www.nea-acropoli-ioannina.gr/istorias/oi-gelwtopoioi-tou-mesaiwna.html

Οι γελωτοποιοί του μεσαίωνα

" Ζήτω η τρέλα. Τούτο μόνο. Ας το μάθουνε πολλοί. Μια φορά μόνο το χρόνο πρέπει να' μεθα τρελοί."

Αυτά τα λόγια τραγουδιόταν τις ημέρες της αθηναϊκής αποκριάς στις αρχές του αιώνα μας, τονίζοντας την ανάγκη για εκδήλωση και εκτόνωση της τρέλας, του παραλόγου, του γέλιου, τουλάχιστον μια φορά το χρόνο.

Σε όλους τους πολιτισμούς όλων των εποχών η ανάγκη αυτή υπήρχε και ικανοποιούνταν μέσα από μια πολύ μεγάλη ποικιλία γιορτών στη διάρκεια ενός έτους. Και αυτή η εκτόνωση είναι πολύ σημαντική για τους ανθρώπους, γεγονός που αποδεικνύεται από το ότι το καρναβάλι και οι γιορτές γέλιου, κεφιού και ξεφαντώματος είναι από τα λίγα στοιχεία των παραδόσεων των λαών που έχουν διατηρηθεί μέχρι τις μέρες μας, παρά τις κατά καιρούς προσπάθειες της Χριστιανικής Εκκλησίας ή της πολιτικής εξουσίας να τις καταργήσει ως ειδωλολατρικές, αλλοτριωτικές για τους ανθρώπους ή και επικίνδυνες για το Κράτος./

Ένα από τα στοιχεία που συνδέεται άρρηκτα με γιορτές τρέλας και ξεφαντώματος είναι το γέλιο. Πρόκειται για ένα συναίσθημα πολύ ευχάριστο - τουλάχιστον σε μία από τις πολλές του αποχρώσεις - και προκαλείται όταν μπορούμε να αντιληφθούμε στις καταστάσεις που ζει ο καθένας μας κάτι κωμικό, αστείο, παράλογο, κάτι που δεν υπακούει σε κανόνες λογικής ούτε υποτάσσεται στην τάξη. Πολλά γεγονότα του κόσμου που μας περιβάλλει τα αντιλαμβανόμαστε σαν φυσικά, λογικά, σωστά, από συνήθεια, σχεδόν αυτόματα. Για να γελάσει κανείς θα πρέπει να έχει την ικανότητα να βγει έξω από τον συνηθισμένο αυτοματισμό της αντίληψης και να δει στις "φυσιολογικές" πράξεις και αμοιβαίες σχέσεις των ανθρώπων το αλόγιστο και παράλογο.

Υπάρχουν άτομα λοιπόν που έχουν έμφυτη την ικανότητα να συλλαμβάνουν το παράλογο και αλόγιστο διάφορων καταστάσεων ή να το αναπαριστάνουν μέσω του λόγου και των κινήσεων προκαλώντας το γέλιο σε όσους τους παρακολουθούν. Τέτοιου τύπου άνθρωποι υπήρξαν σε όλες τις εποχές και όλους τους πολιτισμούς διασκεδάζοντας, κριτικάροντας, επικρίνοντας καταστάσεις και πρόσωπα του κοινωνικού τους περίγυρου. Πρόκειται για τους γελωτοποιούς.

Ο γελωτοποιός (αγγλ. fool ή jester· γαλλ. bouffon) είναι πρόσωπο του οποίου η τρέλα ή η ηλιθιότητα, πραγματική ή προσποιητή, αποτελεί πηγή γέλιου και τού επιτρέπει να χωρατεύει, να κουτσομπολεύει ή να ειρωνεύεται ακόμη και τον κύριό του.

"Οι γελωτοποιοί πρέπει να υπήρχαν από την εποχή εκείνη ακόμα που οι άνθρωποι ζούσαν σε σπηλιές. Τόσο παλιά είναι η τέχνη να κάνει κανείς τους άλλους να γελούν !"

Ας δούμε όμως τους γελωτοποιούς μέσα στην Ιστορία των ανθρώπινων κοινωνιών πιο συγκεκριμένα.

Επαγγελματίες γελωτοποιοί υπήρχαν από τα πολύ αρχαία χρόνια, οι οποίοι διασκέδαζαν είτε τα πλήθη στους δρόμους, είτε τους άρχοντες και τους πλούσιους στις αυλές τους. Εμφανίζονται από την εποχή των Φαραώ της Αιγύπτου μέχρι και τον 18ο αιώνα, σε κοινωνίες τόσο διαφορετικές, όσο οι Αζτέκοι του Μεξικού και οι Μεσαιωνικές Αυλές της Ευρώπης. Συχνά δύσμορφοι, νάνοι ή σακάτηδες, οι γελωτοποιοί χρησίμευαν σ' αυτές τις αυλές τόσο για διασκέδαση όσο και για γούρι (τύχη), επειδή υπήρχε η αντίληψη ότι η δυσμορφία τους μπορούσε να αποτρέψει το κακό μάτι και ότι τα χοντροειδή τους πειράγματα μπορούσαν να μεταφέρουν τη γρουσουζιά από το θύμα της ειρωνείας στον ειρωνευόμενο.

Τα παλαιότερα στοιχεία ύπαρξης αυλικών γελωτοποιών ανάγονται στην 5η Δυναστεία της Αιγύπτου, της οποίας οι φαραώ έδειχναν μεγάλη προτίμηση στους Πυγμαίους, που προέρχονταν από τις μυστηριώδεις περιοχές της Νότιας Αφρικής και τους χρησιμοποιούσαν ως χορευτές και παλιάτσους. Η ύπαρξη γελωτοποιών στην Αίγυπτο φαίνεται και στις εικόνες που διακοσμούν τους τάφους της Μέσης Αιγύπτου.

Στην Αρχαία Ελλάδα, και συγκεκριμένα στην Αθήνα, υπήρξαν πολλοί τέτοιοι πλανώδιοι, οι οποίοι απ' τους δρόμους, όπου ασκούσαν την τέχνη τους, πήγαιναν προσκαλεσμένοι ή αυτόκλητοι στα συμπόσια των πλουσίων και τους διασκέδαζαν στη διάρκεία τους. Επίσης υπήρχε και ο θεός του γέλιου. Πρόκειται για έναν δαίμονα προσωποποίηση του γέλιου με το όνομα "Γέλως". Λατρευόταν κυρίως στην Σπάρτη, όπου ο Λυκούργος είχε αναθέσει αγαλμάτιο του Γέλωτος. Εκεί υπήρχε επίσης και ιερό του θεού όπως και στα Ύπατα της Θεσσαλίας, όπου τελούσαν ετήσιους αγώνες προς τιμήν του. Απεικονίζεται συνήθως ως μέλος του θιάσου του Διόνυσου, ως νέος με μακρύ ένδυμα και κιθάρα.

Ο Έρασμος στο έργο του "Μωρίας Εγκώμιον" ανάγει την ύπαρξη των γελωτοποιών στους χρόνους του Ηφαίστου, τον οποίο παρουσιάζει ως γελωτοποιό του Ολύμπου.

Τους γελωτοποιούς συναντάμε στα πολύ αρχαία χρόνια και στην Περσία. Κατά τον Πλούταρχο (Λάκων, αποφθέγμ. 220, c.) ο Δαρείος είχε έναν τέτοιο, ο οποίος κατ' επανάληψη περιγελούσε τον Δημάρατο για την φυγή του μπροστά στο Μεγάλο Βασιλιά. Επίσης οι Συβαρίτες διατηρούσαν γελωτοποιούς, στην πλειοψηφία τους νάνους, τους αποκαλούμενους σκωπαίους.

Ακόμα και στις Ινδίες δεν ήταν άγνωστο το επάγγελμα του γελωτοποιού, αφού στη "Ραμαγιάνα" αναφέρεται ότι η Σίττα είχε κοντά της γελωτοποιό, ο οποίος περιγελούσε τα προτερήματα των εραστών της.

Γελωτοποιούς είχαν και οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες, αλλά και οι άλλοι πλούσιοι ευγενείς για να τους διασκεδάζουν στα συμπόσιά τους. Τους αποκαλούσαν "urbani scurrae" και απλούστερα ridiculi. Αλλά υπήρχε και ιδιαίτερη τάξη από αυτούς, οι ονομαζόμενοι moriones απ' την ελληνική λέξη "μωρός". Αυτοί οι moriones ήταν δούλοι δύσμορφοι (άσχημοι) και μωροί, τους οποίους αγόραζαν, από ειδικές μάλιστα αγορές που υπήρχαν στη Ρώμη.

Οι γελωτοποιοί γίνονταν ιδιαίτερα απαραίτητοι στους ηγεμόνες της Ευρώπης κατά τον Μεσαίωνα και ιδιαίτερα στη Γαλλία, όπου τους ονόμαζαν "Fous de cour" και " Fous en titre d'office". Ήταν σχεδόν πάντοτε νάνοι, δύσμορφοι και καμπούρηδες, φορούσαν στο κεφάλι καπέλο με αυτιά γαϊδάρου και κάλλαιον σαν του πετεινού, κουδούνια στην υπόλοιπη περιβολή τους και κρατούσαν στα χέρια κορύνη σαν σκήπτρο.

Όλοι αυτοί οι άνθρωποι λοιπόν, με την κάλυψη που τους πρόσφερε ο ρόλος τους σαν τρελοί, παράλογοι, πλανόδιοι καλλιτέχνες, που δεν θα έπρεπε κανείς να τους παίρνει στα σοβαρά, σκόρπιζαν γύρω τους γέλιο, χαρά, διασκέδαση αλλά και κάτι άλλο πολύ σημαντικό· έλεγαν αλήθειες, επέκριναν και καταδίκαζαν τα κακώς κείμενα της κοινωνίας και της εποχής τους, ασκούσαν κριτική σε πρόσωπα που βρίσκονταν στα ανώτερα σκαλοπάτια της εξουσίας και ιεραρχίας, αφαιρώντας τους έτσι τη δυνατότητα να χειρίζονται τα πράγματα προς δικό τους συμφέρον και μόνο. Η Εκκλησία για παράδειγμα γνώριζε ότι υπάρχουν κάποιοι που την παρακολουθούν και την επικρίνουν όταν χρειάζεται.

Και ακόμα κάτι σημαντικό : το γέλιο που μετεδίδαν οι γελωτοποιοί του Μεσαίωνα, αλλά και οι απλοί άνθρωποι που μεταλάσσονταν σε "γελωτοποιούς" μερικές φορές μέσα στο χρόνο (γιορτές και πανηγύρια) αποτελούσε "μια έκφραση της αλήθειας για τη ζωή, τον άνθρωπο, τον κόσμο".

Πρώτα απ' όλα, το γέλιο αυτό ήταν καθολικό - γελοιοποιούσε δηλαδή όλες τις πλευρές της ζωής και του κόσμου : Όχι μόνο δεν έκανε καμιά εξαίρεση για ό, τι ήταν ανώτερο, αλλά απεναντίας στρεφόταν κυρίως εναντίον του. Επιπλέον, στόχος του δεν ήταν μια ιδαίτερη περίπτωση ή ένα μέρος, αλλά το σύνολο, το καθολικό, το ολόκληρο. Οικοδομούσε το δικό του κόσμο απέναντι στον επίσημο κόσμο, τη δική του Εκκλησία απέναντι στην επίσημη Εκκλησία, το δικό του κράτος απέναντι στο επίσημο κράτος.

