Σάββατο 5 Οκτωβρίου 2013

Παραλία Κουταλάς (Koutalas beach)

Άγνωστη Κρήτη - Unknown Crete.

https://www.facebook.com/media/set/?set=a.439241236192799.1073741907.

Παραλία Κουταλάς (Koutalas beach)

Δεν υπάρχει διαθέσιμη περιγραφή για τη φωτογραφία.

Ένα χιλιόμετρο έξω από το Κόκκινο Χωριό Αποκορώνου Χανίων (Κόκκινο Χωριό, εκείνο που έχει κόκκινα χώματα) βρίσκεται η μικρή και σχετικά άγνωστη παραλία του Κουταλά που είναι η απόληξη ενός μικρού και ξερού ρέματος. Εκεί μας οδηγεί δρόμος που φτάνει μέχρι και τη θάλασσα. Ο Κουταλάς ή Κουτάλης είναι ένα μικρό φυσικό φιόρδ που έχει σκάψει το νερό της θάλασσας στον ασβεστόλιθο. Στην άκρη του σχηματίζει μια μικρή βοτσαλωτή παραλία με κρυστάλλινα νερά κι εντυπωσιακά χρώματα. Τα βότσαλα είναι χοντρά και υπάρχουν και πέτρες μέσα σε κα΄ποια σημεία στο νερό που δυσκολεύουν λίγο το κολύμπι. Το μεγάλο όμως ατού που έχει η περιοχή του Κουταλά είναι ο πολύ όμορφος βυθός που έχει και γι’ αυτό πολύ συχνά θα συναντήσουμε ομάδες καταδυτών από καταδυτικές σχολές να εξερευνούν το βυθό. Η θέση της παραλίας είναι λίγο πριν το άγριο ακρωτήριο Δράπανο που είναι γεμάτο σε όλο το μήκος της ακτογραμμής του από εντυπωσικά θαλάσσια σπήλαια, κάποια από τα οποία είναι από τα πιο όμορφα της Κρήτης. Το ίδιο γεμάτη από σπήλαια μικρά και μεγάλα είναι και η περιοχή του Κουταλά, μάλιστα ένα από αυτά είναι πάνω στο δρόμο που κατηφορίζει στην παραλία ενώ σε απόσταση 10 λεπτών περπάτημα προς το Δράπανο βρίσκεται η εντυπωσιακή Νεροσπηλιά.

Κείμενο - Φωτογραφίες Christopher Cheiladakis
-------------------------------
One kilometer from the Kokkino Horio, Apokoronas Proivince we meet the small and relatively unknown beach Koutalas at the end of a small and dry stream. There leads a road. Koutalis or Koutalas is a small natural fjord in the limestone of the area. At its edge a small pebbled beach is formed with crystal clear waters and stunning colors. The pebbles are large and there are stones in some places. The area Koutalas has a very nice sea bottom that attracts groups of divers. The location of the beach is just before the wild cape Drapanos that hosts some of the most impressive caves of Crete. Koutalas is also full if caves, one just on the beach. If we walk 10 minutes towards Drapanos we meet the impressive cave of Nerospilia.

Photos/ Text: Christopher Cheiladakis

More: http://www.cretanbeaches.com/Beaches/Chania/koutalis-beach/

ΡΕΜΠΡΑΝΤ (15 Ιουλίου 1606 - 4 Οκτωβρίου 1669) ΠΙΝΑΚΑΣ " music party"

ΤΑ ΡΑΝΤΙΣΜΕΝΑ(Ομάδα καλλιτεχνικών, λογοτεχνικών, αναζητήσεων).
Φωτογραφία: ΡΕΜΠΡΑΝΤ (15 Ιουλίου 1606 - 4 Οκτωβρίου 1669)
ΠΙΝΑΚΑΣ " music party"

O Ρέμπραντ Χάρμενσοον βαν Ρέιν), γνωστός ευρύτερα ως Ρέμπραντ, ήταν μείζων Ολλανδός ζωγράφος και χαράκτης του 17ου αιώνα, που σήμερα συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων ζωγράφων όλων των εποχών.
ΡΕΜΠΡΑΝΤ (15 Ιουλίου 1606 - 4 Οκτωβρίου 1669)
ΠΙΝΑΚΑΣ " music party"

O Ρέμπραντ Χάρμενσοον βαν Ρέιν), γνωστός ευρύτερα ως Ρέμπραντ, ήταν μείζων Ολλανδός ζωγράφος και χαράκτης του 17ου αιώνα, που σήμερα συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων ζωγράφων όλων των εποχών.

Κάθε λέξη έχει ένα νόημα, κάτι σημαίνει.

 http://www.antifono.gr/portal/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B7%CE%B3%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B5%CF%82/%CE%91%CE%BD
Μιχάλης Ψαράς Κάθε λέξη έχει ένα νόημα, κάτι σημαίνει.
Η λέξη πένα και η λέξη μολύβι είναι συγγενείς, αλλά η κάθε μια έχει το δικό της νόημα. Πένα, σημαίνει γράψιμο με μελάνι, καλλιγραφία, σοβαρότητα και προσοχή. Μολύβι σημαίνει πρόχειρο γράψιμο, που μπορείς να κάμεις λάθη, να σβήσεις και να ξαναγράψεις. Είναι λέξεις που σου δημιουργούν σαφείς εικόνες. Προσπάθειας, σκοπού, συγκέντρωσης, αυτοπειθαρχίας. 
Κάποτε η εξέλιξη έφερε το στυλό. Γεμίζεις με μελάνι, δεν βουτάς συνέχεια στο μελανοδοχείο, λιγότερες μουτζούρες και περιορισμένη δυνατότητα καλλιγραφίας.
Ακολούθησε το στυλό διαρκείας και καταλήξαμε στο «bic». Τυποποίηση χωρίς πολλές απαιτήσεις, γρήγορο γράψιμο σε βάρος του αποτελέσματος, γιατί η ευκολία καταγραφής, περιορίζει τα νοήματα. 
Η πνευματικότητα αποδυναμώνεται αθόρυβα και σταθερά, από τις ρίζες της. Τα χειρόγραφα, χωρίς έμφαση στην αισθητική, δημιουργίες με ελάχιστη επένδυση προσπάθειας. Τα κομπιούτερς και οι επεξεργαστές κειμένου, ολοκλήρωσαν την αλλαγή. Όλα γίνονται πιο άνετα, σε λιγότερο χρόνο, με λιγότερο κόπο, με μικρότερη συμμετοχή.
Ανάλογα με τον τρόπο γραφής, διαμορφώνεται και το περιεχόμενο. Δεν χρειάζεται να αξίζει κάτι τον κόπο, για να δημοσιοποιηθεί. Δεν υπάρχει κόπος. Γράφεται εύκολα το οτιδήποτε, με πολλά ή λίγα λόγια. Η τυποποίηση από το μέσο, επεκτείνεται στον ίδιο τον λόγο. Τα κείμενα όταν δεν είναι φλύαρα, τείνουν να είναι τηλεγραφικά, δυο λόγια απλά, ευκολονόητα ή κενά νοήματος Εκτενέστερα και με βαθύτερο περιεχόμενο κείμενα, είναι όλο και πιο δύσκολο να γραφτούν και ακόμα πιο δύσκολο να διαβαστούν.
Κάθε λέξη έχει το νόημα της και η χαρά της επικοινωνίας και του διαβάσματος είναι να απολαμβάνει κανείς όσο πληρέστερα μπορεί τα νοήματα αυτά. Όμως απαιτείται χρόνος, διάθεση και παιδεία. Συχνά εκείνοι που νοιώθουν αποκομμένοι από την πνευματικότητα των λέξεων, ομαδοποιούνται χρησιμοποιώντας νεολεξίες ή αλλάζοντας το νόημα κάποιων λέξεων, αποδίδοντας τους μια σημασία της στιγμής, ακόμα και την αντίθετη απ’ αυτή που είχαν.  Οι χωρίς κανένα νοηματικό υπόβαθρο αυτές λέξεις ή εκφράσεις, γίνονται μόδα, οριοθετούν τον χώρο που ανήκουν ή θα ήθελαν να ανήκουν όσοι τις χρησιμοποιούν και η «ελευθερία της αργκώ» (η απελευθέρωση από τους τύπους), συμπληρώνει με τη ρηχότητα των απαιτήσεων της τις ελλείψεις και υποκαθιστά τη γλώσσα με συμβολισμούς, κατανοητούς μόνο από «εμάς» και από τους «δικούς μας». 
Το φτωχό και παραλλαγμένο λεξιλόγιο, στην καλύτερη εκδοχή του, αποτυπώνεται σε γκράφιτι και τσιτάτα τοίχου, με πολύ χιούμορ συχνά και με ενθουσιώδεις υποστηρικτές. Ο κύκλος συνεχώς διευρύνεται, γιατί το εύκολο, το φαινομενικά «έξυπνο» και νεωτεριστικό, δείχνει πάντα ελκυστικό. 
Η επικοινωνία έτσι, συρρικνώνεται. Τα επιφανειακά νοήματα, προσφέρουν επιδερμικές συγκινήσεις. Κάποιοι επιμένουν να μιλούν και να γράφουν ακόμα «την ελληνική». Λίγοι όμως ακούν με ανοιχτά αυτιά και ακόμα λιγότεροι διαβάζουν με καθαρό νου.
Είναι γνωστό πως η αρχαία ελληνική, εξακολουθεί να ζει μέσα από τις σύνθετες νεοελληνικές λέξεις. Η απλή καθαρεύουσα είναι στο μεγαλύτερο μέρος της και με λίγη επιμονή, εύκολα κατανοητή. Αλλά δεν είναι θέμα γλώσσας. Είναι υπόθεση νοημάτων. Προτιμούμε αυτό που μας απασχολεί, από εκείνο που μας προσφέρεται. Απομακρύνουμε από τη ζωή μας τον πλούτο και την ομορφιά του πνεύματος. Αρκούμαστε στα «υπονοούμενα» της επικοινωνίας. Η κοινωνική διάσταση του φαινομένου, δεν εξαρτάται από μεμονωμένες καλές προθέσεις. Η αναστροφή του ρεύματος σίγουρα δεν είναι εφικτή. Σε προσωπικό όμως επίπεδο, τα πάντα είναι δυνατά και αναστρέψιμα. Αρκεί κάποιος να το θελήσει.
Αν δεχτούμε ότι η υψηλότερη μορφή επικοινωνίας είναι η προσευχή, έστω και αν «η πίστη» μας είναι αμφισβητήσιμη (από εμάς τους ίδιους) και αν συμφωνήσουμε στο ότι η ευρύτερα γνωστή προσευχή είναι το «Πάτερ ημών», ας δοκιμάσουμε κάποια στιγμή να το πούμε ήρεμοι, συγκεντρωμένοι στο βάθος του εαυτού μας, αργά, νοιώθοντας για κάθε λέξη ξεχωριστά, βαθιά το νόημα της. 
Τις επόμενες φορές που θα το επαναλάβουμε, θα νοιώθουμε πλουσιότερο και βαθύτερο το νόημα των λέξεων και αυτή η αίσθηση, δίνοντας όλο και περισσότερη ουσία στη νοερή επικοινωνία μας, θα δούμε πως αντανακλά μέσα μας χαρά και συγκίνηση. 
Έχοντας στη συνέχεια δεχτεί αυτή τη θετική ενίσχυση, αν θέλουμε να συνεχίσουμε και να διευρύνουμε την προσπάθεια μας, θα αντιληφθούμε ότι αρχίζει να τροποποιεί όλο το πρίσμα που βλέπουμε γενικότερα τη ζωή μας, πως σιγά-σιγά την κοιτάζουμε περισσότερο άμεσα, κατά πρόσωπο, χωρίς τις συνηθισμένες μας υπεκφυγές. 
Είναι ένα μικρό πείραμα με τον εαυτό μας, μια ευκαιρία να εμπλουτίσουμε την αίσθηση του λόγου που εκφέρουμε και προσλαμβάνουμε, ανάλογα βέβαια με τη διάθεση και τις δυνατότητες μας..
Όσο πνευματικότερα επεκτείνεται η ζωή, τόσο πληρέστερα διαμορφώνεται η προσωπικότητα, τόσο διαυγέστερα λειτουργεί η κρίση και «ανανεώνεται» ο αυτοσεβασμός. πηγή: http://paradeka.blogspot.gr/2012/05/120503.html

