ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΛΑΣΙΘΙΟΥ...

http://kritipoliskaihoria.blogspot.gr/2013/09/blog-post_1877.html?spref=fb

ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΛΑΣΙΘΙΟΥ... Χορός Ανεμόμυλων, λόφων και Ιστορίας

Φαντάζεσαι αυτόν τον εκπληκτικό χορό των ανεμόμυλων πριν από μερικές δεκαετίες; Η εικόνα τους ξεπερνούσε και την πιο δυνατή φαντασία. Τώρα, εδώ στο οροπέδιο Λασιθίου, ακούγεται το βουητό από τα μηχανάκια που αντλούν το νερό και κάνουν τη δουλειά των ανεμόμυλων. Κάποιοι που διατηρούν την αρματωσιά τους γυρίζουν απελπιστικά μόνοι, μόνο για το θεαθήναι. Πολύ περισσότεροι άλλαξαν ρόλο και προσαρμόστηκαν στις απαιτήσεις της εποχής. Στήθηκαν έξω από τις ταβέρνες για να τις διαφημίζουν στους τουρίστες. Ωστόσο η φαντασία ποτέ δεν πεθαίνει και όλα μπορεί να τα κάνει σκαλοπάτι. 

Το οροπέδιο είναι όμορφο καθώς το αντικρίζεις από τη δυτική του είσοδο ή ανηφορίζεις για το Δικταίο Αντρο, το λίκνο του Δία όπως πιστεύουν εδώ, και γίνεται ακόμη ομορφότερο καθώς τοποθετείς εσύ άσπρα πανιά στους σκελετούς που στέκουν πυκνά πάνω από τα χωράφια που σαν χράμι με χιλιάδες διαφορετικά μπαλώματα, μεγάλα καφέ ή πράσινα τετράγωνα, απλώνεται ανάμεσα στα βουνά. Τα πανιά και η φαντασία κινούν αυτή τη διαδρομή που κατηφορίζει από το οροπέδιο προς τις ακρογιαλιές της Ιεράπετρας και του Μακρύγιαλου, πηγαίνει πάνω στη θεαματική ακτογραμμή για να εφοδιαστεί με Ιστορία στο μινωικό ανάκτορο της Ζάκρου και να ανοιχτεί στο Κρητικό και στο Καρπάθιο πέλαγος. Επί του παρόντος ανηφορίζει την πλαγιά με τα πόδια ή καβάλα σε γαϊδουράκι και μετά βυθίζεται ως τα έγκατα της μυθολογίας στο Δικταίο Αντρο, προτού εγκαταλείψει τα ψηλώματα του Λασιθίου για τις αμμουδιές, ψιθυρίζοντας ένα στιχάκι από τον «Ερωτόκριτο» του ιθαγενούς Βιτσέντζου Κορνάρου που υμνεί τη δύναμη του πάθους:

Μα όλα για μένα σφάλασιν

και πάσιν άνω-κάτω,

για με ξαναγεννήθηκεν

η φύση των πραμάτω.

Ο πόρος του οροπεδίου Λασιθίου, το Σελί (20 χλμ. από τον Μοχό, στο ύψος των Μαλίων), πλαισιώνεται από πετρόκτιστους ανεμόμυλους όπου άλεθαν τα γεννήματα. Μπροστά ανοίγεται το «σκάκι» των χωραφιών που μεταξύ των άλλων φυτεύουν και τη φημισμένη πατάτα. Αριστερά, πάντα στην περίμετρο του οροπεδίου, στις ρίζες των ψηλών βουνών που το περιβάλλουν, ο δρόμος πάει προς το Τζερμιάδο και αριστερά προς τη Μονή Βιδιανής, πάντα περιμετρικά του οροπεδίου, και προς Ψυχρό και Αγιο Γεώργιο, Αγιο Κωνσταντίνο και Μέσα Λασίθι, όπου κλείνει τον κύκλο συναντώντας τον άλλο δρόμο που έρχεται από Τζερμιάδο, το κεφαλοχώρι του οροπεδίου.

Εμείς κάναμε τον κύκλο ανάποδα, με αφετηρία τον Αγιο Κωνσταντίνο. Πριν από το απόγευμα της προηγούμενης ημέρας κρατήσαμε μια πολύ εντυπωσιακή εικόνα του οροπεδίου, μέσα στους καταρράκτες των αχτίδων του ήλιου που πάει να βασιλέψει πίσω από τις κορφές, παίρνοντας τον ανηφορικό δρόμο της εξόδου από την ανατολική άκρη, προς το χωριουδάκι Μέσα Λασιθάκι και μετά προς Μέσα και Εξω Ποταμούς, απ' όπου φύγαμε μετά για Ιεράπετρα και Μακρύγιαλο για το δεύτερο μέρος του ταξιδιού μας.

Απέναντι από τον Αγιο Κωνσταντίνο ανοίγεται στα βουνά το φαράγγι του Χαυγά, όπου μπορεί ο οδοιπόρος να φτάσει εύκολα, έπειτα από 3 χλμ. πεζοπορίας, ως τον Νεραϊδοκόλυμπο, μια απίθανη λίμνη, όπου τερματίζει η διαδρομή. Από τον Αγιο Κωνσταντίνο, ο περιμετρικός δρόμος του οροπεδίου πηγαίνει αριστερά για Αγιο Γεώργιο (2 χλμ.) και διακλαδώνεται προς ένα πανοραμικό σημείο θέας του οροπεδίου (1 χλμ.). Αμέσως μετά τον Αγιο Γεώργιο είναι τα χωριουδάκια Κουδουμαλιά και Αβρακόντες - από εδώ ξεκινά η διαδρομή για το οροπέδιο Λιμνάκαρου - και μετά το Καμινάκι και ο Μαγουλάς (3 χλμ.) που μερικές αυλές μοιάζουν με ανθοδέσμες. Ακολουθεί το Ψυχρό και 1 χλμ. μετά η διακλάδωση οδηγεί στην αφετηρία (1 χλμ.) για το Δικταίο Αντρο.

Ο δρόμος συνεχίζει όμως, περιμετρικά πάντα, για Πλάτη (1 χλμ.), Κάτω Μετόχι (3 χλμ. μετά) και μονή Βιδιανής (2 χλμ.), όπου λειτουργεί και μουσείο φυσικής ιστορίας σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Δύο χιλιόμετρα μετά ο δρόμος συναντά αυτόν που έρχεται από το Σελί και συνεχίζει για Πινακιανό, Λαγού, Τζερμιάδο (2 χλμ. μετά), Μαρμακέτο (2 χλμ.), Μέσα Λασίθι (3 χλμ.), Αγιο Κωνσταντίνο (1 χλμ.). Σύνολο γύρου οροπεδίου 20 χλμ.

Το είπαν και «Βηθλεέμ της αρχαιότητας». Oμως το Δικταίο Αντρο είναι τόσο εντυπωσιακό και επιβλητικό που στέγαζε πάντοτε τα μυστήρια των ανθρώπων. Ηδη από τη Νεολιθική εποχή, κάπου 4.000 χρόνια πριν από το γεγονός της Βηθλεέμ, οι άνθρωποι έβρισκαν εδώ καταφύγιο. Μετά, την Προανακτορική περίοδο του μινωικού πολιτισμού (3500-2000 π.Χ.) οι ιθαγενείς έθαβαν εδώ τους νεκρούς τους. Επειτα, από το 2000 π.Χ. ως το 100 μ.Χ., λάτρευαν τον Δία και τη μητέρα γη, τη Γαία, που τον μεγάλωσε βαθιά μέσα στην αγκαλιά της. Γιατί αυτό πιστεύουν πολλοί. Οτι τελικά εδώ είναι το λίκνο του πατέρα των θεών. Ο Σπυρίδων Μαρινάτος γράφει στο μικρό βιβλιαράκι του «Αρχαίος Μινωικός πολιτισμός» (1927):

«Εις εκ των πολλών μύθων, των οποίων αι ρίζαι φθάνουν μέχρι του Μινωικού πολιτισμού, είναι η παλαιοτάτη διήγησις του Ησιόδου, ότι δηλ. η Ρέα κρύπτουσα τον αρτιγέννητον Δία από τας τεκνοφάγους διαθέσεις του συζύγου της του Κρόνου, τον μετέφερεν εις Κρήτην, εις την ιεράν πόλιν της Λύκτου, όπου εκρύβη εις σπήλαιον του όρους Αιγαίου. Η Λύκτος σώζεται με το όνομά της και σήμερον (παρά το χωρίον Καστέλλι), το Αιγαίον όρος είναι τα βουνά του Λασιθίου, το δ' ιερόν σπήλαιον ανεγνωρίσθη παρά το σημερινόν χωρίον Ψυχρό».

