Μινωική Κρήτη

Αναδημοσίευση άρθρου από Νέα Ακρόπολη

http://www.nea-acropoli-ioannina.gr/arxaiwn-politismwn/minwikh-krhth.html

Μινωική Κρήτη

Πριν 3500 περίπου χρόνια σύμφωνα με τους αρχαιολόγους ή 13500 χρόνια σύμφωνα με τους τολμηρούς ερευνητές, ανάμεσα σε Ελλάδα, Αίγυπτο, Κύπρο και Ιταλία, άνθιζε ένας πολιτισμός που έμελλε να επηρεάσει όλους τους μετέπειτα πολιτισμούς της Ευρώπης. Στο νησί της Κρήτης, ο γνωστός Μινωικός πολιτισμός, έβαζε τη σφραγίδα του στο πέρασμα των χρόνων.

Ας πάμε λίγο πίσω στο χρόνο, περίπου στην 6η χιλιετηρίδα π.χ. Τότε, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους , ήρθαν στην Κρήτη, από τη θάλασσα μικρές ομάδες ανθρώπων που σιγά σιγά οργανώθηκαν σε παρειές ή σε κράτη. Οι άνθρωποι αυτοί είχαν ηλιοκαμένο δέρμα, μαύρα μαλλιά και σκούρα μάτια. Αργότερα μια δεύτερη ομάδα κατοίκησε το νησί (η Ευρωπαϊκοί ή Αλπινο-δηναρική). Ένα τρίτο κύμα αποικισμού έγινε αργότερα από την Ανατολή από ανθρώπους ψηλής κορμοστασιάς και με καστανό τρίχωμα.

Αφού ενώθηκαν και συγχωνεύτηκαν οι διάφοροι πληθυσμοί, στα τέλη του 3000, η Κρήτη άρχισε να αναζητά διεξόδους στο εμπόριο, πρώτες ύλες και νέες ιδέες. Έτσι έφτασε στην Αίγυπτο, στην Ιταλία, την Κύπρο, την Κυλικία, τη Συρία. Έτσι επιτυγχάνει ειρηνικά μια κοινωνική εξέλιξη που άρχισε στην Κρήτη γύρω στο 2500π.χ.

Μινωική Κρήτη
Εμείς θα επικεντρώσουμε το ενδιαφέρον μας γύρω στο 1500π.χ., λίγα χρόνια μετά την καταστροφή που υπέστη ο πολιτισμός πιθανότατα από έκρηξη του ηφαιστείου της Σαντορίνης. Έτσι ενώ ο πρώτος πολιτισμός θάβεται στα ερείπια ,φαίνεται ότι η δύναμη του ήταν τέτοια που κατάφερε λίγα χρόνια αργότερα να φτάσει στην μεγαλύτερή του ακμή.

Ας ρίξουμε μια ματιά στον τρόπο που ήταν οργανωμένη η κοινωνία τους. Καταρχήν ήταν μία πυραμιδική κοινωνία. Στην βάση της πυραμίδας ανήκαν οι πληθυσμοί και τα άτομα που είχαν περιέλθει σε κατάσταση δουλείας. Πιο πάνω ήταν οι δουλοπάροικοι, οι υποτελείς λαοί. Έπειτα υπήρχαν 4 τάξεις, όχι πολύ άκαμπτες, αφού επέτρεπαν το πέρασμα από τη μία στην άλλη. Στην 4η τάξη ανήκαν οι Τεχνίτες ,στην 3η οι καλλιεργητές και οι κτηνοτρόφοι, στην 2η οι πολεμιστές και στην 1η το βασιλικό γένος και οι ιερείς.

Ο ρόλος του βασιλιά είναι διοικητικός, οικονομικός, δικαστικός και στρατιωτικός. Επαγρυπνεί για την εξασφάλιση της δικαιοσύνης, ενώ ο ρόλος του έχει και μεταφυσική χροιά. Ασκεί πολλά από τα καθήκοντα του μαζί με τον κλήρο, ο οποίος, απ' ότι μας επιτρέπουν οι απεικονίσεις να κρίνουμε άνηκε κυρίως στο γυναικείο φύλο. Στην αρχή του διαλόγου του Πλάτωνα που έχει τον τίτλο ‘'Νόμοι'', διαβάζουμε τα παρακάτω: Ο Αθηναίος: ‘'Δεν λες κι εσύ σαν τον Όμηρο ότι ο Μίνωας πήγαινε τακτικά να βρει τον πατέρα του, ότι συζητούσε μαζί του κάθε 8 χρόνια και ότι θεσμοθετούσε τους νόμους των πολιτειών σας σύμφωνα με τις υποδείξεις του;'' Ο Κλεινίας, ο Κρης: ''Σωστά , έτσι λέγεται στην πατρίδα μου. Και ακόμα ότι ο αδερφός του ο Ροδάμανθυς, του οποίου γνωρίζετε το όνομα, ήταν το δικαιότερο ον που υπήρξε ποτέ. Έτσι μπορούμε να πούμε εμείς οι Κρήτες ότι η αυστηρή διαχείριση της δικαιοσύνης ,τον έκανε άξιο αυτού του ένδοξου τίτλου.

Για το βασιλιά τα ανάκτορα ήταν τόποι κατοικίας, ιερά, κέντρα διοικήσεως και διαχειρίσεως. Έχουν ανακαλυφθεί 4 ανάκτορα. Στη Κνωσό, στα Μάλλια, στη Φαιστό και στη Ζάκρο. Πιθανότατα οι τόποι αυτοί ήταν χώροι λατρείας. Οι τόσοι πολλοί θρόνοι της Κνωσού, θα μπορούσαν θαυμάσια να παραμένουν κενοί, όπως οι θρόνοι της Ίσιδος ή άλλοι συμβολικοί θρόνοι διαφόρων θεοτήτων από τη Παλαιστίνη ως την Ινδία. Μάλλον το ανάκτορο της Κνωσού ανήκε σε θεότητες, στις οποίες ο βασιλιάς ερχόταν στις γιορτές με μεγάλη πομπή για να αποδώσει τιμές ή να κάνει θυσίες, ξεκινώντας από μια από τις ιδιαίτερες κατοικίες του. Σε όλους τους αρχαίους πολιτισμούς στέγαζαν τους θεούς καλύτερα από τους ανθρώπους. Υπήρχε αυστηρός προσανατολισμός της προσόψεως των ιερών προς ένα σημείο της ισημερίας.

Ο ιερέας βασιλιάς μεσολαβητής ανάμεσα στο λαό και στους θεούς, έκανε εν ονόματι της Κρήτης όλες τις δημόσιες θυσίες. Σε αυτές τις ιερατικές κοινότητες, ο βασιλιάς πήγαινε για να εγκαινιάσει τον καινούργιο χρόνο, να συνάψει μυστικό γάμο μα τη θεά της φύσης, να εξαγνιστεί. Μαζί με αυτή επαναλάμβανε την αρχέγονη πράξη της δημιουργίας του κόσμου. Ανανεώνει τη συλλογική ευημερία ανανεώνοντας τη βλάστηση και τη χρονιά

Το ιερό το προστάτευε η ιερή αποστολή και τα σύμβολά του: διπλά κέρατα, διπλοί πέλεκυς, ιεροί κόμποι, ο ιερός ταύρος με τα χρυσά κέρατα. Πολλά ιερά σε μετέπειτα εποχές χτίσθηκαν πάνω στα ερείπια των Μινωικών ιερών συνεχίζοντας την προηγούμενη Μινωική Κρήτηθρησκευτική παράδοση.

