μπουρεκάκια με κιμά

Κρήτη:γαστρονομικός περίπλους

Λαχταριστά μπουρεκάκια με κιμά για τις καλοκαιρινές μπυρίτσες. Στο φούρνο ή στο τηγάνι για πιο γρήγορα:
http://cretangastronomy.blogspot.gr/2013/06/blog-post_16.html

Το ίδιο νόστιμα στο τηγάνι ή στο φούρνο! 

 

Βιαστικές αναρτήσεις, αναπάντητα σχόλια, αδιάβαστα emails , βιαστικά περάσματα από φιλικά blogs χωρίς σχολιασμούς,  τρέξιμο, τρέξιμο , τρέξιμο… Και δεν έχει τελειώσει. Ζόρικες μέρες , πολλές δουλειές.

Ζητώ συγνώμη απ’ όλες τις φίλες και τους επισκέπτες του blog που αφήνω πολλά σχόλια αναπάντητα, αλλά και από τις φίλες foodbloggers που ενώ περνώ και βλέπω τις νοστιμιές τους, σπάνια σχολιάζω. Ελπίζω να μη κρατήσει για πολύ αυτή η πίεση…

Τα μαγειρέματα όμως, μαγειρέματα! Όλο και κάτι φτιάχνω γιατί η κουζίνα και η κατσαρόλα λειτουργούν χαλαρωτικά και ψυχοθεραπευτικά.  Όσο κουρασμένη κι αν είμαι , στην κουζίνα ξαναζωντανεύω.

Το φαγητό, το γλυκό, το ζυμάρι, η πίτα δεν παύει να είναι δημιουργία.  Και η δημιουργία κάνει καλό στην ψυχολογία μας όταν αφορά πράγματα που μας αρέσουν. Ξέρω ότι πολλές φίλες το καταλαβαίνουν αυτό που λέω γιατί το νοιώθουν κι αυτές…

Ας μη μακρηγορώ όμως. Τα σημερινά μου μπουρεκάκια -θα μπορούσα να γράψω πολλά για το όνομα και την προέλευσή του, αλλά είπαμε, δεν υπάρχει χρόνος αυτό τον καιρό-  είναι ένα πεντανόστιμο finger food που μπορεί να σταθεί σε οποιοδήποτε μπουφέ, στη θέση μιας πίτας σ’ ένα τραπέζι, στη βεγγέρα με μπυρίτσες.  

Μπορούμε να τα ψήσουμε στο φούρνο αλλά επειδή ο κιμάς είναι ήδη μαγειρεμένος, μπορούμε να τα τηγανίσουμε σε ελαιόλαδο και να έχουμε σε πολύ λίγο χρόνο έτοιμο ένα πολύ ωραίο μεζεδάκι.

Υλικά:

400- 500gr κιμά μοσχαρίσιο

¼ κούπας ελαιόλαδο

1 μεγάλο ξερό κρεμμύδι ή 2-3 μικρότερα

½ κούπα κρασί

1 κούπα τριμμένη ντομάτα και 1 κουταλιά πελτέ ή 1 κούπα πολτό ντομάτας

Αλάτι

Πιπέρι

1 αυγό

3 φρυγανιές τριμμένες

10-11 φύλλα κρούστας για πίτες

1/3 κούπας ελαιόλαδο +1 μεγάλη κουταλιά βούτυρο
(προαιρετικά) για το φύλλο

Ελαιόλαδο για το τηγάνισμα

Επί το έργον:

 Δείτε την εκτέλεση στο κατατοπιστικό βίντεο μας! Εγγραφείτε στο κανάλι μας στο youtube για να μην χάνετε κανένα βίντεό μας!

https://www.youtube.com/watch?v=BFi_xcYMp3Y 

 

συνέχεια

https://www.cretangastronomy.gr/2013/06/mpourekakia-kima/

ΗΣΙΟΔΟΣ "Ο ΝΟΜΟΣ ΤΩΝ ΚΑΜΠΩΝ"

ΗΣΙΟΔΟΣ "Ο ΝΟΜΟΣ ΤΩΝ ΚΑΜΠΩΝ"

Όταν οι Πλειάδες, οι θυγατέρες του Άτλαντα, αρχίζουν να ανεβαίνουν στον ουρανό, ξεκίνα το θερισμό σου, και το όργωμα όταν πια γέρνουν προς τη δύση τους. Σαράντα νύχτες και ημέρες κρυμμένες και παρουσιάζονται ξανά με το γύρισμα του χρόνου όταν πιάσεις να πρωτακονίσεις το δρεπάνι σου. Αυτός είναι των κάμπων, ο νόμος που έχουν όσοι ζουν κοντά στην θάλασσα και κατοικούν την πλούσια γη, φαράγγια δασωμένα και παχιά χωράφια : Γυμνός να σπέρνεις και γυμνός να οργώνεις και γυμνός να θερίζεις , αν θέλεις όλα της Δήμητρας τα δώρα να σοδειάζεις στη σωστή τους εποχή κι όλοι οι καρποί να σου ωριμάζουν με τι τους. Γιατί αλλιώς, θα βρεθείς πιο ύστερα σ' ανάγκη και θα γυρίζεις ζητιανεύοντας τις ξένες πόρτες, αλλά κανείς δεν θα σου δίνει τίποτε.
(Ησιόδου: Έργα και Ημέραι)

ΠΙΝΑΚΑΣ - Μιχάλης Κάσιαλος

[Από το Αρχείο του "Μικρού Ρωμηού"]

Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς

Ακολουθήστε 

ΑΝΕΚΔΟΤΗ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ

Ο Γενικός Διευθυντής της Ε.Ι.Ρ.Τ. (με Πρόεδρο τον Οδυσσέα Ελύτη)
Δημήτρης Χορν (:επιλεγμένοι αμφότεροι από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή)
δέχτηκε της μέλη της Πανελληνίου Ενώσεως Ελευθέρου Θεάτρου
[Κων. Ρηγόπουλος - Νόνικα Γαληνέα - Δημ. Παπαμιχαήλ - Δημ. Χορν -
Θ. Κρίτας - Τ. Μακρίδης - Κ. Καζάκος - Αλ. Αλεξανδράκης - Γ. Γιολδάσης].
Χορν και Ελύτης, συνεπείς στις δεσμεύσεις τους, αποχώρησαν μόλις
εκλέχθηκε η πρώτη Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή (1974).

[Από το Αρχείο του "Μικρού Ρωμηού"]

Καλαμάρια γεμιστά

Elizabeth Pentheroudaki

Καλαμάρια γεμιστά με ρύζι σε κόκκινη σάλτσα
Υλικά:

Για την γέμιση:

5 καλαμάρια

1/3 φλ. ελαιόλαδο

1 μέτριο ξερό κρεμμύδι

1 σκελίδα σκόρδο

1/3 φλ. ρύζι

1/3 φλ. λευκό κρασί

2 κουταλιές  πάστα ντομάτας

2 κουταλιές άνηθο ψιλοκομμένο

2 κουταλιές μάραθο ψιλοκομμένο

Αλατοπίπερο

πάπρικα

Για την σάλτσα:

1/3 φλ. ελαιόλαδο

1/3 φλ. λευκό κρασί

2 κουταλιές πάστα ντομάτας

1 κύβος λαχανικών

Αλατοπίπερο

πάπρικα

Καθαρίζουμε τα καλαμάρια με προσοχή, να μην σπάσουν: 

Αφαιρούμε τα πλοκάμια, πετάμε τα μάτια και το στόμα, 

τα πλένουμε και τα αφήνουμε να στραγγίξουν.

