ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΑΛEΞΙΟΥ: ΘΩΜΑΣ ΦΑΝΟΥΡΑΚΗΣ (ΖΩΓΡΑΦΟΣ)

πηγή : http://www.alkman.gr/?p=9827

ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΑΛEΞΙΟΥ: ΘΩΜΑΣ ΦΑΝΟΥΡΑΚΗΣ (ΖΩΓΡΑΦΟΣ)

Επιλογή από: Βασίλης, 14 Φεβρουαρίου 2011 στις 14:11

Σχολιάστε »
Τυπώστε »

 

Στο τέλος της χρονιάς που πέρασε, κυκλοφόρησαν τα “ΚΕΙΜΕΝΑ ΦΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗΣ”(*) του εκλεκτού φιλολόγου και αρχαιολόγου κ. Στέλιου Αλεξίου. 

Θα αντιγράψουμε (κύρια σημεία) από το μοναδικό που δεν έχει κοινοποιηθεί ή δημοσιευθεί και αφορά στον ζωγράφο Θωμά Φανουράκη.

Στυλιανός Αλεξίου και Θωμάς Φανουράκης, την εποχή που ο ζωγράφος εργαζόταν στο Μουσείο

 ΘΩΜΑΣ ΦΑΝΟΥΡΑΚΗΣ (1915-1993)

(…) Τον γνώριζα από τότε που ήμουν παιδί. Κατοικούσε προπολεμικά στην τότε οδό Κωνσταντίνου Παλαιολόγου (σήμερα Γιάννη Χρονάκη), γειτονικά με το σπίτι του παππού μου Στρατή Βουρδουμπάκη, στο οποίο οικογενειακώς έμενα. Περνώντας από το λιθόστρωτο στενό, απέναντι σε μια τούρκικη βρύση (αξιόλογο αρχιτεκτόνημα εντοιχισμένο αργότερα στον βενετικό προμαχώνα κοντά στο Αρχαιολογικό Μουσείο), έβλεπα το σπίτι των αδελφών Φανουράκη, Θωμά και Παύλου. Ο πατέρας των ήταν χρυσοχόος κοσμηματοπώλης. Το επάγγελμα του το συνέχισε ο Παύλος στο Ηράκλειο και έπειτα στην Αθήνα, ενώ ο Θωμάς κληρονόμησε την καλλιτεχνική επιδεξιότητα των χεριών του πατέρα του, και σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, στην Αθήνα, από την οποία πήρε το,πτυχίο του στα 1940.
 

Περνώντας, έβλεπα την εξώπορτα του σπιτιού του πάντα ανοιχτή, όπως συνηθιζόταν τότε στο Ηράκλειο. Φαινόταν η αυλή με τις γλάστρες και τα λουλούδια γύρω από μια κεντρική λεμονιά, κάτω από την οποία δειπνούσαν τα δροσερά βράδια του καλοκαιριού οι Φανουράκηδες.(…)
 

Ο Θωμάς σ΄όλη του τη ζωή θυμόταν το Ηράκλειο των παιδικών του χρόνων, όχι από ρομαντική νοσταλγία, αλλά επειδή έβλεπε ότι η τότε πόλη, χωρίς υψηλές οικοδομές στα στενά, χωρίς μολυσμένο αέρα και πανδαιμόνιο τροχοφόρων, ήταν ανθρωπινότερη. (…)

Ντουλάπες, μπουφέδες, τραπέζια, ήταν φτιαγμένα από επιπλοποιούς. Δεν ήταν απρόσωπα και κρύα βιομηχανικά προϊόντα/1970 το μεγάλο βήμα

Ο Θωμάς εκτιμούσε την εποχή του και για κάτι άλλο. Υπήρχε ακόμη καλαισθησία στα σπίτια: “Δεν έβλεπες τίποτε άσχημο” όπως έλεγε χαρακτηριστικά> Ντουλάπες, μπουφέδες, τραπέζια, ήταν φτιαγμένα από επιπλοποιούς. Δεν ήταν απρόσωπα και κρύα βιομηχανικά προϊόντα.(…)
 