Ο μύθος θεωρεί το βασιλιά γιο ή ενσάρκωση του υπέρτατου θεού, γονιμοποιό ταύρο και ήλιο ταυτόχρονα. Σύμφωνα με μυθικές παραδόσεις, αναφέρεται η σύλληψη του ηγεμόνα γιου του Διός - Ταύρου και της Ευρώπης. Στο μεγάλο ναό της Κνωσού, γυμνόστηθες ιερείς κράδαιναν φίδια, που τυλιγόταν στα μπράτσα τους. Καμιά φορά οι ιέρειες έβαζαν στο σώμα και στο κεφάλι τους δέρματα ζώων και έκαναν παρέλαση χορεύοντας με τους ήχους της λύρας ή του σείστρου.

Στη δεύτερη τάξη ανήκαν οι πολεμιστές. Γι' αυτούς, ο πόλεμος δεν ήταν μόνο ανάγκη αλλά και χρέος. Στη στρατιωτική τους εκπαίδευση, υπήρχαν αδελφότητες και αγώνες μύησης. Έτσι, τους νέους τους εμπιστεύονταν σε ομάδες προγύμνασης, τους έστελναν στις λόχμες, τους έκρυβαν στα φαράγγια, στις σπηλιές, τους κούρευαν, τους έντυναν με σκουρόχρωμα και καμιά φορά με γυναικεία ρούχα, για να ξεπεράσουν τους φόβους τους. Τους υπέβαλαν σε αγώνες ακοντίου, δρόμου, σκοποβολής. Όταν οι νέοι επέστρεφαν με πομπή λάμβαναν επίσημα μαζί με τα άρματα και το ένδυμα του τέλειου άντρα, τον τίτλο του ΄΄ δρομέως΄΄ και όλα τα πολιτικά δικαιώματα μαζί με το δικαίωμα να νυμφευθεί. Ο μαθητευόμενος πολεμιστής πρέπει να υπομείνει τις δοκιμασίες και να δεχτεί τις ικανότητές του πραγματώνοντας ένα άθλο. Οι Κουρήτες, οι Κρήτες μύστες, που τους απεικόνιζαν θωρακισμένους με μπρούτζο, περνούσαν για εφευρέτες της ασπίδας, του πολεμικού χορού και των τελετουργικών αγώνων.

Στην τρίτη τάξη ανήκαν οι καλλιεργητές και οι κτηνοτρόφοι που εξασφάλιζαν τη δική τους ύπαρξη με την εργασία τους και προμήθευαν τα ανάκτορα με αγαθά. Οι χωρικοί της Κρήτης έβαζαν τα προϊόντα του κτήματός τους κάτω από τη προστασία των θεών της γης και του ουρανού. Είχαν ιερά στις κορφές των βουνών, στο βάθος των σπηλαίων και στις πεδιάδες. ¨Ένα γεγονός που κέντριζε το ενδιαφέρον τους ήταν η άφιξη στο χωριό εμπόρων, ειδικευμένων τεχνιτών, θεραπευτών, άτομα δηλαδή που συνεχώς μετακινούνταν. Αυτοί ήταν η επικοινωνία τους με τα άλλα χωριά, με τον υπόλοιπο κόσμο. Οι άνθρωποι αυτοί μετέφεραν εμπορεύματα ,ιδέες, γνώσεις, ειδήσεις. Στα παράλια βέβαια οι χωρικοί ήταν έμποροι και ναυτικοί.

Οι Κρήτες ναυτικοί αλώνιζαν την ανατολική μεσόγειο πάνω σε καρυδότσουφλα για να εμπορευτούν, να ιδρύσουν εμπορικά κέντρα, και αποικίες. Η ταχύτητά τους δεν ξεπερνούσε μερικούς κόμβους την ώρα με πρίμο καιρό. Στην είσοδο μερικών λιμανιών βρίσκουμε καταπληκτικό αριθμό με αμφορείς, στους οποίους οι ναυτικοί θυσίαζαν ένα μέρος του υγρού τους φορτίου, στην ύπουλη θεότητα των κυμάτων. Τα μάτια που ζωγράφιζαν στα σκάφη δεν προορίζονταν για να βρίσκουν μόνο τον καλό δρόμο ανάμεσα στους κινδύνους της θάλασσας αλλά ήταν και μάτια μαγικά. Οι σκαλιστές κεφαλές τεράτων στην πρύμνη, οι φιγούρες στην πλώρη, τα διάφορα χρώματα στο πανί , καθώς και το σχήμα του διπλού κέρατος που είχαν δώσει στο σκαρί του πλοίου δεν ήταν τυχαία. Έπαιζαν προστατευτικό ρόλο. Οι κρήτες ναυτικοί θεωρούσαν την θάλασσα σαν μια γέφυρα κι όχι σαν πεδίο μάχης.

Όσο αφορά τις γυναίκες, δουλειά τους ήταν να κλώθουν και να υφαίνουν. Η κυρία του σπιτιού διαδραμάτιζε πολύ σημαντικό θρησκευτικό, πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό ρόλο. Μόνη ή συνοδευόμενη από τον σύζυγο της , ασχολείται με τις δουλειές των περιβολιών και των χωραφιών. Το όργωμα ήταν γι' αυτούς τελετουργία. Κάθε όργωμα άρχιζε με προσευχή στη θεά της συγκομιδής. Οι Έλληνες της Κλασσικής εποχής απέδιδαν στην προελληνική Κρήτη την προέλευση της γεωργίας και θεωρούσαν την Κρήτη πατρίδα του ήρωα Βουζύνη του ΄΄βου υπό άρατρος ζευξας΄΄. Πινακίδες της Κνωσού πληροφορούν ότι οι Κρητικοί έδιναν ονόματα στα βόδια τους. Το κυνήγι και ο χορός ήταν το μεγάλο πάθος τους. Ο Μίνωας , μας λέει ο μύθος, ήταν κυνηγός με αλάθητο τόξο και καμάκι. Η σημαντικότερη θεά της δυτικής Κρήτης , η Δικτύννα, ήταν θεά του κυνηγιού. Ήταν κατά τα φαινόμενα μια από τις ιδιότητες της αντίστοιχης θεάς της ανατολικής Κρήτης, τη Βριτομάρτις, που ταυτίστηκε αργότερα με την Άρτεμης.

Στη τέταρτη τάξη ανήκαν οι τεχνίτες. Ήταν αυτοί που στα Ελληνικά κείμενα τους ονομάζουν δημιουργούς. Απολάμβαναν δικαιώματα μετακίνησης καθώς όλοι τους χρειάζονταν στις οικοδομές, στη ναυσιπλοία, στον εξοπλισμό, στην τέχνη κ.τ.λ. Τους τεχνίτες, ούτε τους εκτιμούσαν ούτε τους περιφρονούσαν. Τους θεωρούσαν παρειές και δασκάλους. Οι ίδιοι προέβαιναν σε μυήσεις και εφάρμοζαν την ενδογαμία. Οι μεταλλουργοί ειδικότερα ήταν τρομεροί δεξιοτέχνες. Εξήγαγαν μεταλλικές ράβδους και καλλιτεχνικά αντικείμενα στην Αίγυπτο και στην εγγύς Ανατολή. ¨Έβαζαν αινίγματα στους μαθητευόμενους γιατί η γνώση της φωτιάς προϋπόθετε θρησκευτικές ικανότητες.

Ας δούμε λίγο τα έθιμα της Μινωικής Κρήτης. Η μητέρα, μόλις γεννηθεί το παιδί, του δίνει ένα όνομα, λέξη ιερή, που Δε χαρακτηρίζει μόνο τη προσωπικότητά του, αλλά επηρεάζει και το πεπρωμένο του. Επιδίωκαν ακόμη να επισύρουν πάνω στο παιδί την προστασία κάποιας θεότητας. Σε περίπτωση αρρώστιας της μητέρας ή του παιδιού πήγαιναν και οι δύο σε μια πηγή στο βουνό ή σε μια λακκούβα με θαυματουργό νερό μέσα σε κάποια ιερή σπηλιά, έπιναν καθαρό νερό και έκαναν προσφορές.