Ωστόσο αυτή η καθολική γελοιοποίηση δεν είναι μόνο σκώμμα, χλευασμός ή σάτιρα, δηλαδή μια αμιγής άρνηση· εκφράζει συνάμα κάτι θετικό που εμπνέει αγαλλίαση και αισιοδοξία. Το γέλιο αυτό είναι αμφίπλευρο και αμφίσημο : καταλύει αλλά ταυτόχρονα οικοδομεί, υποβιβάζει αλλά και ανυψώνει, "εκθρονίζει" αλλά και "ενθρονίζει", "σκοτώνει" αλλά και "ανασταίνει". Αυτή είναι η άλλη όψη της καθολικότητάς του : όλοι γελούν με όλα και με όλους, ακόμα και με τον εαυτό τους, γιατί το γέλιο τους είναι πριν απ' όλα ένα σημάδι γενικής χαράς και ευθυμίας που αποκλείει τον πικρό, μονοσήμαντο σαρκασμό.

Ταυτόχρονα οι γιορτές γέλιου απελευθέρωναν διπλά τους ανθρώπους από τη μεσαιωνική καταπίεση. Αυτό που γινόταν ήταν : "απελευθέρωση του γέλιου και του σώματος, που ερχόταν σε χτυπητή αντίθεση με τη νηστεία που είχε προηγηθεί ή θα ακολουθούσε"· και "προσωρινή διακοπή ολόκληρου του επίσημου συστήματος με τις απαγορεύσεις και τους ιεραρχικούς φραγμούς του", δηλαδή, απελευθέρωση του πνεύματος και του λόγου, που εκδηλωνόταν με τη σάτιρα, την αθυροστομία, την "ατμόσφαιρα εφήμερης ελευθερίας" της γιορτής. Το γέλιο εξέφραζε έτσι τη "λαϊκή επίσημη αλήθεα".

Πραγματικά, "στους πρωτόγονους καιρούς οι σοβαρές και οι κωμικές όψεις της θεότητας, του κόσμου και του ανθρώπου ήταν εξίσου ιερές, εξίσου θα μπορούσε κανείς να πει "επίσημες". Το γέλιο είχε αρχικά έναν ιερό ή τελετουργικό χαρακτήρα, καθώς το μαρτυρούν αρκετοί μύθοι και εορταστικά έθιμα της αρχαιότητας. Ας θυμηθούμε ότι στην Ελλάδα, όπως και στην Αίγυπτο, η ίδια η δημιουργία του κόσμου αποδίδεται κάποτε στο θεϊκό γέλιο - τον "άσβεστο γέλωτα" των θεών, όπως τον ονομάζει ο Όμηρος (Ιλ. Α΄, 599). Ας θυμηθούμε την Βαυβώ, την άξεστη μα φιλόξενη γυναίκα της Ελευσίνας, που με μια άκοσμη χειρονομία προκαλεί το γέλιο της - απελπισμένης για το χαμό της Περσεφόνης - Δήμητρας, η οποία τότε μόνο δέχεται να πιεί τον μαγικό κυκεώνα (εξ ου και η εικασία ότι η πόση του κυκεώνα στα Ελευσίνια μυστήρια γινόταν ύστερα από ένα τελετουργικό ξέσπασμα γέλιου). Ας θυμηθούμε τις άσεμνες χειρονομίες και τις υβριστικές αισχρολογίες που αντάλλασσαν - εντελώς νόμιμα - οι γυναίκες στα Θεσμοφόρια· τα ανάλογα έθιμα στις γιορτές του Βουβάστεως στην Αίγυπτο (Ηρόδοτος, ΙΙ, 60)· το τελετουργικό γέλιο - σύμβολο επιστροφής στη ζωή - στις γιορτές που τελούνταν προς τιμήν της Ήρας στη Βοιωτία· τις μυητικές τελετές στο άντρο του Τρωφωνίου στη Λεβάδεια, όπου κάποιος παρίστανε τον πεθαμένο και "ανασταινόταν" χάρη στο γέλιο (Παυσανίας, ΙΧ, 39)·και, φυσικά, τα περίφημα ρωμαϊκά Λουπερκάλια, όπου ο ιερέας άγγιζε με το ματωμένο μαχαίρι της θυσίας το μέτωπο δύο νέων αγοριών, που έπρεπε την ίδια στιγμή να σκάσουν στα γέλια.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, η παραβίαση ενός ταμπού, η βρισιά, η βωμολοχία, το γέλιο περιβάλλονται με τη μαγική δύναμη να διώχνουν τα πνεύματα του κακού, να καθαίρουν, να αναζωογονούν και συνάμα να αφυπνίζουν, με το παράδειγμα μιας πληθωρικής ευθυμίας, τις κοιμισμένες δυνάμεις της φύσης. Το στοιχείο της πρόκλησης, της "αμφισβήτησης", που μοιάζει σύμφυτο με το γέλιο, θεωρείται αναπόσπαστο τμήμα, μιας ιερουργίας, η οποία θεσμοποιεί την αναζωογονητική και καθαρτήρια λειτουργία του. Αντίληψη κοινή σε πολλά έθιμα των πρωτογονικών λαών - π.χ. σε αφρικανικές τελετές όπου ο γελωτοποιός οφείλει να προκαλεί την κυρίαρχη σοβαρότητα και που μας παραπέμπει πιθανώς σε μια πανάρχαια, μυθική για μάς, εποχή : τότε που οι άνθρωποι "λοιδωρούσαν, χλεύαζαν τον ήλιο (υπέρτατη θεότητα) και άλλους θεούς, καθώς και την ανώτατη ανθρώπινη εξουσία, για να τους αναγκάσουν να ανανεωθούν", εκδηλώνοντας μ' αυτό το τελετουργικό γέλιο "την αντίδραση στις κρίσεις που γνώριζε η ζωή του ήλιου (ηλιοστάσια), των θεών, του σύμπαντος, του ανθρώπου.

Όσο για τη θεατρική κυρίως παράδοση της Ασίας - παράδοση διαμορφωμένη μέσα σε αυστηρά διαμορφωμένες κοινωνίες, όχι ακριβώς ταξικές με τη νεότερη δυτική σημασία του όρου - δεν διστάζει να συνδυάσει το κωμικό με το "σοβαρό" (θρησκευτικό, μυθολογικό, ηρωικό ή τραγικό) ακόμα και μέσα στο ίδιο είδος. Στον πρόλογο π.χ., του κλασικού ινδικού δράματος, βρίσκουμε συχνά μια φαιδρή σκηνή, όπου εμφανίζεται λέγοντας κωμικές ασυναρτησίες ο Βιντούσακα, ο παραδοσιακός γελωτοποιός του ινδικού θεάτρου· και στην ηρωική κωμωδία του ίδιου τόπου (νάτακα), ο ήρωας συντροφεύεται μόνιμα από έναν παρόμοιο Βιντούσακα, σχηματίζοντας μαζί του ένα αντιστικτικό ζευγάρι που μας θυμίζει κάπως τον Δον Κιχώτη και τον Σάντσο Πάντσα ή, ακόμα πιο έντονα, τον Μεγαλέξανδρο (ή τον Αθανάσιο Διάκο) και τον Καραγκιόζη στο ελληνικό θέατρο σκιών. Στο θέατρο του Θιβέτ, οι γελωτοποιοί είναι "άγιοι" που επιδίδονται σε μια αρκετά ωμή κριτική της κοινωνίας - χωρίς να εξαιρούν τα θρησκευτικά τάγματα, τον ανώτερο κλήρο, τους ευγενείς και τις ιερότερες τελετές. Παράδοση των "τρελών αγίων" που θυμίζει τους joculatores, τους γελωτοποιούς μαθητές του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, οι οποίοι επίσης κατέκριναν με "χοντρά" αστεία τις αρτηριοσκληρωτικές συμβάσεις της επίσημης εκκλησιαστικής ιεραρχίας και τις καταχρήσεις των ανώτερων τάξεων και δεν μας είναι δύσκολο να θυμηθούμε ακόμα εδώ τους "δια Χριστόν σαλούς" της ανατολικής Εκκλησίας : αυτούς τους αγίους που έφταναν ως το σημείο να παριστάνουν τους μίμους και τους αμαρτωλούς, διασύροντας την εκκλησιαστική τάξη, την ευπρέπεια του ναού και την υποχρέωση της νηστείας.

Αυτή η παράδοση του καθολικού γέλιου συνεχίστηκε και στον Μεσαίωνα μέσα από τις "Γιορτές των Τρελών" (= γελοτοποιών) , αλλά και μέσα από γιορτές καρναβαλιού, όπου προκαλούσαν όλες τις εξουσίες και όλα τα "επίσημα και σοβαρά". Η μεσαιωνική σοβαρότητα ήταν διαποτισμένη από στοιχεία φόβου, αδυναμίας, υπακοής, υποταγής, ψέματος, υποκρισίας, ή αντίστροφα, βίας, εκφοβισμού, απειλών, απαγορεύσεων. Η έκρηξη του γέλιου που προκαλούσαν οι γελωτοποοί λύτρωνε από το φόβο, καταργούσε την επίσημη σοβαρότητα, "φώτιζε την ανθρώπινη συνείδηση" και αποκαλύπτονταν ένας νέος κόσμος, όπου όλα ήταν ανάποδα και οι δουλοπάροικοι μπορούσαν να γελούν και να κοροϊδεύουν τους αφέντες τους.

Στις Γιορτές των Τρελών ή των Μωρών που γινόταν στο δυτικό κόσμο, την Πρωτοχρονιά ή κάποια άλλη στιγμή του Δωδεκάμερου, οι κατώτεροι κληρικοί εξέλεγαν μέσα στις εκκλησίες έναν επίσκοπο, αρχιεπίσκοπο ή και πάπα των "τρελών", μόνο και μόνο για να γελάσουν. Τον χειροτουνούσαν, παρωδούσαν όλο το τελετουργικό της επίσημης λατρείας. Έκαιγαν παλιά παπούτσια αντί για λιβάνι, χόρευαν στη μέση του ναού, έβριζαν . . . Η γιορτή αυτή θυμίζει πολύ έντονα τα ρωμαϊκά Σατουρνάλια, όπου οι δούλοι έπαιρναν τη θέση των αφεντικών και τα αφεντικά υπηρετούσαν τους δούλους.

Ο τρελός, είτε εμφανίζεται στα τρίστρατα των πόλεων, είτε στις αυλές των μεγιστάνων, είναι ένας από τους πιο αντιπροσωπευτικούς τύπους του Μεσαίωνα - όσο και ο κληρικός, ο μοναχός, ο ιππότης. Η μορφή του, εξαιρετικά οικεία χάρη σε μια παραδοσιακή φορεσιά - την κουκούλα με τα γαϊδουρινά αυτιά, το παρωδικό σκήπτρο ή ποιμαντικό ραβδί, που έχει στην άκρη του ένα κεφάλι γυναίκας ή τρελού, και το παρδαλό ρούχο του από το οποίο κρέμονται κουδούνια - ,είναι ταυτόχρονα αινιγματική και αμφίσημη. Από τη μια ενσαρκώνει τη μωρία, δηλαδή μαζί τη χαζομάρα, την άγνοια και την παλαβομάρα. Από την άλλη, αποκαλύπτεται ένας τολμηρός σοφός που ξεμασκαρεύει το ψέμα, την υποκρισία και την απάτη των κάθε λογής ισχυρών, λέγοντας μεγαλόφωνα όσα ο "λαός" ψιθυρίζει μέσα του.

