http://www.icookgreek.com/

Νηστίσιμο κέικ με μήλα

Υλικά συνταγής

• 6 μήλα καθαρισμένα και κομμένα σε φέτες
• 1 1/2 φλιτζάνι του τσαγιού ζάχαρη
• 3 φλιτζάνια του τσαγιού αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
• 1 κουταλάκι του γλυκού αλάτι
• 2 κουταλάκια του γλυκού κανελογαρύφαλα τριμμένα
• 1/2 φλιτζάνι του τσαγιού καρυδόψιχα κοπανισμένη
• 1 φλιτζάνι του τσαγιού σταφίδες ξανθές
• 1 φλιτζάνι του τσαγιού σπορέλαιο
• 1 βανίλια
• ροδέλες μήλου (προαιρετικά)

Εκτέλεση συνταγής

1. Βάζετε τα μήλα με τη ζάχαρη σε μεγάλη κατσαρόλα σε σιγανή φωτιά μέχρι να λιώσει λίγο η ζάχαρη. Τα μήλα δεν πρέπει να ψηθούν. Κατεβάζετε την κατσαρόλα από τη φωτιά.
2. Ανακατεύετε το αλεύρι, τα μυρωδικά, το αλάτι, ταν καρύδια και τις σταφίδες. Ρίχνετε το λάδι στο μείγμα των μήλων και στη συνέχεια το αλεύρι και ανακατεύετε μέχρι να ενωθούν καλά. Το μείγμα πρέπει να είναι πηχτό. 
3. Το αδειάζετε με κουτάλι σε ένα ταψί αλειμένο με λάδι, στολίζετε με τις ροδέλες του μήλου (προαιρετικά) και το ψήνετε σε μέτριο φούρνο για 40'-45'. 

Συμβουλή

Στα λαδερά κέικ είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείτε σπορέλαιο γιατί γίνοντα ελαφρότερα. Συνήθως τα λαδερά κέικ ξεφορμάρονται δύσκολα, γι'αυτό είναι καλύτερα να ψήνονται σε ταψί και να σερνίρονται από εκεί.

O Nίκος Καζαντζάκης για το έθιμο...

O Nίκος Καζαντζάκης για το έθιμο με το σφάξιμο των χοίρων: "Οι κραυγές του χοίρου που σφάζεται είναι κάτι φρικιαστικό"

Τα χοιροσφάγια δεν είναι μόνο κρητικό έθιμο, όμως και στην Κρήτη έχει ταυτιστεί με την περίοδο των Χριστουγέννων. Για το έθιμο έχει γράψει και ο Νίκος Καζαντζάκης στο βιβλίο του “Αναφορά στον Γκρέκο” από όπου ακολουθεί και το παρακάτω απόσπασμα:
Την παραμονή των Χριστουγέννων στα χωριά της Κρήτης εσφάζανε τσι χοίρους (αρχαία χοιροσφάγια), αναθρεμμένους από τον κάθε νοικοκύρη κυρίως με βελάνια (βελανίδια) και χουμά (τον ορρό του γάλακτος που μένει από την τυροκόμηση, μέσα στο οποίο όμως ρίχνανε και λάδια που έμεναν στα τσικάλια κι έτσι ο χουμάς γινόταν ζουμί –ένα ιδιαίτερα θρεπτικό μίγμα για πόση). Από το χοιρινό κρέας παρασκευάζονταν οματές (ή στην ανατολική Κρήτη, ομαθιές), τσιλαδιά (με τη χοιροκεφαλή, η λεγόμενη πηχτή), απάκια (λουρίδες ψαχνού κρέατος καπνισμένες στο τζάκι, συχνά με φασκομηλιές και άλλα μυρωδικά βότανα), λουκάνικα, σύγλινα (κομμάτια κρέας μισοβρασμένα και αποθηκευμένα σε κουρούπι (κιούπι) μαζί με τη γλίνα (το λίπος) που τα βοηθούσε να διατηρηθούν πολλούς μήνες –μετά γίνονταν σφουγγάτο (ομελέτα) ή μαγειρεύονταν με πατάτες κ.λ.π.
Το χοιρινό ήταν εξαιρετικά σημαντικό, ιδίως γιατί μπορούσε να αποθηκευτεί εφοδιάζοντας την οικογένεια με κρέας για πολύν καιρό. Επίσης «έκανε δυο φαητά», αφού έβγαζε πολύ λάδι (από το λίπος που έλιωνε κατά το μαγείρεμα) με το οποίο μαγείρευαν έπειτα χόρτα ή πατάτες κάνοντάς τα νοστιμότερα.
Υπ’ όψιν ότι ο χοίρος είναι θεριό, άγριο, δυνατό και επικίνδυνο, και, συνεπώς, ήταν πολύ δύσκολο να σφαγεί, κυρίως αν ήταν μεγάλος –και έπρεπε να είναι αρκετά μεγάλος, για τους λόγους που αναφέραμε παραπάνω. Το σφάξιμό του ήταν δουλειά πολλών αντρών μαζί, που τον κρατούσαν και ένας, έμπειρος, του κάθιζε τη “μαχαιρέ” σε συγκεκριμένο σημείο στο λαιμό, για να πεθάνει ακαριαία –αλλιώς μπορεί και να έφευγε με το μαχαίρι καρφωμένο στο λαιμό του και αλίμονο σε όποιον του αντιστεκόταν!
Οι κραυγές του χοίρου που σφάζεται είναι κάτι φρικιαστικό. Ο οπλαρχηγός του 1866 Ιωάννης Αναγνώστης Κατσαντώνης από το χωριό Άνω Μέρος της επαρχίας Αμαρίου, γέρος πια (αρχές του εικοστού αιώνα), έφευγε από το χωριό όταν έσφαζαν τους χοίρους, γιατί οι σκληρές τωνε (οι κραυγές τους) του θύμιζαν, όπως έλεγε, τα ουρλιαχτά των χριστιανών όταν τους έσφαζαν οι Τούρκοι.
Σύμφωνα με δοξασία καταγεγραμμένη στο χωριό Αποδούλου του νομού Ρεθύμνης, την παραμονή της σφαγής του ο χοίρος θωρεί μέσα στο χουμά ντου ένα μαχαίρι (βλέπει ένα μαχαίρι μέσα στο ζουμί που θα πιεί) και καταλαβαίνει ότι πλησιάζει το τέλος του. Έτσι, περνάει την τελευταία νύχτα του λυπημένος και περιμένοντας το θάνατο από το αφεντικό του που τόσον καιρό τον τάιζε και τον μεγάλωνε (χαρακτηριστική αυτή η δοξασία για το σεβασμό του παλαιού ανθρώπου προς το ζώο, άσχετα αν από ανάγκη το έσφαζε και τρεφόταν μ’ αυτό).
Η σφαγή των γουρουνιών γίνονταν την ίδια ημέρα, την παραμονή Χριστουγέννων, απ’ όλους τους χωριανούς, κάτι που αποτελούσε πανηγύρι για τα μικρά παιδιά, τα οποία μάλιστα πολλές φορές μάλωναν μεταξύ τους για το ποιος θα πάρει τη φούσκα (ουροδόχο κύστη) του χοίρου, για να την κάνει μπαλόνι.
Την δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων, οι χωρικοί έκοβαν το κρέας του χοίρου και έφτιαχναν:
• λουκάνικα
• απάκια: καπνιστό κρέας
• πηχτή (τσιλαδιά): αφαιρείται κάθε ίχνος κρέατος από το κεφάλι του γουρουνιού και όλα μαζί βράζονται. Ο ζωμός με ειδική προετοιμασία μετατρέπεται σε πηχτό ζελέ που μέσα του βρίσκονται τα κομμάτια του κρέατος.
• σύγλινα, δηλαδή το κρέας του γουρουνιού κομμένο σε μικρά κομμάτια, που το έψηναν και το έβαζαν σε μεγάλα δοχεία και το κάλυπταν με το λιωμένο λίπος του ζώου. Το λίπος έπηζε μόλις έχανε τη θερμότητα του και το κρέας μπορούσε να διατηρηθεί έτσι για αρκετούς μήνες.
• ομαθιές, τα έντερα του χοίρου γεμισμένα με ρύζι, σταφίδες και κομματάκια συκώτι.
τσιγαρίδες, κομμάτια μαγειρεμένου λίπους με μπαχαρικά που το έτρωγαν με ζυμωτό ψωμί για κολατσιό στην εξοχή, όταν μάζευαν τις ελιές.