Πετάμε τα εντόσθια και το κόκκαλο,

 τρίβουμε ελαφρά για να αφαιρέσουμε την εξωτερική μεμβράνη, 

πλένουμε καλά και τα αφήνουμε να στεγνώσουν.

 Ψιλοκόβουμε τα μισά πλοκάμια και το κρεμμύδι.

Βάζουμε το ελαιόλαδο σε βαθύ τηγάνι και ροδίζουμε τα πλοκάμια,

 το κρεμμύδι και το σκόρδο ολόκληρο, να γυαλίσουν.

συνέχεια http://bettyscuisine.blogspot.gr/2013/06/blog-post_17.html

Τα σερβίρουμε ζεστά αλλά και κρύα,
κομμένα σε ροδέλες, είναι ένα υπέροχο μεζεδάκι!

Εφηβεία:

Χορηγά Σωτηρία.

Εφηβεία: Μια δύσκολη περίοδος για παιδί και γονιό....Αν και η εφηβεία έχει το μερίδιό της σε προβλήματα, όπως κάθε άλλο στάδιο της ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης του ανθρώπου, ο φόβος μας για εκδήλωση σοβαρών συναισθηματικών διαταραχών στο στάδιο αυτό –περισσότερο απ’ό,τι σε άλλα στάδια- δεν είναι ρεαλιστικός...

Βεβαίως, υπάρχουν ορισμένα σοβαρά προβλήματα, τα οποία πράγματι είναι πιθανό να εμφανισθούν σε κάποιους εφήβους.

Εάν είστε γονιός που έχετε παιδιά στην εφηβική ηλικία, παρατηρήστε τον γιο, ή την κόρη σας, και προσέξτε εάν εμφανίζει κάποιες, ή όλες τις παρακάτω συμπεριφορές:

Έλλειψη χαράς και συναισθηματική δυστυχία
(περισσότερη επίμονη κι έντονη από τις 'μαύρες' που όλοι έχουμε κατά καιρούς)
Αλλαγή στις συνήθειες του φαγητού και του ύπνου
Αίσθημα αδυναμίας, απελπισίας και απέχθειας για το εαυτό του
Ανικανότητα συγκέντρωσης και επιτυχούς δημιουργίας
Τα πάντα φαίνεται να κουράζουν τον έφηβο
Επιθετική ή εκνευριστική συμπεριφορά
Ξαφνική αλλαγή επίδοσης στο σχολείο
Συνεχής αναζήτηση για νέες δραστηριότητες και διασκεδάσεις
Επίδοση σε επικίνδυνες συμπεριφορές (π.χ. ναρκωτικά, αλκοόλ, επικίνδυνη οδήγηση, παραπτωματικές πράξεις)
Απορρίπτει, ή αγνοεί τους ήδη υπάρχοντες φίλους του
Κατόπιν, απαντήστε με 'ΝΑΙ', ή 'ΟΧΙ', στις παρακάτω ερωτήσεις:

Εμφανίζει το παιδί σας τα περισσότερα από τα συμπτώματα της παραπάνω λίστας;
Τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται συχνά;
Παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα;
Κάνουν το παιδί σας να υποφέρει υπερβολικά;
Φαίνεται να δυσχεραίνουν την πορεία του προς ωριμότητα;
Εμποδίζουν τις σχέσεις του α) με τους συνομήλικους του;
και β) με τους ενήλικες;
Οι παραπάνω συμπεριφορές του παιδιού σας έχουν αρνητικές επιπτώσεις στους άλλους;
Στην περίπτωση που απαντήσετε στα περισσότερα από τα παραπάνω ερωτήματα καταφατικά, είναι πιθανό να χρειάζεστε εσείς και ο έφηβος την βοήθεια, την υποστήριξη και την παρακολούθηση ειδικού ψυχολόγου.

Εάν είστε έφηβος που νιώθετε να δυσκολεύεστε στην παρούσα φάση της ζωής σας, αξιολογείστε ο ίδιος κατά πόσο χρειάζεστε την βοήθεια κάποιου ειδικού, απαντώντας στις παραπάνω ερωτήσεις.

http://www.newsitamea.gr

Κρέμα για τις πανάδες από λεμόνι!!!

Οι πανάδες που δημιουργούνται στο πρόσωπο μετά το καλοκαίρι ταλαιπωρούν πολύ τις γυναίκες. Πριν επισκεφθείτε τον δερματολόγο σας ή βγείτε στα καταστήματα καλλυντικών για αναζήτηση κρεμών και σέρουμ, δοκιμάστε μία σπιτική συνταγή… με λεμόνι.

Το λεμόνι λευκαίνει το δέρμα και κοντρολάρει την έκκριση σμήγματος και χάρη στις βιταμίνες του καταπολεμά τις ελεύθερες ρίζες.

Στίβουμε φρέσκο χυμό λεμονιού και κάνουμε επάλειψη με αυτόν στις πανάδες στο φρεσκοπλυμένο πρόσωπό μας, φροντίζουμε να μην βγουμε στον ήλιο μετά.

Αναμιγνύουμε το χυμό λεμονιού μαζί με τον χυμό πορτοκαλιού και σε αυτούς προσθέτουμε πολτοποιημένη μαύρη σταφίδα (χωρίς φυτοφάρμακα) και πολτοποιημένο μαϊντανό. Το μείγμα μας πρέπει να είναι μία παχύρρευστη κρέμα την οποία απλώνουμε στο καθαρό πρόσωπό μας. Την αφήνουμε δεκαπέντε λεπτά και ξεπλένουμε με χλιαρό νερό, (αν δεν έχουμε μαύρη σταφίδα χρησιμοποιούμε τα υπόλοιπα υλικά).

proionta-tis-fisis.blogspot.com

Ι Π Π Ο Φ Α Ε Σ (Η Καλλιέργεια)

http://www.back-to-nature.gr/2012/11/blog-post_9136.html

Ι Π Π Ο Φ Α Ε Σ (Η Καλλιέργεια)

  

Το ιπποφαές (Hippophae rhamnoides) είναι ένα φυτικό είδος που προέρχεται από την Ευρώπη και την Ασία και στην αρχαία Ελλάδα ήταν γνωστές οι θρεπτικές και φαρμακευτικές του ιδιότητες. Η παράδοση αναφέρει ότι οι στρατιώτες του Μ. Αλεξάνδρου αποκτούσαν μεγάλη αντοχή στις κακουχίες τρώγοντας τους καρπούς του, ενώ τα φύλλα και τους νεαρούς βλαστούς του τους έδιναν ως ζωοτροφή μαζί με το σανό των αλόγων για να αποκτήσουν ευρωστία , αλλά και γρήγορη ανάπτυξη δίδοντας ταυτόχρονα λαμπερό χρώμα στο τρίχωμά τους, Εξάλλου, το όνομα ιπποφαές προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις ίππος και φαός δηλαδή, λαμπρός.