Αλλά αυτές οι γιορτές ικανοποιούσαν και μια ακόμη πολύ σημαντική ανάγκη : την ανάγκη των ανθρώπων (ιδιαίτερα οι άνθρωποι που ζουν μέσα σε κάποιες κλειστές και έντονα "απαγορευτικές" κοινωνίες) να εκτονωθούν συλλογικά, σπάζοντας κάποιες στιγμές στο χρόνο όλους τους συμβατικούς φραγμούς της "σοβαρής" καθημερινότητας. Έθιμα όπως η Γιορτή των Τρελών θεωρούνταν πολύ σημαντικά και απαραίτητα επειδή όπως έλεγαν και οι ίδιοι "τα κρασοβάρελα θα έσκαζαν αν δεν τραβούσαμε κάπου κάπου την τάπα, αν δεν αφήναμε να περάσει μέσα σ' αυτά λίγος αέρας". Κι αυτός "ο λίγος αέρας", η ανατροπή της τάξης του κόσμου και των πραγμάτων για λίγες μέρες ενίσχυε τελικά την τάξη την οποία συμβολικά αντέστρεφε.

Βιβλιογραφία

· Ιστορία της Μουσικής, τομ. Α, Εμιλ Βύλερμοζ, Αθήνα, 1979, εκδ. Υποδομή.

· Ιστορία της Μουσικής, Υρα C. Θεοδωροπούλου, Ελληνικόν Ωδείον, Αν. Εταιρία, εκδ. Αθήναι.

· Dictionary of Music and Musicians, ed. Stanley Sabie (τομ. 19).

· Ιστορία του Θεάτρου, Φύλλις Χάρτυολ, εκδ. Υποδομή.

· Θεατρικό Λεξικό, Αλέξης Σολομός, εκδ. Κέδρος.

· Θεατρική Αγωγή, Α. Θ. Φλώρος, εκδ. Αρσενίδης.

· Γνωριμία με το θέατρο, Robin May, Μετάφραση Τ. Λιγνάδης, εκδ, Διάγραμμα.

· Ιστορία του Θεάτρου, Robert Pignarre, εκδ. Ζαχαρόπουλος

· Μυστηριακό Θέατρο, Τζ. Α. Λιβράγκα, εκδ. Νέα Ακρόπολη

· Εγκυκλοπαίδειες : Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα

· Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια

· Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη

Joomla SEF URLs by Artio

- Το χρυσόμαλλο δέρας δεν ήταν μύθος! -

                      - Το χρυσόμαλλο δέρας δεν ήταν μύθος! -

Το χρυσόμαλλο δέρας δεν ήταν καθαρά αποκύημα της φαντασίας των αρχαίων Ελλήνων, αλλά βασιζόταν σε ιστορικά δεδομένα του τρόπου απόληψης χρυσού. Η απόληψη του πολύτιμου μετάλλου γινόταν με προβιές, κυρίως προβάτων, τις οποίες βουτούσαν οι μεταλλευτές μέσα στο ποτάμι, όπου και εγκλωβίζονταν τα ψήγματα του χρυσού. Στην συνέχεια οι προβιές στέγνωναν και τινάζο

νταν για να συλλεχθεί ο χρυσός ή καίγονταν για να αποληφθούν οι σβώλοι του χρυσού.

«Με την πάροδο του χρόνου και την εξέλιξη των τεχνικών, οι προβιές τοποθετούνταν σε σταθερά ξύλινα ρείθρα μέσα στην κοίτη του ποταμού» εξήγησε ο Μάρκος Βαξεβανόπουλος, υποψήφιος διδάκτορας γεωλογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, σε διάλεξη που έδωσε στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Βόλου, με θέμα: «Αρχαία μεταλλεία: Από το Πήλιο του
Ιάσονα, στο Λαύριο του Πεισίστρατου».

Όπως υπογραμμίζει στην ομιλία του, το αξιόλογο στα φιλολογικά έργα για την Αργοναυτική εκστρατεία, αλλά και τον Τρωικό πόλεμο, είναι ότι τα οικονομικά κέντρα της εποχής και τα γεωστρατηγικά σημεία τοποθετούνται προς την περιοχή του Εύξεινου Πόντου. «Και όχι άδικα», εξηγεί, «καθώς τα γεγονότα που περιγράφονται τοποθετούνται χρονικά περίπου στο πέρασμα από την Εποχή του Χαλκού στην Εποχή του Σιδήρου».

Πρόσφατα, στην περιοχή της Γεωργίας, μελετήθηκαν χώροι με την αρχαιότερη εξόρυξη και μεταλλουργία σιδήρου- περίπου το 1400 π.Χ. Αυτό δείχνει ότι στην ευρύτερη περιοχή του Εύξεινου Πόντου έχουμε το πέρασμα από την μεταλλουργία του χαλκού, στην μεταλλουργία του σιδήρου.

«Άρα, όχι άδικα», συμπεραίνει, «ο Ηρόδοτος τοποθέτησε την φυλή των Χαλύβων, που επεξεργάζονταν το σίδηρο, σε εκείνη την περιοχή».

Οι αιώνες γνώσης σε θέματα μεταλλευτικής και μεταλλουργίας, οδηγούν σταθερά στην ανακάλυψη της απόληψης και της χύτευσης του σιδήρου. Πιθανότατα, οι ταξιδευτές της εποχής μεταφέρουν στον Ελλαδικό χώρο τις γνώσεις για το νέο μέταλλο. Η νέα εποχή θα σημαδευτεί από τα πιο ισχυρά, πιο γερά στην κρούση, σιδερένια όπλα.

Όπως πιθανολογεί, άλλωστε, ο κ. Βαξεβανόπουλος, η λεγόμενη «Κάθοδος των Δωριέων» έχει σχέση με την κάθοδο της γνώσης σε θέματα μεταλλευτικής και μεταλλουργίας.

«Ας μην ξεχνάμε ότι ο βασικός μοχλός της οικονομίας και των επιμέρους λειτουργιών της, ήταν η κατοχή των μετάλλων και των μεταλλοφόρων περιοχών» διευκρινίζει.

Αρχαία μεταλλεία στο Πήλιο

Ο Ιάσονας, όμως, δεν ξεκίνησε από μία περιοχή χωρίς γνώσεις μεταλλευτικής και μεταλλουργίας. Οι κάτοικοι της αρχαίας Ιωλκού γνωρίζουν το χρυσό και το χαλκό, ως μέταλλα. Το Πήλιο μέχρι πρότινος δεν ήταν γνωστό για την παρουσία χρήσιμων μετάλλων.

«Κι όμως», αναφέρει ο υποψήφιος διδάκτορας, «από την περιοχή της Ζαγοράς μέχρι το χωριό Καλαμάκι Πηλίου, έχουν βρεθεί πάνω από 30 μεταλλοφόρες περιοχές με έντονη την παρουσία ορυκτών του σιδήρου, του μολύβδου και του χαλκού». Μάλιστα, στο χωριό Ξουρίχτι, ανακαλύφθηκε αρχαίο υπόγειο μεταλλείο, με συνολικό μήκος διαδρόμων πάνω από 100 μέτρα, ενώ στην γύρω περιοχή, έντονη είναι η παρουσία επιφανειακών εκμεταλλεύσεων.

«Μπορούμε λοιπόν να υποθέσουμε ότι η εξάντληση των τοπικών μεταλλοφοριών, υπήρξε η κύρια αφορμή για την οργάνωση εκστρατειών σε υπερπόντιες περιοχές. Η αναζήτηση νέων και πλούσιων μεταλλοφοριών χαλκού και χρυσού, πιθανώς, ήταν η
κύρια αιτία των αποστολών, ίσως και των επιμέρους πολεμικών συγκρούσεων».

Αρχαίο Λαύριο

Σημείο σταθμός στην ιστορία του Λαυρίου είναι για τον κ. Βαξεβανόπουλο, το 546 π.Χ., οπότε και επιστρέφει ο Πεισίστρατος από την εξορία του. Από το Παγγαίο και την Θράκη, όπου είχε εξοριστεί, φέρνει μαζί του έμπειρους μεταλλευτές των μεταλλείων του Παγγαίου και της Σκαπτής Ύλης και πλέον το Λαύριο αρχίζει να γνωρίζει ιδιαίτερη ακμή.

Ξεκινά η διάνοιξη δαιδαλωδών στοών, που συνδέονται με την επιφάνεια με κατακόρυφα φρεάτια. Το 483 π.Χ. θα ανακαλυφθεί μία ιδιαίτερα πλούσια μεταλλοφορία που θα οδηγήσει στην οικονομική άνθηση της Αθήνας. Από τις προσόδους αυτής της ανακάλυψης, ο Θεμιστοκλής θα πείσει του Αθηναίους να ναυπηγήσουν 200 τριήρεις, με τις οποίες νίκησαν τον Περσικό στόλο στην ναυμαχία της Σαλαμίνας.

«Άρα, αντιλαμβανόμαστε ότι ακόμη και η πορεία της ιστορίας εξαρτάται από την εξέλιξη της μεταλλευτικής δραστηριότητας, αφού αυτή ορίζει τους πυλώνες της οικονομίας και κατ’ επέκταση της πολιτικής» προσθέτει, χαρακτηρίζοντας το Λαύριο ως «την πρώτη βιομηχανική επανάσταση προ Χριστού».

Γενικότερα πάντως, μεγάλα μεταλλευτικά κέντρα της αρχαιότητας θεωρούνται η Θάσος, η απέναντι της Θάσου περιοχή της Σκαπτής Ύλης, το όρος Παγγαίο, το όρος Άγκιστρο, η Βορειοανατολική Χαλκιδική, η Σίφνος και η Μήλος. Σε όλες αυτές τις
περιοχές υπάρχουν δεκάδες αρχαίες υπόγειες στοές εξόρυξης μεταλλεύματος, οι οποίες, όμως, δεν έχουν μελετηθεί ενδελεχώς, με αποτέλεσμα την έλλειψη βασικών στοιχείων και την καταστροφή πολλών στοών, καταλήγει ο κ. Βαξεβανόπουλος.

(Πηγή: http://bit.ly/RiOTAx)

Ἡ πυρπόλησις τοῦ ῥωμαϊκοῦ στόλου

πηγή : http://filonoi.gr/h-purpolisi-tou-rwmaikou-stolou-apo-ton-arximidi/

Ἡ πυρπόλησις τοῦ ῥωμαϊκοῦ στόλου ἀπὸ τὸν Ἀρχιμήδη δὲν εἶναι θρύλος!

by Σεμέλη Διονύσου

Share on facebook Share on print Share on favorites Share on google More Sharing Services

«Ανήκει στη φαντασία του Λουκιανού η καύση των ρωμαϊκών πλοίων από τον Αρχιμήδη, κατά την πολιορκία των Συρακουσών το -212, με τη χρησιμοποίηση κοίλων κατόπτρων», αναφέρουν σε άρθρο τους οι φυσικοί του πανεπιστημίου του αγίου Φραγκίσκου Άλλαν Μιλς και Ρόμπερτ Κριφτ και προσπαθούν να τα στηρίξουν με το επιχείρημα ότι, ο Αρχιμήδης θα χρειάζονταν κάτοπτρο 420 τετραγωνικών μέτρων και απόσταση 50 μέτρων.

