Σάββατο 16 Ιουνίου 2012

Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας 15-6-2012

http://www.zougla.gr/ygeia/article/prostatevmeno-periexomeno-pagosmia-imera-gonimotitas

Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας

Πρώτη καταχώρηση: Παρασκευή, 15 Ιουνίου 2012, 04:41
Η 15η Ιουνίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας, με πρωτοβουλία της Assisted Conception Taskforce (ACT) και αποτελεί μέρα ενημέρωσης για την υπογονιμότητα των ζευγαριών.

Παγκοσμίως, 90 εκατομμύρια ζευγάρια αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα σύλληψης. Το 85% από τα ζευγάρια αυτά (77 εκατομμύρια), δεν αναζητούν ποτέ βοήθεια για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Από τα 13 εκατομμύρια ζευγάρια που αναζητούν ιατρική βοήθεια, ποσοστό μικρότερο από το 42%, θα αρχίσει τελικά θεραπεία. Έτσι, λοιπόν, από όλα τα ζευγάρια που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα, μόνο το 6% έχουν την ιατρική βοήθεια που απαιτείται.


Τα ανωτέρω επιδημιολογικά στοιχεία, τα οποία αναδεικνύουν μία δυσάρεστη πραγματικότητα, οδήγησαν ειδικούς σε θέματα αναπαραγωγής απ' όλο τον κόσμο να συνασπισθούν και να αναλάβουν δράση, στοχεύοντας στη σωστή ενημέρωση των ζευγαριών που αντιμετωπίζουν προβλήματα υπογονιμότητας. Η ανεξάρτητη αυτή διεθνής πρωτοβουλία, ονομάστηκε ACT και εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο με την ίδρυση κατά τόπους παραρτημάτων.


Στην Ελλάδα, καταξιωμένοι επιστήμονες, γνωρίζοντας ότι τα περίπου 300.000 υπογόνιμα ζευγάρια της χώρας μας και ο ευρύτερος κοινωνικός τους περίγυρος έχουν ανάγκη υπεύθυνης ενημέρωσης και καθοδήγησης, προχώρησαν στη δημιουργία της ACT HELLAS. Η Ελλάδα είναι η 20η χώρα στο κόσμο που συμμετέχει στη δράση της ACT International.


Έχουν περάσει σχεδόν 30 χρόνια από τότε που γεννήθηκε στη Βρετανία το πρώτο «παιδί του σωλήνα», η Λουίζ Μπράουν... Από εκείνη τη στιγμή ως σήμερα έχουν γεννηθεί πάνω από 1.500.000 παιδιά σ' όλο τον κόσμο χάρη στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή.


Επιμέλεια: Μίτση Σκέντζου
Τελευταία ενημέρωση: Παρασκευή, 15 Ιουνίου 2012, 04:45
                             -----------------------------------------------------------

http://www.2810.gr/crete/kosmos/pagkosmia-hmera-gonimothtas-h-15h-ioynioy

Η 15η Ιουνίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας, με πρωτοβουλία της Assisted Conception Taskforce (ACT) και αποτελεί μέρα ενημέρωσης για την υπογονιμότητα των ζευγαριών.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας υπογόνιμο θεωρείται ένα ζευγάρι όταν δεν επιτυγχάνει σύλληψη μετά από ένα χρόνο συχνών σεξουαλικών επαφών χωρίς τη χρήση αντισύλληψης. Σύμφωνα με τον ορισμό της υγείας, όπως αυτός έχει διατυπωθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), η υπογονιμότητα αποτελεί διαταραχή της υγείας και χρήζει αντιμετώπισης. Η τεκνοποίηση και η δημιουργία οικογένειας θεωρούνται δικαίωμα του κάθε ανθρώπου.

Συχνότητα της υπογονιμότητας
Σύμφωνα με διάφορες επιδημιολογικές μελέτες και εκτιμήσεις του Π.Ο.Υ., περίπου το 10-12% των ζευγαριών που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία αντιμετωπίζει κάποιας μορφής δυσκολία στην προσπάθειά του να αποκτήσει απογόνους. Παγκοσμίως, υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου 80-90 εκατομμύρια υπογόνιμα ζευγάρια, στα οποία προστίθενται περίπου 2 εκατομμύρια νέα ζευγάρια ετησίως, με τάση για αύξηση. Σημειωτέον ότι ο καρκίνος προσβάλλει περίπου 6 εκατομμύρια άτομα ετησίως και η ελονοσία περίπου 100 εκατομμύρια: επομένως, η υπογονιμότητα, χωρίς να αποτελεί μείζονα διαταραχή της υγείας, δεν είναι διόλου αμελητέα, σε παγκόσμια κλίμακα.Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ακόμη πλήρεις επιδημιολογικές μελέτες της υπογονιμότητας, αλλά εκτιμάται ότι περίπου 300.000 ζευγάρια δυσκολεύονται να αποκτήσουν παιδιά.