agonaskritis.gr

Μελομακάρονα από την Ιεράπετρα

Μελομακάρονα από την Ιεράπετρα 

Συνταγή δοκιμασμένη με σίγουρη επιτυχία! 

 Υλικά:

2 ποτήρια λάδι 

1 ποτήρι ζάχαρη 

1 ποτήρι με πορτοκαλόζουμο τα 3/4 και ρακί το 1/4 

 το ξύσμα απο το πορτοκάλι 

1 φακελάκι μπέικιν

1 κουταλάκι σόδα

1 κουταλάκι κανέλα γεμάτο 

1 κουταλάκι κοφτό γαρύφαλλο

 αλεύρι για όλες τις χρήσεις όσο σηκώσει (γύρω στο 1 κιλό) που το κοσκινίζουμε καθώς το προσθέτουμε σιγά-σιγά. 

Η ζύμη πρέπει να είναι μαλακή και να αφήνει το χέρι καθαρό. 

Για το μέλωμα 

1 ποτήρι μέλι , 

2/3 του ποτηριού ζάχαρη ,

2,5-3 ποτήρια νερό και 1 ξυλάκι κανέλλα 

για το πασπάλισμα 

1 ποτήρι καρυδόψιχα κοπανισμένη ελαφρά, 

2/3 ποτηριού σησάμι καβουρντισμένο, 

2 κουταλιές κανέλλα (κοφτές) 

 Καλή επιτυχία!

Αγία Ιουλιανή

http://www.saint.gr/2816/saint.aspx

Αγία Ιουλιανή

Τύπος εορτής:	Σταθερή. Εορτάζει στις 21 Δεκεμβρίου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Αγια Ιουλιανη

Ἰουλιανῆς ἀγλάϊσμα τὸ ξίφος, Ὡς προξενῆσαν ἀγλαὸν ταύτῃ στέφος. Ἔκτανον εἰκάδι πρώτῃ Ἰουλιανὴν ἐρατεινήν.

Βιογραφία Οι γονείς της Ιουλιανής ήταν ειδωλολάτρες και θέλησαν να τη μνηστεύσουν με κάποιο διακεκριμένο αξιωματούχο της Αντιόχειας, τον Ελεύσιο. Αλλά η Ιουλιανή αρνήθηκε σθεναρά. Η άρνησή της κατέπληξε τους γονείς της, διότι μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν τους είχε φέρει καμιά αντίρρηση και ήταν υπάκουη κόρη. Ο Ελεύσιος με πληγωμένο εγωισμό ζητούσε εκδίκηση. Αφού ερεύνησε και παρακολούθησε για πολύ καιρό την Ιουλιανή, έμαθε ότι εν αγνοία των γονέων της είχε γίνει χριστιανή. Έτσι ο Ελεύσιος την κατήγγειλε στον έπαρχο, με αποτέλεσμα να συλληφθεί και να φυλακισθεί. Μέσα στη φυλακή, συνεχίστηκαν οι προσπάθειες να γίνει σύζυγος του Ελευσίου και να αποφύγει τον κίνδυνο του θανάτου. Αλλά η Ιουλιανή προτιμούσε να πεθάνει, παρά να πάρει ειδωλολάτρη σύζυγο. Τότε ο Ελεύσιος με διαταγή του έπαρχου και πολύ μίσος την μαστίγωσε ανελέητα. Έπειτα, έκαψε το πρόσωπό της με πυρακτωμένο σίδερο, και της είπε: «Πήγαινε τώρα στον καθρέπτη να καμαρώσεις την ομορφιά σου». Η δε Ιουλιανή, με ένα ελαφρό μειδίαμα του απάντησε: «Στην ανάσταση των δικαίων, στα πρόσωπα δε θα υπάρχουν πληγές και εγκαύματα. Θα υπάρχουν μόνο οι πληγές των ψυχών από την αμαρτία. Γι' αυτό, Ελεύσιε προτιμώ τώρα τις πληγές του σώματος, που είναι προσωρινές, παρά τις πληγές της ψυχής, που βασανίζουν αιώνια». Μετά από λίγο, το ξίφος του δημίου έκοψε το νεανικό κεφάλι της Ιουλιανής. Αργότερα ο Ελεύσιος, όταν βρέθηκε ναυαγός σε κάποιο άγνωστο νησί, βρήκε τραγικό τέλος, όταν τον κατασπάραξε ένα άγριο λιοντάρι. Η σύναξή της τελείται στο μαρτύριο αυτής, πλησίον της μάρτυρος Ευφημίας στο Πέτριο.

--------------------------------------------

 http://el.wikipedia.org

Άγιος Θεμιστοκλής

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση
 

Αυτό το λήμμα ή η ενότητα δεν αναφέρει τις πηγές του ή δεν περιέχει επαρκείς παραπομπές. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια προσθέτοντας κατάλληλες πηγές και παραπομπές που να υποστηρίζουν το λήμμα. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 15/06/2012.