Αλλά κι αν ακόμη προκαλούσε ανάφλεξη, αυτή θα ήταν βραδύτατη και «θα μπορούσαν να τη σβήσουν τα πληρώματα των πλοίων μ’ έναν κουβά νερό»!
Είναι αλήθεια ότι η πυρπόληση του ρωμαϊκού στόλου από τον Αρχιμήδη με τη χρήση κατόπτρων – κατά τη διάρκεια της πολιορκίας των Συρακουσών- είναι μια ιστορία που από πολλούς χαρακτηρίζεται ως “προϊόν φαντασίας”. Σύμφωνα με νέα μελέτη όμως, με τίτλο «Archimedes’ Cannons against the Roman Fleet», ο μεγάλος έλληνας μαθηματικός απέκρουσε τους ρωμαίους εισβολείς χρησιμοποιώντας κανόνια ατμού!Ο μηχανολόγος Cesare Rossi, από το Πανεπιστήμιο Federico II της Νάπολης, που συνέταξε την σχετική μελέτη, θεωρεί ότι η πυρπόληση του ρωμαϊκού στόλου από τον Αρχιμήδη είναι πέρα για πέρα αληθινή!

Τι αναφέρουν οι αρχαίες πηγές

Είναι γεγονός ότι η αντιμετώπιση των Ρωμαίων με κάτοπτρα είναι στην πραγματικότητα ένας θρύλος των μεσαιωνικών χρόνων. Από τις αρχαίες πηγές, ο φυσικός και φιλόσοφος Γαληνός αναφέρει μια συσκευή πυρπόλησης που χρησιμοποιήθηκε εναντίον του ρωμαϊκού στόλου, η λεπτομέρεια όμως με τα κάτοπτρα απουσιάζει, όπως και σε όλη την αρχαία γραμματεία.Αντίθετα, ο Πλούταρχος μιλάει για μια μακρόστενη μηχανή που ανάγκασε τους Ρωμαίους να εγκαταλείψουν την πολιορκία των Συρακουσών, ενώ άλλοι συγγραφείς αναφέρουν ένα κανόνι ατμού σε σχέση με τον Αρχιμήδη. Μάλιστα, ο Leonardo da Vinci είχε σχεδιάσει ένα παρόμοιο κανόνι αναφέροντάς το ως επινόηση του μεγάλου αρχαίου μαθηματικού. Έτσι, είναι πολύ πιθανότερο τα κάτοπτρα του θρύλου να ήταν στην πραγματικότητα κανόνια ατμού. 

Πώς λειτουργούσαν τα “κανόνια ατμού”
Η νέα μελέτη του Rossi, έρχεται τώρα να καθορίσει τη λειτουργία και τις δυνατοτήτες ενός κανονιού ατμού. Κατά πάσα πιθανότητα, λέει, το όπλο περιείχε μια δεξαμενή με νερό το οποίο θερμαινόταν και μετατρεπόταν τελικά σε ατμό και να δώσει ώθηση σε πήλινα σφαιρικά βλήματα τα οποία τελικά εκτοξεύονταν από την κάνη του.Κάθε βλήμα περιείχε το γνωστό, κυρίως από το Βυζάντιο, «ελληνικό πυρ» ή «υγρό πυρ» , μια μάζα από άγνωστα σε εμάς αλλά πάντως εύφλεκτα υλικά. Έτσι, η βολή προκαλούσε εκρήξεις και τελικά πυρπόληση των στόχων. Ο Rossi και η ομάδα του υπολόγισαν επίσης ότι ο ατμός που παραγόταν είχε τη δυνατότητα να στείλει ένα βλήμα βάρους 6 κιλών στο στόχο του με ταχύτητα 60 μ. ανά δευτερόλεπτο. Η ταχύτητα αυτή επέτρεπε επιτυχείς βολές σε στόχους σε απόσταση μέχρι και 150 μ.

Το πείραμα έλληνα μηχανικού για το “ηλιακό κάτοπτρο” του Αρχιμήδη
Πολλά χρόνια πριν την μελέτη του Rossi, το 1973, το σπουδαιότερο επιχείρημα ενάντια στις αμφισβητήσεις του Αρχιμήδη, έγινε στο Σκαραμαγκά, από τον έλληνα μηχανικό Ιωάννη Σακκά με τη βοήθεια του καθηγητή (μαθηματικού) Ε. Σταμάτη. Ενώπιον αντιπροσώπων ξένων και ελληνικών Μ.Μ.Ε, χρησιμοποιώντας 70 επίπεδα επίχαλκα κάτοπτρα διαστάσεων 1,70 επί 0,70 μ. έκαψαν από απόσταση 100 μέτρων ομοίωμα ρωμαϊκού πλοίου και ξύλινες βάρκες μέσα στη θάλασσα!

Πώς ήταν το κάτοπτρο του Αρχιμήδη
Ο Σακκάς αρχικά υπέθεσε ότι θα επρόκειτο για έναν μεγάλο κυρτό καθρέφτη. Λαμβάνοντας όμως υπ’ όψιν τα δεδομένα της τότε εποχής, όπως τεχνολογική αδυναμία παραγωγής ενός γυάλινου γιγαντιαίου καθρέφτη, αναθεωρεί. Εκτός αυτού, όπως κι ίδιος είπε, «θα πρέπει να υποθέσουμε ότι οι Ρωμαίοι δεν ήταν τυφλοί για να μείνουν άπραγοι αντικρίζοντας έναν τεράστιο καθρέφτη, τοποθετημένο στα τείχη της πόλης που πολιορκούσαν».
Η επόμενη σκέψη που έκανε, ήταν αρκετά…προχωρημένη. Υπέθεσε ότι ο Αρχιμήδης θα είχε προχωρήσει σε έναν πιο ευέλικτο τρόπο δημιουργίας ενός τεράστιου κατόπτρου, το οποίο θα απαρτίζονταν από άλλα μικρότερα. Δεδομένης της αδυναμίας που αναφέρθηκε πιο πάνω για μαζική παραγωγή γυάλινων κατόπτρων, ο Σακκάς προχώρησε στο συμπέρασμα, πως το περίφημο κάτοπτρο του Αρχιμήδη, απαρτίζονταν στην πραγματικότητα από τις ασπίδες των στρατιωτών που ήταν οχυρωμένοι στα τείχη, ή εν πάσι περιπτώσει από χάλκινα κάτοπτρα που κρατούσαν οι στρατιώτες.
Όπως είπε, «Ο Αρχιμήδης, πιθανότατα καθοδηγούσε την παράταξη των στρατιωτών, έτσι ώστε η συνολική τους διάταξη να δημιουργεί κάτοπτρα για να μπορούν να συγκεντρώσουν τις αχτίνες του ήλιου σε ένα σημείο και να τις μετατρέψουν σε δέσμη θερμότητας. Έτσι οι Ρωμαίοι δεν μπορούσαν να αντιληφθούν, τουλάχιστον άμεσα, τι είναι αυτό που τους καίει».

Πείραμα με διεθνή αντίκτυπο!
Ο Σακκάς άρχισε να κατευθύνει τα κάτοπτρα, έτσι ώστε να έρθουν σε ιδανική θέση για την συγκέντρωση των αχτίνων. Στην αρχή, οι βοηθοί του αντιμετώπισαν πρόβλημα με την εστίαση των κατόπτρων. Έπειτα όμως από επίμονες προσπάθειες, ήρθε και το προσδοκώμενο αποτέλεσμα: Το πλοιάριο άρχιζε να καπνίζει σε 2-3 δευτερόλεπτα μετά την επιτυχή εστίαση και γρήγορα τυλίχτηκε στις φλόγες.
Ο Σακκάς απαντώντας σε ερώτηση, είπε πως σίγουρα οι στρατιώτες υπό την καθοδήγηση του Αρχιμήδη, θα τα κατάφερναν πιο γρήγορα και εύκολα, καθώς είχαν και το συγκριτικό πλεονέκτημα του καλύτερου οπτικού πεδίου και καλύτερης οπτικής γωνίας. Η επιτυχία του πειράματος έγινε γνωστή στον επιστημονικό κόσμο και υπήρξαν πολλές δημοσιεύσεις στον ευρωπαϊκό και αμερικανικό τύπο, όπως στην εφημερίδα «Times», το περιοδικό «Time» κ.α., όπου εξυμνούνταν ο μεγάλος επιστήμονας Αρχιμήδης.

πηγη 

Γ. ΧΑΛΕΠΑΣ ( 14 Αυγούστου 1851 – Αθήνα, 15 Σεπτεμβρίου 1938)

Γ. ΧΑΛΕΠΑΣ ( 14 Αυγούστου 1851 – Αθήνα, 15 Σεπτεμβρίου 1938)                                          Η ΚΟΙΜΩΜΕΝΗ

Μορφή γοητευτική και καταραμένη, αγιοποιημένη και μυθοποιημένη, με μια πορεία ζωής οδυνηρή σκληρή και μυθιστορηματική, ο Χαλεπάς είναι από τους πιο σημαντικούς δημιουργούς της νεοελληνικής τέχνης.

Γεννημένος στον Πύργο της Τήνου από οικογένεια μαρμαράδων, θα ξεκινήσει την πορεία του στις αρχές τις δεκαετίας του 1870 με σπουδές στο Πολυτεχνείο της Αθήνας και έπειτα στην περίφημη Βασιλική Ακαδημία των Ωραίων Τεχνών του Μονάχου. Στην συνέχεια η εξέλιξη της ζωής και του έργου του είναι τα στοιχεία εκείνα που θα εδραιώσουν την φήμη και τον μύθο του, καταξιώνοντας τον όσο κανέναν άλλο καλλιτέχνη στη συλλογική συνείδηση.

Θα περιπλανηθεί στους δρόμους της τρέλας, θα γνωρίσει τα σκοτάδια του εγκλεισμού και της απομόνωσης, θα βιώσει την απαγόρευση και την καταπίεση, θα βυθιστεί στη σιωπή, τη μοναξιά και την «ανυπαρξία».

Το έργο του «Η Κοιμωμένη» αποτελεί το πιο αναγνωρίσιμο έργο της νεοελληνικής τέχνης.  Ξαπλωμένη σε αρχαιοπρεπές ανάκλιντρο, με το επάνω μέρος του σώματος ανασηκωμένο να ακουμπά σε μαξιλάρι, η νεαρή γυναίκα βυθίζεται σε γαλήνιο ύπνο - για τους αρχαίους ο Ύπνος είναι ο δίδυμος αδελφός του Θανάτου, για τους κλασικιστές ο θάνατος θεωρείται ο δίχως όνειρα ύπνος. Ο Χαλεπάς αξιοποιεί καθιερωμένους τύπους, προσφιλείς και διαδεδομένους στην επιτύμβια ευρωπαϊκή γλυπτική των αρχών του 19ου αιώνα (ξαπλωμένη γυναίκα που κοιμάται πάνω σε σαρκοφάγο, παρθενική μορφή που κρατά σταυρό ως σύμβολο θανάτου και λύτρωσης).