Η αυξημένη περιεκτικότητα σε πολύτιμες για τον οργανισμό ουσίες δικαιολογούν τις παραπάνω χρήσεις του ιπποφαούς καθώς και το ότι το φυτό αυτό τοποθετείται στην πρώτη δεκάδα των πιο ισχυρών θεραπευτικών φυτών στον κόσμο. Πιο συγκεκριμένα, το ιπποφαές περιέχει φυτοστερόλες, τοκοφερόλες, φλαβονοειδή και καροτίνια , ουσίες που προλαμβάνουν τις καρδιακές παθήσεις και γενικότερα προστατεύουν τον οργανισμό από διάφορες άλλες ασθένειες. Η περιεκτικότητά του σε βιταμίνη C είναι 30 φορές μεγαλύτερη από αυτή του πορτοκαλιού και 5 φορές μεγαλύτερη από αυτή του ακτινιδίου. Η περιεκτικότητά του σε βιταμίνη Ε είναι πιο μεγάλη από εκείνη του σίτου και του αραβόσιτου, καθώς και αυτή της βιταμίνης Α είναι μεγαλύτερη από αυτή του καρότου και του κράταιγου. Τα πολυακόρεστα οξέα ω-3, ω-6 αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό της περιεκτικότητας των ελαίων των σπόρων και φθάνουν μέχρι 75%. Οι διάφορες χημικές ουσίες του έχουν ακόμη ισχυρή αντιοξειδωτική, αντιφλεγμονώδη, αντιμικροβιακή, αναλγητική και επουλωτική δράση.
Εξαιτίας αυτών των ιδιοτήτων του ιπποφαούς δημιουργήθηκε σε παγκόσμιο επίπεδο εξαιρετικό ενδιαφέρον για το φυτό αυτό, με αποτέλεσμα να δημοσιοποιηθούν ερευνητικές εργασίες συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της καλλιέργειάς του. Οι χώρες στις οποίες καλλιεργείται, αλλά και το συναντάμε ως αυτοφυές είναι η Κίνα, η Μογγολία, η Ινδία, το Νεπάλ, το Πακιστάν, η Ρωσία, η Ουκρανία, η Αγγλία, η Γαλλία, η Δανία, η Ολλανδία, η Γερμανία, η Πολωνία, η Φιλανδία, η Σουηδία, η Βουλγαρία, η Νορβηγία, κλπ. Από εδαφοκλιματική άποψη το ιπποφαές μπορεί να καλλιεργηθεί μέχρι υψόμετρο 3900 m , είναι ανεκτικό στην ξηρασία αλλά και ακόμη και στα πλημμυρισμένα εδάφη, ενώ μπορεί να αναπτυχθεί και σε εδάφη με υψηλές συγκεντρώσεις χλωριούχου νατρίου.
Η οικολογία του αυτή του επιτρέπει να καλλιεργηθεί σε εγκαταλελειμμένα γεωργικά εδάφη, ακαλλιέργητες εκτάσεις, αμμώδεις παραθαλάσσιες εκτάσεις, πυρόπληκτα εδάφη ή και σε βραχώδη νησιά. Επίσης, είναι γνωστό σαν φυτό που προστατεύει το έδαφος από την διάβρωση των εδαφών εξαιτίας του πυκνού επιφανειακού ριζικού συστήματος που αναπτύσσει, ενώ παράλληλα χωρίς να είναι ψυχανθές οι ρίζες του συμβιώνουν με μικροοργανισμούς που δεσμεύουν το άζωτο από την ατμόσφαιρα και το αποδίδουν στο έδαφος.
Γενικά, το ιπποφαές είναι είδος που προσαρμόζεται πολύ καλά στις αντιξοότητες του περιβάλλοντος. Ακόμη και σε ακραία εδάφη, όπως τα χαλικώδη εδάφη ή τα αμμώδη που είναι φτωχά σε θρεπτικές ουσίες, το ιπποφαές μπορεί να αναπτυχθεί. Ωστόσο, η συστηματοποίηση και η ανάπτυξη της καλλιέργειας του ιπποφαούς απαιτεί έλεγχο των παραμέτρων που αφορούν την απόδοση και την ποιότητα. Αναλυτικότερα, η προετοιμασία του εδάφους, η γονιμότητα του εδάφους, οι αποστάσεις των φυτών, το κλάδευμα, η άρδευση και η καταπολέμηση των εχθρών και ασθενειών όπως και των ζιζανίων αποτελούν παράγοντες που είναι μεγάλης σημασίας για την εγκατάσταση και ανάπτυξη μιας νέας καλλιέργειας.