Φαίνεται ότι την ιερότητα του σπηλαίου την αναγνώριζαν πάντα γιατί έρχονταν και έβαζαν στις σχισμές των βράχων και τα κοιλώματα των μεγαλόπρεπων σταλακτιτών και σταλαγμιτών χάλκινα ειδώλια σε στάση προσευχής και πλήθος άλλα πολύτιμα για την εποχή αντικείμενα. Το πιο παράξενο είναι ότι αυτά ήλθαν απ' έξω, εκτός Κρήτης, από την ηπειρωτική Ελλάδα, από δυτικές και βόρειες χώρες και την Εγγύς Ανατολή. Αυτό, δηλαδή, που συμβαίνει και σήμερα. Περισσότεροι από 150.000 επισκέπτες, ένα πολύχρωμο και πολύγλωσσο πλήθος, κατεβαίνει μέχρι το βάθος του σπηλαίου και ρίχνει ένα νόμισμα στα νερά της μικρής λίμνης για καλή τύχη.

Στην αφετηρία, ειδικά το καλοκαίρι που συρρέει το πλήθος των επισκεπτών, ουσιαστικά σε υποχρεώνουν να πληρώσεις θέση στάθμευσης. Μετά είναι ανοιχτό το ωραίο, πλακόστρωτο, αλλά πολύ ανηφορικό μονοπάτι μέχρι το σπήλαιο, που κι αυτό έχει εισιτήριο. Για όσους δεν τολμούν την επίπονη ανάβαση με τα πόδια, υπάρχουν και τα γαϊδουράκια που περιμένουν υπομονετικά στην αρχή του μονοπατιού. Πάνω όμως στο σπήλαιο, η επίσης επίπονη κατάβαση και η ανάβαση γίνεται με τα πόδια, από τεχνητούς διαδρόμους και σκαλοπάτια με χειρολαβές. Ο εντυπωσιακός σταλαγμιτικός διάκοσμος του σπηλαίου - μέχρι και τις πτυχώσεις του ενδύματος του Διός έχουν φανταστεί - φωτίζεται από τεχνητό φωτισμό αλλά και από το φως της ημέρας που φτάνει ως εδώ κάτω από την ανοιχτή οροφή.

Εξω η κατάβαση προς την αφετηρία του μονοπατιού προσφέρει από τις πιο εντυπωσιακές, πανοραμικές, εικόνες του οροπεδίου. Και αυτό μόνο θα ήταν αρκετό να μπει ο περιηγητής στον κόπο να ανέβει εδώ πάνω...

ΠΗΓΗ - http://www.tovima.gr

Η Ευρώπη του τώρα

http://www.antifono.gr/portal/%CE%A0%CF%81%CF%8C%CF%83%CF%89%CF%80%CE%B1/giannaras/%CE%91%CF%81%CE%B8%CF%81%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AF%CE%B1/4425-die-jetztzeitige-europa3a-krise-eines-seinsartmodus3f.html

Η Ευρώπη του τώρα: Κρίση ενός τρόπου του υπάρχειν;

Παρασκευή, 27 Σεπτέμβριος 2013 07:30Γραπτός Λόγος

Χρήστος Γιανναράς

Μια πλήθουσα σήμερα διεθνής βιβλιογραφία μιλάει για το διαφαινόμενο ιστορικό τέλος του πολιτιστικού μας «παραδείγματος» (paradigm), δηλαδή του πολιτισμού της «Νεωτερικότητας». Χρονολογούμε συμβατικά τη Νεωτερικότητα (modernité) με αφετηρία την εμφάνιση της Φιλοσοφίας του Διαφωτισμού, από τα μέσα του 18^ου αιώνα.

Θα μου επιτραπεί να προτείνω, για την κοινή συνεννόηση, κάποιες καταρχήν διασαφήσεις όρων:

Ονομάζουμε πολιτισμό και πολιτιστικό «παράδειγμα» τον τρόπο του βίου: του κοινού βίου μιας συλλογικότητας ανθρώπων. Τον τρόπο που οι άνθρωποι ντύνονται, μαγειρεύουν, γιορτάζουν, διασκεδάζουν, ερωτεύονται, χτίζουν τα σπίτια τους, τα διακοσμούν, οργανώνουν τις παραγωγικές και ανταλλακτικές μεταξύ τους σχέσεις, συγκροτούν κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς κ.λπ.

Και τί είναι αυτό που διαφοροποιεί κατά εποχές και κατά γεωγραφικές περιοχές τον κοινό τρόπο του βίου, σε μικρότερη ή μεγαλύτερη κλίμακα συλλογικότητας, δημιουργώντας ανόμοιους πολιτισμούς; Είναι σαφώς οι διαφορετικές ιεραρχήσεις των ανθρώπινων αναγκών –ποιά ανάγκη λογαριάζεται πρώτη, ποιά δεύτερη. Ξέρουμε, για παράδειγμα, ότι στην Αρχαία Αθήνα οι ιδιωτικές κατοικίες των πολιτών ήταν πενιχρά, ασήμαντα οικοδομήματα, δεν μπορεί να υπάρξει σύγκριση με τα μυκηναϊκά ανάκτορα ή με τις ρωμαϊκές επαύλεις. Και αυτό ερχόταν σε οξεία αντίθεση προς τα περίλαμπρα αρχιτεκτονήματα του δημόσιου χώρου, την κοσμημένη με αριστουργήματα της γλυπτικής τέχνης Αγορά. Διότι το πρώτιστο ενδιαφέρον των Αθηναίων ήταν για τα κοινά, πρώτη ανάγκη τους το να είναι πολίτες, όχι ιδιώτες, να βγαίνουν στην Αγορά «κοινωνούντες κρίσεως και αρχής»: να μετέχουν στο άθλημα του «κατ΄ αλήθειαν βίου», δηλαδή της πολιτικής.

Πάντοτε, πίσω από την ιεράρχηση των αναγκών μιας συλλογικότητας, διαφαίνεται μια «λογική» αυτής της ιεράρχησης, μια αιτιολόγηση, που παραπέμπει σαφώς σε προϋπάρχον «νόημα» της πραγματικότητας: σε απάντηση για την αιτία και τον σκοπό της ύπαρξης και των υπαρκτών. Αυτή η νοηματοδότηση προϋποτίθεται χωρίς να είναι οπωσδήποτε συνειδητή από όλους, ενώ είναι έμπρακτα και αυτονόητα αποδεκτή από περίπου όλους. Εκφράζεται η δεδομένη νοηματοδότηση από τους ταλαντούχους: διαισθητικά από τους καλλιτέχνες, λογικά επεξεργασμένη από τους φιλοσόφους, με τη σοφία της πράξης από τους νομοθέτες και τους θεσμοθέτες. Γι’αυτό και τελικά ταυτίζουμε την πραγματικότητα «πολιτισμός» κατεξοχήν με τα δημιουργήματα της Τέχνης, της Φιλοσοφίας, και με τους θεσμούς της συλλογικής συμβίωσης.