Αν και ξεκινάει με βάση τα αρχαία πρότυπα που είχαν περάσει στη γλυπτική του μπαρόκ και του κλασικισμού, σχεδιάζει και πλάθει ένα έργο πνοής, ξεχωριστό για την οικονομία των εκφραστικών του μέσων, στο οποίο η κλασικιστική χάρη υποχωρεί στη φυσιοκρατική απόδοση της νεαρής γυναίκας, στο όμορφο πρόσωπο με τα μισάνοιχτα χείλη, στην ελεγειακή αποτύπωση της θλίψης.

Η επεξεργασία του υλικού ενεργοποιεί την στιλπνότητα των γυμνών μερών, τις καλοσχηματισμένες καμπύλες του σώματος που διαγράφονται κάτω από το ρούχο και το σεντόνι, τη ρυθμική οργάνωση και τις διακοσμητικές λεπτομέρειες, τον συνδυασμό σχεδιαστικών και πλαστικών αξιών, την αμεσότητα της στιγμιαίας σύλληψης, την αίσθηση ηρεμίας και απόκοσμης σιωπής. «Καθαρά μπορεί να λεχθεί - σημειώνει το 1934 ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου - ότι το έργο αυτό είναι από τα πιο σπάνια που έδωσε η εποχή Χαλεπά σ' όλον τον κόσμο».

Η τεράστια φήμη της Κοιμωμένης δεν θα πρέπει να αναζητηθεί μόνο στην πρωτότυπη σύλληψη και απόδοση του θέματος αλλά, κατά κύριο λόγο, στο προσωπικό του δράμα. Η λαϊκή φαντασία θα συνδέσει αναπόσπαστα με τα δεσμά του έρωτα τον θάνατο της νεαρής Σοφίας με την «τρέλα» του, σε μια αναπάντεχη γοητευτική μυθοπλασία : ο νεαρός καλλιτέχνης που βάζει όλη την φλόγα της ψυχής του, την ένταση της δημιουργίας για να αποδώσει την νεκρή αγαπημένη του και στη συνέχεια χάνει τα λογικά του.

Από τον ιστορικό τέχνης Δημήτρη Παυλόπουλο έχει υποστηριχθεί ότι την Κοιμωμένη δεν τη δούλεψε σε μάρμαρο ο Χαλεπάς, αλλά ο Αλεξάκης Λάβδας, ένας ικανότατος μαρμαρογλύπτης, στενός φίλος και παλιός συμμαθητής του στο Σχολείο των Τεχνών, βοηθός του πατέρα του και για ένα διάστημα αρραβωνιασμένος με την αδελφή του Αικατερίνη. Την ίδια άποψη είχε διατυπώσει και ο Μιχάλης Τόμπρος σε άρθρο του στο περιοδικό Νέα Εστία (1954) και σε ομιλία του στην Ακαδημία Αθηνών (1971). Πάντως σε συνάντηση των δύο γλυπτών στην Αθήνα το 1930, ο Χαλεπάς απευθύνεται στον Λάβδα λέγοντας του : « Α!, ναι, εσύ μου την ξεχόντρισες», αναγνωρίζοντας δηλαδή τη συμβολή του στο πρώτο στάδιο της κατεργασίας του μαρμάρου.

Το μνημείο (Μάρμαρο, 77x178x76 εκ.) εκτίθεται στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών, ενώ στην Εθνική Πινακοθήκη Αλέξανδρου Σούτσου υπάρχει το γύψινο εκμαγείο του μνημείου.

ΑΠΟ http://boulaki.pblogs.gr/

 

ΣΤΟ ΔΩΜΑΤΙΟ του Γιάννη Πλέσσια *

πηγή : http://www.onestory.gr/post/29502817464

ΣΤΟ ΔΩΜΑΤΙΟ

του Γιάννη Πλέσσια *

.

Tα μάτια του ανοίγουν λίγο πριν φωτίσει η οθόνη του κινητού που συνοδεύει τον ήχο αφύπνισης. Ένας ήχος πιο ενοχλητικός κι από την άχρωμη μελωδία των κλασσικών ξυπνητηριών προηγούμενης γενιάς έτοιμος να κάνει θρύψαλα την μέχρι πρότινος γαλήνη του δωματίου. Ο νεαρός άντρας σηκώνεται από το κρεβάτι του μα στο σκοτεινό δωμάτιο με τα κλειστά πατζούρια δεν διαγράφεται καμία καθαρή μορφή. Όμως αυτός με μια μηχανική κίνηση του ποδιού του πατά το κουμπί του πύργου του υπολογιστή που βρίσκεται στο παρκέ. Μια μικρή κίνηση μόνο που αρκεί να δώσει ζωή σε όλο τον σκοτεινό χώρο. Όλα ξεκίνησαν με έναν βόμβο αυξανόμενης έντασης κι ο κενός προηγουμένως τοίχος αποκαλύπτει επιφάνειες κι εξοχές που οριοθετούνται από μικρά λαμπάκια, κίτρινα, πράσινα και κόκκινα ενώ παράλληλα λευκό ψυχρό φως φωτίζει τις απέναντι πλευρές του δωματίου και τον ίδιο κατά πρόσωπο. Ποιος να του ‘λεγε πως πριν 50 χρόνια στο ίδιο μέρος χρειαζόσουν περίπου 15 λεπτά για να ανάψεις μια σόμπα χρησιμοποιώντας όλο σου το σώμα ενώ αυτός σήμερα κουνώντας ένα μόλις δάχτυλο των κάτω άκρων του, έδωσε στο δωμάτιο του μια άλλη οπτική, το «ενεργοποίησε». Γι’ αυτόν η συγκεκριμένη διεργασία ήταν ένα καθορισμένο συμβάν παλινδρόμησης, μια συσκευή ουσιαστικά τον ξύπνησε κι αυτός της ανταποδίδει την χάρη ξυπνώντας τις άλλες συσκευές .

Τσουλά την καρέκλα με τα ροδάκια πιο πίσω και παίρνει θέση στο γραφείο, η όραση του, λόγω της ξαφνικής αλλαγής της φωτεινότητας, είναι περιορισμένη μα αυτό δεν εμποδίζει τα χέρια του να τοποθετηθούν με χάρη στο ποντίκι και στο πληκτρολόγιο. Αυτό το κλειστό δωμάτιο έχει θέα ένα καταπράσινο λιβάδι με μπλε ουρανό που συνεχώς καλύπτεται με καρτέλες κειμένου, φωτογραφίες και έντονα χρώματα. Το περίεργο τοπίο ενορχηστρώνεται από ambient μουσική, ρυθμική και σταθερή που παρεμβάλλεται ηχητικών θεμάτων. Αυτός όμως, καθηλωμένος στην θέση του συνθέτει την δική του συμφωνία με τα αλλεπάλληλα χτυπήματα στα πλήκτρα και στο ποντίκι μεταβάλλοντας τον ρυθμό πότε σε allegro και πότε σε largo, ακολουθώντας πίστα τα εξωκινούμενα παράθυρα της οθόνης σαν παρτιτούρες του Stravinsky.

Αδειάζει κι άλλο ένα μπουκαλάκι νερό στο στόμα του και το πετά στον κάδο ανακύκλωσης μαζί με τα υπόλοιπα ενώ παράλληλα το τροφοδοτικό του υπολογιστή του και η τεράστια οθόνη του καταπίνουν ασταμάτητα ενέργεια. Η διαδικασία είναι προβλεπόμενη, ανοίγει παράθυρα και επισκέπτεται ιστότοπους με σταθερό πρόγραμμα ενώ ανανεώνει αμέσως όλες τις σελίδες με την ανατροφοδότηση σε κεντρικό ρόλο. Συνεχίζει να γράφει «φορτώνοντας» με υλικό τις σελίδες του διαδικτύου μα κάθε φορά υπογράφει με άλλο όνομα και με διαφορετικό ύφος. Είναι χαμογελαστός και κάνοντας ένα κλικ κοιτά συνοφρυωμένος ενώ αμέσως μετά αφήνεται στην καρέκλα του και χαζεύει απαθής αλλά συνεχώς είναι σιωπηλός, σχεδόν αθόρυβος σαν την αναπνοή του… Ταπ! Ταπ! Ταπ! Το πόδι του δεν έχει σταματήσει να σπρώχνει το παρκέ, το συνειδητοποιεί και αφήνει τα δάχτυλα του στο γραφείο, τα παρατηρεί, κοιτά για μια στιγμή γύρω του αλλά όλα μακριά από το φως της οθόνης είναι πολύ σκοτεινά κι απόμακρα. Γυρίζει πάλι στην οθόνη, μέσα από ένα παράθυρο στο πράσινο λιβάδι μια κοπέλα με μακριά μαλλιά χορεύει, μα είναι τόσο θολή η εικόνα που δεν ξεχωρίζει άλλα χαρακτηριστικά, δυναμώνει λίγο την ένταση της μουσικής και γυρίζει από την σκοτεινή πλευρά του δωματίου. Οι κόρες του διαστέλλονται πολύ και καταφέρνει να ξεχωρίσει μια στενόμακρη βιβλιοθήκη και δύο κορνίζες αλλά όσο κι αν προσπαθεί, η νυχτερινή του όραση δεν βελτιώνεται άλλο. Το μάτι του πιάνει μια κίνηση, γυρνά στο πράσινο λιβάδι και βλέπει την εικόνα της κοπέλας να εξαφανίζεται σταδιακά μαζί με την μουσική της. «Ίσως αύριο» γράφει σε ένα ψηφιακό σημειωματάριο και σβήνει την οθόνη. Μετά από λίγο ησυχάζει και το υπόλοιπο δωμάτιο κι αυτός βρίσκεται ξαπλωμένος στο κρεβάτι του, γυρισμένος στο πλάι.

Τα μάτια του ανοίγουν…

Ο Γιάννης Πλέσσιας είναι εκ προμελέτης Μηχανολόγος Μηχανικός και Εκπαιδευτικός Μηχανολογίας μα εκ φύσεως μουσικός και ερασιτέχνης ηθοποιός, δεν τον προβληματίζει τι να γράψει αλλά γράφει για αυτά που τον προβληματίζουν.

[ twitter ] [ youtube ]

ΕΛΛΗ

πηγή:http://www.facebook.com/photo.php?fbid=457928160908563&set=a.450274321673947.104660.108511895850193&type=1&theater

ΕΛΛΗ 

Στις 15 Αυγούστου του 1940, και περί ώρα 08:30' λίγο πριν τη λιτάνευση της ιερής εικόνας, και ενώ στη προκυμαία υπήρχε ήδη πολύς   κόσμος ,  υποβρύχιο
" εν καταδύσει "    πλησίασε 
τον θαλάσσιο χώρο εξαπολύοντας τρεις τορπίλες κατά του ευδρόμου ΕΛΛΗ, εκ των οποίων μόνο μία έπληξε αυτό, προκαλώντας έκρηξη στο μηχανοστάσιο και πυρπόληση των δεξαμενών πετρελαίου, με 9 νεκρούς και 24 τραυματίες. Οι δε άλλες δύο τορπίλες αστόχησαν και εξερράγησαν στη προκυμαία χωρίς ευτυχώς να προκαλέσουν θύματα. Παρά τις προσπάθειες όμως που κατέβαλε το πλήρωμα τελικά το ΕΛΛΗ βυθίστηκε περίπου μία ώρα μετά στις 09:45΄ και το πλήρωμα αναγκάστηκε να το εγκαταλείψει πηδώντας στη θάλασσα.