Ο Άγιος Θεμιστοκλής είναι ένας από τους λιγότερο γνωστούς αγίους της Ορθόδοξης εκκλησίας. Έζησε κατά το 3^ο αιώνα μ.Χ. στη περιοχή Μύρα της Λυκίας, η οποία σήμερα ονομάζεται Καλέ και βρίσκεται στα νότια παράλια της Τουρκίας. Την εποχή εκείνη, η Λυκία αποτελούσε τμήμα της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Ο Θεμιστοκλής έζησε την εποχή κατά την οποία στον αυτοκρατορικό θρόνο βρισκόταν ο Διοκλητιανός. Αυτός ήταν υπεύθυνος για το ανατολικό μέρος της αυτοκρατορίας ενώ ο Μαξιμιανός για το δυτικό μέρος. Ο Διοκλητιανός κατά την περίοδο 284-303 μ.Χ. και αφού θεμελίωσε τη λεγόμενη Τετραρχία, κίνησε διωγμό κατά των χριστιανών. Ο Άγιος Θεμιστοκλής ήταν ένας από τους πολλούς μάρτυρες της περιόδου αυτής.

Κατά το διωγμό, ο Άγιος Διόσκουρος καταδιωκόταν από τον Ασκλήπιο, άρχοντα της Λυκίας. Βρήκε όμως για καταφύγιο τον Άγιο Θεμιστοκλή, βοσκό της περιοχής, ο οποίος τον έκρυψε και τον προστάτεψε. Όταν οι στρατιώτες βρήκαν τον Άγιο Θεμιστοκλή τον ρώτησαν εάν ήξερε οτιδήποτε για το Διόσκουρο. Τους είπε να τον αφήσουν και να μην τον πάρουν στο δικαστή διότι εκείνος θα τον θανάτωνε, και ότι ήταν και οι δυο χριστιανοί.

Τον συνέλαβαν λοιπόν και τον παρέδωσαν στον Ασκλήπιο ο οποίος διέταξε να τον βασανίσουν. Δέχθηκε φρικτά βασανιστήρια. Τέντωσαν τα άκρα του και τον μαστίγωσαν στην κοιλιά τόσο πολύ ώστε φάνηκαν τα εσωτερικά του όργανα. Έγδαραν το σώμα του με σιδερένιες χτένες αφού τον είχαν κρεμάσει πάνω σε ένα ξύλο. Στο σημείο αυτό δήλωσε στον Ασκλήπιο ότι και ο Χριστός έσωσε τον κόσμο από την αμαρτία πάνω σε ένα τέτοιο ξύλο. Ο Ασκλήπιος διέταξε τέλος την εκτέλεσή του. Σύρθηκε πάνω σε καρφιά τα οποία είχαν τοποθετήσει στο έδαφος και καθ’ αυτό τον τρόπο πέθανε. Η μνήμη του τιμάται στις 21 Δεκεμβρίου.

Διαδρομή Αγιος Νικόλαος Ηράκλειο

Μια διαδρομή χωρίς μονταζ με συνοδία κρητικής μουσικής.....προσωπικά με γοητεύει η Νεάπολη μια μικρη κωμόπολη εν μέσω βουνού κ κάμπου... πολύ κοντά στον Άγιο Νικόλαο πηγαίνοντας προς Ηράκλειο...

ΤΟ ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ

ΤΟ ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ

http://whitewomenfront-cooking.blogspot.gr/2011/12/blog-post.html

Το Χριστόψωμο ή Σταυρόψωμο ή Κουλούρα του Χριστού, ευλογείται στο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι. Παλιά ήταν από τα κυριότερα φαγητά στο Χριστουγεννιάτικο τραπέζι μαζί με μεγάλες ποσότητες από ξερά σύκα, ξηρούς καρπούς και μέλι. Παραδοσιακά την παραμονή των Χριστουγέννων κάθε νοικοκυρά έψηνε το δικό της Χριστόψωμο. Έβαζαν ό,τι πιο εκλεκτό υπήρχε και με μεγάλη δεξιοτεχνία οι νοικοκυρές στόλιζαν (κεντούσαν) το ψωμί με σύμβολα που αντιπροσώπευαν την κύρια ασχολία του αρχηγού του σπιτιού. Η αφθονία των σπόρων και των ξηρών καρπών είναι σύμβολα γονιμότητας της γης και καλής σοδειάς και η χρήση τους στο γιορτινό ψωμί διατηρείται από την αρχαιότητα. Τα Κρόνια (παρόμοια με τα Σατουρνάλια των Ρωμαίων) γίνονταν στην Αττική προς τιμή του Κρόνου, του Θεού του θερισμού των δημητριακών, καρπών και προστάτη των γεωργών.

Συνήθως γίνεται ένα στρογγυλό ψωμί, παρόμοιο με το Πασχαλινό ψωμί. Σ’ αυτό προστίθενται σταφίδες, ξηροί καρποί, όπως αμύγδαλα, καρύδια, κουκουνάρι, και μπαχαρικά όπως κανέλα, γαρύφαλλα, μοσχοκάρυδο τα οποία είναι μερικά από τα πολλά υλικά που μπαίνουν σ’ αυτό το παραδοσιακό γλυκό ψωμί. Η κύρια διαφορά με τα άλλα συνήθη ψωμιά είναι ο πλούσιός του στολισμός με λογής-λογής κεντήματα (κεντίδια) ή «πλουμίδια» όπως ονομάζονται. Αυτά δε τα πλουμίδια δεν είναι τυχαία και επιπόλαια κεντίδια αλλά σεβαστά σχήματα που συμβολίζουν τον καημό και το όνειρο της ελληνικής αγροτιάς.

Ένα κεφαλαίο Β συμβολίζει το ζυγό του αλετριού (από την ιστορία της σποράς) ενώ άλλες παραστάσεις αλέτρι βόδια κλπ συμβολίζουν το αυτό. Στο άλλο μισό της επιφάνειας του Χριστόψωμου με «σωρό» ζύμης παρίσταται η «στοίβα» (οι θημωνιές), πλαισιωμένη με φύλλα αμπέλου και ελιάς, η προσδοκία, το όνειρο για το ερχόμενο Καλοκαίρι. Επίσης πολλές φορές απεικονίζεται και το σπίτι στο οποίο και θα έρθει η ευτυχία της χρονιάς μια ιδιαίτερη σημασία που τονίζεται και στα κάλαντα:
«Σ' αυτό το σπίτι πού ΄ρθαμε πέτρα να μη ραΐσει κι ο νοικοκύρης του σπιτιού χίλια χρονιά να ζήσει»
Ασφαλώς και δεν εννοείται ράγισμα πέτρας αλλά την απευχή του θανάτου που με τους θρήνους και ολοφυρμούς μπορούν να κάνουν και «τις πέτρες να ραΐσουν» γι΄ αυτό και αμέσως μετά η ευχή "καμιά συμφορά κι ο νοικοκύρης χίλια χρόνια να ζήσει".