Ως «νόημα», που διαφοροποιεί την ιεράρχηση των αναγκών διαμορφώνοντας ιδιάζονταπολιτισμό, μπορεί να εκληφθεί και η απουσία νοήματος, η αποδοχή ως νοήματος του μη-νοήματος – της α-νοησίας της ύπαρξης. Αυτή η περίπτωση εμφανίστηκε (για πρώτη μάλλον φορά στην ανθρώπινη Ιστορία) με το «παράδειγμα» της Νεωτερικότητας. Ο όρος «Νεωτερικότητα» (Νέοι Καιροί, Νέοι Χρόνοι) κόμιζε από την αρχή έναν εντοπισμό συγκριτικής κυρίως διαφοράς τρόπου του βίου: η Νεωτερικότητα ήθελε και ενεργά φιλοδοξούσε να είναι κάτι ριζικά καινούργιο σε σύγκριση με συγκεκριμένο ιστορικό παρελθόν. Ο νεωτερικός τρόπος του βίου γεννήθηκε (διαμορφώθηκε) με προθέσεις ρήξης, πολεμικής αντίθεσης προς τον τρόπο που είχε προηγηθεί του «καινούργιου».

Τον πολιτισμό της Νεωτερικότητας τον γέννησαν (διαμόρφωσαν) οι κοινωνίες της ευρωπαϊκής μετα-ρωμαϊκής Δύσης. Και το ιστορικό παρελθόν από το οποίο ήθελαν οι κοινωνίες αυτές να αποκοπούν με επιθετική ρήξη, ήταν ο λεγόμενος Μεσαίωνας: οι «μέσοι», μεταξύ του ελληνορωμαϊκού και του νεωτερικού κόσμου, αιώνες. Η μεταρωμαϊκή Δύση χαρακτήρισε τους μέσους αυτούς αιώνες «σκοτεινούς»: τους ταύτισε με την εμπειρία οξύτατων ταξικών ανισοτήτων, αδικίας, καταπίεσης των αδύναμων και αυθαιρεσίας των ισχυρών, θρησκοληψίας και βασανιστικών ενοχών, σκοταδισμού και υπανάπτυξης. Και όλα αυτά τα αρνητικά γνωρίσματα του Μεσαίωνα τα απέδωσαν οι κοινωνίες της ευρωπαϊκής Δύσης (όχι αυθαίρετα) στην καταδυνάστευσή τους, την περίοδο εκείνη, από τη θρησκεία. Οι θρησκευτικοί θεσμοί, η εξουσία που άμεσα ή έμμεσα ασκούσαν, οι μέθοδοι και οι τεχνικές τρομοκρατικής επιβολής τους με τον έλεγχο λειτουργίας της συλλογικότητας (ηθών, εθίμων, αντιλήψεων) αλλά και του ιδιωτικού βίου (φρονημάτων και συμπεριφοράς), εισήγαγαν για πρώτη φορά στην ανθρώπινη Ιστορία το εφιαλτικό φαινόμενο που χαρακτηρίστηκε ολοκληρωτισμός.

Το «παράδειγμα» της Νεωτερικότητας προέκυψε από την ανάγκη των κοινωνιών της Δύσης να έρθουν σε συνεπή ρήξη με το μεσαιωνικό τους παρελθόν: να απορρίψουν τη μεσαιωνική προτεραιότητα της μεταφυσικής στη νοηματοδότηση και οργάνωση του βίου. Η στάση, δηλαδή ο τρόπος της Νεωτερικότητας δηλώνει ότι η φύση μάς αρκεί, δεν χρειαζόμαστε τη μετα-φύση. Φύση είναι η λογική και μηχανική αποτελεσματικότητα που διέπει την αισθητή πραγματικότητα, όπως φύση είναι και η ατομική κάθε ανθρώπου διανοητική ικανότητα, η facultas rationis. Αποκρυπτογραφώντας τη λογική και μηχανική αποτελεσματικότητα της αντι-κείμενης φύσης μπορούμε να παρέμβουμε στη λειτουργία της θέτοντας τη φύση στην εξυπηρέτηση των χρηστικών αναγκών του ανθρώπου –στόχος των φυσικών επιστημών γίνεται η προαγωγή της χρησιμοθηρικής τεχνολογίας. Και χρησιμοποιώντας την ατομική νόηση μπορούμε να συνάπτουμε κοινές των ανθρώπων συμφωνίες (συλλογικές συμβάσεις, κοινωνικά συμβόλαια) με κοινά αποδεκτές κανονιστικές αρχές συμπεριφοράς απαραίτητες για να λειτουργεί η συνύπαρξη.

Ο νεωτερικός άνθρωπος δηλώνει με συνέπεια ότι δεν χρειάζεται τη μεταφυσική (κάποιον Θεό) για να του ορίσει τί είναι καλό και τί κακό νομοθετώντας με υπερβατική αυθεντία κανόνες συμπεριφοράς του ανθρώπου. Οι άνθρωποι μπορούν να συγκροτούν Δίκαιο αρκούμενοι στη φύση (Φυσικό Δίκαιο) και αρνούμενοι την αποκάλυψη που απαιτεί διαμεσολαβητές, αφού είναι εμπειρικά απρόσιτη η πηγή της. Έτσι κερδίζει το άτομο την υπαρκτική του αυτονομία και αυτεξουσιότητα, διαπραγματεύεται και συνομολογεί τα ατομικά του δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του με γνώμονα το ωφέλιμο για τον άνθρωπο και όχι τη δυσερμήνευτη θεϊκή αυθεντία.

Ο πολιτισμός της Νεωτερικότητας, ο κοινός τρόπος του βίου, είναι ανθρωποκεντρικός-ατομοκεντρικός, συνεπέστατα χρησιμοθηρικός. Για τους πρώτους θεωρητικούς θεμελιωτές και τους μετέπειτα υποστηρικτές του, το αντίπαλο ενδεχόμενο για τον πολιτισμό αυτόν θα ήταν η θεοκρατία, η κυριαρχία της μεταφυσικής ως υπέρτατης αυθεντίας. Δεν υπήρξε υποψία στις κοινωνίες της μεταρωμαϊκής Δύσης, από τα πρώτα τους ευρωπαϊκά βήματα ως σήμερα, ότι εναλλακτικό ενδεχόμενο θα μπορούσε να είναι ένας πολιτισμόςκοινωνιοκεντρικός, όπου ακόμα και η επαλήθευση της γνώσης ή πρωτευόντως αυτή να είναι προϊόν εμπειρίας της σχέσης και ο εμπειρισμός της σχέσης, της ερωτικής γνώσης, να συνιστά και τη μόνη οδό πρόσβασης στο μετα-τη-φύση «νόημα» της φύσης.