«Η γάτα στην παγκόσμια λογοτεχνία»

Εκδόσεις Καστανιώτη.
Φωτογραφία: Ένας διαγωνισμός για τους ζωόφιλους που αγαπούν τη λογοτεχνία! 
«Η γάτα στην παγκόσμια λογοτεχνία», ένα λεύκωμα αφιερωμένα σε αυτά τα ξεχωριστά πλάσματα. Κάντε share τη συγκεκριμένη ανάρτηση έως την Κυριακή 6 Οκτωβρίου 24.00 και μπείτε στην κλήρωση για να κερδίσετε ένα από τα τρία αντίτυπα! http://ow.ly/puoNW
Ένας διαγωνισμός για τους ζωόφιλους που αγαπούν τη λογοτεχνία!
«Η γάτα στην παγκόσμια λογοτεχνία», ένα λεύκωμα αφιερωμένα σε αυτά τα ξεχωριστά πλάσματα. 

Κάντε share τη συγκεκριμένη ανάρτηση έως την Κυριακή 6 Οκτωβρίου 24.00 και μπείτε στην κλήρωση για να κερδίσετε ένα από τα τρία αντίτυπα! http://ow.ly/puoNW

Η Κρήτη έχει πλέον δικαιώματα!

http://www.cretalive.gr/history/view/h-krhth-echei-pleon-dikaiwmata/110002

Η Κρήτη έχει πλέον δικαιώματα!

3 Οκτωβρίου 1878. Η Συνθήκη της Χαλέπας ! 
Με τον όρο « Συνθήκη της Χαλέπας » εννοούμε την συμφωνία, με την οποία ο Σουλτάνος παραχώρησε μία σειρά προνομίων στους χριστιανούς υπηκόους του στην Κρήτη, σε συνέχεια του Οργανικού Νόμου του 1868, τα οποία ουσιαστικά ισοδυναμούσαν με την παροχή καθεστώτος ημιαυτονομίας στη Μεγαλόνησο. Υπογράφτηκε στις 3 Οκτωβρίου 1878 στο προάστιο των Χανίων, Χαλέπα. Τον Ιανουάριο του 1878 το πολυπληθές χριστιανικό στοιχείο της Κρήτης ξεσηκώθηκε για μία ακόμη φορά κατά του Οθωμανού δυνάστη, θέλοντας να εκμεταλλευθεί τη δυσμενή για τους Τούρκους εξέλιξη του Ρωσοτουρκικού Πολέμου και να επιτύχει την πολυπόθητη Ένωση με τη μητέρα Πατρίδα. Συγκρότησε την «Παγκρήτιο Επαναστατική Επιτροπή» στο Φρε Αποκορώνου, έχοντας εξασφαλίσει την υποστήριξη της Αθήνας και του πρωθυπουργεύοντος Χαρίλαου Τρικούπη (27 Δεκεμβρίου 1877). Από την πλευρά του, ο Σουλτάνος Αμπντούλ Χαμίντ Β' με την προτροπή της Αγγλίας αναζήτησε πολιτική λύση στο ανεφύην πρόβλημα. Απέρριπτε, όμως, τα αιτήματα των χριστιανών, που ζητούσαν αυτονομία της Κρήτης και χριστιανό διοικητή ως ηγεμόνα. Η κίνησή του αυτή εξόργισε τους επαναστάτες, οι οποίοι μέχρι τα τέλη Μαρτίου είχαν θέσει υπό τον έλεγχό τους την κρητική ύπαιθρο, περιορίζοντας τους μουσουλμάνους στα φρούρια των μεγάλων πόλεων. Η ραγδαία αυτή εξέλιξη δημιούργησε προς στιγμήν ελπίδες ότι η Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα ήταν πολύ κοντά. Διαψεύστηκαν, όμως, όταν το Συνέδριο του Βερολίνου (13 Ιουνίου - 13 Ιουλίου 1878), που συγκάλεσαν οι Μεγάλες Δυνάμεις, απέρριψε το σχετικό αίτημά τους, υποδεικνύοντας στην Τουρκία να προχωρήσει σε νέες παραχωρήσεις προς τους Χριστιανούς της Κρήτης. Πράγματι, στις 3 Οκτωβρίου 1878 υπογράφηκε η Σύμβαση ή Χάρτης της Χαλέπας, που χορηγούσε καθεστώς ημιαυτονομίας στη Μεγαλόνησο. Οι κυριότερες διατάξεις προέβλεπαν τα εξής:
    -Ο Γενικός Διοικητής της Κρήτης θα μπορούσε να είναι και χριστιανός. Η θητεία του ήταν πενταετής, με δυνατότητα ανανέωσης.
    -Ο Γενικός Διοικητής θα είχε ένα σύμβουλο από το άλλο θρήσκευμα (μουσουλμάνο αν ήταν χριστιανός και χριστιανό αν ήταν μουσουλμάνος).
    -Γενική Συνέλευση (Βουλή), στην οποία θα πλειοψηφούσαν για πρώτη φορά οι χριστιανοί, θα είχε 80 μέλη (49 χριστιανούς και 31 μουσουλμάνους).
   - Ίδρυση αστυνομικού σώματος με την επωνυμία Κρητική Χωροφυλακή, που θα στελεχωνόταν αποκλειστικά από ντόπιους.
    -Αναγνώριση της ελληνικής ως επίσημης γλώσσα των δικαστηρίων και της Γενικής Συνέλευσης. Μόνο τα επίσημα πρακτικά, οι αποφάσεις των δικαστηρίων και η επίσημη αλληλογραφία θα συντάσσονταν και στις δύο γλώσσες.
    -Χορήγηση γενικής αμνηστίας σε όσους είχαν λάβει μέρος στην εξέγερση του 1878 και άδεια οπλοφορίας στους Κρητικούς, με την οποία θα μπορούσαν να κρατήσουν τα όπλα τους.
    -Θεσμοθέτηση σημαντικών φορολογικών ελαφρύνσεων.
    -Παραχώρηση για πρώτη φορά του δικαιώματος για την ίδρυση φιλολογικών συλλόγων και την έκδοση εφημερίδων.