Αυτό το ψωμί αφιερώνει η ελληνική οικογένεια με ευλάβεια στη Γέννηση του Χριστού που θα στέρξει να μεταβάλει τα «πλουμίδια» σε ευλογημένη πραγμάτωση. Αυτή είναι και η βάση της λατρευτικής ψυχολογίας από πανάρχαιους χρόνους της ελληνικής φυλής που βεβαίως έχει προσαρμοστεί στη νεότερη Θρησκεία της.

Σε πολλά μέρη της Ελλάδας παρασκευάζουν κουλούρες τα «Χριστοκούλουρα» που μοιάζουν με τα Χριστόψωμα, είναι όμως μικρότερα, τα οποία και κρεμούν δίπλα στα εικονίσματα για όλο το έτος ενισχύοντας τους πόθους της οικογένειας. 

ΑΠΟ http://whitewomenfront-cooking.blogspot.gr/2011/12/blog-post.html

Χριστόψωμο, Παραδοσιακή Συνταγή

Χρόνος προετοιμασίας: Όλο το πρωινό!
Χρόνος ψησίματος: 2 ώρες

Υλικά:
• 2 κιλά αλεύρι για όλες τις χρήσεις
• 1 κουταλάκι αλάτι
• 2 φακελάκια μαγιά (18 γρ.)
• 1 φλιτζάνι χλιαρό νερό (105F, 40C)
• 1 φλιτζάνι χλιαρό κόκκινο ξηρό κρασί
• 1/2 φλιτζάνι ελαιόλαδο
• Χυμό 2 πορτοκαλιών (περίπου ½ ποτήρι)
• 1/4 ποτηριού κονιάκ
• Το ξύσμα 2 πορτοκαλιών
• 1 φλιτζάνι ζάχαρη
• 1 φλιτζάνι σταφίδες
• 1 φλιτζάνι καρύδια, χονδροκομμένα
• 1 φλιτζάνι αμύγδαλα χονδροκομμένα ή κουκουνάρια
• 1 κουταλάκι κοπανισμένη μαστίχα ή 1 κουταλάκι κοπανισμένο γλυκάνισο
• 1 κουταλάκι κανέλλα τριμμένη
• 1 κουταλάκι γαρύφαλλα τριμμένα
• ¼ κουταλάκι μοσχοκάρυδο τριμμένο
• 1 κουταλάκι κόλιαντρο κοπανισμένο
• ½ κουταλάκι σπόρια από κάρδαμο, κοπανισμένα

Για επάλειψη και στόλισμα
• γάλα
• 2 ολόκληρα καρύδια
• σουσάμι

Εκτέλεση:

1. Το προηγούμενο βράδυ βάζουμε το ¼ από το αλεύρι, τη μαγιά και τα ζυμώνουμε με χλιαρό νερό. Σκεπάζουμε το μπωλ με μεμβράνη και από επάνω το σκεπάζουμε με πετσέτες ή και με κουβέρτα.

2. Την επομένη σε μεγάλη λεκάνη κοσκινίζουμε το αλεύρι, προσθέτουμε το αλάτι και κάνουμε μια λακκούβα στο κέντρο. Βάζουμε το ζυμάρι με τη μαγιά και ζυμώνουμε με το χλιαρό κρασί και χλιαρό νερό.

3. Ζυμώνουμε μέχρι να γίνει μαλακή ζύμη και σκεπάζουμε με μεμβράνη κουζίνας και με νωπή πετσέτα. Αφήνουμε τη ζύμη να φουσκώσει για 1 1/2 έως 2 ώρες, μέχρι να διπλασιαστεί σε όγκο.

4. Ξαναζυμώνουμε μέχρι να κάτσει η ζύμη και προσθέτουμε το λάδι, το χυμό πορτοκαλιού, το κονιάκ, το ξύσμα πορτοκαλιού και το υπόλοιπο αλεύρι.

5. Σε ξεχωριστό μπωλ ανακατεύουμε με τη ζάχαρη, τα αμύγδαλα, τη σταφίδα, τα καρύδια, το κουκουνάρι και όλα τα μπαχαρικά. Ζυμώνουμε καλά όλα τα υλικά μέχρι η ζύμη να μην κολλάει (γύρω στα 10 λεπτά) το σκεπάζουμε με το συνηθισμένο τρόπο και το αφήνουμε να φουσκώσει για μισή ώρα.

6. Σε ταψί βάζουμε λαδόκολλα και τη λαδώνουμε ελαφρά. Σχηματίζουμε δύο ψωμιά στρογγυλά (το ένα ψωμί ήταν για τους ανθρώπους και το άλλο για τα ζώα της οικογένειας), κρατώντας λίγη ζύμη για να το στολίσουμε. Πλάθουμε κορδόνια και με αυτά σχηματίζουμε σταυρό και σε κάθε άκρη και στο κέντρο βάζουμε ½ καρύδι.. Εάν θέλουμε κάνουμε άλλα σχέδια της αρεσκείας μας. Ξανασκεπάζουμε και αφήνουμε να φουσκώσουν μέχρι να διπλασιαστούν σε όγκο.

7. Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 180ο και ψήνουμε περίπου 1.30 ώρα. Στη μισή ώρα αλείβουμε το ψωμί με γάλα και πασπαλίζουμε με σουσάμι. Συνεχίζουμε το ψήσιμο και αφήνουμε να κρυώσει. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας, όταν το βγάζουν απ' το φούρνο, το αλείφουν με λίγο μέλι αραιωμένο σε νερό.

Συμβουλή: Την ημέρα που θα ζυμώσετε φτιάξετε κάποιο φαγητό στο φούρνο, έτσι η κουζίνα θα είναι ζεστή για να βοηθήσει τη ζύμη να φουσκώσει. 

Παραδοσιακά το ζύμωμα γίνεται εφτά φορές (ζυμώνουμε, αφήνουμε να ξεκουραστεί και να φουσκώσει, ξαναζυμώνουμε -επτάκις) και η νοικοκυρά "ζυμώνει" μαζί και προφορικές ευχές και προσευχές για την οικογένειά της.

Καλά Χριστούγεννα, με παράδοση και όχι κατανάλωση.

Ηλιούγεννα

http://www.ellinikoarxeio.com/2010/08/christmas-in-ancient-greece.html

Ηλιούγεννα - Το αρχαίο Ελληνικό έθιμο των Χριστουγέννων

Τα Χριστούγεννα η εορτή της ανάμνησης της γεννήσεως του Ιησού Χριστού δηλαδή, αποτελούν την μεγαλύτερη γιορτή του Χριστιανισμού, αποτελώντας ημέρες χαράς για όλον τον Χριστιανικό κόσμο. Λόγω βέβαια της «οικονομικής εκμετάλλευσης» και του τεράστιου «οικονομικού τζίρου της εορτής» τα Χριστούγεννα εορτάζονται πλέον σχεδόν σε όλο τον κόσμο.