Για καλή τύχη των τραυματισμένων ναυαγών, στην περιοχή βρίσκονταν τα αλιευτικά σκάφη ΠΡΟΠΟΝΤΙΣ και ΕΛΕΝΗ, ιδιοκτησίας Μιχάλη Σπυρ. Πετυχάκη. Αψηφώντας τον κίνδυνο της αναμενόμενης εκρήξεως της Έλλης, ο Καπετάν Μιχάλης Πετυχάκης έδωσε σήμα στα σκάφη του να προσεγγίσουν και να περισυλλέξουν 24 τραυματίες ναυαγούς προτού υπάρξουν περισσότερα θύματα. Για την ηρωική του πράξη τιμήθηκε μαζί με το πλήρωμα του από τον Βασιλιά Γεώργιο και την Ελληνική κυβέρνηση με Τιμητική Ευαρέσκεια.

Στη συνέχεια το υποβρύχιο απομακρύνθηκε χωρίς να καταστεί γνωστή η ταυτότητά του. Από την έρευνα που διενεργήθηκε στη συνέχεια από πραγματογνώμονες αξιωματικούς του ελληνικού Βασιλικού Ναυτικού, επί των θραυσμάτων των τορπιλών που είχαν εκραγεί στη προκυμαία, διεπιστώθη αμέσως ότι επρόκειτο για ιταλικές τορπίλες.

Η τότε ελληνική κυβέρνηση (του Ι. Μεταξά) τήρησε απόλυτα μυστική την πραγματογνωμοσύνη εκείνη, (η οποία τελικά δημοσιεύτηκε με φωτογραφίες δύο ημέρες μετά την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου, δηλαδή στις 30 Οκτωβρίου του 1940), αλλά και με ταυτόχρονη απαγόρευση στον τύπο για οποιοδήποτε υπαινιγμό εθνικότητας του υποβρυχίου. Παρά ταύτα όμως από την πρώτη στιγμή η ελληνική κοινή γνώμη ουδεμία αμφιβολία έτρεφε περί της εθνικότητας των υπευθύνων.

Ο τότε πρέσβης της Ιταλίας στην Αθήνα κόμης Εμμανουέλε Γκράτσι στα απομνημονεύματά του αλλά και σε ενυπόγραφο άρθρο του που δημοσίευσε η ιταλική εφημερίδα "Τζιορνάλε ντελ Ματτίνο" (φ. 19-8-1945) αποκαλύπτει ότι αν και η Ιταλία ουδέποτε ομολόγησε επίσημα την άνανδρη και "πειρατική" εκείνη πράξη υποβρυχίου της, εν τούτοις το υποβρύχιο ήταν ιταλικό που διατάχθηκε να κινηθεί επί τούτου από την ιταλική βάση υποβρυχίων Λέρου κατά διαταγή του Γενικού Διοικητή Δωδεκανήσου Ντε Βέκι, που ήταν μέλος της φασιστικής τριανδρίας, που γνώριζε ότι εθιμικά στην Τήνο την ημέρα αυτή θα υφίστατο ελληνικό πολεμικό πλοίο. Έτσι απέπλευσε το υποβρύχιο στο οποίο μετά και από μια αεροπορική αναγνώριση δόθηκε η εντολή του τορπιλισμού. Βέβαια ο Ντε Βέκι ενήργησε κατ' εντολή του ίδιου του Μπενίτο Μουσολίνι.

Στο σημείο αυτό ο κόμης Γκράτσι δίνει ακόμη μια εξήγηση της αψυχολόγητης εκείνης ενέργειας του Μουσολίνι που πολύ πιθανόν να οφειλόταν σε δική του τηλεγραφική του αναφορά που είχε υποβάλει από την Αθήνα, στο ιταλικό υπουργείο εξωτερικών, δύο ημέρες πριν, στις 13 Αυγούστου, κατά την οποία ο Γκράτσι βεβαίωνε ότι η ελληνική κυβέρνηση (σύμφωνα με άποψη του Ι. Μεταξά) δεν μπορεί να λάβει θέση ενάντια της Αγγλίας που ήδη κυριαρχεί στην Ανατολική Μεσόγειο. Το τηλεγράφημα αυτό, πάντα κατά τον Γκράτσι, πιθανόν να το διάβασε ο Μουσολίνι στο Παλάτσο Βενέτσια την ίδια ημέρα το βράδυ ή το πολύ την επομένη το πρωί και του προκάλεσε έκρηξη παραφοράς δίνοντας αμέσως εντολή στον Ντε Βέκι να αποδείξει αμέσως στον Μεταξά "ποιος είχε πράγματι την κυριαρχία της Ανατολικής Μεσογείου" .

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%88%CE%BB%CE%BB%CE%B7_%CE%99_%28%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B1%CE%B4%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%B9%CE%BA%CF%8C%29 

σημ. Αν δεν ανοίγουν οι σύνδεσμοι κάντε τους μαρκάρισμα, αντιγραφή, επικόλληση πάνω 

Το Πάσχα του Καλοκαιριού

Γειά σας Φίλοι μου!  Καθ' ότι εορτάζουσα δεν ασχολήθηκα με τη σελίδα το τελευταίο 24ωρο.

Τώρα έστω καθυστερημένα θέλω να στείλω τις ευχές μου σε όλους όσους γιόρταζαν χθές  και δεν είναι λίγοι!   

                                  

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ !!!!  

ΜΑΡΙΑ  ,  ΜΑΡΙΕ  ,   ΔΕΣΠΟΙΝΑ  ,  ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ  ,  ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ,  ΘΕΟΤΟΚΗ  ,  ΘΕΟΤΟΚΙΑ   ΓΕΣΘΗΜΑΝΗ  ,   ΗΛΙΟΣΤΑΛΑΚΤΗ  ,  ΚΡΥΣΤΑΛΙΑ  ,  ΜΑΡΙΕΤΑ  ,  ΠΡΕΣΒΕΙΑ , ΣΥΜΕΛΑ  ΕΛΩΝΑ

και σε όλους και όλες που γιορτάζετε  στις 15 Αυγούστου στο Πάσχα του καλοκαιριού!

Αναφέρω τα πιο γνωστά. Είναι πολλά τα ονόματα που υπάρχουν, αποδιδόμενα στην εορτή της Παναγίας ,  καθώς είναι πολλές και οι ονομασίες που ο λαός μας από παλιά έχει αποδόσει στην Θεία  Μορφή της . Ονομασίες που προκύπτουν συνδεόμενες  με χαρακτηρισμούς προς το πρόσωπό της. Δεν υπάρχει έθνος Χριστιανικό να έχει λατρέψει και τιμήσει την Θεομήτορα όσο το Ελληνικό.  Η Ελλάδα είναι κατάσπαρτη από εκκλησίες προς τιμήν της.  Πολλά και τα αφιερώματα μέσα από κάθε μορφής τέχνη.

                          

πηγήhttp://www.facebook.com/photo.php?fbid=370818362991222&set=a.136809996392061.29371.135792846493776&type=1&theater 


 

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ Κ. ΠΑΛΑΜΑ

ΜΥΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ
 
«Δέσποινα,
κανένα φόρεμα τη γύμνια μου

δε φτάνει να σκεπάσει
……………………….
Πρόστρεξε, Μυροφόρα,
μονάχα εσένα πίστεψα
και λάτρεψα μονάχα εσένα,
κι ως τώρα μέσ’ στα αιματοστάλαχτα
μιας οργισμένης δύσης
Δέσποινα, στήριξέ με εσύ
και μη μ’ αφήσεις…..

«….Α! δείξου στο μικρό και στον ανήμπορο
και δείξου καθώς δείχνεσαι στους ταπεινούς
και φτάσε καθώς φτάνεις στους αμαρτωλούς
και δείξου καθώς δείχνεσαι στους σκλάβους
η Αγία Ελεούσα……»

 
ΒΡΑΔΙΝΗ ΦΩΤΙΑ

«…Και τα γόνατά της ν’ αγκαλιάσω
και τα χέρια της να γλυκοσκεπαστώ
και να της ξομολογηθώ και να της ξεσκεπάσω
ο,τι μέσα μου κρύβεται κλειστό
ο,τι ντρέπομαι να πω κι ο,τι φοβάμαι,
κάποιες άκαρπες, άθλιες αμαρτίες,
ο,τι σκληρό με τυραννά κι ο,τι θέλω να’ μαι
τις άγριες κυνηγήτρες μου Ερινύες…»

«Η σκέπη και του ανθρώπου εσύ, τ’ αγγέλου εσύ και η δόξα,
με τη χαρά σου χαίρεται, χαριτωμένη η κτίση!
Μητέρα των ανέλπιδων κι όλου του κόσμου σκέπη,
κάτω από σε και οι ανέλπιδοι κι όλος ο κόσμος ίσοι!
Μπρος στην εικόνα σου γυρτός ο κόσμος με το στόμα
τρεμουλιαστό, κρεμάμενο μόνο απ’ τόνομά σου
κι από τη σκέψη σου, Κυρά, κι από τ’ανάβλεμμά σου,
μ’ ένα τροπάρι μυστικό, με μια πνιχτή μουρμούρα
δυό απέραντα μονόλογα: Χαίρε Χαριτωμένη!…»

 
Η ΦΛΟΓΕΡΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ

«Μοναχική, ξαρμάτωτη κι απάνω εδώ αραγμένη
μακριάθε, ανέγγιχτη, άχαρη και σαν πνιγμένη μέσα
σ’ ένα φακιόλι κόκκινο, σ’ ένα μαντό γεράνιο
χωρίς κοντάρι και σκουτάρι, ουδέ γοργόνειο σκιάχτρο
μ’ ένα παιδί στην αγκαλιά, το χέρι στην καρδιά της,
μια σιταράτη, μια γλυκειά, μια ταπεινή σα χήρα
σαν κουρασμένη, σα φτωχιά, σαν έρμη, σαν κλαϋμένη,
μηδέ κοντή, μηδέ ψηλή, μα σα να βρίσκεται όλο
σε ψήλωμα που ξετυλιέται, αγάλια, αγάλια, θάμα.
Μόνο άπλωνε τα χέρια της κι όσοι μπροστά της πέφταν
και κάτω από το χέρι της γονατιστοί λυγίζαν,
μόνο η ματιά της κοίταζε κάτω απ’ τη ματιά της
μάρμαρα ανθρώπων και θεοί ραγίζανε και λιώναν…»

ΑΠΟ http://

proskynitis.blogspot.gr/

πηγή:http://www.facebook.com/photo.php?fbid=370805796325812&set=a.136809996392061.29371.135792846493776&type=1&theater

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ Ο.ΕΛΥΤΗ

ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΙ
 
Με το καίκι και με τα πανιά της Παναγίας
Έφυγαν με το κατευόδιο των ανέμων.......

Στα πρώτα σπλάχνα του ο καιρός. Μπορείς να δεις ακόμη
Πριν απ' την αρχική φωτιά την ομορφιά της άμμου
Όπου έπαιζες τον όρκο σου κι όπου είχες την ευχή
Εκατόφυλλη, ανοιχτή στον άνεμο της Παναγίας.