Αυτός ο νεωτερικός πολιτισμός του απολυτοποιημένου ατομοκεντρισμού, που υποτάσσει ακόμα και την αναζήτηση της αλήθειας στην προτεραιότητα της χρησιμότητας, παρήγαγε εκθαμβωτικά οπωσδήποτε επιτεύγματα διευκολύνσεων του υλικού βίου, θωράκισης του εγώ με ισχύ εκπληκτικής αποτελεσματικότητας, μεγιστοποίησης των ανέσεων και των ηδονικών απολαύσεων. Η τεχνολογία μείωσε εντυπωσιακά τον μόχθο της παραγωγικής διαδικασίας πολλαπλασιάζοντας απίστευτα την απόδοση και δημιουργώντας κοινωνίες με πλούτο πρωτοφανή. Οι οικιακές ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές μεταμόρφωσαν κυριολεκτικά την καθημερινότητα μεγάλου μέρους του πληθυσμού της γης εξασφαλίζοντας φανταστικές συνθήκες άνεσης και ευζωΐας. Κατάργησε η τεχνολογία τις αποστάσεις με ταχύτατες μετακινήσεις και μεταφορές, με συγχρονία στην επικοινωνία και στη μετάδοση ειδήσεων και εικόνας. Έθεσε στη διάθεση του ανθρώπου τεράστια μεγέθη φυσικής ενέργειας. Εξασφάλισε ιατροφαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη του ατόμου αδιανόητη στο παρελθόν. Κατόρθωσε την κατάκτηση του διαστήματος. Και η απαρίθμηση των χρήσιμων επιτευγμάτων δεν τελειώνει εδώ.

Βέβαια, κάθε τόσο, ο θαυμαστός αυτός πολιτισμός εμφάνιζε και συμπτώματα απανθρωπίας πρωτοφανή στην ιστορία της ανθρωπότητας τόσο για το ποσοτικό τους μέγεθος όσο και για το πολυμήχανο της φρίκης. Η ανήλεη εκμετάλλευση του εργατικού δυναμικού στις πρώτες φάσεις της «βιομηχανικής επανάστασης». Η αποικιοκρατία. Οι δύο εφιαλτικοί παγκόσμιοι πόλεμοι με τις δεκάδες εκατομμυρίων νεκρούς. Η χρήση πυρηνικών όπλων στο τέλος του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου. Οι προγραμματικές, μεθοδικές γενοκτονίες Αρμενίων και Ελλήνων από τους Τούρκους, Εβραίων από τους Γερμανούς Ναζί. Οι σφαγές εκατομμυρίων Σοβιετικών προκειμένου να επιβληθούν τα μεταρρυθμιστικά προγράμματα του Λένιν και του Στάλιν. Η ιλιγγιώδης φρίκη των Γκουλάγκ και της Κολιμά, όπως και του Νταχάου, του Άουσβιτς, του Μπούχενβαλτ ή των στρατοπέδων όπου περιόρισαν τους ξεριζωμένους από τα σπίτια τους Παλαιστίνιους οι Ισραηλινοί. Το φαινόμενο του ολοκληρωτισμού και τα καθεστώτα που το ενσάρκωσαν, η μόλυνση ή και καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος σε πλανητική κλίμακα κ.ά.π. ανάλογα.

Όμως όλα αυτά τα αρνητικά συμπτώματα του «παραδείγματος» της Νεωτερικότητας, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι, δεν κλόνισαν την εμπιστοσύνη του ανθρώπου στα προτερήματα και θετικά επιτεύγματα που συνέχισε να ενσαρκώνει ο συγκεκριμένος πολιτισμός. Μόνο τα πολύ τελευταία χρόνια, κυρίως μετά την κατάρρευση των καθεστώτων των θεμελιωμένων στην ιδεολογία του Μαρξισμού-Λενινισμού (το 1989-1990), η μονοκρατορία του λεγόμενου «Ιστορικού Υλισμού», ως αχαλίνωτης ελευθερίας του αγοραίου συμφέροντος στο διεθνές πεδίο, προκάλεσε τους πρώτους τριγμούς που προμηνύουν ίσως και κατάρρευση του νεωτερικού «παραδείγματος».

Πότε λέμε ότι καταρρέει, δηλαδή τελειώνει ιστορικά, ένα «παράδειγμα» πολιτιστικό; Απλούστατα, όταν οι λειτουργίες του (θεσμοί, συστήματα, πρακτικές) παύσουν να ανταποκρίνονται στις ανθρώπινες ανάγκες, αυτονομούνται από τις ανάγκες της συλλογικότητας, αφήνουν άλυτα τα προβλήματα της συμβίωσης (και επιβίωσης) των ανθρώπων. Οι ανάγκες δομούν και αποδομούν τον τρόπο του βίου, δηλαδή τον πολιτισμό – όχι τα ιδεολογήματα ούτε οι «αξίες». Και μάλιστα, η ιεράρχηση των αναγκών.

Σήμερα το «παράδειγμα» της Νεωτερικότητας τρίζει προμηνύοντας κατάρρευση, επειδή τρία δεδομένα (θεσμών, συστημάτων, πρακτικών) του νεωτερικού τρόπου έχουν σαφώς αυτονομηθεί από τις ανάγκες που γέννησαν αυτά τα δεδομένα:

Έχει αυτονομηθεί η οικονομία από την ανάγκη των ανταλλακτικών σχέσεων, δεν υπηρετεί τις σχέσεις κοινωνίας των αναγκών («κοινωνίας της χρείας»). Το χρήμα δεν είναι πια «νόμισμα», συμβατικό μέσον-εργαλείο που αποβλέπει να «ἰσάσῃ τὴν σχέσιν», όπως έλεγε ο Αριστοτέλης, «πόσα ἄττα δὴ ὑποδήματα ἴσον οἰκίᾳ ἢ τροφῇ» (Ἠθικὰ Νικομάχεια V,  1133α). Το χρήμα σήμερα είναι αφηρημένο «λογιστικό» μέγεθος, που η αξία του καθορίζεται από παράγοντες άσχετους με την ανταλλακτική ισοδυναμία ανθρώπινων αναγκών, εξυπηρετεί πρωτίστως ένα διεθνοποιημένο τυχερό παίγνιο κερδοσκόπων στα ανά τον κόσμο χρηματιστήρια.

Έχει αυτονομηθεί από την κοινωνία και η πολιτική. Υπηρετεί τις δικές της ανάγκες, όχι τη διαχείριση των κοινών, πρωτεύουν τα συμφέροντα των επαγγελματιών της πολιτικής, οι δικές τους ιδιοτελείς στοχεύσεις, και παρεμπιπτόντως, μόνο στο ποσοστό που εξυπηρετούνται τα ατομικά συμφέροντα και οι ιδιοτελείς στοχεύσεις, ρυθμίζονται και κάποιες ανάγκες της συλλογικότητας. Βέβαια, ιδιοτελείς καταχρήσεις στη διαχείριση των κοινών υπήρχαν πάντοτε, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο ποσοστό. Το καινούργιο στη Νεωτερικότητα είναι ότι οι άλλοτε θεωρούμενες «καταχρήσεις» τώρα νομιμοποιούνται αυτονόητα και θεσμοποιούνται. Η πολιτική θεωρείται αυτονοήτως επάγγελμα και λειτουργεί με τους όρους των εμπορικών επαγγελμάτων, τους όρους του marketing. Κάθε κόμμα διαθέτει ένα ιδεολογικό-προγραμματικό εμπόρευμα που προσπαθεί να το επιβάλει στην αγορά με τις μεθόδους και τις τεχνικές της διαφήμισης (της πλύσης εγκεφάλου των μαζών). Τις εκλογές θα κερδίσει όχι όποιος συγκροτήσει το αποτελεσματικότερο σε στόχους και τρόπους πολιτικό πρόγραμμα, αλλά όποιος διαθέτει τα μεγαλύτερα χρηματικά ποσά για τη διαφημιστική του καμπάνια. Η πολιτική ως επάγγελμα εξαντλείται στη διαχείριση εντυπώσεων, η ανταπόκριση στις κοινές ανάγκες είναι για την πολιτική πάρεργο.