Τα αγόρια και τα κορίτσια από ελεύθερους γονείς όποια κι αν ήταν η ειδικότητά τους υποβάλλονταν σε ομαδικές μυήσεις που αντικαθιστούσε την εκπαίδευση, τον εξαγνισμό, τη δοκιμασία και τη τελειοποίηση. Εμπιστεύονταν τα παιδιά τους όταν πλησίαζαν να γίνουν έφηβοι σε ηλικιωμένους παιδαγωγούς που τα συγκέντρωναν στις ιερές συντεχνίες των Δακτύλων, Κυκλώπων, και των Κουρητών για τα αγόρια και των Αιγών, Άρκτων και Μελισσών για τα κορίτσια. Τα διδασκαλεία όπου γινόταν η μύηση ήταν ανάλογα με τις περιοχές για βοσκούς, σιδηρουργούς, κυνηγούς , μάντεις κ.λ.π. Σκοπός ήταν να μεταμορφώσουν το ατελές αυτό πλάσμα σε τέλειο ον, σε ζωντανό μέλος του κοινωνικού συνόλου.

Όσο αφορά τις νεκρώσιμες τελετές πίστευαν ότι η ψυχή , αμέσως μετά τη ταφή, ξεκινούσε για ένα μεγάλο ταξίδι, πέρα από τις θάλασσες, προς τη χώρα του δύοντος ηλίου. Πίστευαν ότι η ψυχή πήγαινε στα νησιά των Μακάρων όπου οι δυο βασιλιάδες της Κρήτης Μίνωας και Ραδάμανθυς εξακολουθούσαν να βασιλεύουν και να αποδίδουν το δίκαιο. Ήταν τα λεγόμενα Ηλύσια πεδία. Καμιά φορά βρίσκουν βάρκες μέσα σε τάφους. Στη Πρωτομινωική εποχή καίγανε τους νεκρούς αργότερα τους έθαβαν και έκαναν προσφορές. Σε μερικές περιπτώσεις οι τάφοι ήταν ζωγραφισμένοι με κυανό χρώμα που συμβόλιζε τον ουράνιο θόλο. Επίσης κάποιες ξύλινες σαρκοφάγοι ήταν ζωγραφισμένοι με κυανό χρώμα. Λατρευτικά θέματα εμφανίζονται πάνω στους σαρκοφάγους , επιβεβαιώνουν τη σχέση μεταξύ του θείου κόσμου και του κόσμου των νεκρών. Δεν είναι όμως σαφές αν με τις παραστάσεις αυτές εξαίρεται η ιερότητα των νεκρών ή απλώς εξασφαλίζουν την προστασία της θεότητας. Η λατρεία των νεκρών περιλάμβανε ακόμα και χορούς.

Πίστευαν ότι η ψυχή πήγαινε στα νησιά των Μακάρων όπου οι δυο βασιλιάδες της Κρήτης Μίνωας και Ραδάμανθυς εξακολουθούσαν να βασιλεύουν και να αποδίδουν το δίκαιο. Ήταν τα λεγόμενα Ηλύσια πεδία.

Αυτός ήταν ο κόσμος των Μινωιτών. Μακρινός, ίσως λίγο ακατανόητος για μας ,αλλά βαθιά μυστηριακός, ανθρώπινος. Τα χνάρια του, οι κολόνες που κρέμονται από τον ουρανό , τα ανάκτορα, τα ιερά που τα συναντάς σε κάθε γωνιά της Κρήτης ,έχουν μείνει σιωπηλοί μάρτυρες ενός πολιτισμού που χάνεται πολύ βαθιά στο χρόνο, μαντατοφόροι από άλλη εποχή.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙA

1.Μινωικός πολιτισμός του Στ. Αλεξίου.

2.Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια του Παύλου Δρανδάκη, τόμος ΙΖ

3.Η καθημερινή ζωή στη Μινωική Κρήτη

Κέικ φρούτων χωρίς ζάχαρη

Κέικ φρούτων χωρίς ζάχαρη

Bαθμολογία:

9 ψήφοι

Προστέθηκε από zaxaroula, 04.02.09

Περιγραφή

Ιδανικό με τον καφέ ή για το πρωϊνό των παιδιών, το γλύκισμα αυτό προσφέρεται για όσους προσέχουν τη διατροφή τους.

photo: Sitronella

Τι χρειαζόμαστε:

• 1 κούπα τριμμένο μήλο
• 1 κούπα τριμμένο καρότο
• 1 μεγάλη ώριμη μπανάνα
• 1 κούπα τριμμένοι ξηροί καρποί
• 1 κούπα σπορέλαιο
• 1 κούπα φαρίνα ολικής άλεσης
• 1 κούπα νιφάδες βρώμης
• 1 κ.γ. baking powder
• 2 μεγάλα αυγά
• 5 κ.σ. φρουκτόζη

Στα γρήγορα

Κατηγορία

Διάφορα κέικ

Μέθοδος

Φούρνου

Διατροφή

Πλούσια σε φυτικές ίνες

Πλούσια σε αντιοξειδωτικά

Χορτοφαγική

Περιέχει

Μπανάνες

Αβγά

Φρούτα

Ξηρούς καρπούς

Βρώμη

Μήλα

Φτιάχνει

1 μεσαία φόρμα κέικ

 

 

 

 

Πως το κάνουμε:

Διαβάστε περισότερο: Κέικ φρούτων χωρίς ζάχαρη http://www.sintagespareas.gr/sintages/keik-frouton-xoris-zaxari.html#ixzz24grzbw9D

 σημ.  Αν  δεν  ανοίγουν  οι σύνδεσμοι  κάντε τους μαρκάρισμα, αντιγραφή, επικόλληση  πάνω

Αρχαία Ινδία

  Αναδημοσίευση άρθρου από Νέα Ακρόπολη

http://www.nea-acropoli-ioannina.gr/arxaiwn-politismwn/arxaia-india.html

Αρχαία Ινδία

Για την καθημερινή ζωή στην Ινδία έχουμε στη διάθεσή μας πολλές πηγές όπως τα κείμενα που περιγράφουν τα ηθικά, θρησκευτικά και κοινωνικά τους καθήκοντα (το Μανάβα Ντάρμα Σάστρα, Αρτα Σάστρα, κλπ), τα εικονογραφημένα μνημεία τους, τα αρχαιολογικά ευρήματα, τη μελέτη των επιγραφών τους, κ.α. έτσι ώστε να μπορούμε να ανασυγκροτήσουμε σήμερα με αρκετή ακρίβεια τη ζωή τους, πόσο μάλλον που πολλά από αυτά τα στοιχεία - έστω και εκφυλισμένα - αποτελούν ακόμα τρόπο ζωής για τη χώρα.

Θρησκεία

Η θρησκεία στην αρχαία Ινδία αποτελεί τη βάση της κοινωνικής δομής και είναι στενά συνδεδεμένη με τη διεξαγωγή των δημοσίων υποθέσεων και την ανθρώπινη συμπεριφορά. Στην μακραίωνη ιστορία της συναντάμε τον Βεδισμό, την αρχαιότερη μορφή θρησκείας, που εκφράζεται κυρίως με την θυσία, την κατ΄εξοχήν θρησκευτική πράξη, τον Ινδουισμό που αποτελείται από τη βεδική παράδοση και από θρησκευτικά στοιχεία της προ-άρειας Ινδίας και που εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να είναι η επικρατέστερη θρησκεία, τον Βουδισμό που επέφερε μεταρρυθμίσεις ακόμα και στην κοινωνική της δομή, αλλά που κάποια στιγμή έγινε αντικείμενο μεγάλων διωγμών, τους Σιχ, τον Τζαϊνισμό.

