Μέγας Βασίλειος (329 - 378)
Ζῇ Βασίλειος, καὶ θανὼν ἐν Κυρίῳ.
Ζῇ καὶ παρ᾽ ἡμῖν, ὡς λαλῶν ἐκ τῶν βίβλων,
Ἰανουαρίοιο θάνες, Βασίλειε, πρώτῃ.
Βιογραφία
«...
τὰ τῶν ἀνθρώπων ἤθη κατεκόσμησας». Με τη φράση αυτή, το απολυτίκιο,
απόλυτα επιτυχημένα, τονίζει την κοινωνική προσφορά του Άγιου Βασιλείου,
που με τη θεία διδασκαλία του στόλισε με αρετές τα ήθη και τη ζωή των
ανθρώπων.
Ο Μέγας αυτός πατέρας και διδάσκαλος της Ορθόδοξης
Εκκλησίας γεννήθηκε το 329 μ.Χ., κατ' άλλους το 330 μ.Χ., στη
Νεοκαισάρεια του Πόντου στο χωριό Άννησα και μεγάλωσε στην Καισάρεια της
Καππαδοκίας. Τα δε εγκυκλοπαιδικά λεξικά αναφέρουν σαν πατρίδα του Μ.
Βασιλείου την Καισαρεία της Καππαδοκίας. Είχε 8 αδέρφια, 3 αγόρια και
πέντε κορίτσια. Από τα 4 αγόρια τα 3 αγόρια έγιναν επίσκοποι (ο
Βασίλειος Καισαρείας, ο Γρηγόριος Νύσσης και ο Πέτρος Σεβάστειας) και το
ένα μοναχός (ο Ναυκράτιος). Από τις 5 αδερφές του η πρώτη, και
συγχρόνως το πιο μεγάλο παιδί της οικογένειας, η Μακρίνα, έγινε μοναχή.
Οι γονείς του Βασίλειος (και αυτός), που καταγόταν από την Νεοκαισάρεια
του Πόντου και Εμμέλεια, που καταγόταν από την Καππαδοκία, αν και κατά
κόσμον ευγενείς και πλούσιοι, είχαν συγχρόνως και ακμαιότατο χριστιανικό
φρόνημα. Αυτοί μάλιστα έθεσαν και τις πρώτες -καθοριστικής σημασίας-
πνευματικές βάσεις του Αγίου.
Με εφόδιο αυτή τη χριστιανική
ανατροφή, ο Βασίλειος αρχίζει μια καταπληκτική ανοδική πνευματική
πορεία. Έχοντας τα χαρίσματα της ευστροφίας και της μνήμης, κατακτά
σχεδόν όλες τις επιστήμες της εποχής του. Και το σπουδαιότερο, κατακτά
τη θεία θεωρία του Ευαγγελίου, που την κάνει αμέσως πράξη με την αυστηρή
ασκητική ζωή του.