Το τρίτο σύμπτωμα του νεωτερικού τρόπου του βίου, που συνιστά σήμερα κρίση του συγκεκριμένου τρόπου, αυτονόμηση του θεσμικού τρόπου από τις κοινές ανάγκες που τον γέννησαν, είναι η περίπτωση του νεωτερικού έθνους-κράτους, της κρατικής οργάνωσης της συλλογικότητας. Το κράτος λοιπόν σήμερα έχει αυτονομηθεί από την πραγματικότητα της πατρίδας, δηλαδή της γενέθλιας γης, που δεν είναι μόνο παραστάσεις φυσικού τοπίου, αλλά ένα σύνολο από βιωματικές σχέσεις, εμπειρικές ρίζες σε πατροπαράδοτα έθιμα, στο νοηματικό φορτίο της μητρικής γλώσσας, στην οικειότητα, με ιστορικό παρελθόν συγκεκριμένο, πάντοτε ένσαρκο σε πρόσωπα, σε εμπειρία αναστροφής με τάφους προγόνων, με μνημεία αποτύπωσης του κάλλους από το βαθύ παρελθόν. Τέτοιες ποιότητες ζωής συγκεφαλαίωνε άλλοτε η πατρίδα, γι’αυτό και οι άνθρωποι ήταν αυτονόητα έτοιμοι να πεθάνουν γι’ αυτήν, αφού χωρίς πατρίδα η ζωή ήταν κολοβωμένη, δίχως ποιότητα. Και το αδυσώπητο ερώτημα που προκύπτει σήμερα: Μπορεί πια να υπάρξει πατριωτισμός μόνο σαν ιδεολογική αυθυποβολή, δίχως ρίζες σε γη και σε κοινότητα; Πατριωτισμός σε ενοικιαζόμενο «δυάρι» ή «τεσσάρι» απρόσωπης μεγαλούπολης, σε κράτος που το βιώνουμε αυτονομημένο από τον πολίτη, συχνά αντίπαλο του πολίτη; Πατριωτισμός, όταν η ζωή σωφιλιάζεται στο τίποτα, σε ψυχολογικά υποκατάστατα του πραγματικού, κάτι σαν την ψυχανωμαλία της «ποδοσφαιροφιλίας»;

Τρόπος βίου ή πολιτισμός όπου η οικονομικά και η πολιτική παύουν να υπηρετούν την κοινωνία των αναγκών και το κράτος ακυρώνει την πραγματικότητα της πατρίδας, δεν είναι δυνατό, εκ των πραγμάτων, να επιβιώσει για πολύ. Το οικοδόμημα της Νεωτερικότητας τρίζει, το τέλος του επέρχεται, έστω κι αν δεν ξέρει κανείς πόσο μπορεί να διαρκέσει η διαδικασία του τέλους.

Το παλαιό δεν έχει ακόμα εντελώς καταρρεύσει, γι’αυτό και το νέο δεν μπορεί ακόμα να διαφανεί. Αν ο ατομοκεντρισμός και η χρησιμοθηρία είναι τα στοιχεία ταυτότητας του «παραδείγματος» που καταρρέει, η δική μας σήμερα συμβολή στη γένεση του καινούργιου που μας είναι αναγκαίο, μπορεί να εντοπισθεί στην απροκατάληπτη, τίμια ιστορική διερεύνηση των παραγόντων και συνθηκών που γέννησαν τον πολιτισμό του ατομοκεντρισμού και της χρησιμοθηρίας.

Ένα περίγραμμα αυτής της διερεύνησης θα μπορούσε επιγραμματικά να οριοθετηθεί με τα ακόλουθα δεδομένα: Ο ατομοκεντρισμός και η χρησιμοθηρία δεν είναι ιδεολογήματα, είναι συλλογική στάση ζωής και κάτι τέτοιο προκύπτει συνήθως από μια μεταφυσική νοηματοδότηση της πραγματικότητας. Τα βαρβαρικά φύλα, που από τον 4^ο ως τον 6^ο μ.Χ. αιώνα εισέβαλαν και εγκαταστάθηκαν στα εδάφη της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας εκχριστιανίστηκαν μεν, αλλά μοιάζει να επένδυσαν στον Χριστιανισμό τις ίδιες ανάγκες που τις κάλυπταν ώς τότε με τις δικές τους παγανιστικές θρησκείες. Αν θέλουμε να ερμηνεύσουμε, γιατί παρήγαγαν τελικά, με βραδυπορία πολλών σκοτεινών «μέσων» αιώνων, έναν Χριστιανισμό υποταγμένον απόλυτα στον ατομοκεντρισμό κάθε «φυσικής» (ενστικτώδους, ενορμητικής) θρησκείας και κατά συνέπεια έναν επίσης ασφυκτικά ατομοκεντρικό πολιτισμό που παρέμεινε ατομοκεντρικός και αφού απελάκτισε τη χριστιανική του καταγωγή, αν ζητάμε ερμηνεία αυτών των ιστορικών εξελίξεων της Δύσης, χρειαζόμαστε ένα καίριο ερμηνευτικό κλειδί: Την κατανόηση του κοινωνιοκεντρικού χαρακτήρα της ελληνικής γνωσιολογίας και της εκκλησιαστικής οντολογίας.

Αυτή η κατανόηση θα μας επιτρέψει να αιτιολογήσουμε τη δεδομένη αντίθεση και εξ ορισμού αντιπαλότητα της Μετα-ρωμαϊκής Δύσης και της Ελληνορωμαϊκής Ανατολής (που μειωτικά και ψευδεπίγραφα ονομάστηκε «Βυζάντιο»). Να σπουδάσουμε σε αυτή την αντίθεση δύο ασυμβίβαστους τρόπους του βίου, δηλαδή δύο αλληλοαποκλειόμενους πολιτισμούς, δύο ασύμπτωτες νοηματοδοτήσεις της πραγματικότητας.

Δεν είναι εύκολη μια τέτοια σπουδή. Αλλά μοιάζει απαραίτητη τώρα που το «παράδειγμα» του ατομοκεντρικού δυτικού τρόπου του βίου καταρρέει συνεπιφέροντας κινδύνους αδυσώπητης απανθρωπίας.

 

Ο Χρήστος Γιανναράς βρέθηκε στο Μόναχο για μια σειρά διαλέξεων στα πλαίσια της καθιερωμένης 8ης ελληνοβαυαρικής ημέρας ( Griechisch-Bayerischer Kulturtag) 14-28 Ιουνίου 2012. Καταφέραμε να έχουμε μια από τις διαλέξεις του: “Die jetztzeitige Europa: Krise eines Seinsartmodus?” η οποία δόθηκε στο LMU (Ludwig-Maximilians-University (LMU) Munich). Οργανωτικό ρόλο είχε η Ορθόδοξη Θεολογική Σχολή του Μονάχου όπου πρόκειται και για την μοναδική Σχολή Θεολογίας που λειτουργεί σε κρατικό Πανεπιστήμιο στην Γερμανία και γενικότερα στην Δυτική Ευρώπη.