Ιχνηλατώντας την ιστορικότητα της εορτής ανακαλύπτουμε ενδιαφέροντα στοιχεία που αφορούν την ημερομηνία της εορτής, αλλά και συσχετίσεις με συνήθειες στον αρχαίο κόσμο. Αναζητώντας την ακριβή ημερομηνία γενέσεως του Ιησού ανακαλύπτουμε ότι αφενός στην καινή Διαθήκη δεν γίνεται αναφορά για την εορτή Χριστουγέννων και αφετέρου ότι κανείς από τους Αποστόλους δεν τήρησε την 25η Δεκεμβρίου ως γενέθλια ημέρα του. Στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς γεννήθηκε ο Ιησούς Χριστός, (υπολογίζεται πως γεννήθηκε μεταξύ του 6 - 2 π. X.) Υπάρχουν όμως ενδείξεις που συνηγορούν στην Φθινοπωρινή γέννηση του, και όχι στην χειμερινή.Το εδάφιο από το Ευαγγέλιο του Λουκά παραδείγματος χάριν αναφέρει:
«Οι ποιμένες ήσαν κατά το αυτό μέρος διανυκτερεύοντες εν τοις αγροίς, και φυλάττοντες φύλακας της νυκτός επί το ποίμνιον αυτών» (2: 8). Η φράση αυτή έρχεται σε αντίθεση με τις πρακτικές των βοσκών καθώς τον χειμώνα λόγω του ψύχους οι ποιμένες δεν διανυκτερεύουν στους αγρούς. Αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η γέννηση του Ιησού δεν έγινε το Δεκέμβριο αλλά το Φθινόπωρο εφόσον τα κοπάδια δεν ήταν στις στάνες. Γνωρίζουμε επίσης ότι η γέννηση συνέπεσε, με την απογραφή, που συνήθως γινόταν μετά την συγκομιδή, κατά τις αρχές Οκτωβρίου. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης επίσης συσχετίζει την γέννηση του Ιησού Χριστού με την εορτή της «Σκηνοπηγίας», η οποία γινόταν τον Οκτώβρη.

Στην Αγία Γραφή γενέθλιες και ονομαστικές εορτές δεν συνιστούνται. Στην πραγματικότητα τα Χριστούγεννα δεν συμπεριλαμβάνοντα στις αρχαίες γιορτές της Χριστιανικής Εκκλησίας, και μάλιστα η τήρηση των γενεθλίων καταδικάζονταν σαν ένα αρχαίο Ελληνικό "ειδωλολατρικό" έθιμο απεχθές στους Χριστιανούς. Ημέρα μνήμης των αγίων και μαρτύρων όριζαν αυτή του θανάτου. Η Καθολική Εγκυκλοπαίδεια αναφέρει σχετικά : «Τα Χριστούγεννα δεν ήταν ανάμεσα στις πρώτες εορτές της Εκκλησίας. Ο Ειρηναίος και ο Τερτυλλιανός την παραλείπουν από τους καταλόγους των εορτών» Έτσι Τα Χριστούγεννα ως εορτή των γενεθλίων του δεν γιορτάζονταν τα πρώτα 300 χρόνια. Η καθιέρωση της 25ης Δεκεμβρίου ως ημέρα των Χριστουγέννων έγινε στη Ρώμη από τον Πάπα Ιούλιο τον Α, τον 4ο μ.χ. αιώνα, μετά από έρευνα που έγινε στα αρχεία της Ρώμης για την χρονιά επί Αυγούστου απογραφής, και κατόπιν υπολογισμών βάση των Ευαγγελίων. Ένα στοιχείο που λήφθηκε υπόψιν είναι το η φράση από το κατ’ Ιωάννη γ’30«Εκέινον δει αυξάνειν, εμέ ελατούσθαι»

Στην πραγματικότητα όμως αυτό συνέβη διότι η συγκεκριμένη ημερομηνία συνέπεφτε με τις αρχαίες εορτές του Χειμερινού Ηλιοστασίου και την «Επιστροφή» του Ηλίου. Έκτοτε ο Χριστός όφειλε να είναι ο Ήλιος ο δίδων το φως εις τον κόσμο. Πριν εορταζόταν στις 6 Ιανουαρίου μαζί με τη βάπτιση του Ιησού (Θεοφάνεια). Αργότερα το έθιμο πιθανολογείται ότι μεταφέρθηκε στην Ανατολή, πιθανόν από τον Γρηγόριο τον Ναζιανζηνό το 378-381 περίπου μ.Χ. Ο Ιωάννης Χρυσόστομος (345-407 μ.Χ.) σε ομιλία του για τη γέννηση του Χριστού, αναφέρει ότι είχε αρχίσει στην Αντιόχεια να γιορτάζονται τα Χριστούγεννα στις 25 Δεκεμβρίου. Το σίγουρο είναι ότι την εποχή του Ιουστινιανού, τον 6ο αιώνα, ο εορτασμός των Χριστουγέννων στις 25 Δεκεμβρίου είχε εξαπλωθεί σχεδόν σε όλη την Ανατολή.

Τι εόρταζαν οι Αρχαίοι Έλληνες την περίοδο των Χριστουγέννων;

Οι αρχαίοι Έλληνες κατά την χειμερινή τροπή του ήλιου γιόρταζαν την γέννηση του Διονύσου. Ο Διόνυσος αποκαλούταν «σωτήρ» και θείο «βρέφος», το οποίο γεννήθηκε από την παρθένο Σέμελη. Ήταν ο καλός «Ποιμήν», του οποίου οι ιερείς κρατούν την ποιμενική ράβδο, όπως συνέβαινε και με τον Όσιρη. Τον χειμώνα θρηνούσαν το σκοτωμό του Διονύσου από τους Τιτάνες, αλλά στις 30 Δεκεμβρίου εόρταζαν την αναγέννησή του. Οι γυναίκες-ιέρειες ανέβαιναν στην κορυφή του ιερού βουνού και κρατώντας ένα νεογέννητο βρέφος φώναζαν «ο Διόνυσος ξαναγεννήθηκε. Ο Διόνυσος ζει» , ενώ σε επιγραφή αφιερωμένη στον Διόνυσο αναγράφεται:«Εγώ είμαι που σε προστατεύω και σε οδηγώ, εγώ είμαι το 'Αλφα και το Ωμέγα».