Kαλλιέργεια του ιπποφαούς

Προετοιμασία του εδάφους πριν από τη φύτευση. Πριν από τη φύτευση των δενδρυλλίων εφαρμόζεται ηλιοαπολύμανση. Στη συνέχεια, στην περίπτωση που το έδαφος είναι αμμώδες αρκεί η ελαφριά κατεργασία του εδάφους με καλλιεργητή και η προσθήκη χωνεμένης κοπριάς. Στην περίπτωση εδαφών με μέση ή βαριά σύνθεση επιβάλλεται να πραγματοποιηθεί μία βαθιά άροση και έπειτα κατεργασία με δισκάροτρο. Αν υπάρχει πρόβλημα κακής στράγγισης απαιτείται η βαθιά κατεργασία με υπεδαφοκαλλιεργητή ώστε να διασπάται το αδιαπέραστο έδαφος. Για την καταπολέμηση των ζιζανίων συνιστάται η εδαφοκάλυψη με πλαστικό στις γραμμές φύτευσης. Η οξύτητα και η αλκαλικότητα του εδάφους δεν αποτελούν περιοριστικούς παράγοντες της καλλιέργειας του ιπποφαούς, όμως το φυτό αυτό προτιμά pH εδάφους που να κυμαίνεται μεταξύ 5,5 -7.
Γονιμότητα του εδάφους και λίπανση - άρδευση. Γενικότερα το ιπποφαές σε γόνιμα εδάφη δεν χρειάζεται λίπανση. Διάφορες ερευνητικές εργασίες και πειράματα όμως έδειξαν θετική αντίδραση του φυτού σε προσθήκη ιχνοστοιχείων και γενικότερα λιπασμάτων. Από την άλλη μεριά, η αζωτούχος λίπανση μπορεί να αποτελέσει και αρνητική παράμετρος για την ανάπτυξη του φυτού. Η διεθνής βιβλιογραφία δεν περιλαμβάνει πολλές πληροφορίες για πιθανές πενίες θρεπτικών ουσιών και την επίδραση που έχουν επάνω στην ανάπτυξη του ιπποφαούς. Αυτό που είναι σημαντικό να αναφερθεί είναι ότι ο κάθε ενδιαφερόμενος παραγωγός οφείλει να κάνει την απαραίτητη ανάλυση του εδάφους για την αξιολόγηση των αναγκών σε λιπάσματα και ασβέστιο. Η άρδευση απαιτείται μόνο σε περιοχές που το ετήσιο ύψος των βροχοπτώσεων της περιοχής που θα εγκατασταθεί η καλλιέργεια είναι μικρότερο των 400 mm. Σε περιοχές που οι βροχοπτώσεις κυμαίνονται μεταξύ 400 mm και 800mm το χρόνο, δεν απαιτείται άρδευση για την ανάπτυξη της καλλιέργειας, ωστόσο η άρδευση θα είναι καθοριστικός παράγοντας εξασφάλισης υψηλής παραγωγής και εκλεκτής ποιότητας καρπών. Αν τελικά ο παραγωγός αποφασίσει να εγκαταστήσει δίκτυο άρδευσης οι δύο μέθοδοι που συνιστώνται είναι η εναέρια άρδευση και η στάγδην άρδευση.
Φύτευση των δενδρυλλίων και εγκατάσταση της καλλιέργειας. Η επιλογή της κατάλληλης για τις εδαφοκλιματικές συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή εγκατάστασης της καλλιέργειας ποικιλίας είναι μία πρακτική που επιτρέπει στον παραγωγό να μεγιστοποιήσει τα τις αποδόσεις και να βελτιστοποιήσει την ανάπτυξη της καλλιέργειας . Κατά την τοποθέτηση των φυτών στους λάκκους θα πρέπει να προβλεφθεί να έχουν ένα βάθος λίγο πιο μεγάλο από εκείνο που βρίσκονταν τα φυτά στο φυτώριο ή στις γλάστρες. Καλό είναι η φύτευση να πραγματοποιείται με δροσερό καιρό, ενώ ο αγρός πρέπει να ποτίζεται αμέσως μετά τη φύτευση. Το ιπποφαές είναι φυτό δίοικο, οπότε κατά τη φύτευση των δένδρων θα πρέπει κανείς να προβλέψει την τοποθέτηση και φυτών με αρσενικά άνθη σε μία ορισμένη κατανομή και αναλογία. Βέβαια τα παραπάνω ισχύουν όταν τα δενδρύλλια προέρχονται από αγενή αναπαραγωγή και είναι γνωστό το φύλο. Οι αποστάσεις φύτευσης επιλέγονται ανάμεσα στην πυκνή φύτευση που μας επιτρέπει υψηλή παραγωγή και σε πιο αραιή φύτευση που θα μας επιτρέπει εκμηχάνιση των καλλιεργητικών εργασιών. Οι αποστάσεις που συνιστώνται είναι 1 – 1,5 m επί της γραμμής φύτευσης και 4 – 5 m μεταξύ των γραμμών.
Το κλάδευμα. Στο ιπποφαές διακρίνονται δύο είδη κλαδεύματος, το κλάδευμα σχηματισμού και το κλάδευμα καρποφορίας. Με το πρώτο επιτυγχάνεται η δημιουργία του κατάλληλου μεγέθους και σχήματος του θάμνου για ομαλή ανάπτυξη και διευκόλυνση της συγκομιδής των καρπών, ενώ με το δεύτερο ευνοείται η αύξηση της παραγωγής και η επιμήκυνση της διάρκειας παραγωγικής ζωής του δένδρου. Το σχήμα που δίνεται με το κλάδευμα σχηματισμού μπορεί να είναι δένδρο με κεντρικό ελαφρά τροποποιημένο άξονα ή δένδρο σε μορφή κυπέλλου. Στην ηλικία των 4 ετών σχηματίζεται ο κύριος κορμός του δένδρου, όπου κάθε χρόνο πρέπει να καθαρίζεται από τους πλάγιους βλαστούς που φύονται από τη βάση και τα βλαστάρια που έχουν μεγάλο μήκος πρέπει να κορυφολογούνται. Το κλάδευμα καρποφορίας επίσης πρέπει να πραγματοποιείται έτσι ώστε να επιτρέπεται η είσοδος του φωτός στο εσωτερικό του δένδρου. Τέλος, μεγάλη προσοχή πρέπει να δίνεται και στην απομάκρυνση των παραφυάδων που το φυτό αυτό έχει την ιδιότητα να αναπτύσσει σε μεγάλο βαθμό επειδή αφενός μεν μπορεί να αναπτυχθεί πολύ μεγάλη ανεπιθύμητη βλάστηση με αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής της φυτείας, αφετέρου θα δυσκολεύονται οι καλλιεργητικές εργασίες και θα εμποδίζεται η συγκομιδή των καρπών.
Κυριότεροι εχθροί και ασθένειες. Μέχρι σήμερα λίγοι φυτοπαθαγόνοι παράγοντες, έντομα ή άλλοι εχθροί του ιππαφαούς έχουν επισημανθεί. Στον Καναδά που είναι μία χώρα που έχει αναπτύξει αρκετά την καλλιέργεια του ιππαφούς, τα κυριότερα προβλήματα που έχουν ανακύψει προέρχονται από δύο είδη ακάρεων, το Aculus tibialis και το Aceria hippophaena. Το πρόβλημα με τα δύο αυτά ακάρεα εντοπίζεται κυρίως κατά τη διάρκεια των δύο πρώτων ετών και αντιμετωπίζεται με τη χρήση χειμερινών πολτών. Μετά το 4ο έτος ηλικίας των δενδρυλλίων, δηλαδή όταν αρχίζει η περίοδος καρποφορίας, η επίδραση της προσβολής από τα δύο αυτά ακάρεα είναι ασήμαντη και δεν επιβάλλεται κανένας ψεκασμός με φυτοφάρμακα. Σε ό,τι αφορά στις ασθένειες έχει εντοπισθεί η βερτισιλίωση και έχει παρουσιαστεί σε φυτά που φέρουν καρπούς, ενώ χαρακτηρίζεται από κιτρίνισμα και προοδευτική ξήρανση των φύλλων και βλαστών.
Η συγκομιδή των καρπών. Το πιο σημαντικό κριτήριο για την ημερομηνία συγκομιδής των καρπών είναι η μέγιστη περιεκτικότητα των καρπών σε βιταμίνη C, σε οργανικά οξέα και φλαβονοειδή. Κατά τη διάρκεια της ωρίμανσης των καρπών έχει παρατηρηθεί πτώση της περιεκτικότητας σε βιταμίνη C , αντίθετα δεν η περιεκτικότητα σε φλαβονοειδή παραμένει σταθερή. Στο Καναδά που έχει εντατικοποιηθεί η καλλιέργεια σε μεγάλο βαθμό οι καρποί συγκομίζονται αρχές Αυγούστου, όταν οι καρποί αποκτούν τα χαρακτηριστικό πορτοκαλί χρώμα.

 Οικονομικά στοιχεία της καλλιέργειας και προοπτικές ανάπτυξης στην Ελλάδα.