πηγή: antirisis.wordpress.com/2012/06/30/μια-ομιλία-του-χρήστου-γιανναρά-die-jetztzeitige-europa-krise/

Η Τρούμπα του Πειραιώς

http://mikros-romios.gr/4111/troumpa/

Η Τρούμπα του Πειραιώς

 

Γράφει ο Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς

Η Τρούμπα, το δυτικό μέρος της συνοικίας της Τερψιθέας προς τον κεντρικό λιμένα, τα πρώτα χρόνια της δόξας της, ήταν ό,τι η γειτονιά του Ψυρρή για την Αθήνα. Καταφύγιο των κουτσαβάκηδων και το «πολύπλαγκτον πανεπιστήμιον της λεγόμενης μαγκιάς». Η εικόνα και η λειτουργία της άλλαξε εντελώς μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912, με την ανέγερση ξύλινων αποθηκών και την έλευση μεγάλου κύματος προσφύγων στην Αττική. Μέχρι τότε, οι πρωταγωνιστές της λαϊκής ζωής στην περιοχή ήταν οι αραμπατζήδες, που στάθμευαν τα τετράτροχα κάρρα τους, τους γνωστούς αραμπάδες, στη λεωφόρο Μιαούλη. Επίσης, οι βαρκάρηδες, «οι περιφημότεροι, οι απαράμιλλοι μόρτες της Ελλάδος». Η προκυμαία της Τρούμπας γινόταν συχνά πεδίο άγριων συμπλοκών των βαρκάρηδων ή των αραμπατζήδων.
Σε αυτήν την περιοχή άνθισαν και τα περίφημα λαϊκά θεατράκια, όπου προσέλκυαν τους ανθρώπους εκείνους που εξακολουθούσαν να παραμένουν πεισματικά προσηλωμένοι στα ιδανικά της ανατολικομεσογειακής μουσικής και των αντίστοιχων τέτοιων θεαμάτων. Οι δε υπηρέτες αυτού του είδους αναζητούσαν λύσεις και χώρους δράσεις πιο κοντά στο κοινό τους για να επιβιώσουν.
Στα μέσα της δεύτερης δεκαετίας του 20ού αιώνα εμφανίστηκαν δειλά και τα αποκαλούμενα «καμπαρέ» και από τότε σιγά-σιγά η γειτονιά μετατράπηκε στο πλέον κακόφημο στέκι του Πειραιά έως τα τέλη της δεκαετίας του 1960 όταν πάρθηκαν δραστικά απαγορευτικά μέτρα.
Η περιοχή οφείλει το όνομά της στην τρόμπα, μια μηχανική εγκατάσταση που είχε τοποθετηθεί δεξιά από την είσοδο της προβλήτας του λιμανιού και αντλούσε θαλάσσιο νερό, που διοχετευόταν στα βυτία του Δήμου Πειραιώς για κατάβρεγμα των χωματόδρομων. Οι Πειραιώτες βάφτισαν ολόκληρη τη συνοικία με το όνομα Τρούμπα, που μεταφέρθηκε από γενιά σε γενιά. Σήμερα η χρήση αυτού του ονόματος έχει σχεδόν εξαλειφθεί.

Project "Ένα βιβλίο τη μέρα"

JOHNNIE SOCIETY | Δωρεάν Μυθιστόρημα στο Διαδίκτυο...

Project "Ένα βιβλίο τη μέρα"

gazakas.wordpress.com

Στις 3/9/2013 ξεκίνησα στο μπλογκ μου ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο που μπορεί κάποια στιγμή να ολοκληρωθεί ή

Ακολουθείστε τις οδηγίες

Uncinetto schemi da scambiare.

9 ώρες πριν

lezioni di uncinetto (11 φωτογραφίες)

 

Ακολουθείστε τις οδηγίες των εικόνων και αν έχετε υπομονή μεταφράστε

Καλή επιτυχία!

 

Σαμπούκος, βαλεριάνα, φασκόμηλο, καλέντουλα

http://www.agrotikabook.gr/%CF%83%CE%B1%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%8D%CE%BA%CE%BF%CF%82-%CE%B2%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%AC%CE%BD%CE%B1-%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%BA%CF%8C%CE%BC%CE%B7%CE%BB%CE%BF-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%AD%CE%BD%CF%84%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%AD%CF%81%CE%B3%CE%B5%CE%B9%CE%AC-%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82

Σαμπούκος, βαλεριάνα, φασκόμηλο, καλέντουλα και η καλλιέργειά τους

Πραγματική ευκαιρία για πρόσθετο ικανοποιητικό εισόδημα αποτελούν τα φαρμακευτικά φυτά, που διαρκώς η καλλιέργειά τους κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος στη χώρα μας, λόγω προοπτικών ανάπτυξης και ελκυστικών αποδόσεων.
Ο λόγος για τις καλλιέργειες τεσσάρων λιγότερο ή περισσότερο γνωστών φαρμακευτικών φυτών -σαμπούκος, βαλεριάνα, φασκόμηλο και καλέντουλα- οι στρεμματικές αποδόσεις των οποίων κυμαίνονται από 150 έως 800 ευρώ, ανάλογα με το είδος και το μέγεθος της καλλιεργούμενης έκτασης.

Καλέντουλα

Οι εδαφολογικές και κλιματικές συνθήκες της χώρας μας ευνοούν ιδιαίτερα την ανάπτυξη φαρμακευτικών φυτών που δίνουν προϊόντα εξαιρετικής ποιότητας, τα οποία μπορούν να καλλιεργηθούν σε φτωχές, ορεινές και ημιορεινές περιοχές.
Σε περιοχές ορεινές και ημιορεινές, η ανταγωνιστικότητα των φυτών αυτών έναντι άλλων καλλιεργειών (κυρίως σιτηρών) είναι δεδομένη.
Τα αρωματικά αυτά φυτά μπορούν να καλλιεργηθούν σε φτωχές, ορεινές και ημιορεινές περιοχές. Τέτοιες εκτάσεις υπάρχουν πολλές στη χώρα μας (περίπου το 44% της συνολικά καλλιεργήσιμης γης) στην οποία υπάρχει η δυνατότητα εκμετάλλευσής τους (συλλογή αυτοφυών ή καλλιέργεια) προκειμένου να αποτελέσουν ένα σοβαρό συμπληρωματικό εισόδημα, για τους κατοίκους της υπαίθρου. Σε περιοχές ορεινές και ημιορεινές, η ανταγωνιστικότητα των φυτών αυτών έναντι άλλων καλλιεργειών (κυρίως σιτηρών) είναι δεδομένη.

Ο σαμπούκος είναι ένα από τα σπάνια φυτά που χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, γνωστό για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες

Υψηλή η ζήτηση
Η ζήτηση για φαρμακευτικά φυτά είναι διαρκώς αυξανόμενη, ωστόσο, δύο είναι τα σημεία-κλειδιά για την εμπορική επιτυχία ενός τέτοιου εγχειρήματος, σύμφωνα με τους γνώστες του τομέα που ειδικεύονται στις καλλιέργειες φαρμακευτικών φυτών.
Πρώτον, η συνένωση δυνάμεων με τη δημιουργία ομάδων καλλιεργητών για την από κοινού διάθεση των προϊόντων και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά με συγκεκριμένες περιεκτικότητες, ώστε να είναι αποδεκτά τα φυτά από τις βιομηχανίες φαρμάκων.

Η βαλεριάνα είναι φαρμακευτικό πολυετές φυτό και καλλιεργείται για τις ρίζες του

Αυτό πάντως που προτείνουν οι γνώστες των καλλιεργειών αρωματικών φυτών, είναι ο νεοεισερχόμενος παραγωγός να αρχίσει με περισσότερα του ενός είδη, τόσο ετήσια όσο και πολυετή φυτά.
Τα ετήσια δίνουν την εμπειρία μέσω του πλήρους κύκλου της καλλιέργειας κατά το πρώτο έτος, από το πολλαπλασιαστικό υλικό έως τη συγκομιδή. Τα πολυετή φυτά αναπτύσσονται, για να δώσουν το μέγιστο και βέλτιστο της παραγωγής τους, συνήθως μετά τον δεύτερο χρόνο.