Καθοριστικό ρόλο έπαιζαν στη θρησκευτική και κοινωνική τους ζωή οι αντιλήψεις για το δάρμα, το νόμο, το νόμο που διέπει τη φυλή, την κάστα, την οικογένεια, κλπ., το κάρμα (το νόμο της αιτίας και του αποτελέσματος) και τη μετενσάρκωση. Μια σωστή και πνευματική ζωή σύμφωνη με το δάρμα απέβλεπε στην απελευθέρωση από τον τροχό της Σαμσάρα, του αέναου κύκλου ζωής, θανάτου, επαναγέννησης δηλ. από το κάρμα που δένει τις ψυχές στη μετενσάρκωση.

Κοινωνική δομή

Αρχαία ΙνδίαΗ κοινωνική δομή της αρχαίας Ινδίας βασίζεται σύμφωνα με το δάρμα στο σύστημα των καστών. Δεν πρόκειται για κοινωνικές τάξεις, όπως τις εννοούμε σήμερα ούτε είχαν στη βεδική εποχή τον κληρονομικό χαρακτήρα που απέκτησαν με το πέρασμα του χρόνου. Ο διαχωρισμός σε κάστες βασιζόταν αρχικά στη πραγματική εσωτερική φύση των ανθρώπων και την πνευματική τους εξέλιξη. Γι΄αυτό κάθε κάστα έπρεπε να εκτελεί τα δικά της καθήκοντα και υποχρεώσεις για να συμβάλλει έτσι με τον τρόπο της στην πνευματική πληρότητα της κοινωνίας της οποίας αποτελούσε μέρος.

Οι κάστες ήταν τέσσερις : οι Βραχμάνοι, ιερείς, οι Ξατρίγιας, πολεμιστές και ευγενείς, οι Βαϊσας, έμποροι και βιοτέχνες και οι Σούδρας, εργάτες, χωρικοί. Υπήρχαν επίσης και οι εκτός κάστας, που εξασκούσαν επαγγέλματα που οι άλλοι περιφρονούσαν ή αποδοκίμαζαν.

Καθήκον των Βραχμάνων ήταν να διδάσκουν τις Βέδες - τα ιερά κείμενα - και να κάνουν τις θυσίες. Διαπαιδαγωγούσαν τους νέους και ήταν οι θεματοφύλακες της παράδοσης, η ανώτερη κάστα.

Οι Ξατρίγιας είχαν αναλάβει το έργο της διακυβέρνησης. Με την κατάλληλη εκπαίδευση ανέπτυσσαν τις ηγετικές ικανότητες που ήταν απαραίτητες για την ανάληψη στρατιωτικών ή διοικητικών θέσεων. Σ΄αυτή την κάστα ανήκε συνήθως ο βασιλιάς. Υπήρξαν εποχές στην ιστορία της Ινδίας - κατά το πέρασμα από την βεδική εποχή στην ηρωική γύρω στο 1000 π.Χ. - που οι ξατρίγιας αποτελούσαν την κυρίαρχη κάστα και εκτελούσαν αυτοί τις θρησκευτικές τελετές. Οι δύο μεγάλοι ιδρυτές θρησκειών ο Σιντάρτα Γκωτάμα του Βουδισμού και ο Μαχαβίρα του Τζαϊνισμού ανήκαν σ΄αυτή τη κάστα.

Οι Βαϊσας εξασκούσαν πολλά επικερδή και έντιμα επαγγέλματα και κάποιοι από αυτούς έφτασαν σε ανώτατα αξιώματα. Με την κοινωνική μεταρρύθμιση που προκάλεσαν οι βουδιστικές ιδέες σχημάτισαν ισχυρές συντεχνίες και ένα είδος αστικής τάξης. Ήταν η κάστα που με το πέρασμα του χρόνου συγκέντρωσε τα περισσότερα χρήματα και γι΄αυτό σήκωνε το μεγαλύτερο μέρος από τα οικονομικά βάρη της κοινωνίας.

Δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για την κάστα των Σούνδρα. Στη βεδική εποχή περιελάμβανε τους μελαψούς αυτόχθονες κατοίκους, αργότερα τους εργάτες, υπηρέτες, μικροϋπαλλήλους, χωρικούς, κλπ. Προστατεύονταν από τους νόμους και οι εργοδότες τους έπρεπε να συνάψουν συμβόλαιο μαζί τους στο οποίο αναφέρονταν τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις και των δύο συμβαλλομένων.

Ο βασιλιάς

Η βασική αρχή του κράτους στηριζόταν στο πρόσωπο του βασιλιά. Ο βασιλιάς ενσάρκωνε το θεό Ιντρα, συγκρινόταν με το Ηλιο και ήταν υπεύθυνος για την ευημερία του λαού του χάρις στη ποιότητα των αρετών του και τη δίκαιη διακυβέρνησή του. Έπρεπε να συμμορφώνεται μ΄ένα αυστηρό ωράριο για να μπορεί να αντεπεξέρχεται στα πολυάριθμα καθήκοντά του και να διατηρεί την κανονικότητα της τάξης του κόσμου. Περιβαλλόταν με μεγάλο σεβασμό και ο λαός είχε την ευκαιρία να τον βλέπει στις σημαντικότερες γιορτές, στα προσκυνήματα, στις εκστρατείες.

Ανάμεσα στα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις του ήταν η προστασία της χώρας από κάθε ξένη επιβουλή, η τήρηση των παραδοσιακών εθίμων και της καθαρότητας της κάστας, η καταπολέμηση της πείνας, η φροντίδα για την καλλιέργεια της γης. Έπρεπε δηλ. να είναι στην υπηρεσία του λαού του, που η ευτυχία του ήταν και δική του.

Ο γάμος - η οικογένεια

Ο οικογενειακός θεσμός έπαιζε σημαντικό ρόλο στην ινδική κοινωνία. Υπάκουε σε κανόνες οι οποίοι ασκούσαν άμεση επίδραση στα άτομα και καθόριζε τη συμπεριφορά τους για όλη τους τη ζωή. Αγόρια και κορίτσια προετοιμάζονταν από τη νηπιακή τους ηλικία για τον οικογενειακό τους ρόλο.

Ο γάμος δεν ήταν προσωπική υπόθεση των ανθρώπων αλλά ενδιέφερε γενικότερα την οικογένεια και την κοινωνία, γι αυτό ήταν ένα θέμα που το τακτοποιούσαν οι γονείς από την παιδική ηλικία των παιδιών τους.

Η ινδική οικογένεια περιελάμβανε μεγάλο αριθμό ατόμων. Εκτός από το ζευγάρι και τα παιδιά, που ήταν συνήθως πολλά, ζούσαν μαζί οι συγγενείς του άνδρα από τη πλευρά του πατέρα του, οι θείοι του, τα ανίψια του, υπηρέτες, δούλοι, εργάτες, τεχνίτες, καλλιεργητές που δούλευαν για την οικογένεια. Επιτρεπόταν η πολυγαμία, περισσότερο όμως από τις άλλες κάστες την εφάρμοζαν οι ξατρίγιας.

Όλα τα μέλη τηρούσαν τους ίδιους κανόνες και υπάκουαν στον αφέντη του σπιτιού, που ήταν ταυτόχρονα ο πατέρας, ο διαχειριστής και ο πνευματικός ηγέτης (γκουρού) της οικογένειας. Όλοι του φέρονταν με μεγάλο σεβασμό.

Οι τέσσερις φάσεις της ζωής

Στη ζωή του Ινδού διακρίνονται τέσσερις φάσεις: της αγαμίας, του οικογενειάρχη, του κατοίκου των δασών και του ασκητή. Αυτοί που ακολουθούσαν κυρίως αυτό το πρόγραμμα ήταν οι Βραχμάνοι.