Η συχνότητα της υπογονιμότητας μπορεί να ποικίλλει από περιοχή σε περιοχή και από πληθυσμό σε πληθυσμό. Είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν υπάρχει ειδικό «προφίλ» του υπογόνιμου ζευγαριού. Η υπογονιμότητα είναι πολυσύνθετη και ρευστή κατάσταση: το ίδιο άτομο, ή ζευγάρι, μπορεί να διανύσει μεγάλες χρονικές περιόδους στις οποίες αδυνατεί να συλλάβει και η αδυναμία αυτή μπορεί να επέλθει, ή να λήξει, χωρίς προειδοποίηση. Τις περισσότερες φορές η υπογονιμότητα δεν έχει ειδικά συμπτώματα (π.χ. πόνο, πυρετό, δυσφορία...) κι έτσι δεν την αντιλαμβανόμαστε.

Παγκοσμίως, 90 εκατομμύρια ζευγάρια αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα σύλληψης. Το 85% από τα ζευγάρια αυτά (77 εκατομμύρια), δεν αναζητούν ποτέ βοήθεια για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Από τα 13 εκατομμύρια ζευγάρια που αναζητούν ιατρική βοήθεια, ποσοστό μικρότερο από το 42%, θα αρχίσει τελικά θεραπεία. Έτσι, λοιπόν, από όλα τα ζευγάρια που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα, μόνο το 6% έχουν την ιατρική βοήθεια που απαιτείται.

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα στο πλαίσιο ημερίδας η Ένωση Μαιευτήρων-Γυναικολόγων Ελλάδας ένα στα έξι ζευγάρια στην Ελλάδα που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία αντιμετωπίζει σήμερα πρόβλημα αναπαραγωγής. Μάλιστα η Eurostat αναφέρει ότι ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά γονιμότητας στην ΕΕ καταγράφεται στην Ελλάδα, καθώς οι Ελληνίδες γεννούν, κατά μέσο όρο, 1,28 παιδιά, σύμφωνα με στοιχεία του 2005.

Οσον αφορά γενικά στα προβλήματα-κινδύνους που συμβάλλουν στην υπογονιμότητα της γυναίκας και του άνδρα, κάποια από αυτά εντοπίζονται στη μετάθεση της αναπαραγωγικής ηλικίας της γυναίκας και στην ελάττωση του σπέρματος εξαιτίας περιβαλλοντικών λόγων, όπως της εμφάνισης στο νερό ενώσεων με οιστρογονικές ιδιότητες από τα βιομηχανικά απόβλητα που εισχωρούν στον κύκλο της διατροφής.
                                ------------------------------------------------------------------------

Γονιμότητα και ψυχολογία

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας, θα εστιάσουμε σε ένα σχετικά παραμελημένο κομμάτι της υπογονιμότητας, που είναι αυτό της ψυχολογίας του ζευγαριού.

Η δυσκολία επίτευξης εγκυμοσύνης έπειτα από 1-2 χρόνια ελεύθερων επαφών χαρακτηρίζει ένα ζευγάρι ως υπογόνιμο. Η υπογονιμότητα είναι μια ιδιαίτερα στρεσογόνος διάγνωση, επηρεάζοντας συχνά τη διάθεση καθώς και τη σεξουαλική συμπεριφορά του ζεύγους με την πάροδο του χρόνου.

Χαρακτηριστικά, πολλά ζευγάρια αισθάνονται μειονεκτικά απέναντι σε φιλικά ζευγάρια που δεν είχαν καμία δυσκολία να κάνουν παιδιά. Η τυπική δικαιολογία που οι ίδιοι χρησιμοποιούν είναι ότι ακόμη δεν είναι έτοιμοι για να κάνουν παιδί ή ότι δεν το προσπαθούν. Στο πλαίσιο της αυξημένης ψυχολογικής πίεσης, δεν είναι λίγα τα ζευγάρια που διαπιστώνουν αλλαγές στην ποιότητα της σχέσης τους, συνήθως προς το χειρότερο.

Μπορεί ο ένας ή και οι δύο σύντροφοι να εκδηλώσουν γενικευμένο άγχος ή ακόμη και επίσημη κατάθλιψη, λόγω της συνεχιζόμενης αποτυχίας επίτευξης εγκυμοσύνης, καταστάσεις που επιτείνονται με κάθε μήνα που περνάει. Από την άλλη μεριά, κάποια άλλα ζευγάρια δένονται παραπάνω κάτω από τον κοινό αγώνα για τη γονιμότητα.