ΝΑΥΤΑΚΙ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΟΛΙΟΥ

Η αυγή σφυρίζει στην κοχύλα της
Μια πλώρη έρχεται αφρίζοντας
Άγγελοι! Σία τα κουπιά
Ν' αράξει εδώ η Ευαγγελίστρια!
..........................
Νονά των άσπρων μου πουλιών
Γοργόνα Ευαγγελίστρα μου!
..........................

Γρήγορα Παναγιά μου γρήγορα
Κιόλας ακούω τραχειά φωνή ψηλά πάνω απ' τις ντάπιες
Χτυπάει χτυπάει στις χάλκινες αμπάρες
Χτυπάει χτυπάει κι αντριεύεται
..........................

«Η Παναγία χαίρεται η Παναγία χαμογελά
το πέλαγο έτσι που κυλάει βαθιά πόσο της μοιάζει! …
Ετοιμασίες της Παναγίας που για να γιορτάσει ελπίζει
άσπρα πανιά και γαλανές σημαιούλες» (Ήλιος ο Πρώτος) 

 ---------------------------------

"Έλα Κυρά και Παναγιά
με τ' αναμμένα Σου κεριά
Δώσε το φως το δυνατό
στον Ήλιο και στο Θάνατο."

ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ

Άξιον εστί εορτάζοντας τη μνήμη
Των Αγίων Κηρύκου και Ιουλίτης
Ένα θαύμα να καίει στους ουρανούς τα' αλώνια
Ιερείς και πουλιά να τραγουδούν το χαίρε :

Χαίρε η καιομένη και χαίρε η Χλωρή
Χαίρε η Αμεταμέλητη με το πρωραίο σπαθί

Χαίρε η που πατείς και τα σημάδια σβήνονται
Χαίρε η που ξυπνάς και τα θαύματα γίνονται

Χαίρε του παραδείσου των βυθών η Αγρία
Χαίρε της ερημίας των νησιών η Αγία

Χαίρε η Ονειροτόκος, χαίρε η Πελαγινή
Χαίρε η Αγκυροφόρος και η Πενταστέρινη

Χαίρε με τα λυτά μαλλιά η χρυσίζοντας τον άνεμο
Χαίρε με την ωραία λαλιά η δαμάζοντας τον δαίμονα

Χαίρε που καταρτίζεις τα Μηναία των Κήπων
Χαίρε που αρμόζεις τη ζώνη του Οφιούχου

Χαίρε η ακριβοσπάθιστη και σεμνή
Χαίρε η προφητικιά και δαιδαλική.

 
ΑΝΕΜΟΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

Στα πρώτα σπλάχνα του ο καιρός. Μπορείς να δεις ακόμη
Πριν απ' την αρχική φωλιά την ομορφιά της άμμου
Όπου έπαιζες τον όρκο σου κι όπου είχες την ευχή
Εκατόφυλλη, ανοιχτή στον άνεμο της Παναγίας!


ΤΑ ΤΖΙΤΖΙΚΙΑ

Η Παναγιά το πέλαγο κρατούσε στην ποδιά της,
Τη Σίκινο, την Αμοργό και τα' άλλα τα παιδιά της...

ΑΠΟ http://radiofloga.blogspot.gr/

πηγή :  http://www.facebook.com/pages/Odysseas-Elytis/29092503225

«Λίγο για μια στιγμή να παίξεις πάνω στην κιθάρα σου
Ε, ε, Χρυσομαλλούσα/ ε, ε, Χρυσοσκαλίτισσα
Να ξεπετιέται πάλι το βουνό με τ’ άσπρο σπίτι στην πλαγιά
τ’ άλογο με τα δύο φτερά/ και η άγρια φράουλα της θάλασσας
Λάμπουσα και Κανάλα μου και Παραπόρτιανή μου
θα δεις την πράσινη ψαρόβαρκα σκαμπανεβάζοντας να χάνεται
μέσα στ’ αραποσίτια
τον Μήτσο με τιε τρίχες και με τ’ αλυσιδάκι στο λαιμό
Ε, Παναγιά Τα Μάγκανα/ ε, Παναγιά Τόσο Νερό

Να βλαστημάει και ν’ ανεβάζει ανίδεος μες στα δίχτυα του
τέσσερα – πέντε αρχαία ελληνικά
το τέλλεσθε και το νηυσί, το μέλεα και το κρίναι σα
Καρυστιανή κι Ακλειδιανή/ Δαφνιώτισσα κι Αργιώτισσα
Που μια στιγμή τα παίζεις πάνω στην κιθάρα σου
κι απ’ τ’ αναμμένο πέλαγο αντικρύ σου ακούς
Έι, Κρουσταλλένια, έι Δροσιανή/ έι Παναγιά του Νίκους
Να σχίζεται στα δύο τ’ ουρανού το καταπέτασμα
κι ένας παμπάλαιος έφηβος απαράλλαχτος εσύ
να κατεβαίνει- κοίτα:
Στα κύματα μ’ ένα καμάκι ορθός και στους αφρούς να πλέει
Σπηλιώτισσα και Μερσινιά και Θαλασσίστρα μου έι!»

 

  

πηγή:http://www.facebook.com/photo.php?fbid=370776922995366&set=a.136809996392061.29371.135792846493776&type=1&theater

Είναι τα περιβόητα κρινάκια της θάλασσας (Pancratium maritimum) ή κρινάκια της Παναγιάς μιας και πρωτοανθίζουν το Δεκαπενταύγουστο, ένα υπέροχο και σπάνιο φυτό που ανθίζει και με τη δυνατή και γλυκιά μυρωδιά του αποτελεί ένα αληθινό στολίδι της φύσης !!!

πηγή:http://www.facebook.com/photo.php?fbid=393751827346111&set=a.173416672712962.57044.173232792731350&type=1&theater

Ο Αύγουστος είναι ο μήνας της Παναγιάς. Αυτό τον μήνα οι Έλληνες με αφορμή τον εορτασμό της Κοίμησης της Θεοτόκου τιμούν την Παναγία την οποία επικαλούνται σε κάθε δύσκολη στιγμή της ζωής τους. Τα πανηγύρια του Δεκαπενταύγουστου έχουν μεγαλοπρέπεια και είναι ένα θρησκευτικό και πολιτιστικό γεγονός στο οποίο συμμετέχει πλήθος κόσμου.
Η Παναγιά η Χρυσοσκαλίτισσα στο νομό Χανίων πήρε το όνομά της από ένα χρυσό σκαλοπάτι το τελευταίο από τα 98 που είχε. Ένα σκαλοπάτι που αναγκάστηκε να πουλήσει ο πατριάρχης μαζί με τα κτήματα της μονής για να πληρώσει τους αβάσταχτους φόρους που είχε επιβάλει ο σουλτάνος.

— με Αγαπαω Κρητη

πηγήhttp://www.facebook.com/photo.php?fbid=490099121001980&set=a.490099057668653.115937.409941222351104&type=1&theater

 

 

Ι.Μ.ΜΑΛΕΒΗΣ (8 φωτογραφίες)

Το πρώτο μοναστήρι ιδρύθηκε το 717 μ.Χ. Είναι κτισμένο στον Πάρνωνα, κοντά στην κορυφή του Μαλεβού, από όπου πήρε την ονομασία Μαλεβή (Χάρτης Ζ6) (Διαδρομή Δ2). Είναι αφιερωμένο στην Παναγία. Η επανίδρυση της σημερινής Μονής έγινε από τον ιερομόναχο Ιωσήφ Καρατζά. Στη Μαλεβή μόνασε από το 1601 ως το 1651 ο Ν. Τερζάκης με το όνομα Νείλος, που μετά το θάνατό του διαπιστώθηκε η αγιότητά του και εορτάζεται στις 7 Μαΐου στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τον Αγ. Πέτρο Κυνουρίας ενώ στη Μονή εορτάζεται στις 12 Νοεμβρίου η Κοίμησή του. Στη μάχη που έγινε μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων το 1786 η Μονή καταστράφηκε επειδή οι μοναχοί πολέμησαν εναντίων των απίστων. Όσοι μοναχοί επέζησαν μετά τη μάχη της Μαλεβής διασκορπίστηκαν σε άλλα μοναστήρια. Η Μονή μετατράπηκε από ανδρική σε γυναικεία το 1949 με τρεις μοναχές, που εστάλησαν, από την Μονή της Επάνω Χρέπας. Κατά την Κατοχή οι αντάρτες την χρησιμοποίησαν ως νοσοκομείο και οι γερμανοί την χτύπησαν με αεροπλάνα. Λίγα χρόνια μετά καταστράφηκε από σεισμό και άρχισαν οι επισκευές. Το 1968 έγινε ανέγερση του παρεκκλησίου του Αγ. Νείλου. Στο μοναστήρι υπάρχει μία θαυματουργική εικόνα από τις 70, που ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς, που από το 1964 αναβλύζει Άγιο Μύρο, χάρη στο οποίο πολλοί ασθενείς θεραπεύονται. Τα θαύματα της Παναγίας στη Μονή αυτή είναι αναρίθμητα.

 

ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΤΗΝΟΥ

πηγήhttp://www.facebook.com/photo.php?fbid=476584895686736&set=a.476584725686753.112463.409941222351104&type=1&theater

Η Μονή Παναγίας Σουμελά ή Μονή Σουμελά, είναι ένα πασίγνωστο χριστιανικό ορθόδοξο μοναστήρι κοντά στην Τραπεζούντα, σύμβολο επί 16 αιώνες του Ποντιακού Ελληνισμού.
 
Σύμφωνα με την παράδοση, το 386 οι Aθηναίοι μοναχοί Bαρνάβας και Σωφρόνιος οδηγήθηκαν στις απάτητες βουνοκορφές του Πόντου μετά από αποκάλυψη της Παναγίας, με σκοπό να ιδρύσουν το μοναχικό της κατάλυμα. Eκεί, σε σπήλαιο τηςαπόκρημνης κατωφέρειας του όρους, σε υψόμετρο 1063 μέτρα, είχε μεταφερθεί από αγγέλους η ιερή εικόνα της Παναγίας της Aθηνιώτισσας, την οποία, πάντα κατά την παράδοση, εικονογράφησε ο Eυαγγελιστής Λουκάς.

Oι μοναχοί Bαρνάβας και Σωφρόνιος έκτισαν με τη συμπαράσταση της γειτονικής μονής Bαζελώνα κελί και στη συνέχεια εκκλησία μέσα στη σπηλιά, στην οποία είχε μεταφερθεί θαυματουργικά η εικόνα. Tο σοβαρό πρόβλημα της ύδρευσης του μοναστηριού λύθηκε, επίσης σύμφωνα με την παράδοση, κατά θαυματουργό τρόπο. H ανθρώπινη λογική αδυνατεί να απαντήσει στο θέαμα που βλέπουν και οι σημερινοί ακόμη προσκυνητές, να αναβλύζει αγιασματικό νερό μέσα από ένα γρανιτώδη βράχο. Oι θεραπευτικές του ιδιότητες έκαναν πασίγνωστο το μοναστήρι όχι μόνο στους χριστιανούς, αλλά και στους μουσουλμάνους που ακόμη συνεχίζουν να το επισκέπτονται και να ζητούν τη χάρη της Παναγίας.