Η πρώτη φάση ήταν εκπαιδευτική. Ο νέος γινόταν βραχματσάριν. Αφηνε την οικογένειά του και πήγαινε να ζήσει σ΄ένα ερημητήριο μαζί με τον πνευματικό του δάσκαλο (γκουρού) και τις περισσότερες φορές μαζί με άλλους νέους. Ακολουθούσε αυστηρή πειθαρχία και λάμβανε θρησκευτική και επιστημονική αγωγή ενώ ταυτόχρονα υπηρετούσε το δάσκαλό του. Εκτός από τις Βέδες διδασκόταν χημεία, αστρονομία, μαθηματικά και άλλες επιστήμες.

Υπήρχαν επίσης φημισμένα πανεπιστήμια όπως της Ταξίλα, του Μπεναρές, του Μπιχάρ, στα οποία οι νεαροί Βραχμάνοι ολοκλήρωναν τις σπουδές τους.

Μετά το τέλος των σπουδών ο νέος άνδρας επέστρεφε σπίτι του. Ήταν τώρα η σειρά του να δημιουργήσει δική του οικογένεια και να εκπληρώσει τα θρησκευτικά και κοινωνικά του καθήκοντα σύμφωνα με την κάστα στην οποία ανήκε. Αυτή ήταν η δεύτερη φάση, η γκριχάσπα.

Όταν πια παντρευόταν ο πρωτότοκος γιος του και ήταν σε θέση να αναλάβει εκείνος τις ιδιωτικές τελετές για τους προγόνους τους και την φροντίδα των υπολοίπων, ο αρχηγός της οικογένειας μπορούσε να αποσυρθεί από την κοινωνική ζωή και, μαζί ή χωρίς τη σύζυγό του, να ζήσει σαν ερημίτης (βαναπράσθα).

Κάποιοι από αυτούς έφταναν στη πλήρη απάρνηση των εγκοσμίων. Γίνονταν αναχωρητές, περιπλανώμενοι μοναχοί, σαννυάσιν και ζούσαν αποκλειστικά από την ελεημοσύνη. Ήταν αυτοί που έχουν πλέον αποδεσμευτεί από τα δεσμά του κάρμα και των μετενσαρκώσεων. Όλη τους η αληθινή ζωή ήταν εσωτερική. Οι Ινδοί τους εκτιμούσαν και τους σέβονταν σε μεγάλο βαθμό.

Ο ρόλος της γυναίκας

Η οικοδέσποινα κατείχε σημαντικό ρόλο στην οικογενειακή ζωή και είχε την γενική φροντίδα του σπιτιού, όταν δε αποκτούσε γιο η θέση της ήταν πιο ενισχυμένη. Ήταν όμως πάντα εξαρτημένη από τον πατέρα, τον σύζυγο και τέλος τον γιο της. Σπάνια έβγαινε από το σπίτι και πάντα την συνόδευε κάποιος. Δεν προβλεπόταν γι΄αυτή καμιά παιδεία.

Μετά το θάνατο του συζύγου της βρισκόταν σε κατώτερη μοίρα από νομική και κοινωνική άποψη. Στην κάστα κυρίως των ξατρίγιας συναντάμε το εξής έθιμο: η χήρα, την ώρα που αποτέφρωναν το πτώμα του συζύγου της, ανέβαινε με τη θέλησή της στο φλεγόμενο σωρό των ξύλων και καιγόταν ζωντανή. Αυτό θεωρούνταν υπέρτατη απόδειξη συζυγικής πίστης και η γυναίκα αυτή ονομαζόταν σάτι, ενάρετη γυναίκα.

Η γυναίκα όμως στη βεδική εποχή είχε πολύ μεγαλύτερη ελευθερία απ΄ ό,τι τις μεταγενέστερες εποχές. Επενέβαινε στην εκλογή του συζύγου της, εμφανιζόταν στις γιορτές, παρακολουθούσε μαζί με τους άνδρες τις θρησκευτικές τελετές και είχε το δικαίωμα να Αρχαία Ινδίαμορφώνεται και να παίρνει μέρος σε φιλοσοφικές συζητήσεις. Αν έμενε χήρα, μπορούσε να ξαναπαντρευτεί.

Η υγιεινή

Οι Ινδοί έδιναν μεγάλη σημασία στην καθαριότητα και οι Νόμοι του Μανού περιλαμβάνουν έναν αυστηρό κώδικα φροντίδων υγιεινής. Τα σχολεία είχαν στη πρώτη σειρά των προγραμμάτων τους, τους καλούς τρόπους και την σωματική καθαριότητα. Κάθε μέρα οι Ινδοί που ανήκαν στις ανώτερες κάστες έπρεπε να πλένονται και να αλλάζουν ρούχα. Οι δε Βραχμάνοι περισσότερο απ΄ όλους τηρούσαν σχολαστική καθαριότητα στα πάντα, στο σώμα, την τροφή, τις φυσικές ανάγκες. Εντύπωση προξενεί ότι ακόμα και σήμερα, όσοι από τους Ινδούς ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες διαβίωσης - στην κυριολεξία στο δρόμο - εν τούτοις φροντίζουν καθημερινά για την ατομική τους υγιεινή. Λούζονται, πλένονται και διατηρούν τα ρούχα τους καθαρά.

Οι γιορτές

Η δημόσια ζωή χαρακτηριζόταν από πολλές θρησκευτικές γιορτές. Υπήρχαν αναρίθμητες γιορτές και μαγικές πράξεις που βοηθούσαν το άτομο στην καθημερινή του ζωή ενώ ο ετήσιος κύκλος των εορτών ρύθμιζε την ομαδική ζωή.

Η πιο σημαντική απ΄ όλες ήταν η θυσία του αλόγου ή ασμαβέδα. Η τελετή αυτή ανάγεται στους βεδικούς χρόνους. Η προετοιμασία της κάλυπτε ένα ή δύο χρόνια και διαρκούσε τρεις ημέρες. Συμμετείχαν σ΄αυτήν όλοι, ο βασιλιάς, οι ιερείς, οι αξιωματούχοι και ο λαός. Απέβλεπε στην ένωση όλου του πληθυσμού με τον βασιλιά, ο οποίος πρόσφερε τη θυσία, και στην εξασφάλιση της ευημερίας της χώρας και των πολιτών.

Άλλη σημαντική γιορτή ήταν η Ντούργκα - Πούτζα προς τιμή της θεάς Κάλι. Για ολόκληρες εβδομάδες οι Ινδοί χόρευαν και τραγουδούσαν. Το κυριότερο μέρος της τελετής ήταν η μεγάλη πομπή κατά την οποία όλες οι οικογένειες έφεραν ομοιώματα της Κάλι και τα έριχναν στον Γάγγη.

Η γιορτή Χόλι ήταν αφιερωμένη στη θεά Βαζάντι και είχε αληθινό χαρακτήρα Σατουρνάλιων.

Οικονομική ζωή

Οι σημαντικότεροι τομείς της οικονομικής ζωής στην αρχαία Ινδία ήταν η γεωργία και το εμπόριο. Λόγω του κλίματος της χώρας έδιναν μεγάλη σημασία στην άρδευση για να εξασφαλίζουν καλύτερη απόδοση στις καλλιέργειες. Το ρύζι ήταν το βασικότερο προϊόν τους. Καλλιεργούσαν επίσης το σιτάρι, το κριθάρι, το ζαχαροκάλαμο, τα όσπρια.

Οι περισσότεροι αγρότες ήταν μικροκτηματίες. Υπήρχαν και μεγάλα κτήματα που ανήκαν ως επί το πλείστον στο κράτος και τους ναούς.