Τη συμφωνία υπέγραψαν από Οθωμανικής πλευράς ο Bαλής της Κρήτης (γενικός διοικητής) Κωστάκης Αδοσίδης Πασάς, ο στρατηγός Μουχτάρ Πασάς και ο Σελίμ Εφέντι, ενώ από χριστιανικής πλευράς οι εκπρόσωποι της «Παγκρητίου Επαναστατικής Επιτροπής», Γεώργιος Παπαδοπετράκης, Κωσταρός Βολουδάκης, Ιωάννης Σφακιανάκης, Χαρίλαος Ασκούτσης, Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Αντώνιος Μιχελιδάκης, Ζ. Θειακάκης, Κυριάκος Χατζηδάκης, Στυλιανός Σταυρούδης, Αντώνιος Σήφακας και Α. Μενεγίδης. Η Σύμβαση επικυρώθηκε τις αμέσως επόμενες μέρες με φιρμάνι του Σουλτάνου, ο οποίος τον Νοέμβριο του 1878 διόρισε Βαλή της Κρήτης τον ελληνικής καταγωγής χριστιανό αξιωματούχο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Ισκεντέρ Πασά (Αλέξανδρο Καραθεοδωρή). Ο Αλέξανδρος Καραθεοδωρής, γεννήθηκε το 1833 στην Κωνσταντινούπολη. Η καταγωγή του ήταν από την σημαντική οικογένεια Καραθεωδορή της Βύσσας (Μπόσνα) Ανδριανουπόλεως Ήταν γιος του Στέφανου Καραθεοδωρή, προσωπικού γιατρού του Σουλτάνου Μαχμούτ Β΄. Έμαθε τα πρώτα του γράμματα από τη λόγια μητέρα του, και μετά μαθήτευσε στους καλύτερους δασκάλους της εποχής του, και ιδίως στον Ηλία Τανταλίδη. Έμαθε Ελληνικά, αρχαία και νέα, Λατινικά, Τουρκικά, Περσικά, και Αραβικά. Στη συνέχεια πήγε στο Παρίσι, όπου σπούδασε νομικά. Αποφοίτησε με πτυχίο διδακτορικής. Το 1874 διορίστηκε από τον Σουλτάνο Αμπντούλ Αζίζ αυτοκρατορικός πρέσβης στη Ρώμη και δύο χρόνια μετά, μόλις ανέλαβε νέος Σουλτάνος ο Αμπντούλ Χαμίτ Β΄ διορίστηκε υφυπουργός των Εξωτερικών. Αμέσως μετά τον Ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1878 εκπροσώπησε τον Σουλτάνο με τον βαθμό του βεζύρη και του μουσίρη δηλ.πρώτος πληρεξούσιος, στο Συνέδριο του Βερολίνου όπου και συνυπέγραψε τη φερόμενη Συνθήκη του Βερολίνου(1878) και στη συνέχεια στη Βιέννη. Με την επιστροφή του ο Σουλτάνος του απένειμε τον τίτλο του Πασά και τον διόρισε υπουργό των Εξωτερικών. Την εποχή όμως εκείνη αντέδρασε στις απ' ευθείες συνομιλίες με την Ελλάδα στον καθορισμό των νέων συνόρων που τελικά επιτεύχθηκε δύο χρόνια αργότερα με νεότερη συνθήκη.Βολιδοσκοπώντας τις τότε τάσεις των Μεγάλων Δυνάμεων έναντι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μαζί με τον Μέγα Βεζίρη Χαϊρεντίν Πασά εισηγήθηκε στο Σουλτάνο την άμεση εφαρμογή των φιλελεύθερων "μεταρρυθμίσεων" της λεγόμενης Σύμβασης της Χαλέπας (1878), και την ανασυγκρότηση του Τακτικού Σουλτανικού Στρατού. Για μεν το δεύτερο οι προτάσεις του έγιναν αποδεκτές όχι όμως για το πρώτο, που αντίθετα αναστάλθηκε το Σύνταγμα, με συνέπεια διαβλέποντας τους κινδύνους που επέρχονταν να παραιτηθεί της θέσεως του υπουργού. Έτσι ο Σουλτάνος για την ανασυγκρότηση του τακτικού του στρατού ζήτησε τη βοήθεια του Αυτοκράτορα της Γερμανίας, για την οποία υπεγράφη σχετική διμερής σύμβαση το 1883. Ο δε Α. Καραθοδωρής από το 1885 διορίστηκε Ηγεμόνας της Σάμου μέχρι το 1895 όταν ο Σουλτάνος εσπευσμένα κάτω από την πίεση των Μεγάλων Δυνάμεων τον διόρισε Γενικό Διοικητή της Κρήτης.
Η Σύμβαση της Χαλέπας εφαρμόστηκε μέχρι την επόμενη εξέγερση των Κρητικών το 1889. Τα 11 χρόνια της εφαρμογής της αθετήθηκε πολλάκις από την Οθωμανική διοίκηση, όπως και ο Οργανικός Νόμος του 1868, και υπονομεύτηκε από την οξεία πολιτική και κομματική διαμάχη μεταξύ «Καραβανάδων» δηλαδή των συντηρητικών και «Ξυπόλυτων» δηλαδή των Προοδευτικών. Μετά την εφαρμογή της Σύμβασης της Χαλέπας και την ψήφιση 16, συνολικά νόμων, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο δημοτικός, ακολούθησε περίοδος έντονων κομματικών αντιπαραθέσεων, καθώς τότε ιδρύθηκαν τα πρώτα κόμματα.Υπήρξαν αμέτρητες διαμάχες μεταξύ τους οι οποίες  κορυφώθηκαν και κατέληξαν στην ανεπιτυχή και χωρίς σχεδιασμό επανάσταση του 1889, που έδωσε την αφορμή στην Τουρκία να ανακαλέσει τη Σύμβαση της Χαλέπας και να εφαρμόσει μια σκληρή πολιτική διώξεων σε βάρος του χριστιανικού πληθυσμού.
ΠΗΓΕΣ -Ιστορία της Κρήτης, Θεοχ. Δετοράκης, Ηράκλειο 1990 -wikipedia -www.sansimera.gr -Εφημερίδα Πατρίς -Εφημερίδα Καθημερινή

Κόσμος: διακόσμηση ή...

https://antifono.gr/kosmos-diakosmisi-i-ek-toy-midenos-dimioyrgia-merikes-synepeies/

Κόσμος: διακόσμηση ή εκ του μηδενός δημιουργία; Μερικές συνέπειες*

 

 

 

Αντώνης Βασιλάκης & Δημήτρης Βασιλάκης

Η έννοια της δημιουργίας του σύμπαντος πάντοτε απασχόλησε έντονα τον άνθρωπο. Οι μυθικές κοσμογονίες και θεογονίες αποτελούν μία πρώτη συστηματική προσπάθεια του ανθρώπου να αρθρώσει λόγον σχετικά με το παρελθόν του κόσμου, άρα σχετικά και με την ιστορία της προσωπικής του ταυτότητας. Προχωρώντας από τον μύθο στον λόγο οι Προσωκρατικοί ρίχνονται πρώτοι στον στίβο της απομυθοποίησης και εκλογίκευσης του προβλήματος της αρχής και της δομής του κόσμου. Από την άλλη, εν παραλλήλω προς τους Σοφιστές, ο Σωκράτης θα στρέψει το ενδιαφέρον του στον άνθρωπο. Μολονότι ο Πλατωνικός Φαίδων (98c99a) θα σημειώσει την αδιαφορία του Αθηναϊκού οίστρου για τον κοσμολογικό προβληματισμό, η φιλοσοφική παραγωγή του μεγάλου μαθητή τού Σωκράτη αποδεικνύει πως ο Πλάτων αντιμετώπισε το κοσμολογικό πρόβλημα ως θέμα μείζονος φιλοσοφικού ενδιαφέροντος.