Η διάρκεια της παραγωγικής ζωής μιας φυτείας ιπποφαούς υπολογίζεται σε 30-40 έτη. Η απόδοση ανά στρέμμα σε συστηματικές φυτείες που έχουν φυτευτεί στον Καναδά μπορούν να φτάσουν και να ξεπεράσουν τα 1500 kg / στρ ανάλογα με την ποικιλία. Βέβαια, στο ιπποφαές η παραπάνω απόδοση αφορά μόνο την παραγωγή των καρπών, ωστόσο στο φυτό αυτό αξιοποιούνται εμπορικά και οι σπόροι των καρπών και τα φύλλα , και οι βλαστοί και το ξύλο. Το κόστος εγκατάστασης μιας καλλιέργειας ιπποφαούς εξαρτάται από πολλούς παράγοντες και κυρίως από τη χρησιμοποίηση ιδιόκτητων ή μισθωμένων γεωργικών μηχανημάτων και την προέλευση της ανθρώπινης εργασίας ( μισθωμένης ή ιδίας). Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το κόστος εγκατάστασης της φυτείας το στρέμμα ανέρχεται στα 1680 Ευρώ, ενώ το κόστος συντήρησης (χωρίς να υπολογίζεται το κόστος συγκομιδής) μετά το 4ο έτος της ηλικία του στα 60 Ευρώ το χρόνο. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην καλλιέργεια του ιπποφαούς είναι το υψηλό κόστος συγκομιδής των καρπών. Πράγματι, οι καρποί του ιπποφαούς δεν έχουν ποδίσκους, ενώ πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι σε αντίθεση με άλλα φυτά δεν σχηματίζεται κάποια στοιβάδα απόπτωσης των καρπών. Επίσης, σε όλες σχεδόν τις ποικιλίες του ιπποφαούς οι βλαστοί φέρουν αγκάθια, ενώ οι καρποί είναι μικροί και ευαίσθητοι στην πίεση των χεριών. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η συγκομιδή των καρπών του ιπποφαούς απαιτεί πολλές ώρες ανθρώπινης εργασίας, κάτι που συνεπάγεται υψηλό κόστος. Σε ερευνητικές εργασίες στον Καναδά διαπιστώθηκε ότι το συνολικό κόστος των ημερομισθίων συγκομιδής των καρπών μίας φυτείας με δένδρα ηλικίας 10 ετών αποτελεί το 58 % του συνολικού κόστους παραγωγής. Συμπερασματικά ο τρόπος συγκομιδής των καρπών που συνίσταται σε μία καλλιέργεια φυτών ιπποφαούς είναι η χρησιμοποίηση μηχανών. Τελικά, αυτό που θα καθορίσει την πορεία της ανάπτυξης της καλλιέργειας του ιπποφαούς εξαρτάται από την διάθεση του προϊόντος. Καταρχάς, η εμπορία και η κατανάλωση νωπών καρπών ιπποφαούς σαν φρούτο, δεν φαίνεται να έχει εμπορικό μέλλον, εξαιτίας ότι οι καρποί δεν είναι εύγευστοι, αλλά είναι όξινοι. Ωστόσο, ο τομέας της μεταποίησης όλων των αξιοποιήσιμων μερών του (καρποί, σπόροι, φύλλα, φλοιοί) παρουσιάζει μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης επειδή σήμερα πολλά προϊόντα ή παράγωγά του ζητούνται πολύ στις διάφορες αγορές του κόσμου. Η ευρωπαϊκή Ένωση με τον καν. 2001/112/ΕΕ περιλαμβάνει και την καλλιέργεια του ιπποφαούς στις καλλιέργειες εκείνες των οποίων οι καρποί τους μπορούν να χρησιμοποιηθούν χυμών κατάλληλων για τη διατροφή των ανθρώπων από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Για την Ελλάδα το φυτό αυτό σήμερα είναι άγνωστη καλλιέργεια, όμως πραγματικά προκύπτουν τεράστιες δυνατότητες και εφόσον η καλλιέργεια αυτή εισαχθεί στη χώρα μας ορθολογικά και με επιστημονικό τρόπο μπορεί να αξιοποιήσει πολλές άγονες περιοχές και να δώσει εισόδημα και νέες θέσεις εργασίας με την παραγωγή και μεταποίηση όλων των αξιοποιήσιμων μερών του φυτού. Οι χρήσεις του ιπποφαούς είναι πολλές και μπορούν να αναπτυχθούν. Συνοπτικά αναφέρονται η παραγωγή απαραίτητων προϊόντων για τη βιομηχανία καλλυντικών, η παραγωγή «λειτουργικών τροφίμων», η χρησιμοποίηση των καρπών στην παραγωγή χυμού, η παραγωγή φαρμακευτικών παρασκευασμάτων, η παραγωγή προσθέτων διατροφής, η παραγωγή φυσικών χρωστικών, η παραγωγή ζωοτροφής με τη χρησιμοποίηση φύλλων και νεαρών βλαστών, η χρησιμοποίηση σε έργα πρασίνου ως καλλωπιστικός θάμνος αλλά και σε «δύσκολα» σημεία όπως στους δρόμους και κοντά στη θάλασσα. Γενικότερα, οι θρεπτικές και φαρμακευτικές ιδιότητες του ιπποφαούς σε συνδυασμό με τη μεγάλη του προσαρμοστικότητα στα διάφορα περιβάλλοντα, το καθιστούν ένα φυτό για το οποίο αξίζει κανείς να ασχοληθεί πολύ σοβαρά και να εκμεταλλευτεί όλες τις δυνατότητες αξιοποίησης που έχει.

Ὁ Μακεδονομάχος Σαράντος Ἀγαπηνός (Καπετάν Ἄγρας)

Ὁ Μακεδονομάχος Σαράντος Ἀγαπηνός (Καπετάν Ἄγρας)

Στίς 7 Ιουνίου 2010 συμπληρώνονται 103 χρόνια ἀπό τόν μαρτυρικό θάνατο τοῦ Μακεδονομάχου Σαράντη Ἀγαπηνοῦ, περισσότερο γνωστοῦ μέ τό πολεμικό ψευδώνυμο Καπετάν Ἄγρας. Πρόκειται γιά τόν πρωταγωνιστή τοῦ βιβλίου "Τά Μυστικά τοῦ Βάλτου" τῆς Πηνελόπης Δέλτα, μέ τό ὁποῖο μεγάλωσαν γενιές καί γενιές. Ὁ Ἄγρας καί ὁ Ναουσαῖος συνεργάτης του Ἀντώνης Μίγγας κρεμάσθηκαν ἀπό μέλη τοῦ βουλγαρικοῦ κομιτάτου σέ μιά καρυδιά στό χωριό Βλάντοβο, σημερινό χωριό Ἄγρας κοντά στήν Ἔδεσσα. Ὁ Πελοποννήσιος Μακεδονομάχος ἦταν μόλις 27 ἐτῶν. Ἡ σύντομη ζωή του ὑπῆρξε ἕνας συνεχής ἀγώνας γιά τά ἰδανικά τῆς πατρίδας, τῆς ἐλευθερίας, τῆς ἀξιοπρέπειας. Ἑκατόν τρία χρόνια μετά τήν θυσία του ἀξίζει νά τόν θυμόμαστε καί νά τόν τιμοῦμε. Καί μαζί μέ αὐτόν νά τιμοῦμε ὅλους ἐκείνους, Μακεδόνες ἤ Νοτιοελλαδίτες, στρατιωτικούς καί ἐθελοντές, διπλωμάτες καί ἱερεῖς, ἐνόπλους ἤ ἀμάχους, πού συστρατεύθηκαν στόν Πανελλήνιο Ἀγῶνα γιά τήν σωτηρία τῆς Μακεδονίας κατά τήν περίοδο 1904 -1908. Ἦταν ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας, ἡ συντονισμένη προσπάθεια ὅλων τῶν δυνάμεων τοῦ Ἔθνους γιά νά μή περάσει ἡ Μακεδονία ἀπό τά χέρια τῶν Ὀθωμανῶν στά χέρια τῶν Βουλγάρων ἐθνικιστῶν . Ἦταν μία ἀπό τίς μεγαλύτερες ἐποποιίες τοῦ Νεωτέρου Ἑλληνισμοῦ.

Ὁ Σαράντης Ἀγαπηνός γεννήθηκε στό Ναύπλιο τό 1880. Ὁ πατέρας του ὑπηρετοῦσε ἐκεῖ ὡς δικαστικός, ἀλλά ἔγραψε τό παιδί στά μητρῶα ἀρρένων τῶν Γαργαλιάνων Μεσσηνίας, ἀπ' ὅπου κατήγετο ἠ ἱστορική οἰκογένεια τῶν Ἀγαπηνῶν. Οἱ πρόγονοί του εἶχαν σπουδαία δράση κατά τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1821, ἀναφέρεται δέ στίς πηγές τῆς ἐποχῆς ὁ ἀγωνιστής Διονύσιος Ἀγαπηνός. Ὁ μικρός Σαράντης, πού οἱ συγγενεῖς του ἀποκαλοῦσαν χαϊδευτικά Τέλλο (Σαραντέλλο), ἔχασε τόν πατέρα του καί οἱ συγγενεῖς τόν ἔφεραν στήν Ἀθήνα μαζί μέ τή μητέρα του καί ἄλλα δύο ἀδέλφια. Ἡ πίστη του στόν Θεό καί στήν Ἑλλάδα καί ὁ νεανικός ἐνθουσιασμός του τόν ὤθησαν νά ἐγγραφεῖ στήν Στρατιωτική Σχολή Εὐελπίδων, ἀπ 'ὅπου ἀπεφοίτησε μέ πολύ καλή ἐπίδοση. Θά μποροῦσε νά παραμείνει στήν Φρουρά τῶν Ἀθηνῶν, ἀλλά ὁ ἴδιος ζήτησε ἐπιμόνως νά σταλεῖ στόν Τύρναβο, τότε μεθοριακή πόλη, δεδομένου ὅτι ἡ Μακεδονία ἦταν τουρκοκρατούμενη. Ἐκεῖ ἔλαβε πιό ζωντανά τά μηνύματα τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγῶνος πού προετοιμαζόταν καί ἀκουσε τόν πόνο καί τήν γοερή κραυγή τῶν Ἑλλήνων Μακεδόνων πού κατεπιέζοντο ἀπό δύο δυνάστες: Ὀθωμανούς κατακτητές καί Βουλγάρους ἐνόπλους (κομιτατζῆδες). Ὅταν ξεκίνησε ἡ ἀντίδραση τῶν γηγενῶν Ἑλλήνων Μακεδόνων κατά τῆς τρομοκρατίας τῶν κομιτατζήδων ἡ Ἀθήνα ἀποφάσισε νά προσφέρει διακριτικά τήν βοήθειά της. Ὅσοι ἀξιωματικοί ἤθελαν νά βοηθήσουν ἀπεστέλλοντο κρυφά μέ ψευδώνυμο καί μέ ἰδιότητα παραπλανητική γιά νά μήν κινήσουν τήν ὑποψία Τούρκων καί Βουλγάρων.