Αυτή η αρχαία Ελληνική γιορτή, είχε επίσης ταυτιστεί και με την γιορτή του Ηλίου, τον οποίο οι αρχαίοι λαοί είχαν θεοποιήσει. Συγκεκριμένα στους Έλληνες, είχε ταυτιστεί με τον Φωτοφόρο Απόλλωνα του Ηλίου, ο οποίος απεικονιζόταν πάνω στο ιπτάμενο άρμα του να μοιράζει το φως του Ηλίου.  Οι αρχαίοι λαοί αναπαριστούσαν την κίνηση του ήλιου με την ζωή ενός ανθρώπου που γεννιόταν κατά την χειμερινή τροπή του ήλιου που μεγάλωνε βαθμιαία καθώς αυξάνονταν και οι ώρες που ο ήλιος φωταγωγούσε την Γη, και πέθαινε ή ανασταίνονταν τον Μάρτιο την ημέρα της Εαρινής Ισημερίας, συμβολίζοντας με αυτόν τον τρόπο την αναγέννηση του φυτικού βασιλείου μέσα από την μήτρα της Γης. Το χειμερινό Ηλιοστάσιο 22-25 Δεκεμβρίου σημαίνει την αρχή του χειμώνα, και ο Ηλιος αρχίζει βαθμιαία να αυξάνει την ημέρα έως ότου εξισωθεί με την νύχτα, κατά την Ιση-μερία τον Μάρτιο. Τότε ο Ήλιος νικά το σκοτάδι, και έρχεται η άνοιξη, η εποχή της αναγέννησης για την φύση.

Η εορτή αυτή πέρασε και στην αρχαία Ρώμη με τις δημοφιλείς γιορτές των Σατουρνάλιων, προς τιμήν του Κρόνου τον Δεκέμβριο αλλά και της θεάς Δήμητρας, γι΄ αυτό και έκαναν θυσίες χοίρων για την ευφορία της γης . Τα Σατουρνάλια ήταν από τις σημαντικότερες και ονομάζονταν: « DIES INVICTI SOLIS », δηλαδή  «Ημέρα του αήττητου ήλιου». Μια γιορτή που φυσικά την είχαν πάρει απο την γιορτή του Φωτοφόρου Απόλλωνα - Ηλίου!

Στην αρχαία Ρώμη, η εορτή άρχιζε στις 17 Δεκεμβρίου και διαρκούσε επτά ήμερες. Στην εορτή αυτή αντάλλασσαν δώρα, συνήθως λαμπάδες και στα παιδία έδιναν πήλινες κούκλες και γλυκά σε σχήμα βρέφους για να θυμίζουν το Κρόνο, που τρώει τα παιδιά του. Σταδιακά λοιπόν τα γενέθλια του θεού Ήλιου μετατράπηκαν σε γενέθλια του Υιού του Θεού. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι οι «εθνικοί» αποκαλούσαν την Πρώτη Ημέρα της εβδομάδας Ημέρα του θεού-Κυρίου Ήλιου, ορολογία την οποία αργότερα χρησιμοποίησαν και οι εκκλησιαστικοί Πατέρες για λόγους σκοπιμότητας ίσως. Κάτι που διασώζεται έως σήμερα στα Αγγλικά ως SUN-DAY, στα Γερμανικά SONN-TAG.
Ο Ιουστίνος ο μάρτυς (114-165 μ.Χ.) γράφει στη 2η απολογία του για τον Ιησού «...σταυρώθηκε, πριν το Σάββατο, ΠΟΥ ΗΤΑΝ Η ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ "ΚΡΟΝΟΥ" και την επόμενη ημέρα ΠΟΥ ΗΤΑΝ Η ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ (θεού) "ΗΛΙΟΥ" και η οποία μετονομάσθηκε σε ΚΥΡΙΑΚΗ, αναστήθηκε και εμφανίσθηκε στους μαθητές Του...»

Οι Αιγύπτιοι στις 25 Δεκεμβρίου εόρταζαν την γέννηση του θεού-ήλιου Όσιρη. Μετά την δολοφονία του ένα δένδρο ξεφύτρωσε στο οποίο ο Ίσις,σε κάθε επέτειο της γέννησης του στις 25 Δεκεμβρίου, άφηνε δώρα γύρω από το δένδρο. Οι Βαβυλώνιοι, και οι Φοίνικες ονόμαζαν το θεό-ήλιο Βαάλ , οι Πέρσες λάτρευαν τη γέννηση του Αήττητου-ήλιου και θεού Μίθρα Βασιλιά, ενώ οι Βραχμάνοι στην γέννηση του ψάλλουν: «Εγέρσου ω βασιλιά του κόσμου, έλα σε μας από τις σκηνές σου».

Εκτός όμως της ημέρας της γέννησης και πολλές από τις παραδόσεις που συνδέονται με τα Χριστούγεννα (ανταλλαγή δώρων, στολισμοί, κάλαντα, Χριστουγεννιάτικο δέντρο κλπ.) έχουν τις ρίζες τους σε παλαιότερες θρησκείες. Πιο συγκεκριμένα τα κάλαντα!
Πίσω από τα κάλαντα κρύβεται ένα αρχαίο Ελληνικό έθιμο με το όνομα Ειρεσιώνη, που αναφέρεται ήδη από τον Όμηρο, ο οποίος ευρισκόμενος στην Σάμο, σκάρωσε διάφορα τραγούδια τα οποία μαζί με μια ομάδα παιδιών τα τραγουδούσαν στα σπίτια των πλουσίων ευχόμενοι πλούτο, χαρά και ειρήνη. Συμβόλιζε την ευφορία και γονιμότητα της γης και εορτάζονταν δυο φορές το χρόνο, μια την άνοιξη με σκοπό την παράκληση των ανθρώπων προς τους θεούς κυρίως του Απόλλωνος-ήλιου και των Ωρών για προστασία της σποράς και μια το φθινόπωρο, για να τους ευχαριστήσουν για την συγκομιδή των καρπών. Ταυτόχρονα με τις ευχαριστίες προς τους θεούς, έδιναν ευχές και στους συνανθρώπους.

Τα παιδιά γύριζαν από σπίτι σε σπίτι, κρατώντας ελιάς ή δάφνης στολισμένα με μαλλί (σύμβολο υγείας και ομορφιάς) και καρπούς κάθε λογής, τραγουδώντας για καλύτερη τύχη και γονιμότητα της γης. Πολλά από τα παιδιά έφεραν τον κλάδο σπίτι τους και τον κρεμούσαν στην πόρτα όπου έμενε όλο το έτος.(κάτι που συνηθίζουμε να κάνουμε σήμερα την Πρωτομαγιά).

Ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο του Αποστόλου Αρβανιτόπουλου, σχετικό με τα έθιμα του χριστουγεννιάτικου δέντρου και των καλάνδων, μας σώζει ο Φίλιππος Βρετάκος στο βιβλίο του "Οι δώδεκα μήνες του έτους και αι κυριώτεραι εορταί των". Σε αυτό το βιβλίο του ο Φίλιππος Βρετάκος μας λέει:
"Το χριστουγεννιάτικον δένδρον συμβολίζει την αιωνιότητα της ζωής, διότι δεν γηράσκει και δεν χάνει, επομένως, την νεότητά του.  Το δένδρον όμως των Χριστουγέννων δεν το ευρίσκω, εγώ τουλάχιστον, ως ξενικήν συνήθειαν, ως νομίζεται γενικώς, αλλ' εν μέρει ως αρχαίαν ελληνικήν. Είναι, δηλαδή, υπολείμματα της περιφήμου "ειρεσιώνης", και της "ικετηρίας" των αρχαίων Ελλήνων, και μάλιστα των αρχαίων Αθηναίων. Ήσαν δε η μεν Ικετηρία κλάδος ελαίας, από του οποίου εκρέμων ποκάρια μαλλιού, και έφερον αυτόν όσοι ήθελον να ικετεύσουν τον Θεόν ομαδικώς, δια την απαλλαγήν του τόπου από δεινού τινός κακού, π.χ. από νοσήματος, πανώλους, χολέρας ή ομοίου. Ως επί το πολύ, όμως, εβάσταζε την Ικετηρίαν άνθρωπος, ο οποίος ήθελε να τεθή υπό την προστασίαν θεού και της ανωτέρας αρχής, για να προβή εις αποκαλύψεις εναντίον ισχυρών ανθρώπων ή αρχόντων." ("Κληρονομία του αρχαίου κόσμου", εφημερίς "Εθνος", 31 Δεκεμ.1937)

Το χριστουγεννιάτικο δέντρο εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Γερμανία στο τέλος του 16ου, αλλά έως τις αρχές του 19ου αιώνα δεν ήταν διαδεδομένο ευρέως - τοποθετούνταν μόνο στις εκκλησίες. Το δέντρο ως Χριστιανικό σύμβολο, συμβολίζει την ευτυχία που κρύβει για τον άνθρωπο η γέννηση του Χριστού. Σταδιακά το δένδρο άρχισε να γεμίζει με διάφορα χρήσιμα είδη- κυρίως φαγώσιμα κι αργότερα ρούχα κι άλλα είδη καθημερινής χρήσης, (κάτι που γινόταν στους αρχαίους Ελληνικούς ναούς) συμβολίζοντας την προσφορά των Θείων Δώρων. Στην σύγχρονη Ελλάδα το έθιμο το εισήγαγαν οι Βαυαροί με τον στολισμό στα ανάκτορα του Όθωνα το 1833. Μετά τον το Β’ παγκόσμιο πόλεμο το δέντρο με τις πολύχρωμες μπάλες μπήκε σε όλα τα ελληνικά σπίτια.

Φυσικά μεγάλη εντύπωση προκαλεί και το μυθολογικό γεγονός του "Αγιοβασίλη" με το έλκηθρο του που το κινούν οι ιπτάμενοι τάρανδοι. Ούτε αυτό όπως καταλαβαίνετε, δεν θα μπορούσε να μην παρθεί απο την Αρχαία Ελλάδα. Όπως αναφέραμε πιο πρίν , τον μήνα Δεκέμβριο, οι Έλληνες γιόρταζαν τον Διόνυσο αλλά και τον Φωτοφόρο Απόλλωνα-Ηλίου παριστάνοντας τον πάνω στο ιπτάμενο άρμα του, να μοιράζει το φως. Το άρμα έγινε έλκηθρο, τα άλογα έγιναν τάρανδοι και το "δώρο" του φωτός που μοίραζε στους ανθρώπους ...έγινε κυριολεκτικά "μοίρασμα δώρων".

Τέλος το κόψιμο της βασιλόπιτας αποτελεί εξέλιξη του αρχαιο Ελληνικού εθίμου του εορταστικού άρτου, τον οποίο οι αρχαίοι Έλληνες πρόσφεραν στους θεούς σε μεγάλες αγροτικές γιορτές, όπως τα Θαλύσια και τα Θεσμοφόρια.

Διαβάστε περισσότερα: http://www.ellinikoarxeio.com/2010/08/christmas-in-ancient-greece.html#ixzz2FdanwnOn

Χριστουγεννιάτικος σοκολατένιος κορμός

Χριστουγεννιάτικος σοκολατένιος κορμός
Για το παντεσπάνι • 3 αυγά • 75 γραμμάρια ζάχαρη • 50 γραμμάρια αλεύρι για όλες τις χρήσεις κοσκινισμένο
• 25 γραμμάρια κακάο κοσκινισμένο

Για τη γέμιση
• 250 γραμμάρια πουρές από κάστανο
• 200 ml κρέμα γάλακτος ελαφριά χτυπημένη
• 2 κουταλάκια γλυκού λικέρ κρέμα
Για τη κρέμα σοκολάτας
• 125 γραμμάρια βούτυρο
• 225 γραμμάρια ζάχαρη άχνη κοσκινισμένη
• 1 - 2 κουταλιές σούπας κακάο σκόνη ή σοκολάτα για ρόφημα
• Ζάχαρη άχνη κοσκινισμένη
• Γκι και ου για τη διακόσμηση

Ετοιμάζουμε το παντεσπάνι
Βάζετε τα αυγά με τη ζάχαρη σε πυρίμαχο μπολ επάνω από κατσαρόλα με νερό που σιγοβράζει. Με ηλεκτρικό μίξερ χτυπάτε το μείγμα για 10 λεπτά ή ώσπου να πήξει και να γίνει σαν κρέμα. (Σ΄ αυτό το στάδιο το χτύπημα είναι απαραίτητο για να αποκτήσει το μείγμα πολύ «αέρα», ώστε το παντεσπάνι να γίνει πολύ αφράτο).

Προθερμαίνετε τον φούρνο στους 190 βαθμούς. Προσθέτετε το αλεύρι και το κακάο στο μείγμα και ανακατεύετε πολύ προσεκτικά, για να μην «ξεφουσκώσει». Όταν ενωθούν τα υλικά, αδειάζουμε το μείγμα σε τετράγωνο ταψί (20,5 x 20,5 εκ.) σκεπασμένο με χαρτί ψησίματος. Ψήνετε για 10 λεπτά ή ώσπου να γίνει σπογγώδες όταν το πιέζετε.

Απλώστε ένα μεγάλο χαρτί ψησίματος σε επιφάνεια εργασίας και πασπαλίστε με ζάχαρη άχνη. Ξεφορμάρετε επάνω το παντεσπάνι. Σκεπάζετε με υγρή πετσέτα και αφήνετε να κρυώσει. Αυτό θα εμποδίσει το παντεσπάνι να «στεγνώσει» και θα τυλιχθεί ευκολότερα σε ρολό χωρίς να σπάσει).