Το εμπόριο διεξαγόταν σε μεγάλη κλίμακα και έπαιζε τεράστιο ρόλο στην οικονομία της Ινδίας. Η μεταφορά των εμπορευμάτων γινόταν από τη θάλασσα και από τους δρόμους όπου κυκλοφορούσαν καραβάνια. Το εξωτερικό εμπόριο ανέρχεται στους πρώτους χρόνους της ιστορίας της και αναπτύχθηκε ακόμα περισσότερο στην εποχή των Μογγόλων αυτοκρατόρων.

Φαίνεται ότι οι εξαγωγές ξεπερνούσαν κατά πολύ τις εισαγωγές γιατί υπήρχε αυτάρκεια στις πρώτες ύλες. Έτσι εξήγαγε ελεφαντόδοντο, αρώματα, μπαχαρικά, πολύτιμες και ημιπολύτιμες πέτρες, μαργαριτάρια, ακριβά ξύλα, όπως έβενο, σάνταλο, τεκ, ξύλο τριανταφυλλιάς, κ.α.

Αυτός ο τρόπος ζωής διατηρήθηκε αναλλοίωτος για πολλούς αιώνες στην Ινδία και οι κάθε είδους αλλαγές γίνονταν με βραδύ ρυθμό. Οι θρησκευτικές και φιλοσοφικές αρχές της έφθασαν ζωντανές μέχρι τις μέρες μας. Στον κοινωνικό τομέα οι κάστες μόλις τον 19ο αιώνα - μέσα από διάφορες κινήσεις - άρχισαν να σβήνουν. Διατηρήθηκαν όμως σαν μια πνευματική διάκριση και ακόμα και σήμερα, παρά την κατάργηση τους, πολλοί Ινδοί υποστηρίζουν με υπερηφάνεια ότι είναι Βραχμάνοι.

Βιβλιογραφία

1) Η καθημερινή ζωή στην αρχαία Ινδία

Ζανίν Ωμπουαγιέ

2) Παγκόσμιος Ιστορία του Πολιτισμού, Τόμος Α΄

Will Durant

3) Ιστορία της Ανθρωπότητος, Τόμος 2, (UNESCO)

Σερ Λέοναρντ Γούλλεϋ

4) India, Living wisdom

Richard Waterstone

5) India

Toby Sinclair

Παντελής Ζερβός

ΤΑ ΡΑΝΤΙΣΜΕΝΑ(Ομάδα καλλιτεχνικών, λογοτεχνικών, αναζητήσεων)

 

Ο δημοφιλής ηθοποιός του ελληνικού θεάτρου και του κινηματογράφου Παντελής Ζερβός γεννήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 1908 στο Λουτράκι. Σπούδασε στη σχολή Θεάτρου Τέχνης του Κάρολου Κουν και πρωτοεμφανίστηκε το 1935 στη Λαϊκή Σκηνή με την Ερωφίλη.

Συνεργάστηκε με τη Μαρίκα Κοτοπούλη, το Θέατρο Τέχνης, το Κρατικό Θεσσαλονίκης, την Ελληνική Σκηνή, και διακρίθηκε σε ρόλους κλασσικού και νεοελληνικού ρεπερτορίου (Αλκηστις, Βυσσινόκηπος, Αγριόπαπια, Βολπόνε, Μάκμπεθ, Θεσμοφοριάζουσες, Φιλάργυρος, Αντιγόνη, Ο Βασιλικός, Πλούτος κ.ά.)

Στον κινηματογράφο, τον οποίο υπηρέτησε για περίπου 40 χρόνια, συμμετείχε σε περισσότερες από 70 ταινίες. Ξεχωρίζουν: Πικρό ψωμί (1951), Ο αγαπητικός της βοσκοπούλας (1955), Μακρυκωσταίοι και Κοντογιώργηδες (1960), Ζητείται Ψεύτης (1961), Ο Ατσίδας (1962), Λόλα (1964), Ο μεθύστακας του λιμανιού (1967), Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά (1969), Η Μαρία της σιωπής (1973).

Για τη θεατρική του προσφορά τιμήθηκε με το Χρυσό Σταυρό του Γεωργίου Α’, ενώ το 1960, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, πήρε το Βραβείο Β’ Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του στην ταινία Μανταλένα του Ντίνου Δημόπουλου.

Πέθανε στις 23 Ιανουαρίου του 1982.

Το σπανάκι και η διατροφική του αξία

Απλές λύσεις

 Το σπανάκι και η διατροφική του αξία

Μάθετε τα οφέλη για το σώμα σας από το μαγειρεμένο σπανάκι

Το σπανάκι, τουλάχιστον οι παλαιότεροι, το θυμόμαστε να ξεπηδά στη δημοσιότητα μέσω του Ποπάυ (δεκαετίες ’70, ’80). Να λοιπόν ένα διαχρονικό ερώτημα: «έκανε καλά που έτρωγε συσκευασμένο σπανάκι σε κουτάκι ή έπρεπε να το τρώει ωμό;»

Ωμό σπανάκι vs Μαγειρεμένο σπανάκι

Το σπανάκι είναι πηγή μη αιμικού σιδήρου. Δηλαδή ο σίδηρος που περιέχει δεν είναι βιοδιαθέσιμος στον οργανισμό όπως είναι ο σίδηρος που βρίσκουμε στα ζωικά προϊόντα. Το ωμό σπανάκι περιέχει έναν αναστολέα που λέγεται οξαλικό οξύ ή οξαλικά.

Το οξαλικό οξύ συνδέεται με μέταλλα όπως το ασβέστιο, ο σίδηρος με αποτέλεσμα το σώμα να καθίσταται δύσκολο να απορροφήσει αυτά τα μέταλλα.

Το μαγειρεμένο σπανάκι μπορεί να βοηθήσει στο «ξεκλείδωμα» αυτής της αναστολής στην απορρόφηση του σιδήρου, άρα έτσι αυξάνεται η βιοδιαθεσιμότητα του σιδήρου. Με λίγα λόγια το μαγειρεμένο σπανάκι περιέχει περισσότερο διαθέσιμο σίδηρο για το σώμα μας!

Ωμό σπανάκι(1 φλυτζ) Μαγ/νο σπανάκι(1 φλιτζ)

Σίδηρος (mg) 0,8 6,5
Ασβέστιο (mg) 30 245

Να θυμάστε ότι οι άνδρες (ενήλικοι) χρειάζονται 8 mg σίδηρο/ ημέρα, ενώ οι γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία χρειάζονται 18 mg (οι έγκυες χρειάζονται 27 mg).

Δηλαδή να σταματήσω να τρώω ωμό σπανάκι; Όχι! Τα οξαλικά φυσιολογικά τα βρίσκουμε σε πολλά τρόφιμα. Δημητριακά ολικής αλέσεως όπως το μαύρο σιτάρι, ο αμάρανθος, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί περιέχουν οξαλικά. Εάν πρόκειται να φάτε ωμό σπανάκι ή άλλες τροφές πλούσιες σε σίδηρο καλό είναι κάνετε τους ακόλουθους συνδυασμούς οι οποίοι ενισχύουν την απορρόφηση σιδήρου:

- Κρέας, ψάρι, πουλερικά
- Φρούτα πλούσια σε βιταμίνη C: πορτοκάλια, χυμό πορτοκάλι, πεπόνι, φράουλες, γκρέιπφρουτ, ακτινίδια κα
- Λαχανικά: μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών, ντομάτες, χυμός ντομάτας, πατάτες, κόκκινες και πράσινες πιπεριές

- Λευκό κρασί (σε μικρή έως μέτρια ποσότητα!)

Τελικά ο Ποπάυ για την εποχή του καλά έκανε που έτρωγε μαγειρεμένο (συσκευασμένο) το σπανάκι. Σίγουρα, σήμερα μπορούμε να βρίσκουμε σπανάκι φρέσκο αρκετούς μήνες, όπως και άλλα τρόφιμα που είναι εξίσου θρεπτικά στην εποχή τους!