Ἕνας ἀπό τούς ἐθελοντές ἀξιωματικούς, πιστός στό παράδειγμα τοῦ ἥρωος Παύλου Μελᾶ, ἦταν καί ὁ Σαράντης Ἀγαπηνός. Ἐπισήμως κατεγράφη ὅτι ζήτησε ἄδεια ἀπό τόν Στρατό γιά νά μεταβεῖ στό ἐξωτερικό. Ὅμως ἐκεῖνος ξεκινοῦσε γιά τόν δύσκολο πόλεμο, τόν διμέτωπο ἀγῶνα. Μαζί μέ τόν λοχία Τυλιγάδη καί 12 εὐζώνους πῆγε στόν Βόλο , μετά μέ τραῖνο στήν Λάρισα, ἀπό ἐκεῖ μέ ἱππήλατη ἅμαξα στό Τσάγεζι (Στόμιο) καί μέ πλοιάριο διαπεραιώθηκε στήν Μακεδονία , στίς ἐκβολές τοῦ Λουδία. Οἱ τοπικοί σύνδεσμοι τόν μετέφεραν στή Νάουσα καί μέ ὁδηγίες τοῦ "Κέντρου Θεσσαλονίκης", δηλαδή τοῦ Προξένου Λάμπρου Κορομηλᾶ, μετέφερε τό κέντρο τῶν ἐπιχειρήσεων στόν περίφημο Βάλτο, στήν Λίμνη τῶν Γιαννιτσῶν. Ἡ λίμνη αὐτή ἔχει σήμερα ἀποξηρανθεῖ. Ὅμως τότε ἀποτελοῦσε σταρηγικό κόμβο γιά τρεῖς λόγους. Πρῶτον, διότι βρισκόταν ἐπάνω στό πέρασμα τῶν διαδρομῶν ἀπό τήν Θεσσαλονίκη πρός τήν Δυτική Μακεδονία. Δεύτερον, διότι ἐκεῖ εἶχαν ἐγακτασταθεῖ Βούλγαροι κομιτατζῆδες μετά τήν ἐξέγερσή τους τό 1903. Καί τρίτον, διότι ἡ γεωφυσική ἰδιομορφία τῆς βαλτώδους λίμνης τήν καθιστοῦσε ἰδανική κρυψώνα γιά ἀντάρτες καί πεδίο ἀνταρτοπολέμου. Τά καλάμια, τό ραγάζι (τοπικό χόρτο), τά ἄλλα φυτά, τά κουνούπια , οἱ βδέλλες, τά ἄγρια ζῶα καί πτηνά διαμόρφωναν ἕνα κλῖμα ἐπικίνδυνο γιά τήν ὑγεία τῶν ἀνταρτῶν πού κρυβόντουσαν ἐκεῖ. Ὅμως ὁ Ἀγαπηνός ἔπρεπε νά πάει. Ἤδη εἶχε ἀποκτήσει τό ψευδώνυμο Τέλλος Ἄγρας καί ὅλοι πλέον οἱ συμμαχητές του τόν ἀποκαλοῦσαν Καπετάν Ἄγρα. (Καπετάνιος τότε λεγόταν ὁ ἀρχηγός ἀναταρτικοῦ σώματος). Ἐγκαταστάθηκε σέ μία καλύβα καλά ὀχυρωμένη καί μέ τίς πλάβες, τίς εἰδικές βάρκες χωρίς καρίνα, κυνηγοῦσε τούς Βουλγάρους . Μετά ἀπό μάχες κατέλαβε τήν Κούγκα, τήν μεγαλύτερη καλύβα τους. Ἔζησε στόν Βάλτο τό φθινόπωρο καί τόν χειμῶνα τοῦ 1906, ἀλλά ἀναγκάσθηκε νά φύγει λόγῳ τῆς ἑλονοσίας καί κυρίως λόγῳ σοβαροῦ τραυματισμοῦ πού ὑπέστη στό χέρι ἀπό πυροβολισμό.

Μετά ἀπό σύντομη παραμονή στήν Θεσσαλονίκη ἦλθε στή Νάουσα γιά νά ἀποθεραθευθεῖ μέ τήν βοήθεια τοῦ λαμπροῦ πατριώτη γιατροῦ Ζαφειρίου Λόγγου. Ἐκεῖ, τόν Μάιο τοῦ 1907, ἔμαθε ὅτι ὁ πρώην ἀρχηγός τῶν τοπικῶν κομιτατζήδων, ὁ βοεβόδας Ζλατάν, ζητεῖ νά τόν συνατήσει. Παρά τίς ἐπιφυλάξεις τῶν Ναουσάιων φίλων του ὁ Ἄγρας ἀποφάσισε νά ἐπιδιώξει αὐτή τήν συνάντηση μέ τήν ἐλπίδα νά ἐντάξει τόν Ζλατάν στίς δυνάμεις τοῦ Ἑλληνισμοῦ καί νά τόν ἀποσπάσει ἀπό τήν βουλγαρική προπαγάνδα. Ἄλλωστε τό ἴδιο εἶχε ἐπιτύχει πρό ὀλίγων ἐτῶν ὁ Μητροπολίτης Καστορίας Γερμανός Καραβαγγέλης μέ τόν πρώην βουλγαρίζοντα Καπετάν Κώττα, ὁ ὁποπῖος θυσιάσθηκε τελικά γιά τήν Ἑλληνική ἰδέα. Δέν ὑπάρχουν ἀποδείξεις γιά τόν ἰσχυρισμό ὅτι ὁ Ἄγρας ἤθελε νά συμμαχήσει μέ τόν Ζλατάν γιά νά στραφοῦν ἐναντίον τῶν Τούρκων. Εἶναι λάθος νά ἀποδίδονται στόν ἥρωα προθέσεις πού δέν εἶχε. Ὁ ἐκπεφρασμένος στόχος του ἦταν νά φέρει τόν Ζλατάν στήν Ἀθήνα, γνωρίζοντας ὅτι πολλοί ἐντόπιοι Μακεδόνες ἀποστάτησαν ἀπό τό Πατριαρχεῖο καί ἀπό τόν Ἑλληνισμό, λόγῳ προπαγάνδας καί πιέσεων.