Αργότερα, μετά τον πόλεμο, άρχισα να κάνω συντροφιά με τον Θωμά. Τον επισκεπτόμουν στο ζωγραφικό εργαστήριό του, που άλλαζε κατά διαστήματα θέση στο Ηράκλειο. Τελικά ο Θωμάς εγκαταστάθηκε στο ιδιόκτητο μικρό “ατελιέ” του στην περιοχή Πεντεβή, που ήταν επί πολλά χρόνια και κατοικία του. Κάναμε συντροφιά, μαζί με άλλους φίλους, και όλοι χαιρόταν την καλλιέργεια, την ειρωνεία και το “χιούμορ¨του. (…)
 

Ο Φανουράκης είχε γράψει και ποιήματα ερωτικά και πολιτικά. Ένα από τα πολιτικά, δημοσιευμένο σε εφημερίδα και αφιερωμένο στον αριστερό αντάρτη Ποδιά, στην περίοδο του Εμφυλίου, έγινε αιτία να συλληφθεί κάποτε ο Θωμάς, για λίγες ώρες, σε μια επίσκεψη του βασιλιά στο Ηράκλειο.(…)
 

Άλλοι πίνακες του είναι εκτεθειμένοι στη Δημοτική Πινακοθήκη, στον αναστηλωμένο βενετικό ναό του Αγίου Μάρκου. Ανήκουν στην τελευταία ζωγραφική παραγωγή του Φανουράκη, που είχε γίνει αρκετά γνωστή κια στην Αθήνα, και που χαρακτηριζόταν από μιαν ιδιότυπη τεχνική παράστασης ξύλινων επιφανειών, με λεπτομέρειες αντικειμένων ή τοπίου, στο βάθος. Ο ίδιος αποκαλούσε τη ζωγραφική αυτή “μεταφυσική” με την έννοια ότι απέδιδε τη ¨μυστική αίσθηση της ζωής¨.Από τους λογίους των Αθηνών που είχαν επισκεφθεί το εργαστήριό του στη δεκαετία του 1950, τον είχε εκτιμήσει κυρίως ο Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος και τον είχε μνημονεύσει, βάσει των ως τότε έργων του, κυρίως ως προσωπογράφο, με άρθρο του στη Νέα Εστία.(…)

Χωριανή με μαύρο μαντήλι/ προσωπογραφία 1963

 

Στο χρονικό διάστημα που ήμουν Έφορος Αρχαιοτήτων Κρήτης, όπως και προηγουμένως επί Ν.Πλάτωνος, ο Θωμάς είχε εργασθεί στο Μουσείο Ηρακλείου ως καλλιτεχνικός σχεδιαστής αρχαίων αντικειμένων.(…)
 

Ο Θωμας Φανουράκης ήταν από τους Ηρακλειώτες που δεν μπορούσαν να ζήσουν αλλού. Απέφυγε μια σταδιοδρομία “καθιερωμένου” ζωγράφου που ασφαλώς θα τον περίμενε στην Αθήνα, αν έκανε τους αναγκαίους συμβιβασμούς. Έζησε όλη τη ζωή στο Ηράκλειο, και μόνο ένα μικρο διάστημα ταξίδεψε στο Παρίσι, χωρίς, όπως φαίνεται, να εντυπωσιασθέι πολύ
______________________________________

(*)=Το βιβλίο του Στυλιανού Αλεξίου «ΚΕΙΜΕΝΑ ΦΙΛΙΑΣ ΚΑΙ ΜΝΗΜΗΣ» στοιχειοθετήθηκε & τυπώθηκε στην ‘ΤΥΠΟΚΡΕΤΑ» Γ.Καζανάκης Δ/χοι Α.Β.Ε. τον Δεκέμβριο του 2010-για τις εκδόσεις ΔΟΚΙΜΑΚΗΣ.
Πριν λίγο είδαμε την πρόσκληση για την παρουσίαση του βιβλίου :

Πρόσκληση εκδήλωσης για το βιβλίο του Στυλιανού Αλεξίου.

σημ. Αν δεν ανοίγουν οι σύνδεσμοι κάντε τους μαρκάρισμα, αντιγραφή, επικόλληση πάνω