Είναι εξίσου ενδιαφέρον ότι στον πλατωνικό Τίμαιο ο λόγος θα οπισθοχωρήσει φαινομενικά απέναντι στο μύθο, προκειμένου να κάνει χώρο στον «εἰκότα λόγο» του Τιμαίου, επιλογή που ίσως να δηλώνει το μέτρο στο οποίο μπορεί ο άνθρωπος να μιλήσει φιλοσοφικά για το φυσικό-αισθητό σύμπαν, εν αντιθέσει προς το νοητό1. Για μια στιγμή μπορεί κανείς να διερωτηθεί για την απόσταση που ο Πλάτων έχει διανύσει από το ανθρωπολογικό ενδιαφέρον του Σωκράτη, ο οποίος ουσιαστικά δεν συμμετέχει στην «ανταπόδοση της φιλοξενίας των λόγων» του Τιμαίου (17b1-4). Ωστόσο, διάφορα στοιχεία και κεκαλυμμένες αντιστοιχίες του διαλόγου παραπέμπουν στο έτερο “opus magnum” του Πλάτωνος, την Πολιτεία. Εάν μάλιστα ο ερευνητής, υπ’ αυτό το πρίσμα, δει τον διακοσμούντα τη Χώρα2 Δημιουργό του Τιμαίου ως το ανάλογο του κυβερνώντος την πόλιν Φιλοσόφου-Βασιλέα, ο οποίος την θέτει σε τάξη, τότε οι προοπτικές σύνθεσης τού καθαρώς κοσμολογικού-φυσιολογικού προβληματισμού με τον ανθρωπολογικό και ηθικό διανοίγονται με εύρος μπροστά μας3.

Δύο είναι τα εξαιρετικής σημασίας στοιχεία που επιθυμούμε να σημειώσουμε εδώ. Το πρώτο αφορά στον αισθητικό (/καλολογικό)- καλλιτεχνικό χαρακτήρα που λαμβάνει η δημιουργία του φυσικού κόσμου, η οποία έτσι παίρνει τη μορφή διακόσμησης, δηλαδή της τακτοποίησης, αρμονικής συναρμογής στοιχείων4. Ωστόσο, αυτή η καλλιτεχνική διαδικασία προϋποθέτει α) έναν Δημιουργό -τεχνίτη ή καλλιτέχνη-, ο οποίος ενσαρκώνει το αίτιο της διακόσμησης, απορρίπτοντας κάθε τυφλή αιτιότητα που θα μπορούσε να πηγάσει από την τύχη ή την φύση5, και β) ένα (νοητό) υπόδειγμα με βάση το οποίο ο καλλιτέχνης θα επιχειρήσει να τιθασεύσει το υλικό του. Αυτό είναι και το δεύτερο νευραλγικό σημείο που θέλουμε να καταστήσουμε σαφές, δηλ. το ότι η τακτοποίηση του κόσμου δεν αποτελεί μια ex nihilo (εκ του μηδενός/εκ το μη όντος) δημιουργία, αλλά διαμόρφωση μιας προϋπάρχουσας ύλης.

Αυτό το χαρακτηριστικό μοιάζει να συντροφεύει την όλη αρχαιοελληνική αντίληψη σχετικά με το θέμα6. Όταν για παράδειγμα ο Αριστοτέλης στο 1ο βιβλίο των Φυσικών θα προσπαθήσει να δώσει λύση στο παρμενίδειο παράδοξο της άρνησης του γίγνεσθαι7, θα μιλήσει για ένα «ὑποκείμενον» της μεταβολής (λ.χ. Φυσ., 190b2), ένα σχετικό (κατά συμβεβηκός) μη ον (αυτ., 192a4-5), που από πολλούς ερμηνευτές8 ταυτίζεται με την materia prima, δηλ. την ύλη προτού αυτή να μορφοποιηθεί9. Επιστρέφοντας στον Τίμαιο, το αποτέλεσμα της έλλειψης φθόνου εκ μέρους του δημιουργού θα είναι ένα κάλλιστον κατά το δυνατόν10 δημιούργημα, καθώς, λαμβάνοντας υπόψη και την αναγκαία υλική του φύση, δεν μπορεί να συγκριθεί με το κάλλος του νοητού προτύπου11 , ανεξαρτήτως κάθε προσπάθειας του πολυμήχανου Δημιουργού.

Όταν πλέον ο Νεοπλατωνισμός, ο κρατήρας της δημιουργικής ανασύνθεσης και απόσταγμα συμπάσης της αρχαίας Ελληνικής φιλοσοφίας, θα έλθει στο προσκήνιο, τα βασικά διδάγματα του Τιμαίου, θα αποτελέσουν πυλώνες του νεοπλατωνικού μεταφυσικού οικοδομήματος12. Αφήνοντας κατά μέρος το πρόβλημα τού τί εκπροσωπεί ο μυθικός Δημιουργός, είναι γεγονός ότι ο Πλωτίνος θα δει τον φυσικό κόσμο, από τη μια πλευρά, ως ένα κάλλιστο δημιούργημα13, για αυτό και θα επιτεθεί κατά των Γνωστικών14 που υποστήριζαν την εγγενή κακία του φυσικού κόσμου. Από την άλλη πλευρά, συνεχίζοντας το δρόμο που χάραξε ο Πλάτων, και για τον Πλωτίνο το κάλλος του κόσμου τούτου έγκειται στη διακόσμηση και αρμονική τακτοποίηση της ύλης15. Οι λόγοι (‘μορφικές αρχές’) που έχουν εκπέσει δια της Ψυχής από τον Νου και έχουν προβληθεί στην ύλη (χωρίς να αποτελούν και αριστοτελική υλομορφική ενότητα όμως), προσδίδουν πέρας στο άπειρο και μέτρον στην παντελή αμετρία. Ως εκ τούτου, στο μέτρο που ο φυσικός μας κόσμος α) είναι υλικός16 και β) οι μορφικές αρχές του αποτελούν ατελές εκτύπωμα –έκπτωση από τα θεία αρχέτυπα των Ιδεών που αποτελούν τον Νου, δεν μπορεί να συγκριθεί με το κάλλος του νοητού προτύπου, δηλ. του άμεσου απογόνου του Ενός17.

Ακριβώς για τον ίδιο λόγο, όπως στην περίπτωση του έμψυχου και έμβιου όντος του κόσμου, το οποίο διαπερνάται από την Ψυχή του Κόσμου18 σύμφωνα με την Πλατωνική και Νεοπλατωνική εικόνα, έτσι και το ατομικό κατ’ εξοχήν έμβιο–έλλογο ον, ο άνθρωπος, καλείται να υπερβεί το συναγελασμό του με την φθοροποιό ύλη19 διά της «ὁμοίωσεως Θεῷ»20, δηλ. με τη συνειδητοποίηση της ουράνιάς του καταγωγής21 και του γεγονότος ότι η (νοητική) ψυχή του, ο κατ’ εξοχήν άνθρωπος22, έχει εκπέσει-εκρεύσει από το επίπεδο του Νου, όπως εκχύθηκε και ο ίδιος ο Νους από την υπερεκχείλιση του Ενός. Η απελευθέρωση του ανθρώπου από τη χοϊκή ύλη σηματοδοτεί και την προοπτική της ένωσης του όχι μόνο με τον κάλλιστο κόσμο των Ιδεών, αλλά και με αυτήν την πηγή του παντός, το Εν. Ως φαίνεται, ο πλατωνικός άρρητος μίτος που μας οδηγεί από την (υλική) κοσμολογία στην (πνευματική) ανθρωπολογία, αλλά και τη θεολογία (με την αριστοτελική έννοια της πρώτης φιλοσοφίας), είναι ζωηρά παρών.

Ωστόσο, η αρχαιοελληνική σοφία θα επιβιώσει και δια της μεταχριστιανικής οντολογικής αναζήτησης και πίστης, τα οποία θα στηριχθούν τόσο στο λόγο όσο και στην εμπειρία της εκκλησιαστικής κοινότητας Μία από τις συγκλονιστικές καινοτομίες που επιφέρει ο Χριστιανισμός είναι η μετάθεση της (κάποτε και δυαλιστικής) εναντίωσης νοητού και υλικού, στο επίπεδο μιας θεμελιώδους ετερότητος Ακτίστου και κτιστού, δηλ. μεταξύ Δημιουργού/πλάστη και δημιουργήματος/πλάσματος23.

Πιο συγκεκριμένα, ο Τριαδικός Θεός, η Αγάπη, ως σχέση αγαπητικής αλληλοπεριχώρησης τριών ομοούσιων Υποστάσεων, η Άκτιστη εκ-στατική υπερ-ουσία προβαίνει στην εξ ελευθερίας δημιουργία εκ του μηδενός24 του κτιστού σύμπαντος κόσμου25, μια δημιουργία που δεν υπακούει σε κανένα καταναγκασμό26 ούτε προϋπάρχοντος νοητού προτύπου, ούτε προϋπαρχούσης απείθαρχης ύλης, η οποία να αποτελεί την πλατφόρμα-υποδοχή προς επιβολήν τάξεως27. Μάλιστα, ο Μάξιμος ο Ομολογητής θα ιδεί στη δημιουργία του κόσμου την αγάπη του Δημιουργού και «μανικού εραστή» αυτής της «καλής λίαν» δημιουργίας28 να σαρκώνεται ως ελευθερία με την ενανθρώπιση του Υιού και Λόγου, δηλ. στην ασύγχυτον Ένωση Κτιστού και Ακτίστου29.