Φασκόμηλο

Το στοιχείο εκείνο που κάνει ιδιαιτέρως ελκυστική την καλλιέργεια των φαρμακευτικών φυτών είναι ότι έχουν τη δυνατότητα να διατίθενται σε τρεις διαφορετικές αγορές. Πράγμα από το οποίο επωφελείται μια καθετοποιημένη μονάδα παραγωγής, επεξεργασίας και μεταποίησης φαρμακευτικών φυτών.
Συγκεκριμένα, πρώτη αγορά είναι αυτή των νωπών -φρέσκων- φαρμακευτικών φυτών, τα οποία βρίσκουμε στις λαϊκές αγορές, στα σούπερ μάρκετ, στις κουζίνες των εστιατορίων, των ξενοδοχείων κ.λπ.
Η δεύτερη και κύρια αγορά είναι αυτή των ξηρών φυτικών υλικών των φαρμακευτικών φυτών, που αποτελεί τη μεγαλύτερη, είτε σε όγκο παραγωγής και διάθεσης, είτε σε τζίρο.
Η τρίτη είναι αυτή που συνήθως αφήνει και τα μεγάλα κέρδη -υπό ορισμένες όμως και απαιτητικές συνθήκες-, αυτή των αιθέριων ελαίων, η οποία βέβαια απαιτεί και σημαντικές επενδύσεις και τεχνογνωσία.
Καλέντουλα: Ένα φυτό με ποικίλες χρήσεις
Η καλέντουλα αποτελεί μια ενδιαφέρουσα καλλιέργεια, όντας ένα φυτό με ποικίλες χρήσεις στις βιομηχανίες φαρμάκων, τροφίμων και κοσμετολογίας. Ευδοκιμεί σε περιοχές θερμές και αντέχει στις πολύ υψηλές θερμοκρασίες αν το έδαφος κρατάει αρκετή υγρασία, ενώ απαιτούνται εδάφη καλά αποστραγγιζόμενα. Σπέρνεται σε σπορεία όπως ο καπνός. Για ένα στρέμμα απαιτείται φυτώριο 6 m2. Δημιουργία σπορείου είναι οι αρχές Μαρτίου. Μεταφύτευση στο χωράφι γίνεται με καπνοφυτευτική σε αποστάσεις φύτευσης 25-30 cm μεταξύ των γραμμών και 50-60 cm πάνω στη γραμμή. Περίπου 5.000-6.000 φυτά ανά στρέμμα.
Είναι αρδευόμενη καλλιέργεια και απαιτούνται τακτικά ποτίσματα. Συλλέγονται τόσο τα άνθη όσο και τα φύλλα. Η συλλογή πρέπει να γίνεται αργά το απόγευμα. Η πρώτη συλλογή των φύλλων γίνεται πριν την έναρξη της ανθοφορίας, κατόπιν ξαναβλαστάνουν και γίνεται η δεύτερη κοπή. Τα άνθη συλλέγονται διαρκώς όλο τον χρόνο όταν είναι σε πλήρη άνθηση. Απόδοση 600-700 κιλά/στρέμμα σε χλωρό βάρος. Ακολουθεί ξήρανση. Συλλέγονται επίσης οι σπόροι της καλέντουλας (παραγωγή σπόρων 60-150 κιλά ανά στρέμμα) όταν το 60-80% των σπόρων είναι καφέ.
Η περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο φθάνει έως 1,0%, ενώ οι σπόροι της καλεντούλας περιέχουν 18-22% έλαιο. Η καλέντουλα παρουσιάζει ισχυρή αντιφλεγμονώδη, αντιαλλεργική, αντιμικροβιακή (t-muurolol, a-cadinol) αντιβακτηριακή και αντικαρκινική δράση. Χρησιμοποιείται στην κοσμετολογία, την αρωματοποιία και τη βιομηχανία τροφίμων για τον αρωματισμό σε τσίχλες, καραμέλες, αλλά και ως παράγοντας χρωματισμού.
Σαμπούκος: Σπάνιο φυτό με έσοδα έως και 800€ ανά στρέμμα
Απόδοση που φθάνει τα 800 ευρώ ανά στρέμμα μπορεί να δώσει η καλλιέργεια του σαμπούκου, ενός περιζήτητου φαρμακευτικού φυτού. Ο σαμπούκος είναι ένα από τα σπάνια φυτά που χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα μέχρι τις ημέρες μας. Υπήρξε ένα από τα φαρμακευτικά φυτά που χρησιμοποιούσαν ο Ιπποκράτης και ο Διοσκουρίδης.
Τα τελευταία χρόνια -όπως αναφέρει ο γεωπόνος Κάσσανδρος Γάτσιος- κυκλοφορούν στο εμπόριο τροφίμων διάφορα προϊόντα που έχουν ως βάση τον σαμπούκο, ενώ οι κυριότερες χώρες που καλλιεργούν τον σαμπούκο είναι η Αυστρία, η Δανία και η Ιταλία. Το 2007 η παραγωγή στην Αυστρία έφθασε τους 100.000 τόνους καρπών.
Σε όλα τα μέρη του κόσμου ο σαμπούκος χρησιμοποιείται για φαρμακευτικούς σκοπούς, καθώς πολλές ενεργές ουσίες του χρησιμοποιούνται από τη φαρμακοβιομηχανία.
Ο σαμπούκος πρέπει να καλλιεργείται σε περιοχές με μεγάλη ηλιοφάνεια στις οποίες κυκλοφορεί ο αέρας ελεύθερα, ώστε να αποφεύγονται οι προσβολές από ασθένειες και εχθρούς αλλά και από πρώιμους παγετούς του φθινοπώρου. Ανέχεται θερμοκρασίες μεταξύ -40 οC και +38 οC.
Ο σαμπούκος προσαρμόζεται σε μια ποικιλία εδαφών αλλά προτιμά τα μέσης συστάσεως υγρά εδάφη, τα οποία έχουν καλή στράγγιση και ευνοούν την ομαλή βλάστηση των φυτών.
Η φύτευση του σαμπούκου γίνεται κυρίως με φυτά που προήλθαν από μοσχεύματα και τα οποία είναι ενός έτους και η φύτευσή τους γίνεται στα τέλη του χειμώνα. Η άρδευση πρέπει να αρχίζει από το πρώτο έτος μετά τη φύτευση.
Οι βλαστοί του σαμπούκου είναι εύθραυστοι, αλλά το γεγονός ότι το φυτό αυτό αναπτύσσεται πολύ γρήγορα και δημιουργεί πολυάριθμους βλαστούς ισοφαρίζει το μειονέκτημα αυτό. Στις συστηματικές φυτείες του σαμπούκου τα φυτά συνήθως κλαδεύονται μετά το τρίτο έτος από τη φύτευση.
Οι καρποί του σαμπούκου, που έχουν όξινη γεύση, συνήθως μεταποιούνται. Στην περίπτωση που η μεταποίηση αφορά τη δημιουργία χυμού ή την παραγωγή χρωστικής ουσίας οι καρποί ψύχονται σε θερμοκρασία που βρίσκεται πλησίον της θερμοκρασίας καταψύξεως, όπου και διατηρούνται για 7 ημέρες.
Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί επίσης και η αγορά για αποξηραμένους καρπούς σαμπούκου. Οι αποξηραμένοι καρποί του σαμπούκου μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή αρτοσκευασμάτων σε ανάμειξη με δημητριακά.
Οι χρωστικές ουσίες του σαμπούκου επειδή έχουν μεγάλη σταθερότητα στο ηλιακό φως και στη θερμότητα είναι πολύ ενδιαφέρουσες από πολλές βιομηχανίες τροφίμων κ.λπ. Υπολογίζεται ότι από 100 τόνους καρπών μπορούμε να πάρουμε 2,5 τόνους χρωστικών.
Στην αγορά των φαρμακευτικών ειδών υπάρχουν πολλά προϊόντα που έχουν ως βάση τα άνθη και τους καρπούς του σαμπούκου, ιδίως εκείνα που προέρχονται από βιολογικές καλλιέργειες. Τέτοια προϊόντα είναι σιρόπια για καταπολέμηση του συναχιού, παστίλιες εναντίον του βήχα, διάφορα εγχύματα ανθέων, κάψουλες από καρπούς σε σκόνη κ.λπ.