Άλλα πλεονεκτήματα για το σπανάκι (εκτός σιδήρου) Είναι από τις πλέον γνωστές φυτικές πηγές σιδήρου, αυτό όμως αδικεί το σπανάκι, γιατί παρουσιάζει αξιοπρόσεκτο πλούτο σε μεγάλο εύρος θρεπτικών συστατικών.

Περιέχει φλαβονοειδή και πολυφαινόλες (λουτεολίνη, κεπφερόλη), παρουσιάζοντας αντικαρκινική δράση. Η παρουσία των αντιοξειδωτικών είναι σπουδαία και για την προστασία της καρδιακής λειτουργίας και της πρόληψης από εγκεφαλικά επεισόδια.

Περιέχει πεπτίδια, τα οποία σε συνδυασμό με το κάλιο, συμβάλλουν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Η υψηλή περιεκτικότητα βιταμίνης Κ, ασβεστίου και μαγνησίου, προσδίδουν στο σπανάκι την ιδιότητα της προφύλαξης της υγείας των οστών.

Είναι πλούσιο σε φυτ. ίνες, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας.

Πρόσφατα, φάνηκε με μελέτες ότι μπορεί η κατανάλωσή του να βοηθά και στην πρόληψη από εκφύλιση της εγκεφαλικής λειτουργίας.

Χρήσεις σπανακιού

Τρώγεται μαγειρεμένο (σπανακόρυζο, σουπιές με σπανάκι), σε πίτες (σπανακόπιτα) ή ακόμα τρώγεται και ωμό (ή βραστό) σε διάφορες σαλάτες. Δεδομένου ότι οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες χάνονται κατά τη διάρκεια του βρασμού, ο καλύτερος τρόπος είναι να μαγειρέψετε το σπανάκι στον ατμό ή να εφαρμόσετε το ελαφρύ τσιγάρισμα (πχ σε αντικολλητικό σκεύος).

Στην Ελλάδα το σπανάκι είναι πολύ διαδεδομένο. Καλλιεργούνται 25.000 στρέμματα περίπου, και η ετήσια παραγωγή φτάνει τους 36.00 τόνους.

mednutrition.gr

Η θρεπτική αξία της σπανακόπιτας

Απλές λύσεις

 

Η θρεπτική αξία της σπανακόπιτας

Η διατροφική ανάλυση μιας κλασσικής συνταγής

Η σπανακόπιτα, ένα από τα παραδοσιακά σπιτικά πιάτα, όπως προκύπτει από τη διατροφική ανάλυση της συνταγής της, έχει σχετικά λίγες θερμίδες και λίγα λιπαρά. Τα λιπαρά της, κυρίως μονοακόρεστα, προέρχονται από το ελαιόλαδο της συνταγής. Δεν περιέχει καθόλου χοληστερόλη, ενώ η περιεκτικότητά της σε νάτριο είναι πολύ χαμηλή, στην περίπτωση που δεν περιέχει καθόλου τυρί.

Στα γεύματα…
Θα μπορούσαμε να την καταναλώσουμε ως σνακ, ενδιάμεσα από τα κυρίως γεύματα, ή σε μεγαλύτερη ποσότητα (π.χ. 2-3 κομμάτια των 100γρ. ανάλογα με το πρόγραμμα διατροφής το οποίο βρισκόμαστε) ως κυρίως γεύμα.

Σε συνδυασμούς
Προκειμένου να αυξήσουμε την κατανάλωση πρωτεΐνης - και κατά συνέπεια να αυξήσουμε το αίσθημα πληρότητας και κορεσμού - θα μπορούσαμε να συνοδέψουμε τη σπανακόπιτα με γιαούρτι ή 1-2 σπιρτόκουτα τυρί, που έχει πρωτεΐνη υψηλής βιολογικής αξίας ή ακόμη και με σαλάτα! Επιπλέον, για να αυξήσουμε τη βιοδιαθεσιμότητα του σιδήρου που περιέχεται στο σπανάκι της πίτας θα μπορούσαμε να καταναλώσουμε κάποια πηγή βιταμίνης C, όπως ένα χυμό πορτοκάλι ή ένα ακτινίδιο.

nutrimed.gr

Ο καφές μπορεί να...

 Ο καφές μπορεί να επιδεινώνει την ακράτεια στους άντρες

Η ποσότητα της καφεΐνης που τυπικά υπάρχει σε δύο φλιτζάνια καφέ, μπορεί να επιδεινώνει την ακράτεια στους άντρες, σύμφωνα με μία νέα μελέτη.

Όπως έδειξε, οι άντρες που έπιναν την περισσότερη καφεΐνη είχαν πολύ περισσότερες πιθανότητες να πάσχουν από ακράτεια απ’ όσες εκείνοι που έπιναν την λιγότερη.

Η νέα μελέτη, που δημοσιεύεται στην «Επιθεώρηση Ουρολογίας» (JOU), υποδηλώνει ότι η καφεϊνη πιθανώς ερεθίζει την ουροδόχο κύστη, με συνέπεια να επιδεινώνει την ακράτεια.

Όπως σημειώνουν οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα στο άρθρο τους, πολλές μελέτες έχουν συσχετίσει την καφεΐνη με την ακράτεια των γυναικών, αλλά λίγα είναι γνωστά για τον πιθανό ρόλο της σε αυτήν των ανδρών.

Για να διερευνήσουν το θέμα, η δρ Ελέιν Μάρκλαντ και οι συνεργάτες της ανέλυσαν στοιχεία από 3.960 άνδρες, ηλικίας 20 ετών και πάνω, το 12,9% εκ των οποίων είχαν κάποιου βαθμού ακράτεια – με το 4,4% να έχουν μέτρια έως σοβαρή.

Οι ερευνητές εξέτασαν την κατανάλωση καφεΐνης και νερού, καθώς και την γενική πρόσληψη υγρών από τη διατροφή τους (από πηγές όπως χυμοί, αναψυκτικά, φρούτα, σούπες κ.τ.λ.).

Η μέση κατανάλωση καφεΐνης των εθελοντών ήταν 169 mg την ημέρα (το μέσο φλιτζάνι καφέ περιέχει περίπου 125 mg καφεΐνης), οπότε οι ερευνητές εστίασαν την ανάλυσή τους στην πιθανή συσχέτιση της μέτριας έως σοβαρής ακράτειας με την κατανάλωση μετρίων (πάνω από 234 mg την ημέρα) και μεγάλων (πάνω από 392 mg την ημέρα) ποσοτήτων καφεΐνης.

Αφού έλαβαν υπ’ όψιν την ηλικία των ανδρών και άλλους πιθανούς παράγοντες κινδύνου για ακράτεια (όπως το μέγεθος του προστάτη), κατέληξαν στο συμπέρασμα πως όσοι άντρες έπιναν μέτριες ποσότητες καφεΐνης (αντιστοιχούν σε σχεδόν 2 έως 3 φλιτζάνια καφέ την ημέρα, σύμφωνα με την παρούσα ανάλυση) είχαν κατά 72% περισσότερες πιθανότητες να πάσχουν από μέτρια έως σοβαρή ακράτεια, σε σύγκριση με όσους δεν κατανάλωναν καφεΐνη.

Αντίστοιχα, όσοι έπιναν μεγάλες ποσότητες καφεΐνης (αντιστοιχούν σε περισσότερα από 3 περισσότερα φλιτζάνια καφέ την ημέρα) είχαν διπλάσιες πιθανότητες μέτριας έως σοβαρής ακράτειας (ο κίνδυνος αυξανόταν κατά 108%, σε σύγκριση με όσους δεν κατανάλωναν καφεΐνη).