Στο πλαίσιο αυτής της εξ αγάπης δημιουργίας ο κόσμος και ο άνθρωπος ως κτιστά είναι έτερα το με το Θεό (παύουν να είναι ομοιούσιά Του), δηλαδή δεν έχουν μια θεϊκή ουσία-είδος το οποίο έχει εκπέσει από την εκροή του Ενός. Ούτε πάλι υπάρχει ουδεμία πλέον ανάγκη για μορφικές αιτίες με θεία την καταγωγή, οι οποίες θα γεφυρώσουν και διαμεσολαβήσουν την απόσταση ανάμεσα στην άφατη πρώτη αιτία του παντός και την ύλη. Αντίθετα, όπως διακηρύσσει και ο Γρηγόριος Νύσσης, «ἡ ὁρμὴ τῆς θείας προαιρέσεως, ὅταν ἐθέλει, πρᾶγμα γίνεται, καὶ οὐσιοῦται τὸ βούλευμα εὐθὺς... Ἡ δὲ τοῦ θελήματος ὕπαρξις οὐσία ἐστί.»30

Για την εκκλησιαστική εμπειρία η δημιουργία του φυσικού κόσμου δεν είναι πλέον διακόσμηση-μορφοποίση της (άπειρης και άμορφης) ύλης, αλλά τόσο η μορφή όσο και η ύλη, όντας σε αδιάσπαστη ενότητα, αποτελούν μία δημιουργημένη οντότητα, ένα κτιστόν, το οποίο είναι το αποτέλεσμα της Θείας Αγάπης. Συνεπώς, η αξιολογική θέση και του υλικού αιτίου αναβιβάζεται επιτέλους31. Με τον ίδιο τρόπο επιτυγχάνεται στο ανθρωπολογικό επίπεδο η υπέρβαση του διαχωρισμού σώματος και ψυχής, αφού η τελευταία, στην καλύτερη αρχαιοελληνική περίπτωση, θα λάμβανε απλά το ρόλο της (αριστοτελικής32) εντελέχειας του σώματος, ενώ η νόηση (το νοητικό μέρος της ψυχής-‘ο αληθής εαυτός’) θα ρίζωνε στο βασίλειο των Ιδεών του Νου33. Ο άνθρωπος πλέον αποτελεί αδιάσπαστη ψυχοσωματική οντότητα, που προσδοκά όχι την πλατωνική αθανασία της ψυχής, ωσάν εγκλεισμένης στον τάφο (σῆμα) του υλικού σώματος34, αλλά ανάσταση του ακεραίου ανθρώπου35, δηλαδή σωτηρία της ανακαινισμένης ψυχοσωματικής ενότητας και οντότητας κατά το πρότυπο της αναστάσεως του Υιού και Λόγου του Θεού, με αποτέλεσμα η κτιστότητα να αποκτά τη δυνατότητα μετοχής στο Άκτιστο. Επομένως, μια σημαντικότατη συνέπεια αυτής της επαναστατικής πρότασης είναι ότι η ύλη, ο υλικός κόσμος-το φυσικό περιβάλλον, η φύση, το σώμα μας παύουν να είναι ένοχα για την είσοδο του κακού στο σύμπαν.36 Ακόμα, εφόσον το σώμα αναβιβάζεται στο επίπεδο ίσης αξιολόγησης με την ψυχή, μπορούμε πλέον να παύσουμε να νοιώθουμε ντροπή για το γεγονός ότι έχουμε σώμα37.

Παράλληλα με τη θεμελιώδη διάκριση κτιστού και Ακτίστου, ο άνθρωπος, η συνείδηση της δημιουργίας38, πλασμένος «κατ’ εἰκόνα ἡμετέραν καὶ καθ’ ὁμοίωσιν» Θεού39, έχει τη δυνατότητα πραγματοποίησης της ύπαρξης με τον τρόπο της αγαπητικής αυθυπέρβασης40. Σύμφωνα με το νεοπλατωνικό κοσμοείδωλο ενώ η ουσία του ανθρώπου και του κόσμου δεν θα μπορούσαν να ταυτιστούν με την απώτατη πηγή του παντός, ωστόσο έχουν απορεύσει και εκπέσει από την θεία υπερουσία. Στο πλαίσιο αυτής της συνεχούς και κατιούσας κλίμακας βαθμίδων τού είναι το ανθρώπινο ον (η ψυχή του) και ο κόσμος (βλ. Ψυχή του παντός) αποτελούν μια ουσιαστική υποβάθμιση της θείας υπερουσίας41. Επομένως, εξ επόψεως νεοπλατωνικής η ανάβαση του λογικού ανθρώπου προς τον «πατέρα» είναι το αποτέλεσμα της συνειδητοποίησης της ουσιαστικής42 συγγένειάς του πρώτου με τα ανώτερα οντολογικά επίπεδα43. Σε σφοδρή αντιπαράθεση με αυτήν με αυτήν την κοσμοθεωρία, ο Χριστιανισμός θα προτείνει την ολική ετερότητα, χωρίς όμως να λογίζεται ως ποιοτικός υποβιβασμός, της Θείας υπερ-ουσίας εν σχέσει προς την κτιστή ουσία. Με αυτόν τον τρόπο, η δυνατότητα μιας ελεύθερης σχέσης του ανθρωπίνου προσώπου με τον Τριαδικό Θεό διαφυλάσσεται, καθώς ανάφέρεται στη δυνατότητα μιας αυθεντικής αυθυπέρβασης, υπέρβασης προς κάποιον άλλον έτερον και διαφορετικό από εμάς. Το κτιστόν έχει την δυνατότητα να πραγματοποιήσει την ύπαρξή του ως συν-ύπαρξη, δηλ. κατά χάριν να μεθέξει στον τρόπο της ύπαρξης του Τριαδικού Θεού, την Αγάπη44.

Σε αυτό το άθλημα της έκ-στασης του ανθρώπου το κόσμημα του κόσμου διαδραματίζει έναν ακόμη σημαίνοντα ρόλο: ο λόγος Σοφίας και Κάλλους που διαποτίζει τον κόσμο, απότοκο της Αγάπης του Θεού, παραπέμπει σε ένα Δημιουργό με τη μέγιστη ετερότητα και πρωτοτυπία, και έτσι ο κόσμος απευθύνει κλήση μετοχής στις θείες ενέργειες αυτής της άφατης ετερότητας και υπερουσίας45. Όπως ακριβώς το έργο τέχνης απευθύνει ερωτικό κάλεσμα στον θεωρό προκειμένου να κοινωνήσει της δημιουργικής ετερότητας του καλλιτέχνη, έτσι και το ανυπέρβλητο έργο τέχνης, δηλ. ο κόσμος46, καλεί τον άνθρωπο να μεθέξει της αγαπητικής ετερότητος του Θεού δια των θείων ενεργειών47. Ως φαίνεται, το πλατωνικό ιδεώδες μιας σύζευξης ανθρωπολογικού και κοσμολογικού προβληματισμού αναβαπτίζεται και ανακαινίζεται παρέχοντας νέες προοπτικές στο διαρκές αγώνισμα της ανθρώπινης ζωής να μεταβεί από το δυνάμει στο ἐνεργείᾳ της αυθυπέρβασης.

* Το παρόν δοκίμιο αποτελεί μετάφραση του άρθρου του Adonis D. Vasilakis [2013]: “Cosmos: decoration or ex nihilo creation? Some consequences”, Diotima. Review of Philosophical Research, Publication of the Hellenic Society for Philosophical Studies, 41 [:“Le Monde Structuré”], 815, η οποία εκπονήθηκε από τον Δημήτρη Α. Βασιλάκη.  Επίσης σε συνεννόηση με τον συγγραφέα έχουν γίνει ορισμένες τροποποιήσεις και προσθήκες ιδιαίτερα σε επίπεδο υποσημειώσεων.