Η σεξουαλική ζωή συχνά επηρεάζεται και εκείνη αρνητικά, αφού η σεξουαλική πράξη δεν γίνεται πια με σκοπό την αμοιβαία απόλαυση, αλλά με πρόγραμμα και περιορισμούς με στόχο την εγκυμοσύνη. Υπολογίζεται ότι στα μισά περίπου ζευγάρια θα εκδηλωθεί κάποιου τύπου σεξολογικό πρόβλημα, όπως ελάττωση της επιθυμίας, της διέγερσης ή του οργασμού στη γυναίκα, ή πρόβλημα στύσης ή πρόωρης εκσπερμάτισης στον άνδρα.

Δεν είναι καθόλου σπάνιο να έχει περάσει ένα σημαντικό χρονικό διάστημα πριν αποφασίσει κανείς να επισκεφθεί κάποιον ειδικό. Αυτό δεν είναι αξιοπερίεργο, αφού μια τέτοια επίσκεψη προϋποθέτει ότι το ζευγάρι έχει αποδεχθεί - ή τουλάχιστον υποψιαστεί - ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα. Πολλές φορές, έχουν προηγηθεί αρκετοί μήνες προγραμματισμένων επαφών με βάση τις πιθανές ημέρες ωορρηξίας με ή χωρίς τη χρήση κάποιου τεστ ωορρηξίας φαρμακείου.

Ακόμη και κατά τη διάρκεια της πρώτης επίσκεψης, ο ένας ή και οι δύο σύντροφοι μπορεί να παραθέσουν επιχειρήματα, γιατί οι «γόνιμες» ημέρες είχαν χαθεί σε μερικούς από τους προηγούμενους μήνες. Μια τέτοια άρνηση δεν είναι καθόλου αδικαιολόγητη και λειτουργεί ως αμυντικός μηχανισμός για το ζευγάρι που ακόμη δεν έχει δεχθεί ότι μπορεί να υπάρχει κάποιο πρόβλημα. Βέβαια, είναι ιατρικά γνωστό ότι την εγκυμοσύνη δεν την «προσπαθεί» κανείς, απλώς σταματάει να την αποφεύγει. Με άλλα λόγια, δεν χρειάζεται να κάνει κάποιο ζευγάρι ιδιαίτερες προσπάθειες για να πετύχει εγκυμοσύνη.

Ο ειδικός είναι πολύ πιθανόν να ζητήσει κάποιες βασικές εξετάσεις για τον έλεγχο του σπέρματος, της ωορρηξίας και της διαβατότητας της μήτρας και των σαλπίγγων. Οι εξετάσεις αυτές δυνητικά μπορεί να επιβαρύνουν την ψυχολογία του άνδρα ή της γυναίκας, ιδιαίτερα στην περίπτωση κακού αποτελέσματος. Γι’ αυτό και δεν είναι παράξενο που κάποιοι άνδρες δεν καταφέρνουν να παράγουν δείγμα σπέρματος για εξέταση, λόγω της φορτισμένης ψυχολογίας τους και του φόβου ότι μπορεί αυτοί να ευθύνονται για την υπογονιμότητα. Παρομοίως, οι γυναίκες φοβούνται περισσότερο το κακό αποτέλεσμα, παρά την πιθανή ενόχληση που θα υποστούν για την εκτέλεση κάποιων εξετάσεων.

Αν και τη διάγνωση της υπογονιμότητας θα πρέπει να τη μοιράζεται κάθε ζευγάρι, τα αποτελέσματα των εξετάσεων μπορεί να υποδεικνύουν ότι ο ένας από τους δύο συντρόφους «φταίει». Ακόμη και οι ιατροί, που δεν πρέπει να αποδίδουν το φταίξιμο σε κανέναν από τους συντρόφους, συχνά καταλήγουν σε δηλώσεις του τύπου «το πρόβλημα είναι στο σπέρμα». Αυτό δημιουργεί δικαίως την εντύπωση ότι ο ένας από τους δύο είναι απολύτως υγιής, ενώ ο άλλος έχει κάποιο πρόβλημα. Αν και κάτι τέτοιο μπορεί να ισχύει, δεν υπάρχει καμία διαβεβαίωση ότι όντως ο «υγιής» σύντροφος θα μπορούσε εύκολα να κάνει παιδί με έναν άλλο σύντροφο. Βέβαια, αυτή η διαπίστωση δεν αρκεί για να παρηγορήσει τον σύντροφο με το πρόβλημα, ο οποίος κινδυνεύει από ακόμη μεγαλύτερη ψυχολογική κατάπτωση.