Ἔτσι, λοιπόν, πῆρε μαζί του μερικούς συντρόφους καί πῆγε στήν μοιραία συνάντηση. Ὁ Ζλατάν καί ὁ αἰφνιδίως ἐμφανισθείς κομιταζῆς Κασάπτσε ἄφησαν τούς ὑπόλοιπους καί συνέλαβαν τόν Ἄγρα καί τόν σλαβόφωνο Ἕλληνα Ἀντώνη Μίγγα, ἔγγαμο ράφτη ἀπό τή Νάουσα. Ἐπί ἡμέρες τούς περιέφεραν δεμένους στά χωριά, τούς διαπόμπευαν καί τούς βασάνιζαν. Τελικά τούς θανάτωσαν δι' ἀπαγχονισμοῦ στίς 7 Ἰουνίου 1907. Ὁ Ζλατάν πρόδωσε τήν ἐμπιστοσύνη πού τοῦ ἔδειξε ὁ Ἄγρας. Τά δύο ἑλληνόπουλα ἄφησαν τήν πνοή τους ἐκεῖ ἐπάνω στήν καρυδιά , στήν φιλόξενη καί ἱστορική γῆ τῆς Μακεδονίας. Ὁ Ἄγρας ὡς ἐθελοντής πού ἦλθε ἀπό τήν ἐλεύθερη Ἑλλάδα γιά νά μεταδώσει τήν στρατιωτική ἐμπειρία του. Ὁ Μίγγας ὡς ἐνόπιος πού ἀγωνίσθηκε γιά τήν ἑλληνικότητα τῆς Μακεδονίας ἔστω κι ἄν διάφορες ἱστορικές περιπέτειες τόν εἶχαν ἀναγκάσει νά χρησιμοποιεῖ ἕνα ἑλληνοσλαβικό γλωσσικό ἰδίωμα. Τάφηκαν κάι μοιρολογήθηκαν ἀπό τίς Μακεδόνισσες γυναῖκες. Ἡ νεκρώσιμος Ἀκολουθία ἐψάλη τό Ψυχοσάββατο, παραμονή τῆς Πεντηκοστῆς. Σήμερα τά λείψανά τους φυλάσσονται σέ μικρό ἐκκλησάκι - μνημεῖο ἀκριβῶς στόν τόπο τῆς θυσίας τους, κοντά στόν σιδηροδρομικό σταθμό τοῦ χωριοῦ Ἄγρας τοῦ Νομοῦ Πέλλης.

Ἡ θυσία τοῦ Σαράντη Ἀγαπηνοῦ, τοῦ Καπετάν Ἄγρα, ἐνέπνευσε πολλούς ἐθελοντές πού ἔσπευσαν νά βοηθήσουν τόν Μακεδονικό Ἀγῶνα. Ἐνέπνευσε ἐπίσης πολλούς ποιητές ὅπως τόν Ρήγα Γκόλφη, τόν Γεώργιο Σουρῆ κ.ἄ. Ἡ Πηνελόπη Δέλτα τόν ἔκανε οἰκεῖο σέ ὅλους μας μέ "Τά Μυστικά τοῦ Βάλτου", ἕνα βιβλίο πολύ δέν πρέπει νά λείπει ἀπό κανένα παιδικό δωμάτιο. Ὁ ἀείμνηστος Φιλόλογος Θεόδωρος Κανελλόπουλος ἀπό τά Φιλιατρά ἔγραψε μία πλήρη βιογραφία τοῦ Ἄγρα, ἡ ὁποία ἐξεδόθη τό 1958 καί ἐπανεξεδόθη συμπληρωμένη τό 2003. Ὁ Δῆμος Γαργαλιάνων κάθε χρόνο ὀργανώνει ἐκδηλώσεις μνήμης ὑπό τόν τίτλο "Ἀγαπήνεια", ἐνῶ ἔχει στήσει τιμητικό ἀνδριάντα τοῦ ἥρωος. Ἡ Ἱερά Μητρόπολις Ἐδέσσης τιμᾶ τήν μνήμη τοῦ Ἄγρα καί τοῦ Μίγγα ἐκεῖ ἀκριβῶς πού εἶδαν γιά τελευταία φορά τό φῶς τοῦ ἥλιου. Αἰωνία τους ἡ μνήμη! Δέν θά τούς ξεχάσουμε. Δέν πρέπει νά τούς ξεχάσουμε.

Κωνσταντίνος Χολέβας
Πολιτικός Ἐπιστήμων

(Σημ. Εὐχαριστῶ τόν ὀδοντίατρο Ἀθανάσιο Τερζάκη, μελετητή τοῦ βίου τοῦ Καπετάν Ἄγρα, γιά τίς πληροφορίες πού μοῦ παρέσχε). Κ.Χ. 28-5-2007

Πηγή: http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/cholevas_agras.html

Στη φωτογραφία στη μέση ο Τέλλος Άγρας,αριστερά ο Κάλας, δεξιά ο Νικηφόρος.Στο Βάλτο των Γιαννιτσών.

«Το νέο μάρτυρα θρηνώ
τον Τέλλο τον Αγαπηνό
Και ποιός, και ποιός δεν πόνεσε για τον Αγαπηνό;
Mάρτυρες εφτερούγησαν από τον ουρανό
κι επήραν στις φτερούγες των το νέο παλληκάρι
στην πρώτη του την άνθιση, στην πρώτη του τη χάρη...
Και μαχητή και μάρτυρα τον έκλαψε το γένος'
κι είπα κι εγώ στα κόλλυβα μπροστά γονατισμένος:
Σαν βγαίνουν τέτοιοι πρόδρομοι μεγάλης λευτεριάς
και γίνονται μνημόσυνα τέτοιας παλληκαριάς,
τότε μπορεί να μη γενεί μνημόσυνο μια μέρα
και για την πανελεύθερη των εκλογών μητέρα.»
(Εφημ. «Ρωμηός» ,φύλλο 23ης Ιουνίου 1907.)