Σημειώσεις

1 Πβ. Κάλφας (1995), σσ. 4163: κεφ.2.
2 Βλ. την «ὑποδοχή».  Πβ. π.χ. Τίμαιος, 52a8, 49a6 κ.ε.
3 Άλλωστε, ο Τίμαιος είναι διάλογος που δεν κοιτάζει μόνο ‘προς τα οπίσω’, το «ουκέτι», δηλ. του διαλόγους της αποκαλούμενης «μέσης περιόδου» του Πλάτωνος, αλλά κυρίως προς το «ούπω», δηλ. διανοίγει οδούς προς τους ύστερους πλατωνικούς διαλόγους.  (Βλ. π.χ. την ηχηρή απουσία αναφορών στο μεταφυσικό υπόβαθρο της Πολιτείας στον Τίμαιο, 17a119b2.)  Έτσι, λ.χ. τα ισχυρά προανακρούσματα της αστρονομίας των Νόμων θα αποτελέσουν απτό τρόπο σύμφωνα με τον οποίο η ανθρώπινη ψυχή θα μπορέσει να ρυθμίσει τις οικείες περιφορές της, ώστε να επιτύχει την ευδαιμονία.  Η αντιστοιχία μικρόκοσμου και μακρόκοσμου είναι γεγονός, και η ιδέα αυτή θα συντροφεύσει τη φιλοσοφία και επιστήμη για πολλούς αιώνες έπειτα.  (Βλ. Kάλφας, ό.π., passim. και σσ.31, 4546, ιδιαίτερα σσ. 100101.)
4 Πβ. λ.χ. Τίμ., 30a5.
5 Πβ. αυτόθι, 28a5-6 και Νόμοι, Χ, 888e κ.ε.
6 Για παράδειγμα βλ.  Sorabji (2005) σσ. 105108, 162-174, 253268, όπου δίδεται περαιτέρω βιβλιογραφία.
7 Το σόφισμα είναι ως εξής: αφού το «μὴ ὄν» δεν υπάρχει, τα όντα, ως υπαρχοντα, δεν μπορούν να έχουν προέλθει από αυτό το οποίο δεν υπάρχει, και επομένως δεν υφίσταται «γίγνεσθαι», αλλά μόνον «εἶναι».  Βλ. Αριστ., Φυσ., §8, 191a23-33.
8 Αν και δεν υπάρχει ομοφωνία: βλ. λ.χ. Charlton (1970) και την απάντηση της Waterlow (1982), σσ. 4647.
9 Δεν αποσκοπούμε πάντως να ταυτίσουμε απαραίτητα όλα τα χαρακτηριστικά της αριστοτελικής έννοιας περί πρώτης ύλης με την πλατωνική Υποδοχή).
10 Πβ. λ.χ. Τίμ., 30a2-3.
11 Πβ. αυτ., 30d1-3.
12 Δυστυχώς, λόγω στενότητας χώρου, θα παραβλέψουμε τις μύριες όσες, κυριολεκτικές ή μεταφορικές, ερμηνείες έτυχε ο Τίμαιος στον ρουν της ιστορίας, και θα αναφερθούμε κυριώς στον Πλωτίνο.  Έτσι, θα παραμερίσουμε και το Υπόμνημά στον Τίμαιο του Πρόκλου, ο οποίος στο De Malorum Subsistentia, κριτικάρει την πλωτινική ταύτιση κακού και ύλης, αλλά και τις πρωτοποριακές προσεγγίσεις περί τρισδιάστατης πρώτης ύλης του Ι. Φιλόπονου.  (Για τον χριστιανό αυτό Νεοπλατωνιστή του 6ου αι. μ.Χ., ο οποίος καταδικάστηκε για την αίρεση του τριθεϊσμού, βλ. Sorabji (2006).)
13 Βλ. π.χ. στην Ἐννεάδες, I.6.[1]: «Περὶ τοῦ καλοῦ», passim.
14 Βλ. αυτ., II.9.[33: τελευταίο μέρος της “Gross-Schrift”].
15 Πβ. επίσης I.8.[51].§15, στ. 24- 25: «ἐπείπερ ἐφάνη ἐξ ἀνάγκης [sc. το κακό/δηλ. η ύλη], περιληφθὲν δεσμοῖς τισι καλοῖς, οἷα δεσμῶταί τινες χρυσῷ, …».
16 Το ζήτημα της ύλης, ως πηγής του κακού, στον Πλωτίνο αποτελεί μια από τις πιο αμφιλεγόμενες και πολυσυζητημένες πτυχές του συστήματός του .  Εδώ ακολουθούμε την ερμηνευτική πρόταση του O’Brien (1996).
17 Πβ. και Ενν., ΙΙΙ 8. 11, 26-27.
18 Πβ. Τίμαιος, 30b1-c1.
19 Ωστόσο, οφείλουμε, να σημειώσουμε μια εσωτερική ένταση στη σκέψη του Πλωτίνου όταν αναγνωρίζει ότι «[δ]εῖ δὲ τὰς διαφορὰς λαμβάνειν τὰς τῆς ὅλης [sc. ψυχῆς] ὅπως διοικεῖ [sc. τὸ σῶμα], ὅτι μὴ ὁ αὐτὸς τρόπος [sc. τῇ μερικῇ/ἡμετέρᾳ ψυχῇ] μηδ’ ἐνδεδεμένη [sc. τῷ σώματι]… ἡμεῖς μὲν ὑπὸ τοῦ σώματος δεδέμεθα ἤδη δεσμοῦ γεγενημένου… Διὸ καὶ ἀπαθὴς πρὸς αὐτῶν [sc. τῶν  σωμάτων], ἡμεῖς δὲ τούτων οὐ κύριοι».  (Ενν., II.9.7: 6-7, 10-11 και 14-15.  Πβ. επίσης  IV.8.2, ιδιαίτερα στ. 27-31 και 4355.)  Επομένως, σε ήπια αντίθεση προς τον μικρόκοσμο της «μελέτης θανάτου» του Φαίδωνος (81a) ή του Πλωτινικού ‘αληθούς εαυτού’, ο οποίος υπερβαίνει το «συναμφότερον» (sc. σώματος και ψυχής, πβ. λ.χ. Ενν., I.1.10,6-7 και I.2.3,11-13), ο μακρόκοσμος της Ψυχής διαμορφώνει τον φυσικό κόσμο χωρίς ποτέ να συγχρωτίζεται με αυτόν.  Οι μεγαλοπρεπείς νοητικές της λειτουργίες συνεχίζουν ακόμη και αν ο κόσμος αιωνίως διαμορφώνεται.
20 Πβ. Πλάτωνος, Θεαίτητος, 176b1-2.
21 Πβ. Τίμ., 90a5-7.
22 Πβ. Ενν., I.1.[53]. 7, 21-22.
23 Βλ. και Μπέγζος (2004), σσ. 197198.  Βλ. επίσης, αν και στο πλαίσιο διαφορετικής συζήτησης, Christou (1973).
24 Βλ. και Π. Βράϊλας-Ἀρμένης, «Περὶ ψυχῆς, Θεοῦ καὶ ἠθικοῦ νόμου διατριβαί» (11879), στο Βράιλας-Αρμένης (1971), σ.172, στ.31-35.
25 Πβ. Παύλου, Πρὸς Ρωμ. Ἐπ., 4:17: «καλοῦντος … τὰ μὴ ὄντα ὡς ὄντα».
26 Πβ. και Γ. Φλωρόφσκυ, «Ἡ ἔννοια τῆς δημιουργίας στὸν Ἁγιο Ἀθανάσιο», στο Φλωρόφσκυ (1989), σσ. 9 και 10.
27 Πβ. και Μουστάκας (2002), σ.14b.
28 Πβ. Γένεσις, 1:31: «καὶ ἰδοὺ καλὰ λίαν».  (Ας σημειωθεί ότι οι προτάσεις του κειμένου της Γενέσεως έχουν και αυτές το προνόμιο ενδεχόμενων αλληγορικών ερμηνειών, πέρα από τον πλατωνικό Τίμαιο, την ‘βίβλο’ των μεσο- και νέο-πλατωνικών.)
29 Βλ. Μάξιμος Ομολογητής, Quaestiones ad Thalassium, 60, 51-55 (ed. C. Laga και C. Steel).
30 Γρηγόριος Νύσσης, Dialogus de anima et resurrectione, 46, 124,17-22 (Migne).
31 Για αυτό το λόγο και η ίδια η ύλη μπορεί να φθάσει στη μετουσίωσή της, προκαλώντας μας να μιλήσουμε για «χριστιανικό υλισμό».  Πβ. και Πρόσωπον προς Πρόσωπον (2013), σ.56.  (Πρόκειται για συμπλήρωση φράσης του π. Νικολάου Λουδοβίκου από τον συγγραφέα του παρόντος δοκιμίου, Α. Βασιλάκη, όταν ο πρώτος απαντούσε σε ερωτήσεις που του είχε υποβάλει το κοινό.  Με την ευκαιρία αυτή σημειώνουμε πως και η πρώτη ερώτηση που απευθύνθηκε στον πατέρα Λουδοβίκο, αυτ., σσ. 74-75, στην οποία επανήλθε και ο Γ. Ζιάκας, αυτ., σσ80-81,  καθώς και η αναφορά του Νίκου Νησιώτη, αυτ., σσ. 104-105 αποτελούν συμβολές του παρόντος συγγραφέα σε αυτήν την Αντιφωνική συζήτηση.)
32 Βλ. Aριστ., De anima, 412a, 19-22.
33 Βλ. ανωτ. για παραπομπές σε Πλάτωνα και Πλωτίνο.
34 Βλ. Πλάτωνος, Γοργίας, 493a3 και Φαίδων, passim, λ.χ. 80d81b.
35 Πβ. Φλωρόφσκυ, «Ἡ ἀνάστασις τῆς ζωῆς» στο Φλωρόφκσυ (1989), σσ. 91116.
36 Πβ. χαρακτηριστικά Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ, Orationes de imaginibus tres, 1,16. 8-9: «σέβων οὐ παύσομαι τὴν ὕλην, δι’ ἧς ἡ σωτηρία μου εἴργασται.» (Kotter)  Πβ. και Μπέγζος (2004), σ. 199 (ιδιαίτερα τα σημεία γ’ και δ’).
37 Σε αντιπαράθεση με τον Πλωτίνο.  Πβ. Πορφυρίου, Vita Plotini, 1, 1-9.
38 Πβ. και Γιανναράς (2008), σ.171.
39 Γεν., 1:26-27.
40 Μολονότι στο αγγλικό πρωτότυπο προστίθεται η φράση “i.e. transcendence of the necessity of nature” (δηλ. υπέρβαση της αναγκαιότητας της φύσεως), τονίζουμε ρητά ότι ο συγγραφέας αναφέρεται στην υπέρβαση της άλογης φύσης (κυριολεκτικά μιλώντας: της ζούγκλας), όχι της ανθρώπινης φύσης.  Βρισκόμαστε σε απόλυτη συμφωνία με τις καίριες επισημάνσεις του π. Λουδοβίκου, ο οποίος κάνει λόγο για «εκστατική φύση», όχι όμως για «έκσταση από τη φύση».  Βλ. τις κριτικές του παρατηρήσεις απέναντι στον Χρ. Γιανναρά και τον Μητρ. Περγάμου, Ι. Ζηζιούλα στο Λουδοβίκος (2009), σσ. 67-111 και 11-66 (passim) αντίστοιχα.
41 Βλ. Πλάτωνος, Πολ.,509b8-10: «οὐκ οὐσίας ὄντος τοῦ ἀγαθοῦ, ἀλλ’ ἔτι ἐπέκεινα τῆς οὐσίας πρεσβείᾳ καὶ δυνάμει ὑπερέχοντος.»  Πβ. επίσης Πλωτ., Ενν., VI.7. 40, 28.
42 Η οποία δηλ. αναφέρεται στο επίπεδο της ουσίας.
43 Αναγκαία προϋπόθεση και άμεσο επακόλουθο αυτής της συνειδητοποίησης είναι η απαγκίστρωση από την ύλη
44 Αυτό είναι και το νόημα της «θεώσεως».
45 Βλ. επίσης Βασιλάκης (2009), σσ.187194.
46 Ωστόσο, η βασική διαφορά της αναλογίας μεταξύ ανθρωπίνου και Θείου καλλιτέχνη, είναι ότι ο Θεός δημιουργεί κυριολεκτικά ex nihilo.
47 Σύμφωνα με τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, ο Θεός είναι αμέθεκτος ως προς την θεία υπερ-ουσία Του, αλλά ο άνθρωπος μπορεί να μεθέξει στις θείες άκτιστες ενέργειές Του.
πηγή: Aντίφωνο