Πολλά ζευγάρια θα προχωρήσουν στο τελικό στάδιο της διαδικασίας που περιλαμβάνει τη χρήση κάποιας θεραπείας γονιμότητας. Υπάρχουν δύο τύποι θεραπείας: εκείνοι που βοηθούν στην αποκατάσταση του προβλήματος και, επακόλουθα, αυξάνουν την πιθανότητα φυσικής σύλληψης και οι άλλοι που παρακάμπτουν το πρόβλημα χρησιμοποιώντας υψηλή τεχνολογία. Στον δεύτερο τύπο ανήκει και η εξωσωματική γονιμοποίηση, η οποία στις μέρες μας αποτελεί μια ιδιαίτερα δημοφιλή και αποτελεσματική θεραπεία γονιμότητας.

Είναι σημαντικό η επιλογή των θεραπειών να γίνεται ορθολογιστικά, όχι μόνο με βάση την πιθανότητα επιτυχίας ή τη διάρκεια της θεραπείας. Έχει νόημα να προσπαθεί κανείς να αποκαθιστά το πρόβλημα, αν υπάρχει μια τέτοια ικανοποιητική επιλογή. Για παράδειγμα, η αποκατάσταση του αδύναμου σπέρματος βοηθά όχι μόνο στην επίτευξη εγκυμοσύνης με φυσικό τρόπο, αλλά αποκαθιστά και την αυτοπεποίθηση του άνδρα. Επίσης, ακόμη και μετά την πρώτη εγκυμοσύνη, μπορεί να επέλθει και μια δεύτερη χωρίς να παρουσιαστεί ξανά κάποια δυσκολία.

Δυστυχώς, στις μέρες μας, πολλά ζευγάρια κατευθύνονται πολύ γρήγορα στη λύση της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Αυτό ενέχει αρκετές ψυχολογικές παγίδες. Αφενός, ένα αρνητικό αποτέλεσμα λαμβάνεται βαρέως από το ζευγάρι, το οποίο έχει επενδύσει χρονικά, οικονομικά και ψυχολογικά στη συγκεκριμένη θεραπεία. Αφετέρου, δε, μένουν συνήθως άλλες επιλογές από το να δοκιμάσει κανείς να ξανακάνει εξωσωματική γονιμοποίηση, με την ελπίδα ότι η επόμενη φορά θα είναι επιτυχής. Αυτό αναπόφευκτα δημιουργεί το αίσθημα αδιεξόδου, στην περίπτωση που και οι επαναληπτικές προσπάθειες είναι παρόμοια ανεπιτυχείς.

Αν και κανείς δεν αρνείται την αξία της εξωσωματικής γονιμοποίησης ως μέθοδο θεραπείας της υπογονιμότητας, είναι σημαντικό να εξαντλούνται άλλες πιο βασικές και απλές θεραπείες, πριν καταφύγει κανείς σε αυτήν, εφόσον τέτοιες θεραπείες ενδείκνυνται για το συγκεκριμένο ζευγάρι. Ακολουθώντας μια κλιμακωτή διαδικασία στην επιλογή θεραπειών, το ζευγάρι αποδέχεται καλύτερα την ανάγκη μιας θεραπείας υψηλής τεχνολογίας, όπως η εξωσωματική γονιμοποίηση.

Συμπερασματικά, το μονοπάτι της υπογονιμότητας μπορεί να επιφέρει σημαντική ψυχολογική επιβάρυνση σε ένα ζευγάρι, ακόμη κι αν ο ειδικός προβαίνει σε κινήσεις που ελαχιστοποιούν το άγχος και την ταλαιπωρία. Παρ’ όλα αυτά, αξίζει να τονιστεί ότι η συντριπτική πλειονότητα των ζευγαριών που διάβηκαν το μονοπάτι αυτό, πιστεύουν ότι άξιζε η όλη πορεία. Αυτό ισχύει όχι μόνο για την πλειονότητα των ζευγαριών που τελικά κατάφεραν να κάνουν παιδί, αλλά και για τα λίγα ζευγάρια που δεν εκπλήρωσαν αυτήν την επιθυμία τους, παρ’ όλες τις αξιόλογες προσπάθειες των ίδιων και των ιατρών τους.

Διαβάστε περισσότερα www.gynaikologos.net

Το κείμενο υπογράφει ο Δρ. Θάνος Παπαθανασίου
MD (London) MRCOG FHEA
Μαιευτήρας Χειρ. Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Δημοφιλείς αναρτήσεις