Kοντά στο σπήλαιο κτίστηκε το 1860 ένας πανοραμικός τετραώροφος ξενώνας 72 δωματίων και άλλοι λειτουργικοί χώροι για τις ανάγκες των προσκυνητών, καθώς και βιβλιοθήκη. Γύρω από τη μονή ανοικοδομήθηκαν μικροί ναοί αφιερωμένοι σε διάφορους αγίους.

πηγήhttp://www.facebook.com/photo.php?fbid=394050567316237&set=a.173416672712962.57044.173232792731350&type=1&theater

Η Μονή Κουδουμά,στα νότια του Ηρακλείου, είναι αφιερωμένη στην Παναγία και γιορτάζει σήμερα 15 Αυγούστου, οπότε πλήθος κόσμου κατεβαίνει στο μοναστήρι από την προηγούμενη μέρα και διανυκτερεύει στους ξενώνες και στην παραλία.
Χρόνια σας πολλά φίλες και φίλοι,χρόνια πολλά ιδιαίτερα σε όσους γιορτάζουν σήμερα,να δίνει η φώτιση της Παναγίας,Δύναμη,Υγεία και Πίστη σε όλους μας.....Καλά να περνάτε..!!!

— με Αγαπαω Κρητη

σημ. Αν δεν ανοίγουν οι σύνδεσμοι κάντε τους μαρκάρισμα, αντιγραφή, επικόλληση πάνω.

Τρείς αδερφές

πηγή :  http://www.facebook.com/RANTISMENA?ref=stream

ΤΑ ΡΑΝΤΙΣΜΕΝΑ(Ομάδα καλλιτεχνικών, λογοτεχνικών, αναζητήσεων)

Στη Δρυοπίδα της Κύθνου είναι πολύ διαδεδομένη η παράδοση για τις τρεις Παναγιές του νησιού ( Κανάλα, Στρατολάτισσα, Φλαμπουριανή) που ,κατά το μύθο, ήταν τρεις αδερφάδες .Οι τρεις εκκλησιές είναι χτισμένες στην ίδια περίπου διάταξη .Στο κέντρο, πάνω στο ύψωμα βρίσκεται η Στατολάτισσα .Από κει φαίνεται ,ανατολικά του νησιού η Κανάλα ,και δυτικά του νησιού η Παναγιά η Φλαμπουριανη. Λόγω της θέσης των τριών εκκλησιών πλάστηκε η ακόλουθη αιτιολογική παράδοση:
Έχουμε ακούσει απ’ τους παλαιούς ότι οι Παναγιές αυτές ήταν τρεις αδερφάδες. Κι ήταν τόσο πολύ αγαπημένες και μονιασμένες που δε θέλανε να χωρίσουνε η μία από την άλλη .Γι ΄ αυτό ,επειδή δεν κάνανε τη χωρεσιά των (δεν μπορούσαν να ζήσουν χωριστά ) ,η μία , η Στρατολάτισσα ,πήε και χτίστηκε ψηλά για να ξανοίει (κοιτάζει, θωρεί ,αγναντεύει) τσ’ άλλες δυό, την Κανάλα και τη Φλαμπουριανή, που χτιστήκανε κοντά στη θάλασσα. Έτσι ,κι από μακριά μπορέι να θωρεί η μία την άλλη, και να βρίσκονται αντάμα για πάντα .

Μπορεί βέβαια η παραπάνω αιτιολογική παράδοση να φαίνεται ,όσον αφορά το περιεχόμενο της , αστεία ή παιδαριώδης , αφού μία είναι η Παναγία και όχι τρεις ,ωστόσο δείχνει την πίστη και την ευλάβεια των ανθρώπων του παλιού καιρού ,που δημιουργούσαν λαϊκό πολιτισμό ,αντλώντας συχνά υλικό από το περιεχόμενο της Ορθόδοξης Πίστης .
Πάντως ο θρύλος αυτός συγκίνησε τόσο τον μεγάλο ποιητή Κωστή Παλαμά ,ώστε έγραψε ποίημα για τις τρεις αφερφάδες.


ΤΡΕΙΣ ΑΔΕΡΦΕΣ
Η Παναγιά η Φλαμουριανή κ' η Παναγιά η Κανάλα
κ' η Στρατηλάτισσα η Κυρά,
τρεις αδερφές και ζούσανε με τη μεγάλη αγάπη,
τρεις αδελφές και μια καρδιά.
Μα ο χωρισμός είναι κακός και το έχε γεια φαρμάκι
και για να ζουν πάντα μαζί,
τις εκκλησιές τις χτίσανε τρεις αδερφές. Και κείνες,
κοντά κοντά, καρσί καρσί.
(Η Παναγιά η Φλαμουριά κ' Παναγιά η Κανάλα
και η Στρατηλάτισσα η Κυρά
τρεις αδερφές και μια καρδιά).


Πηγή: Παναγία Κανάλα
Ιερέως Κων .Γονίδη.





σημ. Αν δεν ανοίγουν οι σύνδεσμοι κάντε τους μαρκάρισμα, αντιγραφή, επικόλληση πάνω 

ΧΝΟΥΔΙΑ ΣΤΟ ΠΑΤΩΜΑ της Παναγιώτας Δημοπούλου *

πηγή : http://www.onestory.gr/post/29320756500

ΧΝΟΥΔΙΑ ΣΤΟ ΠΑΤΩΜΑ

της Παναγιώτας Δημοπούλου *

Εκείνη στέκεται με την πλάτη γυρισμένη. Κοιτάει έξω από το κλειστό παράθυρο. Εκείνος στο διπλανό δωμάτιο μαζεύει τα ρούχα του όσο το δυνατόν πιο αθόρυβα. Τα πετάει άγαρμπα σε μια βαλίτσα. Καθώς σέρνει τη βαλίτσα του, μανίκια από πουκάμισα σα χέρια μαζεύουν τα χνούδια από το πάτωμα. Εκείνη μένει με την πλάτη γυρισμένη να κοιτάει έξω από το κλειστό παράθυρο. Εκείνος κοιτάει μια εκείνη και μια το πάτωμα. 

Εκείνος για εκείνη: Είναι τόσο όμορφη η πλάτη της. Ψηλή, στητή, περήφανη. Νομίζω ότι έτσι τη γνώρισα κι έτσι την ερωτεύτηκα, από την πλάτη της, πρώτα είδα την πλάτη της και μετά εκείνη, ίσως αυτό να αγάπησα σε εκείνη περισσότερο, την πλάτη της, τα βράδια έψαχνα με τα χέρια μου την πλάτη της σαν κάτι δικό μου, κάτι που μου ανήκε, την περίμενα να κοιμηθεί για να ψηλαφίσω το απαλό δέρμα, τα πεταχτά κόκκαλα, τη σπονδυλωτή γραμμή στο κέντρο, μου άρεσε τόσο να χαϊδεύω την πλάτη της και εκείνη ξαπλωμένη δίπλα μου να κοιτάει έξω από το ανοιχτό παράθυρο, κι ύστερα, τα παράθυρα έκλεισαν κι ύστερα το φως πίσω από τις χαραμάδες έπαιζε με τις σκιές μας κρυφτό, μια έκρυβε και μια φανέρωνε τη σκόνη που έπεφτε επάνω μας, αργά αλλά σταθερά, εκείνη πια ξαπλωμένη να κοιτά πίσω από το κλειστό παράθυρο, κι εγώ να κοιτώ την πλάτη της ώσπου σκέφτηκα ότι δε γίνεται, δε βγαίνει μια ζωή κοιτώντας μια πλάτη. 

Εκείνη για εκείνον: Θέλω να φύγεις και μόλις φύγεις να ανοίξω το παράθυρο θέλω τόσο πολύ να ανοίξω επιτέλους το παράθυρο θέλω να μπει ο αέρας και να σαρώσει τα πάντα στο δωμάτιο έπιπλα ρούχα εσένα μαζί με εσένα κι αυτή τη σκόνη κυρίως αυτή τη σκόνη που πέφτει και δε λέει να φύγει από επάνω μας όμως εσύ δε φεύγεις πάντα αργός αργός σε όλα σου αργός και αθόρυβος ακόμα και τώρα αθόρυβος όμως δεν αντέχω άλλο αυτή τη σιωπή θέλω να σπάσω το παράθυρο κι έτσι να μείνω κι έτσι να ζω από εδώ και στο εξής με σπασμένα παράθυρα. 

Εκείνος για τον εαυτό του: Πρέπει κάτι να της πεις, δε γίνεται να κάθεσαι απλά και να την κοιτάς, το βλέπεις υποφέρει, βλέπεις τον σπασμό πάνω στην πλάτη της, πώς στέκεται και δε μιλά, κάτι πρέπει εσύ να βρεις να της πεις, μη βιάζεσαι, πάρε το χρόνο σου, πάρε όσο χρόνο θέλεις όμως βρες κάτι να πεις, ύστερα από τόσα χρόνια, δε γίνεται, δε γίνεται να μην υπάρχει κάτι, δε γίνεται να μην ειπωθεί κάτι από εσένα προτού φύγεις. 

Εκείνη για τον εαυτό της: Θέλεις τόσα να του πεις ή μάλλον όχι να πεις να πετάξεις στα μούτρα του λέξεις βαριές βαριές σαν αντικείμενα σαν το σιδερένιο τασάκι που άδειαζες κάθε πρωί από τα τσιγάρα του σαν το μπρίκι που πέταγες στο νεροχύτη μόλις έφτιαχνες τον καφέ του μα αυτός αργεί κι εσύ βιάζεσαι μη βιάζεσαι περίμενε λίγο ακόμα λίγο ακόμα περίμενε και θα δεις δε γίνεται αθόρυβα έτσι αθόρυβα όπως ήρθε θα φύγει. 

Εκείνος για τον εαυτό του: Θέλω να γίνω σκόνη να μείνω επάνω της και να μην μπορώ να φύγω πια. 

Εκείνη για τον εαυτό της: Θέλω να ανοίξω το παράθυρο να μπει ο αέρας να διώξει κάθε σκόνη από πάνω μου. 

Εκείνος κοιτάει μια εκείνη και μια το πάτωμα. Καθώς σέρνει τη βαλίτσα του μανίκια από πουκάμισα σα χέρια μαζεύουν τα χνούδια από το πάτωμα. Εκείνη με την πλάτη γυρισμένη κοιτάει έξω από το κλειστό παράθυρο περιμένοντας το κλείσιμο της πόρτας. 

.

Η Παναγιώτα Δημοπούλου γεννήθηκε στις 19 Ιουνίου 1980. Σπούδασε στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Γεννήθηκε, μεγάλωσε, ζει και εργάζεται στο κέντρο της Αθήνας. 

[ facebook ] [ e-mail ]

Η σφαγή της Χίου

πηγή : http://www.facebook.com/photo.php?fbid=457219207646125&set=a.154263264608389.31480.108511895850193&type=1&theater

Η σφαγή της Χίου

Η σφαγή της Χίου, εμπνευσμένο από τους αγώνες των Ελλήνων κατά των Τούρκων...του Ευγένοιου Ντελακρουά ( 26-4-1798 έως 13 - 8 1863)

Διαβάστε περισσότερα: http://www.sansimera.gr/almanac/1308#ixzz23P3u1i63 

σημ. Αν δεν ανοίγουν οι σύνδεσμοι κάντε τους μαρκάρισμα, αντιγραφή, επικόλληση πάνω