Ετοιμάζουμε τη γέμιση
Χτυπάτε την κρέμα γάλακτος με το λικέρ κρέμα. Αλείφετε τον πουρέ κάστανου επάνω στο παντεσπάνι, αφήνοντας περιθώριο 1 εκ. γύρω - γύρω και σκεπάζετε με την αρωματισμένη κρέμα γάλακτος. Χρησιμοποιώντας το χαρτί ψησίματος διπλώνετε το παντεσπάνι σε ρολό από την πιο μικρή πλευρά. (Το παντεσπάνι δεν θα σπάσει - αλλά και αν σπάσει δεν πειράζει, γιατί θα καλυφθεί). Το γυρίζετε έτσι ώστε η ένωση να είναι προς τα επάνω.

Ετοιμάζουμε την κρέμα σοκολάτας
Χτυπάμε το βούτυρο, ώσπου να μαλακώσει, προσθέτετε τη ζάχαρη άχνη και το κακάο και χτυπάτε, να ενωθούν τα υλικά. Προσθέτετε 1 -2 σταγόνες από το καυτό νερό για να αραιώσει ή αν θέλετε χρησιμοποιείτε καυτό γάλα και χτυπάτε. (Το μείγμα δεν πρέπει να είναι πολύ σφικτό, γιατί θα στεγνώσει και δεν θα κόβεται μαζί με το παντεσπάνι).

Σκεπάζετε το παντεσπάνι με μπόλικη κρέμα από το κακάο, ώσπου να καλυφθεί πολύ καλά. Χρησιμοποιώντας τη ράχη από το πιρούνι κάνετε σχέδια κυματιστά σε όλη την επιφάνεια. Πασπαλίζετε ελαφρά με ζάχαρη άχνη και διακοσμείτε με φύλλα γκι και ου ή με άλλη διακόσμηση της επιλογής σας. Αφήνετε το ρολό να «σφίξει» για μερικές ώρες πριν το κόψετε σε φέτες και το σερβίρετε.

Τα μυστικά της συνταγής
Μπορείτε να ετοιμάσετε το ρολό και να το διατηρήσετε στο ψυγείο από το προηγούμενο βράδυ.

Επίσης, μπορείτε να πειραματιστείτε με διαφορετικές γεμίσεις, όπως κρέμα γάλακτος με βύσσινα ή κρέμα γάλακτος με πορτοκάλι.

sidagi.gr

Ιγνάτιος Αντιοχείας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Μετάβαση σε: πλοήγηση, αναζήτηση

Ο Ιγνάτιος Αντιοχείας, γνωστός και ως Ιγνάτιος ο Θεοφόρος, (περ. 50 - μεταξύ 98-117) είναι ο δεύτερος επίσκοπος Αντιοχείας, διάδοχος του Ευοδίου.

Πίνακας περιεχομένων 1 Η ζωή του 2 Η επιστολογραφία του Αγίου Ιγνατίου 2.1 Οι επιστολές του Ιγνατίου 2.2 Η σημαντικότητα των επιστολών του Ιγνατίου 2.3 Η αξιοπιστία των Συνοπτικών Επιστολών του Ιγνατίου 2.4 Ο νοθευτής των Μακροσκελών και των Προσθέτων επιστολών 2.5 Εκδόσεις επιστολών 3 Υποσημειώσεις 4 Βιβλιογραφία 5 Εξωτερικές συνδέσεις

Η ζωή του

Γεννήθηκε στη Συρία. Στις επιστολές του αυτοαποκαλείται και Ιγνάτιος ο Θεοφόρος, ενώ κατά το μαρτύριό του ονομάζεται ως «τον Χριστόν έχων εν στέρνοις», προφανώς λόγω της αφοσίωσής του σ' Αυτόν που ηταν παντα πιστοσ και κα8ενικτα προσευχοταν. Κατά τον Συμεώνα τον μεταφραστή, συγγραφέα του 10ου αιώνα και άλλους μεταγενέστερους, ονομάσθηκε έτσι διότι αυτός ήταν πιθανώς το παιδί το οποίον έστησε εν μέσω των μαθητών του ο Ιησούς Χριστός: «Εν εκείνη τη ώρα προσήλθον οι μαθηταί τω Ιησού λέγοντες: τις άρα μείζων εστίν εν τη Βασιλεία των ουρανών; Και προσκαλεσάμενος ο Ιησούς παιδίον, έστησεν αυτό εν μέσω αυτών και είπεν: αμήν λέγω υμίν, εάν μη στραφήτε και γένησθε ως τα παιδία, ου μη εισέλθητε εις την Βασιλείαν των ουρανών. Όστις εστιν ο μείζων εν τη Βασιλεία τω ουρανών. Και ός εάν δέξητε παιδίον τοιούτον εν επί τω ονόματί μου, εμέ δέχεσθαι»^[1].

Η περίοδος της επισκοπής του άρχισε περίπου το 70 και άκμασε κατά τα τέλη του πρώτου αιώνα, με αρχές δευτέρου^[2]. Σύμφωνα με μεταγενέστερες πηγές, ο Ιγνάτιος διετέλεσε, μαζί με τον φίλο του Πολύκαρπο Σμύρνης, μαθητής του Αποστόλου και Ευαγγελιστού Ιωάννου, που αν και από πολλούς αμφισβητείται, σήμερα θεωρείται βέβαιο^[3]. Το περιβάλλον που γεννήθηκε και μορφώθηκε, ήταν Ελληνικό, όπως μαρτυρεί το αναπτυγμένο γλωσσικό αισθητήριο των επιστολών του.

Κατά τον διωγμό του Τραϊανού (98-117), μεταφέρθηκε από στρατιωτική συνοδεία από την Αντιόχεια στη Ρώμη «Δεδεμένος δέκα λεοπάρδοις, ό εστι στρατιωτικόν σώμα»^[4], ενώ λεοπάρδους αποκαλεί τους στρατιώτες που τον ακολουθούσαν ένεκα της βάναυσης συμπεριφοράς τους. Ο Άγιος Ιγνάτιος τελικώς μαρτύρησε στη Ρώμη, αφού τον έριξαν εν μέσω λεόντων, όπως μαθαίνουμε από το μαθητή του, Ειρηναίο Λουγδούνου^[5], τον Ωριγένη^[6] και τον Ευσέβιο Καισαρείας^[7]. O χρονογράφος Ιωάννης Μαλάλας, κατά τον 6ο αιώνα, ισχυρίστηκε ότι ο Άγιος Ιγνάτιος μαρτύρησε στην Αντιόχεια, κάτι που σήμερα όμως θεωρείται αβάσιμο^[8]. Σύμφωνα με το (μεταγενέστερο) μαρτυρολόγιό του, δηλαδή το Μαρτυρολόγιο του Ιγνατίου, (7: 1), ο Ιγνάτιος μαρτύρησε την 20ή Δεκεμβρίου του 107. Γι' αυτό και η Ορθόδοξη Εκκλησία τελεί τη μνήμη του σε αυτή την ημερομηνία, ενώ η Καθολική την 1η Φεβρουαρίου.