Οι νωποί καρποί του σαμπούκου είναι πολύ ευαίσθητοι και δεν μπορούν να διατηρηθούν για πολύ χρόνο. Απαραιτήτως πρέπει να ψύχονται μέσα στις 4 πρώτες ώρες μετά τη συγκομιδή.
Βαλεριάνα: Εύκολη καλλιέργεια χωρίς μεγάλες απαιτήσεις
Με τη στρεμματική απόδοση σε ξηρή δρόγη να φθάνει τα 400 κιλά το στρέμμα, η καλλιέργεια της βαλεριάνας μπορεί να δώσει καθαρό εισόδημα 300-500 ευρώ το στρέμμα. Η βαλεριάνα είναι ένα φαρμακευτικό πολυετές φυτό που δεν είναι απαιτητικό σε κλιματικές συνθήκες. Μπορεί να αναπτυχθεί εξίσου ικανοποιητικά σε εύκρατα αλλά και ηπειρωτικά κλίματα. Είναι αρδευόμενη καλλιέργεια και απαιτεί καλά αποστραγγιζόμενα, γόνιμα εδάφη και έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις σε άζωτο, φώσφορο και κάλιο.
Το φυτό καλλιεργείται για τις ρίζες του. Συγκομιδή γίνεται κάθε φθινόπωρο το δεύτερο χρόνο καλλιέργειας. Το βάρος ρίζας ανά φυτό μπορεί να φτάσει τα 500 γραμμάρια.
Το αιθέριο έλαιο παίρνεται με απόσταξη από τη ρίζα και τα ριζώματα και κυμαίνεται συνήθως από 0,2-1,7%. Χρησιμοποιείται στις φαρμακοβιομηχανίες σαν μυοχαλαρωτικό, σαν ηρεμιστικό για στομαχικές και εντερικές διαταραχές, για διαταραχές στον ύπνο, σπασμολυτικό και σαν αγχολυτικό.
Οι ρίζες της βαλεριάνας χαρακτηρίζονται από την ιδιαίτερη έντονη οσμή που αναπτύσσεται κυρίως μετά την ξήρανση τους. Η βαλεριάνα ανθίζει κατά τον Μάιο.
Η βαλεριάνα έχει μεγάλη προσαρμοστικότητα και μπορεί να καλλιεργηθεί σε εύκρατα αλλά και σε ηπειρωτικά κλίματα. Δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις όσον αφορά το είδος του εδάφους.
Το φυτό αυτό έχει ανάγκη επίσης από πολλές αρδεύσεις. Για την καλλιέργεια ενός στρέμματος απαιτείται σπόρος περίπου 50 γρ. οι σπόροι του είναι μικροί, κάθε γραμμάριο έχει 1500 σπόρους. Ο σπόρος σπέρνεται σε θερμαινόμενο σπορείο σκεπασμένο με πλαστικό στα τέλη του χειμώνα και μετά από 1-2 εβδομάδες τα φυτά αποκτούν 3-4 φύλλα. Την περίοδο αυτή γίνεται η μεταφύτευση των φυταρίων σε γλαστράκια ή κυψελίδες δίσκων όπου αναπτύσσονται και στην συνέχεια μεταφυτεύονται στο χωράφι στα μέσα Απριλίου ? μέσα Μαΐου. Η μεταφύτευση γίνεται δύο μήνες μετά την σπορά και αφού τα φυτά έχουν ύψος 12-15 εκατοστά. Το χωράφι έχει προετοιμασθεί κατάλληλα και η φύτευση γίνεται με τα χέρια ή με φυτευτική μηχανή.
Η πυκνότητα φυτεύσεως μπορεί να φθάσει τα 4.000-4.500 φυτά το στρέμμα σε αποστάσεις 30Χ80 εκατοστά. Από την αρχή της άνοιξης τα φυτά αναπτύσσονται γρήγορα αλλά δεν ανθίζουν από το πρώτο χρόνο, αλλά τον επόμενο, από τα τέλη Μαΐου έως το τέλος Ιουνίου. Η καλλιέργεια αυτή απαιτεί πολλές αρδεύσεις αλλά και πολλά σκαλίσματα. Οι φαρμακευτικές ιδιότητες της βαλεριάνας είναι γνωστές από την αρχαιότητα. Σκευάσματα της δρόγης και εκχυλίσματά της χρησιμοποιούνται ως ήπια ηρεμιστικά. Η ιδιότητα αυτή της βαλεριάνας οφείλεται στο βαλερινικό οξύ που περιέχεται στην ξηρή δρόγη ρίζας.
Φασκόμηλο: Μεγάλη ζήτηση από τις βιομηχανίες
Με υψηλή περιεκτικότητα σε αιθέριο έλαιο, το φασκόμηλο (σάλβια) είναι ένα φαρμακευτικό φυτό με μεγάλη ζήτηση από τις βιομηχανίες εξαιτίας της χρήσης του σε πολλούς τομείς.
Για την ανάπτυξή του το φασκόμηλο απαιτεί εδάφη καλά αεριζόμενα με pH ουδέτερο έως και αλκαλικό. Σε αμμώδη εδάφη από άποψη μηχανικής σύστασης δεν καλλιεργείται συνήθως, γιατί καθυστερεί η ανάπτυξή του και επιπλέον η άμμος του εδάφους προσκολλάται στα κατώτερα φύλλα των φυτών με συνέπεια να υποβαθμίζεται η ποιότητά τους.
Αναπτύσσεται ικανοποιητικά τόσο σε ψυχρές όσο και σε θερμές περιοχές. Αντέχει σε χαμηλές θερμοκρασίες μέχρι -25 βαθμούς Κελσίου. Ανάλογα με το είδος, το φασκόμηλο μπορεί να καλλιεργηθεί τόσο σε πεδινές όσο και σε περιοχές με υψόμετρο μέχρι 1.400 μέτρα. Εχει χαμηλές απαιτήσεις σε νερό, ανήκοντας στις ξηρικές καλλιέργειες. Η περιεκτικότητα του φασκόμηλου σε αιθέριο έλαιο κυμαίνεται από 1,0-2,5% ανάλογα με το είδος, τις συνθήκες ανάπτυξης, το στάδιο συλλογής κ.ά. Το αιθέριο έλαιο παίρνεται με απόσταξη φύλλων και ανθέων. Η κύρια χρήση του φασκόμηλου είναι στη βιομηχανία τροφίμων ως φυτικό αντιοξειδωτικό αλλά και για το άρωμα στην αρωματοποιία, κοσμετολογία και ως εντομοαπωθητικό.
Στη φαρμακευτική το φυτό χρησιμοποιείται με τη μορφή εγχύματος ή αφεψήματος. Το φασκόμηλο παρουσιάζει βλεννολυτική, αντιμικροβιακή δράση και λόγω της καμφοράς ισορροπεί τα επίπεδα οιστρογόνου, που παρέχουν υποστήριξη κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης.

Πού θα απευθυνθώ
Κάσσανδρος Γάτσιος, Γεωπόνος, σύμβουλος επιχειρήσεων Εταιρεία Symagro Επιστημονικό & Τεχνολογικό Πάρκο Ηπείρου. Τηλ. 6944846475 - 26510 07653

Η Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού εορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Σεπτεμβρίου

Bigbook.gr.

7 ώρες πριν

Η Παγκόσμια Ημέρα Τουρισμού εορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Σεπτεμβρίου, ημερομηνία, η οποία καθορίσθηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού το 1970.

Κύριος στόχος του εορτασμού αυτού είναι η ανάδειξη της οικονομικής, κοινωνικής, πολιτιστικής και πολιτικής συμβολής του τουρισμού στην ευδαιμονία της διεθνούς κοινότητας.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.sansimera.gr/worldays/55#ixzz2g4JFFC6I