Μικρά Αγγλία

Εκδόσεις Καστανιώτη.
Φωτογραφία: Η Μόσχα (Σοφία Κόκκαλη) και ο Σπύρος (Ανδρέας Κωνσταντίνου), από την ταινία του Παντελή Βούλγαρη Μικρά Αγγλία - Η ταινία, που βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο της Ιωάννας Καρυστιάνη.
Η Μόσχα (Σοφία Κόκκαλη) και ο Σπύρος (Ανδρέας Κωνσταντίνου), από την ταινία του Παντελή Βούλγαρη Μικρά Αγγλία - Η ταινία, που βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο της Ιωάννας Καρυστιάνη.

Λεπτομέρειες Κατοικιδιού

Ημερομηνία Δημοσίευσης:Τετάρτη 02 Οκτ. 2013
Φυλή:ΗΜΙΑΙΜΟ
Φύλο:Αρσενικό
Ηλικία:Κουτάβι
Χρώμα:Καφέ – Κανελί – Κόκκινο
Τρίχωμα:Μεσαίο
Μέγεθος:Μεγάλο (21-44 κιλά)
Στειρωμένο:Άγνωστο
Ειδικές Ανάγκες:Άγνωστο
Περιφέρεια:ΑΤΤΙΚΗ
Δήμος:"Αγίων Αναργύρων - Καματερού"
Γενική Περιγραφή
Βρεθηκε ο σκύλος της εικόνας στους αγίους αναργύρους να τριγυρνάει χαμένος, έχει λουρί και είναι περιποιημένος. Αν τον αναγνωρίζει ο ιδιοκτήτης ας επικοινωνήσει μαζί μας τηλεφωνικά για λεπτομέρειες.
Επικοινωνία
Τηλέφωνο:6930370942
E-mail:irinimania@gmail.com
- See more at: http://paratrixa.skai.gr/main/pet?ads_type=find&id=5880#sthash.7m0bZeNA.dpuf

Λεπτομέρειες Κατοικιδιού

Ημερομηνία Δημοσίευσης:Τετάρτη 02 Οκτ. 2013
Φυλή:ΗΜΙΑΙΜΟ
Φύλο:Αρσενικό
Ηλικία:Κουτάβι
Χρώμα:Καφέ – Κανελί – Κόκκινο
Τρίχωμα:Μεσαίο
Μέγεθος:Μεγάλο (21-44 κιλά)
Στειρωμένο:Άγνωστο
Ειδικές Ανάγκες:Άγνωστο
Περιφέρεια:ΑΤΤΙΚΗ
Δήμος:"Αγίων Αναργύρων - Καματερού"
Γενική Περιγραφή
Βρεθηκε ο σκύλος της εικόνας στους αγίους αναργύρους να τριγυρνάει χαμένος, έχει λουρί και είναι περιποιημένος. Αν τον αναγνωρίζει ο ιδιοκτήτης ας επικοινωνήσει μαζί μας τηλεφωνικά για λεπτομέρειες.
Επικοινωνία
Τηλέφωνο:6930370942
E-mail:irinimania@gmail.com
- See more at: http://paratrixa.skai.gr/main/pet?ads_type=find&id=5880#sthash.7m0bZeNA.dpuf

Λεπτομέρειες Κατοικιδιού

Ημερομηνία Δημοσίευσης:Τετάρτη 02 Οκτ. 2013
Φυλή:ΗΜΙΑΙΜΟ
Φύλο:Αρσενικό
Ηλικία:Κουτάβι
Χρώμα:Καφέ – Κανελί – Κόκκινο
Τρίχωμα:Μεσαίο
Μέγεθος:Μεγάλο (21-44 κιλά)
Στειρωμένο:Άγνωστο
Ειδικές Ανάγκες:Άγνωστο
Περιφέρεια:ΑΤΤΙΚΗ
Δήμος:"Αγίων Αναργύρων - Καματερού"
Γενική Περιγραφή
Βρεθηκε ο σκύλος της εικόνας στους αγίους αναργύρους να τριγυρνάει χαμένος, έχει λουρί και είναι περιποιημένος. Αν τον αναγνωρίζει ο ιδιοκτήτης ας επικοινωνήσει μαζί μας τηλεφωνικά για λεπτομέρειες.
Επικοινωνία
Τηλέφωνο:6930370942
E-mail:irinimania@gmail.com
- See more at: http://paratrixa.skai.gr/main/pet?ads_type=find&id=5880#sthash.7m0bZeNA.dpuf

Λεπτομέρειες Κατοικιδιού

Ημερομηνία Δημοσίευσης:Τετάρτη 02 Οκτ. 2013
Φυλή:ΗΜΙΑΙΜΟ
Φύλο:Αρσενικό
Ηλικία:Κουτάβι
Χρώμα:Καφέ – Κανελί – Κόκκινο
Τρίχωμα:Μεσαίο
Μέγεθος:Μεγάλο (21-44 κιλά)
Στειρωμένο:Άγνωστο
Ειδικές Ανάγκες:Άγνωστο
Περιφέρεια:ΑΤΤΙΚΗ
Δήμος:"Αγίων Αναργύρων - Καματερού"
Γενική Περιγραφή
Βρεθηκε ο σκύλος της εικόνας στους αγίους αναργύρους να τριγυρνάει χαμένος, έχει λουρί και είναι περιποιημένος. Αν τον αναγνωρίζει ο ιδιοκτήτης ας επικοινωνήσει μαζί μας τηλεφωνικά για λεπτομέρειες.
Επικοινωνία
Τηλέφωνο:6930370942
E-mail:irinimania@gmail.com
- See more at: http://paratrixa.skai.gr/main/pet?ads_type=find&id=5880#sthash.7m0bZeNA.dpuf

ΕΝΑΣ ΓΕΡΑΚΙΑΝΟΣ ΠΑΡ ΟΛΙΓΟΝ ΠΙΛΟΤΟΣ ΤΗΣ ΄΄ΛΟΥΧΤΒΑΦΕ’’

http://kritipoliskaihoria.blogspot.gr/2013/03/blog-post_3194.html?spref=fb

ΕΝΑΣ ΓΕΡΑΚΙΑΝΟΣ ΠΑΡ ΟΛΙΓΟΝ ΠΙΛΟΤΟΣ ΤΗΣ ΄΄ΛΟΥΧΤΒΑΦΕ’’


ΕΝΑΣ ΓΕΡΑΚΙΑΝΟΣ  ΠΑΡ ΟΛΙΓΟΝ ΠΙΛΟΤΟΣ ΤΗΣ ΄΄ΛΟΥΧΤΒΑΦΕ’’
(Γερμανική Πολ. αεροπορία)
ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΙΚΗΣ ΠΑΠΟΥΤΣΑΚΗ
ΑΕΡΟΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΑΠΟ 14,000 ΠΟΔΙΑ .ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΚΑΣΤΕΛΙΟΥ 1942 (ΑΡΧΕΙΟ ΡΟΜΠΕΡΤΟ ΛΕΜΠΟΛΝΤ- ΛΕΥΚΩΜΑ Δ.ΚΑΣΤΕΛΙΟΥ-ΕΠΙΜ Γ.ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΗ)
Την περίοδο της Γερμανικής κατοχής , οι Γερμανοί κατασκεύαζαν το αεροδρόμιο στο Καστέλι Πεδιάδος.  Όλα τα χωριά της περιφέρειας ήταν υποχρεωμένα να στέλνουν καθημερινά μια ομάδα ανδρών να δουλεύουν στο αεροδρόμιο, να κάνουν αγγαρεία.
Η διάρκεια εργασίας για κάθε ομάδα ήταν δεκαπέντε μέρες ,για να ακολουθήσει η επόμενη δεκαπενταμελής ομάδα, η μεθεπόμενη και πάλι απ την  αρχή….
Ο Κατσουρίδης με την υπόλοιπη Γερακιανή ομάδα ΄΄ κοπάνιζε χαλίκια με τα σφυράκια ΄΄ στ΄ αεροδρόμιο.

ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΧΗ _Ρομπέρτο Λέμπολντ φωτογραφικό λεύκωμα Καστελίου 1941-1945_,επιμέλεια Γ.Καλογεράκης

Ένας Γερμανός επιστάτης την προηγούμενη μέρα, τους είχε ζητήσει να τον φιλέψουν κρασί, ρακί, καρύδια κλπ από το χωριό. Του κρατούσαν λοιπόν την επόμενη διάφορα ΄΄καλούδια΄΄ κι εκείνος για να τους  ανταποδώσει τη ‘’φιλοξενία ΄΄ , τους ανέθεσε να σπάσουν …μια μόνο μικρή πέτρα.
Ο Κατσουρίδης λοιπόν είχε όλο το χρόνο και την άνεση να…ασχοληθεί …και με κάτι διαφορετικό…
- Γυρίζει , βλέπει το γερμανικό στρατιωτικό αεροπλάνο ανοιχτό και χωρίς να χάσει καιρό βρίσκεται καθισμένος στο πιλοτήριο., βγάζει το μαχαιράκι , κόβει ένα πέτσινο ιμάντα απ΄ αυτούς που δένεται ο πιλότος, πέφτει η καλύπτρα του αεροπλάνου και κλείνεται μέσα. Παλεύει , χτυπιέται, προσπαθεί απεγνωσμένα να βγει, τίποτα…
Τον βλέπει ο Γερμανός (ο Γκεσταμπός) ….ολόκληρος συναγερμός, έρχεται ο αξιωματικός, έρχεται ο διερμηνέας τον ρωτά, γιατί μπήκε στ΄ αεροπλάνο κι εκείνος του απαντά : ΄΄ Να κόψω τσι λουρίδες , να κάμω κουδουνιές, να κρεμάσω τα κουδούνια τα ωζά΄΄

Στο δρομο για τα καταναγκαστικά έργα. Καστέλι αεροδρόμιο 1941 -1944

Αποσβολωμένος ο δραγουμάνος , μεταφέρει την απάντηση στο γερμανό αξιωματικό, ο οποίος αρκέστηκε σ΄ ένα χαμόγελο. ΄κατόπιν ανέβηκε στο αεροπλάνο του έβαλε μπροστά τους έλικες να απογειωθεί. …..
(ΣΑΙΤΑΚΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ – ΤΟ ΓΕΡΑΚΙ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ σελ.465)

ΑΣΜΑ ΑΣΜΑΤΩΝ

ΤΑ ΡΑΝΤΙΣΜΕΝΑ(Ομάδα καλλιτεχνικών, λογοτεχνικών, αναζητήσεων).
Φωτογραφία: Σαν τη μηλιά τη ξέχωρη απ’ όλα τ’ άλλα δένδρα.
Στον ίσκιο του να κάθομαι ποθώ
Κι απ’ τα γλυκά του φρούτα να χορταίνω.
Στο καπηλειό με έσυρε
Κι η αγάπη το λάβαρο κατοχής του επάνω μου
Σκέπασε με με μπουμπούκια,
Ζωντάνεψε με με μήλα
Γιατί καίγομαι από έρωτα.
Το αριστερό του χέρι προσκεφάλι μου
Το δεξί του μπράτσο μ’ αγκαλιάζει,
ΑΣΜΑ  ΑΣΜΑΤΩΝ 

ΠΙΝΑΚΑΣ Daniel-Ridgway-Knight -Beneath The Apple Tree


Σαν τη μηλιά τη ξέχωρη απ’ όλα τ’ άλλα δένδρα.
Στον ίσκιο του να κάθομαι ποθώ
Κι απ’ τα γλυκά του φρούτα να χορταίνω.
Στο καπηλειό με έσυρε
Κι η αγάπη το λάβαρο κατοχής του επάνω μου
Σκέπασε με με μπουμπούκια,
Ζωντάνεψε με με μήλα
Γιατί καίγομαι από έρωτα.
Το αριστερό του χέρι προσκεφάλι μου
Το δεξί του μπράτσο μ’ αγκαλιάζει,
ΑΣΜΑ ΑΣΜΑΤΩΝ

ΠΙΝΑΚΑΣ Daniel-Ridgway-Knight -Beneath The Apple Tree

Eπιστολή UNESCO προς τη Βρετανία

Μετά τη συνάντηση που είχε ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού με τη γενική διευθύντρια της UNESCO τον Ιούλιο στο Παρίσι, κατά την οποία ο κ. Πάνος Παναγιωτόπουλος ζήτησε από την Ιρίνα Μπόκοβα να ασκήσει την προσωπική και θεσμική επιρροή της προκειμένου να δρομολογηθεί η διαδικασία της Διαμεσολάβησης με τη βρετανική πλευρά, ο κορυφαίος αυτός διεθνής πολιτιστικός οργανισμός απηύθυνε επιστολή προς τον Βρετανό Υπουργό Εξωτερικών κ. Ουίλιαμ Χαγκ, τη Βρετανίδα Υπουργό Πολιτισμού κα Μαρία Μίλερ και τον Διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου κ. Ρόμπερτ Νιλ Μακ Γκρέγκορ.
Με την επιστολή αυτή οι Βρετανοί αξιωματούχοι ενημερώνονται επισήμως για το αίτημα της ελληνικής πλευράς να προχωρήσει η διαδικασία της Διαμεσολάβησης, ώστε να επιτευχθεί μια ρύθμιση της διαφοράς που αφορά τα Μάρμαρα του Παρθενώνα.
Αν η βρετανική πλευρά συμφωνήσει στη διεξαγωγή αυτής της διαδικασίας, θα είναι η πρώτη φορά που η UNESCO θα ενεργοποιήσει το θεσμό αυτό για την επίλυση πολιτιστικής διαφοράς μεταξύ δυο κρατών.
Το ζήτημα των Μαρμάρων του Παρθενώνα βρίσκεται σταθερά από το 1987 στην ημερήσια διάταξη κάθε διάσκεψης της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την Προώθηση της Επιστροφής Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσής τους ή τον Επαναπατρισμό τους σε Περίπτωση Παράνομης Κτήσης.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες, η Διεθνής Σύσκεψη των επιτροπών που θα γίνει την ερχόμενη Κυριακή στο Μουσείο της Ακρόπολης αποκτά βαρύνουσα σημασία.
Στη σύσκεψη θα συμμετάσχει ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Πάνος Παναγιωτόπουλος, ενώ θα εκπροσωπηθούν δια των προέδρων τους και άλλων μελών οι εθνικές επιτροπές της Κύπρου, της Γερμανίας, της Σουηδίας, της Βρετανίας, της Ελβετίας και της Αυστραλίας.
Επίσης θα λάβουν μέρος και τα μέλη της Ελληνικής Συμβουλευτικής Επιτροπής των Μαρμάρων του Παρθενώνα υπό τον πρόεδρο της Χριστόφορο Αργυρόπουλο.
Στη διάρκεια των εργασιών, που θα συντονίσει ο πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής Ντέιβιντ Χιλ, θα γίνει ενημέρωση για τα βήματα των επιτροπών από την προηγούμενη συνάντηση των εκπροσώπων τους μέχρι σήμερα, επίσκεψη στην Ακρόπολη και ενημέρωση για τις εργασίες αποκατάστασης που συνεχίζονται στο μνημείο.
Τέλος, είναι αναμενόμενο ότι θα διαμορφωθεί και το νέο πρόγραμμα δράσης εν όψει και της διεθνούς Διακυβερνητικής Διάσκεψης της UNESCO, η οποία θα συνεδριάσει τον ερχόμενο Νοέμβριο στο Παρίσι.
defencenet.gr

Δημοφιλείς αναρτήσεις