Αντώνιος Γ. Μπετεινάκης

Ο Αντώνιος Γ. Μπετεινάκης γεννήθηκε στις 7 Ιουνίου 1886 στις Αρχάνες Ηρακλείου Κρήτης.
Με την ίδρυση της Kρητικής Πολιτείας (1898-1913) βρίσκουν τον Αντώνιο Μπετεινάκη να έχει τελειώσει την τετρατάξια Δημοτική Σχολή Αρρένων Αρχανών. Συνεχίζει τις σπουδές του και εισάγεται στο νεοιδρυμένο τότε στις Αρχάνες Τριτάξιο Ελληνικό Σχολείο και με την αποφοίτησή του από το Γυμνάσιο Ηρακλείου μπαίνει και φοιτά στο διδασκαλείο Ηρακλείου, παίρνει πτυχίο και είναι έτοιμος να προσφέρει υπηρεσίες στη στοιχειώδη εκπαίδευση των παιδιών της Κρήτης. Το 1907 που ιδρύεται η Κρητική Πολιτοφυλακή, σε ήλικία 21 έτους κατατάσσεται και υπηρετεί την θητεία του για ένα έτος.Απολύεται το 1908 με τον βαθμό του δεκανέα.
Διορίζεται και υπηρετεί σαν δημοδιδάσκαλος για 5 συνεχόμενα έτη. Παραιτείται και παίρνει μέρος στονπόλεμο το 1912- 1913. Σαν λοχίας στέλνεται σαν κήρυκας από την Α.Μ. τον τότε Βασιλέα Κωνσταντίνο για να παραδώσει έγγραφο κατά την πολιορκία του Μπιζανίου στον Εσσάτ Πασσά ( Φεβρουάριος 1913)Ελαβε μέρος :
1. Εκστρατεία Βαλκανοτουρκικού πολέμου 1912
2.Εκστρατεία Ελληνοβουλγαρικού πολέμου 1913
α. Μάχη Πεστών Ηπείρου
β.Μάχη Αετορράχης (7 - 1- 1913)
γ.Μάχη Ιωαννίνων ( 21-2-1913)
δ. Μάχη Κρέσνα - Τσουμαγιά
3.Εκστρατεία Συμμαχικού πολέμου 1917 - 1919
α. Μάχη Δοϊράνης ( 5-9-1918 , τραυματίζεται σοβαρά )
4. Εκστρατεία Μικρασιατικού πολέμου 1919 - 1922
α. Μάχη Ομουρλού ( 11 - 6 - 1920)
β. Μάχη Τσιβρίς ( 19-3-1921)
γ. Μάχη Καρά - Εσκή - Σεχήρ ( Ιούνιος - Ιούλιος 1921)
δ. Μάχη Μπουγιού - Νταγ ( 30 Ιουνίου - 1 ιουλίου 1921)
ε. Υψωμα 1799 ( 2 - 3 Ιουλίου 1921)
στ. Μάχη Σαγγάριος ( 1 Αυγούστου 1921) ζ. Μάχη Ακ Μπουνάρ - Ντερμπέν ( 8-7- 1921)
η. Μάχη Κιρέζ - Ογλού ( 10- 8 - 1921)
θ. Μάχη Κουλή - Γιόλ ( 12-8-1921)
ι. Μάχη Υψωμα Καλτακλή και Γιοπρέκ - Μπαίρ ( 13 - 8 -1921 )
κ. Μάχη Αρτίζ Νταγ ( 18 & 19 Αυγούστου 1921)
λ. Μάχη Υψωμα Β.Δ. Γιαμόκ ( 15 & 16 - 8 - 1921)
μ. Μάχη Αρντιζ - Νταγ ( 25 - 8 - 1921)
ν. Μάχη Αρντίζ - Νταγ ( 28 - 8 - 1921)
ξ. Μάχη Σιβριλί - Τεπέ και Αγκίν - Τεπέ ( 20 -9- 1921)
ο. Μάχη Αοων Τεπέ και Ιν Τεπέ ( 21-9-1921)
5. Μάχες Μικρασιατικής Καταστροφής
α. Μάχη Αφιόν Καρά Χισάρ - Χασάν Μπέλ ( 13 & 14 - 8- 1922)
β. Μάχη Αϊβαλί ( 15 - 8 - 1922)
γ. Μάχη Τουλού Μπουνάρ - Μπανεζ ( 16 & 17 - 8- 1922)
δ. Μάχη Ουσάκ ( 18 - 8- 1922) ε. Μάχη Νυμφαίου ( 25 - 8- 1922)

Το 1935 η τότε κυβέρνηση επιχειρεί να επαναφέρει το Βασιλιά γεώργιο Β΄ και με διενέργεια εκλογών να τον νομιμοποιήσει. αξιωματικοί προσκείμενοι στον Ελευθέριο Βενιζέλο , αντίθετοι με αυτήν την επάνοδο του Βασιλιά ¨ στασιάζουν ¨ στο πρότυπο τάγμα Αθηνών, στη σχολή Ευελπίδων και στο Ναύσταθμο. Αυτή η στάση στην οποία προσχώρησαν πολλοί Κρητικού ονομάστηκε " στασιαστικό κίνημα της 1-3-1935." Ο Αντώνιος Μπετεινάκης σαν φιλελεύθερος και καθαρά βενιζελικός , συμμετέχει στο κίνημα και μάλιστα ως ηγήτωρας στην περιοχή Ηρακλείου.Αποτέλεσμα , μετά την αποτυχία του κινήματος στος 25 ιουνίου 1935 , να τεθεί σε αποταξία , να καταδικαστεί σε διετή φυλάκιση και στις 30-6-1935 να διαγραφεί από τ στελέχη του ενεργού και εφεδρικού στρατού. Φυλακίζεται στα ενετικά τείχη του Ηρακκλέιο και αργότερα μεταφέρεται έγκλειστος στο παραλιακό φρούριο των χανίων Φιρκά για έξι μήνες μέχρι στις 3-1-1935 που σε συνάντηση του βασιλιά με τον Βενιζέλο στο Παρίσι δίνεται αμνηστεία σε πολιτικούς και στρατιωτικούς στασιαστές. Τότε αποφυλακίζεται.Την διάρκεια της κράτησής του στις φυλακές Χανίων γράφει όλα τα πολεμικά γεγονότα των Αρχανών του 1897 με τον γενικό τίτλο: "Η γιγαντομαχία των Αρχανών - Αγνωστες ιστορικές σελίδες των Κρητικών Επαναστάσεων".
Το 1936 χρηματίζει Πρόεδρος του ποδοσφαιρικού Σωματείου της πόλης "ΕΡΓΟΤΕΛΗΣ ."
Η κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου τον βρίσκει απότακτο και επειδή το τότε καθεστώς δεν επιστράτευε τους απότακτους δεν πήρε μέρος στο Αλβανικό μέτωπο.
Με την κάθοδο στην Κρήτη της Ελληνικής Κυβέρνησης του Εμμανουήλ Τσουδερού , επιστρατεύονται και οι απότακτοι.Τότε ανακαλέιται από την ημέρα της αποταξίας του ( 7-10-1935) και προάγεται σε Αντισυνταγματάρχη. Αμέσως μετά την προαγωγή του τίθεται επικεφαλής του 3ου Συντάγματος Ηρακλείου με έδρα το προάστειο " Μασταμπάς"

6. Πόλεμος 1940
α. Μάχη της Κρήτης ( 20 - 31 Μαϊου 1941), σαν διοικητής Συντάγματος μέ έδρα το προάστιο Μασταμπάς

Αιχμαλωτίζεται από τους Γερμανούς και εξορίζεται στην Αθήνα όπου δραπετεύει και έρχεται στην Κρήτη τον Νοέμβριο του 1941. Κρατάει ημερολόγιο όπου οι πληροφορίες που δίδονται είναι άκρως διευκρινηστικές για την ζωή και κατάσταση των κρατουμένωντην περίοδο από 29 - 5 μέχρι και 27 - 9 -1941.Ο Αντ. Μπετεινάκης μετά την προαγωγή του σε Συνταγματάρχη οργανώνεται στην Εθνική Αντίσταση Κρήτης και ιδρύει την Εθνική Οργάνωση Κρήτης (Ε.Ο.Κ.) υπό την Ελεύθερη Ελληνική Κυβέρνηση και της Α.Μ. του Βασιλέως.
Η δράση του Αντ. Μπετεινάκη στην Κρήτη εχει επίσης να κάνει με το σαμποτάζ στο Αεροδρόμειο Ηρακλείου με την καταστροφή αεροπλάνων και ανάφλεξη πυρομαχικών και καυσίμων στο χωριό Πεζά .Τέλος με την επιχείρηση Βιάννου ( Σεπτέμβριος 1943 ).
Διορίζεται σαν στρατιωτικός ηγήτωρ του Ν. Ηρακλείου από την Κυβέρνηση Καϊρου. Σαν στερτιωτικός διοικητής χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο ΠΑΤΡΙΚΙΟΣ και ξεσηκώνει τους Κρήτες να πολεμήσουν για την ελευθερία τους.
Συλλαμβάνεται από τους Γερμανούς στις 24 Σεπτεμβρίου 1943 εξ αιτάις μιάς επιστολής του Μπαντουβά προς αυτόν , η οποία φανέρωνε την συμμετοχή του στα γεγονότα της Βιάννου και η οποία βρέθηκε στα χέρια των γερμανών πριν την πάρει ο παραλήπτης της λόγω σύλληψης των κομιστών της .Καταδικάζεται σε θάνατο από το Γερμανικό Στρατοδικείο Χανίων και εκτελείται στην Αγυά Κυδωνίας στις 27 Οκτωβρίου 1943.

http://zhtunteanagnostes.blogspot.gr/search/label/Αντώνιος%20Μπετεινάκης%20%201886-1943