Αντιθέτως, η κατανάλωση νερού και η συνολική πρόσληψη υγρών δεν συσχετίσθηκε με τον κίνδυνο μέτριας έως σοβαρής ακράτειας.

Το γεγονός αυτό οδήγησε τους ερευνητές στην θεωρία ότι η καφεΐνη επηρεάζει με κάποιο τρόπο την ουροδόχο κύστη, επιδεινώνοντας στην καλύτερη περίπτωση την ακράτεια. Στην χειρότερη περίπτωση, λένε, την προκαλεί – αλλά το τι από τα δύο ισχύει πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω.

Σε κάθε περίπτωση, οι άντρες με ακράτεια καλό είναι να τροποποιήσουν την πρόσληψη καφεΐνης, συνιστούν η δρ Μάρκλαντ και οι συνεργάτες της.

tanea.gr

Ερμιτάζ

 Το Ερμιτάζ (ρωσ.: Эрмитаж) αποτελεί το μεγαλύτερο και ένα από τα παλαιότερα μουσεία στον κόσμο, καθώς καιένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της Αγίας Πετρούπολης 

Φιλοξενείται σε ένα συγκρότημα έξι κτιρίων, τα παλαιά Χειμερινά Ανάκτορα, στις όχθες του ποταμού Νέβα. 

Ανάμεσα στα σημαντικά εκθέματα του μουσείου, περιλαμβάνεται η συλλογή έργων δυτικοευρωπαϊκής τέχνης με έργα των Λεονάρντο ντα Βίντσι, Ωγκύστ Ροντέν, Πάμπλο Πικάσσο, Ανρί Ματίς, Πωλ Γκωγκέν, Πωλ Σεζάν, Κλωντ Μονέ, Ρέμπραντ και άλλων.

Φιλοξενούνται ακόμα εκθέματα από την αρχαία Ελλάδα, την Αίγυπτο και τη Ρώμη, καθώς και μεγάλες συλλογές ειδών κοσμηματοποιίας. Ο συνολικός αριθμός των έργων που ανήκουν στις συλλογές του Ερμιτάζ ξεπερνούν τα 3.000.000.

Η λέξη ερμιτάζ (hermitage) είναι γαλλική, εκ παραφθοράς της ελληνικής λέξης ερημητήριο. Με τον όρο αυτό αποκαλούσαν οι Γάλλοι οποιαδήποτε εξοχική ή απόκεντρη κατοικία κυρίως για μονήρη ανάπαυση ή αναψυχή. Γνωστότερο τέτοιο ερημητήριο στη Γαλλία ήταν ο παλαιός πύργος που κτίσθηκε το 1225 από τον ιππότη Γκάσπαρ ντε Σπέριμπεργκ, στην αριστερή όχθη του Ροδανού, στη πεδιάδα Μονμαρσύ, σε μια γραφική οινοπαραγωγική περιοχή της οποίας τα κρασιά είναι ονομαστά. Σ΄ αυτό το ερημητήριο διέμεινε επίσης και ο Ρουσσώ

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CF%81%CE%BC%CE%B9%CF%84%CE%AC%CE%B6

Το μπρόκολο «όπλο» κατά του σακχάρου

 

  
























Το μπρόκολο «όπλο» κατά του σακχάρου

Η συστηματική κατανάλωση μπρόκολου θα μπορούσε να αντιστρέφει τις βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία που προκαλεί ο διαβήτης, σύμφωνα με νέα μελέτη η οποία δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα της ιατρικής επιθεώρησης «Diabetes Care».

Επιστήμονες από το Ερευνητικό Ίδρυμα Κλινικών Επιστημών της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Ουόργουικ, με επικεφαλής τον καθηγητή Πολ Θόρνλι, μελέτησαν στο εργαστήριο τις επιδράσεις ενός συστατικού του μπρόκολου, της σουλφοραφάνης, σε κύτταρα ανθρώπινων αιμοφόρων αγγείων.

Έτσι διαπίστωσαν ότι η σουλφοραφάνη μπορεί να βοηθήσει τον οργανισμό να παράγει περισσότερα ένζυμα που προστατεύουν τα αγγεία, καθώς και να ελαττώνει τα υψηλά επίπεδα μορίων που προκαλούν σοβαρές κυτταρικές βλάβες.

Προστασία

Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει πως διατροφή πλούσια σε λαχανικά- ιδίως σε όσα ανήκουν στην οικογένεια των σταυρανθών του γένους Βράσσικα, όπως το μπρόκολο- συσχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο ανάπτυξης στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου.

Οι πάσχοντες από διαβήτη, ιδίως όταν δεν ρυθμίζουν καλά το σάκχαρό τους, διατρέχουν εξαιρετικά αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας, εγκεφαλικού και άλλων ασθενειών όπως η νεφροπάθεια, λόγω των βλαβών που προκαλεί στα αιμοφόρα αγγεία τους το αυξημένο σάκχαρο. Στην πραγματικότητα, οι διαβητικοί διατρέχουν έως πενταπλάσιες φορές υψηλότερο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρδιαγγειακή νόσο σε σύγκριση με τους μη διαβητικούς συνομηλίκους τους.

Στη νέα μελέτη, τα κύτταρα των ανθρώπινων αιμοφόρων αγγείων είχαν υποστεί βλάβες λόγω υπεργλυκαιμίας, δηλαδή πολύ υψηλών επιπέδων σακχάρου (γλυκόζης).

Μεγάλο όφελος

Όπως έγραψαν οι επιστήμονες, η μελέτη τους κατέδειξε σοβαρή μείωση σε μια ομάδα μορίων που αποκαλούνται ενεργοποιημένα (αντιδρώντα) παράγωγα οξυγόνου (RΟS). Ήδη είναι τεκμηριωμένο πως η υπεργλυκαιμία προκαλεί τριπλασιασμό αυτών των μορίων στο σώμα, καθώς και ότι τα υψηλά επίπεδά τους προκαλούν βλάβες στα κύτταρα. Η έκθεση των κυττάρων στη σουλφοραφάνη αντέστρεψε την αύξηση των RΟS κατά 73%.

Η μελέτη έδειξε επίσης ότι η σουλφοραφάνη ενεργοποιούσε μια πρωτεΐνη που ονομάζεται nrf2 και προστατεύει τα κύτταρα και τους ιστούς από το οξειδωτικό στρες, ενεργοποιώντας προστατευτικά αντιοξειδωτικά και αποτοξινωτικά ένζυμα.

Η παρουσία της σουλφοραφάνης διπλασίασε την ενεργοποίηση της nrf2. «Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι συστατικά του μπρόκολου, όπως η σουλφοραφάνη, μπορεί να συμβάλλουν στην αναχαίτιση διεργασιών οι οποίες συσχετίζονται με την ανάπτυξη της αγγειοπάθειας του διαβήτη», δήλωσε ο καθηγητής Θόρνλι. «Το επόμενο βήμα είναι να διερευνηθεί σε κλινικές μελέτες κατά πόσον τα λαχανικά του γένους Βράσσικα ωφελούν την υγεία των ατόμων με διαβήτη. Από τα έως τώρα στοιχεία των μελετών που έχουν διεξαχθεί, πιστεύουμε πως όντως θα καταγραφούν οφέλη».

Με την άποψη αυτή συμφωνεί και ο δρ Ίαν Φρέιμ, διευθυντής Έρευνας στον βρετανικό οργανισμό Diabetes UΚ, παρ΄ ότι τόνισε πως η μελέτη είναι εργαστηριακή και απέχει πολύ από το να αποδειχθεί στον αληθινό κόσμο. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι «τα νέα ευρήματα προσθέτουν επιστημονική αξία στη σύσταση να τρώμε μπρόκολο, διότι κάνει καλό στην υγεία».

tanea.gr